Explain/ Define of hypokalemia ( હાઇપોકેલેમિયા ):

• પોટેશિયમ એ મજોર ઇન્ટ્રા સેલ્યુલર કેટાયન છે.લગભગ બોડીના 98% જેટલું પોટેશિયમ સેલ ની અંદર આવેલું હોય છે.નવૅ ટીશ્યુ ના ફોર્મેશન માં તથા ગ્લુકોઝ નું ગ્લાયકોજનમાં કન્વર્ટ કરતા સમયે પોટેશિયમ સેલ ની અંદર એન્ટર થાય છે.જેવું ટીશ્યુ બ્રેકડાઉન થાય છે ત્યારે પોટેશિયમ એ સેલમાંથી બહાર નીકળે છે અને આ મુખ્યત્વે કોઇપણ ટ્રોમા, ડીહાઇડ્રેશન અથવા સ્ટારવેશન (ભૂખમરા) ના કારણે થઇ શકે છે.પોટેશિયમ એ નવૅ ઇમ્પલ્સીસ ને કંડકટ થવામાં તથા સ્કેલેટન એન્ડ સ્મૂધ મસલ્સ ના કોન્ટ્રાક્શન માટે એક અગત્યનો ઈલેક્ટ્રોલાઇટ તરીકે વર્તે છે.
• નોર્મલ પોટેશિયમ લેવલ 3.5 to 5.5 meq/liter છે.
  હાઇપોકેલેમિયા એવી મેટાબોલિક કન્ડિશન છે કે જેમાં નોર્મલ પોટેશિયમ કોન્સન્ટ્રેશન કરતા પોટેશિયમ નું કોન્સન્ટ્રેશન ઓછું થાય છે તેને હાઇપોકેલેમિયા કહેવામાં આવે છે.
• હાઇપોકેલેમિયા ની કન્ડિશનમાં પોટેશિયમ નું લેવલ 3.5 meq/liter કરતા ઓછું થાય છે.
• ( ઇન હાઇપોકેલેમિયા પોટેશિયમ લેવધ ઇસ લેસ ધેન < 3.5 meq/liter)

Explain Etiology/cause of Hypokalemia (હાઇપોકેલેમિયા ના કારણ ):

• પોટેશિયમ ડાયટમાં ઓછા પ્રમાણમાં લેવાના કારણે.
• કિડની થ્રુ પોટેન્શિયમ નું વધુ પ્રમાણમાં લોસ થવાના કારણે.
• આલ્ડોસ્ટેરોન ની એક્ટિવિટી વધવાના કારણે.
• વોમીટિંગ,
• પ્રોલોન્ગ ગેસ્ટેરો ઇન્ટેસ્ટાઇનલ ટ્રેક સક્સન
• વધુ પડતો Sweating આવવાના કારણે.
• ગેસ્ટેરો ઇન્ટેસ્ટાઇનલ ટ્રેક દ્વારા વધુ ફ્લુઇડ લોસ થવાના કારણે.
• ડાયયુરેટિક મેડિસિન આપતી સમયે પોટેશિયમ એ બોડી માંથી લોસ થવાના કારણે.
• કોઇપણ ટ્રોમા થય અને ફ્લુઇડ લોસ થવાના કારણે.
• એડ્રીનલ ગ્લેન્ડ માં ટ્યુમર હોવાના કારણે.
• ઇટિંગ ડિસઓર્ડર.
• ડાયાબીટીક કેટોએસિડોસીસ.
• ટ્રીટમેન્ટ ઑફ એસિડોસીસ,
• મેટાબોલિક આલ્કલોસિસ,
• આલ્ડોસ્ટેરોનીસમ ઓર કુસિંગ સિંડ્રોમ.
• રિનલ ટ્યુબ્યુલર એસિડોસીસ,
• મેડિકેશન: potassium losing diuretic, digoxin and corticosteroids.
• એંટિબાયોટિક્સ : amphotericine B, carbenicillin and gentamicine.

Explain the clinical manifestation/sign and symptoms of the Hypokalemia (હાઇપોકેલેમિયા ના લક્ષણો તથા ચિન્હો ):

• ચક્કર આવવા,
• હાર્ટ રીધમ એબનોર્મલ થવી.
• થાક લાગવો.
• લેથાર્જી (એનર્જી ઓછી રહેવી).
• કન્ફ્યુઝન.
• નોઝિયા એન્ડ વોમીટિંગ.
• ઓર્થોસ્ટેટિક હાઇપોટેન્શન ( જ્યારે બેઠા હોઇએ અથવા સુતા હોઈએ ત્યારે ઓચિંતાનું ઉભું થતા ચક્કર આવવા ).
• કાર્ડીયાક અરેસ્ટ.
• હાઇપોરિફ્લેક્સિયા,
• પેરાસ્થેસિયા (નંબનેસ એન્ડ ટીંગલીંગ),
• ભૂખ ન લાગવી (Loss of Appetite).
• કોન્સ્ટીપેશન.
• મસલ્સ વીકનેસ.
• પેઇન.
• પોલિયુરીયા
• નોક્ચુરિયા,
• એક્સેસિવ થર્સટ,
• રેસ્ટીરેટરી ડિસ્ટ્રેઝ,
• પેરાલાઇસીસ,
• ( રેબ્ડોમાયો લાઇસિસ : મસલ્સ ટિસ્યૂ નું બ્રેકડાઉન થવું).

Explain the Diagnostic evaluation of the Hypokalemia (હાઇપોકેલેમિયા ના ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન ):

• હિસ્ટ્રી ટેકિંગ,
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન,
• serum pottasium <3.5meq/liter.
• મેટાબોલિક આલ્કલોસિસ.
• 24 hour urin potassium excretion test.
• Ecg changes.
• test for kidney function ( BUN and creatinine), glucose, Magnesium, And phospharous.

Medical Management of the Hypolkalemia (હાઇપોકેલેમિયા ના મેડિકલ મેનેજમેન્ટ):

• જો માઇલ્ડ થી મોડરેટ લેવલનું હાઇપોકેલેમિયા હોય તો તેને ઓરલી પોટેશિયમ સપ્લીમેન્ટ દ્વારા દૂર કરી શકાય છે.
• જો પેશન્ટ ને સિવ્યર પોટેશિયમ ડેફીશીટ હોય તો તેને પોટેશિયમ વિનસલી લેવું પડે છે. Daily 40 to 80 meq/day.
• પેશન્ટ ને પોટેશિયમ રીચ ડાયટ ઓરલી લેવા માટે કહેવું.
  Ex : જડદારુ,બનાના, સ્ટ્રોબેરી, મેલોન,ઓર્ગન મિલ્ક,ચિકન, બીન્સ,બ્રોકલી, કેરેટ ,પોટેટો , રેઇસીન્સ, કિસમિસ ,સુકેલીદ્રાક્ષ,આ બધું જ ફુડ એ પોટેશિયમ રિચ હોય છે તે લેવું.
• જો પેશન્ટ એ ઓરલી ના લય શકે નહી તો તેને ઇન્ટ્રા વિનસલી પોટેશિયમ ક્લોરાઇડ ( KCL)એ સ્લોલી ઇન્ફ્યુઝન કરવું.
• પેશન્ટ ને એડીક્યુએટ અમાઉન્ટમા યુરીન આઉટપુટ થાય છે કે નહીં તે જોવું.
• પેશન્ટ ને હાઇપોકેલેમિયાના સાઇન અને સીમટોમ્સ છે કે નહીં તે ચેક કરવું.
• Ecg ને મોનિટર કરવું.
• સામાન્ય રીતે પેશન્ટ ને ઓછા સોડિયમ વાડુ ડાયટ તથા વધુ પ્રોટીનવાળો ડાયટ એ જરૂરી હોય છે.
• રૂટીન Dietary પોટેશિયમ Intake એ એડલ્ટ વ્યક્તિ ને એવરેજ અમાઉન્ટમાં 50 થી 100 meq/day લેવું જોઇએ.

Nursing Management of the Hypokalemia (હાઇપોકેલેમિયા નુ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટ ની પ્રોપર હેલ્થ હિસ્ટ્રી અને હેલ્થ અસેસમેન્ટ કરવું હાઇપોકેલેમિયા ના કંડિશન નુ કારણ શોધવા માટે.
• પેશન્ટ ને પોટેશિયમ રિપ્લેસમેન્ટ થેરાપી એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવી.
• ઓરલી પોટેશિયમ પ્રોવાઇડ કરવું તેને પ્રોપર વોટર અથવા જ્યુસમાં ડાઇલ્યૂટ કરીને આપવું.
• આઇ.વી. સાઇટ ને પ્રોપર રીતે ચેક કરવું.
• દર કલાકે પેશન્ટ નું ઇન્ટેક-આઉટપુટ ચાર્ટ અસેસ કરવું.
• પેશન્ટ ના વાઇટલ સાઇન ચેક કરવા.
• પેશન્ટ નુ હાર્ટ રેટ અને તેની રીધમ ચેક કરવી.
• પેશન્ટ ને કોઇપણ ડિજિટાલિસ ગ્રુપની (digitalis group) ની મેડિસિનની toxicity છે કે નહીં તે અસેસ કરવું.
• જ્યારે પેશન્ટ એ ડાયયુરેટિક મેડિસિન લેતા હોય ત્યારે તેનું પોટેશિયમ લેવલ ચેક કરવું.
• પેશન્ટ ના વાઇટલ સાઇન અને તેના પલ્સ ને ચેક કરવા.
• પેશન્ટ ને પોટેશિયમ રિચ ફૂડ લેવા માટે કહેવું.
• જ્યારે પોટેશિયમ ને ઇન્ટ્રા વિનસલી એડમિનીસ્ટ્રેશન કરતા હોય ત્યારે તેના ઇન્ફ્યુઝનને પ્રોપર મેઇન્ટેન રાખવા ખૂબ ફાસ્ટ ન રાખવુ.(not fast more than 10-20meq/liter).
• પેશન્ટ નું મસલ્સ નુ ટોન અને તેની સ્ટ્રેન્થ ને મોનિટર કરવા.
• પેશન્ટ નું બોવેલ સાઉન્ડ મોનિટર કરવો.
• પેશન્ટ નું ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેઇન્ટેન કરવું.
• પેશન્ટ નું પોટેશિયમ લેવલ લોસ ન થાય તે માટે પોટેશિયમ એ ડાયટમાં એડીક્યુએટ અમાઉન્ટ માં લેવા માટે કહેવું.

Explain /Define of hyperkalemia (હાઇપરકેલેમિયા):

• હાઇપરકેલેમિયા એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં બોડી or બ્લડ નુ પોટેશિયમ લેવલ નોર્મલ‌ પોટેશિયમ લેવલ કરતા Increase થાય છે.
• નોર્મલ પોટેશિયમ લેવલ 3.5 to 5.5 meq/liter .
• ઇન હાઇપરકેલેમિયા પોટેશિયમ લેવલ ઇસ ગ્રેટર ધેન 5.5meq/liter.

Etiology/causes of Hyperkalemia (હાઇપરકેલેમિયા ના કારણ):

• પોટેશિયમ વાળા મીઠાનું વધુ પડતો યુઝ કરવાના કારણે.
• બોડીમાં પોટેશિયમ નું ઇન્ટેક વધુ પ્રમાણમાં હોય છે અને કિડની એટલા અમાઉન્ટ બોડી માંથી પોટેશિયમ એક્સક્રીટ ન કરી શકે તો. ઓરલી અથવા ઇન્ટ્રા વિનસલી પોટેશિયમ સપ્લિમેન્ટેશન નું વધુ પડતું ઉપયોગ કરવાના કારણે.
• એક્યુટ રિનલ ફેઇલ્યોર.
• ક્રોનિક રિનલ ફેઇલ્યોર.
• એડ્રીનલ ગ્લેન્ડ ઇનસફિસિયન્સી.
• ગ્લોમેરુલોનેફ્રાયટીસ : કિડનીમાં રહેલા ફિલ્ટરિંગ પાર્ટ ગ્લોમેરુલુંસ નું ઇન્ફેક્શન અને ઇન્ફલાર્મેશન ને ગ્લોમેરુલોનેફ્રાયટીસ કહેવામાં આવે છે.
• મેટાબોલિક એસિડોસિસ.
• રિજેક્શન ઓફ કિડની ટ્રાન્સપ્લાન્ટ.
• લેક ઓફ આલ્ડોસ્ટેરોન.
• એડિશન્સ ડીસીસ.
• ટાઇપ 1 ડાયાબિટીસ.
• બર્ન્સ.
• હિમોલાઇટીક કંડિશનસ.
• રેબ્ડોમાયોલાઇસિસ
• (મસલ્સની ટીશ્યુસ નું બ્રેક ડાઉન થવું)from drugs, alcoholism,coma,or certain infection.
• અમુક પ્રકારની મેડીકેશન જેમકે:
• ACE inhibitor,
• Potassium cloride,
• Heparin,
• Captopril,
• NSAID,
• Use of potassium sparing diuretic (ex:spironolactone).

clinical manifestation/ sign and symptoms of Hyperkalemia(હાઇપરકેલેમીયા ના લક્ષણો અને ચિન્હો).

• હાર્ટ બીટ ઇરેગ્યુલર થવા,
• બ્લડ પ્રેશર ઓછું થવું,
• ચેસ્ટ પેઇન,
• એરીધેમીયાસ,
• એબડોમીનલ પેઇન,
• નોઝિયા,
• વોમીટિંગ,
• પાલ્પીટેશન,
• મસલ્સ ટ્વીચિંગ થવા તથા ક્રેમ્પસ થવા.
• ડાયરિયા .
• કાર્ડિયાક એરીધેમિયા.
• Ecg ચેન્જીસ.
• મસ્ક્યુલર વિકનેસ અને પેરાલાયસીસ થવો.
• કન્ફ્યુઝન અને કોમા.
• વેન્ટ્રીકયુલર ડીશરિધેમિયા અને કાર્ડિયાક અરેસ્ટ થવો.
• રેસ્પીરેટ્રી ફેઇલ્યોર.
• ટીંગલીંગ એન્ડ નંબનેસ સેન્સેસન.
• કાર્ડિયાક અરેસ્ટ.
• એનીમીયા.
• મસલ્સ વિક થવા.

Diagnostic evaluation of Hyperkalemia (હાઇપરકેલેમિયા ના ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન).

• હિસ્ટરી ટેકિંગ(History tacking),
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન (Physical Examination),
• serum potassium levels is (greater than)> 5.5meq.
• metabolic acidosis-serum pH falls below 7.35 .
• Ecg changes:
• એલીવેટેડ T વેવ્સ,
• વાઇડેન્ડ qrs કોમ્પ્લેક્સ,
• પ્રોલોન્ગ pR ઇન્ટરવલ,
• ફ્લેટેન્ડ ઓર એબસેન્ટ p વેવ્સ,
• ડિપ્રેસ્ડ St સેગ્મેન્ટ.

medical management of Hyperkalemia (હાઇપરકેલેમિયા નું મેડિકલ મેનેજમેન્ટ):

• હાઇપરકેલેમિયા ની ટ્રીટમેન્ટ એ તેના કારણો પર,હાઇપરકેલેમિયાની સિવ્યારીટી, તેના સીમટોમ્સ ઉપર તથા પેશન્ટ ની ઓવરઓલ હેલ્થ ઉપર આધાર રાખે છે.
• પેશન્ટ ને ડાયટમાં પોટેશિયમ ઓછા પ્રમાણમાં લેવું જોઇએ.
• પેશન્ટ નું કંટીન્યુઅસ કાર્ડિયાક મોનિટરિંગ કરતું રહેવું જોઇએ.
• પેશન્ટ ને પ્રોપર ઇન્ટ્રા વિનસલી ફ્લુઇડ પ્રોવાઇડ કરવું જોઇએ.
• પેશન્ટ નું કંટીન્યુઅસ ઇ.સી.જી મોનિટર કરવું જોઇએ.
• જે મેડીકેસન એ બોડીમાં પોટેશિયમ નું પ્રમાણ ઓછું કરતી હોય તેવી મેડિકેસન એ પેશન્ટ ને પ્રોવાઇડ કરવી જોઈએ.
• જો પેશન્ટ ને સિવ્યર હાઇપરકેલેમીયા હોય તો તેને ડાયાલિસિસ પણ કરવું જરૂરી છે.
• મેડીકેશન દ્વારા પોટેશિયમ નું અમાઉન્ટ ઓછું ન થતું હોય તો ઇન્ટ્રાવિનસ્લી કેલ્શિયમગ્લુકોનેટ પેશન્ટ ને એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું જોઇએ.
• પેશન્ટ ને સોડિયમ બાયકાર્બોનેટ પ્રોવાઇડ કરવું જોઇએ પોટેશિયમ એ સેલ્સ માં થોડા સમય માટે શિફ્ટ થઇ શકે તે માટે.
• પેશન્ટ નું કંટીન્યુઅસલી સીરમ પોટેશિયમ લેવલ ચેક કરતું રહેવું જોઇએ.
• એવી મેડીકેશન કે જે બોડીમાં પોટેશિયમ નું પ્રમાણ વધારતી હોય તેવી મેડિસિનને ડિસકંટીન્યુ એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવી જોઇએ.
• પેશન્ટ ને ઇન્ટ્રાવિનસલી 25% અથવા 50% ગ્લુકોઝ અને ઇન્સ્યુલિન એ એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું જોઇએ પોટેશિયમ એ એક્સ્ટ્રાસેલ્યુલર સ્પેસ માંથી પાછા સેલમાં એન્ટર થઇ શકે તે માટે.
• હાઇપરકેલેમિયા ની ઇફેક્ટ ને ઓછી કરવા માટે થોડા સમય માટે ઇન્ટ્રાવિનસ્લી કેલ્શિયમ પ્રોવાઇડ કરવું જોઇએ હાર્ટ અને મસલ્સ ને પ્રોટેક્ટ કરવા માટે.
• પેશન્ટ ને ડાયયુરેટિક મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.

Nursing care for hyperkalemia (હાઇરકેલેમીયા ના નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટ નો ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ અસેસ કરવો.
• પેશન્ટ ને ઓરલી અથવા પેરેન્ટ્રલ રૂટ દ્વારા પોટેશિયમ અવોઇડ કરવું.
• પેશન્ટ ને પોટેશિયમ રિચ ફૂડ લેવા માટે અવોઇડ કરવું ઉદાહરણ તરીકે fruit juice.
• પેશન્ટ નું પેઇન લેવલ અસેસ કરવું અને તેને કમ્ફર્ટ મેઝર્સ પ્રોવાઇડ કરવા.
• પેશન્ટ ના વાઇટલ સાઇન અસેસ કરવા.
• પેશન્ટ ના હાર્ટ રીધમ એ ચેક કરવા.

Calcium imbalance (કેલ્શિયમ ઇમબેલેન્સ):

• કેલ્શિયમ એ ખૂબ મોસ્ટ એબન્ડન્ટ મિનરલ એ હ્યુમન બોડીમા હોય છે.આ ક્રિટિકલ અને હેલ્થ માટે ગુડ હોય છે.
• ઇન બોડી નોર્મલ કેલ્સિયમ લેવલ ઇસ 9 to 11mg/dl or 4.5 to 5.5 meq/liter.
• કેલ્શિયમ એવું મિનરલ છે કે જે મુખ્યત્વે બોન્સ અને ટીથ માં રહેલું હોય છે.99% પણ વધુ કેલ્શિયમ એ બોન્સમાં રહેલા હોય છે.કેલ્શિયમ એ બોન્સ અને ટીથ નું અગત્યનું કમ્પોનન્ટ છે કેલ્શિયમ એ નર્વે ઇમ્પલ્સીસ તથા મસલ્સ ના કોન્ટ્રેક્શન અને રિલેક્સેશન માં અગત્યનો રોલ પ્લે કરે છે અને તેમાં કાર્ડિયાક મસલ્સનો પણ સમાવેશ થાય છે.કેલ્શિયમ એ બ્લડ ક્લોટિંગ થવામાં, મસલ્સ અને નર્વ ફંકશન માં અગત્યનો ભાગ ભજવે છે.

Explain/define hypocalcemia (હાયપોકેલ્સેમિયા):

• જ્યારે બોડી અને બ્લડમાં એડીક્યુએટ અમાઉન્ટ માં કેલ્શિયમ નું અમાઉન્ટ ન હોય તો તેને હાયપોકેલ્સેમિયા (Hypocalcemia) કહે છે.જ્યારે બોડીમાં કેલ્શિયમનું લેવલ એ નોર્મલ લેવલ કરતાં ઓછું થાય તો તેને હાયપોકેલ્સેમિયા (Hypocalcemia) કહેવામાં આવે છે.
• નોર્મલ કેલ્શિયમ લેવલ 4.5 to 5.5 meq/liter or 9 to 11mg/dl.
• (ઇન હાઇપોકેલ્સેમિયા ધ લેવલ ઓફ કેલ્સિયમ ઇન બ્લડ ઇસ લેસ ધેન 9 mg/dl or 4.5 meq/ liter. )

Etiology/cause of Hypocalcemia (હાઇપોકેલ્સેમિયા ના કારણો):

• થાઇરોઇડ ગ્લેન્ડ એ કોઇપણ ડીઝીસ અથવા તો સર્જરીના કારણે ડેમેજ થવાના કારણે અંડરએક્ટિવ હોય.
• કેલ્શિયમ આયર્નનું વધારે પડતું બાઇન્ડીંગ થવાના કારણે.
• લાર્જ અમાઉન્ટ ઓફ સાઇટ્રેટ બ્લડ.
• હાઇપોઆલ્બ્યુનેમીયા (આલ્બ્યુમીન લેવલ એ ઓછું થવુ).
• આલ્કલોસીસ.
• હાઇપરફોસ્ફેટેમીયા (ફોસ્ફેટ નું અમાઉન્ટ વધુ હોવું).
• ડાયટમાં પૂરતા પ્રમાણમાં કેલ્શિયમ ન લેવાના કારણે.
• ડાયટમાં વિટામિન ડી એડીક્યુએટ અમાઉન્ટ માં ન લેવાના કારણે.
• લાંબા સમયથી રીનલ ફેઇલ્યોર થવાના કારણે.
• ગેસ્ટેરોઇન્ટેસ્ટાઇનલ ટ્રેક માં કેલ્શિયમ નું પ્રોપર અમાઉન્ટમાં એબ્સોર્બશન ન થવાના કારણે.
• ઇન્ટેસ્ટાઇનલ ફિસ્ટ્યુલા.( ફિસ્ટયુલા એટલે બે ઓર્ગન નું એબનોર્મલ કનેક્શન થવું).
• ક્રોન્સ ડીસીઝ,
• ક્રોનિક ઇન્ફલામેટ્રી બોવેલ ડિસિઝ.
• પેરાથાઇરોઇડ હોર્મોન તથા વિટામીન ડી ની ડેફિશિયનસી ના કારણે.
• સિવ્યર બર્ન્સ ઓર ઇન્ફેક્શન. ઓસ્ટીઓપોરોસીસ(આ બોનની કન્ડિશન છે કે જેમાં બોન એ વિક અને ફ્રેજાઇલ હોય છે કે જે ઇઝીલી બ્રેકડાઉન થય જાય છે).
• પેન્ક્રીયાસ નું ઇન્ફેક્શન હોવાના કારણે
• કિડની ફેઇલ્યોર.
• બ્લડ માં મેગ્નેશિયમ નું અમાઉન્ટ ઓછું રહેવાના કારણે.
• અમુક પ્રકારની દવાઓ જેમકે ડાયયુરેટીક ,ઇસ્ટ્રોજન રિપ્લેસમેન્ટ થેરાપી,ગ્લુકોઝ, કેલ્શિયમ ચેનલ બ્લોકર, ઇન્સ્યુલિન અને મેગ્નેશિયમ એ હાઇપોકેલ્શિયા ની કન્ડિશન કરવા માટે જવાબદાર હોય છે.
• બાયફોસ્ફેટ થેરાપી .
• અમુક પ્રકારના લ્યુકેમિયા (બ્લડ કેન્સર) અને બ્લડ ડિસઓર્ડર.
• ટોક્સિક શોક સિન્ડ્રોમ.

Clinical manifestation/ sign and symptoms of Hypocalcemia (હાઇપોકેલ્સેમીયા ના લક્ષણો અને ચિન્હો જણાવો).

• ઓસ્ટિયોપોરોસિસ (બોન એ વીક અને ફ્રેજાઇલ થઇ જાય છે કે જે ઇઝીલી બ્રેકડાઉન થઇ શકે છે કેલ્શિયમ ની ડેફીશીયન્સી ના કારણે).
• એન્ઝાઇટી અને ઇરીટેબિલિટી,
• પેથોજેનીક ફ્રેક્ચર(કોઇપણ પ્રકારની ડિસીઝ ના કારણે બોન એ વીક પડે છે અને તેથી તે ઇઝીલી બ્રેકડાઉન થઇ શકે છે).
• ટીટેની(ટીટેની :એ કેલ્શિયમ ની ડેફીસીયન્સી ના કારણે તથા પેરાથાઇરોડ ગ્લેન્ડ એ ઓછી એક્ટિવ રહેવાના કારણે મસલ્સ માં સ્પાઝમ આવે છે).
• નાકની આજુબાજુ તથા ફિંગરના ટીપ ઉપર ટીંગલીંગ સેન્સેશન થાય છે.
• હાથ,પગ માં પણ ટીંગલીંગ અને નંબનેસ સેન્સેશન થાય છે.
• મસલ્સ સ્પાઝમ.
• હાર્ટ રેટ એ ઇરેગ્યુલર અને ઇન્ક્રીઝ થાય છે.
• નોઝિયા,વોમીટીંગ.
• બ્લડ પ્રેસર ઇન્ક્રીઝ થવું.
• મેન્ટલ સ્ટેટસમાં ચેન્જીસ આવવા.
• ડીપટેંડન રિફ્લેક્સીસ હાઇપર એક્ટિવ થાય છે.
• ગેસ્ટે્રોઇન્ટેસ્ટાઇલ ટ્રેકની મોટીલીટી વધે છે.
• જી.આઇ. ટ્રેક(GI track) ની મોટીલીટી વધવાના કારણે ડાયરિયા અને એબડોમીનલ ક્રેમ્પ્સ થાય છે.
• કાર્ડિયાક એરીધેમીઆસ.
• લેરીંગોસ્પાઝમ (વોકલ કોર્ડ) મા સ્પાઝમ થવાના કારણે સ્પીચ માં ડીફીકલ્ટી થવી).
• હાઇપોટેન્શન.
• સ્કીન ડ્રાઇ થવી.
• ડર્મેટાઇટિસ (સ્કીન નું ઇનફ્લામેશન).
• સ્કિન હાઇપરપીગમેન્ટેશન.

ચ્વોસ્ટેક સાઇન (Chvostek sign) :

• Chvostek sign એ એક clinical sign (ક્લિનિકલ સાઇન) છે જે hypocalcemia (હાયપોકેલ્સેમિયા) દરમિયાન જોવા મળે છે અને તે neuromuscular excitability (ન્યુરોમસ્ક્યુલર એક્સાઇટેબિલિટી) ના વધારાને દર્શાવે છે.
• જ્યારે facial nerve (ફેશિયલ નર્વ) ને ear (કાન) ના આગળના ભાગે tapping (ટેપિંગ) કરીને Excited કરવામાં આવે છે, ત્યારે facial muscles (ફેશિયલ મસલ્સ) ખાસ કરીને eye (આઈ), nose (નોઝ) અને lip (લિપ) ની આસપાસ involuntary contraction અથવા twitching (ટ્વીચિંગ) થાય છે.
• આ Reaction એ positive Chvostek sign (પોઝિટિવ ચ્વોસ્ટેક સાઇન) કહેવાય છે. તે hypocalcemia (હાયપોકેલ્સેમિયા) નું એક મુખ્ય સાઇન છે, જે Bodyમાં calcium ion concentration (કેલ્શિયમ આયન કન્સન્ટ્રેશન) ઘટવાથી થાય છે.

ટ્રાઉસો સાઇન (trousseau sign):

• Trousseau sign એ એક clinical sign (ક્લિનિકલ સાઇન) છે જે latent tetany (લેટન્ટ ટેટની) અથવા hypocalcemia (હાયપોકેલ્સેમિયા) ની કન્ડિશન હોય ત્યારે જોવા મળે છે.
• જ્યારે blood pressure cuff (બ્લડ પ્રેશર કફ) પેશન્ટના હાથ પર મૂકીને systolic pressure (સિસ્ટોલિક પ્રેશર) કરતાં થોડી વધુ પ્રેશરે બ્લડ પ્રેશર કફ 2 થી 3 મિનિટ સુધી ફુલાવવામાં આવે છે, ત્યારે carpal spasm (કાર્પલ સ્પાઝમ) એટલે કે હાથની આંગળીઓમાં અને Wristમાં involuntary contraction થાય છે.
• આ Reaction એ positive Trousseau sign (પોઝિટિવ ટ્રાઉસો સાઇન) કહેવાય છે, જે hypocalcemia (હાયપોકેલ્સેમિયા) નું સૂચક છે.

Diagnostic evaluation of the Hypocalcemia (હાઇપોકેલ્સેમિયા ના ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન):

• હિસ્ટ્રી ટેકિંગ,
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન.
• serum sodium level is less than<8.5 mg/dl.
• લો પ્લેટલેટ કાઉન્ટ.
• ઇંક્રીઝ પેરાથાઇરોઇડ હોર્મોન લેવલ.
• Ecg shows lengthened Qt interval, Prolong St segment, arrhythmias.
• સીરમ પ્રોટીન લેવલમાં પણ ચેન્જીસ આવે છે કેમકે સીરમ કેલ્શિયમ એ આલ્બ્યુમીન સાથે થોડા પ્રમાણમાં બાઇન્ડ થાય છે.

Medical management of Hypocalcemia (હાઇપોકેલ્શેમિયા નુ મેડિકલ મેનેજમેન્ટ):

• જે પેશન્ટ ને કેલ્શિયમની ડેફિશયન્સી હોય તે પેશન્ટને કેલ્શિયમ સપ્લિમેન્ટેશન પ્રોવાઇડ કરવું.
• વિટામિન ડી પ્રોપર અમાઉન્ટમાં પ્રોવાઇડ કરવું.
• જે પેશન્ટ ને એક્યુટ અથવા સિવ્યર હાઇપોકેલ્શેમીયા હોય તેને ઇન્ટ્રાવિનસલી કેલ્શિયમ ગ્લુકોનેટ અથવા કેલ્શિયમ ક્લોરાઇડ પ્રોવાઇડ કરવું.
• કેલ્શિયમ સપ્લિમેન્ટ્સ એ જમ્યાના એક થી બે કલાક પછી પ્રોવાઇડ કરવું ઇન્ટેસ્ટાઇનલ એબ્સોર્બશન ને ઇન્ક્રીઝ કરવા માટે.
• જો પેશન્ટ ને સીવ્યર હાઇપોકેલ્શેમિયા હોય સાથે કાર્ડિયાક એરિધેમીયા અને ટીટેની હોય તો પેશન્ટ ને કેલ્શિયમ સોલ્ટ એ ઇમીડીયેટ્લી પ્રોવાઇડ કરવું.
• હાઇપોકેલ્શેમિયા ના ઇનિશિયલ સ્ટેજ માં કેલ્શિયમ કાર્બોનેટ પ્રોવાઇડ કરવું.
  કેલ્શિયમ કાર્બોનેટ એ 250 or 500 મિલિગ્રામ પર ટેબલેટ mg/tablet પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટ ને કેલ્શિયમ ગ્લુકોનેટ તથા કેલ્શિયમ ક્લોરાઇડ પ્રોવાઇડ કરવું.
• જો કોઇ સિરિયસ કન્ડિશન હોય તો પેશન્ટ ને કેલ્શિયમ ક્લોરાઇડ પ્રોવાઇડ કરવું.
• હાઇપોકેલ્શેમિયા ના ઇનિશીયલ સ્ટેજમાં કેલ્શિયમ કાર્બોનેટ પ્રોવાઇડ કરવું.
• વિટામીન ડી યુક્ત ફૂડ જેમકે મિલ્ક અથવા ડેરી પ્રોડક્ટ એ લેવું કે જેના કારણે કેલ્શિયમ એ પ્રોપર એબ્સોર્બશન થય શકે.

Nursing Management of the Hypocalcemia (હાઇપોકેલ્સેમિયા નુ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટ ના વાઇટલ સાઇન અને બ્લડ પ્રેશર ચેક કરવા.
• પેશન્ટ ને ઇન્ટ્રાવિનસલી કેલ્શિયમ એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.
• પેશન્ટ નુ એરવે અને તેના રેસ્પીરેટ્રી સ્ટેટસ ને મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટ અને તેના ફેમિલી મેમ્બર્સને કેલ્શિયમના સોર્સ વિશે એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવુ.
• જો પેશન્ટ ને થાઇરોઇડ અથવા નેકની સર્જરી થયેલ હોય તો પેશન્ટ ને હાઇપોકેલ્સેમિયા ના સાઇન એન્ડ સિમ્ટોમ્સ છે કે નહીં તેનું કેરફૂલી મોનિટરિંગ કરવુ.
• પેશન્ટ ને પ્રોપર એક્સરસાઇઝ કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટ ને કામ અને ક્વાઇટ એન્વાયરમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટ નું બેડ એ લો લેવલ પર રાખવું તથા સાઇડ રેઇલ પ્રોવાઇડ કરવી.
• પેશન્ટ ને કેફેઇન ઇન્ટેક અવોઇડ કરવા માટે કહેવું.
• સ્મોકિંગ કરવાથી બોડી માંથી કેલ્શિયમનું અમાઉન્ટ ઓછું થાય છે તેથી પેશન્ટ ને સ્મોકિંગ અવોઇડ કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટ ને પ્રોપર કેલ્શિયમ યુક્ત ડાયટ એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવુ.

Hypercalcemia (હાઇપરકેલ્શેમિયા):

• હાઇપરકેલ્શેમિયા એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં બ્લડ અને બોડીમાં કેલ્શિયમનું લેવલ એ 11 મિલિગ્રામ / ડેસીલીટર (11mg/dl ) અથવા 5.5 meq/liter ( 5.5 meq/liter) કરતા વધે તો તેને હાઇપરકેલ્શેમિયા કહેવામાં આવે છે.
• નોર્મલ સિરમ કેલ્સિયમ લેવલ ઇસ (9 to 11 mg/dl or 4. 5 to 5.5meq/liter).
• હાઇપરકેલ્સેમિયા ધ લેવલ ઓફ કેલ્સિયમ ઇસ ગ્રેટર ધેન > 11mg/dl or 5.5 meq/liter)

Etiology/cause of Hypercalcemia(હાઇપરકેલ્સેમિયા ના કારણ):

• ઓવરએક્ટિવ પેરાથાઇરોઇડ ગ્લેન્ડ.
• બોન કેન્સરના કારણે બોન માથી વધુ પ્રમાણમાં કેલ્શિયમનું રિલીઝ થવું.
• ડીહાઇડ્રેશન, બોડી માથી વોટર લોસ થવુ.
• મલ્ટીપલ માયલોમા,
• મલ્ટીપલ ફ્રેક્ચર,
• ઇમમોબિલાઇઝેશન,
• ડાયટ માં વધુ પ્રમાણમાં કેલ્શિયમ ઇંટેક કરવું.
• પ્રોલોન્ગ બેડ રેસ્ટ.
• વિટામીન D ની વધારે અમાઉન્ટ ના કારણે કેલ્શિયમનું વધુ એબ્સોર્બશન થવું.
• ટ્યુમર કે જે બોન ને ડિસ્ટ્રોય કરે.
• વધુ પડતું કેલ્શિયમ અને વિટામિન ડી ઇન્ટેક કરવું.
• મિલ્ક પ્રોડક્ટ નું વધારે પડતું કન્ઝપ્શન કરવું.
• ક્રોનિક કિડની ફેઇલ્યોર.
• આલ્કલોસિસ.
• ડાયટરી એક્સેસિવલી ઇન્ટેક ઓફ કેલ્શિયમ.
• વિટામિન ડી ના કારણે કેલ્શિયમ નું અમાઉન્ટ વધુ એબ્સોર્બશન થાય તેના કારણે.
• ક્રોનિક કિડની ડીસીઝ.
• અમુક પ્રકારની મેડીકેશન યુઝ કરવાના કારણે જેમ કે thiazide diuretic.
• ઇનહેરીટેડ કિડની અથવા મેટાબોલિક કંડિશન.

clinical manifestation/sign and symptoms of the hypercalcemia (હાઇપરકેલ્સેમિયા ના લક્ષણો અને ચિન્હો):

• હાર્ટરેટ ઇન્ક્રીઝ થાય .
• બ્લડ પ્રેશર ઇન્ક્રીઝ થાય.
• મસલ્સ વીકનેસ.
• ભૂખ ન લાગવી.
• બોન પેઇન અને પેથોલોજીકલ ફ્રેક્ચર.
• કોન્સ્ટીપેશન.
• વોમીટિંગ.
• એબડોમીનલ પેઇન.
• બોડીએક.
• બ્લડ કલોટ થવાની કેપીબીલીટી ઓછી થવી.
• વધુ પડતું યુરીન પાસ થવું ( પોલિયુરીઆ)અને ખુબ તરસ લાગવી (પોલિડિપ્સીયા).
• થાક લાગવો(લેથાર્જી).
• કિડનીમાં સ્ટોન્સ નું ફોર્મેશન થાય છે અને વેસ્ટ પ્રોડક્ટ એ બોડીમાં જ બિલ્ડઅપ થાય છે.
• કન્ફ્યુઝન.
• હાર્ટ બ્લોક થવો.
• બોલવામાં તકલીફ પડવી.
• ખુબ નિંદર આવવી.
• માથું દુખવું.
• ઇરિટેબીલિટી.
• ડિપ્રેશન.
• મેમરી ઇમ્પેઇર્ડ થવી.
• મૂડ સ્વિંગ થવું.
• કન્ફ્યુઝન.
• રીનલ સ્ટોન્સ.
• ડિક્રીઝ ડિપ ટેન્ડન રિફ્લેક્સ.
• કોમા.

Diagnostic evaluation of the Hypercalcemia (હાઇપરકેલ્સેમીયા ના ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન):

• હિસ્ટ્રી ટેકિંગ(History tacking)
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન (physical Examination).
• serum calcium level is greater than 11 mg/dl.
• ECG shows sign of heart block. Shortened QT interval and ST segment.
• x-ray may reveal the presence of osteoporosis, bone cavitation or urinary calculi.
• યુરિનએનાલાઇસીસ.
• પેરાથાઇરોઇડ હોર્મોન ઓછું થવું.
• સલ્કોવિચ યુરિન ટેસ્ટ શો ઇન્ક્રીઝ કેલ્સિયમ પ્રેસીપીટેશન.

Medical management of the Hypercalcemia (હાઇપરકેલ્સેમીયા નુ મેડિકલ મેનેજમેન્ટ):

• જો પેશન્ટ ને સિવ્યર હાઇપરકેલ્સેમીયા ની કન્ડિશન હોય તો તેને ઇમીડીયેટ્લી હોસ્પિટલાઇઝેસન કરવાની જરૂર પડે છે.
• એવા પેશન્ટ કે જેને સિવ્યર અથવા એક્યુટ હાઇપરકેલ્સેમીયા ની કંડિશન તેને નોર્મલ સલાઇન પ્રોવાઇડ કરી તેનું હાઇડ્રેશન સ્ટેટસ મેઇન્ટેન રાખવું.
• જે પેશન્ટ ને નોઝીયા ,વોમીટિંગ, પોલિયુરીયા હોય તો તેને નોર્મલ સલાઇન પ્રોવાઇડ કરવું.
• ડાયયુરેટિક મેડિસિન લેતા હોય તેવા પેશન્ટ ને લેસિક્સ (ફ્રુસેમાઇડ) પ્રોવાઇડ કરવું કે જેથી બોડી માંથી કેલ્શિયમનું અમાઉન્ટ એ એક્સક્રીટ થાય.
• એવી મેડિકેશન કે જે કેલ્શિયમ ને બાઇન્ડ કરે છે અને તેને બોડી માંથી રિલીઝ કરે છે તેવી મેડિકેસન નો યુઝ કરવો.
• પેશન્ટ ને એમ્બ્યુલાઇઝેશન કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટ ને પ્લેન્ટી ઓફ ફ્લૂઇડ ઇન્ટેક કરવા માટે એડવાઇઝ આપવી.
• પેશન્ટ અને તેના ફેમિલી મેમ્બર્સ ને રિએશ્યોરન્સ પ્રોવાઇડ કરવો.
• કેલ્સીટોનીન એ સિરમ કેલ્શિયમ લેવલ ને ઓછું કરવામાં હેલ્પ કરે છે.
• બાયફોસ્ફેટ એ બોનમાં કેલ્શિયમ ના અમાઉન્ટને એબસોપ્શન કરવા માટે મદદ કરે છે.
• એડમિનિસ્ટર ગ્લુકોકોર્ટીકોઇડ.
• ડાયાલિસીસ.

Nursing management of the Hypercalcemia (હાઇપરકેલ્સેમીયા નુ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટ નું ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેઇન્ટેન કરવો.
• પેશન્ટ ને એડીક્યુએટ અમાઉન્ટમાં માં ફ્લુઇડ ઇન્ટેક કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટ ને એડવાઇઝ આપવી કે લો કેલ્શિયમ ડાયટ ઇન્ટેક કરવું.
• પેશન્ટ ના પેરેન્ટ્સ અને ફેમિલી મેમ્બર્સ ને રિએસ્યોરેન્સ પ્રોવાઇડ કરવો.
• જો પેશન્ટ નું સીરમ કેલ્શિયમ લેવલ એ 5.5 meq/liter કરતા ઇન્ક્રીઝ થાય તો પેશન્ટ ને કાર્ડિયાક એરીધેમીઆસ છે કે નહીં તે ચેક કરવું.
• જો પેશન્ટ એ ડાઇયુરેટિક અથવા નોર્મલ સલાઇન યુઝ કરતા હોય તો પેશન્ટ ને હાર્ટફેઇલ્યોર ના સાઇન અને સિમટોમ્સ છે કે નહીં તે ચેક કરવું.
• પેશન્ટ એ ગ્લાયકોસાઇડ રીસીવ કરતા હોય તો તેની ટોક્સીસિટી છે કે નહીં તે જોવું જેમકે ભૂખ ન લાગવી, નોઝિયા ,વોમિટિંગ બ્રેડીકાર્ડિયા વગેરે.
• જો પેશન્ટ ના બોન એ વીક હોય તો પેશન્ટ ને કેરફૂલી પોઝીશન ચેન્જ કરવી.
• જો પેશન્ટ એ બેડરીડન હોય તો પેશન્ટ ની પોઝિશન એ ફ્રીક્વન્ટલી ચેન્જ કરવી અને પેશન્ટ ને રેન્જ ઓફ મોશન એક્સરસાઇઝ કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટ ના વાઇટલ સાઇન ચેક કરવા.
• પેશન્ટ નું રેસ્પીરેટ્રી સ્ટેટ્સ એ અસેસ કરવું.
• પેશન્ટ ના હાર્ટ સાઉન્ડ ચેક કરવા.
• પેશન્ટ નો વેઇટ મેઇન્ટેન થાય તે માટે ફિઝિકલ એક્ટિવિટી કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટ ને કોન્સ્ટીપેશન ને દૂર કરવા એડીક્યુએટ અમાઉન્ટમા ફાઇબરરીચ ફૂડ ઇન્ટેટ કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટ ને લો કેલ્શિયમ ડાયટ લેવા માટે કહેવું તથા ફ્લુઇડ ઇન્ટેક લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટ ને એક્ટિવિટી કરવા માટે કહેવું કે જેથી કેલ્શિયમ એ બોડી માંથી ઓછું થઇ શકે .

Introduction of Magnesium (ઇન્ટ્રોડક્શન ઓફ મેગ્નેશિયમ ):

• મેગ્નેશિયમ એસેન્સીયલ કમ્પોનન્ટ છે કે જે 300 જેટલા Enzyme ને રેગ્યુલેટ કરે છે કે જે ઘણા બધા બોડી ફંક્શન માટે જવાબદાર હોય છે.
• Magnesium એ ઘણા body enzyme માટે  cofactor તરીકે વર્ક કરે છે.
• Magnesium  એ  body ના metabolic એક્ટિવિટી માટે અગત્યનો ભાગ ભજવે છે.
• મેગ્નેશિયમ એ સ્મૂથ મસલ્સ ના રિલેક્ષેશન માટે જેમ કે  bronchial ટ્યુબ્સ ની આજુબાજુ  આવેલા  muscles  હોય તથા સ્કેલેટલ મસલ્સ કોન્ટ્રાકશન અને neurons કે જે  brain માં આવેલા હોય છે.
• મેગ્નેશિયમ એ બોડીમાં હોય તેને એનર્જીમાં કન્વર્ટ કરે છે તથા પ્રોટીનમાં build up  થવામા મદદ કરે છે તથા બ્લડમાં કેલ્શિયમના લેવલને મેઇન્ટેન રાખે છે.
• મેગ્નેશિયમ એ Cardio Vascular Disease ને prevent કરે છે તથા એ ઇરેગ્યુલર હાર્ટ બીટને પ્રિવેન્ટ કરે છે.
• મેગ્નેશિયમ એ હાર્ટ અટેકને પ્રિવેન્ટ કરવા માટે મદદ કરે છે.
• મેગ્નેશિયમ એ સ્ટ્રોકને (Strock) કન્ડિશનને પ્રિવેન્ટ કરે છે.
• (The normal value for serum Magnesium is 1.5 to 2.5 meq/liter ) or (1.8-3.0mg/dl) મેગ્નેશિયમમાં જો ઈમબેલેન્સ હોય તો તેને હાઇપોમેગ્નેશેમિયા (hypomagnasemia) અથવા હાઇપરમેગ્નેશેમિયા ( hypermegnesemia ) કહેવામાં આવે છે.

Explain/ define Magnesium deficit (hypomagnasemia)(હાઇપોમેગ્નેશેમિયા):

• હાઇપોમેગ્નેશેમિયા એ ઇલેક્ટ્રોનિક ડિસ્ટર્બન્સ છે કે જેમાં મેગ્નેશિયમ નું એબનોર્મલી લો લેવલ હોય બ્લડમાં નોર્મલ મેગ્નેશિયમ લેવલ કરતા ઓછુ હોય છે.
• ( નોર્મલ એડલ્ટ વેલ્યુ ઓફ મેગ્નેશિયમ is 1.5-2.5meq/liter.)
• (ઇન હાઇપોમેગ્નેશેમિયા લેવલ ઓફ મેગ્નેશિયમ ઇસ લેસ ધેન <1.5 meq/liter)

Etiology/cause of Hypomegnesemia (હાઇપોમેગ્નેશેમિયા થવા માટેના કારણ):

• બોડીમાંથી મેગ્નેશિયમ વધારે પ્રમાણમાં લોસ થવાના કારણે.
• ઓછા અમાઉન્ટમાં મેગ્નેશિયમ નું ઇન્ટેક કરવાના કારણે.
• પ્રોટીન કેલરી માલન્યુટ્રીશન ના કારણે.
• ઇન્ટેસ્ટાઇન માં પ્રોપર્લી એબ્સોર્બશન ન થવાના કારણે.
• માલન્યુટ્રીશન અથવા સ્ટાર્વેશન ના કારણે.
• બોડી માથી વધારે પ્રમાણમાં ફ્લુઇડ લોસ થવાના કારણે.
• બોડી માંથી વધારે પ્રમાણમાં યુરિન એસ્ક્રિટ થવાના કારણે.
• સીવ્યર ડાયરિયા.
• ક્રોન્સ ડીસીઝ.
• વધારે પડતું ડાયયુરેટિક આપવાના કારણે.
• યુઝ ઓફ સરટેઇન મેડીકેશન ઇન્ક્લુડીંગ amphotericin,
• Cisplatin, Aminoglycoside.
• ગેસ્ટેરોઇન્ટેસ્ટાઇનલ ફિસ્ટ્યુલા.
• રીનલ ડેમેજ.
• ટોટલ પેરેન્ટ્રલ ન્યુટ્રીશન.
• એક્સેસિવ યુરીનેશન (પોલિયુરીયા).
• આલ્કોહોલિઝમ.
• માલએબ્ઝોર્શન.
• બોડીમાં હાઇ બ્લડ કેલ્શિયમ લેવલના કારણે.
• હાઇપરઆલ્ડોસ્ટેરોનીઝમ.

Clinical manifestation/sign and symptoms of Hypomegnesemia (હાઇપોમેગ્નેસેમીયા ના લક્ષણો અને ચિન્હો):

• પોઝીટીવ trousseau’s and chovostek signs.
• ભૂખ ન લાગવી (Loss of Appetite).
• નોઝીયા (Nausea).
• વોમીટિંગ (Vomiting).
• વીકનેસ (Weakness).
• એપથી (Apathy).
• મસલ્સમાં વીકનેસ આવવી.
• પેરાસ્થેસિયા (parasthesia) : (ટીંગલીંગ અથવા નંબનેસ સેન્સેશન થવુ).
• મુવમેન્ટ સ્લો તથા ઇનવોલ્યુન્ટરી થવી.
• ઇરીટેબીલીટી થવી,
• ટીટેની (Tetany),
• લેગ એન્ડ ફુટ ક્રેમ્પસ (Leg and foot cramps).
• આચકી આવવી.
• ટ્રેમસૅ,
• અટેક્સીઆ (Ataxia): નોર્મલ કોઓર્ડીનેશન ન રહેવું.
• કારપોપેડલ સ્પાઝમ (હાથના મસલ્સમાં સ્પાઝમ આવવી).
• ડિપ્રેશન (Depression).
• ઇરીટેબિલિટી (irritability).
• સાઇકોટીક બીહેવ્યર.
• આચકી આવવી.
• વર્ટિકલ નીસ્ટેગ્મસ (Vertical Nystagmus) : આઇબોલ ની ઇન્વોલ્યુન્ટરી મુવમેન્ટ થવી).
• કાર્ડિઆક ડીશરીધેમીયાસ.
• એક્સ્ટ્રીમ એજીટેશન.
• નિંદર ન આવવી (ઇનસોમનીયા).
• ડિલીરીયમ.
• ઓડિટરી અને વિઝ્યુઅલ હેલ્યુઝીનેશન.

Diagnostic evaluation of the Hypomegnesemia (હાઇપોમેગ્નેસેમીયા ના ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન):

• હિસ્ટ્રી ટેકિંગ.
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન.
• serum Magnesium lower than 1.5 meq/liter.
• ન્યુક્લિયર મેગ્નેશિયમ રેઝોનન્સ સ્પેક્સ્ટ્રોસ્કોપી.
• ઇલેક્ટ્રોકાર્ડિયોગ્રામ શો:
• A)પ્રોલોન્ગ PR એન્ડ QT ઇન્ટરવલ,
• B)વાઇડનિંગ QRS,
• c)ST સેગ્મેન્ટ ડિપ્રેશન.
• D)ફ્લેટેન્ડ T વેવ્સ.
• E) prominent U wave.

medical management of the Hypomegnesemia ( હાઇપોમેગ્નેસેમીયા ના મેડિકલ મેનેજમેન્ટ):

• હાઇપોમેગ્નેશેમિયા ની ટ્રીટમેન્ટ એ તેની ડેફીશયન્સી ના આધારે તથા ક્લિનિકલ ઇફેક્ટ ના આધારે પ્રોવાઇડ કરવામાં આવે છે.
• ટ્રીટમેન્ટનો એઇમ એ હાઇપોમેગ્નેશેમીયા ના કારણ ને આઇડેન્ટિફાઇડ કરી અને તેને દૂર કરવાનો તથા બોડીમા મેગ્નેશિયમ નુ અમાઉન્ટ રિપ્લેસ કરવું તે છે.
• જે પેશન્ટ ને માઇલ્ડ સિમ્ટોમ્સ હોય તેને ઓરલી મેગ્નેશિયમ રિપ્લેસમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરવું.
• જે પેશન્ટ ને ખૂબ સિવ્યર સાઇન અને સીમટોમ્સ હોય તેને ઇન્ટ્રા વિનસ મેગ્નેશિયમ એ રિપ્લેસમેન્ટ કરવું અને જે પેશન્ટ ને માઇલ્ડ હાઇપોમેગ્નેશિયા ની કન્ડિશન હોય તેને ડાયટ એ મેગ્નેશિયમ યુક્ત લેવા માટે કહેવું.
• Like : ગ્રીન લીફી વેજિટેબલ ,
  નટ્સ(બદામ),
  લેજ્યુમ્સ (કઠોડ),
  વોલ ગ્રેઇન (આખુ અનાજ),
  સી ફૂડ,વગેરે જેવું મેગ્નેશિયમ રીચ ડાયટ લેવા માટે કહેવું.
  મેગ્નેશિયમ પ્રીપેરેશન જેમકે મેગ્નેશિયમ ઓક્સાઇડ લેવુ કેમ કે તેમાં વધુ પ્રમાણમાં મેગ્નેશિયમ આવેલું હોય છે.
• જે પેશન્ટ ને સિવ્યર હાઇપોમેગ્નેશેમીયા ની કન્ડિશન હોય તેમને ઇન્ટ્રાવિનસલી મેગ્નેશિયમ સલ્ફેટ provide કરવું.( 10 to 40 meq/liter).
• જો પેશન્ટ ને કાર્ડિયાક એરિધેમીયા,
  Obstetrics problem,
  Electrolyte disturbance,
  Asthma.
  વગેરે જેવી કન્ડિશન હોય તો ઇન્ટ્રાવિનસ્લી મેગ્નેશિયમ સલ્ફેટ પ્રોવાઇડ કરવું.

nursing management of the Hypomegnesemia (હાઇપોમેગ્નેસેમીયા નુ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ).

• પેશન્ટ ને મેગ્નેશિયમ રીચ ફુડ લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટ નું કન્સીયસનેસ લેવલ મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટ ની બ્રીધિંગ પેટર્ન મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટ ની E.C.G.માં ચેન્જીસ થાય છે કે નહીં તે અસેસ કરવુ જે વ્યક્તિ એ ડિજિટાલિસ ગ્રુપની મેડિસિન લેતા હોય તેવી વ્યક્તિ મા Ecg changes assess કરવા.
• પેશન્ટ ને ડાયયુરેટીક એન્ડ લકઝેટીવ એક્સેસિવ અમાઉન્ટ મા intake અવોઇડ કરવા માટે એડવાઇઝ આપવી.
• પેશન્ટ નુ બોવેલ સાઉન્ડ અને તેનું એબડોમીનલ ડિસ્ટેન્સન મોનિટર કરવું.
• મેગ્નેશિયમ ને ઇન્ફ્યુઝન કરતા પહેલા પેશન્ટ ના રિફ્લેક્સીસ ચેક કરવા.
• પેશન્ટ ને કામ ,કવાઇટ અને ડાર્ક રૂમ પ્રોવાઇડ કરવો.
• પેશન્ટ ને લો બેડ પ્રોવાઇડ કરવું તથા તેની સાઇડ રેઇલ્સને ઊંચી રાખવી જો પેશન્ટને આચકી આવતી હોય તો ફોલ ડાઉન થતા પ્રિવેન્ટ કરવા માટે.

Explain/ define hypermegnesemia (હાઇપરમેગ્નેસેમીયા):

• હાઇપરમેગ્નેસેમીયા એ ઇલેક્ટ્રોનિક ઇમબેલેન્સ છે કે જેમાં બોડીમાં મેગ્નેશિયમ નું લેવલ એ 2.5 meq/liter કરતા ઇન્ક્રીઝ થાય છે.
• બોડી માં મેગ્નેશિયમનું નોર્મલ લેવલ એ હાર્ટ તથા નર્વસ સિસ્ટમના ફંકશન માટે અગત્યનું છે.
• (ઇન હાઇપરમેગ્નેસેમીયા ધ લેવલ ઓફ મેગ્નેશિયમ ઇસ ગ્રેટર ધેન > 2.5 meq/liter).

Etiology/cause of the Hypermegnesemia (હાઇપરમેગ્નેસેમીયા ના કારણ):

• હિમોલાઇસીસ,
• રિનલ ઇનસફીસીયન્સી,
• વધુ મેગ્નેશિયમ વાડા એન્ટાસિટ અને લક્ઝેટીવ નો વધુ પડતો ઉપયોગ કરવાના કારણે.
• હાઇપોથાઇરોઇડિઝમ.
• લિથિયમ થેરાપી.
• ડાયાબિટીક કીટોએસિડોસીસ.
• એડ્રીનલ ઇનસફીશીયન્સી
• ઓવરડોસ ઓફ મેગ્નેશિયમ સોલ્ટ.
• સિવ્યર ડિહાઇડ્રેશન.
• ક્રોનિક રિનલ ઇનસફીશીયન્સી.

clinical manifestation / sign and symptoms of the Hypermegnesemia (હાઇપરમેગ્નેસેમિયા ના લક્ષણો અને ચિન્હો):

• નોઝિયા એન્ડ વોમીટિંગ,
• વીકનેસ આવવી,
• શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડવી,
• બ્લડ પ્રેશર ઓછું થવું (હાઇપોટેન્શન) ,
• બ્રેડીપ્નીયા,
• થાક લાગવો,
• નીંદર આવવી,
• સ્કેલેટલ મસલ્સ વીકનેસ,
• ડિમીનાઇઝ્ડ રિફ્લેક્સ,
• ફેશિયલ પેરેસ્થેસિયા,
• ફ્લેસિડ મસલ્સ પેરાલાઇસીસ,
• હાઇપરકેલ્શેમિયા,
• એરીધેમિયા,
• ડીપટેંડન રિફ્લેક્સ એ ઓછા થવા.
• બ્રેડીકાર્ડિયા.
• બ્રિધિંગ સેલ્લો થવી.
• બ્રેડીકાર્ડીયા.
• કાર્ડિયાક ફેઇલ્યોર.

Diagnostic evaluation of the Hypermegnesemia (હાઇપરમેગ્નેસેમિયા ના ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન):

• હિસ્ટરી ટેકિંગ,
• ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન,
• serum Magnesium level is greater than 2.5 meq/liter.
• એલીવેટેડ પોટેશિયમ એન્ડ કેલ્સિયમ લેવલ.
• ECG changes: prolonged PR interval ,
• Tall t waves,
• Prolonged QT interval and Widened QRS.

Medical Management of the Hypermegnesemia (હાઇપરમેગ્નેસેમિયા નુ મેડિકલ મેનેજમેન્ટ).

• પેશન્ટ ને વધારે અમાઉન્ટ માં ફ્લુઇડ ઇન્ટેક કરવા માટે કહેવુ.
• પેશન્ટ ને ડાયયુરેટિક મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.
• મેગ્નેશિયમની ટોક્સીસિટી ને પ્રિવેન્ટ કરવા માટે કેલ્શિયમ ગ્લુકોનેટ ઇન્ફયુસ કરવું.
• જે પેશન્ટ એ મેગ્નેશિયમ ને યુરીન દ્વારા પાસ ન કરી શકતા હોય એટલે કે તેનું કિડની ફંક્શન ઇમ્પેઇર્ડ હોય તો તેને ડાયાટીસ પ્રોવાઇડ કરવુ.

Nursing Management of the Hypermegnesemia ( હાઇપરમેગ્નેસેમિયા નુ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ).

• પેશન્ટ ને કેરફૂલી મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટ નો ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેઇન્ટેન કરવો.
• પેશન્ટ ને મેગ્નેશિયમ રિચ ફૂડ ન લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટ એ લેથાર્જી અથવા ડ્રાઉઝીનેસ છે કે નહીં તે મોનિટર કરવું.
• જે ઓવર ધ કાઉન્ટર ડ્રગમાં મેગ્નેશિયમ કન્ટેન્ટ હોય તેને અવોઇડ કરવી.
• પેશન્ટ ના વાઇટલ સાઇન ચેક કરવા.
• પેશન્ટ નું રેસ્પીરેટ્રી ફંકશન અસેસ કરવું.
• monitor Ecg changes like:( prolonged PR, Prolonged QRS, and prolonged QT.)
• પેશન્ટ ને ઓછા મેગ્નેશિયમ વાળું ફૂડ ઇન્ટેક કરવા માટે એડવાઇઝ આપવી.

Explain  phosphorus ( ફોસ્ફરસ ):

• ફોસ્ફરસ એ ઇન્ટ્રાસેલ્યુલર  anion છે.
• ફોસ્ફોરસ એ cell ના નોર્મલ ફંકશનિંગ માટે જરૂરિયાત હોય છે.
• ફોસ્ફરસ એ મુખ્યત્વે કેલ્શિયમના કોમ્બિનેશનમાં હોય છે કે જે ટીથ અને બોન્સમાં આવેલા હોય છે.
• ફોસ્ફરસ ઇન્ટ્રા celluar fluid નું પ્રાઇમરિ એનાયન (anion) છે.
• લગભગ ૮૫ % જેટલું ફોસ્ફરસ એ બોન અને  teeth મા હોય છે. 14% જેટલું સોફ્ટ tissues માં અને ,1% કરતાં ઓછા એ  extra cellular fluid (ECF) મા હોય છે.
• ફોસ્ફરસ એ ખૂબ જ ઈમ્પોર્ટન્ટ ફંક્શન માટે જવાબદાર હોય છે.
• Phospharus એ એ.ટી.પી ( ATP : adenosine triphosphate) ના બનવામાં તથા બોન્સ અને ટીથ ને પણ સપોર્ટ કરે છે.
• ફોસ્ફરસ એ વિટામીન ડી ના યુટીલાઈઝેશનમાં, એસિડ -બેઈઝ ના હોમિયોસ્ટેશિશ માં , nerve,  તથા મસલ્સની એક્ટિવિટીમાં તથા કાર્બોહાઈડ્રેટ( carbohydrate), પ્રોટીન(  protien), અને ફેટ( fat)ના મેટાબોલિઝમમાં અગત્યનો ભાગ ભજવે છે.
• Normal serum phospharus level 2.5 to 4.5 mg/dl  ( 0.8 -1.5 mol. /liter), Phospharus imbalance  થવાના કારણે હાઇપોફોસ્ફેટેમિયા (hypophosphatemia : ફોસ્ફરસનું અમાઉન્ટ નોર્મલ અમાઉન્ટ કરતા ઓછું હોવું) તથા હાયપરફોસ્ફેટેમિયા ( hyperphosphatemia : ફોસ્ફરસનું અમાઉન્ટ નોર્મલ અમાઉન્ટ કરતા વધુ પ્રમાણમાં હોવું) જેવી  કન્ડિશન arise થઈ શકે છે.

Defination of hypophosphatemia (હાઇપોફોસ્ફેટેમિયા):

• હાઇપોફોસ્ફેટેમિયા એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં બોડીમાં ફોસ્ફેટ નું લેવલ એ નોર્મલ લેવલ કરતા ઓછું હોય છે.
• હાઇપોફોસ્ફેટેમિયા એ starvation and alcoholism ના કારણે થાય છે.
• (normal Phosphate level is 2.5 to 4.5 mg/dl( 0.8 -1.5 mmol/liter))
• In mild hypophosphatemia ( 2-2.5mg/dl or 0.65 -0.81 mmol/liter),
• In moderate Hypophosphatemia ( 1-2mg/dl or 0.32 -0.65 mmol/ liter),
• In severe hypophosphatemia (<1mg/dl or 0.32 mmol/liter).

Etiology/ cause (કારણ):

• વિધાઉટ ફોસ્ફરસ intravenously fluid એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.
• hyperparathyroidisam (હાઇપરપેરાથાઇરોઇડિઝમ:આ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં પેરા થાઇરોઇડ gland એ ખૂબ વધુ પ્રમાણમાં પેરાથાઇરોઇડ hormone નુ secretion કરે છે).
  કિડની ફંક્શન પુવર થવાના કારણે કે જેમાં કિડની ની tubule એ ediquate અમાઉન્ટ મા ફોસ્ફરસ નું reabsorption કરી શકતી નથી તેના કારણે hypophosphatemia ની કન્ડિશન અરાઇઝ થઇ શકે છે.
• અમુક પ્રકારની ડીસીઝ માંથી રિકવરી થવાના કારણે જેમ કે ડાયાબિટીસ કિટોએસિડોસિસ (diabetes ketoacidosis) અથવા severe burn એ હાઇપોફોસ્ફેટએમિયા ની કન્ડિશન કરી શકે છે.
• ડાઇયુરેટિક મેડિસિનનો વધુ પડતો ઉપયોગ કરવાના કારણે.
• લાંબા સમયથી આલ્કોહોલિઝમ હોવાના કારણે માલન્યુટ્રીશન હોવાથી ફોસ્ફરસ એડીક્યુએટ amount મા intake ન કરવાના કારણે.
• કોઇપણ ઇન્ટેસ્ટાઇન ની Abnormalality ના કારણે કે જેમાં intestine એ એડીકયુએટ અમાઉન્ટમા ફોસ્ફરસ નું એબસોપ્શન કરી શકતું નથી. Ex:chronic diarrhea.

clinical manifestation/(sign and symptoms) (લક્ષણો અને ચિન્હો):

• ભૂખ ન લાગવી,
• skeleton અને સ્મુથ મસલ્સ મા weakness આવવી.
• ટીન્ગલીન્ગ સેન્સેસન (tingling sensation).
• નંબનેસ (numbness).
• પેરાસ્થેસીયા (paresthesia) ( feeling of tingling and numbness sensation).
• ટ્રેમર્સ(tremors).
• બોન પેઇન (bone pain).
• weakness આવવી.
• રેસ્પીરેટ્રી ઇનસફીસીયન્સી (respiratory insufficiency).
• ઇમ્પેઇર ન્યુરોલોજીક ફંકશન (impaire neurologic Function).
• કન્ફ્યુઝન (Confusion).
• મેમરી લોસ (Memory loss).
• આચકી આવવી.
• કોમા (Coma).
• પેરીફેરલ ન્યુરોપથી એન્ડ પેરાલાઇસીસ (peripheral neuropathy and paralysis).
• હિમોલાઇટીક એનીમિયા (Hemolytic Anaemia).

• ઇમ્પેઇર્ડ લ્યુકોસાઇટ્સ એન્ડ પ્લેટલેટ કાઉન્ટ(Impaired leukocytes and platelate counte).

Diagnostic Evaluation (ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન):

• હીસ્ટ્રી ટેકીન્ગ (history tacking)
• ફીઝીકલ એક્ઝામીનેશન (physical examination).
• serum Phosphate level is less than 2.5 mg/dl.
• urin Phosphate level greter than 1.3 g/24 hours.

Medical management (મેડિકલ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટ ને ડાયટમાં ફોસ્ફેટ લેવા માટે એડવાઇઝ આપવી.
• જો ડાયટ દ્વારા ફોસ્ફેટ રિપ્લેસમેન્ટ ન થાય તો પેશન્ટને મેડીકેશન સપ્લીમેન્ટેશન પ્રોવાઇડ કરવી.
• જો મેડીકેશન દ્વારા કયોર ન થાય તો પેશન્ટને ઇન્ટ્રાવિનસલી ફોસ્ફેટ પ્રોવાઇડ કરવુ.
• પેશન્ટ ને phosphate rich ફુડ લેવા માટે એડવાઇઝ આપવી.
  Ex: green leafy vegetable 🥦,
  peas (વટાણા),
  beans(🫘),
  nuts( બદામ),
  chocalate,
  beef liver,Etc.
  ફોસ્ફેટ રીચ food હોય છે તે લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટ ને જો સીવ્યર હાઇપોફોસ્ફેટેમીયા હોય તો ઇન્ટ્રા વિનસલી ફોસ્ફેટ પ્રોવાઇડ કરવું.

• the dose of Kpo4 2.5 mg/dl every 6 hourly.
• જો પેશન્ટને હાઇપરપેરાથાઇરોડિઝમ હોય તો પેરાથાઇરોઇડ gland એ સર્જીકલ રીમુવ કરવી.

Nursing management (નર્સીન્ગ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટ નું સીરમ ઇલેક્ટ્રોલાઇટ લેવલ ચેક કરવું.
• પેશન્ટને ડાયટમાં Phosphate rich food ઇન્ટેક કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને મસલ્સ વિકનેસ છે કે નહીં તે ચેક કરવું.
• પેશન્ટ નું મેન્ટલ સ્ટેટસ ચેક કરવું.
• પેશન્ટના વાઇટલ સાઇન ચેક કરવા.
• પેશન્ટનો ઇન્ટેક-આઉટપુટ ચાર્ટ મેઇન્ટેઇન રાખવો.

Defination of hyperphosphatemia (હાઇપરફોસ્ફેટેમીયા):

• હાઇપરફોસ્ફેટેમીયા એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં બોડીમાં તથા બ્લડમાં ફોસ્ફેટ નું લેવલ એ નોર્મલ લેવલ કરતા ઇન્ક્રીઝ થાય છે.હાઇપરફોસ્ફેટેમીયા એ વધુ પડતા ફોસ્ફેટ ના absorption થવાના કારણે તથા બોડી માંથી ઓછા પ્રમાણમાં લોસ થવાના કારણે, તથા વધુ પડતા પ્રોડક્શન થવાના કારણે થાય છે. હાઇપરફોસ્ફેટેમીયા નું એક મુખ્ય કારણ એ રીનલ failure છે.

Etiology/cause (કારણ):

• રીનલ ફેઇલ્યોર (renal failure),
• કીમોથેરાપી (chemotherapy),
• hypothyroidism (થાઇરોઇડ નું પ્રમાણ ઓછું હોવાના કારણે),
• રેસ્પીરેટ્રી એસીડોસીસ (respiratory acidosis),
• ડાયાબિટીક કીટોએસીડોસીસ ( Diabetic ketoacidosis),
• ફોસ્ફેટ નું અમાઉન્ટ વધુ પડતું લેવાના કારણે.
• Profound muscles necrosis.
• હાઇપરફોસ્ફેટેમીયા કન્ડિશન એ લક્ઝેટીવ તથા એનિમા કે જે ફોસ્ફેટ યુક્ત હોય તેનો વધુ પડતો ઉપયોગ કરવાના કારણે થાય છે.
• કિડની ફેઇલ્યોર ના કારણે બોડીમાંથી ફોસ્ફેટ excrete ન થવાના કારણે તથા મેગ્નેશિયમની ડેફીશિયનસી ના કારણે.
• હાઇપોપેરાથાઇરોડીઝમ આ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાંથી પેરાથાઇરોઇડ ગ્લેન્ડમાંથી એડિક્યુલેટ અમાઉન્ટમાં પેરાથાઇરોઇડ હોર્મોન નું પ્રોડક્શન થતું નથી .
• તેના કારણે કિડની ની ઇનએબિલિટી હોય કે જે parathyroid હોર્મોન ને રિસ્પોન્સ આપી શકતી નથી તેના કારણે બોડી માંથી ફોસ્ફેટ નું એક્સક્રીસન થતું નથી અને બોડી મા ફોસ્ફેટ નું અમાઉન્ટ ઇન્ક્રીઝ થાય છે.
• હાઇપોકેલ્શેમિયા ની condition ના કારણે પણ બોડીમાં ફોસ્ફેટનું અમાઉન્ટ increase થાય છે.

clinical manifestation/sign and symptoms (લક્ષણો અને ચિન્હો):

• ટીટેની(tetany),
• ફિંગર ટિપ્સ મા tingling sensation આવવી.
• ભૂખ ન લાગવી.
• નોઝીયા (nausea).
• વોમિટીંગ (vomiting),
• મસલ્સ વીકનેસ( Muscles weakness).
• હાઇપરરીફ્લેક્સીયા (Hyperreflexia)
• ટેકીકાર્ડીયા (tachycardia).
• યુરીન આઉટપુટ ઓછું થવું(Decrease urin output).
• જોવામાં તકલીફ પડવી.
• પાલ્પીટેશન(Palpitations).
• ડિપ્રેશન( Depression).
• મેમરી લોસ થવી( Loss of memory).
• કન્વલ્ઝન્સ આવવી.
• સોફ્ટ ટીશ્યુ નું કેલ્સિફિકેશન થવું.
• આર્ટીરીઓસ્ક્લેરોસિસ (Arteriosclerosis).
• આર્ટીરીઓસ્ક્લેરોસિસના કારણે હાર્ટ અટેક તથા સ્ટ્રોક આવવો.
• સીવ્યર itching આવવી.

Diagnostic evaluation (ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન):

• હીસ્ટ્રી ટેકીન્ગ એન્ડ ફીઝીકલ એક્ઝામીનેશન (history tacking and physical examination).
• સીરમ ફોસ્ફેટ લેવલ એ 4.5 mg /dl કરતા ઇન્ક્રીઝ થવું (serum Phosphate level is greater than 4.5 mg/dl).
• સીરમ કેલ્શીયમ લેવલ એ 9 mg/dl કરતા ઓછું હોવું. (serum calcium level is less than 9mg/dl).
• (એક્સ રે) X Ray ,
• પેરાથાઇરોઇડ હોર્મોન ડિક્રીઝ થવું (decrease parathyroid hormone),
• check blood uria nitrogen level ( BUN )And creatinine level.

Medical management (મેડિકલ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટ ને વિટામિન ડી પ્રિપેરેશન પ્રોવાઇડ કરવું Phosphate નું લેવલ ઓછું કરવા માટે.
• ઓરલ ફોસ્ફેટ બાઇન્ડર નો ઉપયોગ કરવો તે જે જી.આઇ.ટ્રેક(G.I track) માંથી ફોસ્ફરસ ને એબ્સોર્બ કરી શકે.
• (લેન્થેનમ કાર્બોનેટ ડાયાલિસિસ પેશન્ટ ને પૂરો પાડે છે). lanthanum carbonate provides to the dialysis patients.
• કેલ્શિયમ સોલ્ટ જેવા કે (કેલ્શિયમ કાર્બોનેટ, ગ્લુકોનેટ તથા ક્લોરાઇડ) નો ઉપયોગ કરવો કે જે ફોસ્ફેટને બ્લડ સ્ટ્રીમ માંથી bind કરે છે અને બ્લડમાં ફોસ્ફેટ નું લેવલ ઓછું કરે છે.
• આલ્બ્યુમીન સોલ્ટ જેમકે આલ્બ્યુમીન હાઇડ્રોક્સિડ (Albumin hydroxide)નો ઉપયોગ કરવો કે જે ફોસ્ફરસને બાઇન્ડીંગ કરી શકે.
• પેશન્ટને જો સીવ્યર હાઇપરફોસ્ફેટમિયા હોય તો પેશન્ટને કેલ્શિયમ ગ્લુકોનેટ એ ઇન્ટ્રાવિનસલી પ્રોવાઇડ કરવો.
• બ્લડ માંથી વધારે પ્રમાણમાં ફોસ્ફેટ ને રીમુવ કરવા માટે ડાયાલિસિસ એ અગત્યની ટ્રીટમેન્ટ છે.
• જે ફૂડ એ ફોસ્ફેટ રીચ હોય જેમાં ડેરી પ્રોડક્ટ ,મીટ ,નટ્સ અને બીજા હાઇ protien food એ અવોઇડ કરવા જોઇએ.

Nursing Management (નર્સીન્ગ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટ નું સીરમ ફોસ્ફેટ level assess કરવું.
• પેશન્ટને હાઇપોકેલ્શેમીયા ના અને સાઇન અને સીમટોમ્સ છે કે નહીં તે ચેક કરવું.
• જે પેશન્ટ એ હાઇપરફોસ્ફેટેમીયા માટે હાઇ રિસ્ક હોય તેને પ્રોપર મોનિટર કરવુ.
• પેશન્ટને ઓછા ફોસ્ફેટ વાળું ડાયટ લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને ફોસ્ફરસ રીચ
  ફૂડ જેમકે
  🧀 cheese,
  cream,
  nuts,
  whole grain,
  cereals,
  dried fruits,
  vegetables,
  sweetbreads,
  milk food જેવા ફોસ્ફેટ રીચ ફૂડ ન લેવા માટે કહેવું.
• જ્યારે patient નું ફોસ્ફેટ લેવલ એ નોર્મલ થાય ત્યારે પેશન્ટને instruction આપવું કે લગ્ઝેટીવ( laxative) તથા એનીમા( enema) કે જેમાં ફોસ્ફેટ વધુ હોય તેને અવોઇડ કરવા.
• પેશન્ટને ઇન્સ્ટ્રક્શન આપવુ કે હાઇપોકેલ્શેમીયાના કોઇપણ સાઇન અને સિમટોમ્સ છે કે નહીં તે check કરવુ તથા પેશન્ટનું urin output મા કોઇ ચેન્જીસ થાય છે કે નહીં તે assess કરવું.
• પેશન્ટને ઓછા ફોસ્ફેટ વાળું ફૂડ ઇન્ટેક કરવા માટે એડવાઇસ આપવી.

Chloride imbalance (ક્લોરાઇડ Imbalance) :

Chloride એ મુખ્ય એક્સ્ટ્રા સેલ્યુલર fluid નું એનાયન (anion) છે અને આ મુખ્યત્વે બ્લડ કરતા. ઇન્ટેસ્ટાઇન તથા લિંફ ફલુઇડ માં વધારે  પ્રમાણમાં આવેલું હોય છે .કલોરાઈડ એ મુખ્યત્વે ગેસસ્ટ્રીક્ર ,pancreatic જ્યુસ તથા sweat માં આવેલો હોય છે.

Define chloride deficit (Hypochloremia)(હાઇપોકલોરેમિયા):

• ક્લોરાઇડનું કોન્સન્ટ્રેશન એ તેના ઇન્ટેક ઉપર આધાર રાખે છે.
• ક્લોરાઇડનું excretion અને તેનુ reabsorption એ કિડનીમાં થાય છે.
• Cloride એ stomach માથી પ્રોડ્યુસ થાય છે હાઇડ્રોક્લોરિક એસિડ તરીકે અને થોડા પ્રમાણમાં ક્લોરાઇડ એ feces (સ્ટુલ)માંથી લોસ થાય છે.
• Hypocloride એ ઇલેક્ટ્રોલાઇટ  imbalance છે કે જેમાં body તથા બ્લડમાં ક્લોરાઇડ એ લો લેવલમાં હોય છે નોર્મલ લેવલ કરતા ઑછુ જોવા મળે છે.
• (Normal chloride level in adult is 97-107meq/liter. )
• (In hypocloremia the level of cloride is less than 97 meq/liter.)
• Hypocloremia મા ક્લોરાઇડ નું લેવલ એ 97 meq/liter કરતા ઓછું હોય છે તો તેને hypocloremia કહેવામાં આવે છે.

Cause/Etiology (કારણ):

• ક્લોરાઇડ એ ઓછા પ્રમાણમાં intake કરવાના કારણે.
• ક્લોરાઇડ એ ઓછા પ્રમાણમાં absorption થવાના કારણે.
• ઓછા પ્રમાણમાં સોડિયમ લેવાના કારણે.
• ઓછા પ્રમાણમાં પોટેશિયમ લેવાના કારણે.
• લાંબા સમયથી ડાયયુરેટિક મેડિસિનનો ઉપયોગ કરવાના કારણે.
• મેટાબોલિક આલ્કલોસીસ.
• ડાયરિયાના કારણે બોડીમાંથી વધારે પ્રમાણમાં ક્લોરાઇડ એ રિલીઝ થવાના કારણે.
• વોમીટીંગ,
• ગેસ્ટ્રિક સક્ષનીંગ .
• ગેસ્ટ્રીક સર્જરી.

sign and symptoms / clinical manifestation (લક્ષણો અને ચિન્હો):

• કન્ફ્યુઝન,
• Apathy ( loss of interest),
• ડિસ્ક ઓરિએન્ટેશન.
• વધારે પડતું ઊંઘવું.
• આચકી આવવી.
• એકની એક જગ્યા પર બેસી રહેવું.
• મસલ્સ વાસ્ટીંગ.
• Atrophy ( decrease in size of muscles and tissue).
• હાઈપોટોનિયા.
• ટીટેની.
• ડીપટેંડન રિફ્લેક્સીસ એ હાઈપરએકટીવ હોવા.
• નબળાઈ આવવી.
• twitching.
• મસલ ક્રેમ્સ.
• સેલ્લો બ્રિધિંગ.
• હાઇપોનેટ્રેમિયા.
• હાઇપોકેલેમિયા.
• મસલ્સ ક્રેમ્સ.
• cardiac dysrrhythemias.
• સીઝર (siezer).

Diagnostic evaluation (ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન):

• history tacking and physical examination .
• serum cloride  level is less than 97 meq/liter.
• serum ph is greater than 7.45.
• serum co2 level is greater than 32 meq/liter.
• serum Bicarbonate.
• serum electrolyte.
• urine electrolyte.
• urin osmolarity.

Medical management (મેડિકલ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટને ઓરલી salty ફૂડ લેવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને ઇન્ટ્રાવિનસલી 0.9%  sodium ક્લોરાઇડ એ એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.
• પેશન્ટને એમોનિયમ ક્લોરાઇડ એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.
• પેશન્ટને ઓરલી અથવા ઇન્ટ્રાવિનસલી પોટેશિયમ ક્લોરાઇડ એ એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.
• 10- 40  meq/liter પોટેશિયમ ક્લોરાઇડ એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.
• જો પોટેશિયમ ક્લોરાઇડ એ ઇન્ટ્રાવિનસલી એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવાનું હોય તો તેને 20 meq/liter કરતાં વધારે ન હોવું જોઈએ.
• એવી યુરેટિકમેડિસિન કે જે ક્લોરાઇડ ને બોડી માંથી  excrete કરે તેવી પેશન્ટની આપવા માટે અવોઈડ કરવી જોઈએ.
• જે ફૂડ માં ક્લોરાઇડ નું અમાઉન્ટ વધારે હોય તે પેશન્ટને આપવું જેવા કે:
• Tomato juice (🍅 ),
• salty broth,
• canned vegetable,
• processed  meat ,
• fruits, વગેરે જેવું food provide કરવું.
• bottled water એ બોડી માંથી વધારે પ્રમાણમાં ક્લોરાઇડ ને એસ્ક્રિટ કરે છે તેથી આવા પ્રકારનું પાણી અવોઈડ કરવું જોઈએ.
• ammonium cloride an acidifying agent may be use for metabolic  alkalosis.
• પેશન્ટને વધુ પડતું ક્લોરાઈડ diet intake કરવો જોઈએ.

Nursing Management (નર્સીન્ગ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટનું ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેન્ટેન કરવું.
• પેશન્ટ નું આરટીરીયલ બ્લડ ગેસ વેલ્યુ અસેસ કરવું.
• પેશન્ટનું serum ઇલેક્ટ્રોલાઇટ લેવલ ચેક કરવો.
• પેશન્ટની કંસિયસનેસ લેવલ ચેક કરવી.
• પેશન્ટનું મસેલ્સ સ્ટ્રેંથ અને તેની મુમેન્ટ ને ચેક કરવી.
• જો કંઈ પણ ચેન્જીસ જોવા મળે તો તાત્કાલિક ફિઝિશિયન ની રિપોર્ટ કરવું.
• પેશન્ટના વાઈટલ સાઇન પ્રોપર મોનિટરિંગ કરવા.
• પેશન્ટની એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું કે વધારે ક્લોરાઇડ વાળુ ડાયટ ઇન્ટેક કરવું.

Define hyperchloremia (હાઇપરક્લોરિમિયા):

• હાઇપરકલોરીમીયા એ ઇલેક્ટ્રોલાઇટ imbalance છે કે જેમાં ક્લોરાઇડ નું લેવલ એ બ્લડ તથા બોડી માં નોર્મલ value  કરતા વધી જાય છે.
•  ( Normal cloride level Is 97- 107 meq/liter).
•  ( In hypercloremia the value of cloride is greater than108 meq/liter)
• હાઇપરનેટ્રૂમિયા સાથે સાથે બાયકાર્બોનેટ એ બોડી માંથી લોસ થવું તથા metabolic acidosis એ ક્લોરાઇડ નું લેવલ ઇન્ક્રીઝ કરે છે.

Etiology/cause (કારણ):

• વધુ પડતું ક્લોરાઇડ લેવાના કારણે.
• વધુ પડતું ક્લોરાઇડ એ બોડીમાં  absorb થવાના કારણે.
• એમોનિયમ ક્લોરાઇડ નું હાઇપરઇન્જેશન.
• ureterointestinal anastomosis.
• બોડી ના કોઈપણ રૂટ દ્વારા ક્લોરાઇડ નું વધુ અમાઉન્ટ ઇન્ટિક કરવો like intra venously.,Orally,Nasofastric tube,Enema etc.
• અમુક પ્રકારની મેડિસિન લેવાના કારણે જેમ કે ડાઈયુરેટિક.
• ડિહાઇડ્રેશનના કારણે.
• vomiting,
• diarrhea,
• sweating ,
• high fever,
• metabolic acidosis,
• brain stem injury cause hyperventilation and hyperparathyroidisam.

Clinical manifestation/ sign and symptoms (લક્ષણો અને ચિન્હો):

• ટેકીપ્નીયા (increase respiratory rate),
• નબળાઈ આવવી,
• થાક લાગવો,
• deep અને repid respiratory rate.
• વિચાર શક્તિ ઓછી થવી.
• હાઇપરટેન્શન.
• હાઈપરવોલેમિયા.
• હાઇપરનેટ્રીમીયા ,
• hypercloremia,
• કાર્ડિયાક આઉટપુટ ઓછું થવું.
• dysrrhythemias.
• કોમા.
• ફ્લુઇડ retention.

Diagnostic evaluation (ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન):

• history tacking and physical examination.
• serum chloride lavel  greater than 108 meq/liter.
• serum phevel is less than 7 .35.
• serum carbon  dioxide level is less than 22 meq/liter.
• serum sodium  level  is greater  than  145 meq/liter.
• serum Bicarbonate level is less than 22 meq/liter.
• increase  urin cloride excretion.

Medical management (મેડિકલ મેનેજમેન્ટ):

• જો સીવીયર હાઇપરક્લોરિમિક acidosis હોય તો તેના ટ્રીટમેન્ટમાં સોડિયમ બાયકાર્બોનેટ ઇન્ટરા વિનસલી એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું એ બાઈ કાર્બોનેટ નું લેવલ ઇન્ક્રીઝ કરવા માટે તેના કારણે ક્લોરાઇડ આયન એ રીનલ દ્વારા  excretion થાય છે.
• જો mild અમાઉન્ટમાં હાઇપરક્લોરેમીયા હોય તો રીંગલ લેટેસ્ટ સોલ્યુશન (ringer lactate solutions)એ  administration કરવું કે જે કાર્બોનેટ ને લીવરમાં એન્ટર કરે છે અને તેના કારણે એસિડોસિસ  ની  condition એ treat  થાય  છે.
• ક્લોરાઇડ ને એલિમિનેટ કરવા માટે ડાયયુરેટિક એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.
• સોડિયમ, fluid  તથા ક્લોરાઇડને ઓછા પ્રમાણમાં લેવું અથવા restricted રાખવો.
• હાઇપરકલોરીમીયાના કારણ ને કરેક્ટ કરવું તથા ઇલેક્ટ્રોલાઇટ અને એસિડ – બેઇઝ નું બેલેન્સ રાખવું જરૂરી છે.

Nursing Management (નર્સીન્ગ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટના વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા.
• પેશન્ટ નું આરટીરીયલ બ્લડ ગેસ વેલ્યુ ચેક કરવું.
• પેશન્ટનું intake output અસેસ કરવો.
• પેશન્ટનું રિસ્પિરેટરી , neurologic તથા cardic system ને  assess કરવું. અને તેમાં કોઈ પણ પ્રકારના ચેન્જીસ હોય તો તેને તાત્કાલિક physician  ને  રિપોર્ટ કરવા.
• પેશન્ટને ડાયટ લેવા માટે એજ્યુકેશન આપવો.

Explain Acid Base Balance ( એસિડ બેઇઝ બેલેન્સ વર્ણવો):

• એસિડ અને બેઇઝ એ બોડીમાં નોર્મલ મેટાબોલીક પ્રોસેસના એક પાટૅ રૂપે બને છે.
• એસિડ એ ગ્લુકોઝ, ફેટ તથા પ્રોટીનના એન્ડ પ્રોડક્ટ તરીકે બને છે અને આને  fixed  એસિડ કહેવામાં આવે છે કારણ કે તે એક વખત બની ગયા પછી તેમાં કોઈપણ ચેંજિસ થતા નથી.
• Weak એસિડ, કાર્બોનિક એસિડ એ સેલ્યુલર metabolism ના કાર્બન ડાયોક્સાઇડ એ  water  combine  થઈને બને છે.
• આ એસીડ એ  પાછા ચેન્જીસ થઈને તે બાયકાર્બોનેટ તથા હાઈડ્રોજન બનાવે છે માટે આ એસિડ એ ફિક્સ હોતા નથી.

Explain Acid – base Imbalance. ( એસિડ બેઇઝ ઇમ્બેલેન્સ વર્ણવો):

• એક નોર્મલ મેટાબોલીક પ્રોસેસના ભાગરૂપે એસિડ અને બેઇઝ એ બોડીમાં જ ફોર્મ થાય છે.
• એસિડ અને બેઇઝને બેલેન્સ જાળવી રાખવા  માટે કિડની એ હાઈડ્રોજન આયન (acid) સિક્રિટ કરે છે. સોડિયમ આયર્નને તથા બાયકાર્બોનેટ આયન (base) reabsorption કરે છે. ફોસ્ફેટ salt ને acidify  કરે છે અને એમોનિયમ આયન એ પ્રોડ્યુસ કરે છે.
• due to these the normal blood pH is between  7.35 to 7.45 maintain in body.
• રેસ્પિરેટરી ઈમબેલેન્સ ત્યારે થાય છે જ્યારે બ્લડના ઓક્સિજિનેશનમાં પ્રોબ્લેમ આવે છે. Ex:hyperventilation,Stagnation of blood  flow, etc .
• Metabolic ઇમબેલેન્સ  ત્યારે થાય છે જ્યારે કિડની ફંક્શન એ બ્રેક ડાઉન થાય છે.
• Fluid તે ઇન્જેકશન (  ingestion )અને લોસ( loss ) થવામાં Imbalance આવે છે તથા  body ઓર્ગનમાં બીજા પ્રોબ્લેમ આવવાના કારણે.
• પેશન્ટ નું એસિડ બેઇઝ નું સ્ટેટસ એ નીચેના સેમ્પલ એ arterial બ્લડ માંથી લેવાના કારણે મેળવી શકાય છે.
• 1) ph ( normal 7.35 to 7.45 ): mesure hydrogen ion concentration.
• 2)PCO2 ( normal 35 – 45 mmHg): partial pressure of carbon  dioxide.
• 3)HCO₃⁻ Bicarbonate ( normal 22 – 26 mEq/L)
• 4) PaO₂ (Partial Pressure of Oxygen Normal Value: 80 – 100 mmHg
• 5) O₂ Saturation : Normal Value: 95% – 100%

Describe respiratory acidosis (રેસ્પીરેટ્રીએસીડોસીસ):

• Respiratory acidosis એ એવી કન્ડિશન છે એ ત્યારે થાય છે કે જ્યારે લન્ગ્સ એ બોડીમાં પ્રોડ્યુસ થયેલા બધા જ કાર્બન ડાયોક્સાઇડ ને એ બોડી માંથી રીમુવ કરી શકતા નથી.
• રેસ્પીરેટ્રીએસીડોસીસ એ મેડિકલ કન્ડીશન છે કે જેમા બોડીનું વેન્ટિલેશન એ ઓછું થાય છે( hypoventilation )અને કાર્બન ડાયોક્સાઇડ નું અમાઉન્ટ એ બ્લડમાં વધે છે અને તેના કારણે બ્લડ ph એ ઓછી થાય છે આ કન્ડિશનને એસીડોસીસ કહેવામાં આવે છે.
•  Alveolar ventilation  એ ઓછુ થાય છે.
• રેસ્પીરેટ્રીએસીડોસીસ માં બ્લડની પીએચ 7.35 કરતા ઓછી થાય છે.
•  Pco2 is greater than 42 mmhg.
• અના કારણે એસિડ -બેઇઝ Imbalance થાય છે અને તેના કારણે બોડી નું  fluid અને સ્પેશ્યલી blood   એ acidic થાય છે.
• બોડી ના સેલ્સ રીપેર થતા કાર્બન ડાયોક્સાઇડ એ પ્રોડ્યુસ થાય છે તથા કાર્બન ડાયોક્સાઇડ એ એક્યુમ્યુલેટ થાય છે જો પૂરતા પ્રમાણમાં કાર્બન ડાયોક્સાઇડની alveolar ventilation દવારા   body  માથી એક્સપેલ કરી શકતું નથી.તો  alveolar હાઇપોવેન્ટિલેશન( hypoventilation) થાય છે. તેના કારણે body માં પીએસીઓટુ ( paco2)નું પ્રમાણ વધે છે( hypercapnea).

 Type of respiratory acidosis ( રેસપીરેટરી એડોસીસના ટાઈપ)

•  1) Acute respiratory  acidosis ( એકયુટ રેસ્પીરેટરી એસીડોસીસ)
•  2) cronic respiratory acidosis. ( ક્રોનિક રેસ્પીરેટરી એસીડોસીસ )

  1) Acute respiratory  acidosis ( એકયુટ રેસ્પીરેટરી એસીડોસીસ):

• એક્યુટ રેસ્પીરેટરી  acidosis  એ ત્યારે થાય છે કે જ્યારે અચાનક વેન્ટિલેશન failure થઈ જાય છે.
• In Acute respiratory  acidosis paco2 is Elevated above the upper limit of reference range (over 47 mmhg )( ph <7.35) .
• એક્યુટ રેસ્પીરેટરી  acidosis   એ હાઇપો વેન્ટિલેશનના કારણે થાય છે અને તે મુખ્યત્વે સેન્ટ્રલ રેસીપીરેટરી સેન્ટર કે જે સેરેબ્રલ કેવીટીમાં આવેલા હોય તેના  disease  ના  કારણે અથવા કોઈપણ  drugs  ના કારણે,myasthenia ગ્રેવીસ ,ગુલીન બાર સિન્ડ્રોમ વગેરેના કારણે હોઈ શકે છે  અથવા  Airway obstruction due tocopd( cronic obstruction Pulmonary disease)  ના કારણે પણ હોય શકે છે .

 2) cronic respiratory acidosis  ( ક્રોનિક રેસ્પીરેટરી એસીડોસીસ):

• ક્રોનીક રેસીપીરેટરી એસીડોસીસ એ  Pulmonary  disease  અથવા કોઈ લાંબા સમયથી ડીઝીઝ ના કારણે અથવા સેકન્ડરી બીજા કોઈ પણ ડીસીઝ ના કારણે હોઈ શકે છે.
• ક્રોનીક રેસ્પીરેટરી એસીડોસીસ માં pco2 એ નોર્મલ રેન્જ કરતા વધી જાય છે.
•  Normal blood  pH ( 7.35 to 7.45). Elevated  serum Bicarbonate  ( hco3- >30mm hg ).
• Cronic respiratory acidosis એ બધા ડિસઓર્ડર ના કારણે થાય છે તેમાં સીઓપીડી(  copd : cronic obstruction Pulmonary disease) નો પણ સમાવેશ થાય છે.
• ક્રોનિક રેસ્ટોરેટ્રી એસીડોસીસ એ સેકન્ડરી ઓબેસિટી ના કારણે, hypoventilation  syndrome,  neuromuscular  disorder  , ventilatory defects તથા  intestinal fibrosis,  તથા  thoracic  deformity ના કારણે તથા જોવા મળે છે તથા લંગ ડિસીઝ ના કારણે પણ જોવા મળે છે.

cause/ Etiology ( કારણ)

• drugs : narcotics,
• Anesthetic,
• Hypnotics,
• Sedative etc,
• સેન્ટ્રલનર્વસસિસ્ટમ મા  trauma જેમકે  medullary  injury  કે જે ventilatory  drive  ને Impaired  કરે છે.
• Airway  obstruction.
• parenchymal lung disease.
• ચેસ્ટવોલડિસઓર્ડર.
• severe kyphoscoliosis status post thoracoplasty.
• ફલેઇઇલ ચેસ્ટ.
• alkalosis  spondylitis.
• ક્રોનિકમેટાબોલિક આલ્કેલોસીસ કેજે  alveolar ventilation ને ઓછું કરે છે.
• ન્યુરો મસ્ક્યુલર ડીસીસ જેમકે  gullin Barr syndrome, Poliomyelitis,
• આ ડીઝિઝમાં રેસ્પીરેટરી  muscles એ પ્રોપર રીતના work કરી શકતા નથી તેના કારણે હાઇપો વેન્ટીલેશન થાય છે.
• cronic obstruction Pulmonary disease ( copd),
• asthma,adult respiratory distress  syndrome.
• cronic bronchitis.
• large pneumothorax.
• extensive pneumonie.
• Pulmonary  Edema.

clinical manifestation/ sign and symptoms ( લક્ષણો અને ચિન્હો):

• શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડવી,
• ખૂબ થાક લાગવો,
• cronic cough ,
• wheezing,
• કન્ફ્યુઝન,
• ઇરીટેબીલીટી,
• lethargy,
• પલ્સ રેટ ઇન્ક્રીઝ થવા,
• રિસ્પિરેટરી rate  increase થવા,
• increase  blood  pressure,
• mental confusion,
• felling of fullness in head,
• એન્ઝાઈટી,
• ડીલીરીયમ,
• કન્ફ્યુઝન,
• papilloedema,
• superficial  blood  vessels should be  dilated.

Diagnostic evaluation (ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન):

• history tacking and physical examination
• artirial blood  gas analysis.
• pco2 greater than 45 mmhg.
• ph is below the normal limit 7.35 to 7.45.
• complete blood count  tests.
• monitoring  of  serum electrolyte level.
• chest X Ray,
• Pulmonary  function test,
• ct scaning,
• mri of brain,
• fluoroscopy,
• Ecg identify  any cardiac involvement.

Medical management (મેડિકલ મેનેજમેન્ટ):

• treatment નો ગોલ એ છે કે  એલ્વઓવિયોલર હાયપોવેન્ટીલેશન્સ ના source  ને  correct કરો.
• કોઈપણ ડીસઓર્ડર હોય તો તેને કરેક્ટ કરવો.
• provid bronchodilatore medicine to patient.
• provide  antibiotics  medicine.
• administration  supplementary oxygen therapy.
• સ્મોકિંગને અવોઇડ કરવા માટે કહેવું.
• વજન ઓછું કરવા માટે કહેવું.
• provide Non invasive positive pressure  ventilation.
• dialysis to eliminate toxic drugs.
• provide endotracheal  intubation.
• tracheostomy.
• mechanical ventilation.
• provide antibiotic 💊 medicine.
• ચેસ્ટટ્યુબ ને એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવી.
• PEEP : to prevent alveolar collapse.
• for Pulmonary  emboli thrombolytics or anticoagulant therapy.
• Bronchoscopy to remove excessive secretion.
• administration  B agonist like ipratropium, bromide, methylxanthines.
• પેશન્ટની ઓક્સીજન થેરાપી તથા કોટીકોસ્ટીરોઈડ પ્રોવાઇડ કરવા.

Nursing Management (નર્સીન્ગ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટનું આરટીરિયલ બ્લડ ગેસ એનાલાઇસીસ મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટ નું રેસ્પીરેટ્રી સ્ટેટસ assess કરવું.
• પેશન્ટની સેમીફાઉલ્ડર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી.
• પેશન્ટની પ્રોપર રીતે ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.
• પેશન્ટના બ્રિધિંગ સાઉન્ડ  ascultate કરવા.

Define respiratory alkalosis (રેસ્પીરેટ્રી આલ્કલોસીસ

• Respirative alkalosis (રેસ્પીરેટ્રી આલ્કલોસીસ)એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં કાર્બન ડાયોક્સાઇડનું લેવલ ઓછું હોય છે કારણ કે એક્સેસિવ્લી breathing થતું હોય છે અને એલ્વીઓલર હાયપરવેન્ટીલેશન હોય છે.આમાં પર્શિયલ પ્રેશર ઓફ કાર્બન ડાયોક્સાઇડ ( pco2 ) નું લેવલ એ ઓછું થાય છે( pco2 less than35 mmhg) અને બ્લડ ph એ 7.35 કરતાં વધી જાય છે.

Etiology/ cause (કારણ):

• પીસીઓટુ (PCO2)નું લેવલ ઓછું થવાના કારણે,
• રેસ્પીરેશન rate increase થવાના કારણે.
• lung disease.
• મિકેનિકલ વેન્ટિલેશન.
• ન્યુમોનિયા.
• ન્યુમોથોરેક્સ.
• પલ્મોનરી ઇડીમાં.
• પલ્મોનરી એમ્બોલીઝમ.
• એમ્ફાઇસેમા.
• ક્રોનિકબ્રોન્કાઇટીસ.
• એક્યુટ અસ્થમાં.
• હાઇપરથાયરોડીઝમ.
• સીવ્યર એનિમિયા.
• એનસેફેલાઇટીસ.
• હિપેટીક ફેઇલ્યોર.
• હાઇપર એક્ટિવ થાયરોઇડ.
• મેનીન્જાયટીસ.
• સાઇકોશિશ (psychosis).
• સેપ્સીસ.
• ટ્રોમા.
• ટ્યુમર.

Clinical manifestation/ sign and symptoms (લક્ષણો અને ચિન્હો):

• રેસ્પીરેટ્રી આલ્કલોસીસ ના સાઇન સિમ્પટોમ્સ એ તેના ડ્યુરેશન, તેની seviarity કેટલા અમાઉન્ટમાં disease એ progress થયો છે તેના ઉપર આધાર રાખે છે.
• ચક્કર આવવા,
• શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડવી,
• ખાલી ચડવી( numbness and tingling sensation),
• હાથ પગમાં ખાલી (numbness) ચડવી,
• ડિસ્ઓરિએન્ટેશન of time , place and person.
• કન્ફ્યુઝન.
• ચેસ્ટ પેઇન (chest pain).
• શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડવી.
• બ્લડમાં ક્લોરીનનું લેવલ ઓછું થવું (હાઇપોક્લોરેમિયા).
• બ્લડમાં સોડિયમનું અમાઉન્ટ ઓછું થવું (હાઇપોનેટ્રેમિયા).
• પેરાસ્થેશિયા(numbness and tinglingsensation),
• આચકી આવવી.
• સિન્કોપ (જ્યારે બ્રેઇનમાં બ્લડ ન પહોંચતું અથવા ઓછા અમાઉન્ટમાં પહોંચતું હોય ત્યારે થોડા સમય માટે કંસિયસનેસ level એ લોસ થવું.).
• ટિટેની( મસલ્સમાં સ્પાઝમ આવવી).
• બ્રિધિંગ ડીસકમ્ફર્ટ થવું.
• chest tightness.
• tachypnea.
• હાથના મસલ્સમાં સ્પાઝમ આવવી( trousseau’s sign).
• chovostek sign ( જ્યારે ઇયરની આગળના ભાગમાં તથા ગાલ ઉપર ટેપિંગ કરવામાં આવે ત્યારે ફેશિયલ મસલ્સમાં spasam આવે આ હાઇપો કેલ્શિયમીયા ના કારણે બોડી માં જોવા મળે છે).

diagnostic evaluation (ડાયગ્નોસ્ટીક ઇવાલ્યુએશન):

• history tacking and physical examination.
• arterial blood gase level assessment.
• blood cultural.
• brain MRI.
• complete blood count.
• liver function test.
• serum analysis.
• sputum cultural.
• urin cultural.
• chest X Ray.
• CT scan.
• lumber puncture.
• cytologic analysis.
• medical management (મેડીકલ મેનેજમેન્ટ):
• respiratory આલ્કોલોસીસ ના મેનેજમેન્ટમાં હાયપર વેન્ટિલેશન ના કારણ ને ટ્રીટ કરવામાં આવે છે.
• હાઇપરવેન્ટિલેશન ને દૂર કરવા માટે ટોક્સિક એજન્ટ કે જે ઇન્જેસ્ટ કરેલું હોય તેને રીમુવ કરવું જેમ કે સેલીસીલેટસ (salicylates),
  Using gastric lavage,
  Treatment of fever or sepsis,
  Oxygen administration,
• પેશન્ટ ને રિલેક્સેશન એક્સરસાઇઝ કરવા માટે કહેવું તેના કારણે પેશન્ટ નું એન્ઝાયટી (anxiety level) લેવલ એ દૂર થાય છે અને બ્રિધિંગ એ પણ ઇમ્પ્રુવ થાય છે.
• જે પેશન્ટ એ મિકેનિકલ વેન્ટિલેશન ઉપર હોય તેનો ટાઇડલ વોલ્યુમ અને રેસ્પીરેટ્રી rate એ ઓછા થાય છે.
• પેશન્ટનું આર્ટીરિયલ બ્લડ ગેસ એનાલાઇસીસ કરવું.
• પેશન્ટ ને સિડેટીવ તથા એન્ટીડિપ્રેશન મેડિસિન આપવી.
• પેશન્ટને જો રેસ્પીરેટિવ આલ્કોલોસીસ એ anxiety કારણે થાય તો પેશન્ટને Sedative તથા tranquilliser મેડિસિન એ મદદ કરે છે.
• જો પેશન્ટ એ હાઇપર એડરેનેરજિક સ્ટેટ ઉપર હોય તો પેશન્ટને beta adrenergic blocker મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી જોઇએ.

nursing management ( નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટ ના respiratory rate ચેક કરવા.
• પેશન્ટ ના vital sign chek કરવા.
• પેશન્ટને ધીમે ધીમે બ્રિધિંગ કરવા માટે કહેવું.
• પેશન્ટને રીએશ્યોરન્સ પ્રોવાઇડ કરવો.
• પેશન્ટની એન્ઝાઇટી દૂર કરવી .
• જો પેશન્ટ એ હાઇપર વેન્ટિલેટિંગ હોય તો પેશન્ટનું anxiety level એ પ્રોપર રીતના મોનીટરિંગ કરવું તથા તેનું respiratory લેવલ પણ ચેક કરવું.
• જો પેશન્ટનું એન્ઝાઇટી લેવલ એ ખૂબ વધુ હોય તો પેશન્ટને કાઉન્સેલિંગ કરાવવું.

Explain metabolic acidosis (મેટાબોલીક એસિડોસિસ વર્ણવો):

• મેટાબોલિક acidosis એ એસિડ – બેઇઝ ડિસઓર્ડર છે.કે જેમાં ઘણું બધું એસિડ એ બોડી ફ્લુઇડ માં હોય છે કારણ કે કિડની એ પૂરતા પ્રમાણમાં એસિડને બોડી માંથી દૂર કરી શકતી નથી તથા બોડીમાં બાય કાર્બોનેટ (Bicarbonate) નું કોન્સન્ટ્રેશન એ ઓછા અમાઉન્ટ માં હોય છે.તેના કારણે મેટાબોલિક એસિડોસીસ ની કન્ડિશન અરાઇઝ થાય છે.
• મેટાબોલીક એસીડોસીસની કન્ડિક્શન એ ત્યારે થાય છે જ્યારે બોડી માં ઘણા અમાઉન્ટમાં એસિડનું પ્રોડક્શન થાય છે અને કિડની એ પૂરતા પ્રમાણમાં એસિડને body માંથી remove કરી શકતી નથી તેના કારણે મેટાબોલિક એસીડોસીસ ની કન્ડિશન arise થાય છે.
• Ex: blood pH is less than 7.35.
• બોડીમાં વધારે પ્રમાણમાં હાઇડ્રોજન આયન નું પ્રોડક્શન થવાના કારણે તથા બાયકાર્બોનેટ ( Hco3-)નું પ્રોડક્શન ઓછા પ્રમાણમાં થવાના કારણે.

Etiology/cause (કારણ):

• મેટાબોલીક એસિડોસિસ એ ત્યારે થાય છે જ્યારે બોડી માંથી ઘણા બધા અમાઉન્ટમાં એસિડ એ પ્રોડ્યુસ થાય છે.
• જ્યારે કિડની એ એડીક્યુએટ અમાઉન્ટ માં એસિડને બોડી માંથી દૂર કરતી નથી.
• lactic acidosis,
• હાઇપરક્લોરેમીયા એસિડોસિસ,
• કીટોએસીડોસીસ,
• કિડની ડીઝીઝ( distal tubular acidosis and proximal renal tubular acidosis),
• ક્રોનિક renal failure (સલ્ફેટ , ફોસ્ફેટ અને યુરિયાના Accumulation ના કારણે),
• poisoning by એસ્પિરિન,ગ્લાયકોલ, ઓર મિથેનોલ,
• organisam acid (salicylates ,thanol ,methanol, formaldehyde, glycol, paraldehyde and INH).
• Sulphate and metformin.
• હાઇપોઆલ્ડોસ્ટેરોનીઝમ.
• લેક્ટીક એસીડોસીસ એ આલ્કોહોલ ના કારણે, કેન્સર, liver failure, hypoglycemia અને સીઝરના કારણે.
• G.I.HCO3 loss due to diarrhea, fistula, યુરેટેરોસિગ્નોમોઇડોસ્ટોમી.

clinical manifestation sign and symptoms (લક્ષણો અને ચિન્હો):

• થાક લાગવો,
• ચેસ્ટ પેઇન ( chest pain),
• પાલ્પીટેશન,
• હેડએક,
• મેન્ટલ સ્ટેટસ અલ્ટર થવું,
• સિવ્યર એન્ઝાઇટી,
• ભૂખ ન લાગવી,
• દેખાવામાં તકલીફ થવી (Impaired vision),
• nausea,
• vomiting,
• પેટમાં દુખવું( abdominal pain),
• altered appetite,
• weight loss( વજન ઓછો થવો),
• muscular weakness (મસલ્સમાં વિકનેસ આવવી),
• bones pain( હાડકામાં દુખાવો થવો),
• Deep and rapid breathing( ઉંડા અને ખૂબ ઝડપી શ્વાસ લેવા),
• increase the amount of carbon dioxide(કાર્બન ડાયોક્સાઇડનું અમાઉન્ટ વધી જવું),
• fatigue( થાક લાગવો),
• drowsiness( સુસ્તી ચડવી),
• ખૂબ નિંદર આવવી,
• ખૂબ થાક લાગવો,
• visual disturbance,
• retinal oedema,

Neurological :

• Lethargy (થાક લાગવો),
• Stupar( મૂર્ખ),
• Coma( કોમા),
• Seizures( આચકી),
• decrease cardiac output.

cardiac:

• એરીધેમીયા (Arrhythmias),
• ટેકીકાર્ડીયા(Tachycardia),
• હાઇપોટેન્સન (Hypotension ( low blood pressure).

diagnostic evaluation (ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન):

• history tacking and physical examination.
• મેટાબોલીક એસીડોસીસની સીવ્યારિટી અસેસ કરવા માટે arterial બ્લડ ગેસ analysis.
• blood pH is less than < 7.35.
• Decrese the Bicarbonate level <24 mmol/liter.
• મેટાબોલીકએસીડોસીસ ના કારણો અને તેની સીવ્યારીટી ને ચેક કરવા માટે મેટાબોલીક પેનલ.
• complete blood count.
• ECG will detect dysrrhythemias caused by the increased ketoacidosis.
• Elevation of ketone indicate diabetic, alcoholism, and starvation.
• urin pH is less than 4.5.
• serum potassium greater than 5.5 meq/liter ang glucose level is greater than 150 mg/dl support the diagnosis of metabolic acidosis.

Medical Management (મેડીકલ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટને સોડિયમ બાયકાર્બોનેટ પ્રોવાઇડ કરવું 50 – 100 mmol patient કે જે ના બ્લડની એસીડીટી ને increased કરે છે અને પેશન્ટ કે જેની blood pH પીએચ 7.20 કરતા ઓછી છે તેને એસિડિટી ને ન્યુટ્રલાઇઝ કરે છે.
• જો મેટાબોલીક acidosis એ ખુબજ સીરીયસ હોય તો પેશન્ટને ડાયાલિસિસ કરાવવુ.
• જો પેશન્ટને હાયપોકેલેમિયા એટલે કે બોડીમાં ઓછા અમાઉન્ટમાં પોટેશિયમ હોય તો પેશન્ટનું પોટેશિયમ લેવલ એક કંટીન્યુઅસ્લી મોનિટર કરવું અને તેને નોર્મલ કરવા માટેના મેઝર્સ (પગલા) લેવા.
• પેશન્ટને પ્રોપર બ્રિધિંગ લેવા માટે મિકેનિકલ વેન્ટિલેટર પ્રોવાઇડ કરવુ.
• પેશન્ટને પ્રોપર અમાઉન્ટમા fluid પ્રોવાઇડ કરવો.
• પેશન્ટને ઇન્ફેક્શનમાંથી બચાવવા માટે એન્ટિબાયોટિક મેડિસિન આપવી.
• પેશન્ટને બ્લડપ્રેશર ઇન્ક્રીઝ થતું હોય તો તેને રેગ્યુલેટ કરવા માટેની drug પ્રોવાઇડ કરવી.
• પેશન્ટને સીઝર આવતી હોય તો તેને પ્રોપર મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.
• જો પેશન્ટને નોઝિયા અને વોમીટીંગ થતી હોય તો તેને એન્ટીએમિટીક મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.
• વાઇટલ સાઇન જેવા કે પલ્સ,રેસ્પિરેશન બ્લડપ્રેશર અને બોડીટેમ્પરેચર ને કંટીન્યુઅસલી મોનિટર કરવા.
• પેશન્ટને બીજી કોઇપણ જરૂરિયાત હોય તો તે મુજબ ટ્રીટમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરવી.

Nursing care (નર્સીન્ગ કેર):

• પેશન્ટના વાઇટલ સાઇન ચેક કરવા.
• પેશન્ટના પલ્સ ચેક કરવા.
• પેશન્ટનું ઇસીજી પેટનૅ અસેસ કરવું.
• પેશન્ટનું આર્ટીરિયલ બ્લડ ગેસ એનાલાઇસીસ એ મોનીટર કરવું.
• પેશન્ટનુ સિરમ ઇલેક્ટ્રોલાઇટ, તથા સિરમ ક્રિએટિનીન અને બ્લડ યુરિયા નાઇટ્રોજન મોનીટર કરવા.
• પેશન્ટનું યુરીન આઉટપુટ કલાકે ચેક કરવુ.
• પેશન્ટનું ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેઇન્ટેન કરવું.
• પેશન્ટના હાર્ટ સાઉન્ડ, respiratory status and મેન્ટલ સ્ટેટસ ચેક કરવું.
• પેશન્ટ ના વાઇટલ સાઇન ચેક કરવા.
• પેશન્ટના લેબોરેટ્રી ઇન્વેસ્ટિગેશન કરાવવા.
• પેશન્ટનું કન્સીયસનેસ લેવલ ચેક કરવું.
• પેશન્ટનું ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેઇન્ટેન રાખવો.
• જો પેશન્ટને સીઝર્સ અથવા કોઇપણ કન્ડિશન હોય તો તેને પ્રિપેઇર કરવા.
• પેશન્ટને કામ અને કમ્ફર્ટેબલ એન્વાયરમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરવું.

Define metabolic alkalosis (મેટાબોલિક આલ્કલોસીસ ):

• મેટાબોલીક alkalosis એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં બાય કાર્બોનેટ ( Hco3-) નું કોન્સન્ટ્રેશન તથા પીએચ ( ph)નું કોન્સન્ટ્રેશન એ હાઇ હોય છે.આ બાયકાર્બોનેટ( hco3-) ના ગેઇન ( gain ) થવાના કારણે અને હાઇડ્રોજન( H+) આયર્ન ના લોસ થવાના કારણે હોય છે.
• મેટાબોલીક આલ્કલોસીસ નુ એક મેઇન કારણ એ વોમિટિંગ તથા ગેસ્ટ્રીક સક્સેનીંગ છે કે જેમાં હાઇડ્રોજન તથા હાઇડ્રોજન આયન એ લોસ થાય છે.

Etiology/ cause (કારણ):

• Hco3( Bicarbonate) નું વધુ પડતું એક્યુમિનેશન થવાના કારણે.
• વોમિટીંગ (vomiting),
• આલ્કેલાઇ એડમિનિસ્ટ્રેશન (alkali administration),
• નેઝોગેસ્ટ્રીક ટ્યુબ ડ્રેઇનેજ અથવા લવાજ.
• પાયલોરીક સ્ટેનોસીસ.
• steroid અથવા diuretic મેડિસિન( furosemide, thiazide, and ethacrynic acid) નો ઉપયોગ કરવાના કારણે.
• એક્સટર્નલ ડ્રેઇનેજ ઓફ ગેસ્ટ્રીક ફ્લુઇડ (external drainage of gastric fluids).
• લાંબા સમયથી મિલ્ક તથા કેલ્શિયમ કાર્બોનેટ ના ઇન્જેશન કરવાના કારણે.
• હાઇપરકોર્ટીકોસીઝમ (hypercorcocism).
• હાઇપર આલ્ડોસ્ટેરોનીઝમ (hyperaldosteronism).
• (કુશીન્ગ ડીસીઝ)cushing disease.
• વધારે પડતો બેકિંગ સોડા યુઝ કરવાના કારણે(Excessive ingestion of backing soda).
• એન્ટાસીડ નો ઉપયોગ કરવાના કારણે(Use of Antacid medication).
• જે ઇન્ટ્રાવિનસ fluid મા બાયકાર્બોનેટ નું કોન્સન્ટ્રેશન એ વધુ હોય તેવા ફ્લુઇડને વધારે પ્રમાણમાં એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવાના કારણે.
• બ્લડ ટ્રાન્સફ્યુઝન(Blood transfusion).

Clinical manifestation (ક્લીનીકલ મેનીફેસ્ટેશન):

• માથું દુખાવો.
• ચક્કર આવવા.
• થાક લાગવો.
• આંગળીઓ અને પગમાં ટીંગલીંગ સેન્સેશન આવવી.
• hypertonic muscles.
• neuromuscular excitability.
• ડિલિરિયમ.
• ટીટેની.
• આચકી આવવી.
• શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડવી.
• tachycardia.
• arrhythmias.
• શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડવી.
• cyanosis ( bluish discolouration of skin and nails).
• nausea,
• vomiting,
• diarrhea,
• ઇરીટેબિલિટી,
• કન્ફ્યુઝન,
• હાર્ટ રેટ ઇન્ક્રીઝ થવા,
• ઇરેગ્યુલર હાર્ટ બીટ,
• બ્લડ પ્રેશર એ ડાઉન થવું.

diagnostic evaluation (ડાયગ્નોસ્ટીક ‌ઇવાલ્યુએશન્સ):

• history tacking and physical examination.
• આર્ટીરિયલ બ્લડ ગેસ નું ઇવાલ્યુશન કે જેની પી. એચ.(Ph) લેવલ એ 7.35 કરતા વધી જવી.
• સીરમ બાઇકાર્બોનેટ નું કોન્સન્ટ્રેશન એ 26 મીલી ઇકવીવેલન્ટ/લીટર (meq/liter) કરતા વધી જવું.
• pco2(partial pressure of carbon dioxide) level over 45 mmhg.
• અસેસમેન્ટ ઓફ યુરીનરી ક્લોરાઇડ લેવલ (assessment of urinary cloride level).
• serum electrolyte study show low potassium,
  Calcium And cloride level,
• ECG finding sisclose alow t wave,merging with p wave,
  Artirial and sinus tachycardia.
• ct scan,
• MRI,
• renal angiography

Medical Management (મેડીકલ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટને એમોનિયમ ક્લોરાઇડ( 1 to 2 gram orally every 4 to 6 hours) એ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને પૂરતા પ્રમાણમાં ક્લોરાઇડ એ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને પોટેશિયમ ક્લોરાઇડ એ નોર્મલ saline સોલ્યુશન મા dilute કરી પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટનો ફલુઇડ વોલ્યુમને નોર્મલ કરવા માટે પેશન્ટને sodium chloride ની એડમિનિસ્ટ્રેટિંગ કરવું.
• પેશન્ટનું ઇલેક્ટ્રોલાઇટ બેલેન્સ એનોર્મલ રાખવું.
• પેશન્ટ ને જો ડાઇયુરેટિક થેરાપી પ્રોવાઇડ થતી હોય તો તેને સ્ટોપ કરવી.
• જો પેશન્ટને હાઇપોકેલેમિયા હોય તેને પોટેશિયમ એ kcl એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.
• પેશન્ટને જો સીવ્યર આલ્કેલોસીસ હોય તો પેશન્ટને હાઇડ્રોક્લોરાઇડ એસિડ એ એડમિનિસ્ટ્રેટ કરવો.
• મેટાbolic આલ્કેલોસીસ ને ટ્રીટ કરવા માટે કાર્બોનિક એનહાઇડ્રેશન નો ઉપયોગ કરવો.
• પેશન્ટને હાઇડ્રોક્લોરિક એસિડ એ intra venously 0 .1 to 0.2 mmol/kg/liter એડમિનિસ્ટ્રેટ કરવું.
• પેશન્ટ ને intake અને આઉટપુટ એ પ્રોપર મેન્ટેન કરવું.
• જો કિડની એ પ્રોપર રીતના ફંક્શન ન કરતી હોય તો patient ને ડાયાલિસિસ કરવા માટે કહેવું મેટાબોલિક alkalosis ને ટ્રીટ કરવા માટે.
• જો પેશન્ટ નો બ્લડપ્રેશર ઇન્ક્રીઝ થતું હોય તો તેને એન્ટિહાઇપરટેન્સીવ મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.
• જો પેશન્ટ ને નોઝીયા અને વોમિટિંગ હોય તો એન્ટીએમેટીક medicine પ્રોવાઇડ કરવી.
• પેશન્ટમાં વાઇટલ સાઇન પ્રોપર્લી મોનિટર કરવા.
• પેશન્ટને પ્રોપર્લી Fluid અને ઇલેક્ટ્રોલાઇટ provide કરવા.

Nursing Management (નર્સીન્ગ મેનેજમેન્ટ):

• પેશન્ટ ની રેસ્પીરેટ્રી રેટ, રીધમ અને તેની ડેપ્થ ને મોનિટર કરવી.
• પેશન્ટ નું કન્સીયસનેસ લેવલ ચેક કરવું.
• પેશન્ટના સ્કીન કલર ને અસેસ કરવું.
• પેશન્ટનું ઇલેક્ટ્રોલાઇટ બેલેન્સ મેઇન્ટેન રાખવું.
• પેશન્ટને કોમ્પ્લિકેશન માંથી પ્રિવેન્ટ કરવા (siezer,coma)
• પેશન્ટ ને સેફ અને નોઇસ ફ્રી એન્વાયરમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટ ને સાઇડ રેઇલ્સ ને પ્રોવાઇડ રાખવી.
• પેશન્ટને પ્રિસ્ક્રાઇબ કરેલું આઇવી Fluid એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.
• પેશન્ટનું આર્ટીરીયલ બ્લડ ગેસ એનાલાઇસિસ અને સીરમ ઇલેક્રટ્રોલાઇટ ચેક કરવા.
• પેશન્ટના વાઇટલ સાઇન તથા પેરીફેરલ પલ્સ ચેક કરવા.
• પેશન્ટને આઇવી સાઇટ કોઇપણ ફ્લેબાઇટીસ જેવી કન્ડિશન છે કે નહીં તે ચેક કરવું.
• પેશન્ટને પ્રોપર્લી ઓક્સિજન પ્રોવાઇડ કરવું.
• પેશન્ટને muscles weakness, tetany તથા તેની એક્ટિવિટી લેવલ એ decrease છે કે નહીં તે ચેક કરવું.
• પેશન્ટ નો ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેઇન્ટેન કરવો.