MSN-1-2016

Q-1. 47 years old patient admitted in Medical ward with chronic renal failure. 47વર્ષ ના પેશન્ટ ને ક્રોનિક રીનલ ફેલ્યોર્ર સાથે મેડીકલવોર્ડમાં  દાખલ કરવામાં આવ્યા છે

Q.1 A. Define the chronic renal failure . 02 ક્રોનિક રીનલ ફેલ્યોર્ર ની વ્યાખ્યા આપો

Definition :-

 આ એક  ઇરિવર્સિબલ રીનલ ડીઝીઝ છે. જેમા પ્રોગ્રેસીવલી રીનલ ફંક્શન લોસ થાય છે. જે કોઇ બીજા ડીઝીઝના કારણે જોવા મળે છે.

આ કન્ડિશન મા એક્યૂટ રિનલ ડીસીઝ ને સમયસર ટ્રીટ ના કરવામા આવે ત્યારે ધીરે ધીરે કિડની નું ફંક્શન ઘટતુ જવાના લીધે જોવા મળતી એક ક્રોનિક કન્ડિશન છે. જેમા કિડની બ્લડ નુ ફિલટ્રેશન કરવામા નિષ્ફળ જાય છે અને વેસ્ટ પ્રોડકટ બ્લડ મા જમા થાય છે.

Q.1 b.Write the signs and symptoms of chronic renal failure. ક્રોનિક રીનલ ફેલ્યોર્ર ના ચિહનો અને લક્ષણો જણાવો 04

• પ્રોટીન્યુરિયા
• ઓલિગુરિયા
• એનુરિયા
• સિવીયર એડીમા
• રેટિનોપેથી
• હાયપોનેટ્રેમિયા
• હાયપરકલેમિયા
• હાયપરટેન્શન
• મેટાબોલિક એસિડિસિસ
• સેલ અને  ક્રિસ્ટલ્સ ઈન યુરીન
• યુરેમિક બ્રીથ
• એનિમિયા
• પલ્મોનરી એડીમા
• વીકનેસ
• ડાયેરિયા
• ફીવર
• અન કોનસિયસનેસ અથવા ડીઝીનેસ
• સિસ્ટમિક ઇન્ફેક્શન

C. Describe the nursing management of patient with chronic renal failure ક્રોનિક રીનલ ફેઈલ્ચાર વાળા પેશન્ટનું નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ વર્ણવો 06

1. Pain :-

• દર્દી ને ડોક્ટર ઑર્ડર મુજબ એનાલજેસીક આપવામા આવે છે
• દર્દી ને યોગ્ય પોઝિશન આપવામા આવે છે
• દર્દી ને યોગ્ય સમયે એન્ટિ બાયોટિક આપવામા આવે છે
• દર્દી માં દુખાવો ઓછો કરવા માટે ડાયવરઝનલ થેરાપી આપવી  જેમકે પુસ્તક આપવી
• સીવીયર દુખાવા માં ડોકટર ને ઇન્ફોર્મ કરવું અને જરૂર જણાય તો ઓપોઈડ આપવા જોઈએ

દાત – મોરફિન સલ્ફેટ

• Fluids overload and electrolyte imbalance:-

• દર્દી મા ઓવર લોડ અથવા ઇલેક્ટ્રોલાઇટ ઈમ્બેલેન્સ માટે તપાસ કરવી જોઈએ અને સોજા માટે તપાસ કરવી અને મોનીટર કરવુ જોઈએ
• દર્દી ને ડોકટર ઓર્ડર મુજબ ડાયુરેટિક આપવી જોઈએ
• દર્દી ને ઓછા મા ઓછુ પ્રવાહી લેવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા જોઇએ
• પીટિંગ એડીમા ની નોધ કરવી જોઈએ
• દર્દી નો ઇન્ટેક અને આઉટપુટ ચાર્ટ મેનટેન કરવો જોઈએ
• જો જરૂર જણાય તો ડોકટર ઓર્ડર મુજબ ઇલેક્ટ્રોલાઇટ પણ આપવામા આવે છે
• દાત :- kcl, mgso4

• Altered nutrition less than body requirement:-

• દર્દી નુ નિયમિત પણે બ્લડ ગ્લુકોઝ લેવલ ચેક કરવુ
• દર્દી ને હાઈકેલરી, લો પ્રોટીન,લો અથવા નો સોલ્ટ , ઓછુ પ્રવાહી આપવુ જોઈએ
• દર્દી ને વિટામિન અને આયર્ન સપલીમેન્ટ આપવા જોઇએ
• ફાઈબર ડાયટ પર્યાપ્ત માત્રામા આપવો જોઈએ

• Anxiety:-

• દર્દી અને તેમના સગાવ્હાલા ને હોસ્પિટલ સેટઅપ વિષે જણાવવુ
• જો દર્દી મા કોઈ પ્રોશિઝર કે ટેસ્ટ કરવાનો હોય તો તેના વિષે જણાવવુ
• જો શકય હોય તો દર્દી સાથે એક સગા ને રહેવા ની અનુમતિ આપવી જોઈએ
• દર્દી ને નામ થી બોલાવવા જોઇએ
• દર્દી ના દરેક પ્રશ્નો ના જવાબ શાંતી થી અને હકારાત્મક રીતે આપવા જોઇએ

• Restlessness:-

• દર્દી ને કમફોર્ટબલ પોઝિશન આપવી જોઈએ
• જો દર્દી ને શ્વાસ લેવા મા તકલીફ પડે તો ઓક્સીજન આપવો જોઈએ
• જો દર્દી લાંબા સમયથી એડમિટ હોય તો એર મેટ્રેસ આપવુ જોઈએ
• દર્દી ની પોઝિશન બદલતા રહેવુ જોઈએ કે જેથી પ્રેશર સોર થતા અટકાવી શકાય
• દર્દી ને ડાયુરેટીક દવાઓ મોર્નિંગ મા જ આપવી જોઈએ.

•   Prevent Complication:-
• દર્દી ને બધી જ દવાઓ યોગ્ય સમયે આપવી જોઈએ
•  વાઇટલ સાઈન ચેક કરવા જોઇએ અને તેની નોંધ કરવી જોઈએ
• દર્દી ની દરેક પ્રોબેલમ ને સાંભળવા જોઇએ અને જો કોઈ કોમપલિકેશન જણાય તો તરતજ ડોક્ટર ને જાણ કરવી જોઇએ
• દર્દી ની નજીક જ ઇમરજનસી ટ્રે તૈયાર રાખવી જોઈએ.

• Unhygienic condition:-
• દર્દી નું પર્સનલ હાયજીન મેંટેન કરવામા મદદ કરવી જોઈએ
• બાથ માટે સીઝન પ્રમાણે પાણી આપવુ જોઈએ
• દર્દી ને રોજ બ્રશ કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવુ જોઈએ
• જો દર્દી જાતે બ્રશ ન કરી શકતુ હોય તો માઉથ કેર કરવી જોઈએ
• દર્દી ની બેડ શીટ ડેયલી બદલવી જોઇએ

• Knowledge deficiency:-

• દર્દી ને ડોક્ટર ના બતાવ્યા પ્રમાણે ડાયટ લેવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા જોઇએ
• દર્દી ને સોલ્ટ રિસ્ટ્રિક્ટેડ ડાયટ આપવો જોઈએ
• દર્દી ને દરેક દવા યોગ્ય સમયે અને સમયસર લેવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા જોઇએ
• દર્દી ને ફોલો અપ માટે પ્રોત્સાહિત કરવો જોઈએ
• દર્દી માં કોઈ કોમ્પલીકેશન જણાય તો તરતજ ડોક્ટર નો કોન્ટેક કરવા માટે કહેવું

આ ઉપરાંત CKD વાડા પેશન્ટ ને ડાયાલિસીસ સમય દરમિયાન ની ખાસ કાળજી લેવી તેમજ ફિસયુંલા હોય તો તેની ખાસ કાળજી લેવી.

ડેયલી વેઇટ રેકોર્ડ કરવો તેમજ મેડિસિન સમયસર લેવા સમજાવવુ.

Q.2 A. Write  the immediate nursing  assessment & nursing management of patient with head injury in Trauma CENTRE 06 ટ્રોમા સેન્ટરમાં હેડ ઇન્જરીના પેશન્ટનું તાત્કાલિક નર્સિંગ અસેસમેન્ટ તથા મેનેજમેન્ટ લખો.

Immediate nursing assessment:-

• કોનસિયસ લેવલ ડિસ્ટર્બ જોવા મળે જેમાં દર્દી ડરાઉઝીનેસ તરફ જાય
• હેડેક, વર્ટિગો, એજીટેશન,અને રેસ્ટલેસનેસ જોવા મળે
• C.S.F.  ઈયર અને નોઝ માંથી લીકેજ જોવા મળે
• સ્કલ ફ્રેકચર
• ઇરેગ્યુલર રેસ્પિરેશન જોવા મળે છે
• કોગનીટીવ ફંક્શન ડેફીસિયન્ટ
• પ્યુપીલરી એબનોર્મલીટી
• ન્યૂરોજેનિક ડેફિસિયટ સડન જોવા મળે
• ઑટોરીયા જે પોસ્ટરિયર બેઝલ સ્કલ ફ્રેકચર છે એવુ બતાવે
• રાઈનોરિયા તે એન્ટીરીયર બેઝલ સ્કલ ફ્રેકચર છે એવું બતાવે છે.

Nursing management:-

• દર્દી નુ ઇન્ટ્રા ક્રેનિયલ પ્રેશર મોનીટર કરવુ જોઈએ અને કોઇ એબનોર્માલિટી જણાય તો તરતજ ડોક્ટર ને જાણ કરવી જોઈએ
• દર્દી નો એરવે મેનેટેન કરવો જોઈએ
• દર્દી ને દર 2 કલાકે ટર્ન કરવુ જોઈએ
• દર્દી ને ડીપ બ્રીથીંગ અને કફીંગ એક્સરસાઈઝ માટે એન્કરેજ કરવુ
• વાઇટલ સાઈન મોનીટર કરવા
• ફ્લુઈડ બેલેન્સ મેન્ટેન કરવી
• પંકચર સાઈટ પર ફર્મ પ્રેશર એપલાય કરવુ જોઇએ
• રેસપીરેશન ની ડેપથ, રીધમ, અને પેટર્ન ચેક કરવી જોઈએ
• દર્દી ને હેડ ઇંજરી પછી શક્ય હોય તો વહેલુ ફીડ આપવુ જોઈએ નહી
• જો દર્દી સ્વેલો ન કરી શકતું હોય તો એન્ટરલ ફીડિંગ આપવું
• ગ્લાસગો કોમા સ્કેલ રેગ્યુલર મોનીટર કરવા
• 30°થી 45° હેડ ને એલિવેટ કરવુ
• દર્દી ના નેક ને ન્યુટરલ પોઝિશન મા રાખવી
• વલસવા મેનુવેયર નો ઉપયોગ કરવો
• વધારે પડતુ સકશન ન કરવું જોઈએ.15 sec થી વધારે ન કરવુ જોઈએ
• પેઈન સ્ટીમ્યુંલાઈ એવોઈડ કરવી જોઈએ
• દર્દી ને હાઇપર વેન્ટિલેટ કરવુ જોઈએ અને SPO2 મેંટેન કરવો જોઈએ
• એક સાથે બધી નર્સિંગ એકટીવિટી ટાળવી જોઈએ
• સીઝર પ્રોટેકશન ના પગલા લેવા જોઇએ
• ગેસ્ટ્રીક અલસરેશન ને અટકાવવા ડોકટર ઓર્ડર મુજબ હિસ્ટામાઇન, બીટા બ્લોકર આપવા

Q.2 B. Write the postoperative nursing management of a patient with chest surgery first 24 hours 06 ચેસ્ટ સર્જરી પછીના પહેલા ચોવીસ કલાકનું પોસ્ટ ઓપરેટીવ મેનેજમેન્ટ લખો

• દર્દી નો એર વે મેંટેન કરવો
• દર્દી ના વાઇટલ સાઈન દર 2 કલાકે ચેક કરવા જેમાં T.P.R,B.P.,
• જરૂર પડે તો સકશન કરવુ
• સર્જરી ની સાઈટ પર બ્લિડિંગ માટે વોચ કરવુ
• શોક માટે અસેસ કરવુ
• દર 4  કલાકે માઉથ કેર કરવી
• ડોકટર ઓર્ડર મુજબ ઇન્ટ્રા વિનસ ફ્લુઈડ આપવુ
• દર્દી ને પોસ્ટ ઓપ્રેટિવ કોમપલિકેશન માટે ચેક કરતા રહેવુ
• ડોકટર ઓર્ડર મુજબ મેડિસન આપવી
• ફૂટ રેઇઝ કરવા
• દર્દી ને ફ્રિકવનટલી પોઝિશન ચેન્જ કરતા રહેવુ
• જો ચેસ્ટ ડ્રેનેજ ટ્યુબ નાખેલ હોય તો ડ્રેનેજ માટે અસેસ કરવુ
• દર્દી માં એનેસ્થેસિયા ના કોમપલિકેશન માટે ચેક કરતા રહેવુ
• દર્દી નું લેવલ ઓફ કોનસિયસનેસ માટે ચેક કરતા રહેવુ
• જરૂર જણાય ટો ઑક્સીજન થેરાપી આપવી
• તેની ડ્રેસિંગ સાઇટ ચેક કરવી અને એસેપ્ટિક ટેકનિક થી ડેયલી ડ્રેસિંગ કરવુ
• તેની ન્યુટ્રીશનલ નીડ ધ્યાને લેવી તેમજ ડૉક્ટર ઓર્ડર મુજબ નીલ બાય માઉથ સ્ટેજ મેન્ટેઈન કરવુ તેમજ ઇનટેક આઉટ પુટ ચાર્ટ મેન્ટેઈન કરવો
• ચેસ્ટ ટ્યુબ માંથી આવતા ડ્રેનેજ નો કલર તથા પેટન્સી ચેક કરતી રહવી
• પેશન્ટ ને અર્લી એમ્બ્યુલેશન માંટે તૈયારી કરાવવી
• પેશન્ટ ને લેગ ની પેસિવ મુવમેન્ટ માંટે સમજાવવુ જેથી સર્જરી પછીના કોમ્પલીકેશન અટકાવી શકાય છે

Q.-3 Answer the following: નોચેના ના જવાબો આપો. 12

A. describe ideal OT setup -આઇડીલ ઓટી સેટ અપ વર્ણવો

• ઓપરેશન થિયેટર મોડર્ન સ્ટાઈલ નુ હોવુ જોઈએ
• રૂમ નુ વાતાવરણ કમ્ફર્ટેબલ હોવુ જોઈએ
• ઇન્ફેક્શન કન્ટ્રોલ થઈ શકે તેવી વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ
• મોડર્ન ઈકવિપમેંટ નો વપરાશ થતો હોવો જોઈએ
• ઓપરેશન થિયેટર હોસ્પિટલ ના બીજા રૂમ ની અલગ હોવુ જોઈએ
• અલગ અલગ ઓપરેશન માટે અલગ અલગ વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ
• ઓપરેશન થિયેટર નું ટેમ્પરેચર જાળવવા માટે આર્ટિફિસિયલ વેંટીલેશન ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ
• 24 કલાક ઇલેક્ટ્રિક સપલાય મળી રહે તેવી વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ
• ઓપરેશન થિયેટર ના દરેક દરવાજા હાઇડ્રોલિક સીસ્ટમ વાળા હોવા જોઈએ
• મોબાઈલ એક્સ રે ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ
• ઓપરેશન થિયેટર મા જરૂરિયાત મુજબ ના બધા રૂમ ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ
• Operation Theater એ રસ્તાથી હોસ્પીટલ સાથે જોડાયેલુ હોવુ જોઈએ.
• Operation Theater ની લાઈટ ફીટીંગ અને ગટર લાઈન અન્ડર ગ્રાઉન્ડ હોવા જોઈએ
• Operation Theater નુ ગ્રાઉન્ડ ફલોરીંગ મારબલ કે કોટાસ્ટોનનુ બનાવેલુ હોવુ જોઈએ.
• ઓ.ટી.ના બારી-દરવાજા વન-વે કાચના હોવા જોઈએ અને પડદા લગાવેલા હોવા જોઈએ.
• ઓ.ટી. ની ફર્સ, દિવાલો અને ફર્નિચર ધોઈ શકાય તેવા હોવા જોઈએ.
• Patient ઓ.ટી. ની અંદર દાખલ થયા પછીથી તે બીજા દર્દીને, ઓપરેશનને કે સ્ટાફ મેમ્બર્સને સહેલાઈથી જોઈ શકે નહી તેવી વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ
• મોબાઈલ લાઈટ તથા સેડોલેસ લાઈટની વ્યવસ્થા પણ હોવી જોઈએ.
• ઓ ટી મા કામ કરતા સ્ટાફ અને સરવન્ટસ સારી રીતે ટ્રેઈન થયેલા હોવા જોઈએ.

      આઈડલ ઓપરેશન થિયેટર માં નીચે મુજબ ના યુનિટ હોવા જોઈએ. ઇન્ફેક્શન ન થાય તેના માટે દર્દી એક બાજુ થી દાખલ થાય અને બીજી બાજુ થી બહાર નીકળે એ રીત ની સુવિધા હોવી જોઈએ.

1. Reception room :-

દર્દી જ્યારે ઓપરેશન થિયેટર મા દાખલ થાય ત્યારે તેને રિસીવ કરવા માટે અલગ રૂમ ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ.

પેશન્ટ એરિયા કમફોર્ટબલ હોવો જોઈએ આ રૂમની દીવાલો કલરફૂલ, પોસ્ટર લગાડેલી હોવી જોઈએ.

એડલ્ટ અને બાળકો માટે રીસેપશન રૂમ ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ. અને રૂમ ની ટેલિફોન વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ. આ રૂમ ઓપરેશન થિયેટર રૂમ થી દુર હોવો જોઈએ આ રૂમ મા નર્સિંગ સ્ટાફ ની ડ્યુટી હોવી જોઈએ

• Changing room :-

  આ રૂમ ઓપરેશન થિયેટર રૂમ થી દુર હોવો જોઈએ . આ રૂમ માં દરેક સ્ટાફ ઓટી ડ્રેસ પહેરે છે

• Anesthesia room :-

આ રૂમ મેઈન ઓપરેશન રૂમ ની સાથે અટેચ હોવો જોઈએ.આ રૂમ મા બેડ , એનેસ્થેસિયા ટ્રોલી અને તે અંગે ના ઇકવીપમેન્ટ હોવા જોઈએ. આ રૂમ મા એનેસ્થેટિક ના સાધનો રાખવા માટે કબ બોર્ડ ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ. આ રૂમ મા ઑક્સિજન, સક્શન મશીન, બી. પી. એપેરેટ્સ,એનેસ્થેટિક ડ્રગ્સ,અને ઇમરજન્સી દવાઓ ની ટ્રે મા પૂરતા પ્રમાણમાં રાખવા. આ રૂમ દર્દી જોઈ ન શકે તે રીતે હોવો જોઈએ

• Scrub room :-

  આ રૂમ મા સર્જન અને સ્ટાફ સ્ક્રબ થાય છે .આ માટે જરૂરી વસ્તુ ઓ જેવી કે એન્ટી સેપ્ટિક લીકવીડ, સોપ, ટોવેલ, મીરર ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ અને હેન્ડ વોશિંગ પ્રોસિઝર માટે મોટી સાઈઝ ની સિંક અને હેન્ડલ વાળો નળ હોવો જોઈએ તેમજ 24 ક્લાક પાણી મળી રહે તેની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ અને આ રૂમ મા સ્ટરીલાઈઝ એપ્રન અને ગલોવ્સ હોવા જોઈએ

• Main operation room :-

ઓટી નો મુખ્ય ભાગ છે કે જ્યા ઓપરેશન કરવા મા આવે છે. આ રૂમ એર કન્ડીશન હોવી જોઈએ આ રૂમ મા દરેક આધુનિક સાધનો જેવા કે સકશન મશીન , મોબાઇલ લાઇટ, મોબાઈલ એક્સ રે, કોટરી મશીન , ઑક્સિજન, એનેસ્થેસિયા ટ્રોલી, ઇમરજન્સી ઇન્જેક્શન ટ્રે, વેન્ટિલેટર વગેરે વસ્તુ ઓ હોવી જોઈએ.

ઓપરેશન મુજબ પોઝિશન આપવા માટે ના તે પ્રમાણે ના ટેબલ હોવા જોઈએ.અને ઓપરેશન ટેબલ ઉપર શેડો લેસ લાઇટ હોવી જોઈએ.

• Preparation room :-

જુદા જુદા ઓપરેશન મુજબ ના સેટ અને ડ્રમ બનાવવા માટે ટબલ તેમજ રેંક ની અલગ થી વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ

• Sterile supply room :-

Sterilize વસ્તુ ઓ રાખવા માટે તથા તેના સપલાય માટે આ રૂમ ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ

• Central sterilization supply unit :-

આ રૂમ ઓપરેશન રૂમ થી દુર હોવો જોઈએ જ્યાં તમામ વસ્તુ ઓ ને સ્ટરીલાઇઝ કરવામાં આવે છે આના માટે ઑટોક્લેવ મશીન હોવું જોઈએ આ રૂમ માં પ્રોપર વેન્ટિલેશન ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ

• Minor operating room :-

 માઇનર પ્રોસિઝર માટે આ અલગ રૂમ ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ

1. Utility room :-

   ઓપરેશન દરમિયાન વપરાયેલા અને ખરાબ થયેલા ઇન્સ્ટ્રુમેંટ, લિનન, ગ્લોવઝ વગેરે ને સાફ કરવા અને તેમજ તેમને અલગ કરવા માટે આ રૂમ ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ

1. Infectious disease operating room:-

  જો ઇન્ફેક્ષિયસ વાળું દર્દી હોયતો તેમના માટે ઓપરેશન કરવા માટે અલગ રૂમ ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ જેથી મેઈન ઓપરેશન રૂમ થી અલગ હોવો જોઈએ જેથી ઇન્ફેક્શન ફેલાતુ અટકાવવી શકાય અને સમયસર રેગ્યુલર ફયુમીગેશન થતું હોવું જોઈએ

12 ) Recovery room :-

    રિકવરી રૂમ નો મુખ્ય હેતુ ઓપરેશન કરેલા દર્દી નુ ટોટલ નર્સિંગ કેર મળી રહે તે માટે હોય છે. આ રૂમ મા કામ કરતા સ્ટાફ ને પોસ્ટ ઓપેરેટિવ અને પોસ્ટ એનેસ્થેટીક કોમપ્લિકેશન નુ નોલેજ હોવું જોઈએ.

આ રૂમ મા રિસકસીટેશન ઇકવીપમેન્ટ, સકશન મશીન, ઇમરજન્સી ડ્રગ્સ,તેમજ ઑક્સિજન ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ પેશન્ટ માટે આધુનિક બેડ ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ કે જથી પેશન્ટ ને યોગ્ય પોઝિશન આપી શકાય અને પોસ્ટ  ઓપરેટિવ માં જરૂરી સાધનો હોવા જોઈએ.

                    અથવા OR

Q.3 a. Advantages and disadvantages of spinal anesthesia. સ્પાઇનલ એનાસ્થસીયાના ફાયદાઓ અને ગેરફાયદાઓ,

ફાયદા:-

• આ ચીપ હોય છે
• પેશન્ટ નુ સેટીશફેકશન સારુ હોય છે
• રેસપીરેટરી કોમ્પલીકેશન નુ રિસ્ક ઓછુ હોય છે
• સુપીરિયર મસલ્સ રિલેક્સ જોવા મળે
• બ્લીડિંગ ઓછુ જોવા મળે
• બોવેલ ફનક્ષન તરતજ રીટર્ન થાય છે
• સર્જરી ના કારણે થતા કોઓગ્યુલેશન ડિસઓર્ડર નો ઇનસીડન્સ ઘટે છે.
• પોસ્ટ ઓપરેટીવ સ્ટે પણ ધટે છે
• પેઈન કન્ટ્રોલ સારી રીતે થાય છે
• નોઝિયા અને વોમિટીંગ ઓછી થાય
• પોસ્ટ ઓપરેટિંવ રિકવરી જલદી થાય છે

Disadvantage:-

• આ પ્રોસિઝર નો સમય એનેસ્થેટિક ની સ્કીલ અને કોમ્પીટન્સ પર આધાર રાખે છે
• અમુક કેસો મા ડ્યુરલ સ્પેસ શોધવામા તકલીફ પડે છે
• હાઇપો ટેન્શન નુ રિસ્ક રહે છે
• સેડેટીવ લોકો મા આ એનેસ્થેસિયા આપી શકતા નથી.
• સ્પાઇનલ કોર્ડ હર્નીએશન ક્યારેક જોવા મળી શકે છે
• બ્રેઇન અને સ્પાઇનલ કોર્ડ ના ભાગે ઇનફેક્શન લાગી શકે છે
• પોસ્ટ એનેસ્થેસિયા હેડેક જોવા મળે છે
• ડાયાફ્રામ થી ઉપર ના ભાગ ના ઓપરેશન માટે ઉપયોગી નથી

Q.3 b. List the complication of diabetes mellitus.- ડાયાબીટીસ મેલાઇટ્સના કોમ્પ્લોકેશન ની યાદી બનાવી

Complication:-

• હાઇપર ઓસ્મોલર હાયપર ગ્લાયસેમીક સ્ટેટ
• ડાયાબીટીસ કીટો એસિડોસિસ
• હાયપો ગ્લાયસેમીયા
• કોરોનરી આર્ટરી ડીઝિઝ
• એધેરોસકેલોરોસીસ
• નેફ્રોપથી
• રેટાઇનોપથી
• હીયરીંગ લોસ
•  હાર્ટ ડીસીઝ
• સ્ટ્રોક
• કિડની ડીસીઝ
• નર્વે ડેમેજ
• આઈ ડેમેજ
• ડાયજેશન પ્રોબેલમ
• ઈરેકટાઇલ ડિશફનકસન
• સ્કીન પ્રોબ્લેમ
• રીકરંટ ઇન્ફેકશન
• ડેન્ટલ પ્રોબેલમ
• ડિલે હીલિંગ

Q.3 c. Write the action and side effect of any two drugs:- નીચેના ટીઇ પણ બે ડ્રગ ની એકશન અને સાઇડ ઇફેકટ લખો

(i) Aminophylline – એમીનોફાલયલીન:-

એક્શન:- એમીનોફાયલીન ડ્રગ્સ તે બ્રોન્કો ડાયલેટર છે. જે બ્રોંકિયલ ટ્યૂબ ના મસલ્સ ને રિલેક્સ કરે છે. જેથી બ્રોંકાય માથી કફ રીલીવ થાય છે. જેના કારણે શ્વાસ સરળતા થી લેવાય છે .

સાઇડ ઈફેક્ટ:-

• ચેસ્ટ પેઈન
• ડીઝીનેસ
• ફેંટિંગ
• ફાસ્ટ, સ્લો, ઇરરેગ્યુલર હાર્ટબીટ
• યુરીંન વોલ્યુમ વધી જાય
• પરસિસ્ટન્ટ વોમિટીંગ
• રેપિડ પલ્સ
• સીઝર
• શેકીનેસ

(ii) Paracetamol – પેરાસીટામોલ

Action:- પેરાસીટામોલ તે એનાલજેસીક તેમજ એન્ટી પાયરેટીક ગ્રુપ ની દવા છે . આની પ્રાઇમરી એક્શન મા પ્રોસ્ટા ગ્લેન્ડીન સીંથેસીસ ને ઇન્હીબીટ કરે છે . અને ડીસેન્ડિંગ સિરોટોજેનિક પાથવે ના કારણે સેન્ટ્રલ એનાલજેસીક ઈફેક્ટ આવે છે .

સાઇડ ઇફેક્ટ:-

• સ્ટમક પેઇન
• ઈન ડાયઝેશન
• મેલેઝ
• નોઝિયા
• વોમિટીંગ
• લો બ્લડપ્રેશર
• ડીઝીનેસ
• દ્રાઉઝીનેસ
• ડાયેરિયા
• લીવર ડેમેજ

(iii) Dexona – ડેકઝોના

Action:- આ એક સ્ટીરોઈડ છે અને એન્ટી ઈનફ્લામેટરી અને ઇમ્યુનોસપ્રેસન્ટ ડ્રગ્સ છે. આ જુદી જુદી મેડીકલ કન્ડીશન જેવી કે રેડનેશ, સવેલીંગ, ટેન્ડરનેસ જેવી ઈનફ્લામેટરી કન્ડીશન ના સીમટોમ્સ  ને રીલીવ કરવા માટે ઉપયોગ થાય છે.

Side effects:-

• વેઇટ ગેઇન
• ઈનડાયજેશન
• સ્લીપ પ્રોબ્લેમ
• માઈલ્ડ મૂડ ચેન્જ
• ફ્લુઇડ રીટેનશન
• ઇન્કરીઝ એપીટાઇટ
• નોજીયા
• વોમિટીંગ
• અપસેટ સ્ટમક
• હેડેક
• ડીઝીનેસ
• રેશ
• ઇનક્રિઝ સ્વેટિંગ
• હાઇપર ગ્લાયસેમિયા

Q-4 Write shortnotes on ANY THREE of the following :- 12 નીચેનામાંથી. કોઇપણ ત્રણ પર ટૂંકનોધ લખો,

Q.4 A.Respiratory Acidosis –રસ્પીરેટરી એસીડીસીસ

રેસપીરેટરી એસિડોસિસ ત્યારે થાય છે કે જ્યારે શરીર એ ઉત્પન્ન કરેલો કાર્બન ડાયોક્સાઈડ ને લંગ્સ રિમુવ કરી શકતુ નથી . જેના લીધે એલવીઓલર વેંટીલેશન મા ઘટાડો થાય છે.

રેસપીરેટરી એસિડોસિસ મા pH 7.35 કરતા ઓછુ હોય છે અને PaCO2 42 mm Hg કરતા વધુ હોય છે. જે શરીરના એસિડ-બેઝ સંતુલન ને વિક્ષેપિત કરે છે .

આ એકયુટ અથવા ક્રોનિક હોય શકે છે. એકયુટ એસિડોસિસ ત્યારે જોવા મળે છે કે જ્યારે વેંટીલેશન ફેલ થાય. ક્રોનિક એસિડોસિસ ત્યારે જોવા મળે છે કે જ્યારે લાંબા સમય થી  પલ્મોનરી ડીઝીઝ હોય .

CAUSE:-

દવાઓ, જેમ કે નાર્કોટિક્સ, એનેસ્થેટિક્સ, હિપ્નોટિક્સ નો ઉપયોગ કરવાથી

સેન્ટ્રલ નર્વસ સિસ્ટમ (CNS) ટ્રોમા, જેમ કે મેડ્યુલરી ઇજા

• ક્રોનિક મેટાબોલિક આલ્કલોસિસ
• ગુઇલેન-બેરે સિન્ડ્રોમ
• માયસ્થેનિયા ગ્રેવિસ,
• મસ્ક્યુલર ડિસ્ટ્રોફી
• પોલિયોમાયલિટિસ
• કાઇફોસ્કોલિયોસિસ
• આફ્ટર થોરાકોપ્લાસ્ટી
• ક્રોનિક ઓબસ્ટ્રક્ટિવ પલ્મોનરી ડીઝીઝ (સીઓપીડી)
• અસ્થમા
• ક્રોનિક બ્રોન્કાઇટિસ
• ન્યુમોથોરેક્સ
• ન્યુમોનિયા અને પલ્મોનરી એડીમા
• રેસપાયરેટરી ડીસસ્ટ્રેસ સિન્ડ્રોમ

Clinical manifestation :-

ડીઝીઝ ની સિવિયારીટી પર ચિહનો અને લક્ષણો આધાર રાખે છે .માઈલડ  થી મોડરેટ હાયપરકેપનિયા જે ધીમે ધીમે વિકસે છે તેમા સામાન્ય રીતે ઓછા લક્ષણો જોવા મળે છે.

• બ્રેથલેસનેસ
• શોર્ટનેસ ઓફ બ્રીથ
• ફટીગ
• ક્રોનિક કફ
• વિઝિંગ
• કનફ્યુઝન
• ઇરિટી બિલીટી
• લેથાર્જી

Diagnostic Evaluation:-

• Blood Gas analysis મા Co2 નુ લેવલ ચેક કરવુ
• Serum Carbonic acid નુ લેવલ ચેક કરવુ .
• Paco2 નુ પ્રમાણ વધે છે. અને Pa02 નુ પ્રમાણ ઘટે છે
• Cardia Condition જોવા માટે ECG કરવામા  આવે છે

Medical management:-

• Bronchodilator drugs આપવા.
• રેસપીરેટરી ઇન્ફેક્શન  માટે antibiotics આપવા.

• Airway કલીઅર કરવો
• સકશન કરવું
•  oxygen આપવો.
• જરુર પડે દર્દીને mechanical ventilator માં દર્દીને  રાખવો
• semi fowlers position માં આપવી.
• વાઇટલ  સાઈન ચેક કરી maintain કરવા
• ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેન્ટેઈન કરવો.

Q.4  b. Factors affecting on dose of drug – ફેકટર્સ અફેકટીંગ ઓન ડોઝ ઓફ ડ્રગ

• એજ
• સેકસ
• બોડી વેઇટ
• રૂટ ઓફ એડમીનીસ્ટરેશન
• ટાઇમ ઓફ એડમીનીસ્ટરેશન
• એનવાયરોનમેન્ટલ કેફ્ટર
• ઇમોશનલ કેફ્ટર
• એક્યુંમૂલેશન
• એડીટીવ ઇફેક્ટ
• સાયનેરજીસ્મ
• એનટાગોનીઝમ
• ઇડિયોસિંક્રીસી
• ટોલરન્સ
• ટેકીફાયલેક્સીસ
• મેટાબોલિક ડિસસ્ટરબન્સ

Q.4 C Pain Management – પેઇન મેનેજમેન્ટ

પેઇન મેનેજમેન્ટ માં નીચેના મુદ્દા ઓનો સમાવેશ થાય છે

• ફાર્માકોલોજીકલ ટ્રીટમેન્ટ
• નોન ફાર્માકોલોજીકલ ટ્રીટમેન્ટ
• એનાલજેસિક
• એડજ્યુવન્ટ
• અધર

ફાર્માકોલોજીકલ ટ્રીટમેન્ટ:-

• ફાર્માકોલોજીકલ મા  દવા ઓ નો ઉપયોગ કરવામા આવે છે.

દાત :- NSAID,PCM, ibuprofen,

• અમુક વખતે લોકલ  એનેસ્થેટિક , ઇન્ટ્રા સ્પાઈનલ  પણ આપવામા આવે છે

નોનફાર્માકોલોજીકલ ટ્રીટમેન્ટ:-

•  એકસરસાઈઝ કરવી
• વેઇટ રીડકશન કરવુ
• કાઉનસેલિંગ
• સ્મોકિંગ સેઝેશન
• મસાજ અને રિલેકસેશન થરાપી
• હિટ અને કોલ્ડ એપલિકેશન
• મેડિટેશન
• ડિશટ્રેક્ષન
• એકયુપનકચર

Analgesics:-

•   નોન ઓપોઇડ આપવામા આવે છે

 દાત :- aspirin,paracetamol

• ઓપોઇડ આપવામા આવે છે

દાત codeine, morphine

• Adjuvant આપવામા આવે છે

 દાત :- muscle relaxant, antidepressant, anti-epileptic

Q.4 d. Systemic lupus erythematosus- સીસ્ટેમીક લ્યુપસ એરીધમેટસ

સીસ્ટેમીક લ્યુપસ એરીધમેટસ એ મલ્ટી સિસ્ટમ, ઈનફ્લામેટ્રી ઑટો ઇમ્યૂનો ડિસઓર્ડર છે.

આ સામન્ય રીતે યંગ ફિમેલ મા વધારે જોવા મળે છે અને ગમે તે ઉમર મા તેમજ મેલ ફિમેળ બંને મા થઈ શકે છે.

Etiology:-

• મેઈન કોઝ અનનોન
• જીનેટિક ફેક્ટર
• એનવાયરોનમેંટલ ફેક્ટર
• હોર્મોનલ ફેક્ટર

Clinical manifestation :-

• ફિવર
• વેઇટલોઝ
• આરથ્રેલ્જીયા
• આર્થાઈટીસ
• એનોરેક્સિયા
• મેલેઝ
• રેડ બટર ફ્લાય રેશિસ
• ફોટો સેંસિવિટી
• મેક્યુલો પેપ્યુલર રેશીશ
• એલોપેશિયા
• સીઝર
• મેમરી ડેફીસીયટ
• હેડેક
• ડિપ્રેશન
• પ્રોટીન્યુરિયા
• ગ્લોમેરૂલાઈ નેફ્રાઈટીસ
• એનોરેક્સિયા
• નોઝીયા
• એબડોમિનલ પેઇન

Diagnostic Evaluation:-

• E.S.R.
• Blood test
• જરૂર પડે તો Renal biopsy

Medical management:-

• NSAID આપવામાં આવે છે
• કોર્ટિકોઇડ સ્ટીરોઇડ આપવામા આવે છે
• ઇમન્યુનો સપરેટિવ થેરાપી આપવામા આવે છે

Nursing management:-

• દર્દી ને સન એકસપોઝર ન કરવા માટે કહેવું
• દર્દી ની એકિતવિટી નું ઇવાલ્યુએશન કરવું
• પેઈન મેનેજમેન્ટ માટે નોન ફાર્મા કોલોજીકલ ટેકનિક નો ઉપયોગ કરવા સલાહ આપવી
• I.V.line કે foley’s catheter નાખતા હોય ત્યારે એસેપ્ટિક ટેકનિક નો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.

Q-5 Define the followinį :- (ANY SIX) વ્યાખ્યા લખો (ગમે તે છ ) 12

1. Hemorrhoids-

      હેમરોઇડ ને પાઇલ્સ તરીકે પણ ઓળખવામા આવે છે. જેમા રેકટમ અને એનસ એરીયા અને ત્યાંની બ્લડ વેસલ્સ સ્વેલન અને ઈનફ્લામડ થઈ જાય જેના કારણે ડિસ્કમફર્ટ અને બ્લીડિંગ જોવા મળે છે.

હેમરોઇડ મા બોવેલ મૂવમેન્ટ દરમિયાન સ્ટરેનીંગ જોવા મળે છે જે સામાન્ય રીતે ઓબેસ લોકોમા, ક્રોનિક કોનસ્ટીપેશન, પ્રેગનન્સી મા જોવા મળે છે. તે ઇન્ટર્નલ કે એક્ષટર્નલ જોવા મળી શકે છે.

2. Nursing process-

આ એક systemic decision making process છે. જેમા assessment, Nursing diagnosis , planning implementation, evaluation ના steps થી problem solve કરવામાં આવે છે. આ એક સતત ચાલતી process છે. સમયાંતરે દર્દીના health status અને health problem ને assess કરતા રહેવામાં આવે છે. અને તેમાંથી મળતા feed back અથવા  evaluation ના આધારે નર્સીંગ કેર ને modify કરવામાં આવે છે. આમ nursing process એ સતત ચાલતું cycle છે. આમાં ઉપર બતાવેલ સ્ટેપ્સ એકબીજા સાથે interrelated અને interdependent. છે.

3. Hematemesis-

  વોમિટ મા બ્લડ જોવા મળે છે અને સામાન્ય રીતે તે કોફી કલર નુ હોય છે. આ કન્ડિશન મા અપર ગેસ્ટ્રો ઇન્ટેસ્ટાઇનલ ટ્રેક મા બ્લીડિંગ થાય છે જે વોમીટિંગ સાથે બહાર આવે છે.

પેપ્ટીક અલ્સર, ઇસોફેજીયલ વેરાઈસિસ તેમજ પોઈઝનિંગ વગેરે જેવી કન્ડિશનમા આવુ જોવા મળી શકે છે.

4.Anaphylactic shock –

   આ એક એક્યુટ હાયપર સેનસીટીવીટી રીએકશન છે. જુદા જુદા ફોરેન સબસ્ટન્સ ના એક્સપોઝર મા આવ્યા પછી સેકન્ડ થી મિનિટ મા જોવા મળે છે.

આ લાઇફ થ્રેટિગ કન્ડીશન છે. આમા સિવિયર ઇચિંગ, હાઇપોટેન્શન, બ્રીધીંગ ડીફીકલ્ટી, શોક, ટેકીકાર્ડિયા, કાર્ડિયાક અરેસ્ટ વગેરે જેવા લક્ષણો જોવા મળી શકે છે.

આ એક ઇમરજન્સી કન્ડિશન છે જેમા તાત્કાલિક સારવાર આપવાથી કોમ્પલીકેશન ઘટાડી શકાય છે.

દાત:- મેડિકેશન, ઇન્સેકટ બાઈટ વગેરે મા આ પ્રકાર ની કન્ડિશન જોવા મળે છે.

5.Angiography:-

  એન્જીયોગ્રાફિ તે એક એક્સ રે નો પ્રકાર છે કે જેમા બ્લડ વેસલ્સ ને ચેક કરવા મા આવે છે. આમા સ્પેસીફિક ડાય નો ઉપયોગ કરવામા આવે છે જેથી બ્લડ વેસલ્સ ને સરળતાથી જોઈ શકાય છે.

સ્પેસીફીક ડાય બ્લડ સરકયુલેશન માં દાખલ કર્યા પછી બ્લડ વેસલ્સ ના ઇમેજિસ લેવામા આવે છે જેમા તેની અંદર ની લાઈનીંગ ની તપાસ કરી શકાય છે.

બ્લડ વેસલ્સ સબંધિત તકલીફ જેવી કે થ્રોમ્બોસિસ, બ્લૉકેજ વગેરે ડાઈગનોસ કરી શકાય છે.

6.Nystagmus:-

    આ એક ઈન વોલન્ટરી આઈ મુવમેંટ છે. જેમા આઈ ઝડપ થી સાઇડ બાય સાઇડ અને અપ અને ડાઉન મા મુવ થાય છે . આમા બ્લર વીઝન જોવા મળે છે.

સામાન્ય રીતે આ કન્ડિશન એ ન્યૂરોલીજિકલ તેમજ ઇન્ટર્નલ ઇયર ના ડીસઓર્ડર સાથે જોડાયેલ હોય છે.

7. Graft versus host disease-

     આ એક સીસ્ટેમેટિક  ડિસઓર્ડર છે કે જેમા ગ્રાફ્ટ ઇમ્યુન સેલ તે હોસ્ટ ને ફોરેન સબસ્ટન્સ તરીકે ઓળખે છે અને પછી  રેસીપીયન્ટ બોડી સેલ પર એટેક કરે છે.

ગ્રાફ્ટ એટલે ડૉનેટ કરવુ અને હોસ્ટ એટલે રેસીપીયન્ટ ના ટીશ્યુ.

આમા કોય પણ ગ્રાફટ મૂકવામા અવેલ હોય તેના તરફ રીએક્શન હોસ્ટ ના બોડી તરફ થી જોવા મળે છે જે ઇમિડિયેટ હોય શકે છે તથા લેટર સ્ટેજ માં પણ રિજેક્શન જોવા મળી શકે છે.

આ રિજેક્શન ના સાઇન એ એન્ટીજન એન્ટીબોડી રીએક્શન જેવા જ જોવા મળે છે.

Q.6 Fill in the blanks: ખાલી જગ્યા પૂરો. 05

a. Lack of oxygen in arterial blood is called Hypoxemia આર્ટીરીઅલ બ્લડમાં ઓકસીજનનું ઓછું પ્રમાણ હોય તેને હાયપોકઝેમિયા  કહે છે

B.Coverings of brain & spinal cord are called meninges બ્રેન અને સ્પાઈનલકોર્ડના કવરીંગ ને  મેનિંજીસ કહે છે

C.Normal range of random blood sugar level is lower than 140 mg/dL રેન્ડમ બ્લડ સુગર ની નોર્મલ રેન્જ 140 થી ઓછુ હોવું જોઈએ

D.Paralysis of lower limb is called Paraplegia લોવર લીમ્બ(કમરથી નીચેનો માગ)માં પેરાલીસીસ થયુ હોય તેને પેરાપ્લેજીયા કહે છે

E.Blood pressure in hypotension is below around 90/60 mm of hg  or less હાઇપોટેન્શનમાં બ્લડ પ્રેસર 90/60 mm of hg કરતા ઓછુ હોય છે

Q.6 B. State whether statement is true or false

1.Deficiency of calcium called hypokalemia. કેલ્શીયમ ની ઊણપને હાઇપોકેલેમીઆ કહેવાય ❌

2. PH of urine is more than 7,5 યુરીન PH 7.5 થી વધુ હોય છે.  ❌

3.Stuture I no.is thicker than 1.0 no.   1 નંબરનો સ્યુચર 1.0નંબરના સ્યુચર કરતા જાડા હોય છે.✅

4. Cholecystolithiasis can cause obstetric Jaundice કોલીસીસ્ટોલીથીઆસીસ થી એબસ્ટ્રેટીકલ જોન્ડીસ થઇ શકે છે ✅

5. Giantism is seen in adults. જાએન્ટીઝમ એ પુખ્તવયની વ્યક્તિમાં જોવા મળે છે. ❌

Q.6 C.Match the following :- નીચેના જોડકા જોડો

answers :-

1.Inflammation of stomach :- Gastritis ગેસ્ત્રાઇટીસ ઇમ્ફલામેશન ઓફ સ્ટમક

2. Inflammation of nerve :-   Neuritis ન્યુરાઇટીસ ઇમ્ફલામેશન ઓફ ધ નર્વ

3. Difficulty in swallowing :- Dysphagia ડીસફેજીયા ગળવામાં તકલીફ

4. Inflammation of gallbladder:- Cholecystitis કાલીસીસટાયટીસ ઇમ્ફલામેશન ઓફ ગોલ બ્લેડર

5. Inflammation of urinary bladder :- Cystitis સીસટાયટીસ ઇમ્ફલામેશન ઓફ યુરીનરી બ્લેડર

Thank you