• EXPLAIN THE ASSESSMENT OF ENDOCRINE DISORDER

• EXPLAIN THE HISTORY COLLECTION OF ENDOCRINE DISEASE

હિસ્ટ્રી કલેક્શન કરતી વખતે પેશન્ટની full હિસ્ટ્રી લેવાની કે પેશન્ટની પ્રેઝન્ટ કન્ડિશન કેવી છે અને તેને પ્રિવિયસ એટલે કે પહેલા કોઈ પણ પ્રકારની મેડિકલ હિસ્ટ્રી છે કે નહીં તેના વિશે માહિતી gathering કરવી.

હિસ્ટ્રી કલેક્શન મા મુખ્યત્વે નીચે મુજબ ના મુદ્દાઑ નો સમાવેશ કરવામા આવે છે.

Biographical data,

Chief complain,

Present medical history,

Past medical history,

family history,

Any time if ,hospitalization,

psychological history,

assessment about the non specific symptoms and specific symptoms.

common non specific symptoms are

Fatigue (થાક લાગવો),

જનરલ apperience change થવો.

skin તથા hair ની કન્ડિશનમા ચેન્જીસ આવવા.

mood change થવુ.

weight મા ચેન્જીસ થવો.

સ્લીપિંગ પેટર્ન મા ડિસ્ટર્બન્સ આવવુ.

એનર્જી ઓછી થવી.

some specific symptoms of Endocrine disease

1) change in mental status (મેન્ટલ સ્ટેટસમાં ચેન્જ થવો):= આમા જ્યારે પેશન્ટની કોઈપણ એન્ડોક્રાઇન ડીસઓર્ડર હોય તો પેશન્ટ એ એવુ કહે છે કે તે નર્વસ થાય છે, તેના મૂડમા ચેન્જીસ આવે છે ,કન્ફ્યુઝન થાય છે, ડિપ્રેશનમા આવી જાય છે, અને જો ડાયાબિટીસ મલાઈટસ વગેરે જેવા ડીસીઝ અનકંટ્રોલ રહે તો વ્યક્તિ કોમા મા પણ જઈ શકે છે.

2)Vital Sign (વાઈટલ સાઇન):= હાઈપર થાઇરોડિઝમ ની કન્ડિશનમાં body ટેમ્પરેચર તથા pulse increases છે.

ડાયાબિટીસ કિટો એસીડોસીસના ક્લાસિક સાઇનમાં deep rapid બ્રિધિંગ થાય છે.

જો adrenal gland ઉપર ટ્યુમર થયેલી હોય તો બોડીમાં epinephrine નું લેવલ increase થાય છે અને તે હાઇપર ટેન્શન ને ક્રિએટ કરે છે.

Body માં જો એન્ટિડાયુરેટિક હોર્મોન અપૂરતા પ્રમાણમા સિક્રીટ થાય તો તે બોડી માં ડીહાઈડ્રેશનની કન્ડિશન ક્રિએટ કરે છે, પરંતુ જો antiduretic hormone માં વધુ પ્રમાણમાં સિક્રેટ થાય તો fluid retention કરવાનુ કામ કરે છે.

3) Palpitation (પાલ્પીટેશન):= હાઇપો થાઈરોડિઝમ ની કન્ડિશન મા તથા pheochromocytoma ની કન્ડિશનમાં હાર્ટ રેટ increase થાય છે.

4) Adrenocortical Hyper function (એડ્રીનોકોટીકલ હાઈપર ફંક્શન):= આમા મુખ્યત્વે મુન ફેસીસ, thin extremity તથા ઓબેસિટી જોવા મળે છે.

5) Change in physical structure (ફિઝિકલ અઅપીયરન્સ મા ચેન્જીસ થવા):= એક્રોમેગાલિ ની કન્ડિશનમાં હાથ તથા પગ અને બોડીમાં ચેન્જીસ જોવા મળવા.

6) Abnormalities in Sexual Structure (સેક્સ્યુઅલ ઓર્ગનમાં પણ એબનોર્માલિટી જોવા મળવી):=Menstrual સાયકલ ઇરેગ્યુલર થવી, એમેનોરિયા, Premature development of secondary sexual characteristic વગેરે જોવા મળે છે.

7) Change in bowel habit (બોવેલ હેબિટમાં ચેન્જીસ થવા).:= જો હાઈપર થાઇરોડીઝમ ની કન્ડિશન હોય તો ફ્રિકવન્ટલી લુસ સ્ટુલ પાસ થવું તથા હાઇપો થાઈરોડિઝમની કન્ડિશન હોય તો કોન્સ્ટીપેશનની કન્ડિશન જોવા મળી શકે છે.

8) Polyuria and Polydipsia (પોલીયુરીયા અને પોલીડિપ્સિયા) := આ સીમટમ્સ એ મુખ્યત્વે ડાયાબિટીસ મલાઈટસ ના કારણે જોવા મળે છે.

9) Change in weight (વજનમાં બદલાવ આવવો):= ખૂબ વધુ જમવા છતા પણ વજન ઓછું થવું કે જે ડાયાબિટીસ ની કન્ડિશનમાં જોવા મળે છે તથા હાઈપર થાઇરોડિઝમમાં પણ જોવા મળે છે અને જો વધુ પડતો વેઇટ ગેઈન થાય તો તે હાઇપો થાઈરોડિઝમની કન્ડિશન હોય શકે છે.

10) Change in Appetite (એપેટાઇટમાં ચેન્જીસ થવા):= ખૂબ ભૂખ લાગવી તથા ભૂખ ન લાગવી એ ડાયાબિટીસના કારણે જોવા મળે છે.

11) Fatigue (ફટિંગ) := એ મુખ્યત્વે stress ના કારણે જોવા મળે છે.

12) Tremor:= એ મુખ્યત્વે હાઇપર થાઈરોડિઝમની કન્ડિશનમાં જોવા મળે છે.

13) Hair Changes (હેર ચેન્જીસ થવા):= વુમન માં વધુ પડતા hair ઓવેરિયન impairment ને ઇન્ડિકેટ કરે છે. જો એક્ઝીલરી તથા pubic hair loss થતા હોય તો તે pituitary ડીસઓર્ડરને ઇન્ડિકેટ કરે છે. soft and silky hair હાઈપર થાઇરોડિઝમની કન્ડિશનમાં જોવા મળે છે તથા ડ્રાય hair પણ હાઈપર થાઇરોડિઝમમાં જોવા મળે છે.

14) કોઈપણ એન્ડોક્રાઇન સીસ્ટમની ડીશ ઓર્ડર ના કારણે ગ્રોથમાં એબનોર્માલીટી, તથા સ્કીન અને ટીશ્યુસમાં ચેન્જીસ,
Eye માં ચેન્જીસ, તથા બોન અને જોઈન્ટમાં ચેન્જીસ, અને રીનલ ચેન્જીસ પણ જોવા મળે છે.

• Explain the diagnostic evaluation of thyroid function test (થાઈરોઈડ ફંકશન ટેસ્ટ ના ડાયગ્નોસ્ટિક ઈવાલ્યુએશન લખો.)

1) serum thyroxine ( T4),

2) triiodothyronine( T3),

3) serum thyroid stimulating hormone,

4) radioisotope uptake test.

5) T3 uptake resin.

6) serological test.

• Explain the parathyroid function test

1) PTH( parathyroid hormone)

• આ ટેસ્ટ એ બ્લડમાં કેટલા અમાઉન્ટમાં પેરાથાઇરોઇડ હોર્મોન પ્રેઝન્ટ છે તે assess કરવા માટે યુઝ થાય છે.

2) Total serum calcium level:=

• બ્લડ મા ટોટલ કેલ્શિયમ નું અમાઉન્ટ કેટલા પ્રમાણમાં છે કે અસેસ કરવા માટે આ ટેસ્ટ નો use થાય છે.

3) Serum Phosphate level:=

• બ્લડ મા કેટલા અમાઉન્ટમાં ફોસ્ફેટ પ્રેઝન્ટ છે, તે અસેસ કરવા માટે આ test યુઝ થાય છે કે જે કેલ્શિયમના મેટાબોલીઝમમા alteration કરે છે.

• Explain adrenal function test

1)plasma cortisol:=

• પ્લાઝમા કોર્ટીઝોલ એ મુખ્યત્વે એડ્રીનલની disfunction ને assess કરવા માટે યુઝ થાય છે.

2)24 hour urinary free cortisone level:=

• આ ટેસ્ટ એ કેટલા અમાઉન્ટમાં બોડીમાં કોર્ટિઝોલ હોર્મોન પ્રેઝન્ટ છે તે અસેસ કરવા માટે યુઝ થાય છે.

3) Dexamethasone suppression test:=

• આ ટેસ્ટ કે મુખ્યત્વે એડ્રીનલ હાયપર ફંકશનને assess કરવા માટે યુઝ થાય છે.

4)ACTH( Adrenocorticotrophic hormone)

• આ ટેસ્ટ એ મુખ્યત્વે હાઇપર કોર્ટીસોલિઝમ ને assess કરવા માટે યુઝ થાય છે .

5)corticotrophin stimulating hormone:=

• આ ટેસ્ટ એ મુખ્યત્વે કોર્ટીકોટ્રોફીક realizing હોર્મોન એ કેટલા અમાઉન્ટ affect કરે તે અસેસ કરવા માટે યુઝ થાય છે.

6) urine and blood test:=

આ ટેસ્ટ એ મુખ્યત્વે પ્રાઇમરી આલ્ડોસ્ટેરોનિઝમ ને assess કરવા માટે યુઝ થાય છે.

Explain the pituitary function test

• serum prolectin test,
• serum growth hormone test,
• Adrenocorticotrophic hormone,
• insulin toleration test.
• glucose suppression test,
• water deprivation test.

Exocrine pancreatic function test.

• urin test.
• angiography
• radionuclide scanning.