2023

Q-1 👀 a. What is anesthesia ? એનેસ્થેસિયા એટલે શું ?

એનેસ્થેસિયા એટલે આ એક કેમિકલ એજન્ટ નુ ગ્રુપ છે કે જેના દ્વારા પાર્સીયલ અથવા કમપ્લિટ સેન્સેશન લોસ થાય છે.

👀 b. List the types of anesthesia
એનસ્થેસિયા ના પ્રકારોની યાદી બનાવી.

એનેસ્થેસિયાના ત્રણ પ્રકાર છે.

1)લોકલ એનેસ્થેસિયા (Local Anesthesia):-

આ શરીરના મર્યાદિત વિસ્તાર (લોકલ ભાગ ) ને અસર કરે છે. આ સામાન્ય રીતે શરીરના જે ભાગ પર સર્જરી કરવાની હોય ત્યાં જ અસર થાય છે કે જે ભાગ ને સુન્ન કરવાની જરૂર હોય છે.

   લોકલ એનેસ્થેસિયા માં નીચે મુજબ ના કેમિકલ નો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.

• ઝાયલોકેન હાઇડ્રોક્લોરાઇડ
• લિગ્નોકેઇન હાઇડ્રોક્લોરાઇડ
• એમેથોકેઇન હાઇડ્રોક્લોરાઇડ
• પ્રોકેઇન હાઇડ્રોક્લોરાઇડ

2) સ્પાઇનલ એનેસ્થેસિયા (Spinal Anesthesia) :-

      આના બે પ્રકારમાં  છે-

1)એપિડ્યુરલ એનેસ્થેસિયા (Epidural Anesthesia):-

       જ્યારે એનેસ્થેસિયા સ્પાઇનલકોર્ડ ના એપિડ્યુરલ ભાગમાં ઇન્જેક્ટ કરવામાં આવે છે, ત્યારે તેને એપિડ્યુરલ એનેસ્થેસિયા કહેવામાં આવે છે.

2)સ્પાઇનલ એનેસ્થેસિયા (Spinal Anesthesia):-

 જ્યારે એનેસ્થેસિયા સ્પાઇનલકોર્ડ ના સબરાકનોઇડ જગ્યામાં ઇન્જેક્ટ કરવામાં આવે છે, ત્યારે તેને સ્પાઇનલ એનેસ્થેસિયા કહેવામાં આવે છે.

3) જનરલ એનેસ્થેસિયા(General Anesthesia):-

જ્યારે આખા બોડી માં સંવેદના (સેંસેશન ) લોઝ કરવાની હોય છે, ત્યારે વ્યક્તિને બેભાન કરવામાં આવે છે. તેને જનરલ એનેસ્થેસિયા કહેવામાં આવે છે. જનરલ એનેસ્થેસિયા નીચે પ્રમાણે આપી શકાય છે-

• ઇન્ટ્રાવિનસ દ્વારા (Through Intravenous)
• ઇન્હેલેશન દ્વારા (Through Inhalation)

👀 c. Describe any one type of anesthesia in detail.
એનેસ્થેસિયા ના એક પ્રકારની વિસ્તારથી ચર્ચા કરો

જનરલ એનેસ્થેસિયા(General Anesthesia:-

જ્યારે આખા બોડી માં સંવેદના (સેંસેશન ) લોઝ કરવાની હોય છે, ત્યારે વ્યક્તિને બેભાન કરવામાં આવે છે. તેને જનરલ એનેસ્થેસિયા કહેવામાં આવે છે. જનરલ એનેસ્થેસિયા નીચે પ્રમાણે આપી શકાય છે-

1. ઇન્ટ્રાવિનસ દ્વારા
2. ઇન્હેલેશન દ્વારા

ઇન્ટ્રાવિનસ દ્વારા (Through Intravenous):-

I.V. ઈન્જેક્શન દ્વારા જનરલ એનેસ્થેસિયા માં નીચે મુજબ ની દવાઓનો ઉપયોગ થાય છે

• થિયોપેન્ટલ સોડિયમ 2.5%
• હેક્સાબાર્બિટોન 10%
• મેથોહેક્સિટલ સોડિયમ 1%
• પ્રોપોફોલ
• મિડાઝોલમ
• ફેન્ટાનીલ
• કેટામાઇન હાઇડ્રોક્લોરાઇડ
• ડ્રોપેરીડોલ

• ઇન્હેલેશન એનેસ્થેટિક્સ (Inhalation Anaesthetics):-

 આ એનેસ્થેસિયા શ્વાસ મારફતે આપવા માં આવે છે જેનાથી દર્દી અન કોન્સિયસ થાય છે.

આ એનેસ્થેસિયા આપતા પહેલા દર્દી ને અમુક સેડેટીવ આપવામા આવે છે પછી એનડો ટ્રેકિયલ ટ્યૂબ ને એર વે માં માખવામાં આવે છે પછી આ આપવામા આવે છે.

આમાં નીચે પ્રમાણે ની દવા ઓ નો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.

• સેવોફ્લુરેન-Sevoflurane
• નાઈટ્રસ ઓક્સાઇડ-Nitrous oxide
• ઈથર-Ether
• સાયક્લોપ્રોપેન-Cyclopropane
• મેથોક્સીફ્લુરેન-Methoxyflurane
• એન્ફ્લુરેન-Enflurane
• પેન્થ્રેન-Panthrene

Responsibility  of Nurse (નર્સ ની જવાબદારી):-

•  એનેસ્થેસિયા આપવાનુ કામ એનેસ્થેસિયાના ડૉક્ટર અથવા એનેસ્થેટિસ્ટ દ્વારા કરવામા આવે છે પરંતુ નર્સ તેમાં મદદ કરે છે અને નર્સની જવાબદારી નીચે મુજબ છે.
• સૌ પ્રથમ, એનેસ્થેસિયા આપવામાં આવનાર દર્દી નુ  નામ પુછીનેઓળખ કરવી
• રિટન કન્સન્ટ લેવી
• દર્દી દ્વારા એનેસ્થેસિયા વિશે પૂછવામાં આવેલા પ્રશ્નોના જવાબ  યોગ્ય રીતે નર્સે આપવા જોઇએ જેથી દર્દીની ચિંતા ઓછી થઈ શકે
• જરૂરી સાધનો તૈયાર કરવા
• નર્સ દર્દીને એનેસ્થેસિયા માટે તૈયાર કરે છે અને ગાઉન, શૂ કવર, કેપ વગેરે આપવું
• એનેસ્થેસિયા આપવાની જગ્યાને એસેપ્ટિક ટેકનીકથી ક્લીન કરવી
• એનેસ્થેસિયા માટે જરૂરી દવા ઓ યોગ્ય જગ્યાએ રાખવી
• દર્દી ને એનેસ્થેસિયા દરમિયાન કન્ટીન્યુ ઓબઝરવેશન કરવુ

• દર્દી ના વાઈટલ સાઈન ચેક કરવા
• દર્દી નુ કોનસિયસ લેવલ ચેક કરવું
• નર્સે એનેસ્થેસિયા ના લીધે થતા કોમ્પ્લિકેશન માટે ઓબઝરવેશન કરવું
• એનેસ્થેસિયા આપ્યા પછી સર્જરી માટે તૈયાર કરવું
• રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેંટેન કરવો
• એનેસ્થેસિયા આપ્યા પછી એનેસ્થેસિયા મશીન ને ક્લીન કરાવવુ.

👀 Q-2 A . Define following (ANY Three) :-નીચેનાની વ્યાખ્યા આપો. (કોઇપણ તણ)

👀 a. Ascites-એસાયટીસ

પેરિટોનિયલ કેવીટીમાં 25 ml કરતા વધારે ફ્લુઇડ એક્યુમિનેશન થાય તેને એસાઈટીસ કહેવાય છે.

એસ આઈ ટીસ ઓલસો નોન એસ પેરિટોનિયલ કેવીટી ફ્લુઇડ, પેરિટોનિયલ ફ્લુઈડ એક્સેસ, હાઈડ્રોપેરિટોનિયમ,એબડોમીનલ ડ્રોપ્સી.

એસાઈ ટીસ સીરોસીસ ઓફ લીવર, મેટાસ્ટેટિક કેન્સર જેવી કન્ડિશનમાં જોવા મળે છે.

ક્લાસિફિકેશન:

ગ્રેડ 1:
આ સ્ટેજમાં માઇલ્ડ એસાઈટીસ જોવા મળે છે જે યુએસજી અને સીટી સ્કેન દ્વારા ડિટેક્ટ કરી શકીએ.

ગ્રેડ 2:
આ સ્ટેજમાં મોડરેટ ફ્લુઇડ નું એક્યુલેસન થાય છે છે જે ને ફ્લેક બલજિંગ અને શિફ્ટિંગ ડલનેસ દ્વારા ડિટેક્ટ કરી શકીએ.

ગ્રેડ 3:
આ સ્ટેજમાં સિવિલ fluid એક્યુલેસન થાય છે જેને વિઝીબલ દ્વારા ડાયરેક્ટ ડિટેક્ટ કરી શકીએ.

👀 b.Homen’s Sign-ઓમન્સ સાઇન

હોમન સાઇન ઇન ક્લિનિકલ ટેસ્ટ છે ડીપ વેન થ્રોમ્બોસીસને ને ડિટેક્ટ કરવાનો.

જેમાં ફૂટને ડોસી ફલેક્શન કરીને કાફ મસલ્સમાં પેઈન પ્રેઝન્ટ છે કે નહીં તે ચેક કરવામાં આવે છે.

જો ફૂટને ડોસીફેક્શન કરતા પેઈન જોવા મળે તો પોઝિટિવ હોમન સાઈન કહેવાય.

👀 c. Cholecystites–કોલીસીસ્ટાઈટીસ

ગોલ બ્લાડરમાં લાગતા ઇન્ફેક્શન અને ઇન્ફ્લામેશન ને કોલી સીસ્ટાઇટીસ કહેવાય છે. જેના કારણે પેઈન, ટેન્ડરને, રીઝીટ ઓફ અપર રાઈટ એબડોમેન, નોઝિયા, વોમિટીગ જોવા મળે છે.

કોલી સીસ્ટાઇટીસ તે ગોલ બ્લાડર સ્ટોનના કારણે થાય છે જે બે પ્રકારના હોય છે.

એક્યુલેસ કોલી સીસ્ટાઇટીસ:
કોઈપણ મેજર સર્જરી કે ઇન્જરીના કારણે ઓબસ્ટ્રકશન થાય અને ઇન્ફેક્શન લાગે તેને એક્યુલેસ કોલી સીસ્ટાઇટીસ કહેવાય છે.

કેલ્ક્યુલસ કોલી સીસ્ટાઇટીસ:

સ્ટોનના કારણે બાઈલ ઓબ સ્ટ્રકશન જોવા મળે અને ઇન્ફેક્શન લાગે તેનેકેલ્ક્યુલસ કોલી સીસ્ટાઇટીસ કહેવાય છે.

👀 d. Crohn’s Disease-કોહન્સ ડીસીસ

આ એક ઇન્ફલામેટ્રી બોવેલ ડિસિઝ છે જેમાં ઓલ ગેસ્ટ્રો ઇન્ટેસ્ટાઈનલ ટ્રેક ના પાર્ટમાં ઇન્ફેક્શન જોવા મળે છે જે માઉથ થી લઈને એનસ સુધી હોઈ શકે. પરંતુ કોમનલી સ્મોલ ઇન્ટેસ્ટાઇનમાં જોવા મળે છે.

ક્રોન્સ ડીસીઝને રીજનલ એન્ટરાઇટિસ ગ્રેન્યુલોમેટસ કોલાઇટીસ, ટ્રાન્સમયુરલ કોલાઈટીસ, ઈલીઓકોલાઇટીસ પણ કહેવાય છે.

B . Write the Action and Side effects of the following drugs :-(ANY THREE)
નીચેના ડ્રગ્સની એકશન અને સાઇડ ઇફેકટ લખો. (કોઈ પણ વણ)

👀 a. Asprin-એસ્પીરીન

મોડ ઓફ એક્શન:

એસ્પિરિન platelet thromboxin A2 સિન્થે સીસ ને ઇન હી બીટ કરીને પ્લેટ લેટ ના એગરેશન ને ઇમેપેડ કરે છે. જે આરટીરિયલ વોલ પર થ્રોમ્બસ નું ફોર્મેશન રેડિયુસ કરે છે.

સાયકલો ઓક્સિજન ને ઇનહીબિટ કરે છે આ એન્ઝાઈમ પ્રોસ્ટાગ્લેન્ડનું ફોર્મેશન કરે છે જે ઇન્ફલા મેટરી પ્રોસેસ સ્ટાર્ટ કરે છે.

સાઈડ ઈફેક્ટ:-

ડ્રાઉઝિનેસ
હેડ એક
અપસેટ સ્ટમક
ફીવર
હાર્ટ બન
નોઝિયા
રેસ
સીઝર
ચેસ્ટ પેઈન
કોન્સ્ટીપેશન
ડ્રાય માઉથ
બ્લીડીગ
ટેરી સ્ટુલ
ડાક યુરીન

👀 b.Morphine – -મોર્ફિન

2) મોર્ફીન–Morphine

મોડ ઓફ એક્શન:
મોરફીન તે સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમ અને પેરિફરલ નર્વસ સિસ્ટમમાં આવેલા mu-opiod રિસેપ્ટર સાથે બાઈન્ડ થાય છે તે સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમને અફેક્ટ કરે છે જેના કારણે એના જેસીક ઇફેક્ટ આવે છે.

સાઈડ ઈફેક્ટ:

Dry mouth-ડ્રાય માઉથ
nervousness-નર્વસનેસ
Mood changes-મૂડ ચેન્જ
Small pupil-સ્મોલ પ્યુપિલ
Drowsiness-ડ્રાઉઝિનેસ
Stomach pain-સ્ટમક પેઈન
Dysuria-ડાઈસ્યૂરિયા.

👀 c. Diuretic Drugs:ડાયુરેટીકક્સ

મોડ ઓફ એક્શન-Mode of Action:
લે સિક્સ તે કિડનીમાં આવેલ લુપ ઓફ હેનલ માં સોડિયમ અને ક્લોરાઇડ ના રિએબસોર્પસન ને રીડયુસ કરે જેના કારણે સોડિયમ અને ક્લોરાઇડની સેલમાં એન્ટ્રી ઘટી જાય છે જેના કારણે બોડીમાં ફ્લુઇડ નું એક્યુમ લેસન ઘટી જાય.

સાઈડ ઈફેક્ટ-Side Effect:

ફીલીંગ થ્રસ્ટી-Feeling Trusty
ડ્રાય માઉથ-Dry mouth
હેડએક-Headache
ડીઝીનેસ-Dizziness
નોઝીયા-Nausea
વોમીટીંગ-Vomiting.

👀 d.Dobutamine -—ડોબ્યુટામીન

મોડ ઓફ એક્શન-Mode of Action-:

ડો બ્યુટામાઇન હાર્ટ માં આવેલા બીટા વન રીસેપ્ટર ને સ્ટીમ્યુલેટ કરે છે જે માયો કાર્ડિયલ કોન્ટ્રાકશન ને વધારે છે જેના કારણે કાર્ડિયાક આઉટપુટમાં વધારો જોવા મળે છે.

સાઈડ ઈફેક્ટ-Side Effect:

ઇન્ક્રીઝ હાર્ટ રેટ-Increase heart rate
ઇન્ક્રીઝ બ્લડપ્રેશર-Increase blood pressure
નોઝિયા
હેડ એક
પાલપીટેશન-Palpitation
ડિસ્પનીયા-Dyspnoea
ચેસ્ટ પેઈન.-Chest pain.

Q-3. A. Mr. Kanubhai 35 years old is diagnosed as pulmonary Tuberculosis. Answer the following :-
35 વર્ષના કનુભાઈને પલ્મોનરી ટ્યુબરક્યુલોસીસ નું નિદાન થયેલ છે.

👀 a. Define pulmonary Tuberculosis
પલ્મોનરી ટ્યુબરક્યુલોસીસની વ્યાખ્યા આપો.

પલ્મોનરી ટ્યુબરક્યુલોસિસ તે એક બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શન છે જે માઇકો બેક્ટેરિયમ ટ્યુબરક્યુલોસિસ દ્વારા થાય છે અને લંગ (Lung) ને અફેક્ટ કરે છે.

જ્યારે ઈન્ફેકેટેડ પર્સન કફીગ અને સ્નીઝિંગ કરે ત્યારે એર થ્રુ બેક્ટેરિયા સ્પ્રેડ થાય છે.

ઇન્ફેકટેડ પર્સન ને પરસીષ્ઠ કફ ચેસ્ટ પેઈન, વેઇટ લોસ, બ્રિધીંગ ડિફીકલ્ટી ,અને ફટિક જોવા મળે છે.

👀 b . What health education will you give to this patient?
તમે આ દર્દીને શું હેલ્થ એજયુકેશન આપશો

ઇફેક્ટિવ હેલ્થ એજ્યુકેશન પેશન્ટને અર્લી રિકવરી કરવામાં હેલ્પ કરે છે.

(1) મેડીકેશન એધરન્સ–Adher Medication

પેસન્ટ ના રિકવરી માટે હેલ્થ કેર પ્રોવાઇડર દ્વારા પ્રસ્ક્રાઇબ કરેલ મેડિસિનને લેવી જરૂરી છે તેથી પેશન્ટને ડોઝ મિસિંગ કર્યા વગર ફૂલ કોર્સને લેવા માટે એન કરે જ કરવા તેમજ એનટી ટીબી ડ્રગ ની સાથે એન્ટિબાયોટિક જેથી ડ્રગ રેઝિસ્ટન્સ થતા પ્રિવેન્ટ કરી શકીએ.

(2) આઇસોલેશન એન્ડ રેસીપીરેટરી હાઈજીન (Isolation & Respiratory Hygiene)

પેશન્ટને એજ્યુકેશન આપવું કે સ્નીઝીંગ અને કફિંગ ટાઈમે માઉથ અને નોઝને ટીશ્યુ અથવા એલબો દ્વારા કવર કરવું જેથી ડીસીઝની સ્પ્રેડ થતા રેડિયૂસ કરી શકીએ.

એક્ટિવ પલ્મોનરી ટ્યુબરક્યુલોસીસ પેશન્ટને આઇસોલેટ રાખવું તેમજ પ્રોપર રેસીપી રેટરી હાઈજીન મેન્ટેન રાખવી જેથી પ્રોપર બ્રિધીંગ લઈ શકે.

(3) વેન્ટિલેશન એન્ડ એરફ્લો (Ventilation & Overflow)

પલ્મોનરી ટ્યુબરક્યુલોસિસ ના કારણે બ્રિધીગ ડિફીકલ્ટી જોવા મળે છે તેથી પેશન્ટને એડવાઇઝ આપવી કે તે વેલ વેન્ટિલેટ એરિયામાં રહે .ગુડ એરફ્લો ના કારણે પૂરતા પ્રમાણમાં ઓક્સિજન મળી રહે તેમજ ટ્રાન્સમિશન થવાના રિસ્ક ને પણ ઘટાડી શકીએ.

(4) ન્યુટ્રીશનલ એન્ડ હાઇડ્રેશન (Nutritional & Hydration)
હેન્દી એન્ડ બેલેન્સ ડાયટ ને પ્રમોટ કરવૂ જેથી ઈમ્યુન સિસ્ટમ સ્ટ્રોંગ બને. એડિકવેટ ઇન્ટેક કરવા કહેવું જેથી બોડી હાઇડ્રેટ રહે, ડી હાઇડ્રેશન થતા પ્રિવેન્ટ કરી શકીએ.

(5) ફોલોઅપ એન્ડ મોનીટરિંગ (Follow-up & Monitoring)

એન્ટી ટીબી ડ્રગ ના કારણે સાઈડ ઈફેક્ટ જોવા મળે છે તેથી પ્રોપર ફોલોઅપ દ્વારા જાણી શકીએ કે એનડી ટીવી મેડિસિનની ઇફેક્ટ કેવી છે.

પ્રોપર ફોલોઅપ અને મોનિટર દ્વારા ડિસિઝન ના પ્રોગ્રેસને જાણી શકીએ.

(6) પ્રીવેનશન ઑફ ટ્રાન્સમિશન (Prevention of Transmission)
પેશન્ટને એજ્યુકેશન આપવું કે ક્લોઝ કોન્ટેક ને અવોઈડ કરવું સ્પેશ્યલી વિક ઇમ્યુનસિસ્ટમ ધરાવતા પર્સન ના, જેથી ટ્રાન્સમિશનને મીનીમાઇઝ કરી શકીએ.

(7) સપોર્ટ એન્ડ કાઉન્સિલિંગ (Support & Counselling)

પલ્મોનરી ટ્યુબર ક્યુલોસીસમાં પેશન્ટને સપોર્ટ અને કાઉન્સિલિંગ ની જરૂર હોય છે તેને આ ડીસીઝ સામે કોપ અપ કરવામાં હેલ્પ કરવી થ્રુ કાઉન્સિલિંગ સર્વિસ.

(8) ઇકોનોમિકલ સપોર્ટ (Economical Support)

ગવર્મેન્ટ દ્વારા લોન્ચ કરેલ રિવાઇઝડ નેશનલ ટ્યુબરક્યુલોસિસ કંટ્રોલ પ્રોગ્રામ અંતર્ગત પેશન્ટને ઇકોનોમિકલ સપોર્ટ આપવામાં આવે છે. તેથી પેશન્ટને બેનિફિટ કરતા ઓલ પ્રોગ્રામ વિશે તેને એજ્યુકેશન આપવુ.

પેશન્ટની નીડ ને ધ્યાનમાં રાખીને હેલ્થ એજ્યુકેશન આપવામાં આવે છે.

ઈમોશનલ સપોર્ટ એક ઈમ્પોર્ટન્ટ ફેક્ટર છે ટીબી સામે સક્સેસ થવા માટે.

👀 B . Write the nursing care of patient with colostomy.
કોલોસ્ટોમી પેશન્ટની નર્સિંગ સારવાર લખો.

પેશન્ટનું સેલ્ફ કેર ના વિશે કેવું નોલેજ છે તે અસેસ કરવુ.

પેશન્ટને એન કરે જ કરવું કે કોલોસ્ટોમી પ્રત્યે તેની ફીલિંગ જણાવે.

કોલોસ્ટોમિ કેર ને ડેમો સ્ટ્રેટ કરવી તેમ જ ડેયલી કેર વિશે સમજાવવું.

અપ્લાયન્સ ચેન્જ

અપ્લાયન્સ તે સ્ટોમાના ટાઈપ પર આધાર રાખે છે તેથી એવરી 3 ડે ચેન્જ કરવું. જો તેમાં લીકેજ જોવા મળે તો અપ્લાયન્સ ને એજ સુન ઇસ ચેન્જ કરવું જેથી પેરી સ્ટોમલ સ્કીન ઈરીટેશન થતા પ્રિવેન્ટ કરી શકીએ.

સ્ટોમા ની ઉપર સ્કીનબેરિયર રાખવું જેથી સ્ટુલને સ્કીનના કોન્ટેકમાં આવતા પ્રિવેન્ટ કરી શકીએ.

આફ્ટર સર્જરી 8 વીક સુધી ડ્રેનેબલ પાઉચ નો યુઝ કરવામાં આવે છે.

ડેઇલી કેર એન્ડ હાઈજીન

પેશન્ટ અપલાયન્સ ની સાથે બાથ લઈ શકે છે પરંતુ બીફોર બાથ તેના શીલને ચેક કરવું, જો લુઝ જોવા મળે તો ચેન્જ કરવું.

પેશન્ટને ઇન્સ્ટોલ કરવું કે જ્યારે પાઉચ વન થર્ડ જેટલું ફૂલ થાય ત્યારે તેને એમટી કરવું.

ડાયટરી કન્સીડેશન

ફૂડને પ્રોપર ચયુવ કરવું જેથી સ્ટોન સાઈડ બ્લોકેજ થતા પ્રિવેન્ટ કરી શકીએ.

પેશન્ટને ઓડરી એન્ડ ગેસ પ્રોડ્યુસ કરતા ફુડ વિશે અવેર કરવું તેમજ એડિકવેટ અમાઉન્ટમાં ફ્લુઈડ નો ઇન્ટેક કરવો.

પેશન્ટ જાણતા હોવા જોઈએ કે કયા ફૂડ થી ડાયરિયા કંટ્રોલ કરી શકીએ અને કોન્સ્ટીપેશન માં કયા ફૂડ નો ઇન્ટેક કરવો જોઈએ.

ઓલ ફૂડ કે જે બ્લોકેજ કરતા હોય તેને અવોઈડ કરવા જોઈએ દા.ત સ્પીનચ, ગ્રીન લિફ્ટ વેજીટેબલ, પોર્ન ,એપલ, ગ્રેપ્સ પોટેટો ,મશરૂમ ,કોકોનટ, નોટ

કોલોસ્ટોમી ઇરીગેશન

કોલેસ્ટોમી ઇરીગેશન રેર રેગ્યુલર કરવામાં આવે છે. ઇરીગેશન તે enema ની જેમ સિમિલર કરવામાં આવે છે.

સ્પેશિયલ ઇક્વિપમેન્ટ દ્વારા બોવેલ માંથી સ્ટ્રોમા થ્રુ ફ્લુઇડ ઇન્સ્ટીલ કરવામાં આવે છે.

ડિસ્ટર્બ બોડી ઈમેજ

ઓલ પેશન્ટને તેની બોડી ઈમેજ ડિસ્ટર્બ થવાનો ફિયર હોય છે.

પેશન્ટને એબ નોર્મલ અને ડર્ટી ફીલ થાય છે તેમજ મોસ્ટ કોમન ફિયર ગેસ અને ઓર્ડર નો હોય છે.

તેથી પેશન્ટને ઇન કરે જ કરવું કે તે એક્સ્ટ્રા અપ્લાયન્સ ને કેરી કરે જેથી લીકેજ થતાં પ્રિવેન્ટ કરી શકીએ.

સેક્સ્યુઅલ ડીશ ફંક્શન

ડિસ્ટર્બ બોડી ઇમેજ ના કારણે સેક્સ્યુઅલ ડીશ ફંક્શન જોવા મળે છે.

પેશન્ટને આ અપલાયન્સ સાથે જીવતા શીખવાડવું.

Q-4 Write the short notes on ANY THREE of the following
નીચેનામાંથી કોઇપણ ત્રણ પર ટંકનોંધ લખો.

👀 a. Management in pain -પેઈન મેનેજમેન્ટ

વેરાઈટી ટાઈપના અપરોચ દ્વારા પેઇનને કંટ્રોલ કરી શકાય. કે જે એ ક્યુટ અને ક્રોનિક હોય.

મેન ગોલ છે કે પેઈનને રીડ્યુસ અથવા રીલીવ કરીને પર્સનની ક્વોલિટી ઓફ લાઈફને ઇમ્પ્રુવ કરવી. કેટલી કોમન મેથડ અને સ્ટેટર્જી દ્વારા પેઈનનું મેનેજમેન્ટ કરી શકાય.

(1) મેડીકેશન

ઓવર ધ કાઉન્ટર મેડીકેશન
નોન પ્રિસ્ક્રાઈબીંગ ડ્રગ જેવી કે એસીટામિનો ફેન, નોન સ્ટીરોઈડર એન્ટી inflamatory ડ્રગ.જે માઈલ્ડ થી મોડરેટ પેઈનમાં યુઝ કરવામાં આવે છે.

પ્રિસ્ક્રિપ્શન મેડીટકેશન

ડોક્ટર દ્વારા પ્રિસ્ક્રાઇબ કરેલ સ્ટ્રોંગર મેડિસિન જેવી કે oppo id , મસલ રિલેકસન્ટ, ઈન્ટી સીઝર ડ્રગ જે મોર સીવીયર પેઈનમાં યુઝ કરવામાં આવે છે.

પરંતુ જ્યારે ઓપોઇડ ડ્રગનું યુસ કરીએ ત્યારે કેરફૂલી યુઝ કરવી કારણ કે તેમાં એડિક્શન થવાનું રિસ્ક રહે ઓર સાઇડ ઇફેક્ટ જોવા મળે.

(2) ફિઝિકલ થેરાપી

એક્સરસાઇઝ
ટેઈલર એક્સરસાઇઝ ફ્લેક્સિબિલિટી ,સ્ટ્રેન્થ અને બોડી ના ઓવર ઓલ ફંક્શન ને ઇમ્પ્રુવ કરવામાં હેલ્પ કરે છે. ફિઝિકલ થેરાપિસ્ટ એ પેશન્ટને સ્પેસિફિક એક્સરસાઇઝ વિશે ગાઈડન્સ આપવૂ.

મેન્યુઅલ થેરાપી
મેની પ્યુલેશન, મસાજ, મોબી લાઈજેશન જેવી હેન્ડ ઓન ટેકનિક દ્વારા પેઈન ને રીડ્યુસ કરે છે તેમજ મોબિલિટીને પણ ઇમ્પ્રુવ કરે છે.

(3) ઇન્ટરવેશનલ પ્રોસિજર

ઇન્જેક્શન
નવ બ્લોક, એપીડ્યરલ ઇન્જેક્શન, જોઈન્ટ ઇન્જેક્શન જેવી પ્રોસિજર દ્વારા પેઈનના સ્પેસિફિક એરિયા ને ટાર્ગેટ કરવામાં આવે છે જે પેઈન ને રીલીફ કરે છે.

રેડિયો ફ્રિકવન્સી એબલેશન

આ થેરાપીમાં હીટનું યુઝ કરીને ટેમ્પરરી નવ ના ફંકશનને ડિસ્ટર્બ કરે જેથી પેઈન રિડ્યુસ થાય .

(4) કોગ્નિટિવ બિહેવિયર થેરાપી

સાયકોલોજીકલ ટેકનીક
કોગ્નિટિવ બિહેવિયર થેરાપીની મદદથી પેઈન પ્રત્યે તેના થોટ પેટર્ન અને બિહેવિયરને ચેન્જ કરીને તેના પેઈન ને રીડ્યુસ કરવામાં હેલ્પ કરે છે. જે ક્રોનિક પેઈનમાં ખૂબ ઇફેક્ટિવ હોય છે.

(5) અલ્ટરનેટિવ થેરાપીસ

એક યુ પંક્ચર
બોડીના સ્પેસિફિક પોઇન્ટ કે જ્યાં પેઈન જોવા મળે છે ત્યાં નીડલ ઇન્સર્ટ કરીને તેને રીલીવ કરવામાં આવે છે.

મસાજ થેરાપી

બોડીના સોફ્ટ ટીસ્યુનું મેની પ્યુલેસન કરવાથી મસલ્સ ટેન્શન રીડ્યુસ થાય છે અને રિલેક્સેશન ઈમ્પ્રુ વ થાય છે.

(6) લાઈફ સ્ટાઈલ મોડીફીકેશન

ન્યુટ્રીશન અને એક્સરસિસ દ્વારા હેલ્ધી લાઈફ સ્ટાઈલ ને મેન્ટેન કરી. વેલ બિંદને ઇન્ટરવ કરવું જેથી સર્ટેન ટાઈપ ઓફ પેઈન રિડ્યુસ થાય.

સ્લીપ મેનેજમેન્ટ

સ્લીપ ના કારણે બોડીમાં પોઝિટીવ ઇફેક્ટ થાય જે પેઈન ને રીલીવ કરવામાં હેલ્પ કરે.

(7) મેડિકલ ડિવાઇસ

ટ્રાન્સ ક્યૂટેનીઅસ ઈલેક્ટ્રિકલ નવ સ્ટીમ્યુલેશન

આ થેરાપીમાં ડિવાઇસનો યુઝ કરવામાં આવે છે આ એક એવું ડિવાઈસ છે જે લો વોલ્ટેજ ઈલેક્ટ્રિકલ કરંટ ને ડિલિવર કરે જે પેઈનને રીડ્યુસ કરે.

ઈમ્પ્લાન ટેબલ ડિવાઇસ

ડિવાઇ સ જેવું કે સ્પાઈલ કોડ સ્ટીમ્યુલેટર કે જેને સર્જીકલી ઈમ્પ્લાન્ટ કરવામાં આવે જે નવ સિગ્નલ ને અલ્ટર કરીને પેઈનને રિડ્યુસ કરે છે.

(8) મલ્ટી ડિસિપ્લિનરી પેઈન

કોલા બરેટીવ કેર

કોલાબરેટિવ કેર જે હેલ્થ કેર પ્રોફેશનલ ની ટીમ દ્વારા આપવામાં આવે છે જેમાં ફિઝિશિયન, ફિઝિકલ થેરાપીસ્ટ સાઇકોલોજીસ્ટ અને પેઈન સ્પેશિયાલિસ્ટનું સમાવેશ થાય છે. આ ટીમ પેઈન ને રીલીવ કરવા માટે સાથે વર્ક કરે છે.

હેલ્થ કેર પ્રોવાઇડર એક્સપિરિયસિગ પેઈન પર્સ ન સાથે ક્લોઝ વર્ક કરવું જેથી તેની કન્ડિશન અને નીડના આધારે સુટેબલ મેથડ દ્વારા પેઈનનું મેનેજમેન્ટ કરે છે.

👀 b. Importance of therapeutic diet in illness-બીમારીમાં થેરાપ્યુટીક ડાયટનું મહત્વ

વેરિયસ મેડિકલ કન્ડિશન ને ટ્રીટ કરવામાં થેરાપ્યુટિક ડાયટ નું કૃષિઅલ રોલ હોય છે. થેરાપીટ ડાયટ બીસીસીની ટ્રીટમેન્ટ ને સપોર્ટ કરે, પ્રમોટ રિકવરી એન્ડ ઈમ્પ્રુ ઓવર ઓલ હેલ્થ. અહીંયા કેટલાક રીઝન છે જે દર્શાવે છે કે શા માટે થેરાપ્યુટીક ડાયટ ઈમ્પોર્ટન્ટ છે.

(1) ડીસીઝ મેનેજમેન્ટ
કંટ્રોલ ઓફ સીમટોમ
થેરાપ્યુટીક ડાયટ વેરિયસ ઈલનેસના સિમ ટોમને કંટ્રોલ કરવામાં હેલ્પ કરે છે.દા.ત
લો સોડિયમ ડાયટ બેનિફિશિયલ ઈન હાઇપરટેન્શન ઓર હાર્ટ ફિલ્યોર. તે બ્લડ પ્રેશર અને fluid retention ને મેન્ટેન કરે.

(2) ન્યુટ્રીયન્ટ ઓપટી માયજેસન

મીટીંગ ન્યુટ્રીશનલ નીડ
ઇલનેસ ના કારણે બોડી નું ન્યુટ્રીશનલ લેવલ થાય તેથી રાઈટ બેલેન્સ ડાયટ હીલિંગમાં મદદ કરે, એનર્જી લેવલને મેન્ટેન કરે, તેમ જ માલ ન્યુટ્રિશન થતા પ્રિવેન્ટ કરે.

(3) મેડીકેશન ઇફેક્ટિવનેસ

ઇનહેસીંગ મેડિકેશન રિસ્પોન્સ

કેટલીક મેડીકેશનને સ્પેસિફિક ડાયટ સાથે લેવામાં આવે છે જેથી તેની ઈફેક્ટીવનેસ વધુ આવે. વેલ ડિઝાઇન કરેલા થેરાપીટિક ડાયટ તે મેડિસિનની એક્શન ને સપોર્ટ કરીને ટ્રીટમેન્ટની ઇફેક્ટિવ ને ઈમ્પ્રુવ કરે.

(4) વેઈટ મેનેજમેન્ટ

પ્રોમોટીંગ હેલ્થ વેઈટ

ઓબીસીડી, ડાયાબિટીસ , કાર્ડીઓ વાસ્ક્યુલર જેવી કન્ડિશનમાં થેરાપીટ ડાયટ પ્રમોટ વેઇટ લોસ ઓર વેઈટને મેન્ટેન રાખે. આ રિસ્ક ફેક્ટરને મેનેજ કરવામાં હેલ્પ કરે અને ઓવર ઓલ હેલ્થને ઈમ્પ્રુવ કરે.

(5) બ્લડ સુગર કંટ્રોલ
ડાયાબિટીસ મેનેજમેન્ટ
ડાયાબિટીસ જેવી કન્ડિશનમાં બ્લડ સુગર લેવલને મેન્ટેને રાખવું જરૂરી છે તેથી ડાયાબિટીસ પેશન્ટ માટે એવું થેરાપીટ ડાયટ આપવામાં આવે છે કે જેનું ફોકસ બોડીની રિક્વાયરમેન્ટ પ્રમાણે કાર્બોહાઈડ્રેટ મળી રહે અને લો ગ્લાઈસેમીક ફૂડ , પ્રમોટ સ્ટેબલ બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ.

(6) ડાઈજેસ્ટિવ હેલ્થ
મેનેજિંગ ગેસ્ટ્રો ઇન્ટેસ્ટાઇન ડીસ ઓર્ડર

ઈરીટેબલ બોવેલ સિન્ડ્રોમ, ઇન્ફ્લામેન્ટ્રી બોવેલ ડિસિઝ, સિલીયાક ડીસીસ જેવી કન્ડિશનમાં ટ્રીગર ફૂડ ને અવોઈડ કરી કન્ડિશનને મેનેજ કરવામાં આવે છે જે ગટની હેલ્થને પ્રમોટ કરે છે.

(7) રેડિયુસિંગ ઇન્ફાર્મેશન

એન્ટી ઇન્ફલા મેટ્રી ડીસીસ
આર્થરાઇટિસ જેવી ઇન્ફ્લામેટરી ડીસીઝમાં થેરાપીટિક ડાયટ દ્વારા ઇન્ફ્લામેશનને રીડયુઝ કરી શકાય. આ ડાયટમાં એન્ટી ઇન્ફ્લામેન્ટરી ફૂડ અને ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ હોય છે.

(8) સપોર્ટિંગ ઓર્ગન ફંકશન

કિડની ઓર લીવર ડિસઓર્ડર

કિડની અને લીવર ડિસીઝ જેવી કન્ડિશનમાં એવો થેરાપીટિક ડાયટ આપવામાં આવે છે જે ઓર્ગનના વર્ક લોડ ને રીડ્યુસ કરે.દા.ત
લો પ્રોટીન ડાયટ તે કિડની ડીસીઝ જેવી કન્ડિશનમાં રિકમન ડેટ કરવામાં આવે છે.

(9) એન હેસિંગ ઇમ્યુન ફંક્શન

ન્યુટ્રીશનલ રિચ ડાયટ

એડીક્વેટ ન્યુટ્રીશનલ ડાયટ ઇમ્યુન સિસ્ટમને સપોર્ટ કરે છે સ્પેશ્યલી ડ્યુરીંગ ઇલનેસ.

ડાયટમાં વિટામીન રીચ, મિનરલ, એન્ટી ઓક્સીડન્ટ છે બોડીને ઇન્ફેક્શન સામે ફાઈટ કરવામાં અને રિકવરીમાં હેલ્પ કરે છે

(10) પ્રિવેન્ટીંગ કોમ્પ્લીકેશન

રેડિયુસ રિસ્ક ફેક્ટર

થેરાપ્યુટીક ડાયટ ક્રોનીક ડિસિઝના ફેક્ટરને રીડયુઝ કરે તેમ જ પ્રિવેન્ટ કોમ્પ્લીકેશન એન્ડ ઇમ્પ્રુવ લોંગ ટર્મ આઉટ કમ.

હેલ્થ કેર પ્રોફેશનલ દ્વારા જે તે પર્સન અને નીડ, પ્રિફરન્સ અને મેડિકલ રિક્વાયરમેન્ટ પ્રમાણે થેરાપીટિક ડાયટ પ્લાન કરવો.

👀 c. Metabolic Acidosis -મેટાબોલીક એસિડોસીસ

મેટાબોલિક એસિડોસીસ

મેટાબોલિક એસીડોસી સ એ એક મેડિકલ કન્ડિશન છે .જેમાં એસિડ અને બેઇઝનું ઇ મબેલેન્સ થાય છે. જેથી બોડીમાં એસિડનું પ્રમાણ વધી જાય છે અને બેઇઝ બોડી માંથી લોસ થઈ જાય છે.

આ કન્ડિશન જ્યારે બોડીમાં એસિડ એક્યુમિલેશન થાય છે અને બાયકાર્બોનેટ અને બેઇઝ નું લેવલ ઓછું થાય છે.

1.કોઝ ( cause)

• એસિડ નું પ્રોડક્શન વધી જાય છે.
  __ડાયાબિટીક કીટો એસીડોસીસ, લેક્ટીક એસિડોસિસ અને ઘણા બધા પ્રકારના પોઇઝન ના લીધે જોવા મળે છે.
• એસિડનું નિકાલ ઓછો થવો.
  __કિડની નું ફંક્શન અલ્ટર થવાના કારણે બોડીમાં એસિડનું રીટેન્શન થાય છે .જેથી મેટાબોલિક એસિડોસિસ થાય છે.
• બાય કાર્બોનેટ નો લોસ થવો.
  __ડાયરિયા ના કારણે બોડીમાંથી બાય કાર્બોનેટનો લોસ થાય છે જેના કારણે ઇમબેલેન્સ થાય છે. 2.. મેટાબોલીક એસિડોસિસ સાથે સંકળાયેલી કેટલીક કોમન કન્ડિશન…

ડાયાબિટક કીટો એસીડોસીસ લેક્ટિક એસિડોસિસ
રીનલ ફેઇલિયર ડાયરિયા
_પોઇઝનીંગ( દા. ત. મિથેનોલ ઈથીલીન ગ્લાયકોલ.)

3.સીમટમ્સ (લક્ષણો)
_ રેપીડ બ્રિધિંગ (કુસુમલ રેસ્પિરેસન) થાક લાગે કન્ફ્યુઝન જોવા મળે _ હેડ એક થાય
_ નોઝિયા અને વો મીટીંગ _વિકનેસ

4.ડાયગ્નોસ્ટિક ટેસ્ટ

__બ્લડ ગેસનું એનાલિસિસ: બ્લડમાં કાર્બન ડાયોક્સાઇડ નું પ્રેશર ,બાયકાર્બોનેટ લેવલ ,અને બ્લડની PH ને મેજર કરવી.

__બ્લડ ટેસ્ટ: ઇલેક્ટ્રોલાઇટ લેવલ, કિડની ફંક્શન અને બીજા તેને લગતા પેરામીટર્સ અસેસ કરવા.

__યુરીન એનાલિસિસ: યુરિનમાંથી નિકાલ થતાં એસિડનું ઇવાલ્યુએશન કરવું.

5.ટ્રીટમેન્ટ
અન્ડરલાઇન કોઝને ટ્રિટ કરવા. ડીહાઇડ્રેશનની ટ્રીટ કરવા ઇન્ટ્રાવિનસ ફ્લુઇડ એડમિનિસ્ટર કરવું.
જો બ્લડમાં PH વધારે હોય તો તેવા કેસમાં સોડિયમ બાયકાર્બોનેટ આપવું. ડાયાબિટીસ અને કિડની ડીસ ફંક્શન જેવા ફેક્ટરનું મેનેજમેન્ટ કરવું.

6.પ્રોગનોસીસ

કન્ડિશન ને કેવી રીતે ટ્રી ટ કરેલ છે અને કન્ડિશનની સિવિયારીટી કેટલી છે તેના ઉપર પ્રોગ્નોસિસ ડિપેન્ડ કરે છે.

જો ટીટ કરવામાં ન આવે તો આ લાઇફ થ્રીટનિંગ થઈ શકે.

મેટાબોલિક એસિડોસિસ મેડિકલ ઈમરજન્સી છે. તેની નોંધ લેવી જરૂરી છે. અને તે વ્યક્તિગત અનુભવી લક્ષણો થતાં મેડિકલ અટેન્શન તરત જ આપવું.

કોઝ પ્રમાણે તેને ડાયરેક્ટ ટ્રીટમેન્ટ આપી એસિડ બેઇઝ ઇમ બેલેન્સ કરેક્ટ કરવું .અને કોમ્પ્લિકેશન પ્રિવેન્ટ કરવું.

એક્યુરેટ ડાયગ્નોસીસ અને એપ્રોપ્રિએટ મેનેજમેન્ટ માટે હેલ્થ કેર પ્રોફેશનલ સાથે હંમેશા કન્સલ્ટ કરવી.

👀 d. Pre-operative nursing management -—પ્રી—ઓપરેટીવ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ

પ્રી ઓપરેટિવ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ દર્દીના કેર નો કૃશિયલ આસ્પેક્ટ છે. તે સર્જરી માટે ડિસિઝન સાથે અને ઇમિડીયેટ પ્રી ઓપરેટિવ પિરિયડ થી એક્સટેન્ડ છે. આનો ગોલ સર્જીકલ પ્રોસિજર કરવા માટે દર્દીને ફિઝિકલી અને ઈમોશનલી પ્રીપેર કરવાનો છે.

પ્રિ -ઓપરેટિવ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ ના સ્ટેપ:

1.અસેસમેન્ટ
કોમ્પ્રીહેન્સિવ નર્સિંગ અસેસમેન્ટ જેમાં દર્દીની મેડિકલ હિસ્ટ્રી, કરંટ મેડીકેશન ,એલર્જી અને કોઈ બીજી હેલ્થ કન્ડિશનનો સમાવેશ થાય છે.
દર્દીનો સાયકોલોજીકલ અને ફિઝિયોલોજીકલ સ્ટેટસ અસેસ કરવું. જેમાં વાઈટલ સાઇન લેબોરેટરી રીઝલ્ટ અને ઈમોશનલ well being નો સમાવેશ થાય છે.

2.એજ્યુકેશન
સર્જરીના પર્પઝ, પ્રોસિજર, પોટેન્શિયલ રિસ્ક ,ફાયદા અને અલ્ટરનેટીવ વગેરેની ડિટેલમાં ઇન્ફોર્મેશન દર્દીને પ્રોવાઇડ કરવી.
પ્રિ – ઓપરેટિવ અને પોસ્ટ ઓપરેટિવ પ્રોસેસ એક્સપ્લેન કરવી. જેમાં કોઈપણ જરૂરી લાઈફ સ્ટાઈલ મોડીફીકેશન અથવા રીસટ્રીક્સન.
દર્દીને સમજવું અને પ્રોસિજર ની કન્સન્ટ લેવી.

3.કન્સન્ટ ની જાણ કરવી
ઇન્ફોર્મેશન પ્રોવાઇડ કર્યા બાદ વેરીફાઈ કરવું કે દર્દીએ સમજીને વેલીડ માહિતી પરથી સાઇન કરેલી છે .દર્દીને સર્જરી પ્રત્યે કોઈ પ્રશ્ન હોય તો જાણવો.

4.પ્રી ઓપરેટિવ ટેસ્ટિંગ
જરૂરી પ્રિ -ઓપરેટિવ ડાયગ્નોસ્ટિક ટેસ્ટ કમ્પ્લીટ થયેલા છે તેનું કોઓર્ડીનેટ કરવું જેવા કે બ્લડ વર્ક, ઈમેજીંગ, અને ઇલેક્ટ્રો કાર્ડિયોગ્રામ.
સર્જીકલ ટીમ સાથે ટેસ્ટના રીઝલ્ટનું કમ્યુનિકેશન કરવું.

5.મેડીકેશન નું મેનેજમેન્ટ
દર્દીની કરંટ મેડીકેશન ના રીવ્યુ કરવા અને સર્જન અથવા અનેસ્થેસી યોલોજીસ્ટ દ્વારા ડીસ કંટીન્યુ અથવા મેનેજ કરવી.
Prescription મુજબ પ્રિ – ઓપરેટિવ મેડિકેશન એડમિનિસ્ટર કરવી જેવી કે પ્રોફાઈલેક્ટિક એન્ટિબાયોટિક્સ અથવા ચિંતા રીડ્યુસ કરવાની મેડીકેશન.

6.NPO (નીલ પર ઓરલ) ગાઈડલાઇન્સ
પ્રિ – ઓપરેટિવ ફાસ્ટિંગ ગાઇડલાઇન્સ મુજબ દર્દીને સુચના આપવી કે ફૂડ કે ડ્રિંક ન કરે .જે એનેસ્થેસિયા વખતે એસ્પીરેટ ના પ્રિવેન્શન માટે છે.

7.હાઈઝીન અને સ્કીન પ્રિપેરેશન
સર્જરી પહેલા દર્દી એન્ટી માઇક્રોબીયલ શોપની સૂચના આપવી તે સર્જીકલ સાઈડ ઇન્ફેક્શનના રિસ્ક ને રિડ્યુસ કરવામાં મદદ કરે છે.
હોસ્પિટલ પ્રોટોકોલ પ્રમાણે સર્જીકલ ભાગે સ્કિનની પ્રોપર પ્રીપેરેશન થઈ છે તેની નોંધ લેવી.

8.દર્દીનું કોમ્ફર્ટ અને સેફ્ટી
જોવું કે દર્દી કમ્ફર્ટેબલ છે અને હોસ્પિટલ ગાઉન ડ્રેસમાં છે. દર્દી ફોલ ડાઉન ન થઈ જાય તે માટે દર્દીને મોબિલિટી અને એબિલિટી થી સરખું મુવ કરવું.

9.પ્રી ઓપરેટિવ ચેક લિસ્ટ
આમાં જરૂરી પ્રિપેરેશન કમ્પ્લીટ થઈ છે તે જોવું.
અવેલેબલ અને જરૂરી સાધનો રેડી છે અને સપ્લાયનું વેરીફાઈ કરવું.

10.ઈમોશનલ સપોર્ટ
દર્દીની ચિંતા ને જાણી અને તેને ઈમોશનલ સપોર્ટ આપવો અને અશ્વાસન આપવું.
દર્દી પોતાની ચિંતા અને ડર એક્સપ્રેસ કરે તે માટે તેને એન્કરેજ કરવા.

11.કમ્યુનિકેશન
સર્જીકલ ટીમ સાથે ઇફેક્ટિવ કોમ્યુનિકેશન મેન્ટેન કરવું. જેમાં સર્જન, એનેસ્થે શિયોલોજિસ્ટ અને બીજા હેલ્થ કેર પ્રોફેશનલ જે દર્દીની કેર કરે વગેરેનો સમાવેશ થાય છે .
દર્દી અને તેના ફેમિલી જાણે છે અને પ્રોસેસમાં સમાવેશિત છે તેની નોંધ લેવી.

12.ડોક્યુમેન્ટેશન
મેડિકલ રેકોર્ડમાં બધા જ પ્રિ ઓપરેટિવ અસેસમેન્ટ, ઇન્ટરવેન્શન અને દર્દીનું એજ્યુકેશન વગેરે ડોક્યુમેન્ટ કરવા.

દર્દી ના સ્ટેટસ અને તેની કોઈ સ્પેસિફિક જરૂરિયાત પ્રમાણે પોસ્ટ એનેસ્થેસિયા કેર યુનિટ (PACU) ટીમ સાથે ક્લીયરલી કમ્યુનિકેશન કરવું.

એ યાદ રાખવું કે વ્યક્તિગત દર્દીની અલગ અલગ જરૂરિયાત હોય છે અને પ્રિ ઓપરેટિવ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ પણ સ્પેસિફિક સર્જીકલ પ્રોસિજર અને દર્દીનું હેલ્થ સ્ટેટ્સ.
ઇફેક્ટિવ કેર અને સેફટી માટે હેલ્થ કેર પ્રોવાઇડર સાથે કોઓર્ડીનેશન કરવું જરૂરી છે.

Q-5 Answer the following:- નીચેનાના જવાબ આપો.

👀 a. Write the sources of drugs. દવાઓના ઉત્પત્તી સ્થાનો લખો.

ડ્રગને વેરિયસ સોર્સિસ માંથી ઓબટેન કરવામાં આવે છે. જે બાયોલોજીકલ ,મિનરલ અને સિન્થેટિક સોર્સિસ હોય છે.

બાયોલોજીકલ સોરસીસ

(1) પ્લાન્ટ (Plant):

પ્લાન્ટ માંથી નેચરલી અને સિન્થેટિક પ્રોસિજર દ્વારા ડ્રગ બનાવવામાં આવે છે. તે પ્લાન્ટ ના પર્ટિક્યુલર પાર્ટમાંથી મેડિસિન બનાવવામાં આવે છે

રૂટ માંથી બેલા ડોના ડ્રગ બનાવવામાં આવે છે.

લીવ્સ માંથી ડિજિટલ ડ્રગ બનાવવામાં આવે છે.

ફ્રુટ માંથી સેના ડ્રગ બનાવવામાં આવે છે તેમજ ડીગો ક્ષીન, મોરફીન અને ક્વીનોન જેવી ડ્રગ પ્લાન્ટ માંથી બનાવવામાં આવે છે.

(2) એનિમલ પ્રોડક્ટ:

એનિમલ પ્રોડક્ટ નો હ્યુમન કેમિકલ તરીકે યુઝ કરવામાં આવે છે જેમ કે ઇન્સ્યુલિન, થાઇરોડ ગ્રોથ હોર્મોન, હિપેરીંગ, કોલ્ડ લીવર ઓઇલ , જે એનિમલ પ્રોડક્ટ દ્વારા બનાવવામાં આવે છે.

તેમજ સર્ટન એન્ટીબાયોટિક ડિફરન્ટ ટાઈપના માઇક્રો ઓર્ગેનિઝમમાંથી ઓબટેન કરવામાં આવે છે.

પેનિસિલિન ડ્રગ તે તેની પેનીસીલીયમ નોટેટમ માંથી બનાવવામાં આવે છે.

બીસીજીવ વેક્સિન એમ બોવીસ સોર્સ માંથી બનાવવામાં આવે છે.

(3) મિનરલ એન્ડ ઓઇલ:

ડિફરન્ટ મિનરલ્સ માંથી ડ્રગ નું મેન્યુફેક્ચરિંગ કરવામાં આવે છે.

મિનરલ્સ જેવા કે આલ્બ્યુમિનિયમ, આયર્ન, ફ્લોરાઈડ, મેગ્નેશિયમ, કોપર આયોડિન જેવા અનેક મિનરલ માંથી ડ્રગ બનાવવામાં આવે છે. જે ઘણી બધી ડીસીઝ ને ક્યોર કરે છે.

ઓઇલ જેમકે લિક્વિડ પેરાફીન તે પરગેટિવ તરીકે યુઝ કરવામાં આવે છે.

(4) હ્યુમન:
કેટલીક ડ્રગ મેન માંથી મેળવવામાં આવે છે જેમાં બ્લડ માંથી ઈમ્યૂનો ગ્લોબ્યુલીન, ઇન્ટિરિયરિ પિટ્યુટરી માંથી ગ્રોથ હોર્મોન, પ્રેગનેટ વુમનના યુરિનમાંથી ક્રોનિક ગોનાડો ટ્રોફીન વગેરે.

(5)પ્રોડક્ટ ઓફ જીનેટીક એન્જિનિયરિંગ

મેની ડ્રગ ડીએનએ ટેકનોલોજી દ્વારા સેલ કલ્ચર માંથી ડ્રગ બનાવવામાં આવે છે જેમ કે હ્યુમન ઇન્સ્યુલિન.

હાઇબ્રીડોમા ટેકનિક દ્વારા હાઇબ્રીડોમા એન્ટીબાયોટિક મેળવવામાં આવે છે.

સિન્થેટિક
મોસ્ટ ઓફ ડ્રગને સિન્થેટિકલી પ્રિપેર કરવામાં આવે છે જેમાં સલ્ફોનામાઈડ ,એસ્પિરિન અને મેપાક્રાઇન નો સમાવેશ થાય છે.

👀 b. What are the possible causes of epilepsy
એપિલેપ્સી (ખેંચના) કારણો લખો.

એપી લેપ્સી એટલે રી-કરંટ સીઝર (Recurrent-Siezure).

1. જિનેટિક ઇન્ફ્લુઅન્સ-Genetic Influence
2. બ્રેન એસેપસીસ-Brain asepsis
3. બ્રેન ટ્યુમર
4. ડિમેન્સીયા-Dementia
5. ઇમ્બેલન્સ ઓફ ન્યુરો ટ્રાન્સમીટર.-Imbalance of neurotransmitters.
6. સ્ટ્રોક
7. બ્રેન ડેમેજ ફ્રોમ ઇલનેસ એન્ડ ઇન્જરી.
8. કંજેનાઈટર એબ નોર્માલિટી.
9. ઇન્ફેક્શન ઓફ ગ્રીન સર્ચ એજ મેનીનજાઈટીસ
10. સર્ટેન જીનેટિક સિન્ડ્રોમ.
11. ઓટો ઇમ્યુન એપિલેપસી.
12. મેટાબોલીક કોસ
13. લેક ઓફ ઓક્સિજન ડ્યુરીંગ બર્થ.
14. લો લેવલ ઓફ બ્લડ સુગર ,બ્લડ કેલ્શિયમ, બ્લડ મેગ્નેશિયમ.
15. બ્લીડિંગ ઇન બ્રેન.
16. મેટરનલ ડ્રગ યુઝ.
17. કોરટિકલ ડિસ્પ્લેસિયા.
18. બ્રેન ટીશ્યુ.
19. ઓવરડોઝ ઓફ એનટી ડિપ્રેશન.
20. એક્સપોઝર ટૂ લીડ
21. ડ્રગ વિડ્રોવલ સ્ટેટ.

👀 c. Explain the role of a nurse in organ donation of brain dead person.
બ્રેઈન ડેડ માણસનો અંગ દાનમાં નર્સનો રોલ સમજાવો

ઓર્ગન ડોનેશન માં નર્સ નો એસ એસેનસીયલ રોલ હોય છે.

ઓર્ગન ડોનેશન એક એવી પ્રોસેસ છે જેમાં ડોનરમાંથી સર્જીકલ પ્રોસેસ દ્વારા ઓર્ગન ને બીજા લાઈવ પર્સનમાં ટ્રાન્સમિટેશન કરવામાં આવે છે.

એક ડોનર આઠ લોકોના લાઈફ બચાવી શકે છે. નર્સ ને ઓર્ગન ડોનેશન શું છે, શા માટે જરૂરી છે, કેવી રીતે ઓર્ગન ફેલ યોર ને હેલ્પ કરે છે ,તેની પ્રોસેસ શું છે ,તેમજ પ્રોસિજર માં નર્સ નું શું રોલ છે તેનું ડીપ નોલેજ હોવું જોઈએ.

આઇડેન્ટિફિકેશન એન્ડ એસેસમેન્ટ નર્સ તે સ્યુટેબલ ઓર્ગન ડોનરને આઈડેન્ટીફાય કરી તેની મેડિકલ હિસ્ટ્રી અને ક્લિનિકલ ક્રાઈટેરિયાને અસેસ કરે છે.

બ્રેઇન ડેથ પર્સન ના ફેમિલી મેમ્બર ને ઓર્ગન ડોનેશન વિશે કાઉન્સિલિંગ પ્રોવાઇડ કરે છે.

કોમ્યુનિકેશન

નર્સ તે ડોનરના ફેમિલી મેમ્બર અને ઓર્ગન પ્રોકૂરટમેન્ટ ટીમ વચ્ચે કમ્યુનિકેશન ફેસીલીટી પ્રોવાઈડ કરે છે તેમજ ઇન્ફોર્મેશન પ્રોવાઈડ કરે છે.

ફેમિલી મેમ્બર સાથે કોમ્યુનિકેશન કરીને ઈમોશનલ સપોર્ટ આપે છે.

ડોનર કાર્ડમાં તેના ગાર્ડિયન ની સિગ્નેચર લે છે.

કોલાબરેશન નર્સ તે અધર હેલ્થ કેર ટીમ જેવી કે ફિઝિશિયન અને અધર હેલ્થ કેર પ્રોફેસનલ સાથે કોલાબરેટ કરે છે જેથી ઓર્ગન ડોનેશન ની પ્રોસિજર ને પ્રોપર મેનેજમેન્ટ કરી શકે.

ડોક્યુમેન્ટેશન નર્સ તે ક્લિનિકલ ડિટેલ અને ઓલ પ્રોસેસ નું એક્યુરેટ ડોક્યુમેન્ટેશન કરે છે જેથી લીગલ અને ઈથીકલ પ્રોબ્લેમ થતાં ડિવેન્ટ કરી શકીએ.

ઓર્ગન પ્રિઝર્વેશન નર્સ તે ડોનર ની ફિઝિયોલોજિકલ સ્ટેબિલિટીને મેન્ટેન કરવામાં હેલ્પ કરે છે જેથી ઓર્ગન ના ફંકશનને ટ્રાન્સપ્લાન્ટેશન થાય ત્યાં સુધી પ્રિઝર્વ કરી શકીએ.

સપોર્ટ ફોર ફેમિલીઝ ડોનરની ફેમિલી માટે આ ડિફિકલ ટાઈમ હોય છે તેથી નર્સ તેને સાયકોલોજીકલ સપોર્ટ આપે છે તેમજ ઓર્ગન ડોનેશન ની પ્રોસેસને એક્સપ્લેન કરી તેના ઓલ ડાઉટ ને ક્લિયર કરે છે.

કોઓર્ડીનેશન નર્સ તે અધર ટીમ સાથે કોર્ડીનેશન માં રહે છે ડોનરના આઈડેન્ટીસ થી લઈને ટ્રાન્સ પ્લાન્ટેશન સુધી.

પોસ્ટ ડોનેશન કેર

આફ્ટર ડોનેશન પ્રોપર ડોક્યુમેન્ટેશન અને કેર કરે છે તેમજ ફેમિલીને આ ગ્રીફમાંથી રીલીવ કરવા ઇમોશનલ સપોર્ટ આપે છે.

ટ્રાન્સપ્લાનટેડ માં કોલ્ડ સ્ટોરેજ માં રિઝર્વ કરીને રેસીપી એન્ડ સુધી ટ્રાન્સફર કરવામાં હેલ્પ કરે છે.

👀 Q-6 A. Fill in the blanks:- ખાલી જગ્યા પુરી:-

1. Normal potassium level in blood serum is____
   લોહીમાં પોટેશિયમનું સામાન્ય પ્રમાણ __હોય છે. (3.5-5.0mEq/L)
2. Tidal volume & vital capacity of lungs are measured by___instrument
   ટાઇડલ વોલ્યુમ અને વાઇટલ કેપેસીટી_સાધન દારા મપાય છે.(સ્પાયરોમેટ્રી-Spirometery)
3. Presence of blood in stool is known as____
   સ્ટુલ (ઝાડા) માં લોહીની હાજરી__તરીકે ઓળખાય છે.(હિમે ચેજીયા-Hematochezia)
4. Enlargement of liver is called___
   લીવર (યકૃત) નું મોટું થવું તેને__કહે છે.(હિપેટોમેગાલી-Hepatomegaly)
5. Removal of one lobe in the lungs is called____
   ફેફસાના એક લોબ (ભાગ) ને દુર કરવો તેને__કહે છે. (લોબેકટોમી-Lobectomy)

👀 B . State whether following statements are True or Flase.
નીચેના વિધાનો ધાનો ખ ખરાં છે કે ખોટાં તે લખો.

1. Inflammation of vein wall is called phlebitis,
   વેઈનની વોલના ઇન્ફલામેશન ફલેબાઇટીસ કહે છે -✅
2. Glass glow coma scale is used to check level of unconsciousness.
   ગ્લાસગ ગો કોમા સ્કેલ ભાન અવસ્થાનું લેવલ ચકાસવા માટે વપરાય છે. ✅
3. Injection atropine increases bronchial secretion.
   ઇન્જેકશન એટ્રોપીન એ બ્રોન્કીઅલ સ્તાવ વધારે કરે છે.❌
4. Projectile vomiting is occurring in pyloric stenosis.
   પાયલોરીક સ્ટીનોસીસમાં પ્રોજેકટાઈલ વોમિટીંગ થાય છે.-✅
5. Antibiotic drugs decreases infection and Inflammation.
   એન્ટીબાયોટીક ડ્ર્ગ્સ ઇન્ફેકશન અને ઇનફ્લામેશન ને ઘટાડે છે.-✅

👀 C Match the following:-નીચેના જોડકા જોડી:-

A B

1-4 =1.Injection Heparine ઇન્જેકશન હીપેરીન 1 Coughing in the morning સવારમાં ખાંસી આવી

2-5 =2.Lithotomy લીથોટોમી 2 Rectum Examination રેકટમ ની તપાસ

3-1 =3.Emphysema એમ્ફીસીમા 3 Auto immune Disorder ઓટા ઇમ્યુન ડિસોર્ડર

4-2 =4.Proctoscope પ્રોકટીસ્કોપ 4 Anti Coagulant એન્ટી કોએગ્યુલન્ટ

5-3 =5.Hypothyroidism હાઇપોથાઇરોડીઝમ 5 Surgery in perineal area પેરિનીઅલ ભાગમાં સર્જરી