EMERGENCY DRUGS-VIVA TABLE

💖 Adrenaline (Epinephrine) એડ્રેનાલિન (એપીનેફ્રીન) :

Form-ફોર્મ-(સ્વરૂપ):

*એપિનેફ્રાઇન ઇન્જેક્શન:* આ વિવિધ સાંદ્રતા (concentration) અને સ્વરૂપોમાં ઉપલબ્ધ છે, જેમાં પહેલાથી ભરેલી સિરીંજ, એમ્પ્યુલ્સ અને ઓટો-ઇન્જેક્ટર્સનો સમાવેશ થાય છે.

Indication (ઇન્ડિકેશન)

1.એનાફાયલેક્સિસ (Anaphylaxis)

ગંભીર એલર્જીક પ્રતિક્રિયાઓ (allergic reaction)

પ્રાથમિક Treatment ( first line treatment) જેમ કે જંતુના ડંખ (Sting Bites), ખોરાકની અથવા Medicine એલર્જી ના કારણે.

2.કાર્ડિયાક અરેસ્ટ(Cardiac Arrest)

તેનો ઉપયોગ હાર્ટ ના કાર્યને ટેકો આપવા માટે કાર્ડિયોપલ્મોનરી રિસસિટેશન (CPR) દરમિયાન થાય છે

3.ગંભીર અસ્થમા (asthma)અથવા રેસ્પાયરેટરી સંબંધી(respiratory) તકલીફ:*

કેટલાક કિસ્સાઓમાં, એડ્રેનાલિનનો ઉપયોગ ગંભીર ટ્રેકિયાના (trachea) સંકોચનને દૂર કરવા અને શ્વાસને સુધારવા માટે થઈ શકે છે.

ડોઝ (Dosage) :

એડ્રેનાલિનની માત્રા ચોક્કસ indication, દર્દીના વજન અને Medicine ના administration ના માર્ગ (way) પર આધારિત છે.

 – એનાફાયલેક્સિસમાં, પુખ્ત વયના લોકોની લાક્ષણિક માત્રા 0.3 થી 0.5 મિલિગ્રામ (1:1000 સોલ્યુશનના 0.3 થી 0.5 ml) છે જે બાજુની થાઈ (thigh)માં ઇન્ટ્રામસ્ક્યુલર(Im) રીતે આપવામાં આવે છે.  બાળકો માં આ Medicine નો dose એ બાળકના વજન પર આધારિત છે.

 – કાર્ડિયાક અરેસ્ટ(cardiac arrest) માં, વધુ માત્રાનો ઉપયોગ થઈ શકે છે, અને તે સામાન્ય રીતે વેઇન માં (intravenous) આપવામાં આવે છે.

Route of Adminisration (મેડીસીન આપવા નાં રસ્તાઓ)

ઇન્ટ્રામસ્ક્યુલર (IM): એનાફાયલેક્સિસની Treatmentમાં ઇન્ટ્રામસ્ક્યુલર (IM) ઇન્જેક્શન માટે બાજુની થાઈ(THIGH) મા આપવામા આવે છે.

 વેઇનમાં (IV): કાર્ડિયાક અરેસ્ટ અથવા અન્ય Emergencyની (critical) પરિસ્થિતિઓમાં એડ્રેનાલિનને સીધી વેઇનમાં (vein) માં આપી શકાય છે.  આ સામાન્ય રીતે હેલ્થકેર પ્રોફેશનલ્સ(health care provider) દ્વારા કરવામાં આવે છે.

 (Auto-injector) ઓટો-ઇન્જેક્ટર્સ:

 – એડ્રેનાલિન ઓટો-ઇન્જેક્ટર્સ એ પૂર્વ-ભરેલા (pre-filled) ઉપકરણો છે જે Emergencyની (critical) પરિસ્થિતિઓમાં વ્યક્તિઓ અથવા સંભાળ રાખનારાઓ દ્વારા સરળ અને ઝડપી administration માટે બનાવવામાં આવ્યું છે.

 – આ ઉપકરણો ચોક્કસ સૂચનાઓ સાથે આવે છે, અને ડોઝ સામાન્ય રીતે પ્રમાણિત હોય છે.

ક્યારેક ડાયરેક્ટ હાર્ટ માં પણ આપવામાં આવે છે જેને ઈન્ટ્રાકારડિયાક કહેવા માં આવે છે

Contra Indication કોન્ટ્રાક ઇન્ડિકેશન-

– હાર્ટ ડીસીઝ, હાયપરટેન્શન અને હાઇપરથાઇરોઇડિઝમ જેવી કેટલીક મેડીકલ પરિસ્થિતિઓ ધરાવતા પેશન્ટમાં એડ્રેનાલિનનો ઉપયોગ સાવધાની સાથે કરવો જોઈએ.

 – સલ્ફાઇટ્સ અથવા Medicineના અન્ય components ની એલર્જી હોય તો આ Medicine ને ના લેવી.

Side effects (સાઈડ ઈફેક્ટ)

– administration પછી, પેશન્ટના લક્ષણોમાં કોઈપણ સુધારો અથવા condition બગડતા પેશન્ટ માટે નજીકથી દેખરેખ રાખવી જોઈએ.

 – એડ્રેનાલિનની આડ અસરોમાં હાર્ટના ધબકારા વધવા, બ્લડપ્રેશરમાં વધારો, ચિંતા, ધ્રુજારી અને સંભવિત કાર્ડિયાક એરિથમિયાનો સમાવેશ થઈ શકે છે.

Nursing Intervention(નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન)

• lung sounds, blood pressure, and pulse ને સતત થેરાપી દરમિયાન એસેસમેન્ટ કરવું
• Chest pain અને blood glucose લેવલ ચેક કરવું કેમ કે તેમાં વધારો થાય છે.બ્રોન્કોસ્પાઝમ માટે મોનીટરકરવું
• એડ્રેનાલિનના યોગ્ય administration માટે તાલીમ આપવી જોઈએ અને આપવામાં આવેલ પ્રોટોકોલનું પાલન કરવું જોઈએ.
•  Emergencyની પરિસ્થિતિઓમાં, એડ્રેનાલિનનો તાત્કાલિક administration જીવન બચાવી શકે છે, પરંતુ તે વ્યાપક Emergency પ્રતિભાવ યોજનાનો ભાગ હોવો જોઈએ.

Warning (વોર્નિંગ) :

• એપિનેફ્રીનનો ડોઝ કેલ્ક્યુલેટ અને પ્રિપેરિંગ કરતી વખતે વધારે પડતા કોઝન રાખવાની જરૂર પડે છે. કારણકે એપિનેફ્રીન એ વધારે પડતી પોટેન્ટ ડ્રગ છે.
• જો ડોઝ કેલ્ક્યુલેટ કરવામાં અથવા તેને પ્રિપેર કરવામાં નાની એરર પણ જોવા મળે તો તેને કારણે સિરિયસ એડવર્ડ્સ ઇફેક્ટ જોવા મળે છે.
• પિડીયાટ્રીક ડોઝ કેલ્ક્યુલેટ કરતી વખતે ડબલ વાર ચેક કરવું અને વેરીફાઇ કરવું.
• થોડા સમય માટે થોડા ડોઝનો જ ઉપયોગ કરવો. જો તેનો લાંબા સમય સુધી ઉપયોગ કરવામાં આવે તો એપિનેફ્રીન ફાસ્ટનેસ જોવા મળે છે.(જે ડ્રગ ટોલેરેન્સનું એક ફોર્મ છે)
• ડ્રગ સોલ્યુશનને લાઈટ, વધારે પડતી હીટ અને ફ્રીઝિંગ (એક્સટ્રીમલી કોલ્ડ ટેમ્પરેચર) સામે પ્રોટેક્ટ કરવું.
• જો સોલ્યુશન એ બ્રાઉન અથવા પિંક કલરનું જોવા મળે તેનો ઉપયોગ કરવો નહીં.
• ડ્રગ સોલ્યુશન એ ક્લિયર અને કલરલેસ હોવું જોઈએ.
• સોલ્યુશનને વિથડ્રોલ કરતા પહેલા બરાબર શેક(હલાવવું)
  કરવું.
• ઇન્જેક્શન આપ્યા બાદ સબક્યુટેનસ ઇન્જેક્શન સાઈટને રોટેટ કરવી જેથી નેક્રોસીસને પ્રિવેન્ટ કરી શકાય.
• ઇન્જેક્શન આપેલી સાઇટને ફ્રિકવન્ટલી મોનિટર કરવી.
• એક્સકેસિવ હાઇપરટેન્સિવ રિએક્શન વાળા કેસમાં રેપિડ એક્ટિંગ ધરાવતી આલ્ફા એડ્રેનેરજીક બ્લોકર (ફેન્ટોલામાઇન) અથવા વાસોડાયલેટર (નાઈટ્રેટ) રેડી રાખવી.(ઉપલબ્ધ રાખવી)
• પલમોનરી ઇડીમા વાળા કેસમાં આલ્ફા એડ્રેનેરજીક બ્લોકર અને ઇન્ટરમીટેન્ટ પોઝિટિવ પ્રેસર બ્રિથીંગ રેડી રાખવું.
• કાર્ડિયાક એરિધેમિયા વાળા કેસમાં બીટા એડ્રેજેનિક બ્લોકર તૈયાર રાખવી. (પ્રોપેનોલોલ, કાર્ડિયાક સિલેક્ટિવ બીટા એડ્રેજેનિક બ્લોકર જેમ કે એટીનોલોલ જેનો ઉપયોગ રેસ્પાયરેટરી ડિસ્ટ્રેસ વાળા પેશન્ટમાં થાય છે)
• ઇનહાલેસન પ્રોડક્ટનો ડોઝ નિશ્ચિત કરેલ ડોઝ કરતાં વધી ન જાય તેનું ધ્યાન રાખવું.
• સેકન્ડ હાફ ઇન્સ્પિરેશન વખતે પ્રેશરાઇઝ ઇનહલેશન ડ્રગ આપવી. કારણ કે એરવે એ વાઈડર (પહોળો) બની ગયેલ હોય છે અને એરવીઓલય ડિસ્ટ્રીબ્યુશન વ્યાપક બનેલ હોય છે.
• જો બીજી વાર ઇનહાલેશન ડ્રગ આપવાની જરૂર જણાય તો અગાઉ આપેલ ડોઝ જ્યારે પીક લેવલ (ત્રણ થી પાંચ મિનિટ) પર
  હોય ત્યારે સેકન્ડ ડોઝ આપવો.
• માત્ર એકયુટ સ્ટેટ માટે જ ટોપિકલ નેઝલ સોલ્યુશનનો ઉપયોગ કરવો. ત્રણ થી પાંચ દિવસ કરતાં વધારે સમય સુધી તેનો ઉપયોગ કરવો નહી અને નિશ્ચિત કરેલા ડોઝ કરતા વધારે ડોઝ આપવો નહીં.
• વાસોકોન્સ્ટ્રીક્શન સબ્સાઇડ થયા પછી રીબાઉંડ નેઝલ કનજેસન જોવા મળે છે એટલે કે સિવીયર સ્ટફિ નોઝ જોવા મળે છે.

💖 Atropine (એટ્રોપિન):

એટ્રોપિન એ માઉથ અને રેસ્પાયરેટરી પેસેજમાંથી સિક્રીશન નું પ્રમાણ ઘટાડે છે અને રેસ્પાયરેટરી પેસેજમાં જોવા મળતા સ્પાસમ અને કોન્સ્ટ્રીક્શનને રીલીવ કરે છે તેમજ રેસપાયરેટરી મસલ્સમાં થયેલ પેરેલાયસીસની ઇફેક્ટ ઘટાડે છે. આ બધું ટોક્સિક નર્વ એજન્ટના કારણે જોવા મળે છે. આ ટોક્સિક નર્વ એજન્ટ એ સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમમાંના એન્ટિકોલિનેસ્ટેરેઝની એક્ટિવિટી વધારે છે.

એટ્રોપિન એ સામાન્ય રીતે તબીબી સેટિંગ્સમાં (medical settings) ઉપયોગમાં લેવાતી દવા છે, અને તે એન્ટિમસ્કરીનિક્સ
(Antimuscurinics)
તરીકે ઓળખાતી દવાઓના વર્ગની છે. અહીં એટ્રોપિન વિશે કેટલીક વિગતો છે, ખાસ કરીને જ્યારે ઇન્જેક્શન તરીકે આપવામાં આવે છે:

*1. Purpose and mechanism of action –હેતુ અને કાર્યવાહીની પદ્ધતિ:*

નોધ :-Heart માં બીટા1-એડ્રેનર્જિક રીસેપ્ટર્સનું ઉત્તેજન હકારાત્મક ઇનોટ્રોપિક -Inotropic (સંકોચનમાં વધારો કરે છે), ક્રોનોટ્રોપિક-Chronotropic (Heartના ધબકારા વધારે છે), ડ્રોમોટ્રોપિક-dromotropic  (AV નોડ દ્વારા વહન દરમાં વધારો કરે છે) અને લ્યુસિટ્રોપિક-lusitropic (ડાયસ્ટોલ દરમિયાન માયૉકાર્ડિયમના Relaxation માં વધારો કરે છે) અસરોમાં પરિણમે છે.

*2. ઇન્ડિકેશન (indication)

• (specific indication), દર્દીની ઉંમર અને વજનના આધારે ડોઝ બદલાય છે.ક્રિયાની ઝડપી શરૂઆત માટે એટ્રોપિન સામાન્ય રીતે નસમાં (IV) આપવામાં આવે છે. તે અમુક પરિસ્થિતિઓમાં ઇન્ટ્રામસ્ક્યુલરલી (IM) પણ આપી શકાય છે. *4. *વિરોધાભાસ:
  Contraindications:
  Atropine દવા પ્રત્યે જાણીતી અતિસંવેદનશીલતા
  (Hypersensitivity)
  ધરાવતા દર્દીઓમાં બિનસલાહભર્યું
  (Contraindicated)
  છે.
  • ગ્લુકોમા ધરાવતા દર્દીઓમાં સાવધાની સાથે તેનો ઉપયોગ કરી શકાય છે, કારણ કે તે ઇન્ટ્રાઓક્યુલર દબાણ (intraocular pressure)
    વધારી શકે છે.
  *5. *આડઅસરો:
  Side effects:
  • સામાન્ય આડઅસરોમાં શુષ્ક મોં
    (Dry mouth), અસ્પષ્ટ દ્રષ્ટિ (blurred vision)
    પેશાબની જાળવણી ( urinary incontinence)
    અને કબજિયાતનો સમાવેશ થાય છે.વધુ માત્રામાં વધુ ગંભીર આડઅસર થઈ શકે છે જેમ કે આભાસ
    (hallucinations),
    મૂંઝવણ(confusion) અને ટાકીકાર્ડિયા.
  *6. *નિરીક્ષણ અને ક્રિયાપ્રતિક્રિયાઓ:
  Monitoring and interaction:
  • એટ્રોપિન administration દરમિયાન હૃદય ના ધબકારા અને લયની(rhythm) નજીકથી દેખરેખ રાખવી જોઈએ.એટ્રોપિન અન્ય દવાઓ સાથે ક્રિયાપ્રતિક્રિયા કરી શકે છે, ખાસ કરીને જે હૃદયના ધબકારા અને લયને(rhythm) અસર કરે છે.
  *7. *ખાસ વિચારણાઓ:
  Special considerations:
  • વૃદ્ધ દર્દીઓ એટ્રોપીનની આડઅસરો માટે વધુ સંવેદનશીલ હોઈ શકે છે.પહેલાથી અસ્તિત્વમાં રહેલી કાર્ડિયાક સ્થિતિ ધરાવતા દર્દીઓને એટ્રોપિન આપતી વખતે કાળજી લેવી જોઈએ.
  *8. *ક્રિયાનો સમયગાળો:
  Duration of action:
  • એટ્રોપીનની અસરોનો સમયગાળો પ્રમાણમાં ઓછો હોય છે, અને ક્લિનિકલ પ્રતિભાવના (clinical response) આધારે પુનરાવર્તિત (repeat dose) ડોઝની જરૂર પડી શકે છે.
  *9. *સ્ટોરેજ:
  Storage:
  • એટ્રોપિનને ઉત્પાદકની ભલામણો અનુસાર સંગ્રહિત કરવી જોઈએ, સામાન્ય રીતે ઓરડાના તાપમાને, પ્રકાશથી સુરક્ષિત રાખવી જોઈએ.
  *10. *કટોકટીની પરિસ્થિતિઓ:
  Emergency situation:
  • એટ્રોપિનનો ઉપયોગ ઘણીવાર કટોકટીની પરિસ્થિતિઓમાં (critical situation) થાય છે, જેમ કે કાર્ડિયાક અરેસ્ટ (cardiac arrest) અથવા ગંભીર બ્રેડીકાર્ડિયા, અસ્થાયી ધોરણે હૃદયના ધબકારા વધારવા અને કાર્ડિયાક આઉટપુટ સુધારવા માટે atropine આપવું.
  એ નોંધવું અગત્યનું છે કે અહીં આપેલી માહિતી સામાન્ય પ્રકૃતિની છે, અને એટ્રોપિન એડમિનિસ્ટ્રેશન વિશેની ચોક્કસ વિગતો હંમેશા નિયત આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતાની સૂચનાઓ પર આધારિત હોવી જોઈએ. દર્દીની વ્યક્તિગત લાક્ષણિકતાઓ અને ક્લિનિકલ સંદર્ભના આધારે ડોઝ અને administration બદલાઈ શકે છે. દવાઓ સંબંધિત ચોક્કસ અને વ્યક્તિગત માહિતી માટે હંમેશા હેલ્થકેર પ્રોફેશનલનો સંપર્ક કરવો પછી દવા લેવી જોઈએ .

💖 Hydrocortisone (હાઇડ્રોકોર્ટિસોન)

હાઇડ્રોકોર્ટિસોન એ કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ ગ્રુપની મેડિસિન છે અને તે કોર્ટિસોલ જેવી જ એક્શન ધરાવે છે. કોર્ટિસોલ એ નેચરલ હોર્મોન છે જે એડ્રીનલ ગ્લેન્ડ દ્વારા પ્રોડ્યુસ કરવામાં આવે છે.

• હાઇડ્રોકોર્ટિસોન એ એન્ટી ઇન્ફલામેટરી અને ઇમ્યુનોસપ્રેસીવ પ્રોપર્ટીસ ધરાવે છે અને તે ઘણી બધી જુદી-જુદી કન્ડિશનમાં ઉપયોગી છે.
• હાઇડ્રોકોર્ટિસોન વિશે થોડું ડિટેલમાં જાણીએ. 1) Uses (યુઝ) : Inflammation (ઇન્ફ્લામેસન)

હાઇડ્રોકોર્ટિસોનનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે ઘણી બધી કન્ડિશન સાથે સંકળાયેલ કરવા માટે થાય છે જેમ કે સ્કીન ડીસઓર્ડર, એલર્જીક રીએકશન અને ઇન્ફલામેટરી જોઇન્ટ ડીસઓર્ડર

Allergies (એલર્જીસ)

હાઇડ્રોકોર્ટિસોનનો ઉપયોગ એલર્જીક રીએકશનને કારણે જોવા મળતા સિમ્ટમ્સ ને રિલીવ કરવા માટે થાય છે જેમ કે ઈચિંગ, રેડનેસ, સ્વેલિંગ

Autoimmune condition (ઓટોઇમ્યુન કન્ડિશન)

હાઇડ્રોકોર્ટિસોન એ ઓટોઇમ્યુન ડિસઓર્ડર માટે પણ કરવામાં આવે છે જેમ કે રહુમેટોઇડ આર્થરાઇટિસ અને લ્યુપસ. હાઇડ્રોકોર્ટિસોન એ ઈમ્યુન રિસ્પોન્સને સપ્રેસ કરે છે.

Adrenal insufficency (એડ્રીનલ ઇનસફીસીયન્સી)

એડ્રીનલ ઇનસફીસીયન્સી વાળા કેસીસમાં હાઇડ્રોકોર્ટિસોનનો ઉપયોગ હોર્મોન રિપ્લેસમેન્ટ થેરાપી તરીકે કરવામાં આવે છે જેમકે એડિસન ડીઝીસ

2) Forms (ફોર્મસ)

હાઇડ્રોકોર્ટિસોન એ વેરિયસ ફોર્મમાં જોવા મળે છે જેમ કે ક્રીમ, ઓઇન્ટમેન્ટ, લોસન, ઓરલ ટેબ્લેટ, ઈન્જેકશન
ટોપિકલ ફોર્મનો ઉપયોગ સ્કીન કન્ડીશનમાં કરવામાં આવે છે જયારે ઓરલ ટેબ્લેટ અથવા ઇન્જેક્શનનો ઉપયોગ સિસ્ટેમિક કન્ડીશનમાં કરવામાં આવે છે.

3) Mechanism of action (મેકેનિઝમ ઓફ એક્શન)

હાઇડ્રોકોર્ટિસોન એ અમુક ઇમ્યુન સેલની એક્ટીવિટી ઇન્હિબિટ (અવરોધે) કરે છે અને બોડીમાં ઇન્ફલામેટરી સબટન્સનું પ્રોડક્શન ઘટાડે છે.જે ઇન્ફ્લામેશનને સપ્રેસ કરવામાં અને ઇમ્યુન રિસ્પોન્સને મોડયુલેટ કરવામાં મદદ કરે છે.

4) Side effects (સાઇડ ઇફેક્ટ)

હાઇડ્રોકોર્ટિસોનના ટોપીકલ ફોર્મમાં કોમન સાઇડ ઇફેક્ટ તરીકે સ્કીન ઇરિટેશન, બર્નિંગ, ઇચિંગ અને ડ્રાયનેસ જોવા મળે છે.
જ્યારે સિસ્ટેમિક ડ્રગ તરીકે તેનો યુઝ કરતી વખતે વેઇટ ગેઇન (વજનમાં વધારો) , બ્લડ પ્રેશરમાં વધારો થવો, મૂડ ચેન્જીસ, બ્લડ ગ્લુકોઝમાં ચેન્જીસ થવું વગેરે જેવી સાઇડ ઇફેકટ જોવા મળે છે.

5) Precaution & contraindication (પ્રીકોસન એન્ડ કોન્ટ્રાઇન્ડીકેસન)

• હાઇડ્રોકોર્ટિસોનનો ઉપયોગ હેલ્થ કેર પ્રોફેશનલના સુપરવિઝન નીચે કરવું. કારણ કે તેનો લાંબા સમય સુધી અને વધારે પડતો યુઝ કરવાને કારણે કોમ્પ્લિકેશન થઈ શકે છે.

• જો પેશન્ટને બીજી કોઈ કન્ડિશન હોય જેમકે સિસ્ટમિક ફંગલ ઇન્ફેક્શન તો તેવા લોકોએ મેડિકલ એડવાઈઝ લીધા વગર હાઇડ્રોકોર્ટિસોન અવોઇડ કરવી. 6) Dosage (ડોઝ)

હાઇડ્રોકોર્ટિસોનનો ડોઝ અને ડ્યુરેશન (કેટલા સમય સુધી આપવી) નો આધાર કઈ કન્ડીશનને ટ્રીટ કરવામાં આવે છે તેના પર રહેલ છે. હેલ્થ કેર પ્રોવાઇડર દ્વારા પ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલ રેજીમેનને ફોલો કરવા. હેલ્થ કેર પ્રોવાઇડરના કન્સલ્ટિંગ સિવાય મેડિકેશનને અચાનક બંધ ન કરવી.

7) Interactions (ઇન્ટરેક્શન)

• હાઇડ્રોકોર્ટિસોન એ બીજી મેડિસીન સાથે ઇન્ટરેક કરે છે આથી હેલ્થ કેર પ્રોવાઇડર એ પેશન્ટ દ્વારા લેવામાં આવતી બધી મેડિસન વિશે પેશન્ટને નોલેજ પ્રોવાઇડ કરવું. જેમાં ઓવર કાઉન્ટર ડ્રગ અને સપ્લીમેન્ટસનો પણ સમાવેશ કરવો.
• જો બીજી કોઈ મેડિસિન ચાલુ હોય અને હેલ્થ કેર પ્રોફેશનલ દ્વારા હાઇડ્રોકોર્ટિસોન મેડિસિન પ્રિસ્ક્રાઈબ કરવામાં આવેલ હોય તો તેમના દ્વારા આપવામાં આવેલ ડોઝ અને ડ્યુરેશન વિશેના ઇનસ્ટ્રકશનને ફોલો કરવા. હેલ્થ કેર પ્રોવાઇડર દ્વારા રેગ્યુલર મોનિટર અને ફોલોઅપ કરવું. કારણ કે મેડિસિનની ઇફેક્ટિવનેસ વિશે જાણી શકાય અને પોટેન્શિયલ સાઈડ ઈફેક્ટને મેનેજ કરી શકાય.

હાઇડ્રોકોર્ટિસોન એ કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ ગ્રૂપની મેડિસન છે. જેનો ઉપયોગ ઇન્ફલામેસનને રીડ્યુસ કરવા અને સ્કીન ડિસઓર્ડર (Skin Disorder), એલર્જીક રીએકશન (Alergic Reaction) અને ઇન્ફલામેસનને (Inflamation) વગેરે જેવી કન્ડીશન સાથે સંકળાયેલા સિમ્પ્ટમ્સને રીલીવ કરવા માટે થાય છે.એક નર્સ તરીકે, પેશન્ટને હાઇડ્રોકોર્ટિસોન એડમિનિસ્ટર કરતી વખતે અથવા હાઇડ્રોકોર્ટિસોન રીસિવ કરતા પેશન્ટની કેર કરતી વખતે ઘણા બધા ઇન્ટરવેન્સન જરૂરી છે.

આ ઇન્ટરવેન્સન એ સ્પેસિફિક પેશન્ટ અને હેલ્થ કેર સેટિંગ વાઇસ જુદા જુદા હોય છે. હંમેશા હેલ્થ કેર પ્રોવાઇડરના ઓર્ડર અને ઇન્સ્ટિટયૂટની પોલીસીને ફોલો કરવી.

અહીં થોડાક જનરલ નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન આપેલા છે.

1) Assessment (અસેસમેન્ટ)

હાઇડ્રોકોર્ટિસોન એડમિનિસ્ટર કરતા પહેલા પેશન્ટને બરાબર અસેસ કરવું. પેશન્ટની મેડિકલ હિસ્ટ્રી, એલર્જી અને કરંટ મેડીકેશન વિશે જાણવું.

વાઈટલ સાઇન મોનિટર કરવા અને ખાસ કરીને બ્લડપ્રેશર મોનિટર કરવું કારણકે કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ એ ફલુઇડ અને ઇલેક્ટ્રોલાઇટ બેલેન્સને અફેક્ટ કરે છે.

2) Patient education (પેશન્ટ એજ્યુકેશન)

પેશન્ટને હાઇડ્રોકોર્ટિસોન આપવા માટેના પર્પસ અને તેની થેરાપ્યુટિક ઇફેક્ટ વિશે એજ્યુકેશન આપવું.

પેશન્ટ જે મેડિસિન લે છે તેના ઈમ્પોર્ટન્સ વિશે સમજાવવું અને તેને અચાનક બંધ ન કરવા માટે એજ્યુકેશન આપવું.

3) Dosage administration (ડોઝ એડમિનિસ્ટ્રેશન)

હેલ્થ કેર પ્રોવાઇડરના ઓર્ડર પ્રમાણે તેમજ ઇન્સ્ટિટયૂટની પોલીસી મુજબ મેડિસિન એડમિનિસ્ટર કરવી.

એક્યુરેટ કેલ્ક્યુલેશન કરેલ છે કે નહીં તેની ખાતરી કરવી અને તેને પ્રીસ્ક્રાઇબ કરેલ રૂટ મુજબ એડમિનિસ્ટર કરવી. જેમકે ટોપીકલ, ઓરલ, ઈન્જેકશન

4) Nursing Responsibility / Monitoring adverse effects (મોનિટર એડવર્સ ઈફેક્ટ)

એડવર્સ ઈફેક્ટ પ્રેઝન્ટ છે કે નહીં તે ઓબસર્વ કરવું. જેમકે બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલમાં વધારો થવો, ફલુઇડ રીટેન્શન, વેઇટ ગેઇન, મૂડ ચેન્જીસ વગેરે

એલર્જી રિએક્શન માટેના સાઈન જોવા મળે છે કે નહીં તે મોનિટર કરવું જેમ કે રેસ, ઇચિંગ, સ્વેલિંગ

Blood glucose monitoring (બ્લડ ગ્લુકોઝ મોનિટરિંગ)

ડાયાબિટીક પેશન્ટ અને સ્ટીરોઈડ ઇન્ડયુઝ હાયપરગ્લાઇસેમિયા થવાના રિસ્ક ધરાવતા પેશન્ટમાં ગ્લુકોઝ લેવલ રેગ્યુલર મેનરમાં મોનીટર કરવા. 6) Fluid & electrolyte balance (ફ્લુઈડ એન્ડ ઇલેક્ટ્રોલાઇટ બેલેન્સ) ફ્લુઈડ અને ઇલેક્ટ્રોલાઇટ બેલેન્સ મોનિટર કરવું કારણકે કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડને કારણે ફ્લુઇડ રિટેનશન અને ઇલેક્ટ્રોલાઇટ ઇમબેલેન્સ જોવા મળે છે.

Infection prevention (ઇન્ફેક્શન પ્રિવેન્શન)

પેશન્ટને સમજાવવું કે કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ થેરાપી લેતી વખતે ઇન્ફેક્શન લાગવાના ચાન્સીસ વધી જાય છે આથી પેશન્ટને પ્રોપર હાઈજીન મેન્ટેન કરવા માટે એન્કરેજ કરવું અને પેશન્ટને કહેવું કે જો ઇન્ફેક્શન માટેના કોઈપણ સાઈન જોવા મળે તો હેલ્થ કેર પ્રોવાઇડરને જાણ કરવી.

Skin assessment (સ્કીન અસસેસમેન્ટ)

જો હાઇડ્રોકોર્ટિસોન ટોપીકલ એડમિનિસ્ટર કરવામાં આવતું હોય તો સ્કીન અસેસ કરવી. સ્કિનમાં ઇરીટેશન ,એટ્રોફી અથવા બીજા કોઈ પણ જાતના રિએક્શન જોવા મળે છે કે નહીં તે અસેસ કરવું.

Psychological support (સાઇકોલોજીકલ સપોર્ટ)

પેશન્ટ ઈમોશનલ વેલબીઇંગ છે કે નહીં તે ધ્યાનમાં રાખવું કારણકે કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડને કારણે મૂડ સ્વિંગ અને સાયકોલોજીકલ ઇફેક્ટ જોવા મળે છે.

Follow up (ફોલો અપ) :

• પેશન્ટનો કોર્ટીકોસ્ટેરોઈડ થેરાપી પ્રત્યેનો રિસ્પોન્સ કેવો છે તે મોનિટર કરવા માટે ફોલો અપ એપોઇન્ટમેન્ટ સેડયુલ કરવી.
• પેશન્ટની કન્ડિશન અને ટ્રીટમેન્ટ પ્રત્યેના રિસ્પોન્સને આધારે ડોઝ એડજેસ્ટમેન્ટ કરવા અથવા ડીસકંટીન્યુ કરવાની જરૂર છે કે નહીં તે ઇવાલ્યુએટ કરવું.

💖 dexamethasone ( ડેક્સામેથાસોન )

ગ્રુપ-Dose : કોરટીકોસ્ટીરોઈડ (Cotricosteroid)

ડોઝ -Dose: 8 mg

► Indication (ઇન્ડિકેશન)

• Inflammation – ઈનફ્લામેશન
• Allergic reaction -એલર્જી રિએક્શન
• Arthritis -આર્થરાઇટિસ
• Respiratory disorder -રેસ્પિરેટરી ડીસઓર્ડર
• Auto immune disorders -ઓટો ઇમ્યુન ડિસઓર્ડર
• All So Uses in covid 19 to Reduce Inflammation. -ઓલ સો યુઝ ઈન કોવિડ 19 ટુ રેડિયૂસ ઇન્ફાલાર્મેશન.
• otitis media -ઓટેટીસ મીડિયા
• Gastro industrial infection. – ગેસ્ટ્રો ઇન્ડસ્ટ્રીયલ ઇન્ફેક્શન.

► CONTRACT INDICATION ( કોન્ટ્રા ઈન્ડિકેશન )

• Hypersensitivity – હાઈપર સેનસીટીવીટી
• At time when receive live vaccine. – એટ ટાઈમ જ્યારે લાઈવ વેક્સિન લીધી હોય.
• Use causally with hyper tension and diabetes. – યુઝ કોઝલ વિથ હાઇપર ટેન્શન એન્ડ ડાયાબિટીસ.

► Mechanism of action (મિકેનિઝમ ઓફ એક્શન)

કોટી કોસ્ટી રોઈડ તે વાજો ડાયલેશન અને કેપીલરી પરમીએબિલિટી ને ડીક્રીઝ કરે તેમજ લ્યુકોસાઈડ ને ઇન્ફલાર્મેશન સાઇટ ના માઇગ્રેશનને ડિગ્રીઝ કરે.

Corticosteroids helps lower levels of prostaglandins and reduce the interaction between certain white blood cells (T-cells and B-cells) involved in the immune response. Corticosteroids stimulate this effect to lessen the inflammatory response.

• Side effects સાઈડ ઈફેક્ટ Vision Change -વિઝન ચેન્જ
• Swelling- સ્વેલિંગ
• Rapid weight gain- રેપિડ વેઈટ ગેઈન
• Sleep problem -સ્લીપ પ્રોબ્લમ
• Mood changes- મૂડ ચેન્જ
• Dry skin -ડ્રાય સ્કીન
• Thinning skin- થિનિંગ સ્કીન
• Bruising- બ્રૂઈજિંગ
• Slow wound healing -સ્લો વુંડ હિલિંગ
• Head ache- હેડ એક
• Disneyness- ડિઝીનેસ
• Stomach pain- સ્ટમક પેઈન

► Nursing Interventions ( નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન )

• રેગ્યુલર બ્લડ પ્રેશર, હાર્ટ રેટ અને ટેમ્પરેચર ને ચેક કરવું.
• ફ્લુઈડ ઇન્ટેક અને આઉટપુટ ને મોનિટર કરવું જેથી ફ્લુઇડ રીટેશન અને ઇલેક્ટ્રોલાઇટ ઇમ્બેલન્સ ને અર્લી ડિટેક્ટ કરી શકીએ.
• dexamethasone ગ્લુકોઝના લેવલે અફેક્ટ કરે છે તેથી રેગ્યુલર ગ્લુકોઝ લેવલને મોનિટર કરવું સ્પેશ્યલી ડાયાબિટીસ પેશન્ટ.
• dexamethasone ના કારણે ઇમ્યુનીટિ Low થાય છે તેથી ક્લોઝલી ઇન્ફેક્શનના સાઈન ને ઓબ્ઝર્વ કરવા.
• બોન ડેન સીટી રિલેટેડ ઇસ્યુ ને સોલ્વ કરવા અને જરૂર લાગે તો કેલ્શિયમ અને વિટામિન પ્રોવાઇડ કરવા.
• આ મેડિસિનના મૂડ અને બિહેવિયર ને ઇમ્પેક્ટ કરે છે તેથી ઈમોશનલ સપોર્ટ આપવો.
• પ્રો લોંગ કોટી કોસ્ટીરોઈડ યુઝ કરવાના કારણે ઓક્યુલર કોમ્પ્લિકેશન જોવા મળે છે તેથી રેગ્યુલર આઈ ચેક અપ કરવું.
• લોંગ થેરાપી સ્ટાર્ટ હોય તો લાઈવ વેક્સિન ને અવોઇડ કરવી.

💖 calcium gluconate (કેલ્શિયમ ગ્લુકોનેટ)

► ગ્રુપ- Group: મિનરલ સપ્લીમેન્ટ

ડોઝ-Dosage : 500mg -2gm

►Indication –ઇન્ડિકેશન

• Hypo calcium -હાઇપો કેલ્શિયમ
  Calcium deficiency- કેલ્શિયમ ડેફીસીયન્સી
• Hyperkalemia- હાઇપર કેલેમિયા
• Cardiac arrest -કાર્ડિયાક અરેસ્ટ
• Cardio Toxicity Due Hypo Calciumia . કાર્ડિયો ટોકસી સીટી ડ્ડયુ હાઈપો કેલ્શિયમ.
• Hypermagnesemia. હાઇપર મેગ્નેશેમીયા.
• Anti dot of magnesium sulfate.- એન્ટી ડોટ ઓફ મેગ્નેશિયમ સલ્ફેટ.

Contra indication- કોન્ટ્રા ઇન્ડિકેશન

• Hyper calcium. હાઇપર કેલ્શિયમ.
• Renal impairment રીનલ ઇંપેરમેન્ટ
• History of Kidney Stone. હિસ્ટ્રી ઓફ કિડની સ્ટોન.
• Atrio ventricular block. એટરીયો વેન્ટરીક્યુલર બ્લોક.
• Ventricular fibrillation. વેન્ટ્રી ક્યુલર ફેબ્રીલેશન.

Mechanism of Action – મિકેનિઝમ ઓફ એક્શન

મેગ્નેશિયમ અને પોટેશિયમ સાથે બાઈન્ડ થઈને બ્લડમાં કેલ્શિયમનું લેવલ ઇન્ક્રીઝ થાય છે. કેલ્શિયમ તે નર્વસ મસ્ક્યુલર અને સિસ્ટમના ફંકશન ને મેઈન્ટેન કરે.

► Side effect – સાઈડ ઈફેક્ટ

• Skin race- સ્કીન રેસ
  Etching- ઇચિંગ
  Hives- હાઈવસ
  Swallowing of face, lip, tongue -સ્વેલિંગ ઓફ ફેસ, લિપ, ટંગ
• Fast or regular heart beat -ફાસ્ટ ઓર ઈ રેગ્યુલર હાર્ટ બીટ
• High calcium levels -હાઈ કેલ્શિયમ લેવલ
• Nosea નોઝિયા
  Vomiting વોમીટીંગ
  Constipation કોન્સ્ટીપેશન

Nursing Intervention–નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન/રિસ્પોંન્સબિલિટી

• પેશન્ટનું કેલ્શિયમ લેવલ અને રીનલ ફંકશનને મોનિટર કરવું.
• મોનિટર વાઈટલ સાઇન
• કેલ્શિયમ ગ્લુકોનેટને પ્રોપર ડાલ્યુટ અને ઇન્ફ્યુઝન રેટ દ્વારા એડમિનિસ્ટર કરો જેથી એડવર્જ ઇફેક્ટને ઓછી કરી શકીએ.
• પેશન્ટને કેલ્શિયમ ગ્લુકોનેટ ની સાઈડ ઈફેક્ટ અને પરપઝ વિશે એજ્યુકેશન આપવુ.
• રેગ્યુલર હાઇપર કેલ્શિયમયા ના સાઇન મોનિટર કરવા લાઈક એરિધેમિયા ,એલર્જી રિસ્પોન્સ વગેરે
• આઈવી સાઈટ પ્રોપર કેર કરવી કારણકે કેલ્શિયમ ગ્લુકોનેટ ના લીકેજ ના કારણે સરાઉન્ડીંગ ટીશ્યુ માં ડેમેજ થાય છે જેથી ઇન ફિલ્ટ્રેશન થતા પ્રિવેન્ટ કરી શકીએ.
• હાઈ કેલ્શિયમ Rich ફૂડને અવોઈડ કરવા ઇનક્લુડ ડેરી પ્રોડક્ટ, ગ્રીન લીફ, સાલમોન ફીસ વગેરે.

💖 sodium bicarbonate (સોડિયમ બાયકાર્બોનેટ)

Group-ગ્રુપ: આલ્કલાઈટીન્ગ એજન્ટ

ડોઝ-Dosage-:650 mg

indication-ઇન્ડિકેશન

• Metabolic acidosis મેટાબોલિક એસિડોસીસ
• Severe diarrhea-સીવીયર ડાયરિયા
• Acidity -એસીડીટી
• poisoning -પોઈઝનિંગ
• Cardiac arrest -કાર્ડિયાક અરેર્સ્ટ
• Hyperkalemia -હાઇપર કેલેમિયા
• Topical application -ટોપિકલ એપ્લિકેશન
• Drug in toxicity- ડ્રગ ઈન ટોકસીકેશન

►Contract Indication (કોન્ટ્રાક ઇન્ડિકેશન)

• Hypersensitivity -હાઈપર સેન્સીટીવીટી
• Underline metabolic or respiratory alkalosis -અન્ડર લાઇન મેટાબોલીક ઓર રેસ્પિરેટરી આલ્કલોસીસ
• The patient is losing chloride by vomiting -પેશન્ટ વુ આર લુસિંગ ક્લોરાઇડ બાય વોમિટિંગ
• Heart disease -હાર્ટ ડિસીસ
• Edema-ઇડીમાં
• Cardiac decompression -કારડીયાક ડી કમ્પ્રેશન
  Primary or secondary aldosterone -પ્રાઇમરી ઓર સેકન્ડરી આલ્ડોસ્ટેરોન
• Hypo calcium- હાઇપો કેલ્શિયમ
• Hyper tension- હાઇપર ટેન્શન
• Severe recipe retary conditions -સીવિયર રેસીપી રેટરિ કન્ડિશન
• Pregnancy and breast feeding. -પ્રેગનેન્સી એન્ડ બ્રેસ્ટ ફીડિંગ.

Mechanism of action – મિકેનિઝમ ઓફ એક્શન

સોડિયમ બાય કાર્બોનેટ માં આવેલા હાઈડ્રોજન અને બાઈ કાર્બોનેટ આયનને બોડી એક્સેપ્ટ કરે જે ph ને ઇન્ક્રીઝ કરી બફર રેગ્યુલેશન ને મેઈનટેન કરે.

સ્ટમક માં Hcl સાથે રિયેક્ટ કરી કન્ડિશનને ન્યૂટલાઈઝ બનાવે.

યુરીનરી આલ્કનાઈજેશન
માં યુરિન માંથી બાયકારબોનેટ આયન ના એક્સક્રીશન ને વધારી ph ને ઈમ્પ્રુવ કરે છે.

• ► Side effects (આડઅસરો)
• Nosea- નોઝિયા
• Fluid retention -ફ્લૂઈડ રિટેન્સન
• Metabolic alkalosis -મેટાબોલિક અલ્કલોસિસ
• Electrolyte imbalance- ઇલેક્ટ્રોલાઈટ ઇમ્બેલસ
• High blood pressure- હાઇ બ્લપ્રેશર
• Gas and Bloating -ગેસ એન્ડ બ્લોટિગ
• Alter blood pH -અલટર બ્લડ પીએચ
• Hypocalcimia- હાઇપો કેલ્શિયમયા.

►Nursing Intervention (નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન)

• યુઝ કરતા પહેલા પેશન્ટની હાર્ટ રીલેટેડ હિસ્ટ્રી લેવી .
• મોનિટર vital સાઇન
• બાઈ કાર્બોનેટ કેલ્શિયમ અને અધર ઇલેક્ટ્રોલાઇટને મોનિટર કરવા.
• પેશન્ટને સાઈડ ઈફેક્ટ, મેડિસિન નો પરપજ વિશે સમજાવવું.
• રેગ્યુલર બ્લડ ph ચેક કરવી.
• ફ્લુઈડ રીટેન્શન અને મેટાબોલિક આલ્કોલિસ ના સાઇન ને ઓબ્ઝર્વ કરવા.
• પેશન્ટના ફ્લુઇડ બેલેન્સ ને મેન્ટેન કરવું. સ્પેશિયલની ફ્લૂઈડ રીટેન્સન નું રિસ્ક હોય.
• સોડિયમ બાઈક કરવોનેટ તે કેલ્શિયમના બેલેન્સ ને અફેક્ટ કરે છે તેથી મસલ ટ્વિચિંગ, નબનેસ, ટિગલીંગ જેવા સીમટોમ ને મોનિટર કરવા.
• જ્યારે સોડિયમ બાયકાર્બોનેટ ને આઈવી એડમિનિસ્ટર કરીએ ત્યારે પ્રોપર પોઝિશન આપવી જેથી કોમ્પ્લિકેશનને થતા પ્રિવેન્ટ કરી શકીએ.
• એક્યુરેટ ડોક્યુમેન્ટેશન કરવું.
• ઇન્ટેક અને આઉટપુટ નો રેકોર્ડ કરવો.
• કોન્સીયસ લેવલને મોનિટર કરવું.

💖 HEPARIN (હેપરિન)

►Group (જૂથ)- Anticoagulant-(blood ને clot એટલે કે જામી જતું અટ્કાવવુ)
હિપેરીન એક પાવરફુલ અને તરત જ કામ કરતું એન્ટી કોગ્યુલન્ટ છે જે vivo અને in vitro બંનેમાં અસરકારક છે.

►Mode of action (ક્રિયાની રીત)
તે ઇનડાયરેકટલી પ્લાઝમા એન્ટી થ્રોમ્બિન lll અને બીજા સિમિલર કો ફેક્ટરને એક્ટિવેટ કરીને કામ કરે છે અને કોગ્યુલન્ટ ફેક્ટર lXa , Xa , XIa , XIIa , plasmin , kallikrein અને થ્રોમ્બિનને રેપીડલી ઇન્હીબીટ કરે છે કે જે ફાઇબ્રીનોજનનુ ફાઇબ્રીનમા રૂપાંતર થતું અટકાવે છે.હિપેરીનનો વધારે ડોઝ પ્લેટલેટનુ aggregation ( એકત્રીકરણ ) ને ઇન્હીબીટ કરે છે અને બ્લીડિંગ ટાઇમને વધારે છે.હિપેરીન એ large , ionized molecule છે જે orally absorb થતું નથી.હિપેરીન IV આપવામાં આવે તો તાત્કાલિક અસર દર્શાવે છે પરંતુ subcutaneous અપાય તો 60 મિનિટ બાદ અસર દર્શાવે છે.

• તે પ્લેસેન્ટાના બેરિયર ને ક્રોસ કરી શકતું નથી. તેનું ડાયઝેશન લીવરમાં heparinase દ્વારા અને યુરિન દ્વારા બહાર નીકળે છે.

► Dosage (ડોઝ )

આમનો ડોઝ I.U એટલે કે ઇન્ટરનેશનંલ યૂનિટ મા હોય છે

એડલ્ટ: 10,000 to 12,500 iu ( iv stat)
મેન્ટેનન્સ ડોઝ: 5000 iu 4-6 hr .
5% ગ્લુકોઝ અને સલાઇન ડ્રીપ માં 10000- 20000 iv / Ltr.
10,000-12,500 iu , 8-12 hrly.deep im inj.

ચાઈલ્ડ: શરૂઆતમાં 50 iu / kg iv /kg iv ડાયરેક્ટ
મેન્ટેનન્સ ડોઝ: 100 iu /kg / ડોઝ iv ડ્રિપ 4 hrly.

►Indication (સંકેત)
હિપેરીનનો ઉપયોગ રેપિડ અને શોર્ટ લાઈવ એક્શન માટે થાય છે. થેરાપીના 4 – 7 દિવસ પછી તેને બંધ કરવામાં આવે છે અને મેન્ટેનન્સ થેરાપીમાં ઓરલ એન્ટીકોગ્યુલન્ટ જ્યાં સુધી કોન્ટ્રાઈન્ડીકેટેડ ન હોય ત્યાં સુધી આપવામાં આવે છે.

• ડીપ વેઇન થ્રોમ્બોસીસ જેવી મેજર સર્જરીમાં પ્રોફાઇલેક્સિસ તરીકે આપવામાં આવે છે.
• venous thrombosis , pulmonary embolism માં પ્રોફાઈલેક્સિસ અને ટ્રીટમેન્ટમાં અપાય છે.
• MI , Unstable angina અને Disseminated intravascular coagulation ( DIC ) માં પણ વપરાય છે.

►Contraindications (વિરોધાભાસને)
_ બ્લીડિંગ ડિસઓર્ડર
હાઇપરસેનસીટીવીટી thrombo સાઈટોપેનીયા
_ સિવીયર હાઇપર ટેન્શન
સબ એક્યુટ બેક્ટેરિયલ endocarditis ઓક્યુલર ન્યુરોસર્જરી
લંબર પંચર ક્રોનિક આલ્કોહોલીક
_GI અલસર

એસ્પિરિન અને બીજી એન્ટી પ્લેટલેટ ડ્રગને હીપેરીન થેરાપી સાથે સાવધાની પૂર્વક વાપરવી .પ્રેગ્નન્સી દરમિયાન હીપેરીન વાપરી શકાતું નથી.

►Adverse drug reaction (પ્રતિકૂળ દવા પ્રતિક્રિયા)
હિપેરીન થેરાપીના ઓવરડોઝથી મોસ્ટ સીરીયસ કોમ્પ્લિકેશન તરીકે બ્લીડિંગ થઈ શકે છે. તેનું પહેલું સાઇન Hematuria ( blood in urine – પેશાબમાં લોહી ) છે.

• હાઈપરસેન્સીટીવીટી- ( fever , rigor , anaphylaxis )
• Bleeding from gums -પેઢામાંથી રક્તસ્ત્રાવ
• Thrombocytopenia- થ્રોમ્બોસાયટોપેનિયા
• Hyperkalemia- હાયપરકલેમિયા
• serum transaminase નુ લેવલ વધવું
• osteoporosis -ઓસ્ટીયોપોરોસીસ

► NURSING RESPONSIBILITY OF HEPARIN INJECTION – (હેપરિન ઇન્જેક્શનની નર્સિંગ જવાબદારી)

• 5R ધ્યાનમાં રાખવા ( રાઈટ પેશન્ટ , રાઈટ ટાઈમ , રાઈટ રૂટ , રાઈટ ડોઝ , રાઈટ મેડિસિન ).
• પેશન્ટની મેડિકલ હિસ્ટ્રી , એલર્જી અને બેઝલાઇન કોગ્યુલેશન સ્ટેટસ માટે કરવું તથા કોન્ટ્રાઇન્ડિકેશન અને એવી કોઈ કન્ડિશન કે જે હિપેરીનના એડમિનિસ્ટ્રેશન પર અસર કરતી હોય તેને મોનિટર કરવી.
• પેશન્ટને ઇન્જેક્શન આપતી વખતે કમ્ફર્ટેબલ પોઝિશન આપવી. તેને કોઈ પ્રશ્ન હોય તો જવાબ આપો તથા પ્રોસીજર વિશે સમજાવવું.
• હેન્ડ વોશ કરવા.
• એડમિનિસ્ટ્રેશન સાઈડને સિલેક્ટ કરવી , તેને ક્લિન કરી પછી ઇન્જેક્શન આપવું.
• તેના એડવર્સ રીએક્શન માટે મોનિટર કરવું.
• રેકોર્ડિંગ અને રિપોર્ટિંગ કરવું.
• કોગ્યુલેશન લેવલ મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટને સાઈડ ઈફેક્ટ અને કોમ્પ્લિકેશન વિશે હેલ્થ એજ્યુકેશન આપવું.

► INR ratio INR (ગુણોત્તર)

INR – International Normalized Ratio
INR એ બ્લડ ક્લોટિંગ ટાઈમનું સ્ટાન્ડર્ડ મેઝરમેન્ટ છે. તેનો ઉપયોગ પેશન્ટમાં એન્ટી કોગ્યુલન્ટ મેડિસિનના ડોઝ ને મોનિટર અને એડજેસ્ટ કરવા થાય છે. જેમ કે ; હિપેરીન , વાર્ફારીન વગેરે.

INR ratio ને કેલ્ક્યુલેટ કરવા માટેનું સૂત્ર :

INR=Patient's PT 
          -------------------❌ISI
          Normal PT

Patient’s PT : પેશન્ટનો હાલનો પ્રોથ્રોમ્બીન ટાઈમ.
Normal PT : હેલ્થી વ્યક્તિમાં આવેલ પ્રોથ્રોમ્બીન ટાઈમ લેબોરેટરી વેલ્યુ.
ISI : International sensitivity Index ; ISI એ અલગ અલગ લેબોરેટરી દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતા થ્રોમ્બોપ્લાસ્ટીન રીએજન્ટમાં વિવિધતા માટે જવાબદાર છે.

► Normal blood clotting time – 1.0 INR (સામાન્ય લોહી ગંઠાઈ જવાનો સમય – 1.0 INR)

• જો INRની વેલ્યુ વધે એટલે કે ક્લોટીંગ ટાઇમ ઘટે.
• ટાર્ગેટ INR રેન્જ ટ્રીટમેન્ટ કરવામાં આવતી ડીસીઝ કન્ડિશન પર આધાર રાખે છે , જેમ કે એટ્રીયલ ફેબ્રીલેશન અથવા ડીપ વેઇન થ્રોમ્બોસીસ વગેરે.
• બ્લડિંગના રિસ્ક ને વધાર્યા વગર , બ્લડને ક્લોટ થતું અટકાવવા , એન્ટી કોગ્યુલન્ટ થેરાપીનો ટ્રીટમેન્ટની રેન્જને તપાસવા માટે INR લેવલનું રેગ્યુલર મોનિટરિંગ થવું જરૂરી છે.

💖 PROPRANOLOL (પ્રોપ્રાનોલોલ )

Group – Beta blocker

Route – oral,iv

Duration of action – 8 to 12 hr

►Dosage (ડોઝ)
Adult : 40 mg દિવસમાં બે વખત 80 mg દરરોજ એક.
Children : 1 mg / kg / 24hr શરૂઆતમાં દર 6 કલાકે.
જો જરૂર જણાય અને પ્રોગ્રેસ વધે તો 5 mg / kg / 24hr દર 6 કલાકે.

►Mode of action (ક્રિયાની રીત)
પ્રોપ્રાનોલોલ એ એડ્રીનર્જિક રિસેપ્ટર પર એન્ટાગોનિસ્ટ એક્શન કરે છે જેના કારણે હાર્ટ રેટ અને કાર્ડીયાક કોન્ટ્રાકશનનું ફોર્સ પણ ડીક્રીઝ થઈ જાય છે આ ઉપરાંત રેનીન સિક્રીશન પણ અવરોધે છે.

►INDICATION (ઈન્ડીકેસન)

• Hyper tension હાયપર ટેન્શન
• Cardiac arrhythmia કાર્ડિયાક એરીધેમીયા
• MI નો લાંબા સમય સુધીનું મેનેજમેન્ટ હાઈપરટ્રોફીક સબએઓરટીક

►CONTRAINDICATIONS (બિનસલાહભર્યું)

• કાર્ડિયોજેનિક શોક , હાર્ટ બ્લોક ( 2nd and 3rd degree )
• CCF ( કંજેસ્ટિવ કાર્ડિયાક ફેઇલ્યર )
• Bradycardia બ્રેડીકાર્ડિયા
• chronic obstructive pulmonary disease ( COPD )
• રાયનઓડ્સ ફિનોમેનોન

►SIDE EFFECTS (આડઅસરો)

• ફટીગ , ટાયર્ડનેસ , ફીવર , સ્કીન રેસ , ડિપ્રેશન , સેક્સ્યુઅલ ડિસફંશન , નાઇટમેર , નોઝિયા , કોલ્ડ એક્સ્ટ્રીમિટી , હાઈપોગ્લાઇસેમિયા , એપીગેસ્ટ્રીક ડિસ્ટ્રેસ.

►SPECIAL PRECAUTIONS (ખાસ સાવચેતીઓ)
હિપેટીક ડિસ્ફંકશન , રીનલ ડિસ્ફંક્શન પેરીફેરલ આર્ટરી ડીસીઝ વગેરેમાં યોગ્ય પ્રીકોસન રાખવા જોઈએ.

►NURSING RESPONSIBILITY (નર્સિંગ જવાબદારી)

• Vital sign રેગ્યુલર અસેસ કરવા ( સ્પેશિયલી આપતા પહેલા અને પછી હાર્ટરેટ અને બ્લડ પ્રેશર માપવું )
• મેડિસિનની સાઇડ ઇફેક્ટ , ફાયદા , પર્પઝ વિશે એજ્યુકેશન આપવું.
• કોઈપણ સાઇડ ઇફેક્ટ જેમ કે બ્રેડિકાર્ડીયા , હાઇપરટેન્શન , રેસ્પાયરેટરી ડિસ્ટ્રેસ અને મેન્ટલ સ્ટેટસમાં થતા ચેન્જીસ માટે જોવુ.
• Bronchospasm અને હાર્ટ બ્લોક જેવા સાઈન મોનિટર કરવા.
• કરેક્ટ ડોઝ , ટાઈમ , રુટ , વ્યક્તિ વગેરે ચેક કરવું.

💖 epsoline (એપસોલિન)
Or
Phenytoin (ફેનીટોઈન)

ગ્રુપ-Group : એન્ટિએપીલેપ્ટીક ડ્રગ

Dosage-ડૉઝ: 250-500mg -ડોઝ:250-500mg

indication-ઈન્ડીકેસન

• Management and Treatment of AP Lepsy.-મેનેજમેન્ટ એન્ડ ટ્રીટમેન્ટ ઓફ એપી લેપ્સી.
• Generalized tonic clonic seizures-જનરલાઇસ ટોનિક ક્લોનીક સીઝર.
• Complex parcel Caesar.-કોમ્પ્લેક્સ પાર્સીલ સીઝર.
• Status ap lepticus.-સ્ટેટસ એપી લેપટીકસ.
• Contra indication-કોન્ટ્રા ઈન્ડિકેશન
• Hypersensitivity-હાઇપર સેનસીટીવીટી
• Sinus bradycardia.-સાઇનસ બ્રેડી કારડીયા.
• Second and third degree atrioventricular block.-સેકન્ડ એન્ડ થર્ડ ડિગ્રી એટ્રીઓ વેન્ટરીક્યુલર બ્લોક.
• Heart block -હાર્ટ બ્લોક
• Porphyria.

►Mechanism of Action (મિકેનિઝમ ઓફ એક્શન)

ન્યુરો ટ્રાન્સમીટર રિસેપ્ટર સાથે ઇન્ટરેક્ટ કરીને મેમરેન (Membrane) ની એક્સાઈટીબીલીટી ને ઘટાડે છે, તે ઈલેક્ટ્રિકલ સિગ્નલ ને સ્લો ડાઉન કરીને સીઝરને સ્ટોપ કરે છે.

► Side effect (સાઈડ ઈફેક્ટ)

• Drowsiness.-ડ્રાઉઝિનેસ.
• Gum hyperplasia.-ગમ હાઇપર પ્લેસિયા.
• Nosea-નોઝિયા
• Vomiting-વોમીટીંગ
• Skin race-સ્કીન રેસ
• Engagement of facial features-એનલાજમેન્ટ ઓફ ફેશિયલ ફીચર્સ
• Elevated liver enzymes.-એલીવેટેડ લીવર એન્જાઈમ.
• Elevated liver enzymes. ચેન્જ ઈન બ્લડ કાઉન્ટ

►Nursing Intervention (નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન)

• રેગ્યુલરલી સીઝરની ફ્રિકવન્સી, ડ્યુરેશન અને કેરેક્ટરિસ્ટિકને અસેસ કરવી.
• મેડીકેશનની ઇફેક્ટને ઇવા લ્યુટ કરવી.
• વાઈટલ સાઈન ને મોનિટર કરવા સ્પેશ્યલી during dose એડમિનિસ્ટર.
• મેડિસિનની સાઈડ ઈફેક્ટને મોનિટર કરવી.
• ન્યુરોલોજિકલ અસસેસમેન્ટ કરવું જેથી ડ્રગ ટોક્સિસિટીને અર્લી આઈડેન્ટીફાય કરી શકીએ.
• પેશન્ટને પ્રોપર ઓરલ વિશે એજ્યુકેશન આપવું જેથી ગમ હાઇપર પ્લેસિયાના રિસ્ક ને મીનીમાઈશ કરી શકીએ.
• રેગ્યુલર સીરમ ફિનેટોઈન લેવલ મોનિટર કરવો જેથી ડ્રગ ટોક્સિસિટીને અવોઈડ કરી શકીએ તેમજ તે પ્રમાણે ડોઝ ને એડજસ્ટ કરવામાં આવે છે.
• પેશન્ટને ફિનેટોઈનની કોમન સાઇડ ઇફેક્ટ વિશે ઇન્ફોર્મ કરવું પરંતુ પેશન્ટને એડવાઈઝ આપવી કે જો સીવીયર સાઈડ ઈફેક્ટ જોવા મળે તો હેલ્થ કેર વર્કરને ઇન્ફોર્મ કરવું.
• ડ્રગને સ્કીપ કર્યા વગર કંટીન્યુ લેવી.
• ડ્રગ ના કારણે ડ્યુરીંગ પ્રેગનેન્સી માં કંજેનાઇટર એબનોર્માલિટી નું રિસ્ક રહે તેથી ડોક્ટરના પ્રિસ્ક્રિપ્શન વગર યુઝ કરવી નહીં.

💖 Dobutamine (ડોબુટામાઇન)

►Group (જૂથ)
આઈનો ટ્રોપિક એજન્ટ-હાર્ટ ને સંકોચન કરનાર

►Route (માર્ગ)
I. V , I. V ઈન્ફ્યુઝન

►Dosage (ડોઝ)

►Adult (એડલ્ટ) :- I.v 2.5-10 માઈક્રોગ્રામ/kg/min

I. V ઈનફ્યુઝનમાં 5% ડેક્સટ્રોસ અથવા નોર્મલ સલાઈન માં 40 માઇક્રોગ્રામ/kg/min કરતાં વધારે ઉપયોગ કરી શકાય છે.

►Onset of action (ક્રિયાની શરૂઆત)

ઈમીડીયેટ તરત જ.

►Duration of action (ક્રિયા સમયગાળો)
હાફ લાઈફ, 2min.

►Mode of action (ક્રિયાની રીત)

• ડોબ્યુટામાઈન એ પ્રાથમિક રીતે B1 એડ્રીનોસેપ્ટર એગોનીસ્ટ છે.
• તેની હાર્ટ પર આઈનોટ્રોપીક અસર એ ક્રોનોટોપીક અસર કરતા વધારે હોય છે.
• તે આલ્ફા એગોનીષ્ટ એક્શન પણ દર્શાવે છે.
• ડોબ્યુટામાઈન એ ડોપામાઇનમાંથી જ મેળવેલ છે પરંતુ તે D1 અને D2 રીસેપ્ટર એગોનિષ્ટ તરીકે હોતું નથી.
• તે બંને આલ્ફા અને બીટા એડ્રીનરજીક રીસેપ્ટર પર કાર્ય કરે છે.
• ડોબ્યુટામાઈને કારણે કરડીયાક કોન્ટ્રાકશન અને આઉટપુટમાં વધારો થાય છે.

►Indication (સંકેત)

• For short treatment of acute cardiac failure after surgery.-સર્જરી પછી એક્યુટ કાર્ડિયાક ફેલીયોરની શોર્ટ ટ્રીટમેન્ટ માટે.
• Congestive heart failure.-કંજેસ્ટિવ હાર્ટ ફેલિયર.
• Post acute mi.-પોસ્ટ એક્યુટ mi.
• Cardio myopathy.-કાર્ડીઓ માયોપેથી.
• Septic shock.-સેપ્ટીક શોક.
• Pharmacological stress testing.-ફાર્મેકોલોજીકલ સ્ટ્રેસ ટેસ્ટીંગ.

►Contraindication

• Hypersensitivity.-હાઈપરસેનસીટીવીટી.
• Idiopathic hypertrophic-ઈડીયોપેથિક હાઇપરટ્રોફીક
  Subaortic stenosis.-સબએઓર્ટીક સ્ટેનોસીસ.

►Side effects (આડઅસરો)

• Blood pressure and heart rate increase.-બ્લડ પ્રેશર અને હાર્ટ રેટ માં વધારો થાય છે.
• Nosea, headache,-નોજિયા, હેડએક,
• Chest pain, palpitation,-ચેસ્ટ પેઈન, પાલ્પિટેશન,
• Shortness of breathing,-શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિધીંગ,
• hypotension,-હાઈપોટેન્શન,
• Tachycardia, dyspnoea.-ટેકી કારડીયા,ડીસેપનીયા.

►Special precaution (ખાસ સાવચેતી)

• જ્યારે ડોબ્યુટામાઇન આપતા હોય એ દરમિયાન ઇસીજી ઇલેક્ટ્રો કાર્ડિયોગ્રામ અને બ્લડ પ્રેશરને કંટીન્યુ મોનિટર કરવું.
• જો ડોબ્યુટામાઈન ઇન્જેક્શન આપતા હોય ત્યારે હાઇપો વાોલમિયા હોય તો તેને ટ્રીટ કરવું.
• ડોબ્યુટામાઈનના કારણે થોડા પ્રમાણમાં હાર્ટ અને બીપી (તેમાં સિસ્ટોલિક બીપીએ) માં વધારો થાય છે.
  તેથી બીપી મોનિટર કરવું.
• પ્રેગનેન્સી દરમિયાન કાળજી સાથે આ મેડિસિનને યુઝ કરવી.
• આ ઉપરાંત લેકટેશન દરમિયાન પણ યોગ્ય કાળજી રાખીને ઇન્જેક્શનને યુઝ કરવું.
• Old ageમાં પણ યોગ્ય કાળજી સાથે યુઝ કરવું.

► Nursing responsibility (નર્સિંગ જવાબદારી)

• ટ્રીટમેન્ટ દરમિયાન ડીસરીધેમિયા અને ઇસચેમિયા માટે ઇસીજી નું નિરીક્ષણ કરવું.
• ઈન્ફ્યુઝન આપતા હોય એ પહેલાં હાયપોવલિયાને ટ્રીટ કરી લેવું.
• એટ્રીયલ ફીબ્રીલેશન, હાયપર ટેન્શન અને વલ્લવુર હાર્ટ ડીસીઝના પેશન્ટમાં ઈન્ફ્યુઝન દરમિયાન કંટીન્યુ મોનિટરિંગ કરવું.

💖 Dopamine (ડોપામાઇન)

►Group (જૂથ)

કેટેકોલેમાયન ન્યુરો ટ્રાન્સમીટર, આઈનો ટ્રોપિક એજન્ટ.

►Route (માર્ગ)
I. V ઈન્ફ્યુઝન, ઓરલી અસર કરતું નથી.

►Onset of action (ક્રિયાની શરૂઆત)
ઇમિડીયેટ તરત જ.

►Duration of action (ક્રિયા સમયગાળો)
2min.

►Dosage (ડોઝ)
Adult :-પુખ્ત

2-5 માઈક્રોગ્રામ/kg/min.

આઈ.વી ઇન્ફ્યુઝનમાં ધીમે ધીમે ડોઝ 20-50 માઈક્રોગ્રામ/kg/min જેટલું રિસ્પોન્સના આધારે વધારવું.

Child:-બાળક

દરેકની જરૂરિયાત પ્રમાણે 2-20 માઈક્રોગ્રામ/kg/min જેટલું આપવું.

ડોપામાઈનને બાળકોમાં સોડિયમ બાયકાર્બોનેટ સાથે ન આપવું.

►Mode of action (ક્રિયાની રીત)

ડોપામાઈન એ આલ્ફા અને બીટા વન એડ્રીનર્જીક રીસેપ્ટર માટે અગોનિસ્ટ (Agonist) તરીકે હોય છે.

સીએનએસ( સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમ), રીનલ અને બીજી વેસલ્સ માં આવેલા ડોપામાઈન રિસેપ્ટર માટે પણ અગોનિસ્ટ (Agonist) તરીકે હોય છે.

તેને કારણે આલ્ફા એડ્રીનર્જીક રિસેપ્ટર એ ઉત્તેજિત થાય છે જેને કારણે વાસો કોન્સ્ટ્રક્શન થાય છે અને કાર્ડિયાક આઉટપુટ, સિસ્ટોલિક બીપી અને ડાયસ્ટોરિક બીપીમાં વધારો થાય છે.

આઈવી ઇન્ફ્યુઝનમાં લો ડોજ આપતા હોય ત્યારે તેને કારણે બ્લડ વેસલ્સ ડાઈલેટ થાય અને રીનલ બ્લડના ફલોમા વધારો થાય છે.

જેથી gfr માં વધારો અને સોડિયમ ના નિકાલમાં વધારો થાય છે.

►Indication–કોને આપી શકાય?

• Signs of grief are visible due to Mi.-Mi ને કારણે શોકના ચિન્હો દેખાતા હોય.
• Trauma, septicemia,-ટ્રોમા ,સેપટી સેમીયા,
• Heart Surgery, Renal Failure,-હાર્ટસર્જરી ,રીનલ ફેલિયર,
• Chronic Cardiac Fairlier,-ક્રોનિક કાર્ડિયાક ફેરલીયર,
• Acute cardiac failure,-એકક્યુટ કારડિયાક ફેલિયર,
• septic soak,-સેપટીક સોક,
• Severe congestive heart failure with oliguria.-સિવીયર કંજેસ્ટિવ હાર્ટ ફેલીયર તેની સાથે ઓલીગ યુરિયા.

►Contraindication (બિનસલાહભર્યું)

• Hypersensitivity,-હાયપર સેનસીટીવીટી,
• hyperthyroidism,-હાઈપર થાઇરોડિઝમ,
• In pheochromocytes,-ફીઓ ક્રોમોસાઈટોમાં,
• Atrial or ventricular tachycardia.-એટ્રીયલ અથવા વેન્ટરીક્યુલર ટેકીએરીધેમીયા.

►Side effects (આડઅસરો)

• Nosea-નોઝીયા,
• Vomiting-વોમીટીંગ
• anginal pain,-એન્જાઈનલ પેઈન,
• tachycardia,-ટેકીકારડીયા,
• Atopic beats.-એટોપિક બીટ્સ.

►Special precaution (ખાસ સાવચેતી)

• અવરોધક વાસ્કયુલર ડીસીઝ,
  હાયપોવલિયા હોય ત્યારે ન આપવું.
• પ્રેગનેન્સી દરમિયાન યોગ્ય કાળજી સાથે યુઝ કરવું.
• લેકટેશન દરમિયાન યોગ્ય કાળજી સાથે યુઝ કરવું.

Nursing responsibility

• માત્ર આઈ.વી ઇન્ફ્યુઝન દ્વારા એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવું.
• Iv બોલસ અથવા Im ન આપવું.
• ડ્રગને યુઝ કર્યા પહેલા ડાયલ્યૂટ કરવુ.
• આ ડ્રગને સેન્ટ્રલ લાઈન અથવા બિગ વેઇન દ્વારા આપવુ.
• આ ડ્રગના થોડા પ્રમાણમાં વધાર્યા પછી બંધ કરવી.
• સોલ્યુશનમાં આ મેડિસિન એ 24 કલાક માટે સ્ટેબલ રહે છે.
• તેને લાઈટ થી સુરક્ષિત રાખવું.
• ડ્રગના એડમિનિસ્ટ્રેશન સુધી કંટીન્યુ બીપી અને ઇસીજીનું મોનિટર કરવું.
• મોનિટર ઇન્ટેક અને આઉટપુટ ચાર્ટ .
• પેશન્ટમાં સાઇડ ઇફેક્ટ થાય છે કે નહીં તેનું મોનિટર કરવું.
• આઈવી સાઇટ ચેક કરવું કે ત્યાં એક્સ્ટ્રા વાયઝેસન છે કે નહીં.
• ડ્રગને ઇલેક્ટ્રોનિક ઇન્ફ્યુઝન ડિવાઇસ દ્વારા આપવી.

►Nursing responsibility of dobutamine (ડોબ્યુટામાઇનની નર્સિંગ જવાબદારી)

• વાઈટલ સાઈન મોનિટર કરવા.
• Checking cardiac output.-કાર્ડિયાક આઉટપુટ ની તપાસ કરવી.
• સાઇડ ઇફેક્ટ જેવી કે એરીધે મિયા વગેરેને ઓબ્સર્વ કરવા.
• નરસે પેશન્ટને મેડીકેશન વિશે એજ્યુકેશન આપવું અને બીજી કોઈ એબનોર્માલિટી થાય તો તરત જ હેલ્થ કેર ટીમને જાણ કરવી.
• નર્સ ઈન્ફ્યુઝન સાઇટ નિરીક્ષણ કરવું કારણકે જો એક્સ્ટ્રા વાયઝેશન થાય તો ટીશ્યુ ડેમેજ થઈ શકે છે.
• Monitor fluid balance.-fluid બેલેન્સ મોનિટર કરવું.
• પેશન્ટનું હિમો ડાયનેમિક્સ ક્લોઝલી મોનિટર કરવું જેમાં બીપી, સેન્ટ્રલ વિનસ પ્રેસર ,પલ્મોનરી આર્ટરી ઓક્લુઝન વગેરે કરવું.

💖 Noradrenaline injection (નોરેડ્રેનાલિન ઇન્જેક્શન)

►Group (જૂથ)
આલ્ફા એન્ડ બીટા એડ્રીનર્જીક એગોનીસ્ટ(Agonist).

inotropic agent.-આઈનોટ્રોપિક એજન્ટ.

►Route (માર્ગ)

આઈવી એન્ડ આઈવી ઇન્ફ્યુઝન.

ઓરલ બિન અસરકારક હોય છે. સબ ક્યુટેનિયસ પુઅર અસરકારક હોય છે.

Onset of action (ક્રિયાની શરૂઆત)
આઈવી ઈન્ફ્યુઝનમાં તરત જ અસર બતાવે છે.

Duration of action (ક્રિયાની અવધિ)

1-2min

Dosage( ડોઝ )

હાઈપો ટેન્શન/શોખ :-

કંટીન્યુ આઇવી ઇન્ફ્યુઝન આપવું.

8 – 12 માઇક્રોગ્રામ/મિનિટ.

ટાઈટ્રેડ ટુ મેડિસિન( સ્લોલી મેડિસિનનો ડોઝ વધારવો ડોઝએ થોડી માત્રામાં દિવસ, અઠવાડિયું અથવા મહિનામાં વધારવું કે જ્યાં સુધી પેશન્ટ તેના પ્રત્યે યોગ્ય રિસ્પોન્સ ન આપે).

વેઇટ ના આધારે

1)પોસ્ટ કારડીયાક ઓરેસ્ટ કેર :-

કંટીન્યુઝન આઈવી ઇન્ફ્યુઝન આપવું.

0.1-0.5 માઇક્રોગ્રામ /kg/min.( 7-38 માઇક્રોગ્રામ/ min 70 કેજી યુક્ત પેશન્ટ માં આપવું).

પેશન્ટના રિસ્પોન્સ પ્રમાણે મેડિસિનનું ટાઈટ્રેડ કરવુ.

2)કારડીઓ જૈનિક શોક :-

કંટીન્યુ આઈવી ઇન્ફ્યુઝન.

0.05 -0.4 માઇક્રોગ્રામ/ kg/min .

3)સેપ્સીસ એન્ડ સેપટીક શોખ :-

continu iv ઇન્ફ્યુઝન .

0.01 – 3 માઇક્રોગ્રામ /kg/min (70 કેજીના પેશન્ટમાં 0.7 – 210 માઇક્રોગ્રામ/ min આપવો.

પીડીયાટ્રીક ડોઝ

1)હાઈપો ટેન્શન and શોક :-

Continuous IV infusion.-કંટીન્યુ આઇવી ઇન્ફ્યુઝન.

0.05- 0.1 માઇક્રોગ્રામ/kg/min .

યુસીયલ ડોઝ 2 માઇક્રોગ્રામ/kg/min.

પેશન્ટના રિસ્પોન્સ પ્રમાણે મેડિસિનનું ટાઈટ્રેશન કરવું.

Mode of action (ક્રિયાની રીત)

પાવરફુલ પેરિફેરલ વાસો કોન્સ્ટ્રક્ટર તરીકે આર્ટરી અને વિનસ બંને પર કાર્ય કરે છે અને હાર્ટ માટે તે આઈનોટોપીક તરીકે કાર્ય કરે છે.

►Indication (ઇન્ડિકેશન)

cardiogenic shock,-કાર્ડિયોજનીક શોક,

septic soak,-સેપટીક સોક,

grief,-શોક,

ચોક્કસ હાઇપોટેન્સિવ અવસ્થા ( બીજા કોઝને કારણે થાય તેમાં દાખલા તરીકે mi , બ્લડ
ટ્રાન્સફ્યુઝન રિએક્શન વગેરે)મા બ્લડ પ્રેશરને પુનઃસ્થાપિત કરે છે.

કાર્ડિયાક અરેસ્ટની ટ્રીટમેન્ટમાં પ્રોફાઉનડ હાઇપો ટેન્શનમાં.

► Contraindications (વિરોધાભાસ)

• હાઇપો વેલેમિયા ને કારણે હાયપો ટેન્શન હોય ત્યારે ન આપવું.
• ત્યાં સુધી ન આપવું કે જ્યાં સુધી વોલ્યુમ ફરી પાછું રિપ્લેસ થઈ જાય પરંતુ અપવાદ તરીકે કોરોનરી અને સેરેબ્રલ પરફ્યુઝન ને જાળવવા માટે ઇમરજન્સી કન્ડિશન માં આપી શકાય છે.

► Side effects (આડઅસરો)

Bradycardia-બ્રેડિકારડીયા

arrhythmia,-એરીધેમિયા,

head ache,-હેડએક ,

Hyper tension, anxiety,-હાઇપર ટેન્શન , એન્ઝાઈટી,

Respiratory difficulty.-રેસ્પેરેટરી ડિફીકલ્ટી.

► Special precaution (ખાસ સાવચેતી)

• Do not give into hyper tension.-હાયપર ટેન્શનમાં ન આપવું.
• Infusing into a large vein.-મોટી વેઈનમાં ઇન્ફ્યુઝન કરવું.
• એક્સ્ટ્રા વાઝેસનના કારણે ઉપરની વેનમાં નેગ્રોસીસ થઈ જાય છે જેનું ખાસ ધ્યાન રાખવું.
• પ્રેગનેન્સી અને ઓલ્ડ એજમાં કાળજી સાથે જરૂર હોય તો જ આપવી નહીંતર ન આપવું.

► Nursing responsibility (નર્સિંગ જવાબદારી)

• Nurse to follow 5R before giving injection.-નર્સ ઇન્જેક્શન આપતા પહેલા 5R ફોલો કરવા.
• Administration of such inotropic drug through central line.-આવી આઈનોટ્રોપીક ડ્રગ સેન્ટ્રલ લાઈન દ્વારા આપવી.
• Do not stop the infusion suddenly.-ઇન્ફ્યુઝન અચાનક થી બંધ ન કરવૂ.
• એથેરોસ્કલેરોસીસ, મેજન્ટ્રીક અને પેરીફેરલ વાસ્ક્યુલર થ્રોમ્બોસીસ અથવા અન્ય અવરોધક ડીસીઝ જેવા કે
  મેટાબોલિક એસીડોસીસ, હાયપોક્સિયા અથવા હાઈપરથાઇરોડીઝમ વાળા પેશન્ટમાં સાવધાની સાથે ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
• સોડિયમ મેટાબાય સલ્ફાઈડ કે જે સોલ્યુશન માટે પ્રિઝર્વેટિવ તરીકે હોય છે તેના પ્રત્યે હાઈપર્સેનસીટીવીટી હોય તેવા પેશન્ટને આ ઇન્જેક્શન ન આપવું.
• નરશે 24 કલાક પછી આ ઇન્જેક્શનના ડાયલ્યૂટેડ સોલ્યુશન ને ડિસકાર્ડ કરવું અને જો એમના કલર માં ચેન્જ આવે તો ડીસકાર્ડ કરવું.
• Monitor for side effects.-સાઇડ ઇફેક્ટને મોનિટર કરવી.
• To check vital signs.-વાઈટલ સાઇન ચેક કરવા.
• પેશન્ટને ECG મોનિટર સાથે કનેક્ટ કરવું અને ઇસીજીને અને પલ્સ રેટને મોનિટર કરવું.
• Following standard dilutions.-સ્ટાન્ડર્ડ ડાયલ્યુશન ફોલો કરવું.
• Monitor urine output.-યુરીન આઉટપુટ મોનિટર કરવું.
• ઈન્ફ્યુઝન સીરીઝમાં લેબલ લગાડવું જેમાં ઇન્જેક્શન નામ અને ડોઝ વગેરે તથા ડોક્ટરના કહ્યા પ્રમાણે ડોસ ઇન્ફ્યુઝન ડિવાઇસમાં સેટ કરવો.

💖 frusemide (ફ્રુસેમાઇડ)

જેને લેસિક્સ (lasix) અથવા ફુરોસેમાઈટ પણ કહે છે.

► group (ગ્રુપ)
લુપ ડાયયુરેટિક્સ

► Dosage (ડોઝ)
20mg iv or I’m per day
એડલ્ટ ડોઝ: 40 mg ટુ ટાઈમ પર ડે ઓરલી.

► Mode of Action (મોડ ઓફ એક્શન)
લ્યુમિનલ Na -k-cl કોન્ટ્રાસપોર્ટર ઇનહીબીટ કરે છે. લુપ ઓફ હેનલેના એસેન્ડીંગ લીમ્બ માં Na-k-2cl ટ્રાન્સપોર્ટર દ્વારા. જેના કારણે વધારે પ્રમાણમાં સોડિયમ ક્લોરાઇડ અને પોટેશિયમ યુરીન માંથી તેનો બહાર નિકાલ થાય છે અને સોડિયમ ક્લોરાઇડ અને પોટેશિયમ નું tubule માં રિએબઝોબ્સન ઘટાડે છે.

► Indication (ઇન્ડિકેશન)

પલમોનરી ઇડીમા ટ્રીટમેન્ટ ઓફ barbiturate પોઇઝનીંગ
મેનીટોલ રેજીસ્ટન્સ એક્યુટ ઓલીગોયુરિયા એડવાન્સ રીનલ ફેલિયર
પ્રોસ્ટlટેકટોમી હાયપરટેન્શન
કંજેસ્ટિવ હાર્ટ ફેલિયર લીવર ડિસીઝ

► Contra indication (કોન્ટ્રા ઇન્ડિકેશન)

• હાઈપર સેનસીટીવીટી,
• એન યુરિયા (Anuria)
• ઇલેક્ટ્રોલાઇટ ઇમ બેલેન્સ -Electrolyte Imbalance
• પ્રી કોમા સ્ટેટ-Pre-Comastate
• પ્રેગનેન્સી અને બ્રેસ્ટ ફીડિંગ હાઇપોટેન્શન-Pregnancy & Breast Feeding Hypotention
• લીવર ડિસીઝ -Liver Disease
• ડાયાબિટીસ-Diabetes
• એડિસન્સ ડીસીઝ -Additions Disease
• ગાઉટ-Gout

• ► Side effects (સાઈડ ઈફેક્ટ)
• ડી હાઇડ્રેશન ઇલેક્ટ્રોલાઇટ ઇમ બેલેન્સ
• હાયપોટેન્શન ડીઝીનેસ
• લાઈટહેડનેસ
• બ્લડ સુગર લેવલ વધી જાય
• ગેસ્ટ્રોઇન્ટેસ્ટાઈનલ ઇસ્યુ (નોઝિયા વોમીટીંગ)
• હિયરિંગ લોસ-Hearing Loss

► Nursing Responsibility (નર્સિંગ રિસ્પોન્સિબિલિટી)

મોનિટર વાઈટલ સાઇન અને fluid બેલેન્સ અને ઇલેક્ટ્રોલાઇટ. ફેમિલી અને દર્દીને મેડિસિનના પર્પસ સાઈડ ઈફેક્ટ અને ફાયદા કહેવા.
આપતી વખતે રોજ રૂટ, ટાઈમ વગેરે જોવું. કોઈ એલર્જીક sign મોનિટર કરવું.
પોટેશિયમ લેવલ જોતું રહેવું. ડીહાઇડ્રેશન, ઇલેક્ટ્રોલાઇટ ઇમ બેલેન્સ અને હાઇપોટેન્શન ના સાઇન ચેક કરવા.

💖 midazolam (મિડાઝોલમ)

આનો ઉપયોગ એનેસ્થેટિક તરીકે પણ થાય છે.

►Group (સમૂહ)
Benzodiazepine

►Dose (માત્રા)
પ્રિ ઓપરેટિવ સેડેશન:0.07-0.08mg/kg h.im સર્જરી માટે.
કોન્સિયસ સેડેશન: 1mg/ml iv
એનેસ્થેસિયા:0.3 – 0.35mg/kg
Seizure: લોડિંગ ડોઝ: 0.2mg/kg
મેન્ટેનન્સ ડોઝ: 0.1 થી 2 mg/kg/ hr.

►Mode of action( ક્રિયાની રીત)
તે સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમ પર કાર્ય કરે છે .(GABA) ગાબા એમિનો બ્યુટીરીક એસિડ ની ઇફેક્ટ દ્વારા. અને ન્યુરો ટ્રાન્સમીટર ઇનહીબિટરી.
જેનાથી ન્યુરોનનું ઇનહીબિશન વધી જાય છે જેથી સેડિટિવ એન્જિઓલાઇટીક અને મસલ્સ રિલેક્સ ઈફેક્ટ જોવા મળે છે. જે કોમનલી એનેસ્થેશિયા, સેડેશન માં ઉપયોગમાં લેવાય છે.

►Side effects (સાઈડ ઇફેક્ટ)
drowsiness _dizziness રેસપાયરેટરી ડિપ્રેશન
એપનીયા રેરલી નોઝિયા, વોમિટિંગ વગેરે.

►Indication (કોને આપી શકાય?)

પ્રિ ઓપરેટિવ સેડેશન કોન્સીયસ સેડેસન
જનરલ એનેસ્થેસિયા ઇન્ડક્શન માં. કંટ્રોલ પ્રોલોંગ સીઝર
ઇનસોમનીયા ટ્રીટ anxiety અને એઝીટેશન.

►Contra indication (કોન્ટ્રા ઇન્ડિકેશન)
હાયપર સેનસીટીવીટી _નેરો એન્ગલ ગ્લુકોમા
રેસપાઈરેટરી ડિપ્રેશન માયેસ્થેનિયા ગ્રેવીસ
_પ્રેગનેન્સી અને બ્રેસ્ટ ફીડિંગ.

►Nursing Responsibility (નર્સિંગ રિસ્પોન્સિબિલિટી)
દર્દીની મેડિકલ હિસ્ટ્રી, એલર્જી, કરંટ હેલ્થ સ્ટેટસ ,વગેરે અસેસ કરવું. દર્દીની કન્સન્ટ લેવી ,તેને પર્પસ, રિસ્ક, અને ફાયદા વગેરે સમજાવવું.
દર્દીના વજન પ્રમાણે તેને ડોઝ કેલ્ક્યુલેટ કરી આપવો. વાઈટલ સાઇન, રેસપાયરેટરી સ્ટેટસ, consciousness, વગેરે મેડિસિન આપતી વખતે મોનિટર કરવા.
સાઈડ ઈફેક્ટ વગેરે વિશે ઇન્સ્ટ્રક્શન આપવું. રિકવરી ફેઝ માં ક્લોઝલી મોનિટર કરવું.

💖 LMWH ( low molecular weight heparin ) LMWH (ઓછા પરમાણુ વજન હેપરિન)

તેના કન્ટેન્ટમાં ઓછું પેન્ટા સેકેરાઈડ સિક્વન્સ અને સાથે એન્ટી થ્રોમ્બિન lll વધારે પ્રમાણમાં હોય છે.

►Gruop (ગ્રુપ)
એન્ટી કોગ્યુલન્ટ

►ડોઝ (dose)
જનરલ સર્જરી: સર્જરીના બે કલાક પહેલા 3500 iu પછી 7-10 દિવસ સુધી 3500 iu દિવસમાં એક વખત.

►Route (રૂટ)

Subcutaneous-સબ ક્યુટેનિયસ
100 iu/kg initially-શરૂઆતમાં 100 iu/kg
SC. Inj. Every 12- 24 hours.-SC. Inj. દર 12- 24 કલાકે.

►indication (ઇન્ડિકેશન)
સર્જીકલ દર્દીમાં ડીપ વેઇન thrombosis, પલમોનરી ઈમ્બોલિઝમ તે પ્રિવેન્ટ કરવા. _DVT માં ટ્રીટમેન્ટ તરીકે અનસ્ટેબલ એન્જાઈના
ડાયાલિસિસ ના દર્દીમાં બનાવેલી ફિસ્યુલા અને સંટ ની પેટનસી ને મેન્ટેન રાખવા માટે. એક્સ્ટ્રા કોર્પોરિયલ સર્ક્યુલેશન
►Contraindication (કોન્ટ્રાઇન્ડિકેશન)
_ બ્લીડિંગ ડિસઓર્ડર
હાઇપરસેનસીટીવીટી thrombo સાઈટોપેનીયા
_ સિવીયર હાઇપર ટેન્શન
સબ એક્યુટ બેક્ટેરિયલ endocarditis ઓક્યુલર ન્યુરોસર્જરી
લંબર પંચર ક્રોનિક આલ્કોહોલીક
_GI અલસર

એસ્પિરિન અને બીજી એન્ટી પ્લેટલેટ ડ્રગને હીપેરીન થેરાપી સાથે સાવધાની પૂર્વક વાપરવી .પ્રેગ્નન્સી દરમિયાન હીપેરીન વાપરી શકાતું નથી
►Mode of action ( ક્રિયાની રીત )
LMWH એ મોટાભાગે એન્ટીથ્રોમ્બિન મેડીએટેડ અવરોધ ફેક્ટર Xa દ્વારા કાર્ય કરે છે. પરંતુ LMWH દ્વારા કેટલાક થ્રોમ્બિન અવરોધાય છે અને તે એન્ટીથ્રોમ્બિન ઇફેક્ટ માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

• LMWH એ સબક્યુટેનિયસ ઇન્જેક્શનમાં હિપેરીન કરતા હાયર bioavailability ધરાવે છે.LMWH એ હિપેરીન કરતા ઓછા પ્લાઝમા પ્રોટીન સાથે જોડાય છે કારણ કે LMWH નું ક્લિયરન્સ મુખ્યત્વે રીનલ છે જે ડોઝ થી સ્વતંત્ર છે અને હિપેરીનના મેટાબોલિક ક્લિયરન્સ કરતા ધીમી છે.
  ►Adverse drug reaction ( પ્રતિકૂળ દવા પ્રતિક્રિયા )
  LMWH થેરાપીના ઓવરડોઝથી મોસ્ટ સીરીયસ કોમ્પ્લિકેશન તરીકે બ્લીડિંગ થઈ શકે છે. તેનું પહેલું સાઇન Hematuria ( blood in urine – પેશાબમાં લોહી ) છે.
• હાઈપરસેન્સીટીવીટી ( fever , rigor , anaphylaxis )
• Bleeding from gums
• Thrombocytopenia
• Hyperkalemia
• serum transaminase નુ લેવલ વધવું
• osteoporosis
  ►Nursing Responsibility (નર્સિંગ રિસ્પોન્સિબિલિટી)

દર્દીનું રેગ્યુલર બ્લીડિંગ નો રિસ્ક, રીનલ ફંક્શન અને વજન અસેસ કરવો. તેના ડોઝ વજન ના આધારે રાખવા. પ્રોપર ટેકનીક થી સબ ક્યુટેનિયસ આપવું બ્લેડિંગ મીનીમાઇઝ થાય તેનું ધ્યાન રાખવું.
બ્લડિંગ, પૅટેચિયા, હિમેટોમlસ વગેરે મોનિટર કરવું અને બીજા કોઈ લક્ષણો મોનિટર કરવા. _APTT ની લેબોરેટરી વેલ્યુ મોનિટર કરવી. બ્લડિંગ ના ચિન્હો રેગ્યુલર ફોલોઅપ કોમ્પ્લિકેશન વગેરે વિશે દર્દીને એજ્યુકેશન આપવું.
ઇન્જેક્શન સાઇટ રોટેટ કરવું જે લોકલ ઇરીટેશન અથવા હિમેટોમાં ને પ્રિવેન્ટ કરે છે. બરોબર ડોઝ માટે તેને રેગ્યુલર ફોલોઅપ લેવા કહેવું .
_હિસ્ટ્રી લેવી LMWH પ્રત્યે કોઈ એલર્જી કે કોન્ટ્રા ઇન્ડિકેશન માટે.

💖 LIGNOCAINE HYDROCHLORIDE ( LIDOCAINE ) લિગ્નોકેઇન હાઇડ્રોક્લોરાઇડ ( લિડોકેઇન )

આ એક લોકલ એનેસ્થેટિક ડ્રગ છે જેને ટોપીકલ એપ્લિકેશન અથવા લોકલ ઇન્જેક્શન દ્વારા આપવામાં આવે છે. તેના કારણે સેન્સરી પરસેપ્શન લોસ થાય છે. ખાસ કરીને ; બોડીના તે એરિયામાં પેઇન થતું નથી.

લીગ્નોકેઇનને Xylocard 2% ના ટ્રેડમાર્ક હેઠળ તૈયાર કરવામાં આવે છે.
Each ml contain – 20 mg lignocaine anhydrous
લીગ્નોકેઇન ઘણા બધા એમાઈડ સાથે જોડાયેલ લોકલ એનેસ્થેટિક એજન્ટ છે જે ટોપિકલ એપ્લિકેશન તથા ઇન્જેક્શનમાં સારું છે અને ઘણા સ્વરૂપોમાં ઉપલબ્ધ છે.

► INDICATION (ઈન્ડીકેશન)

• લોકલ એનેસ્થેસિયા તરીકે બોડીના સ્પેસિફિક એરિયામાં મેડિકલ પ્રોસિજર દરમિયાન , ડેન્ટલ પ્રોસિજર અથવા માઇનોર સર્જરી દરમિયાન.
• ડાયગ્નોસ્ટિક પ્રોસિજર અથવા કાર્ડિયાક સર્જરી દરમિયાન. ઉદાહરણ તરીકે ; કાર્ડિયાક કેથેટરાઈઝેશન અને એન્જીઓ કાર્ડિયોગ્રાફી.
• pain management
• ટોપિકલ સ્પ્રે નો ઉપયોગ સાયટોસ્કોપી , બ્રોન્કોસ્કોપી અને ENT સર્જરી દરમિયાન થાય છે.
• આંખની સર્જરીમાં Topical eye drop વપરાય છે.
• Rectal , vaginal , otological examination અને urethral catheterization માં ointment અથવા jelly ફોર્મમાં લોકલ એપ્લિકેશન તરીકે વપરાય છે.
• painful haemorrhoids , fissure , minor burns વાળા પેશન્ટમાં ટોપિકલ એનેસ્થેસિયા તરીકે.
• Infiltration , nerve block , epidural , spinal અને intravenous regional block anesthesia માટે પણ વપરાય છે.

► DOSE (ડોઝ)
ડોઝ એ ક્લિનિકલ કન્ડિશન , ઉંમર , વજન , હાઇટ , સાઇટ અને વાપરવાના પર્પઝ પર આધાર રાખે છે.

► CONTRAINDICATIONS ( કોન્ટ્રાઈન્ડીકેશન )

• પેશન્ટ પાસેથી એલર્જી બાબતે હિસ્ટ્રી કલેક્ટ કરવી.
• Hypersensitivity ( લોકલ એનેસ્થેસીયા અથવા એમાઈડ ગ્રુપની કોઈપણ ડ્રગ પ્રત્યે એલર્જી )
• Atrioventricular block and conduction disturbance
• Bradycardia બ્રેડીકાર્ડિયા
• Severe heart block-ગંભીર હાર્ટ બ્લોક
• Hypovolemic shock-હાયપોવોલેમિક આંચકો
• Myasthenia Gravis માયસ્થેનિયા ગ્રેવિસ
• porphyria

►ADVERSE REACTION ( પ્રતિકૂળ પ્રતિક્રિયા)

• Local reaction ( ઇરીટેશન રેડનેસ અથવા સ્વેલિંગ )
• Systemic effect ( dizziness , light headaches )
• Central nervous system effect ( વધારે ડોઝ ના કારણે કન્ફ્યુઝન , ધ્રુજારી અથવા seizure આવી શકે છે )
• rarely , respiratory distress
• લાંબા સમય સુધી eye drops નો ઉપયોગ કરવાથી corneal damage થઈ શકે છે.

►NURSING RESPONSIBILITY ( નર્સિંગની જવાબદારી )

• લોકલ એનેસ્થેસિયા આપતા પહેલા , પછી અને દરમિયાન vital sign ચેક કરવા.
• ઘટેલું BP , ચેસ્ટ પેઇન , લોસ ઓફ કોન્સિયસનેસ , ઓક્સિજનેશન અથવા પરફ્યુઝન ડેફિસીટ અસેસ કરવું. એડવાન્સ કન્જેસ્ટિવ હાર્ટ ફેલિયર વાડા પેશન્ટમાં લંગ્સમાં crackles સાઉન્ડ અસ્કલ્ટેટ કરવું.
• urinary retention માટે અસેસ કરવું , પેઇન માટે ચેક કરવું , bladder ( મૂત્રાશય ) ને પાલપેટ કરવું , પુરુષોમાં beningn prostatic hypertrophy માટે ચેક કરવું.
• hepatic ( liver ) renal dysfunction અને epilepsy ( વાઈ ) ના પેશન્ટમાં કાળજીપૂર્વક આપવું.
• જ્યારે લોકલ એનેસ્થેસિયા આપવાનું હોય ત્યારે resuscitation ફેસીલીટી અવેલેબલ હોવી જોઈએ.
• લોકલ એનેસ્થેસિયા આપ્યાના ૪ કલાક પહેલા ખોરાક આપવાનું ટાળવું.
• પેશન્ટને સલાહ આપવી કે લીગ્નોકેઇન eye drop આપીયા પછી આંખને ઘસવી નહીં.

NEW ADDED.

• NS (Normal saline):

Type: isotonic solution

Composition: 0.9% NaCl

Dose: ડોઝ એ પેશન્ટ કન્ડીશન અને disease પર આધાર રાખે છે.
1000- 2000 ml in 24 hours

Use: IV infusion in dehydration and various disease condition, વુંડ વોશિંગ, dilution of injection, maintain water balance, stomach wash, bladder irrigation, nasal irrigation

Contraindication: હાઇપર ટેન્શન, કાર્ડિયાક પેશન્ટ, કિડની ફેઇલર.

Side effect: હાઇપર નેટ્રેમિયા, મેટાબોલિક અસિડોસિસ, infusion site infection, phlebitis,

Nursing responsibility:
-Right dose,
-right route,
-right time,
-right patient,
-right drug,
-right information to client, -right to refuse.

assessment: પેશન્ટ ની કન્ડીશન જાણવી, વાઇટલ સાઈન લેવા, કોઈ મેડિકલ કન્ડીશન છે કે નય તે જાણવું

Selection and preparation:
Patient ની નીડ મુજબ હોવું જોઈએ, સોલ્યુશન નુ લેબલ વાંચવું, એક્સપાયરી ડેટ જોવી, ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ના પ્રોટોકોલ મુજબ પ્રીપેર કરવો

patient education: પેશન્ટ ને કહેવું કે કઈ સાઇડ ઇફેક્ટ થાય તો જાણ કરે

Monitoring: વાઈટલ સાઈન ચેક કરતાં રેવા, infusion site પર infection ના સાઈન assess કરવા.

documentation: infusion Start કરેલ ટાઈમ, સાઇડ effect, volume

regulation of flow rate: prescribed કરેલ ફ્લો રેટ maintain કરવો,

Patient comfort and safety.

• Dextrose normal saline(DNS):

Type: hypertonic solution.

Composition: 0.9% NaCl, 5 gram dextrose.

Dose: પેશન્ટ ની કન્ડીશન મુજબ.

Use: dehydration, હાઇપોગ્લાયસેમિયા, ઇન્સ્યુલીન શોક, diarrhoea.

Contraindication: હાઇપર ગ્લાયસેમિયા, હાઇપર નેટ્રેમીયા.

Side effects: મેટાબોલિક એસીડોસિસ, હાયપર ગ્લાયસેમિયા, હાઇપર સેનસીટીવીટી, ટિશ્યુ ઈરીટેશન, ઇન્ફેક્શન એટ ધ સાઈડ ઓફ ઇન્ફ્યુઝન.

• Ringer lactate (RL):

Type: isotonic solution

Composition: lactic acid, sodium hydroxide, sodium chloride, potassium chloride, calcium chloride, water for injection

Use: burns, blood loss, during surgery, hypotension, electrolyte imbalance, suitable for diabetic patients metabolic acidosis.

Side effects:
Fluid ઓવર લોડ, મેટાબોલિક આલકલોસિસ, ટિસ્યુ ઇરીટેશન, હાઇપર સીનસીટીવીટી ઇન્ફેક્શન એટ ધ સાઇટ ઓફ ઇન્ફ્યુઝન, હાઇપરગ્લાઈસેમિયા.

• Dextrose 5%

Type: hypotonic

Composition: 5 gram dextrose, water for injection

Use: હાઇપોગલયસેમિયા , ડી હાઇડ્રેશન, fluid રિપ્લેસમેન્ટ

Side effects: હાઇપરગ્લાઈસેમિયા, fluid ઓવરલોડ, ઇલેક્ટ્રોલાઇટ ઇમ્બેલન્સ, હાયપોકેલેમિયા, હાઇપર નાઈટ્રેનિયા, ઇન્ફેક્શન એટ ધ સાઇટ ઓફ ઇન્ફયુજન, એલર્જીક રીએક્શન.

Contraindication: હાઈપર સેનસીટીવીટી, ઇન્ટ્રા ક્રેનિયલ હેમરેજ, હાઇપરગ્લાઇસેમિયા હાઇપર નેઈટ્રેમીયા

• VENCOMYCIN :-

Group – Glycopeptide antibiotic( જે પ્રાઇમરી ગ્રામ પોઝિટિવ બેકટેરિયાને કિલ કરવા માટે યુઝ કરવામાં આવે છે)

Mechanisms of action :-
વેનકોમાયસીન એ બેક્ટેરિયલ cell wall synthesis inhibitions નું વર્ક કરે છે. It binds to the D-alanyl-D-alanine terminus of cell wall precursor units, તે બેક્ટેરિયાની ફંકશનલ સેલ વૉલ ને બનતું અટકાવે છે. જેના કારણે સેલ તૂટે છે અને બેક્ટેરિયા ડેથ થાય છે.

USES :-
Methicillin resistance staphylococcus auruous infection
Clostridioides difficile – associate diarrhoea and colitis
સિરિયસ ઇન્ફેક્શન કોસ બાય ગ્રામ પોઝિટિવ બેકટેરિયા such as endocarditis ,Osteomyelitis , pneumonia, septicaemia
Surgical prophylaxis such as patients with high risk of MRSA infection

Administration:-
Intravenous for system infection.
Oral :- for c. Infection , as it poorly absorbed by gastrointestinal Track and works directly in gut
Dose :- ઇટ્સ ડિપેન્ડસ ઓન severity ઓફ ઈન્ફેક્શન ઓન patient બોડી એન્ડ અલ્સો ડીપેન્ડ ઓન પેશન્સ weight.

Side effect :-
Red man syndrome :- વેનકો માયસીનના રેપિડ ઇન્ફ્યુઝન ના કારણે રે શેષ જોવા મળે
Nephrotoxicity :- prolonged use and high dose can cause kidney damage .
Ototoxicity:- prolong યુઝ અને હાય ડોસ ના કારણે પેશન્ટની અંદર હીયરિંગ પ્રોબ્લેમ જોવા મળે છે અને રિંગિંગ ear જોવા મળે છે.
Phlebitis

Monitoring :-
Serum levelS
Renal function
Hearing test

Precautions :- allergic reaction,renal impairment , pregnancy and breast feeding,

Contraindication :-
Allergi to vencomycin
Previous severe adverse reaction

1. Assessment :
Nurses એ પેશન્ટ ની medical history , allergies and vital sign ને અસેસ કરવા .

2. Education :
   Patient ને common side effects જેવી કે dry mouth , blurred vision or dizziness વિશે જણાવવુ
3. Administration :
   Nurses એ prescribed dosage , route and frequency મુજબ administering કરવુ.
4. Documentation :
   Medication administration નો ટાઇમ , ડોઝ , route etc nu timely અને accurate documentation કરવુ

Antipsychotic drug

એન્ટીસાયકોટીક ડ્રગ એ સાઇકોટિક ડિસઓર્ડર ના સિમટોપ્સ ને દુર કરવા માટે કરવામાં આવે છે જેમ કે schizophrenia અને bipolar disorders.

*Types of antipsychotic drug
1)typical
2) atypical

1)typical
ટિપિકલ ટાઈપમાં આ મેડીકેશન એ બ્રેનમાં d2 રિસેપ્ટરને બ્લોક કરે છે
Example: haloperidol

2) atypical
આ મેડીકેશન એ d2 રિસેપ્ટર અને સિરોટોનીન ને બ્લોક કરે છે
આ મેડીકેશન એ પોઝિટિવ અને નેગેટિવ સિમટોમ્સને દૂર કરે છે
Example: risperidone

*Mode of action
પ્રાઇમરી બ્લોક ડોપામાઈન રીસેપ્ટર ને બ્લોક કરે છે.
Neurotransmitter ને બલેન્સ થવામાં હેલ્પ કરે છે અને psychotic disorder ના symptoms ને દુર કરે છે

*Indication
Schizophrenia
Bipolar disorders
Psychotic depression
Schizoeffective disorder
Antispectrum disorder
Dellusonal disorder

*Contraindications
Hypersensitivity
Pregnancy
Parkinson’s disease
Breastfeeding
Dementia
Merrow angle glucoma
Depression
Severe liver disease

*Side effects
Early pyramidal symptoms
Parkinsonism, dystonia,akathisia
Metabolic effects
Weight gain
Dyslipidemia
Hyperglycemia
Cardiovascular effect
Orthostatic hypotension
Arrhythmia
Endocrine
Hyper prolactinemia
Sexual dysfunction effect
Neurological effect
Sedation
Cognitive dulling
Seizure
Other effect
Anticholinergic
Slanreaction

*Dose

*Nursing responsibility
Medication administration
Right rout
Right time
Right dose
Right patient
Right medication
2) monitoring and assessment
થેરાપીટિક ઇફેક્ટ અને સાઇડ ઇફેક્ટ ઓફ antipsychotic drug
અસેસ મેન્ટલ સ્ટેટસ, બિહેવીયર ચેન્જ, vital sign, સાઇડ ઇફેક્ટ ઓફ મેડીકેશન, મેટાબોલિક ચેન્જ.
5)patient education
પેશન્ટને સાઇડ ઇફેક્ટ સમજાવવી
મ મેડીકેશન વિશેના ફાયદાઓ સમજાવવા
પ્રોપર મેડિકેશન નું ફોલો અપ લેવો
Collaboration with healt care team
નર્સ એ ફાર્માસિસ્ટ ફિઝિશિયન અને અધર હેલ્થ વર્કર સાથે કોલેબોરેશન કરવું અને ઈન સ્યોર કરવું.
એન્ટી સાઇકોટીક મેડીકેશન લેતા પેશન્ટને comprehensive care પ્રોવાઈડ કરવી
પેશન્ટનું ઓબ્ઝર્વેશન અને કોન્શન કરવું પેશન્ટમાં કોઈપણ ચેન્જીસ આવે તો અધર હેલ્થ ટીમ સાથે કોમ્યુનિકેશન કરવું.

*Documentation
*Safety and advocacy
પેશન્ટને મેડીકેશન લેતી વખતે પ્રોપરલી કેર અને રીસીવિંગ કરવું અને આ પ્રોપર થાય છે કે નહીં તે ઇન શ્યોર કરવો.

• Nitroglycerin:

ACTION : Vasodilator

Uses:
Angina
Coronary artery disease

Mode of action:
Body breaks nitroglycerin down into nitric oxide .
Nitric oxide causes the smooth muscles within the vessels to relax . this allows the arteries and veins to open up, allowing more blood to flow through.
Starts working within 1 to 3 mins

Availablity:
Sublingual tablet
Translingual spray
Tablet
Topical ointment
Transdermal patch
Injection

Side effects:
Headache
Dizziness
Weakness
Irregular heartbeat
Nausea
Vomiting
Excessive sweating
Fainting

Contraindication:
Allergic to nitroglycerin
History of severe anemia
Increase icp

Interaction:
Interact with PDE-5 inhibitors like viagra and causes blood pressure to fall extremely.

Dose: 0.3 to 0.6 mg every 5 min for 3 doses sublingual tablet

Nursing responsibility:
Regular blood pressure monitoring.
Prevent overdose
Administration: right dose
Right route
Right time
Right patient
Right medication
Monitoring : therapeutic effectiveness
Potential side effects
Blood pressure monitoring

Patient education: patient ને medicine નો purpose,dose,side effects અને precautions વિશે સમજાવવું.

Documentation: administration નો time document કરવો.
Patient નો response note કરવો.

Deriphyline:

Deriphyline એ etophylline and theophyline નું combination છે.

Uses:
Chronic obstructive pulmonary disease,
Asthma

Mode of action:
Deriphyline એ બે bronchodilator નું combination છે. તે airway ના muscles ને relax કરે છે. અને airway ને wide કરે છે. જેનાથી breathing easier બને છે.

Side effects:
Irregular heartbeat
Restlessness
Headache
Irritability
Mental confusion
Anxiety
Stomach discomfort
Increased urinary frequency
Sleeplessness

Contraindications:
Pregnancy
Prophyria
Allergic to deriphyline
Infant less than 6 month
Use with caution in heart,kidney disease ,thyroid problem
High bp

Precautions:
Alcohol avoid કરવુ
Avoid driving
Concentration વાલા કામ avoid કરવા

Doses: 200 to 600 mg per day divided into 2 or 3 doses

Nursing responsibility:
Assessment: medication આપતા પહેલા અને પછી patient નુ respiratory status , respiratory rate,lung sound અને oxygen saturation assess કરવુ.

Administration:
Right patient
Right time
Right dose
Right Medication
Right route

Monitoring:
Serum theophylline level monitor કરવુ. જેથી toxicity prevent કરી શકાય.

Education:
Patient અને તેના caregiver ને drug ના dose, route, side effects અને તેના importance વિશે સમજાવવું.

Documentation:
Drug આપવાના time, route અને patient નો response અને side effects જોવા મળી હોય તો તે note કરવુ.

• Gentamycin

Group: – Aminoglycoside antibiotics
Adult dose:– 3 to 5 mg/kg/day divided into 2-3 doses
Children dose: -2 to 4 mg/kg/day divided into 2 – 3 doses
Action time :– 30 minutes to 2 hours

Mode of action: – Gentamycin એ એમિનોગ્લાઇકો સાઈડ એન્ટિબાયોટિક ગ્રુપ ની બેક્ટેરિયોસાઇડલ drug છે.
Disruption of polysomes :-
Gentamycin polysomes (cluster of protein )ને ઇનહીબિટ કરે છે and protein સિન્થેસિસ ને inhibit કરે છે. And particularly ગ્રામ નેગેટિવ અને ગ્રામ પોઝિટિવ બેકટેરિયા ઉપર ઇફેક્ટિવનેસ ધરાવે છે.

Indication: –
Bacteremia
Urinary track infection
Skin infection
Neonatal infection
Contraindications: –
હાઇપરસેનસીટીવીટી
સીરીયસ ટોક્સિન રિએક્શન to other Aminoglycoside

Side effects: –
Abdominal cramps
Back pain
Black tarry stool
Blurred vision
Stomach pain

Nursing Responsibility
1.patient ના વાઇટલ સાઇન ને મોનિટર કરવા.
2.ડ્રગ ની સાઈડ ઈફેક્ટ માટે કરો.
3.એલર્જી રિએક્શન માટે વોચ કરવું.
4.drug ની ઇફેક્ટિવનેસ ચેક કરવી.
5.પેશન્ટના સેવન રાઈટને maintain કરવા.
6.રેકોર્ડિંગ રિપોર્ટ કરવું.

• Amikacin.

Group: – Aminoglycoside antibiotics
Adult dose :- 7.5 mg or 15 mg/kg every 12 hours
Children dose: –10 – 15 mg/kg divided into 2 doses every 12 hours

Action time: -45 minutes to 2 hours
Mode of action
Disruption of polysomes: -amikacin polysomes (cluster of protein) ને ઇનહીબિત કરે છે એન્ડ પ્રોટીન સિન્થેસિસને ઇન્હીબીટ કરે છે અને પર્ટિક્યુલરલી ગ્રામ નેગેટિવ અને ગ્રામ પોઝિટિવ બેકટેરિયા ઉપર effectiveness ધરાવે છે.

Indication: –
Urinary track infection
Septicemia
Septic arthritis
Skin infection
Bacteremia
Lower Respiratory tract infection

Side effects: –
Agitation
કોમા
ડીક્રીઝ યુરીન આઉટપુટ
Bloody or cloudy urine
Chest pain

Contraindications: –
ડીહાઇડ્રેશન
Myasthenia gravis
Low amount of calcium in the blood
Nausea and vomiting
Redness

Nursing Responsibility.
1.maintain 7 rights of patient
2 .ડ્રગનો ઓવરડોઝ ન થાય તે માટે કન્સીડેશન કરવું.
3.assess sign of renal and hepatic and hemological dysfunction during prolonged therapy
4.ઇન્જેક્શન સાઇટને ઓબ્ઝર્વ કરવી.
5.પેશન્ટના વાયટલ સાઇન ને મોનિટર કરવા.
6.ડ્રગની સાઇડ ઇફેક્ટ માટેે વોચ કરવું.
7.ડ્રગની ઇફેક્ટિવનેસ માટે ચેક કરવું.
8.પ્રોપર રેકોર્ડ એન્ડ રિપોર્ટ મેન્ટેન કરવા.

Ceftriaxone.

Group:- સેફાલોસ્પોરિન એન્ટિબાયોટિક
Adult dose :-1 or 2 gm intravenous
Child dose :-50 to 75mg/kg/day intravenous

Action time :-2 to 3 hours
Mode of action :-cefriaxone એ બેક્ટેરિયો સાઈડલ એજન્ટ છે જે બેક્ટેરિયાની સેલ વોલ ને kill કરે છે. ગ્રામ નેગેટિવ અને ગ્રામ પોઝિટિવ બેક્ટેરિયા ઉપર વર્ક કરે છે.

Indication:-
લોવર રેસ્પાયરેટરી ટ્રેક ઇન્ફેક્શન
Skin infection
Acute otitis media
યુરીનાની ટ્રેકિંગ ઈન્ફેક્શન
પેલ્વિક ઇન્ફ્લામેન્ટરી ડીસીઝ
Septicaemia
Side effect:-
Black tarry stool
Chest pain
Sore throat
Swollen gland
Weakness

Contraindications:-
જે પેશન્ટને સેફાલોસ્પોરિન એન્ટિબાયોટિક ગ્રુપની એલર્જી હોય ઓર હાઇપરસેન્સિટીવીટી હોય તેના માટે આ ડ્રગ કોન્ટ્રાડીકેશન છે.

Nursing responsibility:-
પેશન્ટના સાત રાઈટને મેનેજ કરવા.
1.right patient
2.right medication
3.right dose
4.right route
5.right time
6.right documentation
7.right response

• ડ્રગ ની સાઇડ ઇફેક્ટ માટે મોનિટર કરવું.
• એલર્જી રિએક્શન માટે assess કરવું.
• પેશન્ટના વાઈટલ સાઇન ને મોનિટર કરવા.
• ડ્રગનું એડમિનિસ્ટ્રેશન કર્યા પછી તેની ઈફેક્ટિવનેસ માટે ચેક કરવું.
• પ્રોપર રેકોર્ડ રિપોર્ટ કરવું.

ANTI TUBERCULOSIS DRUGS.

1.isoniazid

Isoniazid(inh) કી એન્ટિબાયોટિક છે જે ટ્યુબરક્યુલોસિસની ટ્રીટમેન્ટ અને પ્રિવેશન યુઝ કરવામાં આવે છે.

MOA :- isoniazid માયકોલિક એસિડ ના inhibition per વર્ક કરે છે તે માઈકો બેકટેરિયમ ટ્યુબરક્યુલોસિસ બેક્ટેરિયલ ની સેલ wall ઉપર ઇફેક્ટ કરે છે અને તેની આ એક્શનના કારણે ટીબીના બેક્ટેરિયાને growing થતા અટકાવે છે.

Doses :- adult dose for active tb 5 mg/kg maximum 300mg daily, or 15 mg/kg and maximum 900mg twise a week. And for latent tb infection, the dose is usually 300 mg daily for 6 to 9 month

Side effects :- લીવર ટોક્સીસિટી ,પેરીફોરલન્યુરોપથી અને ગેસ્ટ્રોઇંગ ટેસ્ટટાઈનલ ડિસ્ટર્બન્સ.

Note :- આઇસોનીયાઝ ઈટ ની સાથે વિટામીન b6 ને supplement આપવામાં આવે છે કારણ કે તેની સાઇડ ઇફેક્ટના કારણે b6 ની ડેફિસેન્સી થાય છે.

Monitoring :- રેગ્યુલરલી લીવર ફંકશન ટેસ્ટ કરાવવા જ્યારે ટ્રીટમેન્ટ ચાલતી હોય ત્યારે અને લીવર રિલેટેડ કોઈપણ ટ્રીટમેન્ટ ચાલતી હોય તો તેના pre existing ટેસ્ટ કરાવવા લીવર માટેના test કારણકે તેના લીધે લીવર ટોક્સિસિટી થાય છે.

Drug interactions :- isoniazid ને બીજી ડ્રગ સાથે આપવામાં આવે છે જેમ કે phenytoin અને carbamazepine ,અને તેને કેરફૂલી ઇન્ટ્રેક્શન કરવામાં આવે છે.

2.Rifampicin ( also known as rifampin)

Rifampicin પાવરફુલ એન્ટિબાયોટિક છે કે જે કોમન ટ્યુબરક્યુલોસિસ ની ટ્રીટમેન્ટમાં યુઝ કરવામાં આવે છે અને બીજા બેક્ટેરિયા ઇન્ફેક્શનમાં પણ તેનો યુઝ કરવામાં આવે છે.

MOA :- રીફામપીસીન એ DNA dependent RNA polymerase in bacterial cell ને ઇનહીબિશન કરવાનું વર્ક કરે છે RNA synthesis બ્લોક કરે છે અને પ્રોટીન સિન્થેસીસ ને બ્લોક કરે છે અને તેની આ એક્શન દ્વારા બેક્ટેરિયા છે તે કિલ થાય છે.

Administration :- મોસ્ટલી ઓરલી આપવામાં આવે છે પણ ક્યારેક તે ઇન્ટરનેસલી પણ યુઝ કરવામાં આવે છે તે ટીબીની અધર મેડીકેશન સાથે કોમ્બિનેશનમાં આપવામાં આવે છે જેથી resistance ne development કરી શકાય.

Dosage :- for active TB in adults 10mg/kg maximum 600mg once daily.
In children the dose is 10-20 mg/kg maximum dose 600mg once daily.
For latent TB the dose can be 600mg daily for 4 months or 600mg twice weekly for 6 months.

Side effects :- લીવર toxicity ,એલર્જી રીએક્શન ,gastrointestinal disturbance ,reddish – orange discoloration of body fluids થઈ જાય છે જેમ કે યુરિન, સ્વેટ અને tears.

Monitoring :- રેગ્યુલરલી લીવર ફંકશન ટેસ્ટ ને મોનિટર કરવા જેથી હિપેટો ટોક્સીસિટીના રિસ્ક ને અર્લી આઇડેન્ટીફાય કરી શકાય.પેશન્ટને કોઈપણ હાઈપર સિન્સીટીવીટી અથવા તો એડવર્ડ ઇફેક્ટ નથી તે માટેનું મોનિટરિંગ કરવું.

Resistance:- ટીબી ડ્રગ રેસીસ્ટનસ ને prevent કરવા માટે મોટાભાગે તેને કોઓર્ડીનેશન માં જ આપવામાં આવે છે.

3. Pyrazinamide

Pyrazinamide તે essential anti tuberculosis ડ્રગ છે, જે ટ્યુબરક્યુલોસિસ ની ટ્રીટમેન્ટ ના ઈનિશિયલ ફેસમા આપવામાં આવે છે.

Mechanism of action :– mycobecterium tuberculosis ની membrane transport ના disruption નું વર્ક કરે છે. And energetics by pyrazinoic acid.

Administration :- orally
Dosage :- adult dose 15- 30mg / kg (upto 2gm ) daily. For children dose is adjusted based on weight and is usually between 15- 30 mg / kg daily.

Side effects:- કોમન સાઈડ ઈફેક્ટ તરીકે લીવર ટોકસીસીટી, ઇન્ક્રીઝ uric acid લેવલ ,જોઈન્ટ પેન ,ગેસ્ટોઇન્ટેનલ ડિસ્ટર્બન્સ અને ફોટો સેન્સિટી જોવા મળે છે.

Monitoring :- રેગ્યુલર લીવર ફંકશન ટેસ્ટ છે તે કરાવવામાં આવે છે કારણ કે તેનાથી hepatotoxicity નું રિસ્ક રહેલું છે યુરિક એસિડનું લેવલ ચેક કરવામાં આવે છે અને જોઈન્ટ પેઇન વિશે assess કરવામાં આવે છે.

Resistance :– pyrazinamide એ અધર ડ્રોગ ના કોમ્બિનેશનમાં આપવામાં આવે છે કે જેના દ્વારા drug રેઝિસ્ટન્સ ને પ્રિવેન્ટ કરી શકાય છે.

4. Ethambutol :-

Ethambutol એ ઈમ્પોર્ટન્ટ એટીટ્યુબરક્યુલોસિસ ડ્રગ છે કે જેનો પ્રાઇમરિ યુસ ટીબી ટ્રીટમેન્ટ રેજીમેન અને રજીસ્ટન્સને prevent કરવા માટે યુઝ કરવામાં આવે છે.

MOA :– ethambutol એ બેક્ટેરિયલના cell wall સિન્થેસિસ ને inhibit કરે છે.it specially targets arbinosyl transferse, an enzyme involved in the synthesis of arabinogalactan, which is a crucial component of the mycobecterial cell wall . અને તેની આ એક્શનના કારણે સેલવોલ ફોર્મેશન થાય disrupt છે.

Administration :- it is administered orally and use combination with other anti TB drugs

Dosage :- adult dose 15-25mg /kg daily.
Children dose generaly 15- 20mg/kg

Side effect :- OPTIC NEURITIS ( જેના કારણે વિઝ્યુઅલ ડિસ્ટર્બન્સ થાય છે ) ઈટ ઈનક્લુડ બ્લર વિઝન ,રેડ ગ્રીન કલર બ્લાઇન્ડનેસ અને severe cases ની અંદર પર્મનેન્ટ વિઝન લોસ જોવા મળે છે ,gastrointestianal upset, peripheral ન્યુરોપેથી.

Monitoring :– જે પેશન્ટ રેગ્યુલરલી લેતું હોય તેણે તેનું વિઝન ચેકઅપ કરાવતું રહેવું જોઈએ.અને ડોઝ એકજેસ્ટમેન્ટ માટે રીનલ ફંકશન ટેસ્ટ મોનિટરિંગ કરાવતા રહેવા જોઈએ.

Resistance :- અધર ડ્રગ ના કોમ્બિનેશનમાં આપવામાં આવે છે જેનાથી drug રેસીસ્ટન્સ ઓફ ટીબીને પ્રિવેન્ટ કરી શકાય છે.
Ethambutol ટીબી ની ટ્રીટમેન્ટમાં ફર્સ્ટ લાઈન drug છે કે જે ટીબીને કંટ્રોલ અને પ્રિવેન્ટ કરે છે.

5. Streptomycin

એન્ટિબાયોટિક drug છે જે ટીબી ની ટ્રીટમેન્ટ માટે અને અને અધર બેકટેરિયલ ઇન્ફેક્શન ને ટ્રીટ કરવા માટે યુઝ કરવામાં આવે છે.

Mechanism of action:- streptomycin એ એમિનોગલાયકોસાઈટ ગ્રુપની એન્ટિબાયોટિક છે જે બેક્ટેરિયાના પ્રોટીન સિન્થેસીસને ઇન્ટરફિયર કરે છે અને બેક્ટેરિયલ સેલને કીલ કરે છે તેના લીધે એક્સ્ટ્રા સેલ્યુલર ટ્રીબીના બેક્ટેરિયા ને kill કરે છે.

Administration :- streptomycin IM આપવામાં આવે છે ઇન્ટરા વિનસ લેસ કોમનલી યુઝ કરવામાં આવે છે. તેને tuberculosis ની અધર ડ્રગ સાથે કોમ્બિનેશનમાં આપવામાં આવે છે.
Dosage :- adult dose is 15mh/kg daily, administered as an intramuscular injection.
For children dose is usually 20-40mg /kg daily.

Side effects:- તેની મેજર સાઈડ ઈફેક્ટ તરીકે ઓટોટોક્સિસિટી કે જેમાં ઇયરને ડેમેજ થાય છે અને તેના લીધે hearing loss થાય છે. અને નેફ્રોટોકસીસીટી થાય છે જેમાં કિડનીના ફંક્શનમાં ઇમ્પેરિમેન્ટ આવે છે.

Monitoring :- રેગ્યુલર રીનલ ફંકશન ટેસ્ટ કરાવવા. જેમાં blood urea, nitrogen, creatinine નું લેવલ ચેક કરવામાં આવે છે. અને ઓડિટારી ફંક્શન ચેક કરવામાં આવે છે જેમાં હીયરિંગ રિલેટેડ ટેસ્ટ કરવામાં આવે છે જેના દ્વારા ટોક્સિસિટીના સાઇન ને અર્લી ડિટેક્ટ કરી શકાય છે અને એસએનસીયલ ટ્રીટમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરી શકાય છે.

Streptomycin earliest એન્ટીબાયોટિક છે કે જે ટીબી ની ટ્રીટમેન્ટમાં વપરાય છે સ્પેશ્યલી ડ્રગના રેસીસ્ટ્ન્સને પ્રિવેન્ટ કરવા માટે તે ફર્સ્ટ લાઇન ડ્રગ છે ,જ્યારે અધર ડ્રગ્સ નો યુઝ ન કરવામાં આવે ત્યારે આ ડ્રગ વપરાય છે.

NURSING RESPONSIBILITY —

1. ASSESSMENT — એટીટ્યુબરક્યુલોસિસ મેડિસિન આપતા પહેલા વાઇટલ સાઇન અશેસ કરવા, પેશન્ટની મેડિકલ હિસ્ટ્રી લેવી, લેબોરેટરી ઇન્વેસ્ટીકેશન કરવા.
   b. એટીટ્યુબરક્યુલોસિસ ડ્રગ આપતા પહેલા તે ડ્રગના કોન્ટ્રા ઇન્ડિકેશન ચેક કરવા જેમ કે રીનલ ઇમ્પેરિમેન્ટ, હાયપર ફેન્સીટી, વગેરે.
   2.Dosage calculation and preparation પ્રોપર રીતે કરવું અને ફિઝિશિયનના ઓર્ડર અકોર્ડિંગ કરવું
2. Administration પ્રિસ્ક્રાઈબ રુટ મુજબ ડ્રગ નું એડમિનિસ્ટર કરવું
3. ઇન્જેક્શન સાઇડ કંટીન્યુઅસ મોનિટર કરવી કે જેથી કોઈ પણ કોમ્પ્લિકેશન હોય તો તેને આપણે જાણી શકીએ
4. ડ્રગ એડ મિનિસ્ટર કરીએ ત્યારે પ્રોપર ઇન્ફેક્શન કંટ્રોલ પ્રેક્ટિસ ની જાળવણી કરવી જેથી ઇન્ફેક્શનને કંટ્રોલ કરી શકીએ
5. MONITORING — પેશન્ટના વાઈટલ સાઇન ને કંટીન્યુઅસ મોનિટર કરવા જેમ કે બ્લડપ્રેશર હાર્ટ રેટ રેસ્પેરેટ અને ઓક્સિજન સેચ્યુએશન મોનિટર કરવા
6. પેશન્ટનો યુરીન આઉટ પુટ અને કિડની ફંક્શન મોનીટર કરવા જેથી કિડની ઇમપેરમેન્ટના સાઈન હોય તો તેને આપણે અસીસ કરી શકીએ
7. Patients education — પેશન્ટના ફેમિલી મેમ્બરને એન્ટી ટ્યુબરક્યુલોસીસ મેડિસિન ના પર્પજ પોટેન્શિયલ સાઇડ ઇફેક્ટ અને સાઈન કોમ્પ્લિકેશન વિશે સમજાવવું
8. Documentation — પેશન્ટને ડ્રગ એડમિનિસ્ટ્રેશન કર્યા બાદ પ્રોપર ડોક્યુમેન્ટેશન કરવું

Inj.Stemetil :-

Also known as :-Prochlorperazine

Available in :-તે intravenous intramuscular oral અને suppositories ના ફોર્મ માં મળી રહે છે.

Group :- phenothiazine

Dose :- oral 5-10 mg ત્રણથી ચાર વખત
Im/ IV :- 5 -10 mg દર 3-4 કલાકે
Rectal :- 25 mg દિવસમાં બે વખત
Psychotic disorder માં orally 5 to 10 mg થી લઈ 150 mg per day વધારેમાં વધારે આપી શકાય.

Route :- stemetil તે orally, iv, im અને rectally આપી શકાય છે.

Mode of action :- Prochlorperazine તે phenothiazine ગ્રુપ ની medication છે તે brain ના dopamine રિસેપ્ટરને બ્લોક કરી અને નોઝિયા અને સાઇકોટિક્સ symptoms ને કંટ્રોલ કરે છે.

Use:– નોઝિયા વોમિટિંગ, વર્ટીગો અને psychiatric કન્ડિશનને મેનેજ કરવા માટે તેનો ઉપયોગ થાય છે.

Indication :-
Severe nausea, વર્ટીગો અને વોમીટીંગ ની ટ્રીટમેન્ટ માટે,
Schizophrenia અને બીજા psychotic disorder ના management મા.
ટૂંકા સમયની anxiety ની treatment માટે.

Contraindication :-
History of blood clots
Crones disease
Diverticulitis ,hernia ,colon cancer and other condition that can lead to blockage of bowel.

Side effect :-
Common :- drowsiness
dizziness
dry mouth
constipation
blood vision
Serious :- extra pyramidal symptoms ( e.g tremor rigidity)
Tradive diskinesia
Neuroleptic malignant-
Syndrome
Hypertension

Nursing responsibilities :-

Pre – administration
-પેશન્ટના vital sign ચેક કરવા અને મેન્ટલ સ્ટેટસ કરવું .
-Patient ની medical history, liver disease ની હિસ્ટ્રી અને heart condition અને allergic reaction history check કરવી.
-પેશન્ટને મેડીકેશન આપતા પહેલા તેની ઈફેક્ટ અને સાઇડ ઇફેક્ટ વિશે સમજાવવું તથા પેશન્ટની કન્સન્ટ લેવી.
-પેશન્ટના રાઇટ્સ મેન્ટેન કરવા.

Administration :–
-પેશન્ટને મેડીકેશન ઓગાડવા માટે કહેવું અને મેડીકેશન આપતી વખતે આખો ગ્લાસ પાણી પ્રોવાઇડ કરવું.
જો મેડિકેશન IV and Im આપતી વખતે sterile technique નો ઉપયોગ કરવો.
Rectaly administration કરતી વખતે પેશન્ટની પ્રાઇવેસી મેન્ટેન કરવી.

Post administration :-
Patient નું mental status અને vital sign check કરતા રહેવું.
પેશન્ટ ને કોઈ પણ સાઈડ ઈફેક્ટ માટે જોતા રહેવું.
પેશન્ટ નો મેડીકેશન પ્રત્યેનો રિસ્પોન્સ ચેક કરવો.

Inj.Citicoline :-

Also known as :– CDP – Colin or cytidine dyphosphate coline

Group :- psychostimulants અને nootropics

Dose :-
Orally :- tablet form માં 500 mg અને 2000 mg બે ડોઝમાં અવેલેબલ છે.
Intravenously / intramuscular :- 250 mg /ml

Route :- IV, Im, orally available છે.

Contain :-
Equivalent to Citicoline :- 250mg

Mode of action :-
Citicoline એ brain માં phosphatedylcholine (ફોસ્ફેટીડાઇલકોલાઇન) નુ લેવલ વધારે છે. જે સેલ મેમ્બરેન ઇન્ટીગ્રિટી અને ફંક્શન માટે જરૂરી છે. તે ન્યુરો ટ્રાન્સમીટર including એસીટાઈલકોલાઈન અને ડોપામાઇન નું પ્રોડક્શન enhance કરે છે જે વાઈટલ ફંકશન કોગ્નિટિવ પ્રોસેસ અને ન્યુરલ કમ્યુનિકેશન માટે જવાબદાર છે.

Use :-
તે કોગ્નિટિવ ફંકશનને એનહાન્સ કરે છે અને બ્રેઇનના હેલ્થને સપોર્ટ કરે છે.

Indication :-
Cognitive impairment અને memory disorder
Stroke recovery
Traumatic brain injury
Alzheimer’s disease અને other neuro degenerative conditions
Vascular dementia
Acute encephalopathy
Cerebral pals

Contraindication :-
Hypersensitivity of drug components
acute hemorrhagic condition

Side effect :-
Common :- headache
insomnia
diarrhoea
nausea
hypotension
Rare :- allergy reaction rashes, itching ,swelling, severe dizziness ,trouble breathing
Serious adverse effect :- tachycardia bradycardia diplopia etc.

Nursing responsibilities :-
Pre administration:-

પેશન્ટ ના બેઝ લાઈન કોગ્નિટિવ ફંક્શન ચેક કરવા તેનો ન્યુરોલોજીકલ સ્ટેટસ ચેક કરવું.
પેશન્ટની મેડિકલ હિસ્ટ્રી ડ્રગ ના કમ્પોનન્ટ્સ ની હાઈપરસેનસીટીવીટી માટે ચેક કરવી.
પેશન્ટ બીજી કોઈ સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમ ને ઇફેક્ટ કરતી મેડીકેશન લે છે કે નહીં તેના માટે તપાસવું.
પેશન્ટને મેડીકેશનના પરપોઝ તેના બેનિફિટ અને તેની સાઇડ ઇફેક્ટ માટે સમજાવવું તથા તેને મેડિકેશન એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવા માટેની કન્સેન્ટ લેવી.
પેશન્ટને મેડીટેશન માટે નો કરેક્ટ ડોઝ તેનો કરેક્ટ રૂટ તથા તેની ફ્રિકવન્સી તપાસવી અને દર્દીના રાઇટ મેન્ટેન કરવા.

Administration :-
Patient ને tablet swallow કરવા માટે કહેવું નહીં કે ચાવવા માટે.
મેડિસિન સ્લોલી એડમિનિસ્ટ્રેશન કરવી.
મેડીટેશન આપતી વખતે સ્ટરાઈલ ટેકનિક નો ઉપયોગ કરવો.

Post administration :-
Medication આપ્યા બાદ patient ની condition monitor કરવી.
પેશન્ટને ઇમિડીયેટ એડવર્ડ રિએક્શન જેવા કે ડિઝીનેસ હેડ એક gastro intestinal disturbance માટે જોતા રહેવું.
પેશન્ટના કોગ્નિટિવ ફંક્શન ને અસેસ કરવા જેનાથી ટ્રીટમે