🦠 Care in Communicable Diseases

(સંચારી રોગોમાં રોગપ્રતિશોધક અને સારવારાત્મક કાળજી)

---

📘 પરિચય (Introduction):

સંચારી રોગો (Communicable Diseases) એ એવા રોગો છે જે એક વ્યક્તિમાંથી બીજી વ્યક્તિમાં સૂક્ષ્મજંતુઓ (microorganisms) દ્વારા ફેલાઈ શકે છે. આમાં Bacteria, Virus, Parasite અથવા Fungus સામેલ હોય શકે છે.

👉 ઉદાહરણ: ટ્યુબરક્યુલોસિસ (TB), કસેરા (Measles), ટાયફોઇડ, મલેરિયા, COVID-19, Dengue, Hepatitis B, AIDS

🎯 સંચારી રોગોમાં નર્સિંગ કાળજીના મુખ્ય હેતુઓ (Objectives of Care):

1. દર્દીની સ્થિતિ સુધારવી
2. રોગના ફેલાવાને અટકાવવો
3. લક્ષણોની સારવાર કરવી
4. યોગ્ય પોષણ અને આરામ આપવો
5. દર્દી અને પરિવારને આરોગ્ય શિક્ષણ આપવું

✅ મુખ્ય કાળજી ક્ષેત્રો (Key Areas of Care):

1️⃣ Isolation (અલગ રાખવું):

• રોગના ફેલાવા અટકાવવા માટે દર્દીને અલગ ઓરડામાં રાખવો
• Droplet, contact, airborne isolation પ્રમાણે જુદીજ પદ્ધતિઓ
• Personal protective equipment (PPE) નર્સ દ્વારા પહેરવું

2️⃣ Infection Control Measures (ચેપ નિયંત્રણ પદ્ધતિઓ):

• હાથે ધોવાનો નિયમ (Hand hygiene) – WHO ના 5 moments
• Mask, gloves, gowns પહેરવા
• Instruments અને bedpan ન્યૂનતમ disinfect કરવાં
• Biomedical waste નું યોગ્ય management

3️⃣ Monitoring and Symptom Management (અવલોકન અને લક્ષણોની સારવાર):

• તાપમાન, પલ્સ, શ્વાસદર, લક્ષણોનું રેકોર્ડ રાખવું
• તાવ, ઉલ્ટી, ડાયેરિયા, ખાંસી, દુખાવા માટે supportive care
• ઊંઘ, આરામ અને પોષણ પૂરું પાડવું

4️⃣ Medication Administration (દવા આપવી):

• ડૉક્ટર મુજબ Antibiotics, Antipyretics, IV Fluids, Oxygen therapy
• TB, HIV/AIDS જેવી બીમારીઓ માટે નિર્ધારિત regimen આપવી
• વેકસીન / prophylactic doses જરૂરી હોય તો અપાવવી

5️⃣ Nutrition and Hydration (પોષણ અને દ્રવ પૂરું પાડવું):

• સજાત પચનયુક્ત અને પૌષ્ટિક આહાર આપવો
• ઊર્જાવર્ધક દ્રવ્ય: ORS, લેમન વોટર, સૂપ, દાળ
• મોઢામાં ઘાવ હોય તો નરમ ભોજન

6️⃣ Psychological Support (મનોસાંત્વના આપવી):

• બીમારીથી દર્દી ડર અને તણાવમાં હોય છે
• નર્સે પ્રેમભરી અને હિંમત વધારતી વ્યવહાર કરવી
• પરિવારના સભ્યોને સમજાવવું કે ચેપ ટાળી શકાય છે

7️⃣ Health Education to Patient & Family (આરોગ્ય શિક્ષણ):

• રોગ ફેલાવાના રસ્તાઓ
• સાફસફાઈ, વેકસીન, હાથ ધોવાનો મહત્વ
• પોષણ, આરામ અને દવાઓનું પાલન
• Environmental sanitation

🧼 Environment Management (આસપાસનું વ્યવસ્થાપન):

• ઓરડો હવામાં સારો અને પ્રકાશથી ભરેલો હોવો જોઈએ
• દર્દીનો કચરો, લૂગડાં અને bedpan disinfect થવાં જોઈએ
• મચ્છર, માખી વગેરેનું નિયંત્રણ (vector control)

⚠️ સાવચેતીઓ (Precautions):

• Universal precautions દરેક દર્દી માટે અપનાવવી
• Mask/Gloves/Apron વગર direct contact નહીં
• Immunocompromised દર્દીઓ સાથે વધુ કાળજી
• Reportable diseases – તાત્કાલિક સુચના આપવી (PHC/CHC)

🦠 સંચારી રોગગ્રસ્ત દર્દીની કાળજી

(Care of Patients with Communicable Diseases)

---

📘 પરિચય (Introduction):

સંચારી રોગો (Communicable Diseases) એવા રોગો છે જે એક વ્યક્તિમાંથી બીજી વ્યક્તિમાં સૂક્ષ્મજંતુઓ (જેમ કે બેક્ટેરિયા, વાયરસ, ફૂગ, અથવા પરોપજીવી) દ્વારા ફેલાઈ શકે છે.

👉 ઉદાહરણ: ટ્યુબરક્યુલોસિસ, હેપેટાઇટિસ-B, મલેરિયા, મીઝલ્સ, ટાયફોઇડ, COVID-19, Dengue, ચેમ્બલ

🎯 ઉદ્દેશો (Objectives of Nursing Care):

1. દર્દીને આરામ આપવો અને રિકવરીમાં સહાય કરવી
2. બીમારીના ફેલાવાને અટકાવવું
3. લક્ષણોની સારવાર અને અવલોકન
4. પોષણ, આરામ અને સ્વચ્છતા જાળવવી
5. દર્દી અને તેના પરિવારને આરોગ્ય શિક્ષણ આપવું

✅ સંચારી રોગોમાં દર્દીની કાળજીના મુખ્ય પાસાઓ (Key Aspects of Care):

1️⃣ Isolation (અલગ રાખવું):

• દર્દીને જુદા ઓરડામાં અથવા સ્ક્રીન વડે અલગ રાખવો
• Airborne, droplet કે contact isolation મુજબ કામગીરી
• Universal precautions અપનાવવી

2️⃣ Personal Protective Equipment (PPE):

• નર્સે ماس્ક, ગ્લોવ્ઝ, એપ્રન, શૂ કવર પહેરવા
• દવા આપતા કે નમૂના લેતા PPE પહેરવું ફરજિયાત
• દરેક દર્દી પછી હાથ ધોવા

3️⃣ હેન્ડ હાઇજીન અને સફાઈ (Hand hygiene & Cleanliness):

• WHO 5 Moments for Handwashing અનુસરીએ
• દર્દીના ઓરડાની નિયમિત સફાઈ
• bedpan, urinal, thermometer disinfect કરવાં

4️⃣ Monitoring and Symptom Control:

• તાપમાન, શ્વાસદર, પલ્સ, લક્ષણોની નોંધણી
• Fever – cold sponging / antipyretic
• Diarrhea – ORS, IV fluids
• Cough – mask, respiratory hygiene

5️⃣ Medication Administration:

• Antibiotics, antivirals, antimalarials વગેરે ડૉક્ટરના નિર્દેશ મુજબ આપવી
• TB માટે DOTS પ્રમાણે દવા આપવી
• HIV/AIDS માટે ART દેવું

6️⃣ Nutrition and Hydration:

• નરમ, પચાવટ યુક્ત અને પૌષ્ટિક ભોજન
• યોગ્ય પ્રવાહી – ORS, લીંબુ પાણી, સૂપ
• Appetite વધારે એ રીતે presentation કરવી

7️⃣ Rest and Comfort:

• શાંતિભર્યું વાતાવરણ
• આરામદાયક પથારી, નિયમિત position change
• ઊંઘ જાળવી રાખવી

8️⃣ Psychological Support:

• દર્દી ડર, અપમાન, તણાવમાં હોઈ શકે છે
• સમજદારીથી વાતચીત
• પરિવારના સભ્યોને સમજાવવું કે રોગથી ડરવાની જરૂર નથી

9️⃣ Health Education:

• રોગ ફેલાવાનો માર્ગ અને બચાવ
• વેકસીન લેવી – જેમ કે MMR, TT, Hepatitis B
• માસ્ક, હાથ ધોવાના નિયમ, સેનેટાઇઝરનો ઉપયોગ
• Vector control – મચ્છર, માખી ન રહે

🔟 Waste Disposal & Environmental Hygiene:

• Biomedical waste નો યોગ્ય નિકાલ
• પથારીના કપડા bleach દ્રાવણમાં Soak કરવાં
• ફર્નિચર, સપાટી disinfect કરવી

⚠️ સાવચેતી (Precautions):

• Immunocompromised દર્દી ખાસ જોખમવાળા
• Visitors માટે time અને number ની મર્યાદા
• Vaccination history પૂછવી
• Notifiable diseases PHC/authority ને report કરવી

🚧 Isolation Methods – આલગાવટની પદ્ધતિઓ

(સંચારી રોગોના દર્દીઓ માટે ચેપનો પ્રસાર અટકાવવાની વ્યવસ્થિત પદ્ધતિઓ)

---

📘 પરિભાષા (Definition):

Isolation એ એવી પદ્ધતિ છે જેમાં સંચારક્ષમ (communicable) રોગ ધરાવતા દર્દીઓને અન્ય દર્દીઓ અને આરોગ્યકર્મીઓથી અલગ રાખવામાં આવે છે, જેથી રોગના ફેલાવાને અટકાવી શકાય.

👉 “Isolation is the separation of infected persons from others during the communicable period of a disease to prevent its transmission.”

✅ Isolationના મુખ્ય હેતુઓ (Objectives):

1. ચેપના ફેલાવાને અટકાવવો
2. અન્ય દર્દી, આરોગ્યકર્મી અને મુલાકાતીઓને રક્ષણ આપવું
3. દર્દીની સુખાકારી જાળવવી
4. Universal precautions અમલમાં લાવવી

🛏️ Isolationની મુખ્ય પદ્ધતિઓ (Types of Isolation Methods):

1️⃣ Strict Isolation (કડક આલગાવટ):

• બહુ ચેપજનક રોગ માટે (જેમ કે: Plague, Ebola)
• દર્દીને સંપૂર્ણ રીતે અલગ ઓરડામાં રાખવો
• Mask, gloves, gowns ફરજિયાત
• Visitors ને નિયંત્રિત પ્રવેશ

2️⃣ Contact Isolation (સ્પર્શ દ્વારા ચેપ અટકાવવો):

• ચેપ ત્વચા કે પથારીથી ફેલાઈ શકે એવા રોગો માટે
  (જેમ કે: MRSA, Herpes, Skin infections)
• Gloves અને gowns પહેરવું ફરજિયાત
• Articles disinfect કરવાં જરૂરી

3️⃣ Droplet Isolation (બિંદુઓથી ચેપ અટકાવવો):

• کھાંસી, છીક, બોલવાથી થતો ચેપ
  (જેમ કે: Influenza, Mumps, Pertussis)
• Mask પહેરવો જરૂરી (3 feet distance રાખવો)
• દર્દીને surgical mask પહેરાવવામાં આવવો

4️⃣ Airborne Isolation (હવામાંથી ફેલાતા રોગો):

• TB, Chickenpox, Measles જેવા રોગો માટે
• N95 respirator mask ઉપયોગ
• Negative pressure room (વિશિષ્ટ ઓરડો)
• દરવાજો બંધ રાખવો

5️⃣ Protective (Reverse) Isolation (દર્દીને ચેપથી બચાવવો):

• જેમાં દર્દી પોતે Immunocompromised હોય
  (જેમ કે: AIDS, chemotherapy recipients, transplant recipients)
• Visitors PPE પહેરીને આવે
• Sterile environment, special air filters

👩‍⚕️ Isolation કરતી વખતે નર્સની જવાબદારીઓ (Nursing Responsibilities):

• Isolation signage દરવાજા પર લગાવવો
• Universal precautionsનું પાલન કરવું
• PPE (mask, gown, gloves) યોગ્ય રીતે પહેરવું અને કાઢવું
• Articles અને Linen disinfect કરવું
• Visitors ની કામગીરી મર્યાદિત કરવી
• Patient & Family ને શાંતિપૂર્વક સમજાવવું

🗒️ Isolation Roomની સુવિધાઓ:

• Individual bed
• Personal handwashing sink
• PPE stock nearby
• Waste disposal bins with color coding
• Ventilation / exhaust system

⚠️ સાવચેતી અને નિયંત્રણ:

• PPE પહેર્યા પછી જ પ્રવેશ
• Disinfectant solutions readily available
• Hand hygiene before and after contact
• Used articles separate soak and sterilize

🧤🧼 Standard Safety Measures (Universal Precautions)

(પ્રમાણભૂત સુરક્ષા પગલાં – યુનિવર્સલ પ્રિકોશન્સ)

---

📘 પરિભાષા (Definition):

Universal Precautions એ એવી સુરક્ષા પદ્ધતિઓ છે જે દરેક દર્દી સાથે કામ કરતી વખતે અપનાવવી જરૂરી છે, કેમ કે દરેક દર્દી સંભવિત રીતે ચેપગ્રસ્ત હોઈ શકે છે.

👉 “Universal precautions are a set of infection control practices used to prevent transmission of diseases that can be acquired by contact with blood, body fluids, non-intact skin, and mucous membranes.”

✅ મુખ્ય હેતુઓ (Objectives):

1. દર્દી અને આરોગ્યકર્મી વચ્ચે ચેપના ફેલાવાને અટકાવવો
2. Occupational exposure (જેમ કે needle prick) ઘટાડવો
3. Bloodborne infections (HIV, Hepatitis B & C) સામે રક્ષણ આપવું
4. Hospital-acquired infections (HAIs) અટકાવવી

🧷 મુખ્ય Standard Safety Measures (પ્રમાણભૂત સુરક્ષા પગલાં):

1️⃣ હાથ ધોવાનો નિયમ (Hand Hygiene):

• WHO ના 5 Moments for Handwashing અનુસરો
• Before and after touching patient
• Before aseptic procedures
• After body fluid exposure
• After touching patient surroundings
• ➤ સાબૂ/એલ્કોહોલ આધારિત solution ઉપયોગ

2️⃣ Personal Protective Equipment (PPE):

સાધન	ક્યારે ઉપયોગ કરવો?
Gloves	લોહી, શરીરના પ્રવાહી, ઘા કે ચેપગ્રસ્ત ત્વચા સાથે સંપર્ક સમયે
Mask	છીંક/ખાંસીનો સંપર્ક, aerosol-generating procedures
Gown/Apron	ચેપગ્રસ્ત પ્રવાહી લાગવાની શક્યતા હોય ત્યારે
Goggles/Face shield	આંખો/મુખ પર છીંટા પડવાની શક્યતા હોય ત્યારે

3️⃣ Respiratory Hygiene & Cough Etiquette:

• Mask પહેરવો
• Tissue/કપડું વડે છીંક/ખાંસી
• Mask discard પછી હાથ ધોવા
• દર્દીઓને પણ શીખવાડવું

4️⃣ Safe Injection Practices:

• Sterile needle and syringe – one needle for one patient
• Needles discard immediately in puncture-proof container
• Never recap used needle
• Auto-disable syringe wherever possible

5️⃣ Sterilization and Disinfection:

• Instruments ને યોગ્ય રીતે disinfect/sterilize કરવું
• Bedpans, thermometer, linen disinfect કરવાં
• Use correct chemical/duration for disinfection

6️⃣ Waste Disposal – Biomedical Waste Management:

રંગ	કચરાનો પ્રકાર
પીળો	Infectious waste (dressing, body parts)
લાલ	Recyclable contaminated waste (tubing, gloves)
નારંગી	Sharps like needles, blades
કાળો	General waste

7️⃣ Environmental Cleaning:

• Floors, tables, beds disinfect with 1% bleach
• Clean spills of blood/body fluids immediately
• Separate mops per area (OT, ward, toilet)

8️⃣ Linen and Laundry:

• Soak contaminated linen in 0.5% bleach before washing
• Handle with gloves
• Do not shake linen

9️⃣ Patient Placement:

• Suspected or confirmed infectious patients should be isolated
• Cohorting if isolation not possible
• Signboard outside room

🔟 Staff Immunization and Education:

• Hepatitis B vaccine (for health workers)
• Regular training on infection control
• Needle stick injury protocol જાળવવો

⚠️ સાવચેતીઓ (Precautions):

• PPE remove કરતી વખતે cross-contamination ટાળવું
• Contaminated articles તુરંત disinfect કરવાં
• Sharps disposal અને record રાખવો
• Visitors માટે પણ કેટલાક પગલાં જરૂરી

📢 Health Education and Messages for Different Communicable Diseases

(વિભિન્ન સંચારી રોગો માટે આરોગ્ય શિક્ષણ અને જાગૃતિ સંદેશાઓ)

---

📘 પરિચય (Introduction):

આરોગ્ય શિક્ષણ એ સંચારી રોગોની અસર ઘટાડવા માટે મહત્વપૂર્ણ હથિયાર છે. યોગ્ય સમયે આપવામાં આવતાં આરોગ્ય સંદેશાઓ દર્દી, પરિવાર અને સમુદાયને રોગથી બચાવ અને નિયંત્રણમાં મદદરૂપ થાય છે.

✅ 1. ટ્યુબરક્યુલોસિસ (TB):

📌 આરોગ્ય સંદેશા:

• “ખાંસી ત્રણ સપ્તાહથી વધુ ચાલે તો તાત્કાલિક તપાસ કરાવો.”
• “ટ્યુબરક્યુલોસિસ સાજો થતો રોગ છે – DOTS સારવાર પૂરું કરવું આવશ્યક છે.”
• “દર્દીએ ખાંસી કરતી વખતે મોઢા પર રૂમાલ રાખવો.”
• “જમવાનું, વાસણ અને પથારી અલગ રાખવી.”

✅ 2. COVID-19:

📌 આરોગ્ય સંદેશા:

• “માસ્ક પહેરો, હાથ ધોવો અને ભીડથી દૂર રહો.”
• “ખાંસી, તાવ, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ હોય તો ટેસ્ટ કરાવો.”
• “હોમ ક્વારન્ટીન દરમિયાન પણ આરામ અને પોષણ જાળવો.”
• “COVID વેકસીન લેવા માંગતા તમામ લોકોને પ્રોત્સાહિત કરો.”

✅ 3. મલેરિયા:

📌 આરોગ્ય સંદેશા:

• “મચ્છરો સામે રક્ષણ એ મલેરિયાનો બચાવ છે.”
• “સાંજ બાદ આખા શરીર પર કપડા પહેરો.”
• “મચ્છરદાનીમાં ઊંઘો અને પાણીના જથ્થા દૂર કરો.”
• “તાવ આવે અને કંપની લાગે તો તરત ચકાસણી કરાવો.”

✅ 4. ડેન્ગ્યુ:

📌 આરોગ્ય સંદેશા:

• “પાણી ભરાવાવાળી જગ્યાઓ સાફ કરો – ખાસ કરીને ટાયર, ડબ્બા, ફૂલોના વાસણ.”
• “ડેન્ગ્યુના મચ્છર દિવસ દરમિયાન કાટ કરે છે – કાળજી રાખો.”
• “Platelet ઘટે તો પોતાની રીતે દવા ન લો, તાત્કાલિક ડૉક્ટરની સલાહ લો.”

✅ 5. હેપેટાઇટિસ B & C:

📌 આરોગ્ય સંદેશા:

• “સોજો, જકડાટ, પેશાબ પીળો થાય તો હેપેટાઇટિસની શક્યતા હોય શકે છે.”
• “Injection/સિરિન્જ માત્ર નવો અને સ્ટેરાઈલ જ ઉપયોગ કરો.”
• “ટેટૂ, પિયર્સિંગ અથવા દંતચિકિત્સા સમયે Infection Control પદ્ધતિઓ અપનાવો.”
• “હેપેટાઇટિસ B માટે વેકસીન ઉપલબ્ધ છે – લેવો જોઈએ.”

✅ 6. HIV/AIDS:

📌 આરોગ્ય સંદેશા:

• “HIV ચેપ શારીરિક સંપર્કથી નથી ફેલાતો – ભેદભાવ ન કરો.”
• “સુરક્ષિત જાતીય સંબંધ જાળવો.”
• “રક્ત ચઢાવતી વખતે ટેસ્ટ કરેલું અને સુરક્ષિત રક્ત જ લો.”
• “HIV પોઝિટિવ વ્યક્તિ પણ આરામદાયક જીવન જીવી શકે છે.”

✅ 7. તફુ (Typhoid):

📌 આરોગ્ય સંદેશા:

• “ફક્ત ઉકાળેલું કે શુદ્ધ પાણી પીવો.”
• “ફળ અને શાકભાજી વાપરતા પહેલા ધોઈ લો.”
• “જમવાને પહેલાં અને શૌચ પછી હમેશાં હાથ ધોવો.”
• “Typhoid વેકસીન ઉપલબ્ધ છે – આપો.”

✅ 8. કસેરા, રૂબેલા, ડિફ્થેરિયા,PERTUSSIS (MR-DPT રોગો):

📌 આરોગ્ય સંદેશા:

• “બાળકનો સમયસર સંપૂર્ણ રસીકરણ કરાવો.”
• “જો બાળકને તાવ અને ચામડી પર લાલ ધબ્બા પડે તો તાત્કાલિક ચકાસણી કરાવો.”
• “હવે MR અને DPT રસીો દરેક બાળક માટે જરૂરિયાત છે.”

✅ 9. દસ્ત/અંતરડી/પાણીની ચેપવાળા રોગો:

📌 આરોગ્ય સંદેશા:

• “ORS નો ઉપયોગ કરો – દસ્તમાં જલદ પ્રવાહી પૂરું પાડો.”
• “ઘરનું પાણી ઉકાળીને પીવો.”
• “ટોઇલેટ અને રસોડામાં ખાસ સ્વચ્છતા જાળવો.”

📚 નર્સ માટે મહત્વપૂર્ણ આરોગ્ય શિક્ષણ પદ્ધતિઓ (Methods of Health Education for Nurses):

• Health Talk – છૂટી વખતે, ક્લિનિકમાં, હોસ્પિટલમાં
• Flipchart અને Posters
• Individual counseling
• Group meeting / Mothers’ meeting
• Folk media (ભજન, નાટક, વાર્તા દ્વારા સંદેશ)
• Community visits

👩‍⚕️ આરોગ્ય કર્મી / ANM ની ભૂમિકા અને જવાબદારીઓ

(Role and Responsibilities of Health Worker / ANM)

📘 પરિચય (Introduction):

ANM (Auxiliary Nurse Midwife) એ આરોગ્ય વિભાગની પ્રાથમિક કડી છે. તેઓ ગામડાંના સ્તરે આરોગ્યસેવા, માતૃમૃત્યુ અને શિશુમૃત્યુ દર ઘટાડવા, રસીકરણ, પરિવાર કલ્યાણ અને આરોગ્ય શિક્ષણ જેવા ક્ષેત્રે અતિ મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.

✅ મુખ્ય ભૂમિકાઓ (Key Roles of ANM):

1️⃣ માતૃ અને શિશુ આરોગ્ય (Maternal & Child Health):

• ગર્ભવતી સ્ત્રીઓનો ANC રજીસ્ટર તૈયાર કરવો
• TT રસી, આયર્ન કેલ્શિયમ અને ફોલિક એસિડ આપવી
• હોમ ડિલિવરીની જોખમ ઓળખવી અને રેફર કરવી
• PNC ની મુલાકાતો લેવી અને માતાનું આરોગ્ય ચકાસવું
• બાળકનું જન્મપોતરું તૈયાર કરવું

2️⃣ પરિવાર કલ્યાણ (Family Welfare Services):

• દંપતીઓને નિયોજનના વિકલ્પો સમજાવવો
• IUCD, Oral pills, Injectable ની જોગવાઈ કરવી
• પુરુષ /સ્ત્રી સ્ટેરિલાઇઝેશન માટે મોકલણી કરવી
• દંપતિનો રેકોર્ડ જાળવવો

3️⃣ રોગ રોકથામ અને નિયંત્રણ (Disease Prevention & Control):

• TB, મલેરિયા, ડેન્ગ્યુ, HIV/AIDS, લેપરોસી જેવા રોગોની શોધ અને રિપોર્ટિંગ
• દવા આપવી અને DOTS ફોલોઅપ
• Vector control માટે chlorine tablets, larvicide spray
• સુત્રવાતી, શંકાસ્પદ રોગોનો સમયસર રિપોર્ટ આપવો

4️⃣ રસીકરણ સેવાઓ (Immunization Services):

• RI (Routine Immunization) ના બધા રસી આપવાં
• Mamta Day કે Outreach Camp માં જોડાવું
• રસીના કોલ્ડ ચેઈન જાળવવી
• RI મોનિટરિંગ ફોર્મ ભરીને PHC/CHC મોકલવો

5️⃣ આરોગ્ય શિક્ષણ (Health Education & Counseling):

• ગર્ભવતી સ્ત્રીઓ, માતા અને કિશોરીઓને આરોગ્ય શિક્ષણ
• Vector borne diseases માટે જાગૃતિ
• ગંદા પાણી, દસ્ત, પોષણ, હાઈજિન વિશે સમજાવવું
• સ્કૂલ હેલ્થ પ્રોગ્રામ માટે જાતે જાવું

6️⃣ અરજન્ટ / પ્રથમ સારવાર (First Aid & Emergency Care):

• બ્લીડિંગ, delivery complications, ડાયરીયા, તાવ વગેરેમાં પ્રાથમિક સારવાર
• Referral system જાણવી અને વહેલી તકે higher center મોકલવું
• Snake bite / dog bite – wound care & ARS/ARS refer

7️⃣ રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ જાળવણી (Record Keeping & Reporting):

• Eligible Couple Register
• ANC, PNC Register
• Immunization Register
• Birth & Death Register
• Monthly Report PHC ને મોકલવી

8️⃣ કમ્યુનિટી મોobilization & ગ્રામીણ વ્યવસ્થાપન:

• VHSNC, MAS, SHG, PRI સભ્યો સાથે સંકલન
• Health day કે Swachhata Campaignમાં ભાગ
• Routine survey / house visit
• TB, HIV માટે contact tracing

👩‍⚕️ ANM ના વ્યાવસાયિક ગુણો (Professional Qualities):

• સમજદારી અને સહાનુભૂતિ
• સારી કોમ્યુનિકેશન કૌશલ્ય
• સમયનું યોગ્ય આયોજન
• ગોપનીયતા જાળવવી
• ટીમમાં કાર્ય કરવાની ક્ષમતા

🌟

“ANM એ ગામડાંની આરોગ્ય સેવા માટેની જીવનદાયિ કડી છે.”

“ANM = Mother’s Friend + Baby’s Protector + Community’s Guide.”

“ANM ની કાર્યશક્તિ જેટલી મજબૂત – ગામનું આરોગ્ય તેટલું સારું!”