Management of Patient With Disorder of Upper Respiratory airway (મેનેજમેન્ટ ઓફ પેશન્ટ વીથ ડિસઓર્ડર ઓફ અપર રેસ્પીરેટ્રી એઇર વે):

Define obstruction of upper airway (ડિફાઇન ઓબસ્ટ્રકશન ઓફ અપર એરવે):

• આ એક લાઈફ થ્રેટનિંગ ઈમરજન્સી છે. જેમાં અપર એરવે ઓબસ્ટ્રક થવાને કારણે રેસ્પાયરેટરી પેસેજ બ્લોક થઈ જાય છે જે એરવેના ફ્રી ફ્લોને Obstruct કરે છે.

Write causes of upper airway obstruction (રાઈટ કોઝ ઓફ અપર એરવે ઓબસ્ટ્રકશન):

• ફોરેન ઓબ્જેક્ટ (Foreign object) : કોઈ ફોરેન ઓબ્જેક્ટને ઇન્હાલ અથવા ઇન્જેસ્ટ કરી લેવું. જે એરવેને બ્લોક કરે છે જેમ કે ફુડ પીસ, ટોયસ અથવા સ્મોલ આઈટમ
• ઇન્ફેક્શન (infection) :એપીગ્લોટાઇટિસ તેમજ લેરિંગ્સ અને ફેરિંગ્સમાં ઇન્ફેક્શન થવાને કારણે ત્યાં ઇડીમા અને સ્પાસમ જોવા મળે છે. જેને કારણે એરવે બ્લોકેજ થાય છે.
• ટ્રોમા (Trauma) : ફેસ અને નેકમાં ઇન્જરી થવાને કારણે અપર એરવેમાં ઓબસ્ટ્રકશન જોવા મળે છે. જેમકે ફ્રેક્ચર અને ડીસલોકેશન
• એલર્જીક રીએકશન (Allergic reaction) : સિવિયર એલર્જીક રીએકશનને કારણે એરવેમાં સ્વેલિંગ જોવા મળે છે જેના કારણે ઓબસ્ટ્રક્શન જોવા મળે છે.
• ટ્યુમર (Tumor) : અપર એરવેમાં એબનોર્મલ ગ્રોથ અને ટ્યુમર થવાને કારણે એર પેસેજમાં બ્લોકેજ જોવા મળે છે.

Write clinical manifestations of upper airway obstruction (રાઈટ ક્લિનિકલ મેનીફેસટેશન ઓફ અપર એરવે ઓબસ્ટ્રકશન):

અપર એરવેમાં ઓબસ્ટ્રકશન થવાને કારણે મેઇન સાઈન તરીકે ચોકિંગ (Choking) જોવા મળે છે.

• ચોકિંગ (Choking) : ચોકિંગ માટેનું યુનિવર્સલ સાઇન ‘hand clutches to the throat’ એટલે કે ચોકિંગ દરમિયાન વ્યક્તિ પોતાના થ્રોટને જકડી રાખે છે.

• ડિફિકલ્ટી ઇન બ્રિથિંગ
• કફિંગ ઓર ગેગિંગ
• સાઈનોસિસ
• ડિસ્ટ્રેસ
• રેસ્ટલેસનેસ
• ડિફિકલ્ટી ઇન સ્પીકિંગ
• એફોનીયા
• રેસ્પાયરેટરી ડિસ્ટ્રેસ અને ડેથ

Write management of upper airway obstruction (રાઈટ મેનેજમેન્ટ ઓફ અપર ઓબ્સ્ટ્રકશન):

• અસેસમેન્ટ (Assessment) : ઓબસ્ટ્રકશનની સીવિયારીટી અસેસ કરવી. રેસ્પાયરેટરી ડિસ્ટ્રેસ માટેના સાઇન પ્રેઝન્ટ છે કે નહીં તે ચેક કરવું.
• ક્લિયર ધ એરવે (Clear the Airway) : એરવેને ક્લિયર કરવા માટે હેઇલમીચ મેન્યુઅર (Heilmich Maneuvers) આપવા.

એડલ્ટ અને ચાઈલ્ડ માં હેઇલમીચ મેન્યુઅર (Heilmich Maneuver in Adults and Children):

• એડલ્ટ પેશન્ટની પાછળની બાજુ ઊભું રહેવું. બેલેન્સ બનાવવા માટે એક પગને બીજા પગથી સહેજ આગળ રાખવો.
• જો ચાઈલ્ડ હોય તો ગોઠણેથી પગ વાળી તેની પાછળ બેસવું.

• પેશન્ટની કમરની બાજુમાં આર્મ હોલ્ડ કરવા.ત્યારબાદ એક હાથથી મુઠ્ઠી બનાવવી અને એ મુઠ્ઠીના અંગૂઠાની બાજુને વ્યક્તિના પેટની સામે, નાભિની ઉપર અને પાંસળીની નીચે રાખવી.
• બીજા હાથની મદદથી મુઠ્ઠીને પકડવી અને ઝડપથી ઉપરની તરફ એબ્ડોમેનમાં થ્રસ્ટ્સ પ્રોવાઇડ કરવો.
• જો ઓબ્જેક્ટ હજુ સુધી બહાર ન આવ્યું હોય તો રીપિટેડ થ્રસ્ટ્સ પ્રોવાઇડ કરવા.
• ચાઇલ્ડમાં થોડું ઓછું પ્રેસર એપ્લાય કરવું.
• જો પેશન્ટ એ પ્રેગનેન્ટ હોય અને આર્મ એ સ્ટમકની અરાઉન્ડ રહેતા ન હોય તો પેશન્ટને ચેસ્ટ થ્રસ્ટ્સ પ્રોવાઇડ કરવા. ચેસ્ટ થ્રસ્ટ્સમાં હેન્ડને બ્રેસ્ટ બોન પર રાખવા અને થ્રસ્ટ્સ પ્રોવાઇડ કરવા.

ન્યુબોન અને ઇન્ફન્ટ (Newborn and Infant) ને બેક બ્લો પ્રોવાઇડ કરવા.

• જેમાં બેબીને ફોરઆર્મમાં પ્લેસ કરવું અને જો ને ગ્રીપ કરી હેન્ડ વડે પાંચ બ્લેક બ્લો આપવા.

• ઓપન ધ એરવે (Open the airway) : પેશન્ટ એ કોન્સિયસ હોય અને તેને બ્રિથિંગમાં ડીફીકલ્ટી જોવા મળતી હોય તો પેશન્ટને ફોર્સ ફૂલી કફ બહાર કાઢવા માટે કહેવું જેથી ઓબસ્ટ્રક્શન બહાર આવી જાય.
• કોલ ફોર હેલ્પ (Call for help) : જો ઓબ્સ્ટ્રકશન ક્લિયર ન થતો હોય અને પેશન્ટની કન્ડિશન વર્સ થતી હોય તો ઈમરજન્સી સર્વિસિસ માટે કોલ કરવો.
• ઓક્સિજન થેરાપી (Oxygen therapy) : જો ઓક્સિજન અવેઇલેબલ હોય તો ઓક્સિજન લેવલ ઇમ્પ્રુવ કરવા માટે સપ્લીમેન્ટલ ઓક્સિજન પ્રોવાઈડ કરવો.

Define Epistaxis (ડીફાઇન એપિસ્ટેક્સિસ):

• એપિસ્ટેક્સિસ (Epistaxis) મિન્સ નોઝ બ્લીડ અથવા નેઝલ હેમરેજ
• નોઝમાં આવેલ મ્યુકસ મેમ્બ્રેનના કોઇપણ એરિયામાં વેસલ્સ Rupture થવાને કારણે નોસ્ટ્રિલ અથવા નેઝલ કેવીટીમાંથી બ્લિડિંગ જોવા મળે છે જેને એપિસ્ટેક્સિસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

Type of epistaxis (ટાઈપ ઓફ એપિસ્ટેક્સિસ):

એપિસ્ટેક્સિસ અથવા નોઝ બ્લીડને તેના લોકેશનના આધારે બે ટાઈપમાં વહેંચવામાં આવેલ છે.

એન્ટેરિયર એપિસ્ટેક્સિસ (Anterior Epistaxis) :

• એન્ટેરિયર એપિસ્ટેક્સિસમાં નોઝના ફ્રન્ટ પાર્ટમાં આવેલી બ્લડ વેસેલ્સમાંથી બ્લીડિંગ જોવા મળે છે. તે એરિયાને કિસેલબેચ પ્લેક્સીસ અથવા લિટલ’સ એરિયા (Klesselbach Plexus) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. એન્ટેરિયર એપિસ્ટેક્સિસ મોસ્ટ કોમનલી જોવા મળતો ટાઈપ છે જેમાં નોસ્ટ્રિલમાંથી બિલ્ડીંગ થાય છે. તેને જેન્ટલી પ્રેશર એપ્લાય કરીને અથવા નેઝલ પેકિંગ દ્વારા મેનેજ કરી શકાય છે.

પોસ્ટેરિયર એપિસ્ટેક્સિસ (Posterior Epistaxis) :

• પોસ્ટેરિયર એપિસ્ટેક્સિસમાં નોઝના બેક પાર્ટ અથવા ડીપર નેઝલ કેવિટીમાંથી બ્લીડિંગ જોવા મળે છે. એટલે કે સ્ફીનોપેલેટાઇન આર્ટરીવાળા એરીયામાંથી બ્લીડિંગ જોવા મળે છે. તે એરિયાને વુડરફ પ્લેક્સિસ (Woodruff Plexus) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. પોસ્ટેરિયર એપિસ્ટેક્સિસ લેસ કોમન જોવા મળે છે પરંતુ તેને કંટ્રોલ કરવી એ એક ચેલેન્જ સ્વરૂપ છે. જેમાં નોસ્ટ્રીલમાંથી બ્લિડિંગ જોવા મળે છે તેમજ બ્લડ એ થ્રોટના ભાગમાં ડ્રેઇન થાય છે આથી Sputumમાં બ્લડ જોવા મળે છે. પોસ્ટેરિયર એપિસ્ટેક્સિસના મેનેજમેન્ટ માટે સર્જીકલ પ્રોસિજરની જરૂર પડે છે.

Write causes of epistaxis (રાઇટ કોસ ઓફ એપિસ્ટેક્સિસ):

• નેઝલ ટ્રોમા (મોસ્ટ કોમન કોઝ)
• નેઝલ ઇન્ફેક્શન
• નેઝલ ઇરિટન્ટ
• ડ્રાય એર
• એલર્જીસ
• અન્ડરલાયિંગ મેડિકેશન (હિપેરીન, વારફારિન)

Explain pathophysiology of epistaxis (એક્સપ્લેન પેથોફીઝીયોલોજી ઓફ એપિસ્ટેક્સિસ):

ઇટીયોલોજીકલ ફેક્ટરને કારણે
|
નોઝમાં આવેલ મ્યુકસ મેમ્બ્રેનની વેસલ્સમાં ઇન્ફ્લામેશન જોવા મળે છે.
|
આથી વેસલ્સ રફચર થાય છે.
|
જેથી નોઝ બ્લીડ જોવા મળે છે.

Explain sign & symptoms of epistaxis (એક્સપ્લેન સાઇન એન્ડ સિમ્પટમ્સ ઓફ એપિસ્ટેક્સિસ):

• બ્લિડિંગ ફ્રોમ ધ નોઝ (નોઝ બ્લીડ)
• બ્લડ ડ્રેપિંગ ફ્રોમ ધ નોસ્ટ્રિલ્સ
• પ્રેસેન્સ ઓફ બ્લડ કલોટ
• માઉથ બ્લીડ
• ટેકીકાર્ડિયા
• હેડએક
• ડીઝીનેસ
• ફેનટિંગ

How to diagnose epistaxis (હાઉ ટુ ડાયગ્નોસ એપિસ્ટેક્સિસ):

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• નેઝલ એન્ડોસ્કોપી
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• એન્જિયોગ્રાફી
• બાયોપ્સી

Write medical management of epistaxis (રાઇટ મેડિકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ એપિસ્ટેક્સિસ):

પ્રેશર (Pressure) :

• નોઝના સોફ્ટ પાર્ટ પર પ્રેશર એપ્લાય કરવામાં આવે છે એટલે કે થમ્બ અને ઇન્ડેક્સ ફિંગર વડે નોઝને 10 થી 15 મિનિટ માટે પીંચ કરવામાં આવે છે અને માઉથ દ્વારા બ્રિથિંગ કરવાનું કહેવામાં આવે છે. આ મેથડને ટ્રોટર મેથડ (Trotter Method) કહેવામાં આવે છે. આ મેથડ દરમિયાન પેશન્ટને સીટીંગ અથવા સેમી ફાઉલર પોઝિશન આપવામાં આવે છે.

આઇસ પેક (Ice pack) :

• નોઝ બ્રિજ પર આઇસ પેક અથવા કોલ્ડ કમ્પ્રેસિસ એપ્લાય કરવું જેથી બ્લડ વેસલ્સ કોન્ટ્રિક થાય અને બ્લીડિંગને રિડયુઝ કરી શકાય.

નેઝલ સ્પ્રે (Nasal spray) :

• ઓવર ધ કાઉન્ટર સલાઈન નેઝલ સ્પ્રે અથવા ડીકન્જેસટન્ટ નો ઉપયોગ કરવો. જે બ્લડ વેસલ્સને શ્રિંક થવામાં મદદ કરે છે.

ટોપિકલ મેડિસિન (Topical Medicine):

• ટોપીકલ એજન્ટ તરીકે પેટ્રોલિયમ જેલીનો ઉપયોગ કરવો. જે નેઝલ મ્યુકોસાને મોસ્ચરાઇઝ કરે છે અને નેઝલ મ્યુકોસાને પ્રોટેક્ટ કરે છે.

Write surgical management of epistaxis (રાઇટ સર્જીકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ એપિસ્ટેક્સિસ):

નોઝ બ્લીડને કંટ્રોલ કરવા માટે મેડિકલ મેનેજમેન્ટ ફેઇલ જાય ત્યારે બ્લીડિંગને કંટ્રોલ કરવા માટે સર્જીકલ મેનેજમેન્ટ કરવામાં આવે છે. તેમાં નીચે મુજબ સર્જીકલ મેથડનો ઉપયોગ થાય છે.

કોટરાઇઝેશન (Cauterization) :

• કોટરાઇઝેશનમાં બ્લિડિંગ થતી બ્લડ વેસેલ્સને હીટ, ઇલેક્ટ્રીકસીટી અથવા કેમિકલની મદદથી સિલ્ડ કરવામાં આવે છે. જેમાં કેમિકલ તરીકે મોટાભાગે સિલ્વર નાઈટ્રેટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.

નેઝલ પેકિંગ (Nasal packing) :

નેઝલ પેકિંગમાં ગોઝ અથવા સ્પેશિયલ બલૂનને નેઝલ કેવીટીમાં ઇન્સર્ટ કરવામાં આવે છે અને બિલ્ડિંગ પોઇન્ટ પર પ્રેશર આપવામાં આવે છે જેથી બિલ્ડિંગને સ્ટોપ કરી શકાય. નેઝલ પેકિંગમાં એન્ટેરિયર અને પોસ્ટેરિયર નેઝલ પેકિંગનો સમાવેશ થાય છે.

લાઇગેશન (ligation) :

લાઇગેશનમાં બિલ્ડિંગને સ્ટોપ કરવા માટે બ્લડ વેસલ્સને લાઈગેટ અથવા ટાઇંગ કરવામાં આવે છે એટલે કે બાંધી દેવામાં આવે છે.

Define sinusitis (ડિફાઈન સાઇનુસાયટીસ):

• સાઇનસના ઇન્ફેક્શન અને ઇન્ફલામેશનને સાઇનુસાઇટિસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. સાઇનસ એ એર ફીલ્ડ કેવીટી છે જે ફેસ અને સ્કલના ભાગમાં આવેલ હોય છે.

Write causes of sinusitis (રાઈટ કોઝ ઓફ સાઇનુસાયટીસ):

• વાયરલ ઇન્ફેક્શન
• બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શન
• એલર્જીસ
• નેઝલ પોલિપ્સ
• સ્ટ્રકચરલ પ્રોબ્લેમ (ડેવિએટેડ નેઝલ સેપ્ટમ)
• ઇમ્યુન સિસ્ટમ ડિસઓર્ડર

Risk factor (રિસ્ક ફેક્ટર):

• ચેન્જીસ ઈન ધ ટેમ્પરેચર એન્ડ એર
• સ્વિમિંગ
• સ્મોકિંગ
• ડ્રાઇવિંગ

Classification of sinusitis (ક્લાસિફિકેશન ઓફ સાઇનુસાયટીસ):

સાઇનુસાઇટિસને તેના ડ્યુરેશન અને સિવિયારીટીના આધારે નીચે મુજબ ક્લાસિફાઈ કરવામાં આવેલ છે.

ઓન ધ બેસીસ ઓફ ડયુરેશન (On the basis of duration):

1) એક્યુટ સાઇનુસાઇટિસ (Acute Sinusities) : એક્યુટ સાઇનુસાઇટિસમાં ચાર વિક કરતા ઓછા સમયગાળા સુધી સાઇનુસાઇટિસના સીમ્પ્ટમ્સ જોવા મળે છે. જે મુખ્યત્વે બેક્ટેરિયલ અથવા વાયરલ ઇન્ફેક્શનને કારણે જોવા મળે છે. જેમાં ફેશિયલ પેઇન, નેઝલ કન્જેસન, નેઝલ ડિસ્ચાર્જ અને ફટીગ જોવા મળે છે.

2) સબએક્યુટ સાઇનુસાઇટિસ (SubAcute Sinusities) : સબએક્યુટ સાઇનુસાઇટિસમાં 4 થી 12 વીક સુધી સાઇનુસાઇટિસના સીમ્પ્ટમ્સ જોવા મળે છે. તેમાં એક્યુટ સાઇનુસાઇટિસ જેવા સીમ્ટમ્સ જોવા મળે છે પરંતુ તે લેસ સિવીયર હોય છે.

3) ક્રોનિક સાઇનુસાઇટિસ (Chronic Sinusities) : ક્રોનિક સાઇનુસાઇટિસમાં 12 વિક્સ કે તેનાથી વધારે સમયગાળા સુધી સાઇનુસાઇટિસના સીમ્પ્ટમ્સ જોવા મળે છે. ક્રોનિક સાઇનુસાઇટિસ એ પરસિસ્ટન્ટ ઇન્ફ્લામેશન, રીકરંટ ઇન્ફેક્શન, એલર્જીસ અથવા સ્ટ્રકચરલ ઇસ્યુને કારણે જોવા મળે છે.

4) રીકરંટ સાઇનુસાઇટિસ (Recurrent Sinusities) : એક વર્ષની અંદર એક્યુટ સાઇનુસાઇટિસના મલ્ટીપલ એપિસોડ જોવા મળે તો તેને રીકરંટ સાઇનુસાઇટિસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

ઓન ધ બેસીસ ઓફ લોકેશન (On the basis of location):

1) મેક્સિલરી સાઇનુસાઇટિસ (Maxillary sinusities):

• મેક્સિલરી સાઇનુસાઇટિસમાં મેક્સિલરી સાઇનસમાં ઇન્ફ્લામેશન જોવા મળે છે જે ચીકબોનમાં લોકેટેડ હોય છે.મેક્સિલરી સાઇનુસાઇટિસ એ સાઇનુસાઇટિસનો મોસ્ટ કોમન ટાઈપ છે.

2) ફ્રન્ટલ સાઇનુસાઇટિસ (Frontal Sinusities) :

• ફ્રન્ટલ સાઇનુસાઇટિસમાં ફ્રન્ટલ સાઇનસમાં ઇન્ફ્લામેશન જોવા મળે છે. જે ફોરહેડની પાછળ લોકેટેડ હોય છે અને તે ફ્રન્ટલ હેડએક કરે છે.

3) ઇથમોઇડ સાઇનુસાઇટિસ (Ethmoid sinusitis):

• ઇથમોઇડ સાઇનુસાઇટિસમાં ઇથમોઇડ સાઇનસમાં ઇન્ફ્લામેશન જોવા મળે છે. જે આઈસની વચ્ચે લોકેટેડ હોય છે. અને તે આઈની આજુબાજુ પેઇન અને પ્રેસર કરે છે.

4) સ્ફીનોઇડ સાઇનુસાઇટિસ (Sphenoid sinusitis):

• સ્ફીનોઇડ સાઇનુસાઇટિસમાં સ્ફીનોઇડ સાઇનસમાં ઇન્ફ્લામેશન જોવા મળે છે. તે ઇથમોઇડ સાઇનસની પાછળ અને સ્કલમા ડીપ લોકેટેડ હોય છે. જે ઇયરએક, હેડએક અને નેક પેઇન કરે છે.

Write clinical manifestations of sinusitis (રાઈટ ક્લિનિકલ મેનીફેસ્ટેશન ઓફ સાઇનુસાયટીસ):

• સાઇનુસાઇટિસનો કયો ટાઈપ છે અને તેની સિવીયારીટી કેટલી છે તેના આધારે ક્લિનિકલ સાઇન જોવા મળે છે.
• ફેશિયલ પેઇન અને પ્રેસર : આઈ, ફોરહેડ, નોઝ અને ચીકના ભાગમાં પેઇન જોવા મળે છે.
• નેઝલ કન્જેસન : નેઝલ પેસેજમાં બ્લોકેજ અને સ્ટફિનેસ જોવા મળે છે.
• નેઝલ ડિસ્ચાર્જ : થિક ડીસ્કલરડ મ્યુકસ ડિસ્ચાર્જ જોવા મળે.
• રીડયુસ સેન્સ ઓફ સ્મેલ એન્ડ ટેસ્ટ
• કફ
• સોર થ્રોટ
• ફટીગ
• ફીવર
• હેડએક
• ટૂથએક
• ઈયર પ્રેશર ઓર ફુલનેસ
• હેલીટોસીસ
• વર્ટિગો
• બ્લરડ વિઝન

Write diagnostic evaluation of sinusitis (રાઈટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ સાઇનુસાયટીસ)

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• એન્ડોસ્કોપી
• રાઇનોસ્કોપી

Write medical management of sinusitis (રાઈટ મેડિકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ સાઇનુસાયટીસ):

નેઝલ ડીકન્જેસ્ટન્ટ(Nasal decongestant) :

• નેઝલ કન્જેસનને રીડયુઝ કરવા માટે નેઝલ સ્પ્રે અથવા ઓરલ ડીકન્જેસ્ટન્ટ આપવી. જેથી ડ્રેનેજને પ્રમોટ કરી શકાય. નેઝલ ડીકન્જેસ્ટન્ટ સ્પ્રેનો લાંબા સમય સુધી ઉપયોગ કરવો નહીં. કારણ કે તે રીબાઉન્ડ કન્જેસનને કરે છે.

સલાઇન નેઝલ ઇરીગેશન (Saline nasal irrigation):

• નેઝલ પેસેજને Flush આઉટ કરવા માટે સલાઈન સોલ્યુશનનો ઉપયોગ કરવો જે મ્યુક્સને ક્લિયર કરવામાં મદદ કરે છે અને ઇન્ફલામેશન રીડ્યુસ કરે છે અને ડ્રેઈનેજને પ્રમોટ કરે છે.

નેઝલ કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ (Nasal corticosteroid):

• નેઝલ પેસેજ અને સાઇનસના ઇન્ફ્લામેશનને રીડ્યુસ કરવા માટે તેમજ કન્જેશનના સીમટમ્સને રીલીવ કરવા માટે નેઝલ કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડનો ઉપયોગ કરવો.

એન્ટીબાયોટિક (Antibiotic):

• જો સાઇનુસાઇટીસ બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનને કારણે થયેલ હોય તો તેને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટીબાયોટિક ડ્રગ પ્રોવાઇડ કરવી.

પેઇન રીલીવર્સ (Pain relievers) :

• ફેશિયલ પેઇન, હેડએક, ઇયરએકને દૂર કરવા માટે ઓવર ધ કાઉન્ટર મેડિસિન એસીટામિનોફેન અને આઇબ્રુફેન પ્રોવાઇડ કરવી.

મ્યુકોલાઈટીકસ (Mucolytics) :

• મ્યુકસને થીન અને લુઝ કરવા માટે મ્યુકોલાઈટીકસ ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી જેથી સાઇનસ ડ્રેનેજ ઇમ્પ્રુવ થઈ શકે.

Write surgical management of sinusitis (રાઈટ સર્જીકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ સાઇનુસાયટીસ):

જ્યારે મેડિકલ મેનેજમેન્ટ ફેઇલ જાય ત્યારે સર્જીકલ મેનેજમેન્ટ કરવામાં આવે છે. સાઇનુસાઇટીસના મેનેજમેન્ટ માટે નીચે મુજબની કોમન સર્જીકલ પ્રોસિજર પર્ફોર્મ કરવામાં આવે છે.

ફંકશનલ એન્ડોસ્કોપી સાઈનસ સર્જરી (FESS/Functional Endoscopy Sinus Surgery) :

• FESS એ ક્રોનિક સાઇનુસાઇટીસના ટ્રીટમેન્ટ માટે વપરાતી મોસ્ટ કોમન સર્જીકલ પ્રોસિજર છે. જેમાં એન્ડોસ્કોપમાં થીન ફ્લેક્સિબલ ટ્યુબ લગાવેલી હોય છે અને તેમાં કેમેરો અટેચ કરેલો હોય છે. જેની મદદથી સાઇનસને વિઝયુલાઈઝ કરવામાં આવે છે. આ એન્ડોસ્કોપને નોસ્ટ્રીલ થ્રુ નેઝલ કેવીટીમાં ઇન્ટ્રોડ્યુસ કરવામાં આવે છે અને ઓબસ્ટ્રકશન જેવા કે નેઝલ પોલીપ્સ, સ્કાર ટિસ્યુ અને બોની ગ્રોથને રીમુવ કરવામાં આવે છે અને સાઇનસના ઓપનિંગને વાઈડ કરવામાં આવે છે.

ઇમેજ ગાઇડેડ સર્જરી (Image Guided Surgery) :

• પ્રિવિયસ સર્જરી અથવા બીજા ડીઝીસને કારણે એનાટોમી એ ડિસ્ટોર્ટ જોવા મળે ત્યારે ઈમેજ ગાઈડેડ સર્જરી કરવામાં આવે છે. જેમાં સીટી સ્કેન અથવા બીજી ઈમેજ ગાઈડેડ મેથડની મદદથી લોકેશન ડીસાઈડ કરી અને સર્જરી કરવામાં આવે છે.

બલુન સાઇન્યુપ્લાસ્ટી (Balloon sinuplasty) :

• આ એક મિનિમલ ઇનવેસિવ પ્રોસિજર છે જેમાં સ્મોલ ફ્લેક્સિબલ બલુન કેથેટરને ઇન્ફલેમડ સાઇનસમાં ઇન્સર્ટ કરવામાં આવે છે અને ત્યાં બલુનને ઇનફ્લેટ કરવામાં આવે છે જેથી સાઈનસનું ઓપનિંગ ડાયલેટ અને એક્સ્પાન્ડ થાય છે.

કાર્ડવેલ લક ઓપરેશન (Cardwell Luck Operation) :

• કાર્ડવેલ લક ઓપરેશન મુખ્યત્વે ક્રોનિક મેક્ઝીલરી સાઇનુસાયટીસના ટ્રીટમેન્ટ માટે કરવામાં આવે છે. જેમાં મેક્સિલરી સાઇનસમાં લાર્જ વિન્ડો ક્રિએટ કરવામાં આવે છે જેથી ડ્રેનેજને ઇમ્પ્રુવ કરી શકાય.

સાઇનસ ઇરીગેશન (Sinus irrigation) :

• અમૂક કેસીસમાં સર્જીકલ મેનેજમેન્ટ તરીકે સાઇનસ ઇરીગેશન ડીવાઇસ જેવા કે સાઇનસ સ્ટેન્ટ અથવા ઇરીગેશન ટ્યુબ પ્લેસ કરવામાં આવે છે જે ડ્રેનેજ ને પ્રમોટ કરે છે અને ઇન્ફ્લામેશન અને ઇન્ફેક્શનના રિસ્કને ઘટાડે છે.

ઇથમોઇડેકટોમી, મેક્સિલરી એન્ટ્રોસ્ટોમી, સ્ફેનોઇડોટોમી (Ethmoidectomy, Maxillary Antrostomy, Sphenoidotomy):

• આ સ્પેસિફિક પ્રોસિજર છે જેમાં ઇથમોઇડ, મેક્સિલરી અને સ્ફીનોઇડ સાઇનસને ટાર્ગેટ કરવામાં આવે છે તેમાં ઓપનિંગ કરી અને એબનોર્મલ ટિસ્યુને રિમૂવ કરવામાં આવે છે અને ડ્રેનેજને ઇમ્પ્રુવ કરવામાં આવે છે

Define pharyngitis (ડીફાઇન ફેરીન્જાઇટિસ)

• ફેરીન્ક્સના ઇન્ફેક્શન અને ઇન્ફલામેશનને ફેરીન્જાઇટિસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
• જેને ‘સોર થ્રોટ (Sore Throat) ‘ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

Write causes of pharyngitis (રાઇટ કોઝ ઓફ ફેરીન્જાઇટિસ):

બેક્ટેરીયલ ઇન્ફેક્શન (Bacterial infection) :

• ગ્રુપ A સ્ટ્રેપ્ટોકોક્સ બેક્ટેરિયાને કારણે ફેરીન્જાઇટિસ જોવા મળે છે.

વાયરલ ઇન્ફેકશન (Viral Infection) :

• કોમન કોલ્ડ વાયરસ, ઇન્ફ્લુએન્ઝા વાયરસ, એપ્સ્ટેન બાર વાયરસ જેવા વાયરસ ફેરીન્જાઇટિસ થવા માટે જવાબદાર છે.

એલર્જીસ (Allergies) :

• એલર્જનના કોન્ટેકમાં આવવાથી થ્રોટના ભાગે ઇરીટેશન અને ઇન્ફ્લામેશન જોવા મળે છે.

એન્વેયારનમેન્ટલ ફેક્ટર (Environmental Factor) :

• સ્મોક, ડ્રાય એર અને પોલ્યુઅટન્સ એક્સપોઝરમાં આવવાથી ફેરીન્જાઇટિસ થય શકે છે.

ઇરીટન્ટ (Irritant) :

• સ્ટ્રોંગ કેમિકલ અને ફ્યુમ્સના કોન્ટેકમાં આવવાથી ફેરીન્જાઇટિસ થય શકે છે.

ગેસ્ટ્રોઇસોફેજીયલ રીફ્લેક્સ ડીઝીસ (Gastroesophageal reflux disease):

• સ્ટમક એસિડનો થ્રોટમાં બેક ફ્લો થવાથી ત્યાં ઇરીટેશન જોવા મળે છે અને ફેરીન્જાઇટિસ થય શકે છે.

Explain sign & symptoms seen in pharyngitis (એક્સપ્લેન સાઇન & સિમ્પ્ટમ્સ સીન ઇન ફેરીન્જાઇટિસ)

• સોર થ્રોટ
• થ્રોટ પેઇન
• રેડનેસ એન્ડ સ્વેલિંગ
• ડિસફેજીયા
• હેકિંગ કફ
• ફીવર
• હેડએક
• ડીસકમ્ફર્ટ
• મલેઇસ

Write diagnostic evaluation of pharyngitis (રાઇટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ ફેરીન્જાઇટિસ)

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• કમ્પલીટ બ્લડ કાઉન્ટ
• થ્રોટ કલ્ચર

Write management of pharyngitis (રાઇટ મેનેજમેન્ટ ફેરીન્જાઇટિસ)

એન્ટીબાયોટિક : બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટીબાયોટિક મેડિસનનો ઉપયોગ કરવો. જેમકે પેનિસિલિન, એઝિથ્રોમાયસીન

એન્ટીવાયરલ : વાયરલ ઇન્ફેક્શનને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટીવાઇરલ મેડીસિનનો ઉપયોગ કરવો. જેમકે એસાઇકલોવિર

કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ : ઇન્ફ્લામેશનને કંટ્રોલ કરવા કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ ડ્રગનો ઉપયોગ કરવો.

પેઇન રીલિવર્સ : પેઇન રીલીવ કરવા માટે ઓવર ધ કાઉન્ટર ડ્રગનો ઉપયોગ કરવો જેમકે એસિટામિનોફેન અને આઇબુપ્રોફેન. જે પેઇન રીલીવ કરે છે અને બોડી ટેમ્પરેચર રિડયુસ કરે છે.

થ્રોટ લોઝેન્જીસ : થ્રોટ લોઝેન્જીસ એ થ્રોટ ઇરીટેશનને દુર કરે છે.

હાયડ્રેશન : હાયડ્રેશન મેન્ટન કરવા માટે પ્લેન્ટી ઓફ ફ્લુઇડનો ઇન્ટેક કરવો.

વાર્મ સોલ્ટ વોટર ગાર્ગલ : વાર્મ સોલ્ટ વોટરના ગાર્ગલ કરવા. જેથી થ્રોટ ડીસકમ્ફર્ટ દૂર થાય છે.

અવોઇડ ઇરીટન્સ : ઇરીટન્સ જેવા કે સ્મોકિંગ, પોલ્યુટન્સ વગેરેને અવોઇડ કરવા.

Define Tonsillitis (ડીફાઇન ટોન્સિલાયટિસ):

• ટોન્સિલના ઇન્ફેક્શન અને ઇન્ફલામેશનને ટોન્સિલાયટિસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.જે મુખ્યત્વે બેક્ટેરીયલ અને વાયરલ ઇન્ફેક્શનને કારણે જોવા મળે છે.
• (ટોન્સિલ એ ટિસ્યુના સ્મોલ માસ છે જે થ્રોટની સાઇડમાં આવેલ હોય છે જે નોઝ અને માઉથ દ્વારા એન્ટર થતા ફોરેન બોડીને ફિલ્ટર કરે છે અને તેને કીલ કરે છે)

Write causes of tonsilitis (રાઇટ કોસ ઓફ ટોન્સિલાયટિસ):

• ટોન્સિલાયટિસ મુખ્યત્વે બેક્ટેરિયલ અને વાયરલ ઇન્ફેક્શનને કારણે જોવા મળે છે. જેમાં મુખ્યત્વે ગ્રુપ A સ્ટ્રેપ્ટોકોકસ બેક્ટેરિયાને કારણે ટોન્સિલાયટિસ જોવા મળે છે. કોમન વાઇરસ તરીકે ઇન્ફ્લુએન્ઝા વાઇરસ, હર્પિસ સીમ્પ્લેક્સ વાયરસ, સાઈટો મેગાલો વાયરસ, એડીનો વાયરસ અને એપ્સટેન બાર વાયરસનો સમાવેશ થાય છે.

Explain pathophysiology of tonsilitis (એક્સપ્લેન પેથોફીઝિયોલોજી ઓફ ટોન્સિલાયટિસ):

ઇટીયોલોજીકલ ફેક્ટરને કારણે
|
બેક્ટેરીયા અને વાયરસ નોઝ અને માઉથ દ્વારા બોડીમાં એન્ટર થાય છે.
|
ત્યાં આવેલ ટોન્સિલ દ્વારા તેને ફિલ્ટર કરવામાં આવે છે.
|
વ્હાઇટ બ્લડ સેલ એ બેક્ટેરીયા અને વાઇરસને ઘેરી લે છે અને અને તેની સાથે ફાઇટ કરે છે.
|
આથી બોડી ટેમ્પરેચરમાં વધારો થાય છે. જેને કારણે ફીવર જોવા મળે છે.
|
ટોન્સિલ ઇન્ફ્લેમડ અને પેઇનફુલ બને છે.
|
ટોન્સિલાયટિસની કન્ડીશન જોવા મળે છે.

Explain sign & symptoms seen in tonsilitis (એક્સપ્લેન સાઇન એન્ડ સિમ્પ્ટમ્સ સીન ઇન ટોન્સિલાયટિસ)

• થ્રોટમાં સ્વેલિંગ જોવા મળે
• સોર થ્રોટ અને થ્રોટ પેઇન
• ટોન્સિલ પર વ્હાઇટ એન્ડ યલો કલરના પેચીસ જોવા મળે
• ડિસફેજિયા (ડીફિકલ્ટી ઇન સ્વેલોવિંગ)
• નેકમાં આવેલ લિમ્ફનોડમાં સ્વેલિંગ જોવા મળે
• ઇયરમાં રીફરેડ પેઇન જોવા મળે (ઇપીસિલેટરલ ઇયરએક)
• બેડ બ્રીથ અને ફાઉલ સ્મેલિંગ (હેલીટોસિસ)
• ફીવર
• હેડએક
• ચીલ્સ
• મલેઇસ
• ડીસકમ્ફર્ટ
• ફ્ટીગ

How to diagnose tonsilitis (હાઉ ટુ ડાયગ્નોસ ટોન્સિલાયટિસ):

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• કમ્પ્લીટ બ્લડ કાઉન્ટ
• થ્રોટ કલ્ચર (રેપિડ સ્ટ્રીપ ટેસ્ટ)

Write medical management of tonsilitis (રાઇટ મેડિકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ ટોન્સિલાયટિસ)

• એન્ટીબાયોટિક્સ : જો બેક્ટેરિયલ ઇનફેક્શનને કારણે ટોન્સિલાયટિસ થયેલ હોય તો તેને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટિબાયોટિક ડ્રગ આપવી.
• પેઇન રેલિવર્સ : પેઇન રીલીવ કરવા માટે એનાલજેસિક મેડીસિન પ્રોવાઈડ કરવી.
• કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ : સિલેક્ટેડ કેસીસમાં ઇન્ફલામેશનને રીડયુઝ કરવા માટે કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ ડ્રગ આપવી.
• એન્ટિપાઇરેટિક : ફીવર દૂર કરવા માટે એન્ટિપાઇરેટિક ડ્રગનો ઉપયોગ કરવો.
• ફલુઇડ : પેશન્ટને પ્લેનટી ઓફ ફલુઇડ પ્રોવાઇડ કરવું. જેથી ડીહાઇડ્રેશનને પ્રિવેન્ટ કરી શકાય.
• રેસ્ટ : પેશન્ટને એડીકવેટ રેસ્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.

Write surgical management of tonsilitis (રાઇટ સર્જીકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ ટોન્સિલાયટિસ):

ટોન્સિલેક્ટોમી (Tonsilectomy) :

• રીકરંટ અથવા ક્રોનિક ટોન્સિલાયટિસ ધરાવતા પેશન્ટમાં ટોન્સિલેક્ટોમી કરવામાં આવે છે એટલે કે ટોન્સિલને સર્જીકલી રીમુવ કરવામાં આવે છે.

Define Laryngitis (ડિફાઇન લેરીન્જાઇટિસ):

• લેરીંગ્સના (વોઇસ બોક્સ) ઇન્ફેક્શન અને ઇન્ફ્લામેશનને લેરીન્જાઇટિસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

Write etiological factor of laryngitis (રાઈટ ઇટીયોલોજીકલ ફેક્ટર ઓફ લેરીન્જાઇટિસ):

• બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શન (Bacterial Infection) : બેક્ટેરિયા જેવા કે સ્ટ્રેપ્ટોકોક્સને કારણે લેરીન્જાઇટિસ જોવા મળે છે.
• વાયરલ ઇન્ફેક્શન (Viral Infection) : કોમન કોલ્ડ અને ફ્લુ માટે જવાબદાર વાઇરસને કારણે પણ લેરીન્જાઇટિસ જોવા મળે છે.
• એક્સકેસિવ ટ્રેઇન (Excesive Train) : વોકલ કોર્ડ ને વધારે સમય સુધી ટ્રેઇન (લાંબા સમય સુધી મોટા અવાજે બોલવાથી) આપવાથી લેરીન્જાઇટિસ થઈ શકે છે.
• ઇરીટન્ટસ (Irritants) : ઇરીટન્ટસ જેવા કે સ્મોક, સ્ટ્રોંગ ફ્યુમ અને કેમિકલ ના કોન્ટેકમાં આવવાથી લેરીન્જાઇટિસ થઈ શકે છે.
• એસિડ રિફ્લેક્સ
• એલર્જીસ
• રેસ્પાયરેટરી ઇન્ફેક્શન
• ઇન્હાલેશન ઓફ ટોક્સિક સબ્ટન્સ

Explain sign & symptoms seen in laryngitis (એક્સપ્લેન સાઇન એન્ડ સીમટમ્સ સીન ઇન લેરીન્જાઇટિસ):

• હોર્સનેસ
• ડ્રાય કફ
• સોર થ્રોટ
• થ્રોટ પેઇન
• ડિસફેજીયા (ડિફિકલ્ટી ઇન સ્વેલોવિંગ)
• એફોનીયા (લોસ ઓફ વોઇસ)
• ફીવર
• ફ્ટીગ
• મલેઇસ
• ડીસકમ્ફર્ટ

Write medical management of laryngitis (રાઇટ મેડિકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ લેરીન્જાઇટિસ):

બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટીબાયોટિક મેડિસનનો ઉપયોગ કરવો. જેમકે પેનિસિલિન, એઝિથ્રોમાયસીન

• એન્ટીવાયરલ : વાયરલ ઇન્ફેક્શનને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટીવાઇરલ મેડીસિનનો ઉપયોગ કરવો. જેમકે એસાઇકલોવિર
• કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ : ઇન્ફ્લામેશનને કંટ્રોલ કરવા કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ ડ્રગનો ઉપયોગ કરવો.
• પેઇન રીલિવર્સ : પેઇન રીલીવ કરવા માટે ઓવર ધ કાઉન્ટર ડ્રગનો ઉપયોગ કરવો જેમકે એસિટામિનોફેન અને આઇબુપ્રોફેન. જે પેઇન રીલીવ કરે છે અને બોડી ટેમ્પરેચર રિડયુસ કરે છે.
• થ્રોટ લોઝેન્જીસ : થ્રોટ લોઝેન્જીસ એ થ્રોટ ઇરીટેશનને દુર કરે છે.
• હાયડ્રેશન : હાયડ્રેશન મેન્ટન કરવા માટે પ્લેન્ટી ઓફ ફ્લુઇડનો ઇન્ટેક કરવો.
• વાર્મ સોલ્ટ વોટર ગાર્ગલ : વાર્મ સોલ્ટ વોટરના ગાર્ગલ કરવા. જેથી થ્રોટ ડીસકમ્ફર્ટ દૂર થાય છે.
• અવોઇડ ઇરીટન્સ : ઇરીટન્સ જેવા કે સ્મોકિંગ, પોલ્યુટન્સ વગેરેને અવોઇડ કરવા.
• રેસ્ટિંગ ધ વોઈસ : પેશન્ટને એડવાઇસ આપવી કે વધારે પડતું બોલવું નહીં જ્યારે જરૂર પડે ત્યારે જ બોલવું.
• વોઈસ થેરાપી : વોઈસ ને વધારે ઇફેક્ટિવ બનાવવા માટે અમુક કેસીસમાં વોઇસ થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવામાં આવે છે.
• હાઇડ્રેશન : પેશન્ટને ફ્લુડ ઇન્ટેક કરવા માટે કહેવું જેથી વોકલ કોર્ડ હાઇડ્રેટેડ રહે.

Define deviated nasal septum (ડિફાઈન ડેવિએટેડ નેઝલ સેપ્ટમ):

• નોસ્ટ્રીલની વચ્ચે આવેલ સેપ્ટમ કે જે નોર્મલી થીન અને સ્ટ્રેટ જોવા મળે છે તે મીડલાઈનમાંથી ડેવિએટેડ અને પ્રોટ્રુડ થાય છે જેના કારણે નેઝલ ઓબસ્ટ્રકશન અને બ્રિથીંગ ડીફિકલ્ટી જોવા મળે છે.

Write causes of deviated nasal septum (રાઇટ કોઝ ઓફ ડેવિએટેડ નેઝલ સેપ્ટમ):

• ડેવિએટેડ નેઝલ સેપ્ટમ એ કંજીનેટાલ અને એકર્વાઇડ હોય છે.
• કંજીનેટાલ ફેકટરમાં બર્થ ડીફેક્ટ અથવા જેનેટિક પ્રેડીસપોઝિશન ને કારણે જોવા મળે છે.
• એકર્વાઇડ ફેકટરમાં નેઝલ ટ્રોમા થવાને કારણે ડેવિએટેડ નેઝલ સેપ્ટમ જોવા મળે છે.

Types of deviated nasal septum (ટાઈપ્સ ઓફ ડેવિએટેડ નેઝલ સેપ્ટમ):

• એન્ટેરિયર અથવા કોડલ ડીસલોકેશન :

એન્ટેરિયર ડીસલોકેશનમાં સેપ્ટમનો ફ્રોન્ટ પોરશન ડેવિયેટેડ થાય છે. જેને બહારથી એક્ઝામીન કરતા વિઝ્યુલાઇઝ કરી શકાય છે.

• ‘C’ શેપ ડેવીએશન :

‘C’ શેપ ડેવીએશનમાં સેપ્ટમ એ એક બાજુ કન્વેક્સિલી લેટર ‘c’ ની જેમ ડેવીયેટ થયેલ જોવા મળે છે.

• ‘S’ શેપ ડેવીએશન :

‘S’ શેપ ડેવીએશનમાં સેપ્ટમ એ કન્વેક્સિલી બને બાજુ લેટર ‘s’ ની જેમ ડેવીયેટ થયેલ જોવા મળે છે.

• સેપ્ટલ સ્પર :

સ્પર એ શેલ્ફ લાઈક પ્રોજેક્શન છે જે બોન અને કારટિલેજના જંકશન પાસે આવેલ હોય છે. આ સ્પર એ લેટરલ વોલ તરફ ડીસલોકેટ થાય છે.

• સેપ્ટલ થીકનીંગ :

નેઝલ ટ્રોમા વાળા અમુક કેસીસમાં હીમેટોમા અને એક્સેસ ફિબ્રોસીસને કારણે નેઝલ સેપ્ટમ થીક બનેલ જોવા મળે છે.

Write sign and symptoms of deviated nasal septum રાઇટ સાઇન & સિમ્પ્ટમ્સ ઓફ ડેવિએટેડ નેઝલ સેપ્ટમ)

• ડીફિકલ્ટી ઇન બ્રીથીંગ
• નોઈઝી બ્રીથીંગ
• નેઝલ કન્જેશન
• રિકરન્ટ સાઇનસ ઇન્ફેકશન
• હેડએક
• પોસ્ટ નેઝલ ડ્રિપ
• નોઝ બ્લીડ
• સ્નોરિંગ

Wirte medical management of deviated nasal septum (રાઇટ મેડિકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ ડેવિએટેડ નેઝલ સેપ્ટમ)

• નેઝલ ડીકંજેસ્ટન્ટ : નેઝલ કંજેસનને રીડયુઝ કરવા માટે નેઝલ ડીકંજેસ્ટન્ટ સ્પ્રે અને ડ્રોપનો ઉપયોગ કરવો.
• નેઝલ કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ : નેઝલ પેસેજના ઇન્ફ્લામેશન અને સ્વેલિંગને રીડયુઝ કરવા માટે નેઝલ કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ સ્પ્રેનો ઉપયોગ કરવો.
• એન્ટીહીસ્ટામાઇન : જો એલર્જીને કારણે નેઝલ કંજેસન અને ઇન્ફ્લામેશન જોવા મળતું હોય તો એન્ટીહીસ્ટામાઇન ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.
• સલાઈન નેઝલ ઇરીગેશન : રેગ્યુલર મેનરમાં સલાઈન નેઝલ ઇરીગેશનનો ઉપયોગ કરવો. જે નેઝલ પેસેજને ક્લીઅર કરવામાં મદદ કરે છે અને કંજેશનને દૂર કરે છે.
• નેઝલ ડાયલેટરસ : એક્સ્ટરનલ નેઝલ ડાયલેટરસ જેમકે એડહેસિવ સ્ટ્રીપનો ઉપયોગ કરવો જે નેઝલ પેસેજને વાઇડન કરે છે જેથી એરફ્લો ઇમ્પ્રુવ કરી શકાય.
• અવોઈડિંગ એલર્જન્સ : એલર્જન્સ સાથેનો કોન્ટેક મિનીમાઇઝ કરવો. જેથી નેઝલ સિમ્પ્ટમ્સને રીલીવ કરી શકાય.

Wirte surgical management of deviated nasal septum (રાઇટ સર્જીકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ ડેવિએટેડ નેઝલ સેપ્ટમ)

Submucous resection-SMR (સબમ્યુકસ રિસેક્શન):

• સબમ્યુકસ રિસેક્શન એ સર્જીકલ પ્રોસિઝર છે જેનો સામાન્ય રીતે ઉપયોગ ડેવિએટેડ નેઝલ સેપ્ટમને ટ્રિટ કરવા માટે થાય છે. જેમાં નેઝલ સેપ્ટમમાં આવેલ સબમ્યુકસ ટિસ્યુને રીમુવ અને રીપોઝિશન કરવામાં આવે છે.

Septoplasty (સેપ્ટોપ્લાસ્ટી):

• સેપ્ટોપ્લાસ્ટી એ સર્જીકલ પ્રોસિઝર છે. જેમાં ડેવિએટેડ સેપ્ટમ, કાર્ટીલેજ અને બોનને રીશેપ અને રીપોઝિશન આપવામાં આવે છે. જેથી નેઝલ એર ફલોને ઈમ્પ્રુવ કરી શકાય અને બ્રીથિંગ ડીફિકલ્ટીને દુર કરી શકાય.

Rhinoplasty (રાઇનોપ્લાસ્ટી):

રાઇનોપ્લાસ્ટી એ કોસ્મેટિક સર્જરી છે. જેમાં નોઝને રીશેપિંગ અને રીસાઇઝીંગ કરવામાં આવે છે એટલે કે નોઝનું રીકન્સ્ટ્રકશન કરવામાં આવે છે. જેથી નોઝના અપીયરન્સને ઈમ્પ્રુવ કરી શકાય અને બ્રીથીંગ ઇસ્યુને સોલ્વ કરી શકાય.

MANGEMENT OF PATIENT WITH DISORDERS OF THE CHEST AND LOWER RESPIRSTORY TRACK (મેનેજમેન્ટ ઓફ પેશન્ટ વીથ ડીસઓર્ડર ઓફ ચેસ્ટ એન્ડ લોવર રેસ્પીરેટ્રી ટ્રેક):

Define lung abscess (ડિફાઇન લંગ એબ્સેસ):

• લંગ એબ્સેસમાં લંગ પેરેન્કાઇમા પસ Filled કેવીટી જોવા મળે છે અને તેની આજુબાજુના ટીશ્યુમાં ઇન્ફલામેશન જોવા મળે છે અને તેમાં નેક્રોસીસ જોવા મળે છે.

OR

• લંગ એબ્સેસ (Lung Abscess) એટલે લંગના ટીસ્યૂ (Lung Tissue) માં પસ (Pus) ભરાયેલું એક Localized Collection. જે ઇન્ફેક્શન (Infection) ના કારણે ટીસ્યૂ ડીસ્ટ્રક્શન (Tissue Destruction) અને નેક્રોસિસ (Necrosis) થવાથી બને છે.
• આ સામાન્ય રીતે બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શન (Bacterial Infection) અથવા ઓરોફેરિંજિયલ કન્ટેન્ટના એસ્પિરેશન (Aspiration of Oropharyngeal Contents) થી થાય છે.

Write causes of lung abscess (રાઈટ કોઝ ઓફ લંગ એબ્સેસ):

• બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શન : લંગ એબ્સેસ મોટા ભાગે બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનને કારણે જોવા મળે છે. સ્ટ્રેપ્ટોકોકસ ન્યુમોનિયા, ક્લેબસિએલા ન્યુમોનિયા, સ્ટેફાયલોકોકસ ઓરિયસને બેક્ટેરિયાને કારણે જોવા મળે છે.
• ફોરેન બોડી ઇનહાલેશન
• ફોરેન બોડી એસ્પિરેશન
• ટ્રોમા
• ટ્યુબરક્યુલોસિસ
• COPD
• ક્રોનિક લંગ ડિઝીસ

Write clinical manifestations of lung abscess (રાઈટ ક્લિનિકલ મેનીફેસ્ટેશન ઓફ લંગ એબ્સેસ):

• પર્સિસ્ટન્ટ કફ
• બ્લડ ઇન સ્ફુટમ
• ફાઉલ સ્મેલિંગ ઈન સ્ફુટમ
• ચેસ્ટ પેઇન
• ડીપ્સનીયા
• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ
• ફીવર
• ચિલ્સ
• વિકનેસ
• ડાયાફરેસીસ
• સાયનોસીસ

Write diagnostic evaluation of lung abscess (રાઇટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ લંગ એબ્સેસ):

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામીનેશન
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• એમ. આર. આઇ
• સ્ફુટમ કલચર
• કમ્પ્લીટ બ્લડ કાઉન્ટ
• સી રીએક્ટિવ પ્રોટીન
• એરિથ્રોસાઇટ્સ સેડિમેન્ટેશન રેટ
• બાયોપ્સી

Write management of lung abscess (રાઇટ મેનેજમેન્ટ ઓફ લંગ એબ્સેસ):

એન્ટીબાયોટિક થેરાપી :

• બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનને ટ્રીટ કરવા માટે બ્રોડસ્પેક્ટમ એન્ટિબાયોટિકનો (એમોક્સિસિલિન, ક્લિન્ડામાયસિન) ઉપયોગ કરવો.

ઓક્સિજન થેરાપી :

• જો જરૂર જણાય તો સપ્લીમેન્ટલ ઓક્સિજન પ્રોવાઈડ કરવો.

પરક્યુટેનેસ ડ્રેનેજ :

• જો એબ્સેસ એ લાર્જ હોય અને એન્ટિબાયોટિક તેને ટ્રીટ કરવામાં ફેલ જાય તો ડ્રેનેજ કરવું જરૂરી છે . સીટી સ્કેનની હેઠળ પરક્યુટેનેસ ડ્રેનેજ કરવું.

સપોર્ટીવ કેર :

• સપોર્ટીવ કેરમાં પેઇન મેનેજમેન્ટ, ઓક્સિજન થેરાપી, હાઇડ્રેશન લેવલ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.

ટ્રીટ અન્ડરલાઇન કન્ડિશન :

• લંગ એબસેસ સાથે સંકળાયેલ અન્ડરલાઇન કન્ડિશનને ટ્રીટ કરવી .

સર્જરી :

• સિવીયર કેસિસમાં પલ્મોનરી રિસેકશન (લોબેક્ટોમી) કરવું.

Define Empyema (ડીફાઇન એમ્પાયેમા):

• પ્લુરલ કેવીટીમાં જોવા મળતા એબ્નોર્મલ પસ કલેક્શનને એમ્પાયેમા (Empyema) તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. એમ્પાયેમા (Empyema) ને બીજા ‘પાયોથોરેક્સ (Pyothorax)’ અને ‘પ્યુર્યુલન્ટ પ્લુરાઇટિસ (Purulent Pleuritis)’ ઓળખવામાં આવે છે.
• એમ્પાયેમા મુખ્યત્વે ન્યુમોનિયા અને લંગ એબસેસના કોમ્પ્લિકેશન સ્વરૂપે જોવા મળે છે.

Stage of Empyema (સ્ટેજ ઓફ એમ્પાયેમા):

i) એક્સ્યુડેટીવ સ્ટેજ (Exudative stage) :

• એક્સ્યુડેટીવ સ્ટેજ એ એમ્પાયેમાનું અર્લી સ્ટેજ છે. જેમાં પ્લુરલ સ્પેસમાં સ્ટરાઇલ સિરસ ફલુઇડ એક્યુમિલેટ થાય છે.

ii) ફાઇબ્રોપ્યુર્યુલન્ટ સ્ટેજ (Fibropurulent stage):

• આ સ્ટેજમાં પ્લુરલ ફલુઇડ પુરુલન્ટ (પસ લાઇક) બને છે અને ફાઇબરસ સેપ્ટા એ લોકલાઇઝ પસ સાથે પોકેટ બનાવે છે.

iii) ઓર્ગેનાઇઝિંગ સ્ટેજ (Organizing stage):

• આ એમ્પાયેમાનું લાસ્ટ સ્ટેજ છે. જેમાં ફાઇબ્રીન અને પસ એ પ્લુરલ સ્પેસમાં ઓર્ગેનાઈઝ થાય છે અને થીક પ્લુરલ પીલનું ફોર્મેશન કરે છે.

Write causes of empyema (રાઇટ કોઝ ઓફ એમ્પાયેમા)

• બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શન (સ્ટ્રેપ્ટોકોકસ ન્યુમોનિયા)
• વાયરલ ઇન્ફેક્શન
• ફંગલ ઇન્ફેક્શન
• ન્યુમોનિયા
• ટ્યુબરક્યુલોસિસ
• લંગ એબ્સેસ
• ટ્રોમા
• ચેસ્ટ વુંડ
• ચેસ્ટ સર્જરી

Risk factor (રિસ્ક ફેક્ટર):

• સ્મોકિંગ
• આલ્કોલિઝમ
• ઇમ્યુનો સપ્રેશન

Write clinical manifestations of Empyema (રાઇટ ક્લિનિકલ મેનીફેસટેશન ઓફ એમ્પાયેમા)

• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ
• ચેસ્ટ ટાઇટનેસ
• ચેસ્ટ પેઇન
• પરસિસ્ટન્ટ કફ
• ફીવર
• ચિલ્સ
• વીકનેસ
• ફ્ટીગ
• નાઈટ સ્વેટ
• એનોરેક્સીયા
• વેઈટ લોસ

Write diagnostic evaluation of Empyema (રાઇટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ એમ્પાયેમા)

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• અલ્ટ્રા સાઉન્ડ
• સ્ફુટમ એનાલિસિસ
• થોરાકોસેન્ટેસીસ
• બ્લડ ટેસ્ટ

Write management of Empyema (રાઇટ મેનેજમેન્ટ ઓફ એમ્પાયેમા)

એન્ટીબાયોટિક્સ :

• બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટિબાયોટિક પ્રોવાઈડ કરવી.

પેઇન રિલીવર્સ :

• પેઇન રીલીવ કરવા માટે એનાલજેસીક ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.

એન્ટિપાઇરેટિક :

• ફીવર દૂર કરવા માટે એન્ટિપાઇરેટિક ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.

મ્યુકોલાઈટીક :

• મ્યુકસને બ્રેક કરવા અને ક્લિયર કરવા માટે મ્યુકોલાઈટીક ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.

થોરાકોસેન્ટેસીસ :

• થોરાકોસેન્ટેસીસમાં પ્લુરલ કેવીટીમાં ડાયરેક્ટ નિડલ ઇન્સર્ટ કરીને પસ અથવા ફ્લુઇડને એસપીરેટ કરી લેવામાં આવે છે.

ચેસ્ટ ટ્યુબ ડ્રેનેજ :

• ચેસ્ટ ટ્યુબ ડ્રેનેજમાં પ્લુરલ સ્પેસમાં ચેસ્ટ ટ્યુબ (થોરાકોસ્ટોમી ટ્યુબ) પ્લેસ કરવામાં આવે છે અને ત્યાં રહેલ પસને ડ્રેઇન કરવામાં આવે છે.

ફાઈબ્રિનોલાયટીક થેરાપી :

• ફાઇબ્રોપ્યુર્યુલન્ટ એમ્પાયમા વાળા કેસમાં પ્લુરલ સ્પેસમાં ફાઈબ્રિનોલાયટીક એજન્ટ જેમકે પ્લાઝમીનોજન એક્ટિવેટરને ઇનસ્ટીલ કરવામાં આવે છે. જે ફાઇબ્રીનનું બ્રેક ડાઉન કરે છે અને ડ્રેનેજ કરવામાં મદદ કરે છે.

Bronchial asthma (બ્રોન્કીયલ અસ્થમા):

• અસ્થમા એ ક્રોનિક ઇન્ફ્લામેન્ટરી રેસ્પાયરેટરી ડિસઓર્ડર છે. જેમાં એરવે એ અમુક સ્ટીમ્યુલાઈ પ્રત્યે હાઇપર રિસ્પોન્સીવનેસ બને છે તેને કારણે એરવે ઇન્ફલેમડ અને નેરોવીંગ બને છે તેમજ મ્યુકસ પ્રોડક્શનને કારણે એરવેમાં ઓબસ્ટ્રક્શન જોવા મળે છે.
• અસ્થમા એ રીવર્સીબલ પ્રોસેસ હોવાને કારણે COPD થી અલગ પડે છે.

Write causes of asthma (રાઇટ કોઝ ઓફ અસ્થમા)

• જીનેટીક ફેક્ટર
• ફેમિલી હિસ્ટ્રી
• રેસ્પાયરેટરી ઇન્ફેક્શન
• એન્વાયરમેન્ટલ ફેક્ટર : એક્સપોઝર ટુ એલર્જન, એર પોલ્યુઅન્ટ (ડસ્ટ, કેમિકલ)
• ઓક્યુપેશનલ ફેક્ટર
• ક્રોનિક સ્મોકિંગ

Explain pathophysiology of asthma (એક્સપ્લેન પેથોફીઝીયોલોજી ઓફ અસ્થમા):

ઇટીયોલોજીકલ ફેક્ટરને કારણે
|
એરવે હાઇપર રિસ્પોન્સીવનેસ બને છે.
|
આથી એરવેમાં ઇન્ફ્લામેશન જોવા મળે છે.
|
જેને કારણે મ્યુકસનું હાઇપરસિક્રીશન, એરવે મસલ્સમાં કોન્ટ્રાકશન અને બ્રોન્કિયલ મેમ્બ્રેનમાં સ્વેલિંગ જોવા મળે છે.
|
જેને કારણે એરવે નેરોવિંગ બને છે.
|
જેથી કફ, ચેસ્ટ ટાઇટનેસ, શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ અને વ્હીઝિંગ સાઉન્ડ જોવા મળે છે.

Write diagnostic evaluation of asthma (રાઈટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ અસ્થમા):

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• પલ્મોનરી ફંકશન ટેસ્ટ
• સ્પાયરોમીટર
• પીક એક્સપાયરી ફ્લો મેઝરમેન્ટ
• ફ્રેક્શનલ એક્સહાલ્ડ નાઈટ્રિક ઓક્સાઇડ ટેસ્ટ
• પલ્સ ઓક્સીમીટરી
• ચેસ્ટ એક્સરે
• સીટી સ્કેન
• સ્ફુટમ એનાલાયસિસ
• બ્લડ ટેસ્ટ
• કમ્પ્લીટ બ્લડ કાઉન્ટ
• ABGs એનાલાયસીસ
• એલર્જી ટેસ્ટીંગ

Write medical management of asthma (રાઈટ મેડિકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ અસ્થમા):

કન્ટ્રોલર મેડીકેશન :

• કન્ટ્રોલર મેડીકેશનનો ઉપયોગ સિમ્પ્ટમ્સને કંટ્રોલ કરવા માટે થાય છે.

ઇન્હાલેડ કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ :

• અસ્થમાને લાંબા સમય સુધી કન્ટ્રોલ કરવા માટે આ મેડીકેશન મોસ્ટ ઇફેક્ટિવ છે. તે એરવે ઇન્ફલામેશનને રીડયુઝ કરે છે અને મ્યુકસ પ્રોડક્શનને ડીક્રીઝ કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે બ્યુડેસોનાઇડ, બીકલોમીથાઝોન. આ ઉપરાંત તેની સાથે લોંગ એક્ટિંગ બીટા એગોનિસ્ટને પણ ઇન્હાલ કરવામાં આવે છે.

લોંગ એક્ટિંગ બીટા એગોનિસ્ટ :

• આ બ્રોન્કોડાયલેટર્સ ડ્રગનો ઉપયોગ બ્રોન્કાયને ડાયલેટ કરવા માટે થાય છે. ઉદાહરણ તરીકે સાલ્મેટરોલ

લ્યુકોટેરિન મોડીફાયર્સ :

• લ્યુકોટેરિન મોડીફાયર્સ એ લ્યુકોટેરિનની એક્શન ને બ્લોક કરે છે કે જે અસ્થમા માં ઇન્ફ્લામેન્ટરી મોલેક્યુલ તરીકે હોય છે. જે એરવે ઇનફલામેશન રીડ્યુઝ કરે છે અને સિમ્પ્ટમ્સને પ્રિવેન્ટ કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે મોન્ટેલ્યુકાસ્ટ.

માસ્ટ સેલ્સ સ્ટેબીલાઈઝરસ :

• માસ્ટ સેલ્સ સ્ટેબીલાઈઝરસ એ એરવેમાં આવેલ માસ્ટ સેલમાંથી રીલીઝ થતા ઇન્ફ્લામેટરી કેમિકલને ઇનહીબિટ કરે છે જેથી અસ્થમાના સિમ્પ્ટમ્સ દૂર થાય છે. ઉદાહરણ તરીકે નેડોક્રોમિલ

બાયોલોજીકલ થેરાપી :

• સિવીયર અસ્થમા વાળા કેસીસમાં બાયોલોજીક મેડીકેશનનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. ઉદાહરણ તરીકે મોનોક્લોનલ એન્ટીબોડીઝ ટાર્ગેટિંગ IgE ક્વિક રીલીફ મેડીકેશન :
• ક્વિક રીલીફ મેડીકેશનનો ઉપયોગ સિમ્પ્ટમસને ઝડપથી રીલીવ કરવા માટે થાય છે. જેમાં શોર્ટ એક્ટિંગ બીટા એગોનિસ્ટ અને ઓરલ કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ ડ્રગનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.

શોર્ટ એક્ટિંગ બીટા એગોનિસ્ટ :

• શોર્ટ એક્ટિંગ બીટા એગોનિસ્ટનો ઉપયોગ અસ્થમા એટેક દરમિયાન બ્રોન્કોસ્પાસમની કન્ડિશનને ક્વીકલી રીલીવ કરવા અને એરફ્લોને ઇમ્પ્રુવ કરવા માટે થાય છે. ઉદાહરણ તરીકે સાલબ્યુટામોલ અને લેવલબ્યુટેરોલ

ઓરલ કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ :

• સિવીયર કન્ડિશનમાં ઓરલ કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ જેવી કે પ્રેડનિસોલોન, મિથાઈલપ્રેડનિસોલોન આપવામાં આવે છે જેથી એરવે ઇન્ફ્લામેશનને ક્વિકલી રિડયુઝ કરી શકાય.

સ્પેસર ડિવાઇસ :

• આ ડિવાઇસનો ઉપયોગ મેટર્ડ ડોઝ ઇન્હાલર સાથે કરવામાં આવે છે. જેથી લંગને ડિલિવર કરાતી મેડિસિનને ઇમ્પ્રૂવ કરી શકાય.

Write nursing management of asthma (રાઈટ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ ઓફ અસ્થમા)

Impaired gas exchange related to altered oxygen supply, obstruction of airway

ઈમ્પ્રુવ ગેસ એક્સચેન્જ (Improve Gas Exchange):

• વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• રેસપાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.
• બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.
• પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આરટીરીયલ બ્લડ ગેસીસ ની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.
• પેશન્ટને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.
• પેશન્ટને ડીપબ્રિથીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટને પર્સડ લીપ બ્રિથીંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિથીંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઈડ કરવું.
• જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો પેશન્ટને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.
• જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.
• પેશન્ટને નેબ્યુલાઈઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• ડોક્ટરે ફ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.
• રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેન્ટેન કરવા.

Ineffective airway clearance related to obstruction from narrowed lumen મેન્ટેન પેટન્ટ એરવે

એરવે પેટન્ટ મેન્ટેન કરવી (Maintaining a patent airway):

• વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• રેસપાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.
• બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.
• પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આરટીરીયલ બ્લડ ગેસીસ ની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.
• પેશન્ટને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.
• પેશન્ટને ડીપબ્રિથીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટને પર્સડ લીપ બ્રિથીંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિથીંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઈડ કરવું.
• જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો પેશન્ટને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.
• જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.
• પેશન્ટને નેબ્યુલાઈઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• ડોક્ટરે ફ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.
• રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેન્ટેન કરવા.

Ineffective breathing pattern related to bronchospasm

ઇમ્પ્રુવિંગ બ્રિથિંગ પેટર્ન (બ્રિથિંગ પેટર્ન ઇમ્પ્રુવ કરવી) (Improving breathing patterns)

• વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• રેસપાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.
• બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.
• પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આરટીરીયલ બ્લડ ગેસીસ ની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.
• પેશન્ટને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.
• પેશન્ટને ડીપબ્રિથીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટને પર્સડ લીપ બ્રિથીંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિથીંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઈડ કરવું.
• જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો પેશન્ટને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.
• જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.
• પેશન્ટને નેબ્યુલાઈઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• ડોક્ટરે ફ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.
• રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેન્ટેન કરવા.

Anxiety related to disease condition, hospitalization

રીડયુસ એન્ઝાઈટી (એન્ઝાઈટી દૂર કરવી) (Reduce Anxiety)

• પેશન્ટની કન્ડિશન અસેસ કરવી.
• પેશન્ટની સાઇકોલોજીકલ નીડ પર ધ્યાન આપવું અને પેશન્ટની વાત ધ્યાનથી સાંભળવી.
• પેશન્ટને તેની ફીલિંગ, ડીસકંફર્ટ અને એન્ઝાઈટી એક્સપ્રેસ કરવા માટે એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટના બધા ડાઉટ અને ક્વેરી સોલ્વ કરવા.
• પેશન્ટને તેની કન્ડિશન અને ટ્રીટમેન્ટ વિશે નોલેજ પ્રોવાઇડ કરવું જેથી તેની એન્ઝાઈટી દૂર થાય અને પેશન્ટ કોન્ફિડન્ટ બને.
• પેશન્ટને સાઇકોલોજીકલ સપોર્ટ આપવો.
• પેશન્ટને માઈન્ડ ડાયવર્ઝનલ થેરાપી અને રીક્રીએશનલ થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવી.

Activity intolerance related to fatigue, dyspnea

એન્હાસ એક્ટિવિટી લેવલ (એક્ટિવિટી લેવલ વધારવું) (Enhanced activity level)

• પેશન્ટની કન્ડિશન અસેસ કરવી.
• પેશન્ટની એક્ટિવિટી લેવલ ચેક કરવી.
• પેશન્ટને શરૂઆતમાં બેડ રેસ્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.
• ત્યારબાદ ધીરે ધીરે પેશન્ટને રેન્જ ઓફ મોશન એક્સરસાઇઝ માટે એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટને તેની એક્ટિવિટી માટે આસિસ્ટ કરવું.
• 2 એક્ટિવિટીની વચ્ચે પેશન્ટને રેસ્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.
• પેશન્ટને એક્ટિવિટી દરમિયાન કોઈપણ પ્રકારની બ્રિથિંગ ડીફીકલ્ટી જોવા મળે છે કે નહીં તે ચેક કરવું.
• જો બ્રિથીંગ ડીફીકલ્ટી જણાય તો પેશન્ટની એક્ટિવિટીને સ્ટોપ કરવી અને રેસ્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.

Define Emphysema (ડીફાઇન એમ્ફાયસેમા):

• એમ્ફાયસેમા એ ગ્રીક વર્ડ છે જેનો મિનિંગ ‘ઇન્ફ્લેશન (Inflation)’ થાય છે.
• એમ્ફાયસેમા એ ક્રોનીક લંગ ડીઝીસ છે. જેમાં લંગમાં આવેલ ટર્મિનલ બ્રોન્કીઓલ્સના એર સેક (એલ્વીયોલાય) માં ઓવરડિસ્ટેન્સન અને ઓવરઇન્ફ્લેશન જોવા મળે છે અને એર સેક ગ્રેજ્યુઅલી ડેમેજ થાય છે.જેના કારણે શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ જોવા મળે છે.
• એમ્ફાયસેમાને ‘પિંક પફર (Pink Puffer)’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

Write causes of emphysema (રાઇટ કોસ ઓફ એમ્ફાયસેમા):

• ટોબેકો સ્મોક
• સેકન્ડ હેન્ડ સ્મોકર
• એર પોલ્યુશન
• એક્સપોઝર ટુ ડસ્ટ, કેમિકલ, ફ્યુમ્સ
• આલ્ફા વન એન્ટીટ્રીપ્સીન ડેફિસિયન્સી
• જીનેટીક ફેક્ટર

Explain pathophysiology of emphysema (એક્સપ્લેન પેથોફિસિયોલોજી ઓફ એમ્ફાયસેમા)

ઇટીયોલોજીકલ ફેક્ટરને કારણે
|
એલવીઓલાયમાં હાઈપરઈન્ફ્લેશન જોવા મળે છે.
|
જેના કારણે એલવીઓલાય કેપીલરીની વોલમાં ડિસ્ટ્રિક્શન જોવા મળે છે.
|
આથી એલવીઓલાયની ઇલાસ્ટિકસીટી લુઝ થાય છે આ ઉપરાંત એલવીઓલાયની ગેસ એક્સચેન્જની કેપેસિટી લોસ થાય છે.
|
એલવીઓલાયમાં એર ટ્રેપ થાય છે.
|
એમ્ફાયસેમાની કન્ડિશન જોવા મળે છે.

Write sign & symptoms seen in emphysema (રાઇટ સાઈન એન્ડ સિમ્પ્ટમ્સ સીન ઈન એમ્ફાયસેમા):

• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ
• ક્રોનિક કફ
• વ્હીઝિંગ સાઉન્ડ
• ચેસ્ટ ટાઇટનેસ
• બેરલ ચેસ્ટ
• ડીક્રીઝ એક્સરસાઇઝ ટોલેરન્સ
• હાયપોક્સિયા
• હાયપરકેપનિયા
• સાઈનોસિસ
• ફ્રીકવન્ટ રેસ્પાયરેટરી ઇન્ફેક્શન
• ફ્ટીગ
• ડાયા ફરેસીસ
• વેઈટ લોસ

Write diagnostic evaluation of emphysema (રાઇટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ એમ્ફાયસેમા)

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• પલમોનરી ફંકશન ટેસ્ટ
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• એમ.આર.આઈ
• આલ્ફા એન્ટિટ્રીપ્સીન ટેસ્ટ
• ઇલેક્ટ્રોકાર્ડિયોગ્રામ
• કમ્પ્લીટ બ્લડ કાઉન્ટ
• એક્સરસાઇઝ ટોલેરન્સ ટેસ્ટ

Write medical management of emphysema (રાઇટ મેડિકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ એમ્ફાયસેમા)

બ્રોન્કોડાયલેટર્સ :

• બ્રોન્કીયલ સ્પાસમને દૂર કરવા માટે અને એરવેની આજુબાજુ આવે મસલ્સને રીલેક્સ કરવા બ્રોન્કોડાયલેટર્સ ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી. બ્રોન્કોડાયલેટર્સ એ એરવેની આજુબાજુ આવેલા મસલ્સને રિલેક્સ કરે છે અને સ્પાસમ દુર કરે છે.

ઇન્હાલ્ડ કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ :

• એરવે ઇન્ફ્લામેશનને રીડ્યુસ કરવા માટે કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ ડ્રગ ઇન્હાલ કરવી.

મ્યુકોલાયટિક્સ :

• મ્યુકસને થીન કરવા માટે અને લંગમાંથી બહાર કાઢવા માટે મ્યુકોલાયટિક્સ ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.

એન્ટિબાયોટિક્સ :

• બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનને પ્રિવેન્ટ કરવા માટે એન્ટિબાયોટિક ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.

ઓક્સિજન થેરાપી :

• બ્લડ ઓક્સિજન લેવલ ઇમ્પ્રુવ કરવા માટે સપ્લીમેન્ટલ ઓક્સિજન પ્રોવાઈડ કરવો.

Write surgical management of emphysema (રાઇટ સર્જીકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ એમ્ફાયસેમા):

બુલેક્ટોમી (Bullectomy) :

• બુલેક્ટોમીમાં અફેટેડ બુલાને (એર ફિલ્ડ સ્પેસ) રીમુવ કરવામાં આવે છે. જેથી હેલ્ધી લંગ ટિસ્યુ ઉપરના કમ્પ્રેશનને દૂર કરી શકાય.

લંગ વોલ્યુમ રિડક્શન સર્જરી (LVRS/Lung volume reduction surgery) :

• LVRS માં ડેમેજ લંગ પોરસનને રીમુવ કરવામાં આવે છે. જેથી પેશન્ટ સારી રીતે લંગ ફંક્શન કરી શકે.

લંગ ટ્રાન્સપ્લાન્ટેશન (Lung transplantation) :

• સિવિયર કેસીસ કે જેમાં સિગ્નિફિકન્ટલી લંગ ફંક્શન કોમ્પ્રોમાઇઝ થતું હોય તો તેમાં ટ્રીટમેન્ટ તરીકે લંગ ટ્રાન્સપ્લાન્ટેશન કરવામાં આવે છે. જેમાં ડોનર દ્વારા આપવામાં આવેલ લંગ્સને અફેક્ટેડ લંગ સાથે રિપ્લેસ કરવામાં આવે છે.

Write nursing management of emphysema (રાઇટ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ ઓફ એમ્ફાયસેમા)

• વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• રેસપાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.
• બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.
• પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આરટીરીયલ બ્લડ ગેસીસની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.
• પેશન્ટને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.
• પેશન્ટને ડીપબ્રિથીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટને પર્સડ લીપ બ્રિથીંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિથીંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઈડ કરવું.
• જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો પેશન્ટને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.
• જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.
• પેશન્ટને નેબ્યુલાઈઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• ડોક્ટરે ફ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.
• રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેન્ટેન કરવા.

Write complications of emphysema (રાઇટ કોમ્પ્લિકેશન ઓફ એમ્ફાયસેમા)

• ક્રોનિક ઓબસ્ટ્રક્ટિવ પલ્મોનરી ડીઝીસ
• ન્યુમોનિયા
• ન્યુમોથોરેક્સ
• એટેલેક્ટેસિસ
• રીકરંટ રેસ્પાયરેટરી ટ્રેક ઇન્ફેક્શન
• રેસ્પાયરેટરી ફેલિયર
• રેસ્પાયરેટરી એસીડોસીસ

Define bronchitis (ડીફાઈન બ્રોન્કાઇટીસ):

• બ્રોન્કાઇ અને બ્રોન્કીલ્સ ટ્યુબના ઇન્ફલામેશનને બ્રોન્કાઇટીસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. બ્રોન્કાઇટીસને ‘બ્લુ બ્લોટર (Blue bloater)’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.

Write causes of bronchitis (રાઈટ કોઝ ઓફ બ્રોન્કાઇટીસ):

• વાયરસ : રાઇનો વાઈરસ, ઈન્ફલ્યુએન્ઝા વાયરસ, પેરાઈન્ફલ્યુએન્ઝા વાયરસ
• બેક્ટેરિયા : માયકોપ્લાઝ્મા ન્યુમોનિયા, બોર્ડેટેલા પર્ટુસિસ
• સ્મોકિંગ
• એર પોલ્યુશન
• એક્સપોઝર ટુ કેમિકલ ફ્યુમ્સ
• કોન્ટેક્ટ ટુ એલર્જન
• વીક ઇમ્યુન સિસ્ટમ

Explain pathophysiology of bronchitis (એક્સપ્લેન પેથોફિઝિયોલોજી ઓફ બ્રોન્કાઇટીસ)

ઇટિયોલોજીકલ ફેક્ટરને કારણે
|
મ્યુકસ ગ્લેન્ડમાં હાઇપરપ્લેસિયા જોવા મળે છે.
|
જેના કારણે ગોબ્લેટ સેલમાં વધારો થાય છે અને મ્યુકસ પ્રોડક્શનમાં વધારો જોવા મળે છે.
|
સીલીયા નું ફંક્શન થાય છે
|
જેથી બ્રોન્કિયલ લ્યુમેન નેરો બને છે અને એર ફલોમાં લીમીટેશન જોવા મળે છે.
|
બ્રોન્કાઇટીસની કન્ડિશન જોવા મળે છે.

Write clinical manifestations of bronchitis (રાઈટ ક્લિનિકલ મેનીફેસટેશન ઓફ બ્રોન્કાઇટીસ)

• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ
• રની એન્ડ સ્ટફી નોઝ
• ચેસ્ટ કન્જેસન
• વ્હીઝિંગ સાઉન્ડ
• યલો અથવા ગ્રીન કલરનું મ્યુકસ પ્રોડક્શન જોવા મળે
• ચેસ્ટ ટાઇટનેસ
• ડાયાફરેસીસ
• લો ગ્રેડ ફીવર
• ફટીગ
• ક્લબિંગ

Write diagnostic evaluation of bronchitis (રાઈટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ બ્રોન્કાઇટીસ):

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• સ્ફુટમ કલ્ચર
• બ્લડ ટેસ્ટ

Write management of bronchitis (રાઈટ મેનેજમેન્ટ ઓફ બ્રોન્કાઇટીસ)

બ્રોન્કો ડાયલેટર્સ :

• રેસ્પાયરેટરી મસલ્સને રિલેક્સ કરવા અને બ્રોન્કાયને ડાયલેટ કરવા માટે બ્રોન્કોડાયલેટર્સ ડ્રગ પ્રોવાઇડ કરવી.

એન્ટીબાયોટિક :

• બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનને ટ્રિટ કરવા માટે એન્ટીબાયોટિક ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.

કફ એક્સપેકટેરોન્ટ :

• કફ એક્સપેકટેરોન્ટ ડ્રગ પ્રોવાઇડ કરવી જેથી કફને બહાર કાઢી શકાય.

નેઝલ ડીકન્જેસટન્ટ :

• કન્જેસનને દુર કરવા માટે નેઝલ ડીકન્જેસટન્ટ પ્રોવાઇડ કરવી.

રેસ્ટ એન્ડ હાઇડ્રેશન :

• એડિકવેટ રેસ્ટ કરવો અને પ્લેનટી ઓફ ફલુઇડ ઇનટેક કરવું.

અવોઇડ ઇરીટન્ટસ :

• ઇરીટન્ટસ સાથેનો કોન્ટેક અવોઇડ કરવો.

Define chronic obstructive pulmonary disease (ડિફાઇન ક્રોનીક ઓબસ્ટ્રક્ટીવ પલ્મોનરી ડીઝીસ):

• ક્રોનીક ઓબસ્ટ્રક્ટીવ પલ્મોનરી ડીઝીસ (COPD) એ રેસ્પાયરેટરી ડીઝીસ છે. જેમાં ક્રોનિક બ્રોન્કાયટીસ (Chronic bronchitis) અને એમ્ફાયસેમા (Emphysema) ને કારણે એરફલો ઓબસ્ટ્રક થાય છે.

Write causes of chronic obstructive pulmonary disease (રાઈટ કોઝ ઓફ ક્રોનીક ઓબસ્ટ્રક્ટીવ પલ્મોનરી ડીઝીસ)

• સ્મોકિંગ
• સેકન્ડ હેન્ડ સ્મોકર
• એન્વાયરમેન્ટલ ફેકટર
• ઓક્યુપેશનલ ફેક્ટર
• જેનેટિક ફેકટર (ડેફીસીયન્સી ઓફ આલ્ફા વન એન્ટીટિપ્સીન)
• એક્સપોઝર ટુ પોલ્યુઅન્ટસ

Write clinical manifestations of chronic obstructive pulmonary disease (રાઈટ ક્લિનિકલ મેનીફેસ્ટેશન ઓફ ક્રોનીક ઓબસ્ટ્રક્ટીવ પલ્મોનરી ડીઝીસ)

• ક્રોનીક કફ
• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ
• વ્હીઝિંગ
• ચેસ્ટ ટાઇટનેસ
• ચેસ્ટ પેઇન
• બેરેલ ચેસ્ટ
• એક્સકેસીવ મ્યુકસ પ્રોડક્શન
• ફ્રિક્વન્ટ રેસ્પાયરેટરી ઇન્ફેક્શન
• સાઈનોસિસ
• કલબિંગ
• ફટીગ
• વેઈટ લોસ

Write diagnostic evaluation of chronic obstructive pulmonary disease (રાઈટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઈવાલ્યુએશન ઓફ ક્રોનીક ઓબસ્ટ્રક્ટીવ પલ્મોનરી ડીઝીસ)

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• સ્પાયરોમેટ્રી
• પલ્મોનરી ફંકશન ટેસ્ટ
• આર્ટીરિયલ બ્લડ ગેસ એનાલાયસીસ
• સ્ફુટમ એનાલાયસીસ
• બ્લડ ટેસ્ટ

Write management of chronic obstructive pulmonary disease (રાઈટ મેનેજમેન્ટ ઓફ ક્રોનીક ઓબસ્ટ્રક્ટીવ પલ્મોનરી ડીઝીસ)

સ્મોકિંગ સેસેશન (Smoking Cessation) :

• COPD ના મેનેજમેન્ટ માટે મોસ્ટ ઈમ્પોર્ટન્ટ ઇન્ટરવેન્શન એટલે સ્મોકિંગને સ્ટોપ કરવું. જે ડીઝીસના પ્રોગ્રેસને સ્લો કરે છે અને તેની ફ્રિકવન્સી અને સિવિયારીટીને રીડ્યુસ કરે છે.

મેડીકેશન (Medication) :

બ્રોન્કો ડાયલેટર્સ :

• એરવેની આજુ બાજુ આવેલા મસલ્સને રિલેક્સ કરવા અને એરફ્લોને ઇમ્પ્રુવ કરવા માટે શોર્ટ એક્ટિંગ બ્રોન્કો ડાયલેટર્સ (આલ્બ્યુટેરોલ) અને લોંગ એક્ટિંગ બ્રોન્કો ડાયલેટર્સનો (સાલ્મેટરોલ) ઉપયોગ કરવો.

ઇનહાલ્ડ કોર્ટીકોસ્ટેરોઇડ :

• એરવે ઈનફ્લામેશનને રીડ્યુસ કરવા માટે ઇનહાલ્ડ કોર્ટીકોસ્ટેરોઇડ આપવી. ઉદાહરણ તરીકે બ્યુડેસોનાઇડ, ફ્લુટીકેસોન

ફોસ્ફોડીસ્ટેરેઝ 4 ઇન્હીબિટર્સ :

• સિવીયર COPD અને ક્રોનીક બ્રોન્કાઇટીસ ધરાવતા પેશન્ટમાં ફોસ્ફોડીસ્ટેરેઝ 4 ઇન્હીબિટર્સ નો ઉપયોગ કરવો. જે ઇન્ફલાર્મેશનને રીડયુઝ કરે છે અને એક્સસેરબેશનને પ્રિવેન્ટ કરે છે.

મ્યુકોલાયટીક ડ્રગ :

• મ્યુકસને થીન કરવા માટે અને એરવેમાંથી ક્લિયર કરવા માટે મ્યુકોલાયટીક ડ્રગનો ઉપયોગ કરવો.

પલ્મોનરી રીહેબીલીટેશન :

• આ કોમ્પ્રેહેન્સીવ પ્રોગ્રામમાં એક્સરસાઇઝ ટ્રેનિંગ એજ્યુકેશન, ન્યુટ્રીશનલ અને સાયકોલોજીકલ સપોર્ટ આપવામાં આવે છે. જેથી લાઈફની ક્વોલિટીને ઇમ્પ્રુવ કરી શકાય.

ઓક્સિજન થેરાપી :

• ઓક્સિજન લેવલ ઇમ્પ્રુવ કરવા માટે સપ્લીમેન્ટલ ઓક્સિજન પ્રોવાઇડ કરવો.

લાઈફ સ્ટાઈલ મોડીફીકેશન :

• લાઈફ સ્ટાઈલ મોડીફીકેશનમાં રેગ્યુલર એક્સરસાઇઝ, હેલ્થી ડાયટ, અવોઇડિંગ એન્વાયરમેન્ટલ પોલ્યુઅટન્સ એન્ડ રેસપાયરેટરી ઇરીટન્સનો સમાવેશ કરવો.

Write nursing management of chronic obstructive pulmonary disease (રાઈટ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ ઓફ ક્રોનીક ઓબસ્ટ્રક્ટીવ પલ્મોનરી ડીઝીસ)

Impaired gas exchange related to pulmonary obstruction as evidence by hypoxia, hypercapnia, cynosis, abnormal ABG

ઇમ્પ્રૂવ ગેસ એક્સચેન્જ (ગેસ એક્સચેન્જ ઇમ્પ્રૂવ કરવું)

• વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• રેસપાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.
• બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.
• પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આરટીરીયલ બ્લડ ગેસીસ ની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.
• પેશન્ટને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.
• પેશન્ટને ડીપબ્રિથીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટને પર્સડ લીપ બ્રિથીંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિથીંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઈડ કરવું.
• જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો પેશન્ટને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.
• જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.
• પેશન્ટને નેબ્યુલાઈઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• ડોક્ટરે ફ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.
• રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેન્ટેન કરવા.

Ineffective airway clearance related to bronchoconstriction, increase mucus production

મેન્ટેન પેટન્ટ એરવે (એરવે પેટન્ટ મેન્ટેન કરવી)

• વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• રેસપાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.
• બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.
• પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આરટીરીયલ બ્લડ ગેસીસ ની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.
• પેશન્ટને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.
• પેશન્ટને ડીપબ્રિથીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટને પર્સડ લીપ બ્રિથીંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિથીંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઈડ કરવું.
• જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો પેશન્ટને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.
• જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.
• પેશન્ટને નેબ્યુલાઈઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• ડોક્ટરે ફ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.
• રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેન્ટેન કરવા.

Ineffective breathing patterns related to shortness of breath, mucous production

ઇમ્પ્રુવ બ્રિથીંગ પેટર્ન (બ્રિથીંગ પેટર્ન ઇમ્પ્રુવ કરવી)

• વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• રેસપાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.
• બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.
• પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આરટીરીયલ બ્લડ ગેસીસ ની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.
• પેશન્ટને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.
• પેશન્ટને ડીપબ્રિથીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટને પર્સડ લીપ બ્રિથીંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિથીંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઈડ કરવું.
• જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો પેશન્ટને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.
• જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.
• પેશન્ટને નેબ્યુલાઈઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• ડોક્ટરે ફ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.
• રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેન્ટેન કરવા.

Knowledge deficit related to disease condition and it’s prognosis

ઇમ્પ્રુવ નોલેજ લેવલ (નોલેજ લેવલ ઇમ્પ્રુવ કરવું)

• પેશન્ટની કન્ડિશન અસેસ કરવી.
• પેસન્ટનું ડીસીઝ કન્ડિશન અને તેની ટ્રીટમેન્ટ પ્રત્યેનું નોલેજ અસેસ કરવું.
• પેશન્ટને ડીસીઝ કન્ડિશન અને તેના પ્રોગનોસીસ વિશે નોલેજ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટ સમજી શકે તેવી લેંગ્વેજમાં નોલેજ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટના ડાઉટ અને કવેરીને સોલ્વ કરવા.

Anxiety related to disease condition, hospitilization

રીડયુસ એન્ઝાઈટી (એન્ઝાઈટી દૂર કરવી)

• પેશન્ટની કન્ડિશન અસેસ કરવી.
• પેશન્ટની સાઇકોલોજીકલ નીડ પર ધ્યાન આપવું અને પેશન્ટની વાત ધ્યાનથી સાંભળવી.
• પેશન્ટને તેની ફીલિંગ, ડીસકંફર્ટ અને એન્ઝાઈટી એક્સપ્રેસ કરવા માટે એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટના બધા ડાઉટ અને ક્વેરી સોલ્વ કરવા.
• પેશન્ટને તેની કન્ડિશન અને ટ્રીટમેન્ટ વિશે નોલેજ પ્રોવાઇડ કરવું જેથી તેની એન્ઝાઈટી દૂર થાય અને પેશન્ટ કોન્ફિડન્ટ બને.
• પેશન્ટને સાઇકોલોજીકલ સપોર્ટ આપવો.
• પેશન્ટને માઈન્ડ ડાયવર્ઝનલ થેરાપી અને રીક્રીએશનલ થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવી.

Activity intolerance related to fatigue, dyspnea

એન્હાસ એક્ટિવિટી લેવલ (એક્ટિવિટી લેવલ વધારવું)

• પેશન્ટની કન્ડિશન અસેસ કરવી.
• પેશન્ટની એક્ટિવિટી લેવલ ચેક કરવી.
• પેશન્ટને શરૂઆતમાં બેડ રેસ્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.
• ત્યારબાદ ધીરે ધીરે પેશન્ટને રેન્જ ઓફ મોશન એક્સરસાઇઝ માટે એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટને તેની એક્ટિવિટી માટે આસિસ્ટ કરવું.
• 2 એક્ટિવિટીની વચ્ચે પેશન્ટને રેસ્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.
• પેશન્ટને એક્ટિવિટી દરમિયાન કોઈપણ પ્રકારની બ્રિથિંગ ડીફીકલ્ટી જોવા મળે છે કે નહીં તે ચેક કરવું.
• જો બ્રિથીંગ ડીફીકલ્ટી જણાય તો પેશન્ટની એક્ટિવિટીને સ્ટોપ કરવી અને રેસ્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.

Define Pneumothorax (ડીફાઈન ન્યુમોથોરેક્સ):

• ન્યુમોથોરેક્સ એ મેડિકલ કન્ડીશન છે. જેમાં પ્લુરલ કેવીટીમાં એર અથવા ગેસ લીકેજ જોવા મળે છે જેને કારણે લંગ કોલેપ્સ થયેલ જોવા મળે છે.

OR

• ન્યુમોથોરેક્સ (Pneumothorax) એટલે પ્લુરલ કેવિટીમાં (Pleural Cavity) – એટલે કે Lungs ને Cover કરતી મેમ્બરેન (Visceral અને Parietal Pleura) ની વચ્ચે – Air અથવા ગેસ (Gas) ભરાવા, જેનાથી Lungsનો Part કે Entire Lung Collapse થઈ જાય છે.
• આ કન્ડીશન સ્પોન્ટેનિયસ (Spontaneous), ટ્રોમેટિક (Traumatic) અથવા Disease કે મેડિકલ પ્રોસિજર (Medical Procedure) ની Complication તરીકે થઈ શકે છે.

Write causes of pneumothorax (રાઈટ કોઝ ઓફ ન્યુમોથોરેક્સ):

• ચેસ્ટ ટ્રોમા (રિબસ ફ્રેકચર)
• લંગ ડીઝીસ (COPD, સિસ્ટિક ફાઇબ્રોસિસ)
• મેડિકલ પ્રોસિઝર
• સ્પોન્ટેનિયસ

Write clinical manifestations of Pneumothorax (રાઈટ ક્લિનિકલ મેનીફેસ્ટેશન ઓફ ન્યુમોથોરેક્સ):

• સડન શાર્પ ચેસ્ટપેઇન
• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ
• રેપિડ બ્રિથિંગ
• ચેસ્ટ ટાઇટનેસ
• સાયનોસિસ
• રેપિડ હાર્ટ રેટ

Write Diagnostic Evaluation of Pneumothorax (રાઈટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ ન્યુમોથોરેક્સ)

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• અલ્ટ્રાસાઉન્ડ
• એ.બી.જી. એનાલાયસીસ

Write management of Pneumothorax (રાઈટ મેનેજમેન્ટ ઓફ ન્યુમોથોરેક્સ):

નીડલ ઇનસશર્ન :

• નીડલ ઇનસશર્નમાં હોલો નીડલ કે જે ફ્લેક્સિબલ ટ્યુબ (કેથેટર) સાથે જોડાયેલ હોય છે તેને એર ફિલ્ડ સ્પેસમાં ઈન્સર્ટ કરવામાં આવે છે. ત્યારબાદ નીડલને રીમુવ કરી કેથેટર સાથે સિરીંજ અટેચ કરવામાં આવે છે અને એરને રીમુવ કરવામાં આવે છે.

ચેસ્ટ ટ્યુબ ઇનસશર્ન :

• ચેસ્ટ ટ્યુબ ઇનસશર્નમાં એર ફિલ્ડ સ્પેસમાં ફ્લેક્સિબલ ચેસ્ટ ટ્યુબ ઈન્સર્ટ કરવામાં આવે છે અને તેમાં વન વે વાલ્વ અટેચ કરેલ હોય છે જે ચેસ્ટ કેવીટીમાંથી કંટીન્યુઅસ એર રીમુવ કરે છે

સર્જરી :

• અમુક કેસીસમાં સર્જરીની જરૂર પડે છે. જેમાં સ્મોલ ઇન્સીઝન મૂકી અને બધી એર રીમુવ કરવામાં આવે છે.

Define Pneumonia (ડીફાઇન ન્યુમોનિયા):

• લંગ પેરેન્કાઇમા (એલ્વીઓલઇ) ના ઈન્ફ્લામેશનને ન્યુમોનિયા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે જે બેક્ટેરિયલ, વાયરલ અથવા ફંગલ ઇન્ફેક્શનને કારણે જોવા મળે છે. જેમાં એર સેક એ ફ્લુઇડ અથવા પસ વડે ભરાઈ જાય છે અને તે સોલિડ બની જાય છે.

Write classification of pneumonia (રાઈટ ક્લાસિફિકેશન ઓફ ન્યુમોનિયા):

ન્યુમોનિયાને તેના કોઝ, એનાટોમીક સ્ટ્રકચર અને તેની સીવીયારીટીને આધારે ક્લાસિફાઈ કરવામાં આવેલ છે.

On the basis of Etiological factors (ઓન ધ બેસીસ ઓફ ઇટીયોલોજીકલ ફેક્ટર) :

Bacterial Pneumonia (બેક્ટેરિયલ ન્યુમોનિયા) :

• બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનને કારણે જોવા મળતા ન્યુમોનિયાને બેક્ટેરિયલ ન્યુમોનિયા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. સ્ટ્રેપ્ટોકોકસ ન્યુમોનિયા, માયકોપ્લાઝ્મા ન્યુમોનિયા અને હિમોફિલસ ઈન્ફલ્યુએન્ઝા બેક્ટેરિયાને કારણે ન્યુમોનિયા જોવા મળે છે.

Viral Pneumonia (વાયરલ ન્યુમોનિયા) :

• વાયરલ ઇન્ફેક્શનને કારણે જોવા મળતા ન્યુમોનિયાને વાયરલ ન્યુમોનિયા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. ઇન્ફ્લુએન્ઝા, કોરોના વાયરસ, એડીનો વાયરસ અને રેસ્પાયરેટરી સિંસીટીયલ વાયરસ વગેરે વાયરસ ન્યુમોનિયા થવા માટે જવાબદાર છે.

Fungal Pneumonia (ફંગલ ન્યુમોનિયા) :

• ફંગલ ઇન્ફેક્શનને કારણે થતા ન્યુમોનિયાને ફંગલ ન્યુમોનિયા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

On the Basis of Anatomical Structure (ઓન ધ બેસીસ ઓફ એનાટોમિક સ્ટ્રક્ચર):

એનેટોમિકલ સ્ટ્રક્ચરને આધારે ન્યુમોનિયાને નીચે મુજબ ક્લાસિફાઇ કરવામાં આવેલ છે :

Lobar pneumonia (લોબાર ન્યુમોનિયા) :

• લોબાર ન્યુમોનિયામાં લંગના એક અથવા એકથી વધારે લોબમાં ઇન્ફેક્શન જોવા મળે છે.

Broncho pneumonia (બ્રોન્કો ન્યુમોનિયા) :

• બ્રોન્કો ન્યુમોનિયામાં ઘણા બધા લોબ ઉપરાંત બ્રોન્કાયમાં ઇન્ફેક્શન જોવા મળે છે.

Interstitial pneumonia (ઇન્ટરસ્ટ્રીશીયલ ન્યુમોનિયા) :

• ઇન્ટરસ્ટ્રીશીયલ ન્યુમોનિયામાં ઇન્ટરસ્ટ્રીશીયલ ટિસ્યુ અને એલવીઓલર સેપ્ટા ઇન્ફેક્ટેડ થાય છે.

On the Basis of Broad Classification (ઓન ધ બેસીસ ઓફ બ્રોડ ક્લાસિફિકેશન):

Community Acquired Pneumonia (કોમ્યુનિટી એકવાઇર્ડ ન્યુમોનિયા) :

• કોમ્યુનિટીમાં થતા ન્યુમોનિયાને કોમ્યુનિટી એકવાઇર્ડ ન્યુમોનિયા કહે છે.

Hospital Acquired Pneumonia (હોસ્પિટલ એકવાઇર્ડ ન્યુમોનિયા) :

• હોસ્પિટલાઈઝેશન થયાના 48 કલાક બાદ જોવા મળતા ન્યુમોનિયાને હોસ્પિટલ એકવાઇર્ડ ન્યુમોનિયા કહે છે.

Ventilator Associated Pneumonia (વેન્ટિલેટર એસોસિયેટેડ ન્યુમોનિયા) :

• એન્ડોટ્રકીયલ ઇન્ટ્યુબેશન અથવા મેકેનીકલ વેન્ટિલેશનને કારણે જોવા મળતા ન્યુમોનિયાને વેન્ટિલેટર એસોસિયેટેડ ન્યુમોનિયા કહે છે.

Aspiration pneumonia (એસ્પીરેશન ન્યુમોનિયા) :

• એન્ડોજીનીયસ અથવા એકઝોજીનીયસ સબ્ટન્સ એસ્પીરેટ થવાને કારણે જોવા મળતા ન્યુમોનિયાને એસ્પીરેશન ન્યુમોનિયા કહે છે.

Write causes of Pneumonia (રાઇટ કોઝ ઓફ ન્યુમોનિયા)

• બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શન
• વાયરલ ઇન્ફેક્શન
• ફંગલ ઇન્ફેક્શન
• એસ્પીરેશન ઓફ ગેસ્ટ્રિક કન્ટેન્ટ
• ઇન્હાલેશન ઓફ કેમિકલ સબ્ટન્સ એન્ડ ફ્યુમસ

Write clinical manifestations of pneumonia (રાઈટ ક્લિનિકલ મેનિફેસ્ટેશન ઓફ ન્યુમોનિયા):

• પ્રોડક્ટિવ કફ (ગ્રીન એન્ડ યલો કલર)
• બ્લડ ઈન સ્ફુટમ
• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ
• ચેસ્ટ પેઇન
• સાઈનોસીસ
• ઓર્થોપ્નીયા
• ટેકીપ્નીયા
• ફીવર
• ડીહાઇડ્રેશન
• મલેઇશ
• કન્ફ્યુઝન
• સ્વેટીંગ
• નોઝિયા
• વોમીટીંગ
• ડાયેરિયા
• એનોરેક્સીયા

Write diagnostic evaluation of pneumonia (રાઈટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ ન્યુમોનિયા)

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• પલ્મોનરી ફંક્શન ટેસ્ટ
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• સ્ફુટમ કલ્ચર
• કમ્પ્લીટ બ્લડ કાઉન્ટ
• સી- રીએક્ટિવ પ્રોટીન
• બ્લડ કલ્ચર
• પલ્સ ઓકસીમેટ્રી
• આર્ટીરિયલ બ્લડ ગેસ એનાલિસિસ

Write management of pneumonia (રાઈટ મેનેજમેન્ટ ઓફ ન્યુમોનિયા):

એન્ટીબાયોટિક થેરાપી :

• બેક્ટેરિયલ ન્યુમોનિયાને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટીબાયોટિક ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.

એન્ટિવાયરલ ડ્રગ :

• વાયરલ ન્યુમોનિયાને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટિવાયરલ ડ્રગ આપવી.

ફિવર મેનેજમેન્ટ :

• ફિવરને દૂર કરવા માટે ઓવર ધ કાઉન્ટર મેડિસિન એસીટામીનોફેન પ્રોવાઈડ કરવી.

પેઇન રીલીવર્સ :

• ચેસ્ટ પેઇન રિડ્યુસ કરવા માટે એનાલજેસીક ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.

ઓક્સિજન થેરાપી :

• ઓક્સિજન લેવલ મેઇન્ટેન કરવા માટે સપ્લીમેન્ટલ ઓક્સિજન પ્રોવાઈડ કરવો.

કફ એક્સપેક્ટોરન્ટ :

• કફને થીન કરવા અને બહાર કાઢવા માટે કફ એક્સપેક્ટોરન્ટ પ્રોવાઈડ કરવી.

રેસ્ટ એન્ડ ફલુઇડ :

• પેશન્ટને એડિકવેટ રેસ્ટ પ્રોવાઈડ કરવો. તેમજ હાઇડ્રેશન લેવલ મેન્ટેન કરવું.

Write Nursing Management of Pneumonia (રાઈટ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ ઓફ ન્યુમોનિયા):

Ineffective airway clearance related to broncho constriction and increase mucus production

મેન્ટેન પેટન્ટ એરવે (એરવે પેટન્ટ મેન્ટેન કરવી).

• વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• રેસપાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.
• બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.
• પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આરટીરીયલ બ્લડ ગેસીસ ની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.
• પેશન્ટને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.
• પેશન્ટને ડીપબ્રિથીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટને પર્સડ લીપ બ્રિથીંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિથીંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઈડ કરવું.
• જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો પેશન્ટને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.
• જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.
• પેશન્ટને નેબ્યુલાઈઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• ડોક્ટરે ફ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.
• રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેન્ટેન કરવા.

Impaired gas exchange related to decrease ventilation

ઇમ્પ્રુવ ગેસ એક્સચેન્જ

• વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• રેસપાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.
• બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.
• પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આરટીરીયલ બ્લડ ગેસીસ ની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.
• પેશન્ટને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.
• પેશન્ટને ડીપબ્રિથીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટને પર્સડ લીપ બ્રિથીંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિથીંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઈડ કરવું.
• જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો પેશન્ટને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.
• જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.
• પેશન્ટને નેબ્યુલાઈઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• ડોક્ટરે ફ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.
• રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેન્ટેન કરવા.

Infective breathing pattern related to chest pain

• વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• રેસપાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.
• બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.
• પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આરટીરીયલ બ્લડ ગેસીસની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.
• પેશન્ટને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.
• પેશન્ટને ડીપબ્રિથીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટને પર્સડ લીપ બ્રિથીંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિથીંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઈડ કરવું.
• જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો પેશન્ટને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.
• જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.
• પેશન્ટને નેબ્યુલાઈઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• ડોક્ટરે ફ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.
• રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેન્ટેન કરવા.

Write complication of pneumonia (રાઇટ કોમ્પ્લીકેશન ઓફ ન્યુમોનિયા):

• રેસ્પાયરેટરી ફેલિયર
• સેપ્સીસ
• લંગ એબ્સેસ
• પ્લુરલ ઇફ્યુઝન
• એટલેક્ટેસિસ

Define Bronchiectasis (ડીફાઈન બ્રોન્કાઇક્ટેસિસ):

• બ્રોન્કાઇક્ટેસિસ એ ક્રોનિક રિસ્પાઇરેટરી કન્ડિશન છે જેમાં બ્રોન્કાઇ અને બ્રોન્કીયોલ્સનું એબનોર્મલ અને ઇરરિવર્સિબલ ડાયલેશન, ઇન્ફલામેશન અને થીકનિંગ જોવા મળે છે. જેના પરિણામે તેમાં મ્યુકસનું એક્યુમિલેશન થાય છે અને એરવેમાંથી મ્યુકસ બરાબર ક્લિયર થતો નથી જેના કારણે રીકરંટ રેસ્પાયરેટરી ઇન્ફેક્શન જોવા મળે છે.

Write causes of bronchiectasis (રાઇટ કોઝ ઓફ બ્રોન્કાઇક્ટેસિસ):

• ઇન્ફેક્શન (પ્રીવીયસ રેસ્પાયરેટરી ઈન્ફેકશન જેમ કે ન્યૂમોનિયા, ટયૂબરક્યુલોસીસ)
• જેનેટિક ડિસઓર્ડર (સિસ્ટિક ફાઇબ્રોસિસ)
• ઇમ્યુન સિસ્ટમ ડિસઓર્ડર (રુમેટોઇડ આર્થરાયટિસ, ઇન્ફ્લામેટરી બોવેલ ડીઝીસ)
• ઓટો ઇમ્યુન કન્ડીશન
• એલર્જિક બ્રોન્કોપલ્મોનરી એસ્પરગિલોસિસ
• એન્વાયરમેન્ટલ ફેકટર

Write clinical manifestations of bronchiectasis (રાઇટ ક્લિનિકલ મેનીફેસ્ટેશન ઓફ બ્રોન્કાઇક્ટેસિસ):

• ક્રોનિક કફ
• એક્સકેસીવ સ્ફુટમ પ્રોડક્શન
• બ્લડ ઇન કફ
• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ
• વ્હીઝિંગ
• ચેસ્ટ પેઇન
• રીકરંટ રેસ્પાયરેટરી ઇન્ફેક્શન
• ક્લબિંગ ઓફ ફિંગર
• વેઇટ લોસ
• ફ્ટીગ
• વીકનેસ

Write diagnostic evaluation of bronchiectasis (રાઇટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ બ્રોન્કાઇક્ટેસિસ)

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• પલ્મોનરી ફંકશન ટેસ્ટ
• સ્ફુટમ કલ્ચર
• બ્રોન્કોસ્કોપી

Write medical management of bronchiectasis (રાઇટ મેનેજમેન્ટ ઓફ બ્રોન્કાઇક્ટેસિસ)

બ્રોન્કો ડાયલેટર્સ :

• એરવે મસલ્સને રીલેક્સ કરવા અને બ્રોન્કાયને ડાયલેટ કરવા માટે બ્રોન્કોડાયલેટર્સ ડ્રગ એડમિનિસ્ટર કરવી.

એન્ટીબાયોટિક :

• બેક્ટેરીયલ ઇન્ફેક્શનને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટીબાયોટિક ડ્રગ પ્રોવાઇડ કરવી.

એક્સપેકટોરન્ટ એન્ડ મ્યુકોલાયટીકસ :

• મ્યુકસને થીન કરવા અને બહાર કાઢવા માટે એક્સપેકટોરન્ટ અને મ્યુકોલાયટીકસ ડ્રગ પ્રોવાઇડ કરવી.

એરવે ક્લિયરન્સ ટેકનિકસ :

• એરવે ક્લિયરન્સ ટેકનિકસ જેવી કે ચેસ્ટ ફિઝિયોથેરાપી, પોસચ્યુલ ડ્રેનેજ

Write surgical management of bronchiectasis (રાઈટ સર્જિકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ બ્રોન્કાઇક્ટેસિસ):

• સિવીયર કેસીસમાં સિવીયરલી ડેમેજ લંગ ટિસ્યુને સર્જીકલી રીમુવ કરવામાં આવે છે.

Define pulmonary tuberculosis (ડિફાઇન પલ્મોનરી ટ્યુબરક્યુલોસિસ):

• પલ્મોનરી ટ્યુબરક્યુલોસિસ એ સીરિયસ ઇન્ફેક્શન છે જે બેક્ટેરિયમ માયકોબેક્ટેરિયમ ટ્યુબરક્યુલોસિસ નામના બેક્ટેરિયાને કારણે થાય છે જે મુખ્યત્વે લંગને અફેક્ટ કરે છે પરંતુ તે બોડીના બીજા એરિયામાં પણ સ્પ્રેડ થાય છે. પલ્મોનરી ટ્યુબરક્યુલોસિસ એ એર થ્રુ સ્પ્રેડ થાય છે એટલે કે ઈનફેક્ટેડ પર્સનના કફિંગ કે સ્નીઝિંગના કોન્ટેકમાં આવવાથી સ્પ્રેડ થાય છે.

Write risk factor of pulmonary tuberculosis (રાઇટ રિસ્ક ફેકટર ઓફ પલ્મોનરી ટ્યુબરક્યુલોસિસ):

• ક્લોઝ કોન્ટેક વિથ એક્ટિવ ટ્યુબરક્યુલોસિસ પેશન્ટ
• વીક ઇમ્યુન સિસ્ટમ (HIV, ઓર્ગન ટ્રાન્સપ્લાન્ટેશન, કેન્સર, કોર્ટીકોસ્ટીરોઇડ થેરાપી)
• એજ
• સબટન્સ એબયુસ
• લિવિંગ ઇન ઓવર ક્રાઉડેડ એરિયા
• માલન્યુટ્રીશન
• ક્રોનિક હેલ્થ કન્ડીશન

Write clinical manifestations of pulmonary tuberculosis (રાઇટ ક્લિનિકલ મેનીફેસ્ટેશન ઓફ પલ્મોનરી ટ્યુબરક્યુલોસિસ):

• પર્સિસ્ટન્ટ કફ (ત્રણ વિક કરતા વધારે સમયથી કફ જોવા મળે)
• બ્લડ ઇન સ્ફુટમ
• ચેસ્ટ પેઇન
• ફીવર
• ફટીગ
• નાઈટ સ્વેટ
• લોસ ઓફ એપેટાઇટ
• વેઈટ લોસ
• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ

Write diagnostic evaluation of pulmonary tuberculosis (રાઈટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ પલ્મોનરી ટ્યુબરક્યુલોસિસ):

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• ટ્યુબરક્યુલિન સ્કીન ટેસ્ટ
• એક્સ રે
• સ્ફુટમ ટેસ્ટ
• બ્લડ ટેસ્ટ

Write management of pulmonary tuberculosis (રાઇટ મેનેજમેન્ટ ઓફ પલ્મોનરી ટયૂબરક્યુલોસીસ):

એન્ટિબાયોટિક થેરાપી :

• પલ્મોનરી ટયૂબરક્યુલોસીસના ટ્રીટમેન્ટ તરીકે એન્ટિબાયોટિકનું કોમ્બિનેશન આપવામાં આવે છે. જેમાં આઇસોનિયાઝિડ, રિફામ્પિન, ઇથામ્બ્યુટોલ અને પાયરાઝીનામાઇડ મેડીકેસન આપવામાં આવે છે. આ મેડિસિનનો છ થી નવ મહિના માટે કોર્સ કરવામાં આવે છે.

ડાયરેક્ટલી ઓબ્ઝર્વ ટ્રીટમેન્ટ શોર્ટ કોર્સ (DOTs) :

• DOTs થેરાપીમાં હેલ્થ કેર પ્રોવાઇડર દ્વારા ટીબી પેશન્ટનું સુપરવીસન કરવામાં આવે છે. પેશન્ટ બરાબર રેગ્યુલર મેડિસિન લે છે અને તેની ઇફેક્ટીવનેસ કેટલી છે તે ઓબ્ઝર્વ કરવામાં આવે છે. જેથી પેશન્ટ ટ્રીટમેન્ટનો ફુલ કોર્સ કમ્પ્લીટ કરેલ છે કે નહીં તે જાણી શકાય છે.

આઈસોલેશન :

• ટીબી પોઝિટિવ પેસન્ટને આઇસોલેટ કરવામાં આવે છે. કારણ કે ટીબી એ કન્ટેજિયસ ડીઝીસ છે અને તે એકબીજામાં એર થ્રુ સ્પ્રેડ થાય છે. આથી તેને સ્પ્રેડ થતો અટકાવવા માટે પેશન્ટને આઈસોલેટ કરવામાં આવે છે.

ન્યુટ્રીશનલ સપોર્ટ :

• ટીબી વાળા પેશન્ટને એડીકવેટ ન્યુટ્રીશન પ્રોવાઇડ કરવું જેથી તેની ઈમ્યુન સિસ્ટમને ઇમ્પ્રુવ કરી શકાય અને વેઇટ ગેઇન કરી શકાય.

એજ્યુકેશન અને કાઉન્સેલિંગ :

• પેશન્ટને ટ્યુબરક્યુલોસિસ વિશે એજ્યુકેશન પ્રોવાઈડ કરવું અને તેનું કાઉન્સેલિંગ કરવું. પેશન્ટ અને તેના ફેમિલી મેમ્બરને ઇન્ફેક્શન કંટ્રોલ મેઝર વિશે સમજાવવું.

Define pulmonary embolisms (ડિફાઈન પલ્મોનરી એમ્બોલીઝમ):

• પલ્મોનરી એમ્બોલીઝમમાં એક અથવા એકથી વધારે પલ્મોનરી આર્ટરીમાં થ્રોમ્બસ (બ્લડ ક્લોટ) ને કારણે ઓબ્સ્ટ્રકશન અને બ્લોકેજ જોવા મળે છે. આ થ્રોમ્બસ એ વાસ્ક્યુલર સિસ્ટમ અથવા રાઇટ હાર્ટમાંથી ઓરીજીનેટ થાય છે અને પલ્મોનરી આર્ટરી સુધી ટ્રાવેલ કરે છે.

Write cause of pulmonary embolism (રાઇટ કોઝ ઓફ પલ્મોનરી એમ્બોલીઝમ):

• ડીપ વેઇન થ્રોમ્બોસીસ
• હાઇપરકોગ્યુલેશન
• વેનસ સ્ટેટીસ

Risk factor (રિસ્ક ફેક્ટર):

• ટ્રોમા એન્ડ ઇન્જરી
• સર્જરી
• પ્રોલોંગ ઇમમોબિલાઇઝેશન
• હાર્ટ ફેઇલર
• હાર્ટ ડીઝીસ
• હોર્મોનલ ફેક્ટર
• એડવાન્સ એજ
• ઓબેસીટી

Write sign & symptoms seen in pulmonary embolism (રાઈટ સાઇન એન્ડ સિમ્પ્ટમ્સ સીન ઇન પલ્મોનરી એમ્બોલીઝમ):

• રેપિડ ઓનસેટ ઓફ ડિસ્પનીયા
• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ
• પ્લુરાયટિક ચેસ્ટ પેઇન
• ટેકીકાર્ડિયા
• ડાયાફરેસીસ
• બ્લડ ઇન કફ (હિમોપ્ટીસીસ)
• સાઈનોસીસ
• ફીવર
• ફેન્ટિંગ

• કાલ્ફ & થાય પેઇન

Write diagnostic evaluation of pulmonary embolism (રાઇટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ પલ્મોનરી એમ્બોલીઝમ):

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• ચેસ્ટ એક્સરે
• અલ્ટ્રા સાઉન્ડ
• મેગ્નેટિક રેસોનન્સ ઈમેજીંગ
• પલ્મોનરી એન્જિયોગ્રાફી
• વેન્ટિલેશન પરફ્યુઝન સ્કેન
• ડી ડાયમર ટેસ્ટ
• ઇલેક્ટ્રોકાર્ડિયોગ્રામ

Write management of pulmonary embolisms (રાઈટ મેનેજમેન્ટ ઓફ પલ્મોનરી એમ્બોલીઝમ):

એન્ટિકોએગ્યુલેન્ટ થેરાપી :

• પલ્મોનરી એમ્બોલીઝમની ટ્રીટમેન્ટ માટે એન્ટિકોએગ્યુલેન્ટ ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી. જે બ્લડ કલોટના ફોર્મેશન પ્રિવેન્ટ કરે છે અને ક્લોટને ડીઝોલ્વ કરવામાં મદદ કરે છે. એન્ટિકોએગ્યુલેન્ટ ડ્રગ તરીકે હીપેરીન, લો મોલેક્યુલર વેઇટ હીપેરીન મેડિસિન આપવી.

થ્રોમ્બોલાઇટીક થેરાપી :

• લાઈફ થ્રેટનિંગ અને ઇમર્જન્સી વાળી કન્ડિશનમાં ક્લોટને રેપીડલી ડીઝોલ્વ કરવા માટે થ્રોમ્બોલાઇટીક થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવી. જે કલોટનું બ્રેકડાઉન કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે ટીસ્યુ પ્લાસ્મિનોજન એક્ટિવેટર (tPA)

ઇન્ફેરિયર વેના કાવા ફિલ્ટર :

• જ્યારે એન્ટિકોએગ્યુલેન્ટ થેરાપી કોન્ટ્રાઈન્ડીકેટેડ હોય અથવા ઇનઇફેક્ટિવ હોય ત્યારે ઇન્ફેરિયર વેના કાવા ફિલ્ટરનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. જેમાં ઇન્ફેરિયર વેના કાવા ફિલ્ટરને પ્લેસ કરવામાં આવે છે જે બોડીના લોવર એરીયામાં આવેલ કલોટને લંગમાં ટ્રાવેલ થતું અટકાવે છે અને ત્યાં ફિલ્ટરમાં તે જમા થાય છે.

સપ્લીમેન્ટલ ઓક્સિજન :

• એડીકવેટ ઓક્સિજન લેવલ મેન્ટેન કરવા માટે સપ્લીમેન્ટલ ઓક્સિજન પ્રોવાઈડ કરવો.

એમ્બેલેકટોમી :

• એમ્બેલેકટોમીમાં કલોટ (એમ્બોલીઝમ) ને સર્જીકલ રીમુવ કરવામાં આવે છે.

Define pulmonary edema (ડિફાઈન પલ્મોનરી ઇડીમા):

• પલ્મોનરી ઇડીમા એક પ્રકારની કન્ડિશન છે જેમાં લંગની આજુબાજુ ફ્લુઇડ એકયુમ્યુલેટ થાય છે અથવા બિલ્ડ અપ થાય છે અને આ ફ્લૂઇડ એરસેકમાં કલેક્ટ થાય છે જેના કારણે બ્રિથિંગ ડિફીકલ્ટી જોવા મળે છે.

Write causes of pulmonary edema (રાઈટ કોઝ ઓફ પલ્મોનરી ઇડીમા):

• કંજેસ્ટિવ હાર્ટ ફેલિયર
• રીનલ ફેલિયર
• એકયુટ કીડની ઇન્જરી
• એક્સપોઝર ટુ સર્ટેન ટોકિસન એન્ડ ડ્રગ
• હાર્ટ ડીઝીસ
• એક્યૂટ રેસસ્પાયરેટરી ડિસ્ટ્રેસ સિન્ડ્રોમ
• નિયર ડ્રાઉનીંગ

Explain sign & symptoms seen in pulmonary edema (એક્સપ્લેન સાઇન એન્ડ સિમ્પ્ટમ્સ સીન ઇન પલ્મોનરી ઇડીમા):

• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ
• રેપિડ બ્રિથિંગ
• પર્સીસ્ટન્ટ કફ એન્ડ ફ્રોથી મ્યુકસ
• બ્લડ ઇન કફ
• વ્હિઝિંગ
• ફીલીંગ લાઈક સફોકેશન
• ચેસ્ટ ટાઇટનેસ અને પેઇન
• ફટીગ
• રેસ્ટલેસનેસ
• ઇન્ક્રીઝ હાર્ટ રેટ
• સ્વેલિંગ ઇન લેગ

Write diagnostic evaluation of pulmonary edema (રાઇટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ પલ્મોનરી ઇડીમા):

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• ચેસ્ટ એક્સરે
• ઇકોકાર્ડિયોગ્રામ
• ઇલેક્ટ્રોકાર્ડિયોગ્રામ
• કમ્પ્લીટ બલ્ડ કાઉન્ટ
• આર્ટીરિયલ બ્લડ ગેસ એનાલાયસીસ
• બ્રેઇન નેટ્રિયુરેટિક પેપ્ટાઇડ
• બેઝિક મેટાબોલિક પેનલ

Write management of pulmonary edema (રાઈટ મેનેજમેન્ટ ઓફ પલ્મોનરી ઇડીમા):

ઓક્સિજન થેરાપી :

• ઓક્સિજન લેવલ ઇમ્પ્રુવ કરવા માટે સપ્લીમેન્ટલ ઓક્સિજન પ્રોવાઈડ કરવો.

ડાયયુરેટીક :

• ડાયયુરેટીક મેડિસિન જેમકે ફ્રુસેમાઇડ પ્રોવાઈડ કરવી. જે ફ્લુઇડને ઓવરલોડ થતું અટકાવે છે અને પલ્મોનરી કન્જેશનને રીડ્યુઝ કરે છે. ડાયયુરેટીકસ એ યુરીન આઉટપુટ વધારે છે અને બોડીમાંથી વધારાનું ફલુઇડ દૂર કરે છે.

વાસો ડાયલેટર :

• હાર્ટ લોડ રીડયુઝ કરવા અને કાર્ડિયાક આઉટપુટનો લોડ ડીક્રીઝ કરવા માટે વાસો ડાયલેટર ડ્રગ જેવી કે નાઇટ્રોગ્લિસરિન અથવા નાઇટ્રોપ્રુસાઇડ એડમિનિસ્ટર કરવી. જે બ્લડ વેસલ્સને ડાયલેટ કરે છે અને કાર્ડિયાક આઉટપુટ ઇમ્પ્રુવ કરે છે.

આઈનોટ્રોપિક એજન્ટ :

• માયોકાર્ડિયાલ કોન્ટ્રાકટીલીટી ઇમ્પ્રૂવ કરવા માટે આઈનોટ્રોપિક એજન્ટ આપવું. જેમકે ડોબ્યુટામાઇન

પોઝિશનિંગ :

• પેશન્ટના હેડને બેડ પરથી એલિવેટ કરવું અને પેશન્ટને અપરાઇટ સીટીંગ પોઝીશન પ્રોવાઈડ કરવી. જેથી લંગ એક્સપાન્શનને અને વેનસ રિટર્નને ઇમ્પ્રુવ કરી શકાય.

ફ્લુઇડ રીટ્રીક્સન :

• ફ્લુઇડ ઓવરલોડ વાળી કન્ડિશનમાં ફ્લુઇડ રીટ્રીક્સન કરવું જેથી પલ્મોનરી કન્જેશન થતું અટકાવી શકાય.

ટ્રીટ અન્ડરલાઇંગ કોસ :

• પલ્મોનરી ઇડીમા માટેના કોસને આઈડેન્ટીફાઈ કરવું અને તેને ટ્રીટ કરવું.

Define Pleural Effusion (ડિફાઇન પ્લુરલ ઇફ્યુઝન):

• પ્લુરલ કેવીટીમાં જોવા મળતા એબનોર્મલ ફલુઇડ કલેક્શન પ્લુરલ ઇફ્યુઝન તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

Write causes of pleural effusion (રાઈટ કોઝ ઓફ પ્લુરલ ઇફ્યુઝન):

• કન્જેસ્ટીવ હાર્ટ ફેલિયર
• ન્યુમોનિયા
• પલ્મોનરી એમ્બોલીઝમ
• કેન્સર
• લીવર ડિઝીસ
• કિડની ડિઝીસ
• ટ્યુબરક્યુલોસિસ
• ઓટો ઇમ્યુન ડીઝીસ

Write clinical manifestations of pleural effusion (રાઈટ ક્લીનિકલ મેનીફેસ્ટેશન ઓફ પ્લુરલ ઇફ્યુઝન):

• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ
• ચેસ્ટ પેઇન
• ડ્રાય કફ
• રીડયુસ ચેસ્ટ એક્સપાન્સન
• ડલનેસ ટુ પરકશન
• ડીક્રીઝ બ્રિથ સાઉન્ડ
• પ્લુરાઇટીક પેઇન
• ફીવર
• ફટીગ

Write diagnostic evaluation of pleural effusion (રાઈટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ પ્લુરલ ઇફ્યુઝન):

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• અલ્ટ્રા સાઉન્ડ
• થોરાકો સેન્ટેસિસ
• પ્લુરોડેસીસ
• પ્લુરલ ફ્લુઇડ એનાલાયસિસ
• પ્લુરલ બાયોપ્સી

Write medical management of pleural effusion (રાઈટ મેડિકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ પ્લુરલ ઇફ્યુઝન)

ડાયયુરેટિક :

• જો પ્લુરલ ઇફ્યુઝન એ કંજેસ્ટિવ હાર્ટ ફેલિયર અથવા ફલુઇડ ઓવરલોડને કારણે જોવા મળતુ હોય તો તેને ટ્રીટ કરવા માટે ડાયયુરેટિક ડ્રગ આપવી.

એન્ટીબાયોટિક :

• બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટીબાયોટિક ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.

એન્ટી ઇન્ફ્લામેટરી મેડકેશન :

• ઓટોઇમ્યુન ડીઝીસ અથવા ઇન્ફ્લામેન્ટરી કન્ડિશનને કારણે પ્લુરલ ઇફયુઝન જોવા મળતું હોય તો તેને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટી ઇન્ફ્લામેટરી મેડીકેશન અથવા કોર્ટીકોસ્ટીરોઈડ ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.

કીમોથેરાપી & રેડીએશન થેરાપી :

• જો પ્લુરલ ઇફ્યુઝન કેન્સર ને કારણે જોવા મળતું હોય તો કેન્સરની ટ્રીટ કરવા માટે કીમોથેરાપી અને રેડીએશન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.

પેઇનરિલીવર્સ :

• પેઇન રીલીવ કરવા માટે પેઇન રિલીવર્સ પ્રોવાઇડ કરવી. જેમકે આઇબુપ્રોફેન

એન્ટિપાયરેટીક :

• ફીવર ને દૂર કરવા માટે એન્ટિપાયરેટીક ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.

ઓક્સિજન થેરાપી :

• ઓક્સિજન લેવલ ઇમ્પ્રુવ કરવા માટે સપ્લીમેન્ટલ ઓક્સિજન પ્રોવાઇડ કરવો.

Write surgical management of pleural effusion (રાઈટ સર્જીકલ મેનેજમેન્ટ ઓફ પ્લુરલ ઇફ્યુઝન):

વિડીયો આસિસ્ટેડ થોરાસિક સર્જરી (VATS/Video Assisted Thoracic Surgery) :

• આ એક મિનીમલ ઇન્વેસિવ પ્રોસિઝર છે. જેમાં ચેસ્ટ વોલ પર સ્મોલ ઇન્સિઝન મૂકવામાં આવે છે અને થોરાકોસ્કોપ ઇન્સર્ટ કરવામાં આવે છે અને તેની મદદથી ફલુઇડ ડ્રેન કરવામાં આવે છે તેમજ એબનોર્મલ ટીસ્યુમાંથી બાયોપ્સી કલેક્ટ કરવામાં આવે છે.

પ્લુરોડેસિસ(Pleurodesis):

• પ્લુરોડેસિસ એક પ્રોસિજર છે જેમાં પ્લુરાના બંને લેયર વચ્ચે એડહેસન કરવામાં આવે છે અને ફરધર થતાં ફલુઇડ એક્યુમિલેશનને પ્રિવેન્ટ કરવામાં આવે છે. જેમાં થોરાકોસ્કોપી દરમિયાન પ્લુરલ સ્પેસમાં સ્કેલરોસિંગ એજન્ટને ઇન્સ્ટીલેશન કરવામાં આવે છે જે એડહેશનનું ફોર્મેશન કરે છે.

પ્લુરેક્ટોમી (Pleurectomy) :

• પ્લુરેક્ટોમી પ્રોસિજરમાં પરાઈટલ પ્લુરા અને વિસેરલ પ્લુરાને સર્જીકલી રીમુવ કરવામાં આવે છે. જેથી તેમની વચ્ચે થતા ફ્લુઇડ એકયુમિલેશનને પ્રિવેન્ટ કરી શકાય.

પ્લુરલ કેથેટર પ્લેસમેન્ટ (Pleural catheter placement):

• પ્લુરલ કેથેટર પ્લેસમેન્ટમાં ચેસ્ટ વોલ થ્રુ પ્લુરલ સ્પેસમાં સ્મોલ ટ્યુબ ઇન્સર્ટ કરવામાં આવે છે જેની મદદથી ફલુઇડને કંટીન્યુસ ડ્રેન કરવામાં આવે છે.

Write complications of pleural effusion (રાઈટ કોમ્પ્લિકેશન ઓફ પ્લુરલ ઇફ્યુઝન):

• ન્યુમોથોરેક્સ
• એમ્પાયેમા
• પ્લુરલ થીકનિંગ
• એટલેક્ટેસિસ
• રેસ્પાયરેટરી ફેલિયર
• પલ્મોનરી હાયપરટેન્શન

Define Acute respiratory distress syndrome (ડીફાઇન એક્યુટ રેસ્પાઇરેટરી ડીસ્ટ્રેસ સિન્ડ્રોમ):

• આ એક લાઇફ થ્રેટનિંગ, સિવીયર લંગ કન્ડિશન છે. જેમાં Lungમાં આવેલ Tiny અને ઇલાસ્ટિક એર સેકમાં ફ્લુઇડ બિલ્ડઅપ થાય છે જેથી એર સેક એ ઓક્સિજનની હેરફેર કરી શકતા નથી અને બ્લડમાં ઓક્સિજનનું લેવલ ઘટી જાય છે.

Wrire causes of acute respiratory distress syndrome (રાઇટ કોઝ ઓફ એક્યુટ રેસ્પાઇરેટરી ડીસ્ટ્રેસ સિન્ડ્રોમ):

• ઇન્ફેક્શન
• ન્યુમોનિયા
• ટ્યુબરક્યુલોસીસ
• સેપ્સીસ
• કોવિડ 19
• ઇનહાલેસન ઓફ હાર્મ ફૂલ સબ્ટન્સ
• ટ્રોમા – ડાયરેક્ટ ઇન્જરી ટુ ધ લંગ્સ
• પેન્ક્રીયેટાઇટિસ
• ડ્રગ ઓવરડોઝ (કોકેઇન, ઓપોઇડ્સ)
• ડ્રાઉનીગ

Write clinical manifestations of acute respiratory distress syndrome (રાઇટ ક્લિનિકલ મેનીફેસટેશન ઓફ એક્યુટ રેસ્પાઇરેટરી ડીસ્ટ્રેસ સિન્ડ્રોમ):

• ડિફિકલ્ટી ઇન બ્રિથિંગ
• રેપિડ બ્રિથિંગ
• હાઇપોકસેમિયા
• હાઇપોકસિયા
• સાઈનોસિસ
• કફ
• ફ્રોથી સીક્રીશન
• ફટીગ એન્ડ વિકનેસ
• કન્ફ્યુઝન
• અલ્ટર્ડ મેન્ટલ સ્ટેટસ

Write diagnostic evaluation of acute respiratory distress syndrome (રાઈટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ એક્યુટ રેસ્પાઇરેટરી ડીસ્ટ્રેસ સિન્ડ્રોમ):

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• ઇકોકાર્ડિયોગ્રામ
• ઇલેક્ટ્રોકાર્ડિયોગ્રામ
• પલ્સ ઓક્સીમીટર

Write management of acute respiratory distress syndrome (રાઈટ મેનેજમેન્ટ ઓફ એક્યુટ રેસ્પાઇરેટરી ડીસ્ટ્રેસ સિન્ડ્રોમ):

મેકેનિકલ વેન્ટિલેશન :

• બ્રિથિંગને સપોર્ટ કરવા માટે મેકેનિકલ વેન્ટિલેશન પ્રોવાઈડ કરવું.

ઓક્સિજન થેરાપી :

• ઓક્સિજન લેવલ મેન્ટેન કરવા માટે સપ્લિમેન્ટલ ઓક્સિજન પ્રોવાઈડ કરવો.

ફ્લુઇડ મેનેજમેન્ટ :

• ARDS વાળા પેશન્ટમાં ફ્લુઇડ ઓવરલોડ અને પલ્મોનરી ઈડીમા ડેવલપ ન થાય તે માટે ફ્લુઇડ મેનેજમેન્ટ કરવું.

ફાર્મેકોથેરાપી :

• ઇન્ફેક્શનને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટિબાયોટિક આપવી. આ ઉપરાંત અમુક કેસીસમાં કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ અને ન્યુરોમસ્ક્યુલર બ્લોકિંગ એજન્ટ પ્રોવાઇડ કરવું.

પોઝિશનિંગ :

• પેશન્ટને પ્રોન પોઝીશન પ્રોવાઈડ કરવી. જેથી લંગ પરફ્યુઝન અને વેન્ટિલેશનને ઇમ્પ્રુવ કરી શકાય.

ન્યુટ્રિશનલ સપોર્ટ :

• ARDS વાળા પેશન્ટને એડીકવેટ ન્યુટ્રીશન પ્રોવાઇડ કરવું જેથી હીલિંગ અને રિકવરીને પ્રમોટ કરી શકાય.

ટ્રીટમેન્ટ ઓફ અન્ડરલાયિંગ કોઝ :

• ARDS માટેના અન્ડરલાયિંગ કોઝને આઇડેન્ટીફાય કરવો અને તેને ટ્રીટ કરવો.

સપોર્ટિવ કેર :

• વાઇટલ સાઈન, ઇલેક્ટ્રોલાઇટ અને ઓર્ગન ફંકશનનું ક્લોઝ મોનિટરિંગ કરવું. પેઇન મેનેજમેન્ટ, સેડેશન અને સ્ટ્રેસ રીલીવ કરવો.

Write complications of acute respiratory distress syndrome (રાઇટ કોમ્પલિકેશન ઓફ એક્યુટ રેસ્પાઇરેટરી ડીસ્ટ્રેસ સિન્ડ્રોમ):

• બ્લડ ક્લોટ
• ડીપ વેઇન થ્રોમ્બોસીસ
• કોલેપ્સ લંગ
• કન્ફ્યુઝન
• મલ્ટીપલ ઓર્ગન ફેઇલયર
• મસલ વિકનેસ
• લંગ ફાઇબ્રોસિસ

Define SARS (ડિફાઇન SARS):

• SARS મીન્સ સિવીયર એકયુટ રેસ્પાયરેટરી સિન્ડ્રોમ. આ એક વાયરલ રેસ્પાયરેટરી ઇલનેસ છે જે SARS સાથે સંકળાયેલ કોરોના વાયરસને (SARS-CoV) કારણે જોવા મળે છે.

Write clinical manifestations of SARS (રાઈટ ક્લિનિકલ મેનીફેસટેશન ઓફ SARS):

• ફીવર
• કફ
• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રીથ
• ચિલ્સ
• મસલએક
• હેડએક
• લોસ ઓફ એપેટાઇટ
• સોર થ્રોટ
• ફટિગ
• મલેઇસ
• સિવીયર કેસીસમાં ન્યુમોનિયા અને રેસ્પાયરેટરી ફેલિયર પણ થઈ શકે છે.

Write diagnostic evaluation of SARS (રાઈટ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ઓફ SARS):

• હિસ્ટ્રી કલેક્શન
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન
• RT-PCR
• સીરોલોજી (ELISA)
• એક્સ રે
• સીટી સ્કેન
• કમ્પ્લીટ બ્લડ કાઉન્ટ
• બ્લડ કલ્ચર
• સ્ફુટમ કલ્ચર

Write management of SARS (રાઈટ મેનેજમેન્ટ ઓફ SARS):

સપોર્ટિવ કેર :

• જો સપ્લીમેન્ટલ ઓક્સિજન અથવા મેકેનિકલ વેન્ટિલેશનની જરૂર જણાય તો તેનો ઉપયોગ કરવો. આ ઉપરાંત પેશન્ટને એડીકવેટ હાઇડ્રેશન અને ન્યુટ્રીશન પ્રોવાઈડ કરવું.

ઇન્ફેક્શન કંટ્રોલ મેઝર :

• SARS પેશન્ટને આઇસોલેટ કરવું જેથી તેને બીજા લોકોમાં સ્પ્રેડ થતું અટકાવી શકાય. SARS વાળા પેશન્ટ સાથે ડીલ કરતી વખતે પર્સનલ પ્રોટેક્ટિવ ઈક્વિપમેન્ટ નો ઉપયોગ કરવો.

એન્ટિવાયરલ થેરાપી :

SARS એ વાયરસને કારણે થતો હોવાથી તેને ટ્રીટ કરવા માટે એન્ટિવાયરલ ડ્રગનો ઉપયોગ કરવો.

અલ્ટરનેટ થેરાપીસ ઇન રેસ્પીરેટ્રી સિસ્ટમ ડિસઓર્ડર (Alternate Therapies in Respiratory System Disorder):

1.ઇન્ટ્રોડક્શન (Introduction):

• રેસ્પીરેટ્રી સિસ્ટમ ડિસઓર્ડર (Respiratory System Disorder) એટલે રેસ્પીરેટ્રી સિસ્ટમના ડિસીઝ જેમ કે અસ્થમા (Asthma), બ્રોન્કાઇટિસ (Bronchitis), ટ્યુબર્ક્યુલોસિસ (Tuberculosis), ન્યુમોનિયા (Pneumonia), અને ક્રોનિક ઑબ્સ્ટ્રક્ટિવ પલ્મોનરી ડિસીઝ (Chronic Obstructive Pulmonary Disease COPD).
• આ ડિસીઝમાં બ્રીધીન્ગ ડિફીકલ્ટી , કફ, chestમાં હેવીનેસ અને ઓક્સિજનની ડેફીસિયન્સી જોવા મળે છે. આ ડિસીઝ માં મેડિકલ ટ્રીટમેન્ટ સાથે અલ્ટરનેટ થેરાપીસ (Alternate Therapies) નો યુઝ ડિસીઝ ના કંન્ટ્રોલ અને રિકવરી માટે હેલ્પફુલ સાબિત થાય છે.

2.યોગ થેરાપી (Yoga Therapy):

• યોગ (Yoga) રેસ્પીરેટ્રી સિસ્ટમ ને સ્ટ્રોન્ગ બનાવે છે અને લંગ્સ ની એબીલીટી ઇમ્પ્રુવ છે.

પ્રાણાયામ (Pranayama) :

• જેમ કે અનુલોમ વિલોમ (Anulom Vilom), કપાલભાતી (Kapalbhati), ભ્રામરી (Bhramari) દ્વારા ઑક્સિજન લેવલ ઇમ્પ્રુવ થાય છે.

આસન (Asanas) :

• ભુજંગાસન (Bhujangasana), તાડાસન (Tadasana), મત્સ્યાસન (Matsyasana), અને શવાસન (Shavasana) દ્વારા બ્રોન્કીયલ ટ્યુબ (Bronchial Tubes) ઓપન રહે છે અને લંગ ફંક્શન ઇમ્પ્રુવ થાય છે.

મેડીટેશન (Meditation) :

• સ્ટ્રેસ (Stress) રિડ્યુસ કરે છે જે અસ્થમા અથવા COPDમાં ઇમ્પોર્ટન્ટ હોય છે.

3.ફિઝિયોથેરાપી (Physiotherapy):

• ફિઝિયોથેરાપી (Physiotherapy) રેસ્પીરેટ્રી સિસ્ટમ ડિસઓર્ડર પેશન્ટ માટે ખૂબ ઇફેક્ટીવ હોય છે.

બ્રિધિંગ એક્સરસાઇઝ (Breathing Exercises) :

• ડાયાફ્રેગમેટિક બ્રિધિંગ (Diaphragmatic Breathing), પર્સ્ડ લિપ બ્રિધિંગ (Pursed Lip Breathing) બ્રિધિંગ ને કંન્ટ્રોલ કરે છે.

પોસ્ટ્યુરલ ડ્રેઇનેજ (Postural Drainage) :

• ચેસ્ટમાંથી સિક્રીશન (Mucus) રિમૂવ કરવામાં હેલ્પફુલ.

ઇન્સ્પાયરેટરી મસલ ટ્રેઇનીંગ (Inspiratory Muscle Training) :

• લંગ્સની મસલ શક્તિમાં વધારો કરે છે.

4.અરોમાથેરાપી (Aromatherapy):

• અરોમાથેરાપી (Aromatherapy) માં નેચરલ એસેન્શિયલ ઑઇલ (Essential Oils) નો યુઝ થાય છે.
• યુકલિપ્ટસ ઑઇલ (Eucalyptus Oil) અને પેપરમીન્ટ ઑઇલ (Peppermint Oil) Breathing tube Clean કરે છે અને ઇન્ફ્લેમેશન ઘટાડે છે.
• લવન્ડર (Lavender) અથવા ટી ટ્રી ઑઇલ (Tea Tree Oil) એન્ટીમાઇક્રોબિયલ અસર ધરાવે છે.
• ઇનહેલેશન (Inhalation) અથવા સ્ટીમ (Steam Therapy) દ્વારા યુઝ થાય છે.

5.અક્યુપંક્ચર (Acupuncture):

• અક્યુપંક્ચર (Acupuncture) ચાઇનીઝ ટ્રીટમેન્ટ મેથડ છે જેમાં બોડીના સ્પેસીફીક પોઇન્ટ્સ પર નીડલ (Needle) ઇન્સર્ટ કરી એનર્જી ફ્લો (Energy Flow) ઇમ્પ્રુવ કરવામા આવે છે.
• લંગ્સ મેરિડીયન (Lung Meridian) પર પ્રેશર આપવાથી શ્વાસનળીનો ઓબસ્ટ્રકશન્સ ઘટાડે છે.
• અસ્થમા (Asthma), એલર્જીક બ્રોન્કાઇટિસ (Allergic Bronchitis) જેવા ડિસીઝમાં રાહત મળે છે.

6.નેચરોપેથી (Naturopathy):

• નેચરોપેથી (Naturopathy) Natural healing પર આધારિત છે.

હાઈડ્રોથેરાપી (Hydrotherapy) :

• ગરમ પાણીની સ્ટીમ થેરાપી (Steam Therapy) દ્વારા કફ દૂર થાય છે.

હર્બલ રેમેડીઝ (Herbal Remedies) :

• તુલસી (Tulsi), અદ્રક (Ginger), હળદર (Turmeric), મધ (Honey) નો ઉપયોગ એન્ટી-ઇન્ફ્લેમેટ્રી અને એન્ટીમાઇક્રોબિયલ અસર માટે થાય છે.

સનબાથ (Sunbath) અને પ્રોપર ડાયેટ (Proper Diet) :

• વિટામિન C અને E થી Rich ડાયેટ રેસ્પીરેટ્રી સિસ્ટમ ને મજબૂત બનાવે છે.

7.હોમિયોપેથી (Homeopathy):

• હોમિયોપેથી (Homeopathy) ઇન્ડીવિઝ્યુઅલ સિમ્પ્ટોમ્સ (Individual Symptoms) પર ડિપેન્ડ હોય છે.

આર્સેનિકમ એલ્બમ (Arsenicum Album) :

• શ્વાસની તકલીફ અને Anxiety માટે.

બ્રાયોનિયા (Bryonia) :

• ડ્રાય કફ અને ચેસ્ટ પેઇન માટે.

આઇપેકેકુઆનહા (Ipecacuanha) :

• કફ સાથે શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી માટે.

8.મ્યુઝીક થેરાપી (Music Therapy):

• મ્યુઝિક થેરાપી (Music Therapy) સ્ટ્રેસ રિડ્યુસ કરે છે, બ્રિધિંગ રિધમ (Breathing Rhythm) ઇમ્પ્રુવ કરે છે અને ઓક્સિજનેશન વધારવામાં હેલ્પફુલ થાય છે.
• Slow and Pure Musicથી હાર્ટ રેટ અને રેસ્પીરેટ્રી રેટમાં ઇમ્પ્રુવમેન્ટ થાય છે.
• રેસ્પીરેટ્રી સિસ્ટમ ડિસઓર્ડર (Respiratory System Disorder)માં મેડિકલ ટ્રીટમેન્ટ સાથે અલ્ટરનેટ થેરાપીસ (Alternate Therapies) જેવા કે યોગ, ફિઝિયોથેરાપી, અરોથેરાપી, અક્યુપંક્ચર અને નેચરોપેથી હેલ્પફુલ બને છે.
  આ થેરાપી રેસ્પીરેટ્રી સિસ્ટમના ફંક્શનીન્ગ (Functioning), ઈમ્યુનિટી (Immunity) અને મેન્ટલ બેલેન્સ (Mental Balance) ઇમ્પ્રુવ કરવામા હેલ્પફુલ થાય છે.