explain the definition

વ્યાખ્યાઓ આપો

1) Give the full form of DM. Define the DM .(DM નું ફુલ ફોર્મ આપો તથા DM ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• The full form of DM IS DIABETES MALLITUS.( DM નું ફુલ ફોર્મ ડાયાબિટીસ મલાઈટસ છે)
• ડાયાબીટીસ મલાઇટસ એ ક્રોનિક મેટાબોલીક ડિસઓર્ડર છે કે જેમા કાર્બોહાઈડ્રેટ ,પ્રોટીન ,તથા લિપિડના મેટાબોલીઝમ માં impairment આવે છે. મુખ્યત્વે કાર્બોહાઈડ્રેટ નુ મેટાબોલોઝમ અલટર્ડ થાય છે.
• ડાયાબીટીસ એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં વ્યક્તિના બોડી નું બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ increase (Hyperglycemia) થાય છે .
• તે મુખ્યત્વે જો બોડી એ પૂરતા પ્રમાણમાં insulin produce ન કરી શકતી હોય અથવા સેલ એ ઇન્સ્યુલિન ને એડીકવેટ અમાઉન્ટ માં રિસ્પોન્સ ન આપતા હોય તેથી ગ્લુકોઝ નું મેટાબોલીઝમ નોર્મલ થઈ શકતુ નથી જેના લીધે ડાયાબિટીસ મલાઈટસ જેવી કન્ડિશન થાય છે.

IN DIABETES MALLITUS 3 ‘P’ SYMPTOMS

P :=POLYURIA ( FREQUENT URINATION := વારંવાર યુરિનેસન માટે જવું.),

P:= POLYDYPSIA ( INCREASED THIRST := ખુબ તરસ લાગવી.),

P:=POLYPHAGIA ( INCREASE HUNGER := ખુબ ભૂખ લાગવી. )

2) Define hypoglycemia ( હાઇપો ગ્લાઇસેમિયાને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• હાઈપો ગ્લાઈસેમિયા એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ એ નોર્મલ level કરતાં ઓછું થાય છે આ કન્ડિશનને હાઇપોગ્લાઈસેમિયા કહેવામાં આવે છે.

normal blood glucose level is 60- 120 mg/dl.

In hypoglycemia blood glucose level is less than 60 mg/dl

3) Define hyperglycemia or diabetic ketoacidosis( DKA). (હાઈપર ગ્લાઇસેમિયા તથા ડાયાબિટીસ કીટોએસીડોસીસ ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• હાઈપર ગ્લાયસીમિયા એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ એ નોર્મલ બોડી ગ્લુકોઝ લેવલ કરતા ઇન્ક્રીઝ થાય છે.
• ડાયાબીટીક કીટોએસીડોસીસ એ ડાયાબિટીસ મલાઈટસ ની લાઈફ થ્રિએટનિંગ કોમ્પ્લિકેશન છે.
• ડાયાબિટીક કીટોએસીડોસીસ એ મુખ્યત્વે ઇન્સ્યુલિનના absence ના કારણે અથવા ઇન્સ્યુલિનના અપૂરતા પ્રમાણમાં બોડીમાં હોવાના કારણે જોવા મળે છે.
• તેના કારણે કાર્બોહાઈડ્રેટ, પ્રોટીન, તથા ફેટના મેટાબોલીઝમ મા impairment જોવા મળે મળે છે. આ કન્ડિશન મા ઇન્સ્યુલીન ની ગેરહાજરી ના લીધે ગ્લુકોઝ ને બદલે ફેટ નુ મેટાબોલીઝમ થાય છે અને વેસ્ટ સ્વરૂપે વધારાના કિટોન બોડી બ્લડ મા રીલીઝ થાય છે જે બોડી માં બ્રેઇન ને મુખ્યત્વે ડેમેજ કરે છે.
• ડાયાબીટીક કીટોએસી ડોસીસ એ ઇમરજન્સી કન્ડિશન છે કે જેને તાત્કાલિક treat કરવી જોઈએ.
• Normal blood glucose level is 60- 120mg /dl.
• In hyperglycemia blood glucose level is greater than 125 mg / dl.

4) Define Diabetic nephropathy .(ડાયાબિટીક નેફ્રો પથી ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• ડાયાબિટીસ નેફ્રોપથી અથવા રીનલ ડીઝીઝ એ મુખ્યત્વે ડાયાબિટીસ ના લીધે માઈક્રો વાસક્યુલર ચેન્જીસ ના કોમ્પ્લિકેશન તરીકે જોવા મળે છે અને તેમા મુખ્યત્વે કિડનીમા ચેન્જીસ જોવા મળે છે.

5) Define diabetic neuropathies.(ડાયાબિટીક ન્યુરોપથીને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• ડાયાબીટીક ન્યુરોપથી એ ડીઝિઝ નુ ગ્રુપ છે કે જેમાં બધા જ પ્રકારની nerve ને અફેક્ટ થાય છે જેમ કે એનાટોમિક nerve, સ્પાઇનલ nerve, મોટર nerve વગેરે અને આ પ્રોબ્લેમ એ મુખ્યત્વે affected nerve cell location ઉપર આધાર રાખે છે.
• ડાયાબિટીસ ના નર્વસ સિસ્ટમ પર થતા કોમ્પલીકેશન ને ડાયાબિટીસ ન્યૂરોપથી કહેવાય છે.

6) Define hypothyroidism.( હાઈપોથાઈરોડિઝમને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• હાઇપો થાઈરોડિઝમ એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં થાઈરોઈડ હોર્મોન નું લેવલ એ body મા નોર્મલ કરતા ઓછું જોવા મળે છે.

7) Define hyperthyroidism.(હાઈપર થાઈરોડિઝમને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• હાઈપરથાઇરોડીઝમ એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં body માં થાઈરોઈડ હોર્મોન નું અમાઉન્ટ નોર્મલ કરતા increase થાય છે.

8) Define thyroid cancer.(થાઈરોઈડ કેન્સરને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• થાઈરોઈડ ગ્રંથિ એ મુખ્યત્વે નેક મા આવેલી હોય છે .

• Thyroid ગ્રંથિમાં સેલના abnormal અને અનકંટ્રોલેબલ ગ્રોથ થઈ અને ટ્યુમર લાઈક સ્ટ્રક્ચરનું ફોર્મેશન કરે છે તેને થાઇરોઈડ કેન્સર કહેવામા આવે છે.

9) Define hyperparathyroidism :=

• હયુમન બિઇંગ ના neck મા ચાર પેરા થાઇરોઇડ ગ્લેન્ડસ આવેલી હોય છે.

• આ ગ્લેન્ડસ oval shape ની હોય છે .

• જે પેરાથાઇરોઇડ હોર્મોન નુ પ્રોડક્શન કરે છે કે જે હોર્મોન એ બ્લડ મા કેલ્શિયમ નુ લેવલ મેઇન્ટેન રાખે છે.

• પરંતુ જ્યારે આ parathyroid gland એ બોડી અને બ્લડ stream માં પેરાથાઈરોઈડ હોર્મોન નું વધુ પ્રમાણમાં secretion કરે ત્યારે હાયપર પેરાથાઈરોઈડિઝમની કન્ડિશન ઉત્પન્ન થાય છે.

10) Define hypoparathyroidism(હાઈપો પેરાથાઇરોડીઝમ ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• હાઇપોપેરાથાઈરોડિઝમ એ એક parathyroid gland ની એન્ડોક્રાઇન ડીસઓર્ડર છે .
• હાઇપોપેરાથાઇરોડીઝમ એ મુખ્યત્વે પેરાથાઈરોઈડની હોર્મોન ની ડેફિશયન્સીના કારણે જોવા મળે છે.
• તેના કારણે બ્લડમાં ફોસ્ફેટનું અમાઉન્ટ elevate થાય છે અને કેલ્શિયમ નું અમાઉન્ટ ઓછું જોવા મળે છે.

11) Define thyroiditis ( થાઇરોઈડાયટીસ ને વ્યાખ્યાયિત કરો.).

• થાઇરોઈડ ગ્લેન્ડ મા ઇન્ફેક્શન તથા inflammation ને થાઈરોઈડાઇટીસ કહેવામાં આવે છે.

• acute suppurative painful thyroiditis.

• subacute thyroiditis.

• cronic thyroiditis ( hashimoto’s disease).

• lymphocytic. વગેરે તેના ટાઈપસ જોવા મળે છે.

12) Define Addition ‘s disease .(એડિસન ડીઝીસ ને વ્યાખ્યાયિત કરો)

• એડિસન્સ ડીસીસ એ મુખ્યત્વે rare પરંતુ ક્રોનિક disease છે.

• તે મુખ્યત્વે adrenal gland ની insufficiency ના કારણે જોવા મળે છે તે મુખ્યત્વે એડ્રિનલ ગ્લેન્ડ ના હોર્મોનના ( glucocorticoids/mineralocorticoid) inadequate secretion ના કારણે જોવા મળે છે.

13) Define Chusing’s syndrome .(કુસીંગ સિન્ડ્રોમ ને વ્યાખ્યાયિત કરો. )

• કુશિંગ સિન્ડ્રોમ એ એક એન્ડોક્રાઈન ડીસઓર્ડર છે.
• જે મુખ્યત્વે એદ્રીનાલ ગ્લેન્ડના એક્સેસિવ સિક્રીશન ના કારણે જોવા મળે છે.

14) Define pheochromocytoma. (ફીઓક્રોમોસાઈટોમા ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• ફીઓક્રોમોસાઈટોમાં એ એક એડ્રીનલ ગ્લેન્ડના ટીશ્યુસની ટ્યુમર છે.
• તેના કારણે વધારે અમાઉન્ટ મા epinephrine અને norepinephrine હોર્મોન released થાય છે, જે હાર્ટ રેટ, મેટાબોલીઝમ, તથા બ્લડ પ્રેશર ને elevate કરે છે.

15) Define diabetes insipidus.(ડાયાબિટીસ insipidus ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• ડાયાબિટીસ ઇનસીપીડસ એ મુખ્યત્વે પીચ્યુટરી ગ્લેન્ડ ના પોસ્ટિરીયર લોબ ના ડિસઓર્ડર ના કારણે જોવા મળે છે .

• જેમા વાઝોપ્રેસિન (vasopressin ) (એન્ટિડાયુરેટિક હોર્મોન) ઓછા પ્રમાણમાં secrete થાય છે. તેના કારણે પોલીડિપ્સિયા( polydipsia) અને પોલીયુરીયા( polyuria) જેવી કન્ડિશન જોવા મળે છે અને બોડી માંથી એક્સેસિવ અમાઉન્ટ મા urine excrete થાય છે.

16) Define hypopituitarism.(હાઇપોપીટયુટરીઝમ ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• હાઇપો પીચ્યુટરીઝમ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં pituitary ગ્લેન્ડ એ તેના હોર્મોન નું secretion એ પૂરતા પ્રમાણમાં કરતું નથી.

17) Define acromegaly .(એક્રોમેગાલિ ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• એક્રોમેગાલિ એ લાંબા સમયની કન્ડિશન છે કે જેમાં ગ્રોથ હોર્મોનનું ખૂબ વધુ પ્રમાણમાં secrete થાય છે અને તેના કારણે બોડી ટીશ્યુસ અને બોડી એ લાર્જ થાય છે.

17) Define gigantism.(જાયગનટિઝમ ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• જાયગન્ટીઝમ એ એબનોર્મલી રીતે બોડી નો ગ્રોથ નોર્મલ કરતા વધારે થાય છે. મુખ્યત્વે childhood સમય દરમિયાન ગ્રોથ હોર્મોનના એક્સેસિવ secretion ના કારણે હોય છે. બોન ના ગ્રોથ પ્લેટ ના ક્લોઝ થવા પહેલા ગ્રોથ હોર્મોન નુ secretion વધારે થવાથી બાળકો મા જોવા મળે છે.

18) Define pituitary gland tumor. (પિટ્યુટરી ગ્લેન્ડ ટ્યુમર ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

પિટ્યુટરી ગ્લેન્ડ ટ્યુમર એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં એબનોર્મલ અને અનકંટ્રોલેબલ cell ગ્રોથ પીચ્યુટરી ગ્લેન્ડ મા થાય અને ટ્યુમર નુ ફોર્મેશન કરે છે. જેના લીધે તેના ફંક્શન મા ડિસ્ટર્બન્સ જોવા મળે છે.

• 1)explain the diabetes malitus ( ડાયાબીટીસ ને એક્સપ્લેઇન કરો.)
• 2)explain Etiology, Clinical manifestation ,And diagnostic evaluation of diabetes malitus. ( ડાયાબિટીસ મલાઈટસ ના કારણો, તેના સાઈન અને સીમટોમ્સ ,તથા ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો .)
• 3) explain the management of diabetes malitus. (ડાયાબીટીસ મલાઇટસ નું મેનેજમેન્ટ લખો .)

1) Explain the diabetes malitus .(ડાયાબિટીસ મલાઈટસ ને વર્ણવો.)

• ડાયાબીટીસ એ ક્રોનીક metabolic ડિસઓર્ડર છે. જેમા કાર્બોહાઇડ્રેટ, પ્રોટીન તથા લિપિડ metabolism નુ impairment થાય છે. મુખ્યત્વે કાર્બોહાઇડ્રેટ ના મેટાબોલીઝમ માં ચેન્જ જોવા મળે છે.

• ડાયાબિટીસ એ metabolic disorder નુ ગ્રુપ છે કે જેમાં પર્સન ના બ્લડનુ હાઈ બ્લડ સુગર લેવલ જોવા મળે છે. આ મુખ્યત્વે બોડીમાં ઇન્સ્યુલિન secretion નોર્મલ કરતાં ઑછું હોય તથા ઇન્સ્યુલિનના action મા કોઈ ઇમ્પેયરમેન્ટ હોય તો body માં હાઈ બ્લડ સુગર લેવલ એ જોવા મળે છે.

ડાયાબીટીસ મલાયટસ માં ”3 P” સિન્ડ્રોમ એ મુખ્યત્વે જોવા મળે છે.

• 1)P:= polyuria ( frequent urination := વારંવાર યુરીન પાસ થવું),
• 2)P:= polydypsia ( increase thirst := ખુબ તરસ લાગવી),
• 3)P:=polyphagia ( increase hunger := ખૂબ ભુખ લાગવી).

2) Explain the type of diabetes malitus. ડાયાબીટીસ મલાઇટસ ના ટાઇપને વણૅવો.

ડાયાબિટીસ ના મુખ્યત્વે ચાર ટાઈપ પડે છે.

• Type:=1 ( IDDM )insulin dependent diabetes malitus( ઇન્સ્યુલિન ડીપેન્ડન્ટ ડાયાબીટીસ મલાઇટસ).
• Type:=2 ( NIDDM ) Non insulin dependent diabetes malitus( નોન ઇન્સ્યુલિન ડીપેન્ડન્ટ ડાયાબીટીસ મલાયટસ).
• Type:=3 diabetes mallitus associated other diseases conditions( ડાયાબીટીસ મલાઇટસ અસોસીએટેડ અધર ડિસીઝ કન્ડિશન).
• Type:=4 GDM ( gestational diabetes malitus:= જેસટેશનલ ડાયાબિટીસ મલાઈટસ )

Type:=1 ( IDDM ) insulin dependent diabetes malitus ( ઇન્સ્યુલિન ડીપેન્ડન્ટ ડાયાબીટીસ મલાઇટસ).

• આ એવા પ્રકારનું ડાયાબિટીસ મલાઈટસ છે કે જેમાં બોડી માં રહેલા pancreatic beta cell કે જે ઇન્સ્યુલિનનું પ્રોડક્શન કરવા માટે જવાબદાર હોય તે કોઈ પણ કારણોસર કે autoimmune disease ના કારણે destroy થયા હોય તેના કારણે ઇન્સ્યુલિનની ટોટલી ડેફિશન્સી જોવા મળે છે.

• આમાં ઇન્સ્યુલિનની ટોટલી ડેફિશન્સી હોવાના કારણે ઇન્સ્યુલિન એ ઇન્જેક્શન દ્વારા લેવામાં આવે છે.

• આ પ્રકારનું ડાયાબિટીસ એ મુખ્યત્વે 30 વર્ષની age પહેલા જોવા મળે છે.

Type:=2 ( NIDDM ) Non insulin dependent diabetes malitus( નોન ઇન્સ્યુલિન ડીપેન્ડન્ટ ડાયાબીટીસ મલાયટસ).

• ટાઈપ ટુ પ્રકારના ડાયાબીટીસ એ મુખ્યત્વે ઇન્સ્યુલિન રેઝિસ્ટ હોય છે અથવા તો ઇન્સ્યુલિન ની સેન્સિટીવીટી ઓછી થવાના કારણે જોવા મળે છે કે જેમાં pancreatic cell inadequate અમાઉન્ટમાં ઇન્સ્યુલિનનું પ્રોડક્શન કરવાને કારણે આ પ્રકારનું ડાયાબિટીસ જોવા મળે છે.

• આ પ્રકારનું ડાયાબીટીસ એ મુખ્યત્વે proper ડાયટ લેવાના કારણે, એક્સરસાઇઝ કરવાના કારણે ,તથા લાઈફ સ્ટાઈલમાં ચેન્જીસ કરી અને ફિઝિકલ એક્ટિવિટીની ઇન્ક્રીઝ કરી આ ડાયાબિટીસ થતું પ્રિવેન્ટ કરી શકાય છે.

• આ પ્રકારનું ડાયાબીટીસ એ મુખ્યત્વે 30 વર્ષની ઉંમર બાદ જ જોવા મળે છે. તેથી તેને adult onset diabetes malitus પણ કહેવામાં આવે છે.

• જો ઉપરોક્ત રીતે પણ ડાયાબિટીસ એ ટ્રીટ ન થાય તો ઓરલી હાઇપોગ્લાયસેમિક એજન્ટ પણ લેવામાં આવે છે.

Type:=3 diabetes mallitus associated other diseases conditions( ડાયાબીટીસ મલાઇટસ અસોસીએટેડ અધર ડિસીઝ કન્ડિશન).

• આમા બોડીમાં બીજી કોઈપણ ડીઝીઝ ના કારણે પણ ડાયાબિટીસ જોવા મળે છે. તેના લક્ષણો નો આધાર જે તે ડીસીઝ કન્ડિશન પર રહેલ છે.

Type:=4 GDM ( gestational diabetes malitus:= જેસ્ટેશનલ ડાયાબિટીસ મલાઈટસ )

• આ પ્રકારનું ડાયાબીટીસ એ મુખ્યત્વે વુમનમાં જોવા મળે છે અને તે વુમનમાં પણ પ્રેગ્નન્સી સમયે ગ્લુકોઝ ઇનટોલરન્સના કારણે ડાયાબિટીસમાં મલાઈટસ જોવા મળે છે.

explain the Etiology of diabetes malitus.ડાયાબીટીસ મલાઇટસ ના કારણો જણાવો.

• inherited,
• environmental factor,
• Stress
• જિનેટિક ફેક્ટર,
• એન્વાયરમેન્ટલ ફેક્ટર,
• ઓબેસિટી (મેદસ્વિતા),
• diabetes from the other diseases conditions..
• during pregnancy Hormonal imbalance.
• ઇન્સ્યુલિનની deficiency ના કારણે.
• ઇન્સ્યુલિન હોવા છતાં ઇન્સ્યુલિન થી સેલ રેસીસ્ટ થવાના કારણે.
• ખૂબ વધુ પ્રમાણમાં સુગર intake કરવાના કારણે.
• બેઠાડું જીવન શૈલીના કારણે.
• body માં વધુ પડતું કોલેસ્ટ્રોલ હોવાના કારણે.

explain Clinical manifestation/sign and symptoms.(લક્ષણો તથા ચિન્હો વર્ણવો.)

• 1) polyuria ( increase urine output. યુરીન આઉટપુટ increase થવું),
• 2) polydipsia ( increase thirst ખૂબ તરસ લાગવી),
• 3) polyphagia ( increase appetite ખૂબ ભુખ લાગવી)

Fatigue (થાક લાગવો).

weakness (નબળાઈ આવવી).

Visual Changes (જોવામાં તકલીફ પડવી).

tingling and numbness on hand and feet.

સ્કીન ડ્રાય થવી.

sore that heal slowly.

વારંવાર ઇન્ફેક્શન લાગવું.

નોઝિયા.

વોમીટીંગ.

decrease wound healing.

વજન ઓછો થવો.

abdominal pain.

explain diagnostic evaluation (ડાયગ્નોસ્ટિક ઈવાલ્યુએશન લખો.)

history tacking and physical examination.

1) fasting blood sugar ( FBS )

• આ ટેસ્ટ એ ઓછામા ઓછા આઠ કલાક કંઈ પણ ખાધા પીધા વગર કરવામાં આવે છે.
• બ્લડ મા સુગર ની નોર્મલ વેલ્યુ એ 110 mg/dl મિલિગ્રામ પરડેશીલેટર કરતાં ઓછી હોવી જોઈએ.
• જો ફાસ્ટિંગ બ્લડ ગ્લુકોઝ નુ લેવલ એ 125 mg/dl મિલિગ્રામ પરડેશ લીટર કરતા વધુ આવેલું હોય તો તેને ડાયાબિટીસ તરીકે ડાયગ્નોસીસ કરવામા આવે છે.

2)Random blood sugar ( RBS )

• આમાં સેમ્પલ ગમે ત્યારે લેવામાં આવે છે તેમાં કોઈ પણ પ્રીપરેશન કરવાની જરૂરિયાત નથી.
• જો રેન્ડમ બ્લડ ગ્લુકોઝ એ 200mg/dl મિલિગ્રામ પરડેશીલેટર કરતાં વધુ હોય તો તે ડાયાબિટીસ તરીકે ઇન્ડિકેટ કરવામા આવે છે.

3)PP2bs( post prandial blood sugar )

• આ ટેસ્ટ એ ફુલ meal લીધા બાદ 2 hour બાદ કરવામાં આવે છે.
• સામાન્ય રીતે બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ એ જમ્યાના બે કલાક પછી બલ્સ મા ગ્લુકોઝ પિક લેવલ મા આવી જાય છે પરંતુ જો કોઈ પણ smocking અથવા caffeine પદાર્થનું drinking કરેલું હોય તો તેમાં અલ્ટ્રેશન જોવા મળે છે.

3)glycosylated HB .

• આમાં કેટલા અમાઉન્ટ માં ગ્લુકોઝ એ બ્લડ ના મોલેક્યુલ સાથે અટેચ છે તે અસેસ કરવા માટે આ ટેસ્ટ કરવામાં આવે છે.

4)glycosylated Albumin:=

• સામાન્ય રીતે ગ્લુકોઝ એ આલ્બ્યુમીન સાથે અટેચ હોય છે તેથી ગ્લાયકોસીલેટેડ albumin એ એવરેજ ગ્લુકોઝ લેવલ assess કરવા માટે યુઝ થાય છે.

5) oral glucose tolerance test.(gtt)

• આમાં પેશન્ટની ત્રણ દિવસ સુધી 150 મિલિગ્રામ કાર્બોહાઇડ્રેટ પ્રોવાઇડ કરવામાં આવે છે .
• ત્યારબાદ પેશન્ટનું fasting બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ ચેક કરવામાં આવે છે.
• ત્યારબાદ ક્લાઈન્ટની 75 ગ્રામ ગ્લુકોઝ એ ડ્રીંક કરવા માટે આપવામાં આવે છે ત્યારબાદ પેશન્ટનું glucose ટોલરન્સ લેવલ ચેક કરવામાં આવે છે.

7)ketonuria :=

• જો યુરીનમાં ketone આવતા હોય તો તે body એ fat નુ energy નાં સોર્સ તરીકે યુઝ કરે તે ઇંડિકેટ થાય છે.

8)proteinuria:=

• જો urine મા પ્રોટીન પ્રેઝન્ટ હોય તો પ્રોટીન એ એનર્જી ના મેજર તરીકે યુઝ થાય તે ઇંડિકેટ થાય છે.

• 9)serum lipid profile.
• 10)serum BUN.
• 11)serum creatinine. વગેરે ટેસ્ટ કરવામાં આવે છે.

3) Explain the management of diabetes malitus.(ડાયાબીટીસ મલાઇટસ નું મેનેજમેન્ટ લખો.)

overall principle of management

• હાઇપર ગ્લાઇસેમિયા ના symptom ને એલિમિનેટ કરવા.
• ડાયાબિટીસ મલાઈટસ ના માઇક્રોવાઇસ તથા macrovascular કોમ્પ્લીકેશન ને reduce કરવા.
• બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલને reduce કરવુ.
• પેશન્ટ એ પોસિબલ હોય ત્યાં સુધીની નોર્મલ લાઈફ સ્ટાઈલ achieve કરી શકે.
• પેશન્ટને એજ્યુકેશન, Dietary management ,તથા એક્સરસાઇઝ અને ફાર્માકોલોજીકલ થેરાપી નો યુઝ કરી બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ reduce કરી શકાય છે.

patient education

• પેશન્ટ તથા તેના ફેમિલી મેમ્બર્સને યોગ્ય હેલ્થ એજ્યુકેશન provide કરવું.
• જેમાં ગ્લુકોઝનું સેલ્ફ મોનિટરિંગ કેવી રીતે કરવું તે શીખવાડવું.
• જો ટાઈપ વન પ્રકારનો ડાયાબિટીસ મલાઇટસ હોય તો યુરીન કીટોન નુ મોનિટરિંગ શીખવાડવું. (Urine examination)
• પેશન્ટને ઇન્સ્યુલિન એડમિનિસ્ટ્રેશન કઈ રીતે કરવું તે શીખવાડવું.
• હાઇપોગ્લાઇસેમિયાના મેનેજમેન્ટ ને શીખવાડવું.
• પેશન્ટને ફૂટ (foot) તથા સ્કીન કેર વિશે એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• એક્સરસાઇઝ પહેલા, એક્સરસાઇઝ સમયે, તથા એક્સરસાઇઝ પછી ડાયાબિટીસના મેનેજમેન્ટ ને શીખવાડવું.
• પેશન્ટની લાઈફ સ્ટાઈલ મોડીફીકેશન વિશે એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું.

dietary management

aim of dietary management

• હાઈપરગ્લાઇસીમિયાના સીમટમ્સ ને ઓછા કરવા.
• જો હાઈપરગ્લાયસીમિયા ની ટ્રીટમેન્ટ આપવાથી થતું હાઈપોગ્લાઇસેમિયા ના symptoms ને reduce કરવા.
• બોડીના overall બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલને ઓછું કરવું.
• ડાયેટ કે જે બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલને ઇન્ક્રીઝ કરતું હોય તેને અવોઇડ કરવું.
• પેશન્ટ જો obese હોય તો તેને વેઇટ લોસ કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને રેગ્યુલર ફૂડ intake કરાવવું.
• પેશન્ટને excess સુગર લેવા માટે ના કહેવી.
• ડાયટ કે જેમા પ્રોટીન, કાર્બોહાઇડ્રેટ અને ફેટ એડીકવેટ અમાઉન્ટ મા હોય તેવો ફૂડ લેવો લેવા માટે કહેવું.

dietary management

dietary મેનેજમેન્ટ નો main ગોલ એ કે જે ડાયાબિટીક ક્લાઈન્ટ મા મેટાબોલિક કંટ્રોલ ઇમ્પ્રુવ થાય.

પેશન્ટનું બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ તથા તેનું લિપિંડ લેવલ improve કરવું.

પેશન્ટનું ડેઇલી ફૂડ ઇનટેક પ્લાન બનાવવો.

પેશન્ટનું વેઇટ મેનેજમેન્ટ થાય તે માટેનું પ્લાન બનાવવું.

પેશન્ટની એડીક્યુએટ ન્યુટ્રીશન પ્રોવાઇડ કરવું.

વ્યક્તિ ની લાઈફ સ્ટાઈલ અને તેની હેબિટ એ તેના disease ને કંટ્રોલ કરવા તથા તેને મેનેજ કરવામાં અગત્યનો ભાગ ભજવે છે.

બધા જ પેશન્ટમાં બેલેન્સ ન્યુટ્રીશનલ ડાયટ એ ખૂબ જ અગત્યનું છે.

પેશન્ટને તેના ડાયટમાં પ્રોટીન ઇન્ટેક કરવા માટે કહેવું, વધુ પડતું પ્રોટીન intake કરવાથી રીનલ ફંક્શન increase થાય છે. અને ગ્લોમેરુલસ ફિલ્ટરેશન રેટ ઇન્ક્રીઝ થાય છે.

patient ના ડાયટમા ફેટનું લેવલ મેઇન્ટેન કરવુ ડાયટમાં daily કોલેસ્ટ્રોલ લેવલ maintain રાખવો તથા saturated fat અને કોલેસ્ટ્રોલ એ limit કરવું.

પેશન્ટના બોડી રિક્વાયરમેન્ટ પ્રમાણે કાર્બોહાઈડ provide કરવુ.

પેશન્ટને એડીકવેટ અમાઉન્ટ મા કાર્બોહાઇડ્રેટ લેવા માટે કહેવું કે જેના કારણે બોડીમાં એનર્જી રિક્વાયર હોય તેને maintain થઈ શકે.

for type :1 diabetes special diet management includes

તેમા મોર્નિંગ મા ઇન્સ્યુલિન ના ડોઝ લીધા બાદ half કે 1 hour બાદ બ્રેકફાસ્ટ લેવો જોઈએ.

ત્યારબાદ ત્રણ કલાક પછી થોડા પ્રમાણમાં કાર્બોહાઇડ્રેટ લેવું જોઈએ.

lunch એ મોર્નિંગ ઇન્સ્યુલિન લીધા બાદ ચાર થી પાંચ કલાક પછી લેવું જોઈએ.

જે ફૂડ એ સ્વીટ હોય તથા તેમાં સુગરનું પ્રમાણ હોય તેવું ન લેવું જોઈએ જેમ કે કેક ,આઈસ્ક્રીમ, જામ વગેરે જેવું ફુડ ન લેવું જોઈએ.

પેશન્ટ નું રેગ્યુલરલી બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ ચેક કરવું.

be particular about amount, distribution and timing of nutrition.

એક્સરસાઇઝ પહેલા કાર્બોહાઇડ્રેટ થોડા અમાઉન્ટમાં લેવું જોઈએ.

પેશન્ટને યુરિનમાં ગ્લુકોઝ, કીટોન તથા આલ્બ્યુમીન નું અમાઉન્ટ છે કે નહીં તે ચેક કરવા માટે કહેવું જોઈએ અને આ બધા સબસ્ટન્સ એ ફાસ્ટિંગ સમયે જોવા મળે છે.

જેઓ obese client હોય તેના માટે કેલરી રિસ્ટ્રિક્શન કરવું.

Exercise

પેશન્ટ ને તેના ડીસીઝ કન્ડિશન ને પ્રિવેન્ટ કરવા તેમજ કંટ્રોલ માટે રેગ્યુલર એક્સરસાઇઝ કરવા માટેની સલાહ આપવી.

રેગ્યુલરલી walking કરવા માટે કહેવુ.

પેશન્ટને રેગ્યુલર બાઈસીકલ ચલાવવા માટે કહેવુ.

સ્વિમિંગ કરવા માટે કહેવુ.

એક્સરસાઇઝ પહેલા તથા એક્સરસાઇઝ પછી એડીકવેટ અમાઉન્ટ મા કાર્બોહાઇડ્રેટ લેવા માટે કહેવું.

explain the pharmacological management

એ બ્લડ glucose level ને maintain કરવા માટે જવાબદાર હોય છે. તેમા ઇન્સ્યુલીન અને ઓરલ હાઇપો ગ્લાઈસેમિક ડ્રગ્સ આપવામા ઍક્વે છે.

ઇન્સ્યુલિન ને abdomen ઉપર આપવામાં આવે તો તેનુ absorption ફાસ્ટ થાય છે. જ્યારે arm અને leg ઉપર આપવામાં આવે તો તેનું absorption decrease થાય છે.

Time, cource

1)Rapid acting insulin:=

• Ex:=Humalog.
• તેનું onset એ 10 થી 15 મિનિટમાં જ હોય છે.

2)short acting insulin:=

• તેને રેગ્યુલર ઇન્સ્યુલિન અથવા આર ઇન્સ્યુલિન( R insulin) or zinc crystalline insulin (czi) કહે છે.
• તેનો onset એ 30 મિનિટ નો હોય છે.

3)intermediate acting insulin:=

• તેને રેગ્યુલર આર ઇન્સ્યુલિન( R insulin) પણ કહેવામાં આવે છે.
• અને તેનો onset નો સમયગાળો 3 થી 4 hours પછી હોય છે અને પેશન્ટ એ આ સમયગાળા દરમિયાન ફૂડ લેવું જરૂરી છે.

4)long acting insulin:=

• Ultra lente insulin or peakless insulin.
• તેનો onset સમયગાળો 6 -8 hours નો હોય છે તથા 20 થી 30 hour સુધી તેની એક્શન હોય છે.

insulin dosage

ઇન્સ્યુલિન નો સ્ટાર્ટિંગ ડોઝ કે 0.5 unit /kg/day હોય છે.

ઇન્સ્યુલિન એ મોર્નિંગ સમયે 2/3 dose અને evening સમયે 1/3 ડોઝ હોય છે.

આ ડોઝ food intake , એક્સરસાઇઝ, તથા illness ના આધારે ઇન્ક્રીઝ અથવા ડીક્રીઝ થઈ શકે છે.

insulin pump therapy

નાના પોર્ટેબલ પંપ નો યુઝ એ ઇન્સ્યુલિનને એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવા માટે યુઝ થાય છે અને તેના નીડલને દરરોજ ચેન્જ કરવાની હોય છે.

combine therapy

પેશન્ટને ઓરલ મેડીટેશન ઇન્સ્યુલિન સાથે પ્રોવાઇડ કરવામાં આવે છે.

oral antidiabetic agent:=

• 1)sulfonyle uria,
• 2)meglitinides,
• 3)thiazolidinediones,
• 4)bigunides,
• 5)alpha glucoside inhibitor.

આ થેરાપી એ મુખ્યત્વે જે પેશન્ટને ટાઈપ ટુ પ્રકારની ડાયાબિટીસ મા આપવામા આવે છે.

patient teaching about insulin administration

ઇન્સ્યુલિન ના પ્રોપર એડમિનિસ્ટ્રેશન માટે પેશન્ટને proper રીતે ટીચિંગ પ્રોવાઇડ કરવું જોઈએ કારણ કે જો ઇન્સ્યુલિન પ્રોપર રીતે એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવામાં ન આવે તો ટીશ્યુ ડેમેજ અથવા તો ઇન્સ્યુલિન શોક જેવી કન્ડિશન થઈ શકે છે.

1)insulin preparation:=

ઇન્સ્યુલિન એ યુનિટમાં પ્રિપેર કરવાનું હોય છે. તે વાયલ માં પ્રેઝન્ટ હોય છે.
અને 100 યુનિટ ઇન્સ્યુલિન પર મિલીલીટર હોય છે.

2) insulin syringe:=

ઇન્સ્યુલિન કેપેસિટી માં 0.25,0.30,0.50, 1ml and 2ml ની સીરીજ હોય છે તથા પેશન્ટની કેપેસિટી પ્રમાણે લોંગ needle અને શોર્ટ નીડલ હોય છે જો obese patient હોય તો લોંગ નીડલનો યુઝ કરવામાં આવે છે.

3) insulin storage:=

ઇન્સ્યુલિન એ રેફ્રિજરેટરમાં 36°f ડિગ્રી ફેરનહીટથી 86°f ડિગ્રી ફેરનહીટ સુધી રાખવામાં આવે છે અને 30 દિવસ કરતાં વધુ દિવસ સુધી ન રાખવી જોઈએ.

4)insulin preparation and injection.

ઇન્સ્યુલિનની સિરીઝમાં લેતા પહેલા તેને વાયલ ને બે હાથ વચ્ચે પ્રોપર રીતે રોલ્ડ કરવો જોઈએ અને તેને રૂમ ટેમ્પરેચરે લાવીને ત્યારબાદ એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું જોઈએ.

5)route and site of insuline administration:=

Route:=subcutaneous,

Site:= abdomen,
Back of arm,
Upper part of buttock,
Side of the thighs.

procedure of administration:=

1) ડાબા હાથનો ઉપયોગ કરી એ abdomen ની સ્કિનને થંબ અને ફિંગર વચ્ચે સ્ટેબલ કરવી.

2) જે ઇન્સ્યુલિન સીરીજ હોય તેને 90° એ રાખીને syringe ને સ્કીનની અંદર ઇન્સર્ટ કરવી.

3) ત્યારબાદ plunger ને પુશ કરવું કે જેથી ઇન્સ્યુલિન એ ઇન્જેકટ થઈ.

4) ત્યારબાદ સીરીજ ને સ્કિનમાંથી રીમુવ કરવું અને જે ઇન્જેકટ સાઇટ હોય તેના પર કોટન ને થોડાક સેકન્ડ માટે અપ્લાય કરવું.

5) ત્યારબાદ સીરીઝ ને proper રીતે ડિસ્કાડ કરવી.

surgical management

સર્જીકલ મેનેજમેન્ટ નો આધાર ડીસીઝ ની સીવીયારિટી અને ક્લિનિકલ કન્ડિશન પર રહેલો છે. જેમા pancreas transplantation કરી શકાય છે.

nursing management of Diabetes malitus

1)Impaired nutritional status more than body requirement related to intake excess of activity expenditure.

• ડાયટ પ્લાન નો પ્રાઇમરી goal એ ગ્લુકોઝ લેવલને કંટ્રોલ કરવો એથી પેશન્ટનું ગ્લુકોઝ લેવલ અસેસ કરવું, તથા પેશન્ટની લાઈફ સ્ટાઈલ, કલ્ચરલ બેક ગ્રાઉન્ડ, એક્ટિવિટી લેવલ, ડાયટરી હેબિટ તથા ફૂડ પ્રેફરન્સ ને અશેસ કરવો.
• પેશન્ટને એડીકવેટ અમાઉન્ટ માં ફૂડ લેવા માટે કહેવું તથા વચ્ચે વચ્ચે સ્નેક્સ લેવા માટે પણ કહેવું.
• પેશન્ટ એ ફિઝિકલ એક્ટિવિટી કરે તે પહેલા એક્સ્ટ્રા મિલ નું અરેન્જમેન્ટ રાખવો.
• ડોક્ટરના ઓર્ડર પ્રમાણે ઇન્સ્યુલિનનું એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.

2)imbalance fluid volume related to increased stress hormone as evidence by polyuria.

• પેશન્ટ નું ઇન્ટેક આઉટપુટ chart assess કરવું.
• પેશન્ટની ઓરલી ફ્લુઇડ લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને જરૂર પડયે ઇન્ટ્રા વિનસલી ફ્યુઈડ પ્રોવાઇડ કરવું.
• patient નુ serum ઇલેક્ટ્રોલાઇટ લેવલ ચેક કરવું.
• પેશન્ટના વાઈટલ સાઇન ચેક કરવા.

3)activity intolerance related to weakness as evidence by limited activities.

• પેશન્ટ નુ એક્ટિવિટી લેવલ અસેસ કરવુ.
• પેશન્ટ ની એક્ટિવિટી પ્લાન કરવી.
• એક્ટિવિટી ને રીઝયુમ કરતા પહેલા પેશન્ટને Analgesic મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.
• patient ને એક્ટિવિટી વચ્ચે પેશન્ટને રેસ્ટ લેવા કરવા માટે કહેવુ.
• પેશન્ટને કાર્બોહાઇડ્રેટ તથા પ્રોટીન rich ફૂડ પ્રોવાઇડ કરવુ.
• પેશન્ટ ને પ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.

4)knowledge deficit related to cause and disease as evidence by asking questions.

• પેશન્ટ નુ નોલેજ લેવલ અસેસ કરવું.
• પેશન્ટને ડાયાબિટીસના ડાયટ વિશે એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને ફૂટ તથા nail કેર વિશે એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું કે તેના ફુટ ને સોફ્ટ શૂઝ વડે કવર કરીને રાખે.
• પેશન્ટને ઇન્સ્યુલિનના Safe and self એડમિનિસ્ટ્રેશન વિશે એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું.

5)fear related to insulin injection.

• પેશન્ટ નું બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટને ઇન્સ્યુલિનના સેલ્ફ એડમિનિસ્ટ્રેશન વિશે એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને ઇન્સ્યુલિન થેરાપી ના કોમ્પ્લિકેશન વિશે એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને હાઈપરગ્લાયસેમિયા તથા hypoglycemia ના sign and symptom વિશે એજ્યુકેશન provides કરવુ.

1)explain the hypoglycemia. ( હાઇપોગ્લાયસેમિયા ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

2)explain the Etiology , Clinical manifestation and diagnostic evaluation of hypoglycemia .(હાઈપોગ્લાયસેમિયાના કારણો તેના સાઇન અને સિમટમ તથા ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો.)

3)explain the management of hypoglycemia.(હાઈપોગ્લાયસેમિયા નુ મેનેજમેન્ટ લખો.)

1)explain the hypoglycemia. (હાઇપોગ્લાયસેમિયાને વર્ણવો.)

• Hypo means:= decrease/reduce( ઓછું થવું).
• Glycemia means glucose level in blood( બ્લડમાં ગ્લુકોઝનું લેવલ).
• Hypoglycemia:= means reduce glucose level in blood.
• હાઈપોગ્લાઇસેમિયા એટલે બ્લડ મા ગ્લુકોઝ નુ લેવલ reduce / decrease થવું જેમ કે ગ્લુકોઝ લેવલ એ less than 50-60 mg/dl થવુ.
• Normal blood glucose level
  Is 60-120mg/dl.
• In hypoglycemia blood glucose level is less than 50- 60 mg/dl.

2)explain the Etiology of hypoglycemia. (હાઈપોગ્લાઈસેમિયાના કારણ લખો.)

• ખૂબ બધું ઇન્સ્યુલિન લેવાના કારણે.
• oral hypoglycemic agent.
• ઓછા પ્રમાણમાં ફૂડ કન્સેપસન કરવાના કારણે.
• ખૂબ બધી ફિઝિકલ એક્ટિવિટી તથા એક્સરસાઇઝ કરવાના કારણે.
• meal એ delayed consumption કરવા ના કારણે.

explain the Clinical manifestation/sign and symptoms of hypoglycemia. (હાઇપોગ્લાઇસેમિયા ના લક્ષણો તથા ચિન્હો વર્ણવો.)

in mild hypoglycemia:=

Paspiration (પરસેવો વડવો).

ટેકી કાર્ડીયા( increase heart rate).

palpitations.

નર્વસનેસ.

એર હંગર( breathing difficulties).

in moderate hypoglycemia.

બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ decrease થવાના કારણે બ્રેઇન સેલ નું ફંક્શન ઓછું થતું જાય છે તેના કારણે સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમમાં impairment જોવા મળે છે.

નર્વસનેસ થવી , concentration કરી શકતા નથી.

મેમરી લોસ થવી.

Restlessness થવુ.

લિપ તથા ટંગ માં numbness ફીલ થવું.

માથું દુખવું.

memory lapse.

ડબલ વિઝન થવું અથવા ઝાંખું દેખાવુ.

irritational behaviour.

drowsiness.

loss of orientation વગેરે લક્ષણો જોવા મળે છે.

in severe hypoglycemia

સિવિયર હાઈપોગ્લાઇસેમિયામાં central નર્વસ સિસ્ટમ severed Impaired થાય છે તેથી પેશન્ટને તેની ટ્રીટમેન્ટ માટે બીજા અધર પર્સનની જરૂરિયાત પડે છે.

પેશન્ટ એ સેમી કંસિયસ અથવા તો ફુલ્લી અન કન્સીયસ જોવા મળે છે.

બિહેવીયર ડીસ ઓરિએન્ટેડ થવું.

આચકી આવવી.

drawing.

સ્લીપિંગ માં ડીફીકલ્ટી થવી.

explain the diagnostic evaluation

history taking and physical examination.

monitoring blood glucose level.

autonomic neuropathy assessment.

vision check up

vision examination.

explain the medical management

in Concious પેશન્ટને સિમ્પલ ગ્લુકોઝ લેવુ. rbs check કરવુ

in unconcious patient ને ઇન્ટ્રા મસ્ક્યુલર અથવા subcutaneous glucagon ઇન્જેક્શન પ્રોવાઇડ કરવો કે જે લીવરને સ્ટીમ્યુલેટ કરે અને ગ્લુકોઝ એ રિલીઝ થાય છે.

50% dextrose solutions intravenously 25-50ml provide કરવુ.

પેશન્ટને high કેલરી, હાઈ fat, desert ફૂડ, કુકીઝ ,કેક ,આઈસ્ક્રીમ વગેરે વસ્તુઓ નહી ખાવા માટે કહેવુ.

explain the nursing management

patient ને એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું કે તે હાઈ કેલરી ,હાઈ ફેટ તથા ડેઝર્ટ ફૂડ ને અવોઇડ કરે.

પેશન્ટનું રૂટિન્લી બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ એક્ઝામિનેશન કરવું.

પેશન્ટ અને તેના ફેમિલી મેમ્બરને હેલ્થ એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું.

patient ને education provide કરવુ એડીકવેટ અમાઉન્ટમા eating કરવા માટે કહેવુ.

પેશન્ટને એડીક્યુએટ અમાઉન્ટમાં snacks લેવા માટે કહેવુ.

રેગ્યુલરલી બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ ચેક કરતું રહેવું.

ફેમિલીમેમ્બરને હાઇપોગ્લાયસેમિયા ના સાઈન અને સીમટોમ, તેના કારણો, તથા તેના મેનેજમેન્ટ વિશે એક્સપ્લાનેશન પ્રોવાઈડ કરવો.

1) explain the hyperglycemia .હાઈપરગ્લાઇસેમિયાને વર્ણવો.

2)explain the Etiology ,Clinical manifestation and diagnostic evaluation of hyperglycemia .(હાઈપરગ્લાઈસેમિયા ના કારણો ,તેના સાઇન અને સિમ્ટોલ ,તથા ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુશન લખો.)

3)explain the management of hyperglycemia. (હાઇપર ગ્લાયસેમિયાનું મેનેજમેન્ટ લખો.)

1) Define hyperglycemia .હાઈપરગ્લાઇસેમિયાને વર્ણવો.

hyper means := increase/high( વધવું).

Glycemia means:=glucose level in blood ( બ્લડમાં ગ્લુકોઝ ની માત્રા).

Hyperglycemia means:=high glucose level in blood( બ્લડમાં ગ્લુકોઝ ની માત્રા ખુબ વધુ હોવી).

Hyperglycemia is also known as diabetic ketoacidosis ( DKA) .

હાઈપરગ્લાઇસેમિયાને ડાયાબિટીસ કીટોએસીડોસીસ પણ કહેવામાં આવે છે.

ડાયાબિટીસ કિસકીટોએસીડોસીસ ( DKA) એ ડાયાબીટીસ મલાઇટસ ( DM )ની life threatening કન્ડિશન છે.

DKA એ મુખ્યત્વે ઇન્સ્યુલિન્સ absence હોય અથવા ઇનએડીકવેટ અમાઉન્ટમાં હોય તેના કારણે જોવા મળે છે.

તેના કારણે કાર્બોહાઇડ્રેટ, પ્રોટીન તથા fat ના મેટાબોલિઝમની ડિસ્ટર્બન્સીસ જોવા મળે છે કે જે ઇમરજન્સી કન્ડિશન કહેવામાં આવે છે જેને immediately ટ્રીટ કરવી ખૂબ જરૂરી રહે છે.

explain the Etiology/cause of hyperglycemia ( diabetic ketoacidosis) .

હાઇપર ગ્લાયસેમિયાના કારણો લખો.

હાઈપરગ્લાઈસેમિયા એ મુખ્યત્વે સેલ દ્વારા ગ્લુકોઝ એ ઓછા અમાઉન્ટમાં યુઝ થવાના કારણે તથા લીવર દ્વારા ગ્લુકોઝ નુ વધારે પ્રમાણમાં પ્રોડક્શન થવાના કારણે જોવા મળે છે.

ઇન્સ્યુલિન એ ઓછા પ્રમાણમાં હોવાના કારણે અથવા absence હોવાના કારણે.

decrease or missed dose of insuline.

undiagnosed diabetes malitus.

acidosis.

explain the pathophysiology of hyperglycemia.(હાઈપરગ્લાયસેમિયાની પેથોફિઝિયોલોજી લખો.)

જ્યારે હ્યુમન બિઇંગ બોડીમાં ઇન્સ્યુલિનનું અમાઉન્ટ ઓછું હોય અથવા

absence હોય ત્યારે ગ્લુકોઝનું યુટિલાઇઝેશન એ મસલ્સ, ફેટ તથા લીવર

દ્વારા થતું નથી અને ગ્લુકોઝનું પ્રોડક્શન liver દ્વારા ખૂબ વધુ અમાઉન્ટમાં થાય છે.

          |
         \/

બોડીમાં ગ્લુકોઝના યુટીલાઈઝેશન ન થવાના કારણે 
ગ્લુકોઝનું લેવલ બોડીમાં (blood મા) ઇન્ક્રીઝ થાય છે.

        |
       \/

Result in( retinopathy:= blurred vision),
polyuria( increase urine output),
Dehydration due to excessive urine excrete from the body.

weakness,

headache,

polydypsia.

explain the Clinical manifestation/.sign and symptoms of hyperglycemia.

હાઇપરગ્લાઈસેમિયાના સાઈન તથા સીમટોમ લખો.

polyuria( increase urination),

polydypsia ( Increase thirst ખુબ તરસ લાગવી),

ઝાંખું દેખાવો,

fatigue (નબળાઈ આવવી)

headache (માથું દુખાવુ)

acitone breath( fruity odor),

બ્લડ પ્રેશર ઓછું થવું,

orthostatic hypotension ( ઓર્થોસ્ટેટીક હાઇપોટેન્શન := જ્યારે પેશન્ટ એ સૂતેલી સ્થિતિ માંથી તાત્કાલિક સ્ટેન્ડિંગ પોઝિશન મા આવે ત્યારે પેશન્ટને ચક્કર આવે છે જે બ્લડ પ્રેસર sudden ધતિ જવાના લીધે જોવા મળે છે તેને ઓર્થોસ્ટેટીક હાઇપોટેન્શન કહેવાય છે)

પલ્સ એ weak થવા.

kussmaul breathing ( air hunger:= શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડવી),

ભૂખ ન લાગવી,

nausea,

vomiting,

એબડોમીનલ પેઇન થવું.

મેન્ટલ સ્ટેટસમાં ચેન્જીસ થવા.

explain the diagnostic evaluation (ડાયગ્નોસ્ટીક ઇવોલ્યુશન લખો.)

history tacking and physical examination.

monitoring blood glucose level is greater than 300mg/dl.

low blood pH level<7.30.

hyponatremia.

BuN assessment.

nitrogen and hematocrit level.

renal insufficiency (disrurbances in kidney function)

explain medical management ( મેડિકલ મેનેજમેન્ટ વર્ણવો )

હિમોડાયનેમિક status restore કરવુ.

ડીહાઇડ્રેશનને ટ્રીટ કરવું.

ઇલેક્ટ્રોલાઈટ બેલેન્સ ની મેન્ટેન રાખવો.

એસીડોસીસ ને ટ્રીટ કરવું.

fluid therapy

જો પેશન્ટને ડીહાઈડ્રેશનની કન્ડિશન હોય તો 0.9 % ઇન્ટ્રા વિનસલી નોર્મલ સલાઈન પ્રોવાઇડ કરવું.

જ્યાં સુધી પેશન્ટનું ડિહાઈડ્રેશન treat ન થાય ત્યાં સુધી કંટીન્યુઅસલી પેશન્ટને fluid provide કરવુ.

પેશન્ટનું બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ કંટીન્યુઅસલી મોનિટર કરવું.

restoring electrolyte

પેશન્ટનું યુરિન આઉટપુટ એક્સેસિવ અમાઉન્ટ માં હોવાના કારણે પેશન્ટનું ઇલેક્ટ્રોલાઇટ level maintain રાખવું.

complication

ફ્લૂઇડ ઓવરલોડ થવું.

પલમોનરી એડીમાં.

હાર્ટ ફેલયોર.

હાયપોકેલેમિયા.

હાઈપરગ્લાઈસેમિયા.

કીટો એસીડોસીસ.

સરેબ્રલ એડીમાં.

હાઇપોગ્લાઈસેમિયા.

Nursing management

હાઇપરગ્લાઈસેમિયાના મેનેજમેન્ટમાં blood ગ્લુકોઝ લેવલને નોર્મલ કરવું.

patient પાંચ કમ્પોનન્ટ વિશે એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવો.

A)nutritional therapy,
B)exercise,
C)monitoring,
D)pharmacological therapy,
E)education.

1)fluid volume deficit related to osmotic diuresis.

પેશન્ટનું intake output ચેક કરવું.

પેશન્ટનું ટેમ્પરેચર મોનિટરિંગ કરવું.

પેશન્ટનું સ્કીન કલર તથા moisture ને મોનિટર કરવું.

પેશન્ટનું સ્કીન ટર્ગર તથા તેના mucous membrane ને ચેક કરવી.

પેશન્ટને ફ્લુઇડ ઇન્ટેક વધુ પડતું કરવા માટે કહેવું.

2) Impaired nutritional status related to disease condition.

પેશન્ટનું ન્યુટ્રીશનલ સ્ટેટસ મોનિટર કરવું.

પેશન્ટને હાઈપરગ્લાઇસેમિયા ના સાઈન અને સિમ્ટોમસ છે કે નહીં તે assess કરવુ.

પેશન્ટને ફ્રિક્વન્ટલિ ફૂડ લેવા માટે કહેવુ.

3)Impaired skin integrity related to decrease sensation and circulation to lower extremity .

• પેશન્ટના leg તથા તેના hand ને assess કરવું તેના ટેમ્પરેચર increase છે કે નહીં તે જોવા માટે.
• પેશન્ટની સ્કીન ઇન્ટીગ્રિટી assess કરવી.
• પેશન્ટની skin moisture તથા સ્કીનમાં કોઈ પણ Abnormality છે કે નહીં તે ચેક કરવું.

4)activity intolerance related to poor glucose control.

• પેશન્ટને એડવાઈઝ કરવું કે exercise પહેલા અને પછી બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ અસેસ કરવો.
• પેશન્ટને એડવાઇઝ કરવું કે રેગ્યુલર એક્સરસાઇઝ કરવી.
• પેશન્ટને એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું કે જ્યારે બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ-250 મિલીગ્રામ પર ડે કરતા વધુ થાય તો તે એક્સરસાઇઝને અવોઇડ કરવી.

5)risk for hypoglycemia related to effect of insulin inability to eat.

• પેશન્ટને એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું કે બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ એ ક્લોઝલી મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટને એડીક્યુએટ અમાઉન્ટમાં જ ઇન્સ્યુલિન પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટની કોઈપણ હાઈપોગ્લાઇસેમિયાના સાઇન અને સીમટમ છે કે નહીં તે ચેક કરવું.

6)ineffective management of therapeutic regimen related to lack of knowledge about exercise.

• ક્લાઈન્ટ નું કરંટ નોલેજ લેવલ ચેક કરવું.
• પેશન્ટને રેગ્યુલરલી બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ ચેક કરવું.
• પેશન્ટને insulin એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવા માટે એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું.

explain the prevention

• પેશન્ટને એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું કે એડીકયુએટ અમાઉન્ટમા fluid ઇન્ટેક કરવું.
• પેશન્ટનું બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ કંટીન્યુઅસલી મોનિટર કરવું.
• થોડી થોડી પ્રમાણ મા થોડી થોડી વારે કાર્બોહાઈડ્રેટ લેવું.
• પેશન્ટને સેલ્ફ ઇન્સ્યુલિન એડમિનિસ્ટ્રેશન માટે એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને થોડા થોડા પ્રમાણમાં ફૂડ પણ લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટની એક્સ્ટ્રા ફ્લુઇડ લેવા માટે કહેવું.

• 1)explain the diabetic nephropathies. (ડાયાબિટીક nephropathy ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)
• 2)explain Etiology, Clinical manifestation and diagnostic evaluation of diabetic nephropathy .(ડાયાબિટીસને નેફ્રોપથીના કારણો, તેના સાઈન અને સીમટોમ્સ , તથા ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો.)
• 3)explain the management of diabetic nephropathy.(ડાયાબિટીસ નેફ્રોપથી નું મેનેજમેન્ટ લખો.)

1)explain the definition of diabetic neuropathies.(ડાયાબિટીસ અ નેફ્રોપથી વ્યાખ્યા આપો.)

• ડાયાબિટીસ નેફ્રરોપથી એ એક ડાયાબિટીસની કોમ્પ્લિકેશન છે કે જેમાં ડાયાબિટીસના કારણે renal impairment જોવા મળે છે તથા તેમાં renal lesion જોવા મળે છે.

2)Explain Etiology (કારણ વર્ણવો)

• કોલેસ્ટ્રોલ નુ લેવલ ઇન્ક્રીઝ થવાના કારણે.
• સ્મોકિંગ કરવાના કારણે.
• બ્લડ પ્રેશર increase થવાના કારણે.
• ડાયાબિટીસ ના કારણે.

explain the Clinical manifestation/sign and symptoms (લક્ષણો તથા ચિન્હો વર્ણવો)

• રીનલ failure,
• nocturnal diarrhea,
• હાઈપોગ્લાઇસેમિયા.
• કંજેસ્ટિવ હાર્ટ ફેલયોર.

explain diagnostic evaluation (ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો.)

• history taking and physical examination.
• urine examination.
• assess the Blood urea nitrogen level.
• hypertension.

explain the medical management (મેડિકલ મેનેજમેન્ટ ને એક્સપ્લેઇન કરો.)

બોડીના બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલને મેઇન્ટેન રાખવું.

અને નીચે પ્રમાણેની કોઈ કન્ડિશન arise ન થાય તેના માટે ધ્યાન રાખવું.

hypertension,

urinary track infections,

nephrotoxin substances,

low sodium diet.

treatment

dialysis કે જેમા કિડની ફંક્શન અલટર્ડ થવાથી વેસ્ટ રિમૂવ થઈ શકતી નથી જેથી ડાયાલિસીસ કરી વેસ્ટ ણે બોડી માંથી રિમૂવ કરવામાં આવે છે.

transportation.

• 1)explain the diabetic neuropathies.ડાયાબિટીસ ન્યુરોપથિને એક્સપ્લેઇન કરો.
• 2)explain the Etiology , Clinical manifestation , And diagnostic evaluation of diabetec neuropathy .(ડાયાબિટીસ ન્યુરોપથીના કારણો, તેના સાઈન અને સીમટોમ તથા ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુશન લખો.)
• 3)explain the management of diabetes neuropathy.(ડાયાબિટીસ ન્યુરોપથીનુ મેનેજમેન્ટ લખો.)

1)explain the diabetic neuropathies.(ડાયાબિટીસ ન્યુરોપથી ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• ડાયાબીટીક ન્યુરોપેથી એ ડીસીઝ નું ગ્રુપ છે કે જેમાં બધા જ ટાઈપની નર્વ નુ ઇન્વોલમેન્ટ થાય છે જેમ કે autonomic, spinal nerve, Sensory, motor nerve વગેરે નર્વસ ના ફંક્શન મા અલટ્રેશન આવે છે.
• આ નર્વસ ના લોકેશન અને તેના ટાઈપ ઉપર સાઇન અને સીમટમ્સ નો આધાર હોય છે.

2)explain the Etiology (કારણ વર્ણવો.)

• એસેન્સીઅલ ફેટી એસિડ એબનોર્માલિટી ના કારણે.
• પોલીમરેસ એક્ટિવેશન ના કારણે .
• ઓક્સિડેટીવ સ્ટ્રેસ.
• પ્રોટીન કાઇનેસ c એક્ટિવેશન ના કારણે.
• poly pathway activation.

explain the Clinical manifestation/sign and symptoms (લક્ષણો તથા ચિન્હો વર્ણવો)

• ટીંગલીંગ સેન્સેશન.
• burning sensation.
• numbness in feet .
• decrease sensation of touch, decrease sensation of pain and temperature.

explain the management

• પેશન્ટને ઇન્સ્યુલિન થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવી.
• પેશન્ટનું બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ અસેસ કરવો.
• lower એક્સ્ટ્રીમિટી ના પેઇન ને અસેસ કરવુ.
• પેશન્ટને analgesic મેડિસિન કરવી.

1)explain the diabetic foot.(ડાયાબિટીક ફૂટને વર્ણવો.)

આ અનકંટ્રોલ્ડ ડાયાબિટીસ ના લીધે foot મા જોવા મળતુ એક કોમ્પલીકેશન છે જેમા foot ના ભાગે ulcer, infection કે inflammation જોવા મળે છે.

Causes

1)Neuropathy:=

આમા પેઇન સેન્સેશન લોસ થાય છે તથા સ્કીનમાં dryness અને fisher જોવા મળે છે.

2)poor vascular disease:=

• પગમાં બ્લડ સર્ક્યુલેશન poor થવાના કારણે wound હિલિંગમાં ઇમ્પેઇરમેન્ટ આવે છે.
• તેના કારણે ગેંગરીન નું ફોર્મેશન જોવા મળે છે.

3)immunocompromise :=

આમા બોડીમાં W.B.C. નું પ્રમાણ ઓછુ થવાના કારણે WBC એ બેક્ટેરિયા સામે fight કરી શકતા નથી અને તેના કારણે ફૂટમાં Abnormality જોવા મળે છે.

Tissues injury in foot .

formation of fissure.

drainage, swelling, Redness and gangrene formation in foot.

explain the management

પેશન્ટને કંટીન્યુઅસલી bed rest માટે કહેવું.

પેશન્ટને એન્ટિબાયોટિક મેડિસિન provide કરવી

પેશન્ટ નું બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ એ કંટીન્યુઅસલી મેન્ટેન રાખવો.

પેશન્ટને એડીકવેટ અમાઉન્ટમાં એન્ટિબાયોટિક મેડિસિન આપવી.

પેશન્ટ ને તેના ફૂટની ઉપર કેર કરવી કે જેમાં કોઈ cut ,blister,soreness છે કે નહીં તે જોવું.

પેશન્ટ ને કહેવું કે પ્રોપર રીતે ફૂટ કેર કરવી.

પેશન્ટની એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું કે

ફુટને ડ્રાય રાખવા.

કમ્ફર્ટેબલ shoes ને wearing કરવું.

foot care માટે ડોક્ટરની એડવાઈઝ લેવી.

જુઓ કે ફૂટ મા કોઈ કટ,સોરનેસ ,બ્લિસ્ટર હોય તો તાત્કાલિક ડોક્ટરને જાણ કરવી.

• 1)define hypothyroidism .(હાઇપો થાઇરોઇડિઝમને વ્યાખ્યાયિત કરો.)
• 2)explain the Etiology , Clinical manifestation and diagnostic evaluation of hypothyroidism .(હાઇપો થાઈરોડિઝમના કારણો તેના સાઈન અને સીમ તથા ડાયગ્નોસ્ટિક ઈવાલીવેશન લખો.)
• 3)explain the management of hypothyroidism. (હાયપોથાઇરોઇડિઝમનું મેનેજમેન્ટ લખો.)

1) Define hypothyroidism.(હાયપોથાઇરોઇડિઝમને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

હાઇપોથાઈરોઇડિઝમ એ endocrine gland નો ડિસઓર્ડર છે કે જેમાં થાઈરોઈડ gland એ એડીકવેટ અમાઉન્ટ મા thyroid hormone નુ સીક્રીશન કરતી નથી.

Hypothyroidism મા થાઈરોઈડ હોર્મોન ઇનએડીકવેટ અમાઉન્ટ માં સિક્રીટ થાય છે તેના કારણે નોર્મલ બોડી ફંક્શન અલટર્ડ જોવા મળે છે.

Hypo means:= less

Thyroidism:= thyroid hormone.

hypothyroidism( હાઇપોથાઇરોઇડિઝમ)

means inadequate secretion of thyroid hormone from the thyroid gland.

Conginital hypothyroidism it’s called critinism ( કંજીનાઈટલ હાયપોથાઇરોઇડિઝમ ને ક્રિટીનીઝમ કહે છે.).

2)explain the Etiology of hypothyroidism.(હાઇપો થાઇરોઇડિઝમ ના કારણ લખો.)

• ઓટોઇમ્યુન થાઇરોઇડાઇટિસ.
• કોઈપણ પેશન્ટને પહેલા હાઇપો થાઇરોઇડિઝમની કન્ડિશન હોય તો.
• રેડીએશન થેરાપી.
• medication that having lithium and iodine compound.
• આયોડીન ડેફિશિયનસી ના કારણે.
• કંજીનાઈટલ પ્રોબ્લેમ.
• થાઈરોઈડ ડીશજીનેસીસ.
• exposure of goitrogens.

explain the Classification (ક્લાસિફિકેશન વર્ણવો)

1)primary or thyroidal hypothyroidism ( પ્રાઇમરી ઓર થાઇરોઇડલ હાઇપોથાઇરોઇડિઝમ).

• આ પ્રકાર એ મુખ્યત્વે થાઇરોઈડ ગ્લેન્ડના dysfunction ના કારણે જ જોવા મળે છે.
• Due to dysfunction of thyroid gland itself.

2)Central hypothyroidism . ( સેન્ટ્રલ હાઈપોથાઇરોઇડિઝમ).

• આ પ્રકાર એ હાઇપોથેલેમસ તથા pituitary gland ના disfunction ના કારણે જોવા મળે છે.

3)pituitary or secondary hypothyroidism. ( પિચ્યુટરી અથવા સેકન્ડરી હાયપોથાઇરોઇડિઝમ )

• આ પ્રકાર એ માત્ર પિટયુટરી ગ્લેન્ડના dysfunction ના કારણે જોવા મળે છે.

4)hypothalamic or tertiary hypothyroidism. ( હાયપોથેલેમિક અથવા ટર્શરી હાઇપોથાઈરોઇડીઝમ.)

• આ પ્રકાર એ હાઇપોથેલેમસના ડીસ ફંકશનના કારણે જોવા મળે છે.

5)congenital hypothyroidism. ( કંજીનાઈટલ હાયપોથાઇરોઇડિઝમ).

• જો કોઈ વ્યક્તિને જન્મ સાથે જ થાઇરોઈડ gland માં પ્રોબ્લેમ હોય તો તેને critinism કહેવવામાં આવે છે.

6)myxedema ( મિકસીડેમા)

મેકઝીડીમા એ હાઇપો થાઈરોઈડીઝમ નુ એક સિવિયર કોમ્પલીકેશન છે. આમા પેશન્ટ ને તેના સોફ્ટ ટીસ્યુ મા સ્વેલિંગ જોવા મળે છે. જો આ કન્ડિશન મા બ્રેઇન તથા કોન્સિયસનેસ લેવલ અલટર્ડ થાય તો તેને મેકઝીડીમાં કોમા કે થાઈરોઇડ ક્રાઇસીસ કહેવાય છે.

• મીક્સડેમા મા મ્યુકો પોલીસેકેરાઈડ એ સબક્યુટેનસ ટીસ્યુ મા accumulate થાય છે.

explain the Clinical manifestation/sign and symptoms of hypothyroidism.(હાઈપો થાઇરોઇડિઝમના લક્ષણો અને ચિન્હો ને વર્ણવો.)

• હેઇર લોસ થવા.
• બ્રિટલ નેઇલ થવા.
• dry skin.
• numbness and tingling of finger.
• અવાજ જાડો થવો.
• મેસ્ટ્રુવલ સાયકલમાં ડિસ્ટર્બન્સ આવવું.
• loss of libido.
• મેસ્ટ્રુઅલ ડિસ્ટર્બન્સ.
• subnormal temperature and pulse.
• patient gain weight.
• skin thickness.
• ફેસ એ એક્સપ્રેસન less બને છે.
• પેશન્ટ ઇરીટેબલ and fatigue થાય છે.
• પેશન્ટની સ્પીચ સ્લો થાય છે.
• tongue enlarge hand and feet increase in size.
• ડેફનેસ જોવા મળે છે.
• કોન્સ્ટીપેશનની કોમ્પ્લેઇન જોવા મળે છે.
• inadequate ventilation.
• પ્લુરલ effusion.
• respiratory muscles week થવા.
• serum કોલેસ્ટ્રોલ લેવલ increase થાય છે તથા કોરોનરી artery disease જોવા મળે છે.
• myxedema coma.
• થાક લાગવો.

explain the diagnostic evaluation (ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો.)

• history taking and physical examination.
• serum T3,T4 and Tsh level assessment( test is done in fasting).
• Radioisotope based thyroid scanning.

3)explain the management of hypothyroidism.(હાઇપોથાઈરોઈડિઝમનું મેનેજમેન્ટ લખો.)

explain the medical management

• નોર્મલ મેટાબોલીક ફંક્શન ને રીસ્ટોર કરવા માટે missing હોર્મોન ને રિપ્લેસ કરવામાં આવે છે.
• synthyroid, levothyroid.
• જો સીવીયર હાઇપોથાઈરોઈડિઝમ અથવા ની કન્ડિશન હોય તો વાઈટલ ફંક્શનને monitor કરવા, આર્ટિરીયલ બ્લડ ગેસીસ, pulse oximetry દ્વવારા oxygen saturation નુ મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટને ફ્યુઈડનું એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.
• પેશન્ટને હોર્મોનલ થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.
• external હિટને એપ્લિકેશન કરવાનું અવોઈડ કરવું કારણકે તે ઓક્સિજન નું રિક્વાયરમેન્ટ increase છે.

explain the nursing management

Nursing management

Nursing assessment

• પેશન્ટના વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• ક્લાઈન્ટ ની eating pattern તથા dietary pattern assess કરવી.
• patient ને આલ્કોહોલનું consumption તથા smocking કરે કે નહીં તે assess કરવું.
• પેશન્ટ એ લિથિયમ આયોડિન વગેરે જેવું contain consumption કરે છે કે નહી તે assess કરવું.
• પેશન્ટને હાઇપો થાઈરોઈડિઝમના કોઈ symptom છે કે નહીં તે assess કરવું.

Nursing diagnosis

• 1)activity intolerance related to lethargy and weakness.
• 2)disturbance body image related to edema.
• 3)hyperthermia or hypothermia related to decrease metabolism.
• 4)Impaired nutritional less than body requirement related to disease condition.
• 5)Impaired bowel elimination constipation related to disease.
• 6)ineffective therapeutic regimen related to ignorance about disease and treatment.

Nursing management

પેશન્ટની થોડા થોડા અમાઉન્ટમાં ડેઇલી રૂટીન એક્ટિવિટી કરવા માટે કહેવું.

પેશન્ટને પર્સનલ hygiene maintain કરવા માટે કહેવુ.

પેશન્ટને રેગ્યુલર ફિઝિકલ એક્ટિવિટી કરવા માટે કહેવું.

patient ના વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.

પેશન્ટ નું કોગ્નિટિવ લેવલ ચેક કરવું.

પેશન્ટને જો વધુ પડતી ઠંડી લાગતી હોય તો તેને બ્લેકકેટ પ્રોવાઇડ કરવું.

પેશન્ટને ઈમોશનલ સપોર્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.

patient તથા તેના ફેમિલી મેમ્બર ને ડીસીઝ વિશે માહિતી કરવી.

પેશન્ટને ediquate amount મા ડાયટ લેવા માટે encourage કરવું.

પેશન્ટ ના બધા જ ડાઉટ્સ ક્લિયર કરવા તથા તેને સાઇકોલોજીકલ સપોર્ટ provide કરવો.

• 1)define hyperthyroidism .(હાઈપર થાઇરોઇડિઝમને વ્યાખ્યાયિત કરો.)
• 2)explain the Etiology , Clinical manifestation and diagnostic evaluation of hyperthyroidism .(હાયપર થાઇરોઇડિઝમના કારણો, તેના સાઈન અને સીમટોમ્સ, તથા ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો.)
• 3)explain the management of hyperthyroidism.(હાઇપર થાઇરોઇડિઝમનો મેનેજમેન્ટ લખો.)

1)define hyperthyroidism .(હાઈપર થાયરોઇડીઝમ ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

Hyper means:= excessive

Thyroidism means: thyroid hormone.

hyperthyroidism means := excessive secretion of thyroid hormone in the blood from the thyroid gland.

થાઈરોઈડ ગ્લેન્ડમાંથી થાઈરોઈડ હોર્મોનના blood મા એક્સેસિવ secretion ને હાઈપર થાઇરોઇડિઝમ કહેવામાં આવે છે.

2)explain the Etiology (કારણો આપો)

• ઇન્ફેક્શનના કારણે,
• ઈમોશનલ શોક,
• stress,
• excessive ingestion of thyroid hormone.
• pituitary adenomas.
• ઓટો ઇમ્યુન ડીસઓર્ડર થાઇરોઈડાઈટીસ.
• toxic એડીનોમાં.
• ક્રોનીક લીફોસાઈટીસ thyroiditis .
• ગ્રેવ ડીસીઝ.
• આયોડિન induced હાયપર થાઇરોઇડિઝમ.

explain the Clinical manifestation/ sign and symptoms (લક્ષણો તથા ચિન્હો વર્ણવો)

• નર્વસનેસ,
• ઈમોશનલી હાયપર એક્સાઈટમેન્ટ,
• તે વ્યક્તિ શાંતિથી બેસી શકતું નથી,
• palpitation,
• rapid pulse,
• heat ઈનટોલરન્સ,
• સ્કીન એ flushed થવી.
• tremor.
• exophthalmos( bulging eyes).
• ખૂબ ભૂખ લાગવી પરંતુ વજન એ ઓછો થવો.
• muscular fatigue and weakness.
• ( amenorrhea) એમેનોરિયા,
• પલ્સ રેટ increase થવા.
• ઓસ્ટિયોપોરોસીસ.
• થાક લાગવો.
• tachycardia,
• dysrhythmias,
• પલ્સ રેટ increase થવા.

explain the diagnostic evaluation(ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો.)

• history taking and physical examination.
• thyroid scan.
• inspection,
• palpation,
• percussion,
• palpation.
• blood exam
• radiological exam

explain the management of hyperthyroidism ( હાઈપર થાઇરોઇડિઝમનું મેનેજમેન્ટ લખો.)

medical management

• હાઈપર થાઇરોઈડિઝમના મેડિકલ મેનેજમેન્ટ નો ગોલ થાયરોઈડ ગ્લેન્ડની હાઇપર એક્ટિવિટીને રીડયુઝ કરવી.

pharmacological therapy

• ફાર્માકોલોજીકલ મેનેજમેન્ટમાં એવી મેડીકેશન પ્રોવાઇડ કરવી કે જે થાઇરોઈડ ગ્લેન્ડની હાઇપરએક્ટિવિટીને ઘટાડી અને હોર્મોન રિલીઝ ઓછું થવા દે.

Ex:=propylethiouracil, Tapazole.

Radioactive iodine therapy:=

• રેડિયો એક્ટિવ iodine થેરાપી નો goal એ ઓવર એક્ટિવ થાઈરોઈડ gland ના સેલ ને ડીસ્ટ્રોય કરવા નો છે અને આ થેરાપી એ એક week અથવા તો one month માટે પ્રોવાઇડ કરવામાં આવે છે.

Adjuctive therapy:=

આ થેરાપીમાં પેશન્ટને આયોડિન તથા આયોડિન કમ્પાઉન્ડ એ મિલ્ક તથા ફ્રૂટ જ્યુસમા મિક્સ કરીને પ્રોવાઇડ કરવુ.

explain the surgical management

thyroidectomy( થાઈરોઈડેકટોમી) (surgically removal of whole thyroid gland parts )if other mesures is fail.

explain the nursing management of hyperthyroidism

explain nursing assessment

• પેશન્ટનું વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટનું બોડી weight કંટીન્યુઅસલી measures કરવું.
• પેશન્ટનું એક્ટિવિટી લેવલ ચેક કરવું.
• પેશન્ટનું ફૂડ habit assess કરવું.
• પેશન્ટ એ આલ્કોહોલ તથા સ્મોકિંગ કરે છે કે નહીં તે અસેસ કરવું.
• પેશન્ટના હેન્ડ ને assess કરવું કોઈ પણ ટ્રેમર અથવા સ્કીન ફ્લશિંગ છે કે નહીં તે જોવા માટે.
• પેશન્ટનું ઈમોશનલ સ્ટેટસ assess કરવુ .
• જો ફીમેલ પેશન્ટ હોય તો મેન્સ્ટ્રુઅલ હિસ્ટ્રી એસેસ કરવી.

explain the nursing diagnosis

1)Impaired nutritional status more than body requirement related to high metabolic rate.

maintain nutritional status

• પેશન્ટનું nutritional status assess કરવું.
• પેશન્ટની ડાયટરી હેબિટ તથા પેશન્ટને ભાવતું હોય તેવા ફૂડ વિશે enquiries કરવી.
• ક્લાઈન્ટ નું પ્રોપરલી ડાયટ મેન્યુ પ્લાન કરવું.
• પેશન્ટને હાઈ કેલરી ડાયટ પ્રોવાઇડ કરવો.
• પેશન્ટને થોડા થોડા પ્રમાણમાં પરંતુ થોડી થોડી વારે ડાયટ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને હાઈ કેલરી ડાયટ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને એટ્રેક્ટિવ મેનરમાં ફૂડ એ serve કરવું.
• ક્લાઇન્ટ નો ડેઈલી વેઇટ મોનિટર કરવો.

2) altered body temperature related to high metabolic rate.

maintain normal body temperature:=

• પેશન્ટનું વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• પેશન્ટની પર્સનલ હાઈજીન મેન્ટેન કરવી.
• પેશન્ટને એડીક્યુએટ અમાઉન્ટમા fluid provide કરવું.
• પેશન્ટને ક્લીન clothes પહેરવા માટે કહેવું.
• રૂમમાં એડીક્યુએટ વેન્ટીલેશન રાખવું.

3)activity intolerance related to fatigue and weakness and high metabolic rate.

maintain activity level:=

• ક્લાઈન્ટને indoor એક્ટિવિટી કરવા માટે કહેવું.
• ક્લાઈન્ટ એ નર્વસ હોય છે તે શાંતિથી બેસી શકતો નથી તેને એડીક્યુએટ અમાઉન્ટમા rest કરવા માટે કહેવું.
• ક્લાઈન્ટને ફિઝિકલ exertion ઓછું કરવા કહેવું.
• ક્લાઈન્ટને રિએશ્યોરન્સ પ્રોવાઇડ કરવો.

4)altered sleep pattern related to disease condition.

enhancing sleep :=

• ક્લાઈન્ટ ની સ્લીપિંગ હેબીટ assess કરવી.
• ક્લાઈન્ટને સ્લીપિંગ ઇમ્પ્રુવ થાય તે માટે નુ એન્વાયરમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરવું.
• સ્લીપિંગ કરતાં પહેલાં ક્લાઈન્ટ નું ન્યુટ્રીશનલ રિક્વાયરમેન્ટ provide કરવું.
• ક્લાઈન્ટ ને કહેવું કે બેડમાં સુતા પહેલા પ્રેયર( prayer) અથવા તો બુક રીડિંગ કરવી.

5)Impaired knowledge level related to disease condition.

provide knowledge:=

• પેશન્ટનું લર્નિંગ લેવલ તથા તેનું અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ લેવલ અસસેસ કરવું.
• ક્લાઈન્ટ ના બધા જ ડાઉટ્સ ક્લિયર કરે તે માટે કહેવું.
• પેશન્ટને કોપિંગ સ્ટ્રેટેજી લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને ડીઝિઝ કન્ડિશન તથા તેની ટ્રીટમેન્ટ માટેની ઇન્ફોર્મેશન પ્રોવાઇડ કરવી.
• પેશન્ટને therapeutic regiment ફોલો કરવા માટે કહેવું.

• પેશન્ટને પ્રિસ્ક્રાઇબ કરેલી મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.
• પેશન્ટને ફ્રિકવન્ટ બ્લડ ટેસ્ટિંગ માટે એન્કરેજ કરવું.
• એન્ટી થાઇરોઇડ drug ની કોઈપણ સાઈડ ઈફેક્ટ છે કે નહીં તે મોનિટર કરવું.

• અને હાઈપરથાઇરોઈડડીઝમના કારણે metabolic rate પણ increase થાય છે.

• 1)explain the thyroid cancer. (થાઇરોઇડ કેન્સરની વર્ણવો
• 2)explain the Etiology , Clinical manifestation and diagnostic evaluation of thyroid cancer.(થાઈરોઈડ કેન્સરના કારણો તેના સાઈન અને સીમ તથા ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો)
• 3)explain the management of thyroid cancer.

થાઈરોઈડ કેન્સરનું મેનેજમેન્ટ લખો

1)define thyroid cancer. (થાઇરોઇડ કેન્સરને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• થાઈરોઈડ એ એવી ગ્રંથિ છે જે નેકમાં આવેલી હોય છે .
• થાઈરોઈડ કેન્સરમાં થાઈરોઈડના સેલ્સ એ એબનોર્મલ અને અન કંટ્રોલેબલ ગ્રોથ થઈ ટ્યુમર લાઈક ફોર્મેશન કરે છે .
• જે benign અથવા malignant હોઈ શકે છે જે ટ્યુમર malignant હોય તો તે થાઈરોઈડ કેન્સર માં પરિણમે છે.

2)explain the Classification of thyroid gland cancer. થાઇરોઇડ ગ્લેન્ડના કેન્સરનું ક્લાસિફિકેશન વણૅવો

• 1)anaplastic carcinoma ( એના પ્લાસ્ટિક કાર્સીનોમા)
• 2)follicular carcinoma ( ફોલીક્યુલર કાર્સીનોમા)
• 3)medullary carcinoma ( મેડ્યુલરી કાર્સીનોમા)
• 4)papillary carcinoma ( પેપીલરી કાર્સીનોમા)

1)anaplastic carcinoma ( એના પ્લાસ્ટિક કાર્સીનોમા)

• ( it also called giant or spindle cell)
• આ થાઇરોઈડ કેન્સર નું મોસ્ટ ડેન્જરસ કેન્સર છે કે જે ક્યારેક જ થાય છે અને એકદમ ઝડપથી સ્પ્રેડ થાય છે .

2)follicular carcinoma ( ફોલીક્યુલર કાર્સીનોમા)

• ફોલીક્યુલર કાર્સીનોમા એ સેકન્ડ મોસ્ટ કોમન કેન્સર છે.
• આ મુખ્યત્વે આયોડિનના inadequate સિક્રીશન ના કારણે જોવા મળે છે.
• આનો પ્રોગનોસીસ એ સારો હોય છે અને આ મુખ્યત્વે પેપીલરી કેન્સર કરતાં વધારે એગ્રેસીવ હોય છે .
• Follicular carcinoma એ મુખ્યત્વે lymph node માં સ્પ્રેડ થતું નથી પરંતુ અધર ઓર્ગનમાં સ્પ્રેડ થાય છે.
• Like lungs or brain.

3)medullary carcinoma ( મેડ્યુલરી કાર્સીનોમા)

• મેડ્યુલરી કાર્સીનોમા એ non થાઇરોઇડ સેલનું કેન્સર છે.
• જે મુખ્યત્વે થાઇરોઈડ gland માં જ પ્રેઝન્ટ હોય છે આ પ્રકારનું થાઇરોઈડ કેન્સર એ મુખ્યત્વે ફેમિલી મેમ્બર્સમાં જોવા મળે છે.
• આ કેન્સર એ મુખ્યત્વે થાઇરોઈડ ગ્લેન્ડના C સેલ માંથી ડેવલપ થાય છે.

4)papillary carcinoma ( પેપીલરી કારસીનોમાં)

• પીપીલરી કાર્સીનોમાં એ થાઇરોઈડ કેન્સરનું મોસ્ટ કોમન ટાઈપ છે.
• લગભગ ૮૦ ટકા જેટલા કેસીસ એ પેપીલરી કાર્સીનોમા ના જોવા મળે છે.
• Papillary કાર્સીનોમાં એ સ્લો ગ્રોવિંગ હોય છે.
• પેપીલરી કાર્સીનોમાં એ ફોલીક્યુલર સેલમાંથી ગ્રો થાય છે તથા તે થાઇરોઈડ gland ના એક અથવા બંને lobe માં અફેક્ટ કરે છે.
• આ પ્રકારનું કેન્સરએ neck ના lymph node માં સ્પ્રેડ થાય છે પરંતુ તેનું prognosis સારું હોય છે.

explain the Etiology of thyroid cancer.(થાઈરોઈડ કેન્સરના કારણ જણાવો)

• બાળપણમાં નેકમાં રેડીએશન થેરાપી લેવા ના કારણે.
• ક્રોનિક ગોઈટર હોવાના કારણે.
• ફેમિલી હિસ્ટ્રી હોવાના કારણે.
• આયોડિનની ડેફિશિયનસી ના કારણે.
• થાઇરોઇડાઇટીસના કારણે.
• older age ના કારણે.
• food source contaminated with radioactivity.
• Radioactive iodine concentration in the thyroid gland.

explain the Clinical manifestation/sign and symptoms of thyroid cancer (થાઈરોઈડ કેન્સરના લક્ષણો તથા તેના ચિન્હો વર્ણવો.)

• નેકમાં લમ્પ જેવું ફીલિંગ થવું અને તે તાત્કાલિક ગ્રો થાય છે.
• નેકના આગળના ભાગમાં દુખાવો થાય છે અને તે કાનમાં રેડીએટ થાય છે.
• અવાજમાં બદલાવ આવે છે.
• ગળવામાં તકલીફ પડે છે.
• બ્રિધિંગ ડિફિકલ્ટી જોવા મળે છે.
• cough.
• થાઈરોઈડ ગ્લેન્ડનું enlargement થવું.
• નેકમાં Swelling જોવા મળવુ.

explain the diagnostic evaluation of thyroid cancer (થાઇરોઇડ કેન્સર નુ ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો.)

• history taking and physical examination .
• calcitonin blood test.
• laryngoscopy.
• થાઈરોઈડ બાયોપસી.
• થાઈરોઈડ સ્કેન.
• TSH,T3,T4 test.
• અલ્ટ્રાસાઉન્ડ ઓફ થાઇરોઇડ ગ્લેન્ડ.
• થાઈરોઈડ ફંક્શન ટેસ્ટ.
• બાયોપ્સી
• CT SCAN.
• MRI.
• રેડિયો એક્ટિવ આયોડિન અપટેક સ્ટડીઝ.
• થાઇરોઇડ સપરેસન ટેસ્ટ .

explain the management of thyroid cancer (થાઈરોઈડ કેન્સરનું મેનેજમેન્ટ લખો.)

થાઈરોઈડ કેન્સર નું ટ્રીટમેન્ટ એ થાઈરોઈડ કેન્સરના ટાઈપ ઉપર આધાર રાખે છે.

surgery

thyroidectomy.

external beam radiation therapy.

chemotherapy

Ex:=urambicil and sysplastin.

Hormonal therapy.

thyroid replacement therapy.

Thyroxine therapy.

explain the nursing management

• 1)Acute pain related to pressure/Swelling of the tumor nodule.
• 2)ineffective Airway clearance related to obstruction due to tumor mass pressure/laryngeal spasm.
• 3)Impaired verbal communication related to injury to vocal cord.
• 4)anxiety related to concern about cancer, upcoming surgery.
• 5)knowledge deficit related to cancer and its treatment.

nursing interventions

• પેશન્ટનું respiratory rate, depth તથા breathing pattern assess કરવી.
• પેશન્ટના બ્રિથિગ sounds auscultation કરવા.
• પેશન્ટને cyanosis ની કન્ડિશન છે કે નહીં તે આસેસ કરવું.
• પેશન્ટનું એન્ઝાઇટી લેવલ અસેસ કરવો તથા તેને કોપિંગ એબિલિટી gain કરવા માટે કહેવું.
• ટ્રકિયા તથા માઉથમાંથી suctioning કરી કફનો કલર તેનું અમાઉન્ટ એ ચેક કરવું.
• પેશન્ટને હાઈ પ્રોટીન તથા કાર્બોહાઈડ્રેટ યુક્ત ફૂડ લેવા માટે કહેવુ.
• પેશન્ટની હાઈ કેલેરી યુક્ત ડાયટ લેવા માટે કહેવું કે જેથી પેશન્ટ એ એડીક્યુટ અમાઉન્ટમા weight gain કરી શકે.
• પેશન્ટનો ડ્રેસીંગ સાઈડ એ પ્રોપરલી એસેસ કરવું.
• પેશન્ટના વાઈટલ સાઇન પ્રોપરલી મેઝર કરવા.
• જો પેશન્ટને એક્સેસિવ પેઇન થતું હોય તો પેશન્ટને એનાલજેસીક મેડિસિન Provide કરવી.
• પેશન્ટના હેડને પ્રોપરલી સપોર્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.
• પેશન્ટને કોમ્ફર્ટેબલ પોઝિશન Provide કરવી.
• પેશન્ટને સેમીફાવલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી તથા તેના હેડને પિલ્લો દ્વારા સપોર્ટ પ્રોવાઇડ કરી હેડને એલિવેટ રાખવું.
• પેશન્ટને ઇન્ટ્રા વિનસ ફ્લુઇડ પ્રોવાઇડ કરવો.
• પેશન્ટને ગળવામાં કોઈપણ પ્રકારની તકલીફ થાય છે કે નહીં તે assess કરવું.
• પેશન્ટને સ્ટીમ ઈનહાલેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટ એ પ્રોપર બ્રિધિંગ કરી શકે તે માટે તેના રૂમને વેલ વેન્ટિલેટેડ રાખવું.

complication

injury to the voice box.

hoarseness after thyroid surgery.

low calcium level ( due to removal of parathyroid gland).

spread of the cancer to the lungs,bones,or other part of body.

• 1)define hyperparathyroidism (હાઈપરપેરા થાઇરોઇડિઝમને વ્યાખ્યાયિત કરો.)
• 2)explain Etiology, Clinical manifestation , And diagnostic evaluation of hyperparathyroidism .(હાઇપર પેરા થાઈરોઈડિઝમના કારણો તેના સાઈન અને સિમ્ટોમસ તથા ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો.)
• 3)explain the management of hyperparathyroidism . (હાઇપર પેરાથાઇરોઇડિઝમનું મેનેજમેન્ટ લખો.)

1)define hyperthyroidism .(હાઈપર પેરાથાઇરોઇડિઝમને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• પેરાથાઇરોઇડ ગ્લેન્ડ કે જે નેકની પાછળના ભાગમાં આવેલી હોય છે.
• પેરાથાઇરોઇડ ગ્લેન્ડ એ ઓવલ શેપ અને ચાર હોય છે.
• પેરા થાઈરોઈડ ગ્લેન્ડ કે જે પેરા થાઇરોઇડ હોર્મોન નું
  Secretion કરે છે.
• આ એક કરતાં વધુ પેરાથાઇરોઇડ ગ્રંથિની ઓવર એક્ટિવિટીના કારણે પેરાથાઇરોઇડ હોર્મોન એ ખૂબ વધુ અમાઉન્ટમાં બ્લડ સ્ટ્રીમ માં સિક્રિટ થાય છે જેના કારણે બોડીમાં હાઇપર પેરાથાઇરોઇડિઝમની કન્ડિશન arise થાય છે.

Hyper:= excessive , parathyroidism:=parathyroid hormone

hyperparathyroidism :=

Excessive excretion of parathyroid hormone from the parathyroid gland .

પેરાથાઇરોઇડ ગ્લેન્ડમાંથી પેરાથાઇરોઇડ હોર્મોનના એક્સેસિવ બ્લડ સ્ટ્રીમમાં secretion ને હાઇપરપેરાથાઈરોડીઝ્મ કહેવામાં આવે છે.

explain the type of hyperparathyroidism (હાઈપર પેરાથાઇરોઇડિઝમના ટાઈપ જણાવો)

1)primary hyperparathyroidism ( પ્રાયમરી હાયપરપેરાથાઇરોઇડિઝમ).

• પ્રાઇમરી પેરાથાઈરોઈડિઝમ એ મુખ્યત્વે એક અથવા ચાર પેરા થયરોઇડ ગ્લેન્ડમાં કોઈપણ Abnormality ના કારણે જોવા મળે છે.

2)secondary hyperparathyroidism ( સેકન્ડરી હાઇપરપેરાથાઇરોઇડિઝમ)

• સેકન્ડરી હાઇપરપેરાથાઈરોડી કોઈપણ other ડીસીઝ કન્ડિશનના કારણે જોવા મળે છે.

2)Explain the Etiology of hypothyroidism (હાઈપર પેરાથાઈરોડીઝમ ના કારણ લખો)

1)cause of primary hyperparathyroidism

• ગ્રંથિ ઉપર કોઈપણ નોન કેન્સરિયસ ગ્રોથ થવાના કારણે.
• એક કરતાં વધુ parathyroid gland મા enlargement થવાના કારણે .
• rare cause is cancerous tumor.

2)Secondary hyperparathyroidism .

• સીવીયર કેલ્શિયમની ડેફિશિયનસી ના કારણે.
• સીરમ વિટામિન ડી ની ડેફિશ્યનસીના કારણે.
• ક્રોનિક કિડની ફેઇલ્યોર ના કારણે.
• મેટા બોલીકએબનોર્માલિટી ના કારણે.

explain the risk factor ( રિસ્ક ફેક્ટરને એક્સપ્લેન કરો)

• મેનોપોઝ,Prolong તથા સીવીયર કેલ્શિયમ તથા વિટામિન ડી ની ડેફીનસી ના કારણે.
• રેડીએશન થેરાપી ના કારણે.
• લિથિયમના કારણે.

explain the Clinical manifestation/sign and symptoms (લક્ષણો તથા ચિન્હો વર્ણવો)

• થાક લાગવો.
• મસલ્સમાં વિકનેસ આવવી.
• nausea તથા vomiting થવી.
• હાઇપર ટેન્શન.
• કાર્ડિયાક ડીસરીધેમ્યાસ.
• બોન એ ફ્રેઝાઈલ થવા.
• કિડની સ્ટોન થવા.
• એક્સેસિવ યુરિનેશન થવું.
• એબડોમીનલ પેઇન થવું.
• નબળાઈ આવવી.
• ડિપ્રેશન આવવું.
• બોન તથા જોઈન્ટમાં પેઈન થવું.
• પેશન્ટ illness ની ફ્રિકવન્ટ કમ્પ્લેઇન કરે છે.
• નોઝીયા ,વોમિટીંગ અને લોસ ઓફ એપેટાઇડ.
• ઇરીટેબિલિટી.
• ન્યુરોસીસ અથવા સાયકોસીસ.
• બોનનુ ડી મિનરલાઈઝેશન થવું.
• skeletal પેઈન થવું.
• બેક તથા જોઈન્ટ માં ટેન્ડરનેસ આવવી.

explain the diagnostic evaluation (ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો.)

• history taking and physical examination.
• blood test,
• urine test,
• ultrasound,
• bone mineral density test,
• imaging test of kidney,
• X Ray,
• CT scan,
• MRI,
• Sestambin scan,

Explain the management

treatment

surgery

• parathyroidectomy.
• ડેમેજ થયેલા parathyroid gland ના પાર્ટને રીમુવ કરવામાં આવે છે.

explain the medical management (મેડિકલ મેનેજમેન્ટ વર્ણવો)

Provide adequate diet and medication .

• પેશન્ટ નુ ન્યુટ્રીશનલ સ્ટેટસ assess કરવું.
• જો પેશન્ટને પેપ્ટિક ulcer હોય તો એન્ટાસિડ મેડિસિન Provide કરવી.
• પેશન્ટની appetite ને improve કરવા માટેના measures લેવા.
• પેશન્ટને લોટસ ઓફ ફ્લુઇડ પીવા માટે કહેવું.

maintain hydration level.

• પેશન્ટને દરરોજ adequate અમાઉન્ટ મા fluid ઇન્ટેક કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને કોઈપણ રીનલ કેલ્ક્યુલાઈ માટેના સાઈન અને સીમટોમ્સ છે કે નહીં તે જોવું જેમકે એબડોમીનલ પેઈન તથા હિમેચ્યુરીયા.
• પેશન્ટને thiazide diuretic અવોઇડ કરવી કારણ કે તે diuretic મેડિસિન એ કેલ્શિયમનું બોડીમાં retention કરે છે તેના કારણે બોડીમાં સીરમ કેલ્શિયમ લેવલ ઇન્ક્રીઝ થાય છે.
• જો પેશન્ટને ડીહાઈડ્રેશનની કન્ડિશન થાય તો તાત્કાલિક ફિઝિશિયન અને રિપોર્ટ કરવો.

improve mobility level

• પેશન્ટને પોસિબલ થાય ત્યાં સુધી એક્ટિવિટી કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને થોડા થોડા અમાઉન્ટમાં વોકિંગ કરવા માટે કહેવું.
• bed rest કરવાથી કેલ્શિયમનું લેવલ બોડી માંથી રીડ્યુસ થાય છે તથા રીનલ કેલ્ક્યુલેટ ફોર્મેશન થવાનું ઓછું થાય છે.
• પેશન્ટને ઓરલી ફોસ્ફેટ પ્રોવાઇડ કરવું કે જે body મા calcium amount reduced કરે.

provide health education

• પેશન્ટમાં પ્રોપરલી અવેરનેસ લાવવી.
• પેશન્ટનું કેલ્શિયમ ફોસ્ફરસ બેલેન્સ maintain રાખવું.
• પેશન્ટને ક્લોઝલી મોનિટરિંગ કરવું.
• નર્સ ને પ્રોપર્લી follow up પેશન્ટને લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને મેક્સિમમ ફૂડ લેવા માટે કહેવું.

Nursing management

Nursing assessment

• પેશન્ટનો વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટને હાઇપર પેરાથાઇરોડીઝમનું કોઈ પણ સીમટોમ્સ છે કે નહીં તે એસેસ કરવું.
• પેશન્ટનું ડાયટરી હેબિટ, આલ્કોહોલ ,સ્મોકિંગ હેબિટ છે કે નહીં તે અસેસ કરવો.
• પેશન્ટનું થરો ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન કરવું.
• પેશન્ટનું પેઇન તેની ક્વોલિટી ,ઇન્ટેન્સિટી, ડ્યુરેશન તથા અન્ય ફેક્ટરને assess કરવા.

pre operative Nursing diagnosis

• 1)Activity intolerance related to fatigue and weakness.
• 2)Impaired nutritional status less than body requirement related to nausea and vomiting.
• 3)Discomfort related to bone pain.
• 4)Disturbed sleeping pattern related to pain and psychosis.
• 5)Anxiety related to disease and surgery.

pre operative Nursing interventions.

1)Promote activity level.

• client ની એક્ટિવિટી લેવલ એસેસ.
• પેશન્ટ માટે નર્સિંગ કેર પ્લાન કરવું.
• પેશન્ટને એક્ટિવિટી વચ્ચે rest પ્રોવાઇડ કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને બેલેન્સ diet લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને એડીકેટ અમાઉન્ટમા fluid લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને સપ્લીમેન્ટરી વિટામિન્સ પ્રોવાઇડ કરવું.

2)maintain nutritional status.

• ક્લાઈન્ટ નું nutritional સ્ટેટસ ઍસેસ કરવું.
• પેશન્ટની ઈટિંગ હેબિટ અસેસ કરવી.
• પેશન્ટને થોડા થોડા પ્રમાણમાં તથા વારંવાર ફૂડ પ્રોવાઈડ કરવો.
• પેશન્ટને ઓરલ hygiene મેન્ટેન કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને બેલેન્સ ડાયટ લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને સોફ્ટ તથા બેલેન્સ diet લેવા માટે કહેવુ.
• પેશન્ટનો ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેન્ટેન કરવો.

3)Promote comfort level.

• પેશન્ટનો pain લેવલ assess કરવું.
• પેશન્ટને comfortable પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને ડાઈવરઝનલ થેરાપી provide કરવી.
• પેશન્ટને રેન્જ ઓફ મોશન એક્સરસાઇઝ કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને comfort ડિવાઇસ જેમકે પિલ્લો, કુશન, heat થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.

4)Promote sleep.

• પેશન્ટ નું સ્લીપિંગ હેબિટ assess કરવું.
• પેશન્ટ નુ કંડક્ટીવ એન્વાયરમેન્ટ કરવું.
• પેશન્ટનું પર્સનલ હાઈજીન Maintain રાખવું.
• પેશન્ટને એનાલજેસિક મેડિસિન provide કરવી.
• પેશન્ટની સ્લીપિંગ કરતા પહેલા કોઈ પણ બુક ને રીડિંગ કરવા માટે કહેવું.

Post- operative Nursing interventions

• 1)ineffective Airway clearance related to post anesthesia effect.
• 2)ineffective gas changes related to post operative bed rest.
• 3)fluid volume deficit related to post operative bed rest.
• 4)Risk for infection related to post surgery hospitalization .

Nursing interventions:=

1)keep air way patent.

• પેશન્ટનુ respiratory સ્ટેટસ breathing sound assess કરવા.
• પેશન્ટની fowler પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી.
• patient ને deep બ્રિધિંગ એક્સરસાઇઝ કરવા માટે એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટની ઓરલ તથા endocrine suctioning માટે કહેવું.
• પેશન્ટને પલ્સ ઓક્સીમેટ્રી check કરવો.

2)improving breathing pattern.

• પેશન્ટનું respiratory rate assess કરવું.
• પેશન્ટને fowler પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી.
• પેશન્ટની ડીપ breathing એક્સરસાઇઝ માટે કહેવું.
• પેશન્ટની steam inhalation, ફિઝિયોથેરાપી તથા incentive સ્પાયરોમેટ્રી પ્રોવાઈડ કરવો.
• પેશન્ટને પ્લેનટી ઓફ ફ્લૂઇડ લેવા માટે કહેવું.

3)maintain fluid and electrolyte balance.

• પેશન્ટના વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• પેશન્ટની intra વિનસ ફ્લુઇડ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને સ્ટ્રીક aseptic ટેકનીક મેન્ટેન કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટનું ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેઇન્ટેન કરવું.

4)prevent occurrence of infections:=

• પેશન્ટના વાઈટલ sign મોનિટર કરવા.
• પેશન્ટને હેન્ડ વોશિંગ કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટની એસેપ્ટિક ટેકનીક મેન્ટેન કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને નીટ તથા ક્લિન એન્વાયરમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટની ક્લીન કોટન ક્લોથ પહેરવા માટે કહેવુ.
• પેશન્ટને પ્લેનટી ઓફ fluid provide કરવું.
• પેશન્ટને પ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન આપવી.
• પેશન્ટને કોઈપણ કોમ્પ્લિકેશન હોય તો તેનું મોનિટરિંગ કરવું.

1) define hypoparathyroidism (હાઇપોપેરાથાઈરોઈડિઝમ ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

2)explain the Etiology , Clinical manifestation , And diagnostic evaluation of hypothyroidism .(હાઇપોપેરાથાઇરોઇડિઝમના કારણો તેના સાઇન અને સીમટોમ્સ તથા ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો.)

3)explain the management of hypoparathyroidism

1)explain the hypoparathyroidism. (હાઇપો પેરાથાઇરોઇડિઝમને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

• હાઇપો પેરાથાઇરોઇડિઝમ એ પેરા થાઇરોઈડ ગ્લેન્ડની એન્ડોક્રાઈન ડિસઓર્ડર છે .
• હાયપોપેરાથાઇરોઇડિઝમમાં પેરાથાઇરોઇડ ગ્લેન્ડમાંથી પેરાથાઇરોઇડ હોર્મોનનું ઈનએડીકવેટ (ઓછા) અમાઉન્ટ મા secretion થાય છે તેને હાઇપો પેરા થાઇરોઇડિઝમ કહેવામાં આવે છે.
• હાઇપો પેરાથાઇરોઇડિઝમ એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં બ્લડમાં Phosphate અમાઉન્ટ Elevated થાય છે અને કેલ્શિયમનું અમાઉન્ટ decrease થાય છે.

2)explain Etiology. (કારણ વર્ણવો)

• કેન્સર ના કારણે પેરાથાઇરોઇડ ગ્લેન્ડ ને રીમુવ કરેલ હોય તો.
• આયર્ન ના વધુ પડતા અમાઉન્ટને કારણે.
• ડાયટમાં એલ્યુમિનિયમ નું અમાઉન્ટ હોવાના કારણે.
• infraction of parathyroid gland.
• ગ્રેવ ડીસીઝ.
• હાઝીમોટો થાઇરોઈડાઈટીસ.
• આલ્કોહોલિઝમના કારણે મેગ્નેશિયમ ની ડેફિશન્સી થવાના કારણે.

explain the Clinical manifestation/sign and symptoms.(લક્ષણો તથા ચિન્હો લખો.)

• ન્યુરો મસક્યુલર સિસ્ટમમાં ઇરીટેબલિટી થવી.
• numbness and tingling sensation in extremities.
• હાથ તથા પગમાં સ્ટીફનેસ આવવી.
• બ્રોંકો સ્પાઝમ.
• ગળવામાં તકલીફ પડવી.
• ફોટો ફોબિયા.
• આચકી આવવી.

explain the diagnostic evaluation

• history taking and physical examination.
• blood test.
• examine serum calcium level.

explain the management

medical management

• thyroidectomy બાદ તાત્કાલિક calcium gluconate intravenously provides કરવું.

• હાઇપો પેરાથાઇરોઇડિઝમ ને ટ્રીટ કરવા માટે પેરેન્ટ્રલ રૂટ દ્વારા પેરા થાઇરોઇડ હોર્મોનનું એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.
• પેશન્ટને એન્ટી કન્વર્ઝન drug પ્રોવાઇડ કરવી.
• એન્વાયરમેન્ટ એ noise ફ્રી તથા ઓછી લાઈટ વાળુ હોવું જોઈએ.
• જો પેશન્ટને respiratory distress થતું હોય tracheostomy અને ત્યારબાદ મિકેનિકલ ventilation તથા બ્રોન્કો ડાયલેટિંગ મેડિસિન પ્રોવાઈડ કરવી.
• પેશન્ટને હાઈ કેલ્શિયમ તથા low ફોસ્ફરસ વાળું ફૂડ લેવા માટે એડવાઇઝ કરવી( milk, milk product, egg yolk).
• પેશન્ટને એલ્યુમિનિયમ હાઈડ્રોક્સાઇડ જેલ પ્રોવાઇડ કરવું.

explain the nursing management

nursing assessment

• પેશન્ટના વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• પેશન્ટની ડાયટરી હેબીટ assess કરવી.
• પેશન્ટનો ફ્લૂઈડ અમાઉન્ટ એસસેસ કરવું.
• પેશન્ટનું ન્યુરો મસ્ક્યુલર એક્ઝામિનેશન કરવું.
• પેશન્ટના behavior ચેન્જીસ છે કે નહીં જેમકે એન્ઝાઈટી,irritability, assess કરવું.
• સીઝર એક્ટિવિટી ને ઓબ્ઝર્વ કરવું.

nursing diagnosis

• 1)risk of injury related to tetany ,Seizures.
• 2)Anxiety related to disease, treatment.
• 3)Impaired nutritional pattern less than body requirement related to dysphagia.
• 4)activity intolerance related to weakness, photophobia.
• 5)knowledge deficit related to disease condition, treatment, self care, prognosis and discharge needs.

Nursing interventions

reduce the risk of injury.

• પેશન્ટના વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• પેશન્ટને numbness ,tingling સેન્સેશન છે કે નહીં તે અસેસ કરવું.
• પેશન્ટને સીઝર આવતી હોય તો તેને રિસ્ટ્રેઇન ન કરવું.
• પેશન્ટની સાઈડ rails ને અપ રાખવી.
• પેશન્ટનું serum કેલ્શિયમ લેવલ મોનિટર કરવુ.
• સીઝર્સને કંટ્રોલ કરવા માટે એન્ટીકન્વર્ઝન્ટ મેડિસિન એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવી.

2)relieve anxiety.

• પેશન્ટનું એન્ઝાઇટી લેવલ મોનિટર કરવું.
• જે કંઈ પણ હોય તે બધી જ માહિતી એક્સપ્લેઇન કરવું.
• એક્સટર્નલ સ્ટીમયુલાઈને રીડયુઝ કરવું તથા calm એન્વાયરમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટની માઈન્ડ ડાઈવર્સનલ થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવી.
• પેશન્ટની એન્ટી એન્ઝાઈટી ડ્રગ પ્રોવાઈડ કરવી.

3)maintain stable weight by reducing malnutrition.

• પેશન્ટનું ફૂડ ઇન્ટેક લેવલ મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટને adequate અમાઉન્ટમાં meal લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટની હાય કેલરી ફૂડ લેવા માટે કહેવું કે જે ઈઝીલી ડાઈજેસ્ટ થઈ જાય.
• પેશન્ટની હાઈ કેલરી હાઈ પ્રોટીન તથા કાર્બોહાઇડ્રેટ રીચ ફૂડ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટનો ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેન્ટેન કરવો.

4)improved ability to participate in desired activities.

• પેશન્ટનું વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા તથા ક્લાઈન્ટ નું એક્ટિવિટી લેવલ assess કરવું.
• પેશન્ટને tachypnea, dyspnea, pallor, cyanosis ની યાદી કરવું.
• પેશન્ટને calm એન્વાયરમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને bed rest પ્રોવાઇડ કરવો તથા વધુ પડતું એક્ટિવિટીને restrict કરવી.
• પેશન્ટને એન્ટાસીડ્સ તથા એન્ટી એન્ઝાઈટી એજન્ટ provide કરવું.

enhancing knowledge.

• પેશન્ટનું ડીસીઝ તથા તેના ટ્રીટમેન્ટ વિશેનું નોલેજ એસેસ કરવું.
• પેશન્ટને ડ્રગ થેરાપી તથા તેના સાઇડ ઇફેક્ટ વિશે નોલેજ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને બેલેન્સ ન્યુટ્રીશનલ ડાયટ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટનું ન્યુટ્રીશનલ menu પ્લાન કરવું.
• પેશન્ટને રેગ્યુલર ફોલોઅપ લેવા માટે કહેવું.

• 1)define/explain thyroiditis.(થાઈરોઈડાયટીસ ને વ્યાખ્યાયિત કરો.)
• 2)explain, types, Etiology , Clinical manifestation , And diagnostic evaluation of thyroiditis .(થાઈરોઈડાયટીસ ના કારણો,તેના ટાઈપ, લક્ષણો અને ચિન્હો, તથા ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો)
• 3)explain the management of thyroiditis. (થાઈરોઈડાયટીસ નું મેનેજમેન્ટ લખો.)

1)Define/explain thyroiditis (થાઇરોઈડાયટીસને વ્યાખ્યાયિત કરો.)

=> થાઈરોઈડ ગ્લેન્ડ એ સ્મોલ બટરફ્લાય શેપ ની ગ્લેન્ડ છે કે જે નેકના front પાર્ટમાં લોકેટેડ હોય છે.

=> થાઈરોઈડ ગ્લેન્ડ cricoid cartilage ના ઇન્ફીરીયર( નીચેના) પાર્ટમાં આવેલી હોય છે.

=> થાઈરોઈડ ગ્લેન્ડના હોર્મોન( T3,T4) એ બ્લડ સ્ટ્રીમમાં રિલીઝ થાય છે કે જે બોડી ના ગ્રોથ અને મેટાબોલીઝમમા અગત્યનો ભાગ ભજવે છે.

=> આ થાઇરોઇડ ગ્લેન્ડમાં ઇન્ફેક્શન અને ઇન્ફલાર્મેશન ને થાઇરોઇડાઇટિસ કહેવામાં આવે છે.

==>( inflammation of the thyroid gland its called Thyroiditis.)

2)explain the types of thyroiditis.(થાઈરોઈડાયટિસના ટાઈપ લખો)

• 1)Acute suppurative thyroiditis ( એક્યુટ સુપુરેટિવ થાઇરોઇડાયટિસ)
• 2)subacute or lymphatic thyroiditis.( સબએક્યુટ ઓર લિંમ્ફેટીક થાઈરોઈડાયટીસ )
• 3)chronic thyroiditis ( HASHIMOTO’S DISEASE) ( ક્રોનિક થાઇરોઇડાયટીસ/ હાશિમોટો ડીસીઝ)
• 4)lymphocytic/silent or Painless thyroiditis.( લીમ્ફોસાઇટીક સાઇલેન્ટ ઓર પેઈનલેસ થાઇરોઇડાઈટીસ)

1)Acute suppurative thyroiditis ( એક્યુટ સુપુરેટિવ થાઇરોઇડાયટિસ)

=> થાઈરોઈડાયટીસ નો આ પ્રકાર એ મુખ્યત્વે કોઈ બેક્ટેરિયલ ઇન્વેસન થવાના કારણે જોવા મળે છે.

=> એક્યુટ થાઈરોઈડાયટીસ એ મુખ્યત્વે one month સુધી જોવા મળે છે.

2)subacute or lymphatic thyroiditis. ( સબએક્યુટ ઓર લિંમ્ફેટીક થાઈરોઈડાયટીસ )

• સબએક્યુટ તથા lymphatic થાઈરોઈડાયટીસ ને
• quervain’s thyroiditis ( કવેરવેઇન્સ થાઈરોઈડાયટીસ),
• Granulomatous thyroiditis( ગ્રેન્યુલોમેટસ થાઇરોઇડાઇટીસ),
• giant cell thyroiditis ( જાયંટસેલ થાઈરોઈડાયટીસ)

તરીકે પણ ઓળખવા માં આવે છે.

=> સબ એક્યુટ થાઈરોઈડાઇટીસ માં પેશન્ટને થાઇરોઇડાયટિસની કન્ડિશન એ ત્રણ થી ચાર મંથ સુધી રહે છે.

3)chronic thyroiditis ( HASHIMOTO’S DISEASE) ( ક્રોનિક થાઇરોઇડાયટીસ/ હાશિમોટો ડીસીઝ)

=> ક્રોનિક થાઇરોઇડાયટીસ ને હાશિમોટો થાઈરોઈડાયટીસ કહેવામાં આવે છે.

=> ક્રોનિક થાઈરોઈડાયટીસ એ લોંગ ટર્મ ઇન્ફ્લામેટરી ડિસઓર્ડર છે.

=> ક્રોનીક થાઈરોઈડાયટીસ એ પેશન્ટને 1 year સુધી( 12 to 18 months ) જોવા મળે છે.

4)lymphocytic/silent or Painless thyroiditis. ( લીમ્ફોસાઇટીક/ સાઇલેન્ટ ઓર પેઈનલેસ થાઇરોઇડાઈટીસ)

=> આ પ્રકારની થાઈરોઈડાયટીસ એ મુખ્યત્વે વુમનમાં પોસ્ટ પાર્ટમપિરિયડ દરમિયાન જોવા મળે છે.

• 3)explain the causes/Etiology of thyroiditis .(થાયરોઈડાયટીસ ના કારણ જણાવો)

1)Acute suppurative thyroiditis:=

• બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનના કારણે:=
• સ્ટેફાઈલોકોકસ બેક્ટેરિયા ( staphylococcus bacteria)
• સ્ટ્રેપ્ટોકોકસ બેક્ટેરિયા ( Streptococcus bacteria)
• pneumococcus pneumonia ( ન્યુમોકોકસ ન્યુમોનિયા),

ફંગલ ઇન્ફેક્શન ના કારણે:=

• aspergillus ( એસપરજીલસ),
• candida ( કેન્ડીડા),
• histoplasma ( હીસ્ટોપ્લાઝમા),

=> આ મુખ્યત્વે 20 થી 40 વર્ષની વુમનમાં ,તથા બાળકોમાં અને ઓલ્ડર પીપલ્સ માં જોવા મળે છે.

2) subacute thyroiditis:=

વાયરલ ઇન્ફેક્શનના કારણે,

ઓટોઇમ્યુન એબનોર્માલીટી ના કારણે.,

જિનેટિક કન્ડિશનના કારણે,

માઇકો બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનના કારણે.

અમુક પ્રકારની ડ્રગ્સ લેવાના કારણે.

આ પ્રકારના થાઇરોઇડાયટીસ એ મુખ્યત્વે 40 થી 50 વર્ષની વુમનમાં વધુ જોવા મળે છે.

3)chronic thyroiditis:=

• ઓટોઇમ્યુન ડિસઓર્ડર ના કારણે.
• જીનેટીક એબનોર્માલીટી ના કારણે.
• આ પ્રકારનું થાઇરોઈડાયટીસ એ મુખ્યત્વે 20 થી 50 વર્ષની વુમનમાં વધુ પડતું જોવા મળે છે.

4)explain the Clinical manifestation/diagnostic evaluation of thyroiditis.(થાઈરોઈડાયટીસ ના લક્ષણો તથા ચિન્હો વર્ણવો)

1)Acute thyroiditis:=

• આમાં ગળાના આગળના બંને પાર્ટમાં પેઇન થાય છે અને આ પેઇન ઇયર તથા મેન્ડિબલ્સ ( mandibles)માં રેડીએટ થાય છે.
• બેક્ટેરિયલ ટોક્સિસીટી,
• તાવ આવવો,
• પરસેવો વડવો,
• ઠંડી લાગવી,
• sore throat,
• hoarseness,
• ગળવામાં તકલીફ પડવી,

2)subacute lymphocytic thyroiditis:=

• થાઈરોઈડ ગ્લેન્ડ એ swollen and inflamed થવી.
• નેકમાં પેઈન થવું,
• તાવ આવવો,
• થાક લાગવો,
• ભૂખ ન લાગવી( loss of appetite :=Anorexia),

3)subacute Granulomatous thyroiditis:=

• નેક પેઈન થવું,
• નેકમાં થતું પેઇન એ ઇયર અને mandible માં રેડીએટ થાય છે.
• મસલ્સ પેઇન થવુ.
• sore throat,
• થાઇરોટોક્સિકોશિશ( high level of thyroid hormone in blood for any cause),

4)chronic thyroiditis:=

• થાઇરોઈડ ગ્લેન્ડ નુ enlargement થાય છે.
• ગળવામાં તકલીફ પડવી.
• રેસ્પીરેટરી ડીસ્ટ્રેસ થવું.
• થાક લાગવો.
• એનર્જી ઓછી રહેવી.
• જોઈન્ટ તથા મસલ્સ પેઇન થવું.
• વોઇસમાં ચેન્જીસ થવું.

5)explain the diagnostic evaluation of thyroiditis. (થાઇરોઈડાયટીસ નું ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન લખો.)

history taking and physical examination,

blood culture,

needle aspiration,

thyroid ultrasound,

thyroid stimulating hormone level assessment.

T3, ( triiodothyronin),

T4( thyroxine)level assessment.

needle aspiration.

6)explain the management of thyroiditis. (થાઈરોઈડાયટીસ નું મેનેજમેન્ટ લખો)

• 1)Acute pain related to post operative tissue damage.
• 2)imbalance nutritional status less than body requirement related to hyper metabolic rate and Impaired utilization and storage of nutrients .
• 3)Impaired skin integrity related to surgical incision .

Nursing management

• પેશન્ટનુ ન્યુટ્રીશનલ સ્ટેટસ ઍસેસ કરવું.
• પેશન્ટ એ કેટલા અમાઉન્ટમાં ન્યુટ્રીશન લે છે તે assess કરવુ.
• પેશન્ટને ગળવામાં કોઈ તકલીફ થાય છે કે નહીં તે જોવું.
• જો પેશન્ટને નોઝિયા અને વોમિટિંગ થતું હોય તો એન્ટી ઇમેટીક મેડિસિન એડમિનિસ્ટર કરવી.
• પેશન્ટને એડીક્યુએટ અમાઉન્ટ fluid provide કરવું જેથી પેશન્ટનું હાઇડ્રેશન સ્ટેટસ maintain રહે.
• પેશન્ટનો દરરોજ વજન ચેક કરવો.
• પેશન્ટનું દરેક એક થી બે કલાકે respiratory સ્ટેટસ ઍસેસ કરવું.
• પેશન્ટનું પેઇન લેવલ અસેસ કરવુ.
• પેશન્ટને સેમીફાવલર પોઝિશન provide કરવી.
• ડ્રેસીંગ એ ક્લીન તથા ડ્રાય હોવું જોઈએ ઇન્ફેક્શનને પ્રિવેન્ટ કરવા માટે.
• પેશન્ટના કોપીંગ એબિલિટીને ઇમ્પ્રુવ કરવા માટે ડાઈવરઝનલ એક્ટિવિટી કરવા માટે એન્કરેજ કરવું.
• પેશન્ટના વાઇટલ સાઈન દર ૧૫ મિનિટે ચેક કરવા પોસ્ટ ઓપરેટિવ પિરિયડ દરમિયાન.
• પોસ્ટ ઓપરેટિવ પિરિયડ સમય દરમિયાન patient નુ dressing ચેક કરવું.
• પેશન્ટને કોઈ બ્લીડિંગ થાય છે કે નહીં તે ચેક કરવું.
• પેશન્ટને હાઇપો કેલ્સેમિયાના સાઈન અને સીમટોમ છે કે નહીં તે ચેક કરવું.
• પેશન્ટ નું કેલ્શિયમ મેગ્નેશિયમ તથા ફોસ્ફેટ લેવલ ચેક કરવુ.
• પેશન્ટને કોઈપણ રેસ્ટલેસનેસ ,agitation, તથા ટેકીકાર્ડિયા જેવી કન્ડિશન છે કે નહીં તે અસેસ કરવું.
• પેશન્ટનું થાઇરોઇડ ફંક્શન લેવલ ચેક કરતું રહેવું.
• પેશન્ટને પ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.