• HALL દ્વારા ઇ.સ.1955 માં નર્સિંગ પ્રોસેસ વર્ડ ઈન્ટ્રોડ્યુસ કરવામાં આવ્યો હતો. જેને નર્સિંગ પ્રોસેસના 3 સ્ટેપ આપ્યા હતા : ઓબસર્વેશન, એડમિનીસ્ટ્રેશન ઓફ કેર એન્ડ વેલિડેશન
• 1961 માં Ida Jean Orlando દ્વારા 3 સ્ટેપ આપવામાં આવ્યા હતા : પેશન્ટ બિહેવ્યર, નર્સ રિએકશન, નર્સ એક્શન.
• 1967 માં Lois Knowles દ્વારા 5D ડિસ્કવર કરવામાં આવ્યા : ડિસ્કવર, ડેવલપ, ડિસાઇડ, ડુ, ડિસક્રિમિનેટ
• ત્યારબાદ 1973 માં Helen yura and Mary Walsh દ્વારા નર્સિંગ પ્રોસેસના સ્ટેપ અસેસિંગ, પ્લાનિંગ, ઇમ્પ્લીમેન્ટિંગ અને ઇવાલ્યુએટિંગ આપવામાં આવ્યા.
• ત્યારબાદ અમેરિકન નર્સિસ એસોસિએશન દ્વારા 1991 માં નર્સિંગ પ્રોસેસનું લેટેસ્ટ સ્ટેપ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ આપવામાં આવ્યું.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ સાયન્ટિફિક મેથડનું મોડીફાઇડ ફોર્મ છે જેનો ઉપયોગ નર્સિંગ પ્રોફેશનમાં કરવામાં આવે છે. જેમાં પેશન્ટની નીડ તેમજ પ્રોબ્લેમને આઇડેન્ટિફાઈ કરવામાં આવે છે ત્યારબાદ તેને રિલેટેડ એક્શન લેવામાં આવે છે અને પેશન્ટની પ્રોબ્લેમને સોલ્વ કરવામાં આવે છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ એક્શનનો સેટ છે જેનો ઉપયોગ નર્સિંગ કેરને ડિટરમાઇન, પ્લાન, ઇમ્પ્લીમેન્ટ તેમજ ઇવાલ્યુએટ કરવા માટે થાય છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ ઇન્ડીવિઝ્યુલને કોમપ્રેહેન્સિવ નર્સિંગ કેર પ્રોવાઇડ કરવા માટેનો સિસ્ટીમેટિક પ્રોબ્લેમ સોલ્વિંગ એપ્રોચ છે
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ હેલ્થ સ્ટેટસ અસેસ કરવાની, હેલ્થ પ્રોબ્લેમને ડાયગ્નોસ કરવાની, કેર પ્લાન ફોર્મ્યુલેટ કરવાની, પ્લાનને ઇમ્પ્લીમેન્ટ કરવાની તેમજ પ્લાનની ઇફેકટિવનેસને ઇવાલ્યુએટ કરવા માટેની સિસ્ટેમિક મેથડ છે.

Write purpose of nursing process (રાઇટ પર્પઝ ઓફ નર્સિંગ પ્રોસેસ)

• પેશન્ટનું હેલ્થ સ્ટેટસ આઇડેન્ટફાય કરવા.
• પેશન્ટની નીડને આઇડેન્ટિફાઈ કરવા.
• પેશન્ટના એકચ્યુલ અને પોટેન્શિયલ પ્રોબ્લેમને આઇડેન્ટીફાઈ કરવા.
• નર્સિંગ પ્રાયોરિટીને આઈડેન્ટીફાય કરવા.
• પેશન્ટની હેલ્થને રિસ્ટોર, મેન્ટન અને પ્રમોટ કરવા.
• સ્પેસિફિક નર્સિંગ કેર અને ઇન્ટરવેશન પ્રોવાઇડ કરવા.
• પ્રોવાઈડ કરેલ નર્સિંગ કેરની ઇફેક્ટિવનેસ ઇવાલ્યુએટ કરવા માટે.

Write characteristics of nursing process (રાઇટ કેરેકટરીસ્ટીક ઓફ નર્સિંગ પ્રોસેસ)

• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ એક પ્રકારની ફ્રેમ વર્ક છે જે નર્સને ઇન્ડીવિસ્યુલ, ફેમિલી તેમજ કોમ્યુનિટીને નર્સિંગ કેર પ્રોવાઇડ કરવામાં મદદ કરે છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ ઇન્ટરેક્ટિવ પર્પસફૂલ અને સિસ્ટેમિક ઓર્ગેનાઈઝેશન છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ યુનિવર્સલી એપ્લીકેબલ છે : એટલે કે નર્સિંગ પ્રોસેસ એ બધી જગ્યાએ જોવા મળે છે તેમજ બધી જગ્યાએ લાગુ કરેલ છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ ડાયનેમિક તેમજ સાઇક્લિક પ્રોસેસ છે : એટલે નર્સિંગ પ્રોસેસમાં આવેલ સ્ટેપ એ ઇન્ટરરીલેટેડ છે એટલે કે એક બીજા સાથે સંકળાયેલ છે. જેમાં એક પછી એક બધા સ્ટેપને ફોલો કરવામાં આવે છે. તેમાંથી કોઇપણ એક સ્ટેપને સ્કીપ કરી શકાતું નથી.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ પેશન્ટ સેન્ટરેડ છે : એટલે કે નર્સિંગ પ્રોસેસમાં પેશન્ટને ધ્યાનમાં રાખીને તેની પ્રોબ્લેમ અથવા નીડને આઈડેન્ટિફાઈ કરવામાં આવે છે તેમજ તેને સોલ્વ કરવામાં આવે છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ ગોલ ડાયરેક્ટેડ છે : એટલે કે નર્સિંગ પ્રોસેસમાં એક ગોલ નક્કી કરવામાં આવે છે અને તે ગોલને અચીવ કરવા માટેની એક્ટિવિટી કરવામાં આવે છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ આઉટકમ ઓરિએન્ટેડ છે : એટલે કે નર્સિંગ પ્રોસેસ દરમિયાન જે ગોલ નક્કી કરવામાં આવેલ છે તે અચિવ થયેલ છે કે નહીં તેના આઉટકમ લેવામાં આવે છે તેમજ આ ગોલને અચિવ કરવા માટે જે ઇન્ટરવેશન કરવામાં આવેલ છે તે કેટલા ઇફેક્ટીવ હતા તે પણ ઇવાલ્યુએટ કરવામાં આવે છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ ઓપન તેમજ ફ્લેક્સીબલ છે : એટલે કે નર્સિંગ પ્રોસેસમાં કોમ્યુનિકેશન દ્વારા ઇન્ફોર્મેશન કલેકટ કરવામાં આવે છે તેમજ ક્લાયન્ટના નેચર, ફિલિંગ, ઇમોશન, બીલીફ તેમજ વેલ્યુને ધ્યાનમાં રાખીને નર્સિંગ કેર પ્રોવાઈડ કરવામાં આવે છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ થ્રુઆઉટ લાઇફ ટાઇમ દરમિયાન યુઝ કરી શકાય છે.

Write benefits of nursing process (રાઈટ બેનિફિટસ ઓફ નર્સિંગ પ્રોસેસ)

• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ કેર પ્રોવાઇડ કરવા માટેની ઓરડલી અને સિસ્ટમેટિક મેથડ છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ પેશન્ટને કોમ્પ્રીહેન્સીવ કેર પ્રોવાઇડ કરવા માટે ઉપયોગી છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ કેરની ક્વોલિટી ઇમ્પ્રૂવ કરવામાં મદદ કરે છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ પેશન્ટની નીડ તેમજ એક્યુઅલ તેમજ પોટેન્શિયલ પ્રોબ્લેમને સોલ્વ કરવામાં તેમજ એને પ્રિવેન્ટ કરવા માટે ઉપયોગી છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ એક પ્રકારનું લીગલ ડોક્યુમેન્ટ છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ કેરની કન્ટીન્યુટી પ્રોવાઇડ કરવામાં મદદ છે.
• આ ઉપરાંત નર્સિંગ પ્રોસેસ એ ડુપ્લિકેશન થતા તેમજ ઓમીટ થતાં પણ અટકાવે છે.
• નર્સિંગ પ્રોસેસ એ નર્સ તેમજ બીજા હેલ્થ કેર પર્સનલ વચ્ચેના કોમ્યુનિકેશનને ઇફેક્ટિવ બનાવવા માટે ઉપયોગી છે.

Write steps of nursing process (રાઇટ સ્ટેપ ઓફ નર્સિંગ પ્રોસેસ)

1) Assessment (અસેસમેન્ટ)

2) Nursing diagnosis (નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ)

3) Planning (પ્લાનિંગ)

4) Implemention (ઇમ્પ્લીમેનટેશન)

5) Evaluation (ઇવાલ્યુએશન)

1) Assessment (અસેસમેન્ટ)

અસેસમેન્ટ એ નર્સિંગ પ્રોસેસનું ફર્સ્ટ સ્ટેપ છે જેમાં પેશન્ટની ઇન્ફોર્મેશન અથવા ડેટાને કલેકટ, ઓર્ગેનાઇઝ અને એનાલાઇઝ કરવામાં આવે છે. જેમાં ઓબ્ઝર્વેશન, ઇન્ટરવ્યુ અને ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન થ્રુ પેશન્ટના ફિઝિકલ, ઇમોશનલ, સાયકોલોજીકલ અને સોસિયો કલચરલ ડેટા કલેક્ટ કરવામાં આવે છે.

2) Nursing diagnosis (નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ)

નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એ નર્સિંગ પ્રોસેસનું સેકન્ડ સ્ટેપ છે. જેમાં અસેસમેન્ટ થ્રુ પેશન્ટના એકચ્યુલ અથવા પોટેન્શિયલ પ્રોબ્લેમને આઇડેન્ટીફાય કરવામાં આવે છે અને નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ બનાવાવમાં આવે છે. ત્યારબાદ તેને ધ્યાનમાં રાખીને કેર પ્રોવાઇડ કરવામાં આવે છે.

3) Planning (પ્લાનિંગ)

આ ફેઝમાં આપણે જે જે એક્ટિવિટી અથવા ઇન્ટરવેશન કરવાના છીએ તેનું પ્લાનિંગ કરવામાં આવે છે. તેમજ એક સ્પેસિફીક, મેઝરેબલ, અચીવેબલ અને રિલેવન્ટ ગોલ સેટ કરવામાં આવે છે અને આ ગોલને અચીવ કરવા માટે પ્લાન બનાવવામાં આવે છે.

4) Implemention (ઇમ્પ્લીમેનટેશન)

આ ફેઝમાં પ્લાન કરેલ એક્ટિવિટી તેમજ ઇન્ટરવેશનને ઇમ્પ્લીમેન્ટ કરવામાં આવે છે એટલે કે તેને એક્શન મોડમાં લાવવામાં આવે છે. જેમાં ડાયરેક્ટ કેર, મેડીસીન એડમીનિસ્ટર કરવી, એજયુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું જેવી ઘણી બધી કેર પ્રોવાઇડ કરવામાં આવે છે.

5) Evaluation (ઇવાલ્યુએશન)

ઇવાલ્યુએશન એ નર્સિંગ પ્રોસેસનું લાસ્ટ સ્ટેપ છે. જેમાં નર્સિંગ ઇન્ટરવેશનની ઇફેકટિવનેસ અસેસ કરવામાં આવે છે એટલે કે પ્રોવાઈડ કરવામાં આવેલી નર્સિંગ કેર કેટલી ઈફેક્ટિવ છે તે ચેક કરવામાં આવે છે. તેમજ સેટ કરેલ ગોલ એ ફુલફીલ થયેલ છે કે નહીં તે ચેક કરવામાં આવે છે

Assessment (અસેસમેન્ટ)

• અસેસમેન્ટ એ નર્સિંગ પ્રોસેસનું ફર્સ્ટ સ્ટેપ છે. જેમાં નર્સ એ સિસ્ટમેટિકલી પેશન્ટના ડેટાને કલેક્ટ, ઓર્ગેનાઈઝ, વેરિફાય, એનાલાઇઝ અને ડોક્યુમેન્ટ કરે છે.
• અસેસમેન્ટ એટલે ક્લિનિકલ ઇન્ફોર્મેશનને કલેક્ટ કરવી તેમજ તેને ઇન્ટરપ્રિટેશન કરવી.
• અસેસમેન્ટ એ નર્સિંગ પ્રોસેસનું મહત્વનું સ્ટેપ છે કારણકે અસેસમેન્ટને કારણે પેશન્ટનું હેલ્થ સ્ટેટસ જાણી શકાય છે.
• આ સ્ટેપ દરમિયાન નર્સ એ પેશન્ટના ફિઝિયોલોજીકલ, સાયકોલોજીકલ, સોસિયોલોજીકલ અને સ્પિરીચ્યુલ સ્ટેટસ વિશે ડેટા કલેક્ટ કરે છે.
• આ ડેટા એ વિવિધ ટેકનિક થ્રુ કલેક્ટ કરી શકાય છે જેમ કે ઓબ્ઝર્વેશન, ઇન્ટરવ્યૂ, કલેક્શન,ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન.

Purpose of assessment (પર્પઝ ઓફ અસેસમેન્ટ)

• પેશન્ટની બેઝ લાઈન ઇન્ફોર્મેશન ઇસ્ટાબ્લીશ કરવા
• પેશન્ટના હેલ્થ સ્ટેટસ વિશે ઇન્ફોર્મેશન મેળવવા
• પેશન્ટનું નોર્મલ ફંકશન ડિટરમાઇન્ડ કરવા
• પેશન્ટની સ્ટ્રેન્થને આઇડેન્ટીફાય કરવા
• ક્લેક્ટ કરેલ ઇન્ફોર્મેશનને ઓર્ગેનાઇઝ કરવા
• નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ માટે ફ્રેમ પ્રોવાઇડ કરવા

Types of assesment (ટાઇપ ઓફ અસેસમેન્ટ

1) Initial assessment (ઈનિશિયલ અસેસમેન્ટ) :

ઈનિશિયલ મિન્સ શરૂઆતનું. એટલે કે શરૂઆતમાં કરવામાં આવતું અસેસમેન્ટ. એટલે કે ઈનિશિયલ અસેસમેન્ટમાં હેલ્થ કેર એજન્સીમાં એડમિશન થયાના અમુક સમયગાળાની અંદર જ અસેસમેન્ટ કરવામાં આવે છે. આ એક પ્રકારનું કમ્પ્રેહેન્સિવ અસેસમેન્ટ છે જેમાં પેશન્ટના બેઝ લાઇન ડેટા અને હેલ્થ હિસ્ટ્રી ડિટેલમાં કલેકટ કરવામાં આવે છે તેમજ પેશન્ટનું ફિઝિકલ એક્સામીનેશન પણ કરવામાં આવે છે.

2) Focus assesment (ફોકસ અસેસમેન્ટ) :

ફોકસ અસેસમેન્ટમાં કોઈ સ્પેસિફિક પ્રોબ્લેમ પર ફોકસ કરવામાં આવે છે. ફોકસ અસેસમેન્ટમાં પહેલેથી આઇડેન્ટીફાઈ થયેલ પ્રોબ્લેમ પર ફોકસ કરવામાં આવે છે અને તેને રિલેટેડ ડેટા કલેક્ટ કરવામાં આવે છે. ફોકસ અસેસમેન્ટ એ ઈનિશિયલ અસેસમેન્ટ કરતા ડીપમાં કરેલ હોય છે પરંતુ તે પર્ટિક્યુલર એરિયા પુરતું લિમીટેડ હોય છે. આથી ફોકસ અસેસમેન્ટ એ કોઈ સ્પેસિફિક પ્રોબ્લેમ અથવા કમ્પ્લેનને ઇવાલ્યુએટ કરવા માટે પર્ફોર્મ કરવામાં આવે છે. ઉદાહરણ તરીકે હેડ ઇન્જરીવાળા કેસમાં ગ્લાસ ગો કોમા સ્કેલ પરફોર્મ કરવું તેમજ ન્યુરોલોજીકલ એક્ઝામિનેશન પરફોર્મ કરવું.

3) Emergency assesment (ઇમરજન્સી અસેસમેન્ટ) :

અર્જન્ટ અથવા લાઇફ થ્રેટનિંગ વાળી સિચ્યુએશનમાં ઇમરજન્સી અસેસમેન્ટ કંડક્ટ કરવામાં આવે છે. ઇમરજન્સી અસેસમેન્ટની મદદથી ક્રિટીકલ ઇસ્યુને આઈડેન્ટિફાઈ અને મેનેજ કરી શકાય છે. ઉદાહરણ તરીકે ઇમરર્જન્સી કન્ડિશનમાં ABC અસેસમેન્ટ કરવું. A – એરવે, B – બ્રિથીંગ, C – સર્ક્યુલેશન.

4) Time lapsed assessment (ટાઇમ લેપ્સડ અસેસમેન્ટ)

આ અસેસમેન્ટ એ ઈનિશિયલ અસેસમેન્ટના અમુક અઠવાડિયા અથવા તો અમુક મહિના પછી કરવામાં આવે છે. જેની મદદથી ક્લાયન્ટના કરંટ સ્ટેટસને પાસ્ટના બેઝ લાઇન ડેટા સાથે કમ્પેર કરવામાં આવે છે. જેથી પેશન્ટના હેલ્થ માટે ઇમ્પ્રુવમેન્ટને જાણી શકાય. જેમ કે પેશન્ટ ફોલોઅપ માટે આવે ત્યારે તેનું અસેસ કરવામાં આવે.

5) Ongoing / shift assessment (ઓનગોઇંગ / શિફ્ટ અસેસમેન્ટ)

ઓનગોઇંગ અસેસમેન્ટ એ પેશન્ટની કેર દરમિયાન રેગ્યુલર ઇન્ટરવલે પર્ફોર્મ કરવામાં આવે છે. જેમાં પેશન્ટની કન્ડિશનને કંટીન્યુઅસ મોનિટર અને ઇવાલ્યુએટ કરવામાં આવે છે. ઉદાહરણ તરીકે કંટીન્યુઅસ વાઇટલ સાઇન મોનિટર કરવા.

Write down components of assessment (રાઇટ ડાઉન કમ્પોનન્ટ ઓફ અસેસમેન્ટ)

1) Collect data
2) Organize data
3) Validate data
4) Record / Document data

1) Collect data (કલેક્ટ ડેટા)

ડેટા કલેક્શન એ અસેસમેન્ટ માટેનું ફર્સ્ટ સ્ટેપ છે. ડેટા કલેક્શનમાં પેશન્ટના હેલ્થ સ્ટેટસ વિશે ઇન્ફોર્મેશન કલેક્ટ કરવામાં આવે છે. આ ઇન્ફોર્મેશન એ હિસ્ટ્રી કલેક્શન, ઇન્ટરવ્યૂ, ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન, લેબોરેટરી ડેટા, ડાયગ્નોસ્ટિક ટેસ્ટને આધારે કલેક્ટ કરવામાં આવે છે. આડેટામાં પેશન્ટની ચીફ કમ્પલેનથી લઈને પાસ્ટ હિસ્ટ્રી પણ કલેક્ટ કરવામાં આવે છે.

2) Organize data (ઓર્ગેનાઇઝ ડેટા)

ઓર્ગેનાઇઝ એટલે ગોઠવવું. આમાં કલેક્ટ કરેલા ડેટાને ગોઠવવામાં આવે છે એટલે કે કલેકટ કરેલા ડેટાને એક ફ્રેમવર્ક પ્રમાણે ઓર્ગેનાઇઝ કરવામાં આવે છે. ડેટાને ઓર્ગેનાઇઝ કરવા માટે ઘણાબધા પ્રકારની ફ્રેમવર્ક જોવા મળે છે. મોટા ભાગે દરેક નર્સિંગ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ વાઇસ જુદી જુદી ફ્રેમવર્ક જોવા મળે છે. એટલે આ દરેક ઇન્સ્ટિટ્યૂટ પોત પોતાની ફ્રેમવર્ક ફોલો કરતાં હોય છે. આ ફ્રેમવર્કને કારણે ઓમિશનને થતું પ્રિવેન્ટ કરી શકાય છે.

3) Validate data (વેલીડેટ ડેટા)

વેલીડેશન એટલે કલેક્ટ કરેલ ડેટા ને ક્રોસ ચેક કરવા. આ સ્ટેપમાં જે ડેટા કલેક્ટ કરવામાં આવેલ છે તે સાચા છે કે નહીં તે ક્રોસ વેરીફાઈ કરવામાં આવે છે એટલે કે કલેક્ટ કરેલ ડેટાની એક્યુરેસી ચેક કરવામાં આવે છે. જેથી ફોલ્સ ડાયગ્નોસિસ થતા પ્રિવેન્ટ કરી શકાય.

4) Record / Document data (રેકોર્ડ / ડોક્યુમેન્ટ ડેટા)

ડોક્યુમેન્ટેશન અથવા રેકોર્ડિંગ એ ખૂબ જ ઈમ્પોર્ટન્ટ સ્ટેપ છે. આથી નર્સિંગ પ્રોસેસના અસેસમેન્ટ સ્ટપને કમ્પ્લીટ કરવા માટે તે ડેટાનું ડોક્યુમેન્ટેશન કરવું જરૂરી છે. આ ડોક્યુમેન્ટેશન એ હોસ્પિટલની પોલીસી વાઇસ કરવામાં આવે છે. જેમાં પેશન્ટના સબ્જેક્ટિવ ડેટાને તેના પોતાના વર્ડમાં લખવામાં આવે છે જ્યારે ઓબ્જેક્ટીવ ડેટાને મેડિકલ ટર્મ્સમાં લખવામાં આવે છે. આ અસેસમેન્ટ એ ડોક્યુમેન્ટેશન કર્યા હોવાનો એક પ્રકારનો પુરાવો છે જે આગળ જતા મેડિકો લીગલ કેસમાં કામ આવે છે.

Types of data (ટાઇપસ ઓફ ડેટા)

ડેટાના મુખ્યત્વે બે ટાઇપ પડે છે :
1) Subjective data
2) Objective data

Subjective data (સબજેક્ટિવ ડેટા)

• પેશન્ટ અથવા તો તેના કેર ગિવર દ્વારા જે વર્બલી ઇન્ફોર્મેશન પ્રોવાઇડ કરવામાં આવે છે તેને ‘સબજેક્ટિવ ડેટા’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
• જેમાં સિમ્પ્ટમ્સ, સેન્સેશન, ફિલિંગ અને પરસેપ્શનનો સમાવેશ થાય છે.
• સબજેક્ટિવ ડેટા એ પેશન્ટના ઇન્ટરપ્રિટેશન પર આધાર રાખે છે કારણકે તેને મેઝર અથવા વેરીફાઈ કરી શકાતા નથી.
• ઉદાહરણ તરીકે પેશન્ટને પેઇન ફિલ થાય છે જે એક પ્રકારનું સિમ્પ્ટમ્સ છે. કેમ કે તે પેશન્ટ દ્વારા કહેવામાં આવેલ છે અને તેને મેઝર કે ઓબસર્વ કરી શકાતું નથી.

Objective data (ઓબજેક્ટિવ ડેટા)

• હેલ્થ કેર વર્કર દ્વારા ડાયરેક્ટલી ઓબસર્વ કરીને જે ડેટા મેળવવામાં આવે છે તેને ‘ઓબજેક્ટિવ ડેટા’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.
• જેને ‘સાઇન’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.
• આ ડેટા એ ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન, લેબોરેટરી ટેસ્ટ અથવા તો ડાયગ્નોસ્ટિક પ્રોસિજર દ્વારા મેળવી શકાય છે.
• ઓબ્જેક્ટિવ ડેટા એ ફેક્ચ્યુઅલ હોય છે અને તેને વેરીફાઇ કરી શકાય છે.
• ઉદાહરણ તરીકે એલીવેટ ટેમ્પરેચર, વોમિટીંગ જે સાઇન છે. (પેશન્ટ કહે છે કે તેને ફીવર જેવું લાગે છે તો આપણે થર્મોમીટરની મદદથી ટેમ્પરેચરને મેજર કરી શકાય છે તેમજ ઓબસર્વ કરી શકાય છે તેમજ પલ્સ્પિરેશન, બ્લડપ્રેશર પણ મેજર કરી શકાય છે.

ડેટાના સોર્સને આધારે તેના બે પ્રકાર પડે છે :
1) Primary data
2) Secondary data

Primary data (પ્રાઇમરી ડેટા)

ફર્સ્ટ હેન્ડ સોર્સ (એટલે કે ડાયરેક્ટ પેશન્ટ અથવા તો તેના કેર ગીવર) પાસેથી જે ડાયરેકટલી ઇન્ફોર્મેશન અથવા ડેટા ક્લેકટ કરવામાં આવે છે તેને પ્રાઇમરી ડેટા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. પ્રાઇમરી ડેટા એ ઇન્ટરવ્યુ, સર્વે અથવા એક્સપેરીમેન્ટની મદદથી ક્લેકટ કરી શકાય છે.

Secondary data (સેકન્ડરી ડેટા)

એક્સિસ્ટિંગ સોર્સ (હાલના સ્ત્રોતો) માંથી ઓબટેઇન કરવામાં આવતા ડેટાને સેકન્ડરી ડેટા તરિકે ઓળખવામાં આવે છે. જેમ કે મેડિકલ રેકોર્ડ, રિપોર્ટ, લિટરેચર, રિવ્યૂ, ડેટાબેઇઝ માંથી મેળવવામાં આવતા ડેટા.

Nursing diagnosis (નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ)

• નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એ નર્સિંગ પ્રોસેસનું સેકન્ડ સ્ટેપ છે. જેમાં નર્સ એ ક્રિટીકલ થીંકિંગનો ઉપયોગ કરીને કલેક્ટ કરેલ ડેટાને ઇન્ટરપ્રિટેડ કરે છે અને પ્રોબ્લેમ આઇડેન્ટીફાય કરવામાં આવે છે.
• ડાયગ્નોસિસ એ પ્રોબ્લેમ આઇડેન્ટીફાય કરવા માટેનું કલીનિકલ એક્ટ છે.
• નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એ ઇન્ડીવિઝ્યુલ, ફેમિલી અને કોમ્યુનીટીનું એક્ચ્યુલ તેમજ પોટેન્શિયલ હેલ્થ રિસ્પોન્સ માટેનું ક્લીનિકલ જજમેન્ટ છે.
• નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એ રિઝનીંગ પ્રોસેસ અથવા પ્રોબ્લેમ આઈડેન્ટિફાઈ કરવાનું કલીનિકલ એક્ટ છે.
• નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એ અસેસમેન્ટ તેમજ પ્લાનિંગ વચ્ચેની લિંક પ્રોવાઇડ કરે છે.
• નોર્થ અમેરિકન નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એસોસિએશન (NANDA) દ્વારા નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસનું એક લિસ્ટ આપવામાં આવ્યું છે અને બધી જગ્યા એ આ NANDA ના નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.

Write purpose of nursing diagnosis (રાઇટ પર્પઝ ઓફ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ)

• ક્લાયન્ટનું હેલ્થ સ્ટેટસ તેમજ એકચ્યુલ અને પોટેન્શિયલ પ્રોબ્લેમને આઈડેન્ટીફાય કરવા.
• નર્સિંગ પ્રાયોરિટીને આઇડેન્ટીફાય કરવા.
• કલેક્ટ કરેલ ડેટાને એનાલાઇઝ કરવા.
• પ્લાન નર્સિંગ ઇન્ટરવેન્શનને ડાયરેક્શન પ્રોવાઇડ કરવા.
• કલાઇન્ટનું નોર્મલ ફંકશન લેવલ આઈડેન્ટીફાઈ કરવા.

Write down statment of nursing diagnosis (રાઇટ ડાઉન સ્ટેટમેન્ટ ઓફ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ)

Problem (પ્રોબ્લેમ) / Diagnostic label (ડાયગ્નોસ્ટિક લેબલ)

નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસમાં સૌપ્રથમ પેશન્ટના એકચ્યુલ અથવા પોટેન્શિયલ પ્રોબ્લેમ અથવા તો ડાયગ્નોસ્ટિક લેબલ લખવામાં આવે છે. આ પ્રોબ્લેમ એ અમુક વર્ડમાં લખવામાં આવે છે. આ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એ NANDA (નોર્થ અમેરિકન નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એસોસિયેશન) દ્વારા આપવામાં આવેલ લિસ્ટમાંથી લેવામાં આવે છે.ઉદાહરણ તરીકે : Knowledge deficit, Anxiety, Ineffective airway clearance, Fluid volume deficit

Etiology (ઇટીયોલોજી)

ઇટીયોલોજી એ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસનું સેકન્ડ સ્ટેટમેન્ટ છે. જેમાં પ્રોબ્લેમ થવા માટેના એક અથવા એકથી વધારે કોસને આઇડેન્ટીફાય કરી લખવામાં આવે છે. ઇટીયોલોજી એ પ્રોબ્લેમને ટ્રીટ કરવા માટેની ડાયરેકશન આપે છે. બે પેશન્ટમાં એક પ્રોબ્લેમ જોવા મળી શકે છે પરંતુ બને પેશન્ટની ઇટીયોલોજી સરખી હોય તે જરૂરી નથી. આ પ્રોબ્લેમ તેમજ ઇટીયોલોજીને ‘related to’ વડે લખાય છે. ઉદાહરણ તરીકે Anxiety related to hospitalization, Anxiety related disease condition. જેમાં Anxiety એ પ્રોબ્લેમ અથવા ડાયગ્નોસ્ટિક લેબલ છે જે બને પેશન્ટમાં સેમ છે. તેમજ hospitilization અને disease condtion એ ઇટીયોલોજી છે જે બને પેશન્ટમાં અલગ અલગ છે.

Defining characteristic (ડીફાઇનિંગ કેરેકટેરીસ્ટીક)

ડીફાઇનિંગ કેરેકટેરીસ્ટીક એ પેશન્ટમાં રહેલ પ્રોબ્લેમ કેવી રીતે આઇડેન્ટીફાય કરવામાં આવે છે તે દર્શાવે છે.જે સબજેક્ટીવ અથવા ઓબજેક્ટીવ ડેટા હોય શકે છે. આ ડીફાઇનિંગ કેરેકટેરીસ્ટીકને ‘as evidance by’ અથવા ‘manifested’ તરીકે લખાય છે. ઉદાહરણ તરીકે Altered body temperature related to inflammatory condition as evidance by increasing body temperature, Acute pain related to surgical process manifestd by facial expression.

Write types of nursing diagnosis (રાઇટ ટાઇપ્સ ઓફ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ)

1) Actual nursing diagnosis
2) Risk nursing diagnosis
3) Syndrome nursing diagnosis
4) Wellness diagnosis

1) Actual nursing diagnosis (એકચ્યુલ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ)

એકચ્યુલ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસમાં કરંટ હેલ્થ પ્રોબ્લેમ અથવા એક્સિસ્ટીંગ હેલ્થ પ્રોબ્લેમનો સમાવેશ થાય છે. જે અસેસમેન્ટ દરમિયાન પ્રેઝન્ટ હોય છે તેમજ તેમાં ઘણી બધી કેરેક્ટરિસ્ટિક જોવા મળે છે એટલે કે ઘણા બધા સાઇન અને સિમ્પ્ટમ્સ જોવા મળે છે. જેમ કે એન્ઝાયટી એ ફીયર, પેનિક, સ્લીપ ડિસ્ટરબન્સ દ્વારા કેરેકટરાઇઝ થાય છે તેમજ ઇનઇફેકટિવ એરવે ક્લીયરન્સ એ કફ, એબ્નોર્મલ બ્રિથિંગ દ્વારા કેરેકટરાઇઝ થાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, Acute pain related to surgery, Anxiety related to hospitalization, Ineffective breathing pattern.

2) Risk nursing diagnosis (રિસ્ક નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ)

રિસ્ક નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસમાં પોટેન્શિયલ પ્રોબ્લેમનો સમાવેશ થાય છે એટલે કે એકચ્યુલ (કરંટ) પ્રોબ્લેમને કારણે જે પ્રોબ્લેમ જોવા મળે છે તેનો રિસ્ક નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસમાં સમાવેશ થાય છે. એટલે કે તે પ્રોબ્લેમ હાલમાં નથી પરતું આવનારા સમયમાં તે જોવા મળી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, Risk for infection related to immunospression, Risk for impaired skin integrity related to surgery

3) Syndrome nursing diagnosis (સિન્ડ્રોમ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ)

સિન્ડ્રોમ એટલે ગ્રુપ ઓફ સિમ્પ્ટમ્સ એટલે કે ક્લસ્ટર ઓફ સિમ્પ્ટમ્સ. સિન્ડ્રોમ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસમાં એકચ્યુલ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ તેમજ હાઇ રિસ્ક નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસનું કલસ્ટર જોવા મળે છે એટલે કે એક કરતા વધારે નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ જોવા મળે છે અને આ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એક સાથે જોવા મળે છે તેમજ તેને એક સાથે સંબોધવામાં આવે છે. આ ઉપરાંત તેમાં સિમિલર એટલે કે એક સરખા ઇન્ટરવેશનની જરૂર પડે છે. ઉદાહરણ તરીકે પોસ્ટ ટ્રોમા સિન્ડ્રોમ, રિલોકેશન સ્ટ્રેસ સિન્ડ્રોમ, રેપ ટ્રોમા સિન્ડ્રોમ

4) Wellness diagnosis (વેલનેસ ડાયગ્નોસિસ)

વેલનેસ ડાયગ્નોસિસ એ પર્સન, ફેમિલી, કોમ્યુનિટીની હાઇર લેવલની વેલનેસ કેવી રીતે અચીવ કરી શકાય તે ઇન્ડીકેટ કરે છે. જેમાં મુખ્યત્વે Readiness for enhanced ફોર્મેટનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. ઉદાહરણ તરીકે, Readiness for enhanced family coping, Readiness for enhanced spiritual well being, Readiness for enhanced self-esteem.

Write difference between nursing diagnosis and medical diagnosis (રાઇટ ડિફરન્સ બીટવિન નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એન્ડ મેડિકલ ડાયગ્નોસિસ)

Nursing diagnosis (નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ)

• નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસમાં પેશન્ટની નીડ તેમજ એકચ્યુલ અને પોટેન્શિયલ પ્રોબ્લેમને આઈડેન્ટિફાઈ કરવામાં આવે છે.
• નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એ કેરને ફોકસ કરી બનાવવામાં આવે છે. એટલે કે નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસમાં હ્યુમન રિસ્પોન્સને આઇડેન્ટીફાઈ કરવામાં આવે છે.
• નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસમાં પેશન્ટના રિસ્ક ફેકટર તેમજ પ્રોબ્લેમને આઈડેન્ટીફાય કરવામાં આવે છે.
• નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસમાં ડીઝીસ કન્ડિશનમાં જોવા મળતા સાઇન અને સિમ્પ્ટમ્સ પર ફોકસ કરવામાં આવે છે.
• નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસમાં ડીઝીસ કન્ડિશનને કારણે જોવા મળતા પ્રોબ્લેમને નર્સ દ્વારા ટ્રીટ કરવામાં આવે છે.
• નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એ પેશન્ટ તેમજ તેના ફેમિલી મેમ્બર અને કેર ગિવર માટે પણ હોઈ શકે છે.
• ઉદાહરણ તરીકે ઇનઇફેક્ટિવ એરવે ક્લીયરન્સ

Medical diagnosis (મેડિકલ ડાયગ્નોસિસ)

• મેડિકલ ડાયગ્નોસિસમાં ફિઝિકલ સાઇન, સિમ્પ્ટમ્સ, ડાયગ્નોસ્ટિક ટેસ્ટના આધારે ડીઝીસ કન્ડીશન આઇડેન્ટિફાઈ કરવામાં આવે છે.
• મેડિકલ ડાયગ્નોસિસ એ ઇટીયોલોજીને ફોકસ કરી બનાવવામાં આવે છે. એટલે કે મેડિકલ ડાયગ્નોસિસમાં ડીઝીસને આઈડેન્ટિફાઇ કરવા પર ફોકસ કરવામાં આવે છે.
• મેડિકલ ડાયગ્નોસિસમાં ઈલનેસ થવા માટેના સ્પેસિફિક કોસને આઇડેન્ટીફાઈ કરવામાં આવે છે.
• મેડિકલ ડાયગ્નોસિસમાં ડીઝીસ કન્ડિશનની પેથોલોજી પર ફોકસ કરવામાં આવે છે.
• મેડિકલ ડાયગ્નોસિસમાં ડીઝીસ કન્ડિશનને ડાયરેક્ટ ફિઝિશિયન દ્વારા ટ્રીટ કરવામાં આવે છે.
• મેડિકલ ડાયગ્નોસિસ માત્ર પેશન્ટ માટે જ જોવા મળે છે.
• ઉદાહરણ તરીકે ન્યુમોનિયા

List out nursing diagnosis (લિસ્ટ આઉટ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ)

✓ Health promotion

Class 1 : Health awareness

• Decreased diversional activity engagement
• Readiness for enhanced health literacy
• Sedentary lifestyle

Class 2 : Health management

• Risk for elopement attempt
• Frail elderly syndrome
• Risk for frail elderly syndrome
• Readiness for enhanced exercise management
• Deficient community health
• Risk – prone health behaviour
• Ineffective health maintenance behaviours
• Ineffective health self management
• Readiness for enhanced health self management
• Ineffective family health self management
• Ineffective home maintenance behaviours
• Risk for home maintenance behaviours
• Readiness for enhanced home maintenance behaviours ineffective protection

✓ Nutrition

Class 1 : Ingestion

• Imbalance nutrition less than body requirement
• Readiness for enhanced nutrition
• Insufficient breast milk production
• Ineffective breast feeding
• Interrupted breast feeding
• Readiness for enhanced breast feeding
• Ineffective adolescent eating dynamics
• Ineffective child eating dynamics
• Ineffective infant feeding dynamics
• Obesity
• Overweight
• Risk for overweight
• Ineffective infant suck swallow response

Class 2 : Digestion

This class does not currently contains any diagnosis

Class 3 : Absorption

This class does not currently contains any diagnosis

Class 4 : Metabolism

• Risk for unstable blood glucose level
• Neonatal hyperbilirubinemia
• Risk for neonatal hyperbilirubinemia
• Risk for impaired liver function
• Risk for metabolic syndrome

Class 5 : Hydration

• Risk for electrolyte imbalance
• Risk for imbalance fluid volume
• Deficient fluid volume
• Risk for deficient fluid volume
• Excess fluid volume

✓ Elimination and exchange

Class 1 : Urinary function

• Disability associated with urinary incontinence
• Impaired urinary elimination
• Mixed urinary incontinence
• Strees urinary incontinence
• Urge urinary incontinence
• Risk for urge urinary incontinence
• Urinary retention
• Risk for urinary retention

Class 2 : Gastrointestinal function

• Constipation
• Risk for constipation
• Perceived constipation
• Chronic functional constipation
• Risk for chronic functional constipation
• Impaired bowel continence
• Diarrhea
• Dysfunctional gastrointestinal motility
• Risk for dysfunctional gastrointestinal motility

Class 3 : Integumentary function

This class does not currently contains any diagnosis

Class 4 : Respiratory function

• Impaired gas exchange

✓ Activity / Rest

Class 1 : Sleep / Rest

• Insomnia
• Sleep deprivation
• Readiness for enhanced sleep
• Disturbed sleep pattern

Class 2 : Activity / Exercise

• Decreased activity intolerance
• Risk for decrease activity intolerance
• Risk for disuse syndrome
• Impaired bed mobility
• Impaired physical mobility
• Impaired wheel chair
• Impaired sitting
• Impaired standing
• Impaired walking
• Impaired transfer ability

Class 3 : Energy balance

• Imbalance energy field
• Fatigue
• Wandering

Class 4 : Cardio vascular and pulmonary response

• Ineffective breathing pattern
• Decreased cardiac output
• Risk for decreased cardiac output
• Risk for impaired cardiovascular function
• Ineffective lymphedema self management
• Risk for ineffective lymphedema self management
• Impaired spontaneous ventilation
• Risk for unstable blood pressure
• Risk for thrombosis
• Risk for decrease cardiac tissue perfusion
• Risk for ineffective cerebral tissue perfusion
• Ineffective peripheral tissue perfusion
• Risk for ineffective peripheral tissue perfusion
• Dysfunctional ventilatory process
• Dysfunctional adult ventilatory weaning response

Class 5 : Self care

• Bathing self care deficit
• Dressing self care deficit
• Feeding self care deficit
• Toileting self care deficit
• Readiness for enhanced self care
• Self neglect

✓ Self perception

Class 1 : Self concept

• Hopelessness
• Readiness for enhanced hope
• Risk for compromised human dignity
• Disturbed personal identity
• Risk for disturbed personal identity
• Readiness for enhanced self concept

Class 2 : Self esteem

• Chronic low self esteem
• Risk for chronic low self-esteem
• Situational low self-esteem
• Risk for situational low self-esteem

Class 3 : Body image

Disturbed body image

✓ Role relationship

Class 1 : Caregiving roles

• Impaired parenting
• Risk for impaired parenting
• Readiness for enhanced parenting
• Caregiver role strain
• Risk for caregiver role strain

Class 2 : family relationship

• Risk for impaired attachment
• Disturbed family identity syndrome
• Risk for disturbed family identity syndrome
• Dysfunctional family process
• Interrupted family process
• Readiness for enhanced family process

Class 3 : Role performance

• Ineffective relationship
• Risk for ineffective relationship
• Readiness for enhanced relationship
• Parental role conflicts
• Ineffective role performance
• Impaired social interaction

✓ Sexuality

Class 1 : Sexual identity

This class does not currently contains any diagnosis

Class 2 : Sexual function

• Sexual dysfunction
• Ineffective sexuality pattern

Class 3 : Reproduction

• Ineffective child bearing process
• Risk for ineffective child bearing process
• Readiness for enhanced child bearing process
• Risk for disturbed maternal fetal dyad

✓ Coping / stress tolerance

Class 1 : Post truma response

• Risk for complicated immigration transition
• Post truma syndrome
• Risk for post trauma syndrome
• Rape truma syndrome
• Relocation stress syndrome
• Risk for relocation stress syndrome

Class 2 : Coping responses

• Ineffective activity planning
• Risk for ineffective activity planning
• Anxiety
• Defensive coping
• Ineffective coping
• Readiness for enhanced copping
• Readiness for enhanced community coping
• Compromise family coping
• Disabled family coping
• Readiness for enhanced
  family coping
• Death anxiety
• Ineffective denial
• Fear
• Maladaptive grieving
• Risk for maladaptive grieving
• Readiness for enhanced grieving
• Impaired mood regulation
• Powerlessness
• Risk for powerlessness
• Readiness for enhanced power
• Impaired resilience
• Risk for impaired resilience
• Readiness for enhanced resilience
• Chronic sorrow
• Stress overload

Class 3 : Neuro behavioural stress

• Acute substance withdrawal syndrome
• Risk for acute substance withdrawal syndrome
• Autonomic dysreflexia
• Neonatal abstinence syndrome
• Disorganised infant behaviour
• Risk for disorganised infant behaviour
• Readiness for enhanced organized infant behaviour

✓ Life principles

Class 1 : Values

This class does not currently contains any diagnosis

Class 2 : Beliefs

Readiness for enhanced spiritual well being

Class 3 : Values / Action congruence

• Readiness for enhanced descision making
• Descisional conflict
• Impaired emancipated descision making
• Risk for impaired emancipated descision making
• Readiness for enhanced emancipated descision making
• Moral distress
• Impaired religiosity
• Readiness for enhanced religiosity
• Spiritual distress
• Risk for spiritual distress

✓ Safety / protection

Class 1 : Infection

• Risk for infection
• Risk for surgical site infection

Class 2 : Physical injury

• Ineffective airway clearance
• Risk for aspiration
• Risk for bleeding
• Impaired dentition
• Risk for dry eye
• Ineffective dry eye self management
• Risk for dry mouth
• Risk for adult falls
• Risk for child falls
• Risk for injury
• Risk for corneal injury
• Nipples areolar complex injury
• Risk for nipples areolar complex injury
• Risk for urinary tract injury
• Impaired oral mucus membrane integrity
• Risk for impaired oral mucus membrane integrity
• Risk for peripheral neurovascular dysfunction
• Risk for physical truma
• Risk for vascular truma
• Adult pressure injury
• Risk for adult pressure injury
• Child pressure injury
• Risk for child pressure injury
• Neonatal pressure injury
• Risk for neonatal pressure injury
• Risk for shock
• Impaired skin integrity
• Risk for impaired skin integrity
• Risk for sudden infant death
• Risk for suffocation
• Delayed surgical recovery
• Risk for delayed surgical recovery
• Impaired tissue integrity
• Risk for impaired tissue integrity

Class 3 : Violence

• Risk for female genital mutilation
• Risk for other-directed violence
• Risk for self directed violence
• Self mutilation
• Risk for self mutilation
• Risk for suicidal behaviour

Class 4 : Environmental hazards

• Contamination
• Risk for contamination
• Risk for occupational injury
• Risk for poisoning

Class 5 : Defensive processes

• Risk for adverse reaction to iodinated contrast media
• Risk for allergic reaction
• Risk for lattex allergic reaction

Class 6 : Thermoregulation

• Hyperthermia
• Hypothermia
• Risk for hypothermia
• Neonatal hypothermia
• Risk for neonatal hypothermia
• Risk for perioprative hypothermia
• Ineffective thermoregulation
• Risk for ineffective thermoregulation

✓ Comfort

Class 1 : Physical comfort

• Impaired comfort
• Readiness for enhanced comfort
• Nausea
• Acute pain
• Chronic pain
• Chronic pain syndrome
• Labor pain

Class 2 : Environmental comfort

• Impaired comfort
• Readiness for enhanced comfort

Class 3 : Social comfort

• Impaired comfort
• Readiness for enhanced comfort
• Risk for loneliness
• Social isolation

✓ Growth / Development

Class 1 : Growth

This class does not currently contains any diagnosis

Class 2 : Development

• Delayed child development
• Risk for delayed child development
• Delayed infant motor development
• Risk for delayed infant motor development

Planning (પ્લાનિંગ)

પ્લાનિંગ એ નર્સિંગ પ્રોસેસનું ત્રીજું સ્ટેપ છે. જેમાં કઈ કઈ એક્ટિવિટી કરવાની છે તેની આખી ફ્રેમવર્ક બનાવવામાં આવે છે. એટલે કે આ ફ્રેમવર્કમાં કઈ કઈ એક્ટિવિટી કરવાની છે, ક્યારે કરવાની છે, ક્યાં કરવાની છે, કેવી રીતે કરવાની છે, આ એક્ટિવિટી કોણ કરશે વગેરે પ્લાનિંગ કરવામાં આવે છે.

• પ્લાનિંગ એ ગોલને અચીવ કરવા માટેની એક પ્રકારની સિલેક્ટ અને કેરી આઉટ કરેલી એક્શન સિરીઝ છે.
• પ્લાનિંગ એ નર્સિંગ કેર પ્રોવાઇડ કરવા માટેનો એક પ્લાન કરેલ કેરફ્રેમ છે.

Purpose of planning (પર્પઝ ઓફ પ્લાનિંગ)

• ક્લાયન્ટ કેર એક્ટિવિટીને ડાયરેક્શન આપવા માટે.
• અનસરટેનીટીને રિડયુસ કરવા
• કેરની કંટીન્યુટી એનહાન્સ કરવા.
• ઇમ્પલ્સિવ અને એરબીટરી ડિસિઝનને મીનીમાઇઝ કરવા

Write down types of planning (રાઇટ ડાઉન ટાઇપ્સ ઓફ પ્લાનિંગ)

પ્લાનિંગના મુખ્યત્વે 3 ટાઈપ પડે છે :
1) Initial planning
2) Ongoing planning
3) Discharge planning

1) Initial planning (ઇનીશિયલ પ્લાનિંગ)

ઇનીશિયલ પ્લાનિંગ એટલે કે શરૂઆતનું પ્લાનિંગ. ઇનીશિયલ અસેસમેન્ટ કર્યા બાદ તરત જ ઇનીશિયલ પ્લાનિંગ કરવામાં આવે છે. આ પ્લાનિંગ એ અસેસમેન્ટ કર્યા બાદ તરત જ કરવામાં આવે છે જેથી હોસ્પિટલમાં રહેવાના સમયગાળાને ઘટાડી શકાય. ઇનીશિયલ પ્લાનિંગ એ એડમિશન અસેસમેન્ટ કરનાર નર્સ દ્વારા કરવામાં આવે છે.

2) Ongoing planning (ઓનગોઇંગ પ્લાનિંગ)

ઓનગોઈંગ પ્લાનિંગ એ પેશન્ટના પ્લાન કરેલ કેરમાં કન્ટિન્યુઅસ અપડેટિંગ માટે કરવામાં આવે છે. ઓનગોઈંગ પ્લાનિંગ એ પેશન્ટને કેર પ્રોવાઇડ કરવામાં આવતી બધી નર્સીસ દ્વારા કરવામાં આવે છે. જેમાં ઓનગોઈંગ અસેસમેન્ટ ઉપયોગ કરીને ડેઇલી પ્લાનિંગ કેરી કરવામાં આવે છે.

3) Discharge planning (ડિસ્ચાર્જ પ્લાનિંગ)

ડિસ્ચાર્જ પ્લાનિંગમાં પેશન્ટ ડિસ્ચાર્જ થયા બાદ પેશન્ટની નીડને ધ્યાનમાં રાખીને પ્લાનિંગ કરવામાં આવે છે. આ કોમ્પ્રિહેન્સિવ હેલ્થ કેરનો કરીક્યુલર પાર્ટ છે.

Write down elements of planning (રાઇટ ડાઉન પ્લાનિંગ ઓફ એલીમેન્ટ્સ)

1) Prioritizing nursing diagnosis
2) Determining goal and expected outcomes
3) Select nursing
interventions
4) Developing nursing care plan

1) Prioritizing nursing diagnosis (પ્રાયોરિટિંગ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ)

પ્લાનિંગ કરતી વખતે સૌપ્રથમ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસને પ્રાયોરિટી વાઇસ ગોઠવવા. એટલે કે જે નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસને ઈમિડીયેટ કેરની જરૂર હોય તેને ફર્સ્ટ પ્રાયોરિટી આપવી. આ પ્રાયોરિટી એ માસ્લો હેરારકી નીડ મુજબ સેટ કરવામાં આવે છે. ઇનઇફેક્ટિવ એરવે ક્લીઅરન્સને ફર્સ્ટ પ્રાયોરિટી આપવી. નોલેજ ડેફીસીટ જેવા નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસને લેસ પ્રાયોરિટી આપવી.

2) Determining goal and expected outcomes (ડિટરમાઇનિંગ ગોલ એન્ડ એક્સપેક્ટેડ આઉટકમ)

નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસની પ્રાયોરિટી સેટ કર્યા બાદ તે ડાયગ્નોસિસનો ગોલ ડિટરમાઇન્ડ કરવો અને એક્સપેક્ટેડ આઉટકમ નક્કી કરવા. જેથી આપણને ખબર પડે કે પ્રોવાઇડ કરવામાં આવતી નર્સિંગ કેર એ બરાબર વે માં જાય છે કે નહિ. જેમકે બ્રિથિંગ ડીફીકલ્ટી વાળા પેશન્ટમાં બ્રિથિંગ ડીફીકલ્ટી દૂર કરવી જેવો ગોલ નકકી કરવો.

3) Select nursing interventions (સિલેક્ટ નર્સિંગ ઇન્ટરવેન્શન)

ગોલ અને એક્સપેકટેડ આઉટકમ ડિટરમાઈન્ડ કર્યા બાદ નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ મુજબ સ્પેસિફિક ઇન્ટરવેનશન સિલેક્ટ કરવા. જેથી કરીને નકકી કરેલ ગોલને અચીવ કરી શકાય. જેમ કે બ્રિથીંગ ડિફિકલટી વાળા પેશન્ટમાં ફાવલર પોઝીશન પ્રોવાઈડ કરવી, જરૂર જણાય તો ઓક્સિજન સ્પલીમેનટેશન પ્રોવાઈડ કરવો.

4) Developing nursing care plan (ડેવલોપિંગ નર્સિંગ કેર પ્લાન)

નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસની પ્રાયોરિટી સેટ કર્યા બાદ, ગોલ અને એક્સપેક્ટેડ આઉટકમ નક્કી કર્યા બાદ, સ્પેસિફિક નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન સિલેક્ટ કર્યા બાદ નર્સિંગ કેર પ્લાન ડેવલપ કરવો. જે નર્સિંગ કેર પ્રોવાઈડ કરવા માટેની એક ફ્રેમવર્ક પૂરી પાડે છે.

Goal and expected outcome (ગોલ એન્ડ એક્સપેક્સટેડ આઉટકમ)

• ગોલ એ નર્સિંગ ઇન્ટરવેશનના એક્સપેક્ટેડ આઉટકમ માટેનું એક પ્રકારનું સ્ટેટમેન્ટ છે.
• ગોલ એ સ્પેસિફિક, મેઝરેબલ, અચીવેબલ, રિલેવન્ટ અને ટાઈમ બાઉન્ડ ઓબ્જેક્ટિવ છે.
• જે ડાયરેકશન, મોટીવેશન અને ફોક્સ કરવામાં મદદ કરે છે.

Write down purpose of goal (રાઇટ ડાઉન પર્પઝ ઓફ ગોલ)

• નર્સિંગ ઇન્ટરવેશનની ઇફેક્ટિવનેસ ઇવાલ્યુએટ કરવા
• ક્લાયન્ટની પ્રોગ્રેસ ઇવાલ્યુએટ કરવા માટે
• નર્સિંગ ઇન્ટરવેશનમાં ચેન્જીસ ની જરૂર છે કે નહીં તે ઇવાલ્યુએટ કરવા માટે

Write down types of goal (રાઇટ ડાઉન ટાઈપ્સ ઓફ ગોલ)

ગોલના મુખ્યત્વે બે ટાઈપ પડે છે :
1) Short term goal
2) Long term goal

1) Short term goal (શોર્ટ ટર્મ ગોલ)

શોર્ટ ટર્મ ગોલ એ શોર્ટ ટાઈમ ડ્યુરેશન માટે ડીટરમાઈન કરેલ હોય છે. શોર્ટ ટર્મ ગોલ એ એક વિકની અંદર અચીવ કરવાનો હોય છે. શોર્ટ ટર્મ ગોલ એ મુખ્યત્વે ઇમીડીએટ નર્સિંગ કેર માટે સેટ કરેલો હોય છે. જેમ કે કોઈ પેશન્ટને બ્રિથિંગ પ્રોબ્લેમ છે તો આપડો શોર્ટ ટર્મ ગોલ એ પેશન્ટને બ્રિથિંગ ડિફીકલ્ટીમાંથી રીલીવ કરવું હશે.

2) Long term goal (લોંગ ટર્મ ગોલ)

લોંગ ટર્મ ગોલ એ લોંગ ડ્યુરેશન માટે ડીટરમાઇનકરેલ હોય છે. લોંગ ટર્મ ગોલ એ વીકથી લઇને મન્થ સુધી અચિવ કરવાનો હોય છે. લોંગ ટર્મ ગોલ એ ડિસ્ચાર્જ પછી પણ એપ્લાય કરવામાં આવે છે. જેમકે પેશન્ટ ડિસ્ચાર્જ થયા બાદ તેને કોઈપણ પ્રકારનું ઇન્ફેક્શન ન લાગે.

Expected outcome (એક્સપેક્ટેડ આઉટકમ)

• એક્સપેકટેડ આઉટકમ એ એક પ્રકારનું પ્રેડિકશન છે. જે કરવામાં આવેલી એક્શનનું રિસલ્ટ પ્રેડિકટ કરે છે.
• પેશન્ટને નર્સિંગ કેર પ્રોવાઇડ કર્યા બાદ તેની હેલ્થમાં કયા પ્રકારના ચેન્જીસ જોવા મળે છે તેનું જે પ્રેડિકશન કરવામાં આવે છે તેને એક્સપેક્ટેડ આઉટકમ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

Write down principles for formulating the outcome (રાઇટ ડાઉન પ્રિન્સિપલસ ફોર ફોર્મ્યુલેટિંગ આઉટકમ)

• એક્સપેકટેડ આઉટકમ એ પેશન્ટ સેન્ટરેડ હોવું જોઈએ.
• એક્સપેકટેડ આઉટકમ એ પ્રોબ્લેમ ઓરિન્ટેડ હોવું જોઈએ.
• એક્સપેકટેડ આઉટકમ એ મેઝરેબલ અને ઓબ્સર્વેબલ હોવું જોઈએ.
• એક્સપેકટેડ આઉટકમ એ ક્લિયર અને કોનસીસ હોવું જોઈએ.
• એક્સપેકટેડ આઉટકમ એ ટાઈમ લિમિટેડ હોવું જોઇએ.
• એક્સપેકટેડ આઉટકમ એ રિયાલીસ્ટિક હોવું જોઈએ.

Implementation (ઇમ્પ્લીમેનટેશન)

• ઇમ્પ્લીમેનટેશન એ નર્સિંગ પ્રોસેસનું ચોથું સ્ટેપ છે.
• ઇમ્પ્લીમેનટેશનમાં પ્લાન કરેલી એક્ટીવિટીને એક્શનમાં ફેરવવામાં આવે છે.
• ઇમ્પ્લીમેનટેશનમાં પ્લાન કરેલી એક્ટિવિટી તેમજ પ્રોસિજર પફોર્મ કરવામાં આવે છે અને ડોક્યુમેન્ટેશન કરવામાં આવે છે.
• નર્સિંગ ઇન્ટરવેન્શન એ એક પ્રકારની એક્શન છે જે નર્સ દ્વારા પેશન્ટને કરંટ હેલ્થ સ્ટેટસમાંથી બહાર લાવવા માટે કરવામાં આવે છે તેમજ એક્સપેકટેડ આઉટકમ અચિવ કરવા માટે કરવામાં આવે છે.

Write down purpose of implementation (રાઇટ ડાઉન પર્પઝ ઓફ ઇમ્પ્લીમેનટેશન)

• થેરાપ્યુટિક નર્સિંગ કેર પ્રોવાઇડ કરવા માટે
• ટેકનિકલ નર્સિંગ કેર પ્રોવાઇડ કરવા માટે
• પેશન્ટને ઓપ્ટીમમ લેવલની હેલ્થ અચિવ કરાવવા માટે

Write activities of implementation (રાઇટ એક્ટિવિટીસ ઓફ ઇમ્પ્લીમેનટેશન)

• Reassess the patient (રિઅસેસ પેશન્ટ) :

પેશન્ટની કન્ડિશનમાં ગમે ત્યારે ચેન્જીસ થઈ શકે છે આથી પેશન્ટ સાથે ઇન્ટરેક્શન થયા બાદ પણ પેશન્ટની કન્ડિશન રિઅસેસ કરવી.

• Set priority (સેટ પ્રાયોરિટી) :

પેશન્ટની કન્ડિશન ચેન્જ થવાને કારણે પ્રાયોરિટી પણ ચેન્જ થતી રહે છે. આથી રિઅસેસમેન્ટના આધારે પ્રાયોરિટી સેટ કરવી અને ત્યારબાદ નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન ઇમ્પલિમેન્ટ કરવું.

• Organize resources (ઓર્ગેનાઇઝ રિસોર્સિસ) :

નર્સિંગ કેર પ્રોવાઇડ કરવા માટે જરૂરી ઈક્વિપમેન્ટ, આર્ટીકલ, એન્વાયરમેન્ટ તેમજ હેલ્થ કેર પર્સનલ અરેન્જ કરવા.

• Perform nursing interventions (પર્ફોર્મ નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન) :

પેશન્ટની પ્રાયોરિટી મુજબ પ્લાન કરેલા નર્સિંગ ઇન્ટરવેશનને ઈમ્પલિમેન્ટ એટલે કે પરફોર્મ કરવા.

• Documentation (ડોક્યુમેનટેશન) :

પ્લાન ઇમ્પ્લીમેન્ટ કર્યા બાદ વહેલી તકે પેશન્ટના હેલ્થ રેકોર્ડમાં બધું ડોક્યુમેન્ટ કરવું. ઇન્સ્ટીટ્યુશનની પોલિસી વાઇસ રેકોર્ડ કરવું.

Write nursing skill required during implementation (રાઇટ નર્સિંગ સ્કીલ રિકવાયરડ ડયુરિંગ ઇમ્પ્લીમેનટેશન)

નર્સિંગ કેર પ્લાન ની સક્સેસ ફૂલે ઇમ્પલીમેન્ટ કરવા માટે નર્સમાં નીચે મુજબની સ્કીલ હોવી જરૂરી છે :

• Cognitive skill (કોગ્નિટિવ સ્કીલ) :

પેશન્ટની નીડને આઇડેન્ટિફાઈ કરવા તેમજ નર્સિંગ નોલેજને એન્ટીસિપેટ કરવા માટે નર્સમાં કોગ્નિટિવ સ્કીલ હોવી જરૂરી છે. કોગ્નિટિવ સ્કીલ તરીકે પ્રોબ્લેમ સોલ્વિંગ ,ડિસિઝન મેકિંગ, ટીચિંગ જેવી સ્કીલ સમાવેશ થાય છે.

• Interpersonal skill (ઇન્ટરપર્સનલ સ્કીલ) :

નર્સમાં ઇન્ટરપર્સનલ તેમજ ઇન્ટ્રા પર્સનલ રિલેશનશિપ ડેવલપ કરવા માટેની સ્કીલ હોવી જરૂરી છે કારણ કે તેને ગોલ અચીવ કરવા માટે બીજા હેલ્થ કેર પર્સનલની પણ જરૂર પડે છે. આ ઉપરાંત તેનામાં સારી કોમ્યુનિકેશન સ્કિલ પણ હોવી જરૂરી છે.

• Technical skill (ટેકનિકલ સ્કીલ) :

પ્રોસિજર પર્ફોર્મ કરવા માટે તેમજ ઈક્વિપમેન્ટ અને મશીન યુઝ કરવા માટે નર્સમાં ટેકનીકલ સ્કીલ હોવી જરૂરી છે જેમ કે ઇન્જેક્શન એડમિનિસ્ટર કરવું, ડોઝ કેલ્ક્યુલેશન તેમજ વેન્ટિલેટર, ફોટોથેરાપી મશીન, ઇનફયુઝન પંપ વગેરે જેવા મશીનને હેન્ડલિંગ કરવું.

• Psychomotor skill (સાઇકોમોટર સ્કીલ) :

નર્સિંગ કેર પ્રોવાઇડ કરતી વખતે નર્સમાં કોગ્નિટિવ તેમજ મોટર એક્ટિવિટી વચ્ચે ઇન્ટીગ્રેશન હોવું જરૂરી છે. જેમ કે ઇન્ટ્રામસ્ક્યુલર ઇન્જેક્શન આપતી વખતે નર્સને એનાટોમી અને ફિઝિયોલોજી વિશે નોલેજ હોવું જરૂરી છે તેમજ ઇન્જેક્શન એડમિનિસ્ટર કરવા માટેની મોટર સ્કીલ પણ હોવી જરૂરી છે.

Evaluation (ઇવાલ્યુશન)

• ઇવાલ્યુશન એ નર્સિંગ પ્રોસેસનું લાસ્ટ એટલે કે પાંચમું સ્ટેપ છે.
• ઇવાલ્યુશન એ એક પ્રોસેસ છે જેમાં પેશન્ટની એક્સપેક્ટેડ આઉટકમ પ્રત્યેની પ્રોગ્રેસ અને નર્સિંગ કેરની ઇફેકટિવનેસ ડિટરમાઇન કરવામાં આવે છે.
• ઇવાલ્યુશન એ એક પ્રકારનું જજમેન્ટ છે જે નક્કી કરેલ મેળવવા માટે નર્સિંગ કેટલી ઇફેક્ટિવ હતી તે જજ કરે છે.
• આ સ્ટેપ એ વ્હોલ નર્સિંગ પ્રોસેસની ઇફેકટિવનેસ તેમજ સકસેસ ડિટરમાઇન કરે છે.
• ઇવાલ્યુશન એ આ પ્રોસેસને કંટીન્યુ કરવી, મોડીફાઇ કરવી તેમજ તેને રીપીટ કરવી તે ડિસિઝન લેવામાં પણ મદદ કરે છે.
• ઇવાલ્યુશન ફેઝનું ડોક્યુમેન્ટ કરતી વખતે નીચે આપેલ ત્રણ પોસીબલ કન્કલુઝનમાંથી કોઈપણ એક લખવામાં આવે છે.
• The goal was met (જ્યારે બંને ગોલ અચીવ થઈ હોય અને ડિઝાઇર આઉટકમ જોવા મળતું હોય ત્યારે આ સેન્ટેન્સ લખવામાં આવે છે.)
• The goal was partially met (જ્યારે શોર્ટ ટર્મ ગોલ અચીવ થયેલ હોય પરંતુ લોંગ ટર્મ ગોલ અચીવ ન હોય ત્યારે આ સેન્ટેન્સ લખવામાં આવે છે)

Write purpose of evaluation (રાઇટ પર્પઝ ઓફ ઇવાલ્યુશન)

• ઇફેક્ટિવનેસ ચેક કરવા
• ઇમપ્લીમેનટેશન મોનીટર કરવા
• નર્સિંગ કેરની ક્વોલીટી મોનિટર કરવા
• કેર પ્લાનમાં ઇમ્પ્રુવમેન્ટ લાવવા માટે
• કેર પ્લાનમાં થયેલ એરર આઈડેન્ટીફાય કરવા
• ક્લાઇન્ટ તેમજ હેલ્થ કેર ટીમ મેમ્બરનું કોલાબોરેશન અસેસ કરવા
• ડિસિઝન મેકિંગ ઇમ્પ્રુવ કરવા

Write activities during evaluation phase (રાઇટ એક્ટિવિટીસ ડયુરિંગ ઇવાલ્યુશન ફેસ)

• રિવ્યુ ઓફ પેશન્ટ ગોલ એન્ડ આઉટકમ ક્રાઈટેરિયા
• ડેટા કલેકશન
• ગોલ મેઝરમેન્ટ
• ડોક્યુમેન્ટેશન
• રિવિઝન એન્ડ મોડીફીકેશન ઓફ નર્સિંગ કેર પ્લાન