⏩ Q-1 🔸A.Define Acute Renal Failure 03 એક્યુટી રીનલ ફેલ્યોરની વ્યાખ્યા આપો

એક્યુટ રિનલ ફેઇલ્યોર ને એક્યુટ કિડની ઇંજરી ( AKI ) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. કે જેમાં સડ્નલી તથા રેપિડલી કિડની ફંક્શન ડિક્લાઇન થાય છે. એક્યુટ કિડની ફેલ્યોર એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં સડ્નલી કિડની ની ફંકશનલ એબિલિટી ઇમ્પેઇરડ થાય છે.

જેના કારણે કિડની એ પ્રોપરલી ફિલ્ટરેશન કરી શકતી નથી અને યુરિન આઉટપુટ એ પણ ડિક્રિઝ થાય છે.(less than 1ml/ kg/ hr)તથા બોડીમાં ઇલેક્ટ્રોલાઇટ બેલેન્સ અને ફ્લુઇડ બેલેન્સ મેઇન્ટેન કરી શકતી નથી.

એક્યુટ કિડની ફેઈલ્યોર 7 થી 90 દિવસ ની અંદર જોવા મળે છે. એક્યુટ કિડની ફેઇલ્યોર માં મુખ્યત્વે ગ્લોમેરુલર ફિલ્ટરેશન રેટ ઓછો થાય, બ્લડ યુરીયા નાઇટ્રોજન નુ કોન્સન્ટ્રેશન ઇંક્રિઝ થાય, ક્રિએટિનીન નું અમાઉન્ટ ઇન્ક્રીઝ થાય, યુરીન આઉટપુટ એ આખા દિવસમાં 400ml કરતા પણ ઓછું થાય, હાઇપરકેલેમિયા ની કન્ડિશન અરાઇસ થાય અને બોડીમાં સોડિયમ નું રિટેન્શન જોવા મળે છે.

🔸b. Write the etiology and clinical manifestations of Acute Renal Failure. એક્યૂટ રીનલ ફેલ્યોર થવાના કારણો અને તેના ચિહનો લખો. 04 માર્કસ.

1) pre Renal cause (પ્રી રીનલ કોઝ)

કિડની માં બ્લડ સપ્લાય ઇમ્પેઇરડ થવાના કારણે.
ડિહાઈડ્રેશન ના કારણે.
ડાયરિયા.
વોમીટીંગ.
હેમરેજ.
બર્ન.
ડાયયુરેટિક મેડિસિન નુ એક્સેસિવ યુઝ ના કારણે.
કાર્ડિયાક આઉટપુટ ડીક્રીઝ થવાના કારણે.
કંજેસ્ટિવ હાર્ટ ફેઇલ્યોર થવાના કારણે.
કાર્ડીઓજેનીક શોક ના કારણે.
એક્યુટ પલ્મોનરી એમ્બોલીઝમ ના કારણે.
રીનલ માં બ્લડ સપ્લાય કરતી બ્લડ વેસલ કોન્સ્ટ્રીક્ટ થવાના કારણે.
રિનલ માં બ્લડ સપ્લાય કરતી બ્લડ વેસેલ્સ ડાયલેટ થવાના કારણે.

2) Intrarenal (ઇન્ટ્રા રીનલ )

ઇન્ટ્રા રીનલ ફેઇલ્યોર એ મુખ્યત્વે ગ્લોમેરુલાઇ, કીડની ટ્યુબ્યુલ્સ મા, નેફ્રોન મા સ્ટ્રકચરલ ડેમેજ થવાના કારણે જોવા મળે છે.

પ્રોલોંગ રીનલ ઇસ્ચેમીયાના કારણે.
બ્લડ ક્લોટ, કોલેસ્ટ્રોલ એ વેઇન તથા આટૅરી ની આજુબાજુ ડિપોઝિટ થવાના કારણે.
ઇન્ફેક્શન થવાના કારણે.
હિમોલાઈટીક યુરેમિક સિન્ડ્રોમ ના કારણે.
સિવ્યર ટ્રાન્સફ્યુઝન રિએક્શન થવાના કારણે.
કોઈપણ નેફ્રોટોક્સિક એજન્ટ ના એક્સપોઝર માં આવવાના કારણે.
Like:=
NSAID Drug ,
ACE inhibitor,
એમાઇનોગ્લાયકોસાઈડ લ્યુપસ,
મલ્ટીપલ માયલોમા,

3) Postrenal ( પોસ્ટરીનલ)

યુરીન ફ્લો ઓબસ્ટ્રકટેડ થવાના કારણે.
પ્રોસ્ટેટ ગ્લેન્ડના એન્લામેન્ટ થવાના કારણે.
કિડની સ્ટોન હોવાના કારણે.
યુરીનરી ટ્રેક ઓર્ગન નું કેન્સર હોવાના કારણે.
અમુક પ્રકારની મેડીકેશનના કારણે.
બ્લાડર સ્ટોન હોવાના કારણે.
પ્રોસ્ટેટ ગ્લેન્ડ એન્લાર્જ થવાના કારણે.
બ્લાડર કેન્સર હોવાના કારણે.
ન્યુરોલોજીકલ ડિસઓર્ડર થવાના કારણે.

Clinical manifestation/ sign and symptoms of the Children with the Acute Renal failure. (એક્યુટ રીનલ ફેઇલ્યોર વાળા ચાઇલ્ડ ના લક્ષણો તથા ચિન્હો જણાવો).

ઓલીગોયુરીયા ( યુરીન આઉટપુટ ડીક્રીઝ થવુ.),
એનયુરિયા ( નો યુરીન આઉટપુટ),
ફ્લુઇડ રીટેન્શન થવું.
ઇડીમાં થવુ.
ઇલેક્ટ્રોલાઇટ ઇમબેલેન્સ થવુ.
મસલ્સ વીકનેસ થવુ.
યુરેમીક સિમ્ટોમ .
હાઇપર ટેન્શન.
બ્રુઇઝીંગ અને બ્લીડિંગ.
રેસ્પીરેટરી ડીસ્ટ્રેસ.
ન્યુરોલોજીકલ સિમ્ટોમ્સ.
કાર્ડીઓવાસ્ક્યુલર કોમ્પ્લિકેશન.
ચાઇલ્ડ એ ક્રિટિકલી ઇલ તથા લેથારજી લાગે છે.
ડાર્ક કલર યુરીન પાસ થવું.
સ્કિન તથા મ્યુકસ મેમ્બરેન ડ્રાય થવી.
એઝોટીમિયા.
હાર્ટ રેટ રેપીડ થવા.
ફ્લેન્ક પેઇન થવું.
સોર્ટનેસ ઓફ બ્રીધ થવુ.
મેટાબોલિક એસીડોસીસ થવું.
એનીમિયા તથા પ્લેટલેટ ડીસફંક્શન થવું.
સેકન્ડરી ઇન્ફેક્શન થવાની સસેપ્ટીબીલીટી ઇન્ક્રીઝ થવી.
જનરલાઈઝ મલેઇશ .
થાક લાગવો.
કાર્ડીયાક પ્રોબ્લમ થવું.
સેકન્ડરી ઇન્ફેક્શન થવાની સસેપ્ટીબીલીટી ઇન્ક્રીઝ થવી.
ફલુઇડ તથા ઇલેક્ટ્રોલાઇટ ઇમ્બેલેન્સ થવું.
ફલુઇડ ઓવરલોડ થવું.

હાઇપરકેલેમિયા, હાઇપોનેટ્રેમિયા, હાઇપોકેલ્સેમિયા, હાઇપરમેનેગ્નેસેમીયા.
ભૂખ ન લાગવી.
નોઝીયા.
વોમીટીંગ.
ડાયરિયા.
મ્યુકસ મેમ્બરેન ડ્રાઇ થવી.
માઉથ માંથી મેટાલીક ટેસ્ટ આવવો.
એબડોમિનલ પેઇન થવું.
માથું દુખવું.
ઉંઘ ન આવવી.
ઇરીટેબિલિટી થવી.
કન્ફ્યુઝન થવું.
પેરીફેરલ ન્યુરોપથી.
આચકી આવવી.
કોમા.

🔸C.Write the sursing management of child with Acute Renal Failure. 05 એક્યુરી રીનલ ફેલ્યોર વાળા બાળકનું નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ લખો.

(એક્યુટ રીનલ ફેઇલ્યોર થવા વાળા ચાઇલ્ડ નું નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ જણાવો).

ચાઇલ્ડ નું પ્રોપરલી અસેસમેન્ટ કરવું.

ચાઇલ્ડ ના વાઇટલ સાઇન પ્રોપરલી મોનિટર કરવા.

ચાઇલ્ડ નું ફ્લુઇડ લેવલ પ્રોપરલી મોનિટર કરવું.

ચાઇલ્ડ નું ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ પ્રોપરલી મોનિટર કરવું.

ચાઇલ્ડ નું બ્લડ યુરિયા નાઇટ્રોજન લેવલ મોનિટર કરવું.

ચાઇલ્ડ ને ફ્લુઇડ ઓવરલોડ ના કોઇપણ સાઇન તથા સિમ્ટોમ્સ છે કે નહીં તે અસેસ કરવું.

ચાઇલ્ડ ના કેર માટે અધર હેલ્થ કેર મેમ્બર સાથે કોલાબોરેશન કરવું.

ચાઇલ્ડ નું ઇલેક્ટ્રોલાઇટ લેવલ મોનિટર કરવું.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી મેડીકેશન પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને એન્ટીહાઇપરટેન્સિવ મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી ન્યુટ્રીશનલ સપોર્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.

ચાઇલ્ડ ને ફ્લુઇડ રિસ્ટ્રિક્શન માટે એડવાઇઝ આપવી.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી ડાયાલિસિસ કેર પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી સ્કીન કેર પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ની સ્કીન ઇન્ટીગ્રિટી પ્રોપરલી
મોનિટર કરવી.

ચાઇલ્ડ ને લો સોડિયમ, લો પોટેશિયમ, લો ફોસ્ફેટ ડાયટ લેવા માટે એડવાઇઝ આપવી.

ચાઇલ્ડ ને સાઇકોલોજીકલ સપોર્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી હાઇજીનીક કન્ડિશન મેઇન્ટેન રાખવા માટે એડવાઇઝ આપવી.

ચાઇલ્ડ નો ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મોનિટર કરવો.

ચાઇલ્ડ નો ડેઇલી વેઇટ મોનિટર કરવો.

ચાઇલ્ડ નું બ્લડ પ્રેશર પ્રોપરલી મોનિટર કરવું.

ચાઇલ્ડ નું બ્લડ યુરિયા નાઇટ્રોજન લેવલ ક્રિએટિનીન તથા ઇલેક્ટ્રોલાઇટ લેવલ મોનિટર કરવું.

ચાઇલ્ડ નું ન્યુટ્રીશનલ સ્ટેટસ મોનિટરિંગ કરવું.

ચાઇલ્ડ ને હાઇકેલરી,
લો પ્રોટીન ,લો સોડિયમ, લો પોટેશિયમ ડાયટ તથા વિટામીન સપ્લીમેન્ટેશન પ્રોવાઈડ કરવું.

ચાઇલ્ડ ને સ્મોલ તથા ફ્રિક્વન્ટ અમાઉન્ટ માં ફૂડ પ્રોવાઇડ કરવું.

ચાઇલ્ડ ની કેર મા સ્ટ્રીક એસેપ્ટીક ટેકનીક મેઇન્ટેન રાખવી.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપર્લી માઉથ કેર પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ની હાર્ટ એક્ટીવીટી પ્રોપરલી મોનિટર કરવી.

ચાઇલ્ડ ના પેરેન્ટ્સ ને એડવાઇઝ આપવી કે ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી મેડીકેશન પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ના પેરેન્ટ્સ ને રેગ્યુલરલી ફોલોઅપ લેવા માટે એડવાઇઝ આપવી.

OR

QUE. 1🔸A. Define Poeumonia,ન્યુમોનીયાની વ્યાખ્યા લાખો . 03

લંગ પેરેન્કાઇમા (એલ્વીઓલઇ) ના ઇન્ફેક્શન તથા ઇન્ફ્લામેશન ને ન્યુમોનિયા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે જે બેક્ટેરિયલ, વાયરલ અથવા ફંગલ ઇન્ફેક્શનને કારણે જોવા મળે છે. જેમાં એર સેક એ ફ્લુઇડ અથવા પસ વડે ભરાઇ જાય છે અને તે સોલિડ બની જાય છે.

એલ્વીઓલાઇ એ સામાન્ય રીતે ગેસ ને એક્સચેન્જ કરવા માટેનું વર્ક કરે છે પરંતુ ન્યુમોનિયા ની કન્ડિશન માં ઇન્ફેક્શન તથા ઇન્ફ્લામેશન થવાના કારણે તથા પસ નુ એક્યુમ્યુલેશન થવાના કારણે ગેસ એક્સચેંજ મા ઇન્ટરફેરન્સ થાય છે.

🔸B. Write the etiology and clinical manifestations of Pneumonia ન્યૂમોનિયા થવાના કારણો અને તેના ચિહનો અને લક્ષણો લખો. 04.

(ન્યુમોનિયા ના કારણ જણાવો).

બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શન થવાના કારણે,
વાયરલ ઇન્ફેક્શન થવાના કારણે,
ફંગલ ઇન્ફેક્શન થવાના કારણે,
એસ્પીરેશન ઓફ ગેસ્ટ્રિક કન્ટેન્ટ,
ઇન્હાલેશન ઓફ કેમિકલ સબ્ટન્સ એન્ડ ફ્યુમસ

લોવર રેસ્પીરેટરી ટ્રેક ના ઇનફેક્શન ના લીધે

એઇર પોલ્યુશન

ઇંડસ્ટ્રિયલ પોલ્યુશન અને તેના હેઝાર્ડસ ના લીધે.

Explain the clinical manifestations/ Sign and symptoms of pneumonia (ન્યુમોનિયા ના લક્ષણો તથા જણાવો).

પ્રોડક્ટિવ કફ (ગ્રીન એન્ડ યલો કલર),
બ્લડ ઇન સ્ફુટમ,
શોર્ટનેસ ઓફ બ્રિથ,
ચેસ્ટ પેઇન ,
સાઇનોસીસ,
ઓર્થોપ્નીયા,
ટેકીપ્નીયા,
ડિસ્પનીયા,
ફીવર,
ડીહાઇડ્રેશન,
મલેઇશ,
કન્ફ્યુઝન,
સ્વેટીંગ,
નોઝિયા,
વોમીટીંગ,
ડાયેરિયા,
એનોરેક્સીયા,
ક્રેકલ બ્રીધ સાઉન્ડ,
ચેસ્ટ રિટ્રેક્શન.

🔸C. Write the nursing management of child with Pneumonia 05 ન્યુમોનીયા થયેલ બાળક નુ નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ લખો.

1) Ineffective airway clearance related to broncho constriction and increase mucus production

ચાઇલ્ડ ના વાઇટલ સાઇન મોનિટર કરવા.

ચાઇલ્ડ ના રેસપાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.

ચાઇલ્ડ ના બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.

પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આર્ટીરીયલ બ્લડ ગેસીસ ની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.

ચાઇલ્ડ ને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને ડીપબ્રિધીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.

ચાઇલ્ડ ને પર્સડ લીપ બ્રિધિંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિથીંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઇડ કરવું.

જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો ચાઇલ્ડ ને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.

જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને ઇમમોબીલાઇઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.

ડોક્ટરે ફ્રિસ્ક્રાઇબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.

ચાઇલ્ડ ના પ્રોપર્લી રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેન્ટેન કરવા.

2) Impaired gas exchange related to decrease ventilation

ચાઇલ્ડ ના વાઇટલ સાઇન મોનિટર કરવા.

રેસપાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.

બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.

પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આરટીરીયલ બ્લડ ગેસીસ ની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.

ચાઇલ્ડ ને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને ડીપબ્રિથીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.

ચાઇલ્ડ ને પર્સડ લીપ બ્રિથીંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિધિંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઇડ કરવું.

જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો ચાઇલ્ડ ને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.

જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને નેબ્યુલાઇઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.

ડોક્ટરે પ્રિસ્ક્રાઇબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.

ચાઇલ્ડ ના પ્રોપર્લી રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ મેઇન્ટેન કરવા.

3)Infective breathing pattern related to chest pain

ચાઇલ્ડ ના સાઇન મોનિટર કરવા.

રેસ્પાયરેટરી રેટ, રીધમ અને બ્રિથીંગ પેટર્ન અસેસ કરવી.

બ્રિથ સાઉન્ડ અને ચેસ્ટ મુવમેન્ટ અસેસ કરવી.

પલ્સ ઓક્સીમેટરી અને આરટીરીયલ બ્લડ ગેસીસ ની વેલ્યુ મોનિટર કરવી.

ચાઇલ્ડ ને ફાઉલર પોઝીશન પ્રોવાઇડ કરવી અને તેની એક્ટિવિટીને રિસ્ટ્રિક્ટ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને ડીપબ્રિથીંગ અને કફિંગ એક્સરસાઇઝ વિશે સમજાવવું અને એન્કરેજ કરવું.

ચાઇલ્ડ ને પર્સડ લીપ બ્રિધિંગ અને ડાયાફ્રેગ્મેટીક બ્રિથીંગ વિશે નોલેજ પ્રોવાઇડ કરવું.

જો સીક્રીશન પ્રેઝન્ટ હોય તો ચાઇલ્ડ ને કફ એક્સપેકટોરેટ માટે એન્કરેજ કરવું.

જો spo2 લેવલ ઓછું આવતું હોય તો ચાઇલ્ડ ને ઓક્સિજન થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને નેબ્યુલાઇઝેશન પ્રોવાઇડ કરવું.

ડોક્ટરે ફ્રિસ્ક્રાઇબ કરેલી મેડિસિન (બ્રોન્કોડાયલેટર) એડમિનિસ્ટર કરવી.

ચાઇલ્ડ ના રેકોર્ડ અને રિપોર્ટ પ્રોપર્લી મેઇન્ટેન કરવા.

⏩Q-2 🔸A. Define growth and development. Explain the various factors influencing on growth and development. 08 વૃધ્ધિ અને વિકાસની વ્યાખ્યા આપો . વૃધ્ધિ અને વિકાસ પર અસર કરતા પરિબળો સમજાવો.

• Growth (ગ્રોથ).

ગ્રોથ એટલે ફિઝિકલ મેચ્યોરેશન થવાનો પ્રોસેસ. જેમા બાળકના શરીરમા આવેલા દરેક ઓર્ગન ની સાઈઝ, શેપ અને સ્ટ્રકચરમા મેચ્યોરેશન (વધારો) જોવા મળે છે. આ થવાનુ કારણ ઇન્ટ્રા સેલ્યુલર સબસ્ટન્સમા વધારો અને સેલ ડિવિઝન છે.

ગ્રોથ એ બોડી નો ક્વોન્ટિટેટીવ ચેન્જ છે. તેને ઇંચ, સેન્ટીમીટર, કિલોગ્રામ, પાઉન્ડ વગેરેમા સરળતાથી મેઝર કરી શકાય છે.

બાળક મા હાઈટ મા વધારો, તેના વજન મા વધારો વગેરે ગ્રોથ બતાવે છે જે આપણે ઇંચ કે કિલોગ્રામ મા મેઝર કરી શકીએ છીએ.

• Development (ડેવલપમેન્ટ).

ડેવલપમેન્ટ એટલે તે બોડી ના ફિઝિયોલોજીકલ મેચ્યોરેશન અને ફંકશનલ કેપેસિટી મા મેચ્યોરેશન થવાનો પ્રોસેસ છે.

તે પ્રોગ્રેસિવલી બાળકમા તેની સ્કિલ અને કોઈપણ કાર્ય કરવાની કેપેસિટી મા વધારો થાય તેને ડેવલપમેન્ટ કહેવામા આવે છે.

ડેવલપમેન્ટ થવાનુ મુખ્ય કારણ એ નર્વસ સિસ્ટમનુ મેચ્યોરેશન છે. આ બોડીનો કવોલીટેટીવ અસ્પેકટ છે.

ડેવલપમેન્ટ ને મેજર કરવુ થોડુ ડિફિકલ્ટ છે પરંતુ તે બાળકમા ચોક્કસપણે મેઝર કરી શકાય છે.
તેમા ફિઝિયોલોજીકલ, સાયકોલોજીકલ, સોશિયલ, ઇન્ટેલેકચ્યુલ અને ઈમોશનલ ચેન્જીસ દ્વારા અલગ અલગ એક્ટિવિટી મુજબ ડેવલપમેન્ટ મેજર કરવામા આવે છે.

બાળક બોલતા શીખે, ચાલતા શીખે વગેરે ડેવલપમેન્ટ બતાવે છે.

🔸b. write down trends in Pediatric nursing 04

પીડીયાટ્રીક નર્સિંગના ટ્રેન્ડસ જણાવો.

પહેલાના સમયમા એડલ્ટ અને ચાઈલ્ડને એક જ સરખી ટ્રીટમેન્ટ આપવામા આવતી હતી. પરંતુ હાલમા પીડિયાટ્રીક એઈજ ગ્રુપમા મોર્ટાલીટી અને મોર્બીડીટી વધારે જોવા મળવાના લીધે બાળકોને અને ચાઈલ્ડ કેરને વધારે ઈમ્પોર્ટન્સ આપવામા આવ્યુ છે.

આ ઉપરાંત મેડિકલ અને સર્જીકલ બ્રાન્ચમા ડેવલપમેન્ટ આવવાના લીધે ચાઈલ્ડ હેલ્થ ના સ્પેશિયલ એરીયા પર ફોકસ કરવામા આવે છે.
પીડીયાટ્રીક મા ચાઈલ્ડ હેલ્થ કેર મા નીચે મુજબના ટ્રેન્ડ્સ અને પ્રેક્ટિસ જોવા મળી રહી છે.

હાલમા પીડીયાટ્રીક કેર એ પીડીયાટ્રીશીયન અને ટ્રેઇન્ડ રજીસ્ટર નર્સ દ્વારા આપવામા આવે છે.
ઇન્ફન્સી થી એડોલેશન્સ પિરિયડ સુધી કેર મા સાયન્ટિફિક ટ્રીટમેન્ટ એપ્રોચ રાખવામા આવે છે.

ડીઝીઝના પ્રિવેન્શન માટે ખાસ વેક્સિન એડમિનિસ્ટર કરવામા આવે છે.
બાળકના ગ્રોથ અને ડેવલપમેન્ટ નુ રેગ્યુલર એસેસમેન્ટ કરવામા આવે છે.

ક્યુરેટીવ કેર ના બદલે પ્રિવેન્ટીવ સર્વિસીસ અને હેલ્થ પ્રમોશન પર ભાર મૂકવામા આવેલ છે.
મેડિકલ ફિલ્ડમા ટેકનોલોજી અને સાયન્સ ના એડવાન્સમેન્ટ જોવા મળે છે. જેથી હાઈ ક્વોલીટી કેર આપી શકાય છે.

બાળકોની કેરમા એવિડન્સ બેઇઝ પ્રેક્ટિસ જોવા મળે છે.
બાળકોને કોઈપણ પ્રકારની કેર માટે હોમ કેર ના બદલે ઇન્સ્ટિટ્યૂશનલ કેર પર વધારે ભાર મૂકવામા આવે છે. આ ઇન્સ્ટિટયૂટ એટલે કે હોસ્પિટલ જેને આધુનિકરણ દ્વારા બાળકોના ગમતા ફેરફારો સાથે ડેવલપ કરવામા આવેલ છે.

બાળકની દરેક કેરમા હેલ્થ કેર મેમ્બર્સના સુપરવિઝન હેઠળ પેરેન્ટ્સ અને ફેમિલી મેમ્બર્સ ના સપોર્ટ દ્વારા ફેમિલી સેન્ટર્ડ કેર આપવામા આવે છે. બીમારીમા પણ બાળકને તેના પેરેન્ટ્સ અને ફેમિલી મેમ્બર થી સેપરેટ કરવામા આવતું નથી.

રૂમિંગ ઈન એટલે કે બાળકને મહત્તમ તેની માતા સાથે જ રાખવુ તેની દરેક કેર માં માતાને સાથે રાખી આગળ વધવુ તે પ્રકારની પ્રેક્ટિસ અમલમા મૂકવામા આવે છે.

બાળકોના હોસ્પિટલાઈઝેશન સમય દરમિયાન તેના વીઝીટીંગ અવર્સમા વધારો કરવામા આવેલ છે અને ફ્લેક્સિબલ અવર્સ રાખવામા આવેલ છે.

પેરેન્ટ્સ માટે સપોર્ટીવ ગ્રુપ હોય છે, જે પેરેન્ટ્સ ની એન્ઝાઈટીમા ઘટાડો કરવામા મદદ કરે છે. તથા બાળકોની પ્લે અને રીક્રિયેશનલ નીડને ધ્યાનમા રાખવામા આવે છે.

બાળકોની કેરમા પીડીયાટ્રીક સર્વિસીસની સબ સ્પેશિયાલિટી જેમકે પીડીયાટ્રીક મા ન્યુરોલોજી, કાર્ડિયોલોજી, નેફોલોજી વગેરે નો વિકાસ થયેલ છે.

OR

🔸A. Define immunization and write national immunization schedule for infants, children, pregnant woman and adolescent 08

રસીકરણની વ્યાખ્યા આપો અને ઈન્ફન્ટ, બાળકો, પ્રેગનન્ટ વુમન અને એડોલેસન્ટ માટેનું નેશનલ રસીકરણ પત્રક લખો.

પ્રિવેન્ટીવ પીડીયાટ્રીક સર્વિસીસમા ઇમ્યુનાઈઝેશન એ ખૂબ અગત્યની સર્વિસ છે. જેનાથી વેક્સિન આપી સ્પેસિફિક ડીસીઝને ની સામે સ્પેસિફિક પ્રોટેકશન ડેવલપ કરવામા આવે છે.

ઇમ્યુનાઈઝેશન થી બાળકો મા ડેન્જરિયસ ઇન્ફેક્શન તરીકે જોવા મળતા ડીઝીઝ જેમકે પોલિયોમાઈલાઈટીસ, ડીપ્થેરિયા, પરટુસીસ, મિજલસ, રૂબેલા, હિપેટાઇટિસ B, ન્યુમોનિયા, વાયરલ ડાયેરીયા વગેરે બાળકોમા મોર્ટાલીટી અને મોર્બીડીટી માટે ખાસ જવાબદાર ડીઝીઝ સામે ઇમ્યુનાઈઝેશનથી સ્પેસિફિક પ્રોટેક્શન મળે છે.

બાળકોમા ઇમ્યુનાઈઝેશન થી સ્પેસિફિક ડીસીઝ પ્રત્યે ઇમ્યુનિટી પ્રોડ્યુસ કરવામા આવે છે, અને સ્પેસિફિક ડીસીઝ કે ઇન્ફેક્શનથી બાળકોને બચાવી શકાય છે.

યુનિવર્સલ ઇમ્યુનાઈઝેશન પ્રોગ્રામ અંતર્ગત નીચે મુજબનુ ઇમ્યુનાઈઝેશન શિડયુલ ફોલો કરવામા આવે છે.

🔸B. Write the role of nurse to reduce stress in child due to hospitalization 04
હોસ્પિટલાઈઝેશન ના કારણે બાળકમાં થતો સ્ટેસ ઓછો કરવામાં નર્સનો રોલ લખો.

જ્યારે પણ ચાઇલ્ડ એ હોસ્પિટલાઈઝડ થાય ત્યારે ચાઇલ્ડ તથા તેના ફેમિલી નુ સ્ટ્રેસ લેવલ ઇન્ક્રીઝ થાય છે. તેથી નર્સ એ ચાઇલ્ડ તથા તેના પેરેન્ટ્સ નો સ્ટ્રેસ રિલીવ કરવા માટે એક અગત્યનો રોલ પ્લે કરે છે.

પેરેન્ટ્સ તથા તેના ચિલ્ડ્રન માટે નર્સ એ એક હેલ્પીંગ પીપલ તરીકે વર્ક કરે છે
કારણ કે , નર્સ એ કમ્ફર્ટ , સ્ટ્રેન્થ તથા નોલેજ ના સોર્સ
તરીકે વર્ક કરે છે.

નર્સ એ ચિલ્ડ્રન તથા તેના પેરેન્સ સાથે પોઝિટિવ રિલેશનશિપ ને ફોમૅ કરવા માટે પૂરતા પ્રમાણમાં કોન્ફિડન્ટ ડેવલોપ કરવો પડે છે.

એક પીડીઆટ્રિક નર્સ તરીકે ચિલ્ડ્રન તથા તેના પેરેન્ટ્સ ની પ્રોબ્લેમ્સ ને હેન્ડલ કરવા માટે નર્સ એ તેની ફીલિંગ્સ વિશે Aware હોય છે. નર્સ એ ચાઇલ્ડ તથા તેના પેરેન્ટ્સ ની એન્ઝાઇટી માટેનું કારણ જાણવા માટે તેની complaints એ patiently સાંભળે છે.

એવા પેરેન્ટ્સ કે જે ચાઇલ્ડ ની કેર કરતા હોય છે તેવા પેરેન્ટ્સ ને નર્સ એ સિમ્પથી તથા ગાઇડેન્સ પ્રોવાઇડ કરે છે.

નર્સ એ ચિલ્ડ્રન તથા તેના પેરેન્ટ્સને હોસ્પિટલમાં લેસ Anxious તથા more secure અને calm ફીલ થાય તેવા પ્રકારે હેલ્પ કરે છે.

નર્સ એ નીચે પ્રમાણેની કેર પ્રોવાઇડ કરે છે :=

1) ફેમિલી :=

નર્સ એ હોસ્પિટલમાં થતી પ્રોસિઝર માં ચિલ્ડ્રન સાથે તેના ફેમિલી મેમ્બર્સ ને પણ રહેવા માટે પરમિશન પ્રોવાઈડ કરે છે તથા ચાઈલ્ડ ને ફેમીલી સેન્ટર કેર પ્રોવાઇડ કરે છે.

2) In Neonate ( birth થી 28 દિવસનું ચાઈલ્ડ)

નીયોનેટ ની કેર કરતી સમયે નર્સ એ રૂમિંગ-ઇન કોન્સેપ્ટ ને અપ્લાય કરીને ચાઇલ્ડ ની care મા તેના પેરેન્ટ્સ નુ પણ Active ઇન્વોલ્વમેન્ટ કરે છે. તથા ચાઇલ્ડ નુ તેના પેરેન્ટ્સ સાથે કંટીન્યુઅલ કોન્ટેક્ટ પ્રોવાઇડ કરે છે.

3) in infants ( 28 દિવસથી લઈ એક વર્ષનું ચાઇલ્ડ)

માતાને તેની responsibility ને balance કરવા અને confident અને competence સાથે સેપરેશન ને રિડયુસ માટે એન્કરેજ કરે છે.

ઇન્ફન્ટ ને પ્રોપરલી અટેન્શન પ્રોવાઇડ કરી તથા લિમિટેડ પર્સન દ્વારા ઇન્ફન્ટ ને પ્રોપરલી હેન્ડલ કરી તેની બેઝિક નીડ ને ફુલફીલ કરવા માટેની કોશિશ કરવામાં આવે છે.

જ્યારે પણ નર્સ એ ચાઇલ્ડ પર કોઇપણ મેડિકલ પ્રોસિઝર કરતી હોય ત્યારે ચાઈલ્ડ ની કેરમાં તેના પેરેન્ટ્સને Allow કરે છે જેથી ચાઇલ્ડ એ સેપ્રેશન એન્ઝાઈટીગ ફીલ ના કરે.

Infants નુ ટેન્શન તથા loneliness ને રિલીવ કરવા માટે નર્સ એ તેને Toys પ્રોવાઇડ કરે છે.

4 ) in toddler ( એક થી ત્રણ વર્ષનું ચાઇલ્ડ)

ટોડલર માટે નર્સ એ રૂમિંગ ઇન પ્રોવાઇડ કરે છે.

નર્સ એ ચાઈલ્ડ ની ફીલિંગ્સ ને વ્યક્ત કરવા માટે અનલિમિટેડ વીઝીટીંગ અવર્સ પ્રોવાઇડ કરે છે.

જો હોસ્પિટલાઈઝ્ડ સમયે ચાઈલ્ડ એ નર્સ સામે એંગર થાય તો નર્સ એ ચાઇલ્ડ ને કોઈપણ પ્રકારની પનિશમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરતી નથી .

નર્સ એ ચાઇલ્ડ ના હોમ રૂટિન ને કંટીન્યુ કરી શકે તે માટેની કોશિશ કરતી હોય છે જેમ કે સ્લીપિંગ, ઈટીંગ, બાથિંગ etc.

નર્સ એ જ્યારે પણ પોસિબલ હોય ત્યારે તેની child ની ચોઇસ પ્રોવાઇડ કરે છે તથા ચાઇલ્ડ ના ફેમિલીયર toys પણ પ્રોવાઇડ કરે છે.

ચાઇલ્ડ ને રિક્રિએશન તથા play કરવા માટે એડીક્યુએટ એન્વાયરમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરે છે.

નર્સ એ ચાઈલ્ડ ના પેરેન્ટ્સ તરફ નું અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ તથા રિલેશનશિપ જાળવી રાખે છે.

ચાઇલ્ડ ની કન્ડિશનના આધારે નર્સ એ child ને પ્લે માટે તથા ફિઝિકલ એક્ટિવિટી માટે Allow કરે છે.

5) for preschool child ( ત્રણ થી છ વર્ષનું ચાઇલ્ડ )

પ્રી સ્કૂલ ચાઈલ્ડ માં નર્સ એ ચાઈલ્ડ ના કોઈપણ મેડિકલ પ્રોસિઝર સમયે તેના પેરેન્ટ્સ ને Allow કરીને ચિલ્ડ્રન માં સેપરેશન એન્ઝાઇટી મીનીમાઇઝ કરે છે.

નર્સ એ રૂમિંગ-ઇન એપ્રોચ ને મેઇન્ટેન કરે છે.

નર્સ એ ચાઇલ્ડ નું possible હોય તેટલું હોસ્પિટલ Stay એ short થાય તે માટેના પ્રયાસ કરે છે.

નર્સ એ ચાઈલ્ડ ને લવ તથા કેર પ્રોવાઇડ કરીને સ્ટ્રેસ ફુલ સિચ્યુએશન માંથી રીલીવ કરવાની કોશિશ કરે છે.

નર્સ એ ચાઇલ્ડ ના લેવલ ઓફ અન્ડરસ્ટેન્ડિંગ મુજબ પ્રોસિજર ને પ્રોપર્લી એક્સપ્લેઇન કરે છે તથા તેની પ્રાઇવસી ને પણ મેઇન્ટેન રાખે છે.

ચાઇલ્ડ ને તેની ફીલિંગ્સ ને verbalise કરવા માટે ઓપોરર્ચ્યુનિટી પ્રોવાઇડ કરે છે.

નર્સ કે ચાઇલ્ડ ને લવ પ્રોવાઇડ કરે છે જેના કારણે ચાઇલ્ડ એ હોસ્પિટલાઈઝેશનના કારણે થતું Sepration એક્સેપ્ટ કરી શકે.

નર્સ એ ચાઇલ્ડને સેલ્ફ કેર તથા પર્સનલ હાઈજીન માટે એન્કરેજ કરે છે.

નર્સ એ ચાઇલ્ડ ને એડીક્યુએટ એક્સપ્લાનેશન પ્રોવાઇડ કરી તેનો ફિઅર દૂર કરવા માટેની કોશિશ કરે છે.

નર્સ એ ચાઇલ્ડ માં નેગેટીવ રીએનફોર્સમેન્ટ કરતી નથી .

6) For School children ( છ થી 12 વર્ષનું ચાઈલ્ડ. )

નર્સ એ ચાઇલ્ડ ના ઇલેક્ટીવ હોસ્પિટલાઈઝેશન માટે પેરેન્ટ્સ ની હેલ્પ કરે છે.

નર્સ એ કોઈપણ મેડિકલ પ્રોસિજર સમયે ચાઇલ્ડ ના રાઇટ ઓફ પ્રાઇવસી ની રિસ્પેક્ટ કરે છે.

નર્સ એ ચાઇલ્ડ ની પ્રોબ્લમને સોલ્વ કરવા માટે હેલ્પ કરે છે.

નર્સ એ જ્યારે કોઈપણ પેઇનફૂલ તથા ઇન્વેસિવ પ્રોસિજર કરે ત્યારે ટ્રીટમેન્ટ rooms નો યુઝ કરે છે.

નર્સ એ ચાઈલ્ડ ની ઉપર કરવામાં આવતી પ્રોસિજર અને તેના બેનિફિટ ને એક્સપ્લેઇન કરે છે જેથી ચાઇલ્ડ એ પ્રોસિઝર સમયે પ્રોપરલી કોઓપરેટ કરી શકે.

નર્સ એ જ્યારે ચાઇલ્ડ ની કન્ડિશન સારી થાય ત્યારે તેને self કેર માટે, પ્લે માટે તથા સ્કૂલવર્ક ને કંટીન્યુ કરવા માટે encourage કરે છે.

નર્સ એ ચાઇલ્ડ ને તેની પર્સનલ હાઇજીન મેઇન્ટેન કરવા માટે એન્કરેજ કરે છે.

નર્સ કે ચાઇલ્ડ ના પેરેન્ટ્સ ને એન્ઝાઇટી વાળા સિચ્યુએશન માં કોપઅપ કરવા માટે કહે છે.

નર્સ એ ચાઇલ્ડ ની કેરમાં તેના પેરેન્ટ્સ એ પ્રોપરલી પાર્ટીશીપેટ થાય તે માટે એન્કરેજ કરે કરે છે.

નર્સ એ ચાઇલ્ડ ને તેના સીબલીંગ્સ તથા ફ્રેન્ડ્સ સાથે મળવા માટે Allow કરે છે.

7) for Adolescence ( 12 થી 18 વર્ષ )

નર્સ એ એડોલ્ર્સન્ટ ને પ્લાન્ડ હોસ્પિટલાઈઝેશન માટે પ્રિપેર કરવા માટે પેરેન્ટ્સ ની હેલ્પ કરે છે.

નર્સ એ ઇલનેશ ની તથા હોસ્પિટલાઇઝેશન ની અસર અને 
કયા પ્રકારનું મિસકન્સેપશન પ્રેઝન્ટ છે તે ઍસેસ કરે છે.

નર્સ એ એડલ્ટ ની હોસ્પિટલમાં એડમિશન થાય ત્યારે હોસ્પિટલના સ્ટાફ ,હોસ્પિટલ રૂટિન, તથા હોસ્પિટલમાં કયા પ્રકારની ફેસિલિટી અવેઇલેબલ છે તે ઓરિએન્ટેશન કરાવે છે.

નર્સિંસ એ એડલ્ટની ઇલનેસ વિશેની કમ્પ્લીટ હિસ્ટ્રી જેમકે તેની હેબિટ, રિક્રેશન, તથા હોબીસ વગેરે વિશે હિસ્ટ્રી લેવામાં આવે છે.

નર્સ એ એડોલ્ર્સન્ટ ની પ્રાઇવસી ની રિસ્પેક્ટ કરે છે. તથા જે ફૂડ પ્રેફરન્સ હોય તેને ડાયટ પ્લાનમાં ઇન્વોલ્વ કરાવે છે.

નર્સ એ કોઈપણ મેડિકલ પ્રોસિજર કરતા પહેલા પ્રોપરલી પ્રોસીજર એક્સપ્લેઇન કરે છે તથા એડોલ્ર્સન્ટ અને તેના પેરેન્ટ્સનું કોર્પોરેશન ગેઇન કરે છે.

નર્સ એ એડલ્ટને પ્રોપરલી રિક્રેશન માટે તથા તેના ફેમિલી મેમ્બર્સ અને ફ્રેન્ડ્સ સાથે ઇન્ટરેક્શન કરવા માટે ઓપર્ચ્યુનિટી પ્રોવાઇડ કરે છે.

નર્સ એ એડોલ્સન્ટ ને ગાઈડ કરે છે કે તે તેના હેલ્થનું પ્રમોશન કરે તથા તે તેની ડેઇલી રૂટીન એક્ટિવિટી ને રીસ્ટોર કરી શકે.

આમ નર્સ એ હોસ્પિટલાઈઝડ ચાઇલ્ડ
ની હેલ્થ પ્રમોશન માં તથા તેની એક્ટિવિટી
ની રીસ્ટોર કરી શકે તે માટે ગાઈડ કરે છે. આમ,
નર્સ માટે એ અગત્યનું છે કે હોસ્પિટલ મા એડમીટ
થયેલા ચાઇલ્ડ, તેના પેરેન્ટ્સ ,અને તેના ફેમિલી મેમ્બર્સની
જરૂરિયાતને ઓળખી અને તેને પ્રોપરલી રિસ્પોન્સ
પ્રોવાઇડ કરે છે.

⏩Q-3 Write short answer (Any Two) ટુકમાં જવાબો લાખો (કોઈ પણ બે ) 2X6=12

🔸a. Define tonsillitis, write types, etiology and the post-operative nursing care of the child with tonsillectomy. ટોન્સીલાટીસની વ્યાખ્યા લખી , તેના પ્રકારો, કારણો અને ટોન્સીલેકટોમી થયેલ બાળકની પોસ્ટ ઓપરેટીવ નર્સિંગ કેર લખો.

ટોન્સિલ્સ ના ઇન્ફેક્શન અને ઇન્ફલામેશન ને ટોન્સિલાયટિસ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.જે મુખ્યત્વે બેક્ટેરીયલ અને વાયરલ ઇન્ફેક્શનને કારણે જોવા મળે છે.

(ટોન્સિલ એ ટિસ્યુના સ્મોલ માસ છે જે થ્રોટ ની સાઇડમાં આવેલ હોય છે જે નોઝ અને માઉથ દ્વારા એન્ટર થતા ફોરેન બોડીને ફિલ્ટર કરે છે અને તેને કીલ કરે છે).

ટોન્સીલાઇટીસ ના મુખ્યત્વે 2 ટાઈપ જોવા મળે છે.

1. એક્યૂટ ટોન્સીલાઇટીસ : કે જે શોર્ટ ટાઈમ માંટે તેના સાઇન અને સિમટમ્સ જોવા મળે છે.

2. ક્રૉનિક ટોન્સીલાઇટીસ : વારંવાર એક્યૂટ ટોન્સીલાઇટીસ ના એપિસોડ જોવા મળે તો તેને ક્રોનિક ટોન્સીલાઇટીસ કહેવામાં આવે છે. તે લાંબા ગાળા ની પ્રોબલેં છે.

Explain the Etiology/causes of tonsillitis (ટોન્સિલાયટિસ થવા માટેના કારણ જણાવો).

ટોન્સિલાયટિસ મુખ્યત્વે બેક્ટેરિયલ અને વાયરલ ઇન્ફેક્શનને કારણે જોવા મળે છે. જેમાં મુખ્યત્વે ગ્રુપ A સ્ટ્રેપ્ટોકોકસ બેક્ટેરિયાને કારણે ટોન્સિલાયટિસ જોવા મળે છે. કોમન વાઇરસ તરીકે ઇન્ફ્લુએન્ઝા વાઇરસ, હર્પિસ સીમ્પ્લેક્સ વાયરસ, સાઇટોમેગાલો વાયરસ, એડીનોવાયરસ અને એપ્સટેન બાર વાયરસનો સમાવેશ થાય છે.

Explain the Clinical manifestation/sign & symptoms of tonsillitis ( ટોન્સિલાયટિસ ના લક્ષણો તથા ચિન્હો જણાવો).

થ્રોટમાં સ્વેલિંગ જોવા મળે
સોર થ્રોટ અને થ્રોટ પેઇન
ટોન્સિલ પર વ્હાઇટ એન્ડ યલો કલરના પેચીસ જોવા મળે ,
ડિસફેજિયા (ડીફિકલ્ટી ઇન સ્વેલોવિંગ),
નેકમાં આવેલ લિમ્ફનોડમાં સ્વેલિંગ જોવા મળે
ઇયરમાં રીફરેડ પેઇન જોવા મળે (ઇપીસિલેટરલ ઇયરએક) ,
બેડ બ્રીથ અને ફાઉલ સ્મેલિંગ (હેલીટોસિસ),
ફીવર ,
હેડએક ,
ચીલ્સ ,
મલેઇસ,
ડીસકમ્ફર્ટ ,
ફ્ટીગ ,
સોર થ્રોટ,
દુખાવો થવો.
ગળવામાં તકલીફ પડવી,
તાવ આવવો,
ઠંડી લાગવી,
મલેઇસ,
રેડનેસ.
ઇરીટેશન થવુ,
ડીસકમ્ફર્ટ,
ગળામાં દુખાવો થાય છે.
કાનમાં દુખાવો થાય .
તાવ આવે.
માથું દુખવું.
મોઢામાંથી ખરાબ વાસ આવવી.
મસલ્સમાં દુખાવો થવો.
ગળુ સ્ટીફ થવુ.
નેકની લિફ્ટ નોડ માં સ્વેલિંગ આવવું.
આંખ મોઢું અને ગળામાં સોજો આવવો.
જો ખૂબ સિવ્યર કેસ હોય તો નોઝીયા થવુ.
ઊંઘ માં તકલીફ થવી.
ભૂખ ન લાગવી.
વોમીટીંગ.
પેટમાં દુખાવો થવો.
કબજિયાત થવી.
મોઢું ખોલવામાં તકલીફ પડવી.
માથું દુખવું.
ઇરિટેશન એન્ડ ડિસકમ્ફર્ટ થવુ.

ટોન્સિલેક્ટોમીરીકરંટ અથવા ક્રોનિક ટોન્સિલાયટિસ ધરાવતા પેશન્ટમાં ટોન્સિલેક્ટોમી કરવામાં આવે છે એટલે કે ટોન્સિલને સર્જીકલી રીમુવ કરવામાં આવે છે.

પોસ્ટ ઓપરેટિવ કેર

ઓપરેશન પછી
ચાઇલ્ડ ને તાત્કાલિક પોસ્ટ ઓપરેટિવ બેડ ઉપર લેવા અને તેને સેમી પ્રોન પોઝિશન પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને એક સાઈડમાં ટનૅ કરવા અને તેના નીચે કિડની ટ્રે મુકવી અને એક નાનો પિલ્લો મૂકો કે જેથી પ્રોપર રીતના સિક્રીશન બધું નીકળી શકે.

દર 15-15 મિનિટે વાઇટલ સાઇન ચેક કરવા.

જો પલ્સ એ ફિબલ અને ફાસ્ટ,તથા બ્લડ પ્રેશર એ લો થતી હોય તો તાત્કાલિક ડોક્ટર ને જાણ કરવી.

જ્યારે ગળામાંથી લોહી નીકળતું હોય તે જોવું જો એકદમ ડાર્ક હોય તો નોર્મલ કહેવાય અને ફ્રેશ રેડ હોય તો તાત્કાલિક ડોક્ટરને જાણ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપર રીતના ઇન્ટ્રાવાનસ ફ્લુઇડ પ્રોવાઇડ કરવું.

ચાઇલ્ડ નું ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેઇન્ટેન રાખવું.

રૂટીન કેર

જો ચાઇલ્ડ એ ફુલ્લી કંસિયસ હોય તો તેને સુપાઇન પોઝિશન આપવી.

ચાઇલ્ડ ને કહેવું કે કોઇ પણ સલાઇવા હોય તો તેને બહાર કાઢવું.

ચાઇલ્ડ ને ઠંડી વસ્તુઓ જેમ કે આઇસ્ક્રીમ, જેલ્લી, પુડિંગ વગેરે ખાવા માટે કહેવું.

બીજા દિવસે થી ઓછું બાફેલું ઈંડુ, દૂધ ,બ્રેડ, મિલ્ક શેક વગેરે પ્રોવાઇડ કરવું અને ત્રીજા થી ચોથા દિવસે જો ચાઇલ્ડ એ ડાયટ લેતુ હોય તો ફુલ ડાયટ ઉપર ચાઇલ્ડ ને લાવવું.

ચાઇલ્ડ ને બહુ ગરમ ફૂડ ખાવા માટે ન આપવું તથા હાર્ડ વસ્તુઓ ખાવા માટે ન આપવી જેમ કે પાઉં, કાચુ, સલાડ, તીખું અને તળેલું તથા ફ્રૂટ્સ ,શાકભાજી, જ્યુસ ,શુપ આ બધી વસ્તુઓ થોડા દિવસો માટે ન આપવી.

ચાઇલ્ડ ની ઓરલકેર મેઇન્ટેન રાખવી.

ચાઇલ્ડ ને એનાલજેસીક અને એન્ટિબાયોટિક મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.

જો ગળામાં દુખાવો થતો હોય તો તેને દૂર કરવા માટે એસ્પિરિન સ્પ્રે પ્રોવાઇડ કરવો અને જમતા પહેલા 15 મિનિટ પહેલા કોગળા કરવા.

જો બધું જ નોર્મલ થતું હોય તો ચાઇલ્ડ ને ત્રીજા થી પાંચમા દિવસે ડિસ્ચાર્જ પ્રોવાઇડ કરવો અને ફોલો અપ લેવા માટેની સલાહ આપવી.

advice on discharge.

remain indoor,

સનના એક્સપોઝલ માં ન આવવું.

vigorous games, shouting, and Vigorous cleaning of throat, blowing nose.

avoid respiratory track infection.

report for follow up.

🔸B. What is diarrhea? Write its causes, clinical features and its management ડાયેરિયા એટલે શું ? ડાયેરિયા થવાના કારણો,તેના લક્ષણો અને તેની સારવાર વેશે લાખો.

ડાયરિયા એ એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં લિક્વિડ, લુઝ તથા વોટરી સ્ટૂલ એ દિવસમાં ( in 24 hours) ત્રણ time કરતાં વધારે time passed થાય છે. અને આ લુઝ , વોટરી સ્ટૂલ ની ફ્રિકવન્સી પણ વધારે હોય છે.

ડાયરિયા થવાના કારણે બોડી માંથી એક્સેસિવ અમાઉન્ટ માં ફ્લુઇડ તથા ઇલેક્ટ્રોલાઇટ એ લોસ થાય છે તેના કારણે ડીહાઈડ્રેશન ની કન્ડિશન અરાઇઝ થાય છે.

ડાયરિયા એ ડેવલોપિંગ કન્ટ્રીસ માં મોટાલિટી રેટ ના કોઝ માં ટોપ થ્રી માં આવતું ડીઝીઝ છે.

(Diarrhoea is a disease in which passage of loose, liquid or watery stool more than three times per day)

Explain the Etiology/ cause of the Diarrhoea (ડાયરિયા થવા માટેના કારણ જણાવો)

અન હાઇજીનીક કન્ડિશન કારણે.

ઇન્ફેક્શન થવાના કારણે.

વાયરલ ઇન્ફેક્શનના કારણે :=

રોટા વાયરસ,

એન્ટેરો વાઇરસ,

એડીનો વાયરસ ના કારણે,

મીઝલ્સ વાયરસ ના કારણે.

Influenza વાયરસ ના કારણે.

બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનના કારણે.

E coli,

શિગેલા બેક્ટેરિયા ( Shigella bacteria) ના કારણે,

સાલમોનેલા બેક્ટેરિયાના કારણે.

સ્ટેફાઈલોકોકસ બેક્ટેરિયાના કારણે.

વીબ્રીઓ કોલેરા ના કારણે.

પેરાસાઈટીક ઇન્ફેક્શનના કારણે.

એન્ટઅમીબા હિસ્ટોલાઇટીકા,

જીઆરડીયા લેમ્બલીયા,

ક્રિપ્ટોસ્પોરીડિયમ,

પી ફાલ્સીપેરમ, પી વાઇવેક્સ, પી ઓવેલી અને પી મેલેરિયા.

ફંગાઇ ઇન્ફેક્શન ના કારણે.

કેન્ડીડા આલ્બીકન્સ ના કારણે,

ઇન્ફેક્શિયસ કન્ડિશનના કારણે.

અપર રેસ્પીરેટરી ઇન્ફેક્શનના કારણે,

ઓટાઇટીસ મીડિયા ના કારણે,

ટોન્સીલાઇટીસ  ના કારણે,

ન્યુમોનિયા ના કારણે,

યુરીનરી ટ્રેક ઇન્ફેક્શનના કારણે.

ડાયેટીક તથા ન્યુટ્રીશનલ ફેક્ટર ના કારણે.

ઓવરફીડિંગ,

સ્ટારવેશન ના કારણે,

ફુડ એલર્જી તથા ફુડ પોઇઝનિંગ ના કારણે.

અધર પ્રિડીસ્પોઝીંગ કન્ડિશન ના કારણે

જેમ કે,

Age,

Season,

Artificial feeding,

Explain the Clinical manifestation/ sign and symptoms of the child with the Diarrhoea (ડાયરીયા ના લક્ષણો તથા ચિન્હો જણાવો)

ફ્રિક્વંટલી લુઝ વોટરી સ્ટૂલ પાસ થવું.

ડીહાઇડ્રેશન થવું,

એબડોમિનલ પેઇન થવું.

લો ગ્રેડ ફીવર આવવો.

ભૂખ ન લાગવી.

એબડોમીનલ ડિસ્ટેન્સન થવું.

બિહેવિયરલ ચેન્જીસ થવા જેમકે

ઇરીટેબીલીટી,

રેસ્ટલેસનેસ,

વિકનેસ આવવી,

થાક લાગવું,

પ્રોપરલી ઊંઘ ન આવવી,

ફિઝિકલ ચેન્જીસ જોવા મળવા જેમકે,

 વેઇટ લોસ થવો,

સ્કીન ટર્ગર પુઅર થવી,

મ્યુકસ મેમ્બરેન ડ્રાઇ થવી.

લીપ્સ એ ડ્રાય થવા,

Paleness,

Eyes એ સંકન થવી,

Fontanelle એ ડિપ્રેશ્ડ થવા,

વાઈટલ સાઈન માં ચેન્જીસ જોવા મળવા જેમકે,

બ્લડ પ્રેશર લો થવુ,

ટેકીકાર્ડીયા,

રેસ્પીરેશન રેપિડ થવા,

લિંમ્સ એ કોલ્ડ થવા,

યુરીનરી આઉટપુટ ડિક્રીઝ થવું,

કંસિયસનેસ લોસ થવી,

 Explain the Diagnostic evaluation of the patient with the Diarrhoea. (ડાયરિયા વાળા child નું ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન જણાવો)

History taking and physical examination,

સ્ટૂલ એક્ઝામિનેશન,

બ્લડ એક્ઝામિનેશન,

એરિથ્રોસાઈટ  સેડીમેન્ટેશન રેટ ટેસ્ટીંગ (  ESR  ),

સ્ટૂલ કલ્ચર,

ઓવા તથા પેરાસાઇટ અસેસમેન્ટ,

એન્ડોસ્કોપિક એક્ઝામિનેશન.

 Explain the Medical management of the the Diarrhoea. (ડાયરિયા વાળા ચાઇલ્ડ નું મેડિકલ મેનેજમેન્ટ જણાવો)

1) ચાઇલ્ડ ને રિહાઇડ્રેશન થેરાપી પ્રોવાઈડ કરવી.

 ચાઇલ્ડ નુ હાઇડ્રેશન સ્ટેટસ મેઇન્ટેન રાખવા માટે ઓરલ રીહાઇડ્રેશન સોલ્યુશન ( ORS ) પ્રોવાઇડ કરવું.

 ઓરલ રીહાઇડ્રેશન થેરાપી એ માઇલ્ડ થી મોડરેટ ડીહાઇડ્રેશન ને ટ્રીટ કરવા માટેની ઇફેક્ટિવ ટ્રીટમેન્ટ ગણવામાં આવે છે.

 2) ચાઇલ્ડ ને ઇન્ટરા વિનસ ફ્લુઇડ થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવી.

 જો ચાઇલ્ડ ને ડિહાઇડ્રેશનની કન્ડિશન હોય અને ORS થેરાપી એ પ્રોપરલી effective ન રહેતી હોય ત્યારે ચાઇલ્ડ ને ઇન્ટરા વિનસ ફલુઇડ થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવી.

3) ચાઇલ્ડ ને ઇન્ટરા વિનસ થેરાપી સાથે પ્રોપરલી feeding પ્રોવાઇડ કરવુ જેના કારણે Malnutrition માંથી પ્રિવેન્ટ કરી શકાય .

જે ચાઇલ્ડ એ માઉથ દ્વારા ફૂડ લઈ શકતુ હોય તેને ઈઝીલી ડાયજેસ્ટેબલ ફૂડ પ્રોવાઇડ કરવું.

Ex:= Toast, rice,blanned food.

4)  ચાઇલ્ડ નુ એડીક્યુએટલી ફ્લુઇડ અને ઇલેક્ટ્રોલાઇટ લેવલ મેઇન્ટેન કરવું.

5) ચાઇલ્ડ ને જો કોઈપણ બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનના કારણે ડાયરિયલ ડીસીઝ થઈ હોય તો એન્ટિબાયોટિક મેડિસિન પ્રોવાઈડ કરવી.

6) ચાઈલ્ડ ને એન્ટીડાયરીયલ મેડિસિન પ્રોવાઈડ કરવી

જેમ કે,

Loperamide,

Bismuth Subsalysilate.

 7) Explain the Nursing management of the child with the Diarrhoeal disease.

ડાયરિયલ ડીસીઝ વાડા ચાઇલ્ડ નું નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ જણાવો.

ચાઇલ્ડ નું પ્રોપરલી એસ એસમેન્ટ કરવું.

ડાયરિયલ ડીસીઝ ની સિવ્યારીટી ને અશેસ કરવી.

ડાયરિયા ની ફ્રિકવન્સી વોલ્યુમ તથા કન્સીસ્ટન્સી ને અસેસ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને ડીહાઇડ્રેશનના કોઈપણ સિમ્પટોમ્સ છે કે નહીં તે અશેસ કરવું.

ચાઇલ્ડ નું પ્રોપરલી ફલુઇડ તથા ઇલેક્ટ્રોલાઇટ લેવલ મેન્ટેઇન રાખવું.

ચાઇલ્ડ ના હાઇડ્રેશન સ્ટેટસને મેઇન્ટેન રાખવા માટે ઓરલ રીહાઇડ્રેશન સોલ્યુશન પ્રોવાઇડ કરવું.

જો ચાઇલ્ડ ને સિવ્યર ડીહાઇડ્રેશન થયું હોય તો ઇન્ટરા વિનસ ફલુઇડ થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી ન્યુટ્રીશનલ સપોર્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.

ચાઇલ્ડ ને કંટીન્યુઅસ બ્રેસ્ટ ફીટીંગ પ્રોવાઇડ કરવું.

જો ચાઇલ્ડ એ માઉથ દ્વારા ફૂડ ઇન્ટેક કરી શકતું હોય તો તે ચાઇલ્ડ ને ઇઝીલી ડાઈજેસ્ટેબલ ફૂડ પ્રોવાઇડ કરવું.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી મેડીકેશન પ્રોવાઇડ કરવી.

જો ચાઇલ્ડ ને કોઇપણ બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શનના કારણે ડાયરિયા ની કંટીશન થઈ હોય તો એન્ટિબાયોટિક મેડીકેશન પ્રોવાઇડ કરવી.

જો ચાઇલ્ડ ને કોઈપણ પેરાસાઇટીક ઇન્ફેક્શન થયું હોય તો એન્ટિપેરાસાઇટીક મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને કોઈપણ પ્રકારનું ઇન્ફેક્શન લાગી નહીં તે માટે પ્રોપરલી હેન્ડ હાઇજીન ટેકનીક પ્રેક્ટિસ કરવા માટે એડવાઇઝ આપવી.

ચાઇલ્ડ ને કંટીન્યુઅસલી મોનિટર કરવુ.

ચાઇલ્ડ ના પેરેન્ટ્સ ને એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું કે સેફ વોટર તથા ફૂડ હેન્ડલિંગ કરવું જેના કારણે ડાયરિયા ની કન્ડિશન થતી પ્રિવેન્ટ કરી શકાય.

ચાઇલ્ડસ ના પેરેન્ટ્સ ને એડવાઇઝ આપવી કે ચાઇલ્ડ ને રેગ્યુલર મેડીકેશન પ્રોવાઇડ કરે.

 8) Explain the prevention care of the Diarrhoea. (ડાયરિયા ના પ્રિવેન્શન કેર ને એક્સપ્લેઇન કરો)

પેરેન્ટ્સ ને એડવાઇઝ આપવી કે ચાઇલ્ડ ને કંટીન્યુઅસ બ્રેસ્ટ ફીડિંગ  પ્રોવાઇડ કરવું.

ચાઇલ્ડ ના પેરેન્ટ્સ ને એડવાઇઝ આપવી કે પ્રોપરલી હેન્ડ હાઇજીન મેઇન્ટેન રાખવી.

ચાઇલ્ડ ના પેરેન્ટ્સ ને એડવાઇઝ આપવી કે પ્રોપરલી સેફ વોટર તથા હાઇજીનીક રીતે ફૂડ પ્રિપેર કરવું.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી હાઇજીનીકલી બોટલ ફીટીંગ પ્રોવાઇડ કરવુ.

કોઇપણ પ્રકારના સ્પેસિફાયર નો યુઝ ન કરવા માટે ચાઇલ્ડ ના પેરેન્ટ્સને એડવાઈઝ આપવી.

ચાઇલ્ડ ના પેરેન્ટ્સ ને એડવાઇઝ આપવી કે પર્સનલ હાયજીન ને સ્ટ્રીક્ટ મેઇન્ટેન રાખવી.

ચાઇલ્ડ ના નેઇલ્સ ને શોર્ટ રાખવા માટે એડવાઇઝ આપવી તથા ચાઇલ્ડ ના હેન્ડ્સ અને ટોયસ હંમેશા ક્લીન રાખવા માટે એડવાઇઝ આપવી.

ચાઇલ્ડ ને એડીક્યુએટ ફ્લુઇડ પ્રોવાઇડ કરવું.

ચાઇલ્ડસ ને ઇઝીલી ડાયજેસ્ટેબલ ફૂડ જેમકે રાઈસ, દાલ, સુપ, કોકોનટ વોટર જેવું ફૂડ પ્રોવાઇડ કરવા માટે પેરેન્ટ્સને એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવું.

પેરેન્ટ્સને એડવાઇઝ આપવી કે જો જરૂરિયાત રહેતો ચાઇલ્ડ ,ને હોમમેડ ORS સોલ્યુશન પ્રોવાઇડ કરવું.

પેરેન્ટ્સ ને એડવાઇઝ આપવી કે ચાઇલ્ડ ને રેગ્યુલર મેડીકેશન પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ની પ્રોપરલી કેર કરવા માટે પેરેન્ટ્સ ને એડવાઇઝ આપવી.

🔸C. What is PEM? Explain in detail about kwashiorkor. પી .ઈ .એમ એટલે શું ? કવાશિયોરકોર વેશે વિસ્તૃત સમજાવો.

પ્રોટીન એલર્જી માલન્યુટ્રીશન (PEM) એ એક ચાઇલ્ડ મા થતી ન્યુટ્રીશનલ પ્રોબ્લમ છે કે જેને પહેલા પ્રોટીન કેલેરી માલન્યુટ્રીશન (PCM) તરીકે ઓળખાતુ હતુ જે ખોરાકમાં પ્રોટીન અને કેલરી ના અપૂરતા ઇન્ટેક ના કારણે જોવા મળે છે, જેના પરિણામે ચાઇલ્ડ ના ગ્રોથ, ડેવલોપમેન્ટ તથા ઓવરઓલ હેલ્થ મા ઇમ્પેરમેન્ટ થાય છે.

PEM ના મુખ્ય બે ટાઇપ છે.

1)મરાસ્મસ
2)ક્વાશિઓર્કોર

ક્વાશિઓર્કોર.

ક્વાસ્યોરકોરએ સિવ્યર પ્રોટીન એનર્જી માલ ન્યુટ્રિશન ( PEM ) નું ફોર્મ છે. ક્વાશિઓર્કોર એ PEM નું એક સ્વરૂપ છે. જે એડીક્યુએટ કેલરી ના ઇન્ટેક કરવા છતાં, સિવ્યર પ્રોટીન ની ડેફીસીયન્સી ના કારણે થાય છે.

બાળકો કે જેમા ક્વાશિઓર્કોર હોય તેમા વોટર નુ રીટેન્શન થવાના કારણે એબડોમન એ સ્વોલેન થાય (એડીમા), ફેટી લીવર, સ્કીન લિઝન્સ અને વૃદ્ધિ એ અટકી જાય છે. તથા મરાસ્મસ કરતા ક્વાસિસ્યોરકોર વાળા ચાઇલ્ડ એ નોર્મલ હોય છે પરંતુ તેનો બોડી વેઇટ એ વધારે હોય છે.
ક્વાશિઓર્કોર ને “ રેડ હેયરી બોય ” પણ કહેવામાં આવે છે.

ક્વાશિઓર્કોર એ પહેલી વખત બ્રિટિશ ફિઝિશિયન Dr.Cicely Williams દ્વારા ઇ.સ.1933 માં ડિસ્ક્રાઇબ કરવામાં આવેલું હતું. પરંતુ પર્ટિક્યુલર ક્વાશિઓર્કોર ટમૅ એ 1935 માં ડિસ્ક્રાઇબ કરવામાં આવી હતી.

ક્વાસ્યોરકોર ની કન્ડિશન એ મુખ્યત્વે પ્રીસ્કુલ ચિલ્ડ્રનમાં વધારે પ્રમાણમાં જોવા મળે છે.
ક્વાશિઓર્કોર મા હોલમાંકૅ સિમ્ટોમ્સ મા ફ્લુઇડ રીટેન્શન થવાના કારણે બોડીમા ઇડીમા જોવા મળે છે.

Explain the Etiology / cause of kwashiorkor (ક્વાશિઓર્કોર ના કારણ જણાવો.)

પોવર્ટી ના કારણે,
ચાઇલ્ડ ને ઇનએડીક્યુએટ અમાઉન્ટ માં બેસ્ટફીટીંગ પ્રોવાઇડ કરવાના કારણે,
પ્રોટીન રીચ ફૂડ એ ઇનએડીક્યુએટ અમાઉન્ટ માં લેવાના કારણે,
પ્રોટીન રીચ ફૂડ ની અવેઇલીબિલીટી ના હોવાના કારણે,
લો સોસીયો ઇકોનોમિક સ્ટેટસ હોવાના કારણે,
ફોલ્ટી ફીડિંગ હેબિટ ના કારણે,
ઇમબેલેન્સ ડાયટ ના કારણે,
એડીક્યુએટ અમાઉન્ટ માં ન્યુટ્રિશિયસ ડાયટ ઇન્ટેક ન કરવાના કારણે,
અમુક પ્રકારની મેડિકલ કન્ડિશનના કારણે જેમકે ક્રોનીક ઇન્ફેક્શન,
ગેસ્ટેરો ઇન્ટેસ્ટાઇનલ ડીસઓર્ડર,વગેરે,
અમુક પ્રકારના મેટાબોલિક ડિસઓર્ડર ના કારણે,
એન્વાયરમેન્ટલ ફેક્ટરના કારણે,
ચાઇલ્ડ ને એડીક્યુએટ વિનિંગ ડાયટ ના પ્રોવાઇડ કરવાના કારણે,
એસેન્સીયલ વિટામિન્સ તથા મિનરલ્સ એ ઇનએડિક્યુટ અમાઉન્ટ માં લેવાના કારણે,

Explain the Clinical manifestation/ sign and symptoms of the child with the Kwashiorkor.(ક્વાશિઓર્કોર ના લક્ષણો તથા ચિન્હો જણાવો)

બોડી માં ઇડીમા ( પીટીંગ ઇડીમાં) જોવા મળવું તે મુખ્યત્વે લોવર એક્સ્ટ્રીમિટી,અપર એક્સ્ટ્રીમિટીસ, એબડોમન, ફેસ વગેરે મા ,
એબડોમન માં ફ્લુઇડ નું કલેક્શન થવાના કારણે બ્લોટેડસ્ટમક ની કન્ડિશન જોવા મળવી,
સ્કિન એ ડ્રાય તથા સ્કેલી થવી,
મસલ્સ વાસ્ટિંગ તથા મસલ્સ એટ્રોફી થવી,
સ્કીન મા ચેન્જીસ જોવા મળવા જેમકે પીગમેન્ટેશન,
હાઇપરપીગમેન્ટેશન, સ્કીન એ રફ થવી,ડિસ્કલર્ડ થવી વગેરે,
ચાઇલ્ડ માં હિપેટોમેગાલિ ( લીવરએનલાર્જમેન્ટ) થવું,
ચાઇલ્ડ નીએપેટાઇટ
ડીક્રીઝ થવી,
ચાઇલ્ડ માં બિહેવીયરલ ચેન્જીસ જોવા મળવા,
ચાઇલ્ડ નો ગ્રોથ તથા ડેવલપમેન્ટ ડીલે થવો,
ચાઇલ્ડ નું સ્કેલેટલ ગ્રોથ ઇમ્પેઇડ થવો,
ચાઇલ્ડ માં એનીમિયા ની કન્ડિશન જોવા મળવી,
ચાઇલ્ડના હેરમાં ચેન્જીસ થવા,
ચાઇલ્ડ ને કોઇપણ એક્ટિવિટીમાં ઇન્ટરેસ્ટ ન રહેવો,
ચાઇલ્ડ માં મસ્ક્યુલર વાસ્ટીંગ જોવા મળવું,
ચાઇલ્ડ નું ફેસ એ ઇડીમાના કારણે
” મુન ફેસ” લાગવું.
ચાઇલ્ડ માં સાયકોમોટર ચેન્જીસ જોવા મળવા,
ચાઇલ્ડમાં ઇન્ટેલેક્યુઅલ ઇમ્પેરમેન્ટ જોવા મળવી,

Explain the Diagnostic evaluation of the child with the Kwashiorkor .
(ક્વાશિઓર્કોર વાળા ચાઇલ્ડ નું ડાયગ્નોસ્ટિક ઇવાલ્યુએશન જણાવો)

History tacking and physical examination,
એન્થ્રોપોમેટ્રિક મેઝરમેન્ટ,
લેબોરેટરી ટેસ્ટ,
કમ્પ્લીટ બ્લડ કાઉન્ટ ટેસ્ટ,
સિરમ આલ્બ્યુમીન ટેસ્ટ,
સિરમ ઇલેક્ટ્રોલાઇટ ટેસ્ટ,
આર્ટીરીયલ બ્લડ ગેસ એનાલિસિસ,

Explain the Medical management of the child with Kwashiorkor.
(ક્વાશિઓર્કોર વાડા ચાઇલ્ડ નુ મેડીકલ મેનેજમેન્ટ જણાવો)

ચાઇલ્ડ ને એડીક્યુએટ પ્રોટીન યુક્ત ડાયટ પ્રોવાઇડ કરવું.

ચાઇલ્ડ ને એડીક્યુએટ કેલરી ઇન્ટેક કરવા માટે એડવાઇઝ આપવી.

ચાઇલ્ડ ને એડીક્યુએટ ન્યુટ્રિશિયસ રીચ ફુડ ઇન્ટેક કરવા માટે એડવાઇઝ આપવી.

જો ચાઇલ્ડ ને હાઇપોગ્લાઇસેમ્યા ની કન્ડિશન હોય તો એડીક્યુએટ ગ્લુકોઝ સોલ્યુશન પ્રોવાઇડ કરવું.

જો ચાઇલ્ડ ને એનિમિયા ની કન્ડિશન હોય તો બ્લડ ટ્રાન્સફયુઝન દ્વારા તેને પ્રોપરલી ટ્રીટ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી સ્કીન કેર કરવા માટે એડવાઇઝ આપવી.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી પ્લે થેરાપી તથા રિક્રિએશન થેરાપી પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડસ ના પેરેન્ટ્સ ને એડવાઇઝ આપવી કે ચાઇલ્ડ ને ન્યુટ્રિશિયસ રીચ ફુડ પ્રોવાઇડ કરવું.

ચાઇલ્ડ ને એડીક્યુએટ વિટામીન એ સપ્લિમેન્ટસ પ્રોવાઇડ કરવું.

જો ક્વાસિયોરકોર એ એડવાન્સ સ્ટેજ મા હોય તો ને ઇમિડિએટલી હોસ્પિટલાઈઝડ કરવું.

ચાઇલ્ડ નુ ફ્લુઇડ તથા ઇલેક્ટ્રોલાઇટ લેવલ પ્રોપરલી અસેસ કરવું.

ચાઇલ્ડ ની હાઇટ , વેઇટ, તથા તેનુ ન્યુટ્રિશિયસ સ્ટેટસ અસેસ કરવું.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી સાઇકોલોજીકલ સપોર્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.

Explain the Nursing management of the child with the Kwashiorkor.
(ક્વાશિઓર્કોર વાડા ચાઇલ્ડ નું નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ જણાવો)

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી કોમ્પ્રાહેંસીવ સપોર્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.

ચાઇલ્ડ નુ પ્રોપરલી ન્યુટ્રીશનલ સ્ટેટસ અસેસ જેમ કે બ્રેસ્ટ ફીટીંગ, વિનીંગ, ફૂડ હેબિટ, બેલેન્સ ડાયટ,
સોશિયોઇકોનોમિક સ્ટેટસ અસેસ કરવું.

ચાઇલ્ડ નો પ્રોપરલી ગ્રોથ ચાર્ટ અસેસ કરવુ.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી ન્યુટ્રીશન રિહેબિલિટેશન પ્રોવાઇડ કરવું.

ચાઇલ્ડ ની કેર માટે અધર હેલ્થ કેર પર્સનલ સાથે કોલાબોરેશન કરવું.

ચાઇલ્ડ ને એડીક્યુએટ ન્યુટ્રિશિયસ ફૂડ ઇન્ટેક કરવા માટે તેના પેરેન્ટ્સ ને એડવાઇઝ આપવી.

હાઇડ્રેશન સ્ટેટસ પ્રોપરલી મેન્ટેન રાખવુ.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી ડિસ્ક્રાઇબ કરેલી મેડીકેશન પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને પ્રોપરલી સાઇકોલોજીકલ સપોર્ટ પ્રોવાઇડ કરવો.

ચાઇલ્ડ ના પેરેન્ટ ને ડીસીઝ તેને થવા માટેના કારણો, તેના લક્ષણો તથા ચિન્હો, તથા તેની ટ્રીટમેન્ટ વિશે કમ્પલીટ ઇન્ફોર્મેશન પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને સપ્લીમેન્ટરી ફીડિંગ પ્રોવાઇડ કરવું.

જો ચાઇલ્ડને કોઇ પણ ઇન્ફેક્શન થયું હોય તો એન્ટિબાયોટિક મેડિસિન પ્રોવાઇડ કરવી.

ચાઇલ્ડ ને એડીક્યુએટ વિટામીન્સ તથા મિનરલ સપ્લીમેન્ટ પ્રોવાઇડ કરવું.

⏩Q -4 Write short note (Any Three) ટુંક નોધ લાખો .( કોઈ પણ ત્રન ) 3X4=12

🔸1.Rights of the children -બાળકોના હકકો.

યુનાઇટેડ નેશન્સ દ્વારા 20 નવેમ્બર 1959 ના રોજ બાળકોના રાઇટ્સ ડિકલેર કરવામા આવ્યા હતા. જેનો હેતુ એ બાળકોની સ્પેશિયલ્સ નીડ્સ પૂરી કરવા માટેનો હતો.
ભારતમા પણ બાળકના all over ડેવલપમેન્ટ માટે આ રાઇટ્સનુ ઇમ્પલીમેન્ટેશન કરવામા આવેલ છે. બાળકોના આ રાઇટ્સ નીચે મુજબના છે.

નેમ (નામ) અને નેશનાલીટી માટેનો રાઈટ
ફ્રી એજ્યુકેશન મેળવવાનો રાઇટ

લવ અને અફેક્શનના વાતાવરણમા ગ્રો થવા માટેનો રાઈટ
કોઈપણ પ્રકારના નીગલેટ, એક્સપ્લોઈટેશન, ટ્રાફિકિંગ, વગેરે સામે રક્ષણ મેળવવાનો રાઈટ

ન્યુટ્રીશન, હાઉસિંગ, મેડિકલ કેર વગેરે જેવા બેઝિક બેનિફિટ્સ મેળવવાનો રાઈટ
પ્લે અને રીક્રીએશન માટેની તકો મેળવવાનો રાઈટ

હેન્ડીકેપડ બાળકો માટે સ્પેશિયલ ટ્રીટમેન્ટ, સ્પેશિયલ એજ્યુકેશન અને એપ્રોપ્રિયેટ કેર મેળવવાનો રાઈટ

ડિઝાસ્ટરના સમય દરમિયાન સૌપ્રથમ પ્રોટેક્શન અને રાહત મેળવવાનો રાઈટ
ફ્રીડમ અને ડીગ્નીટીના વાતાવરણમા ઉછેર મેળવવાનો રાઈટ અને સમાજના એક ઉપયોગી સભ્ય તરીકે જીવન જીવવાનો રાઇટ

સમાજમા પરસ્પર ભાઈચારા અને શાંતિની લાગણી વચ્ચે ઉછેર મેળવવાનો રાઇટ

ઉપરોક્ત તમામ રાઈટ એ કોઈપણ પ્રકારના રંગ, સેક્સ, રીલીજીયન કે જાતિ ના ભેદભાવ વિના એન્જોય કરવાનો રાઈટ દરેક બાળકો ને મળેલ છે.

🔸2.ICDS scheme આઈ .સી .ડી .એસ .સ્ક્રીમ.

ચાઇલ્ડ ના વેલ્ફેર માટે ઇન્ટિગ્રેટેડ ચાઇલ્ડ ડેવલોપમેન્ટ સર્વિસીસ( ICDS) એ એક અગત્યનો પ્રોગ્રામ છે જે ગવર્મેન્ટ ઓફ ઇન્ડિયા દ્વારા 2 ઓક્ટોબર 1975 માં શરૂ કરવામાં આવેલો હતો.ઇન્ટિગ્રેટેડ ચાઇલ્ડ ડેવલોપમેન્ટ સર્વિસીસ( ICDS) એ ટ્રાયબલ તથા અર્બન બંને એરિયામાં જોવા મળે છે.

શરૂઆતમાં આ પ્રોગ્રામ શરૂ કરતી વખતે અમુક સિલેક્ટેડ એરિયામાં જ આ પ્રોગ્રામને સ્ટાર્ટ કરવામાં આવેલો હતો. પરંતુ હાલમાં પાંચ હજાર કરતા પણ વધારે ફંક્શનિંગ સેન્ટર જોવા મળે છે.

બેનીફીસીયરિસ(લાભાર્થી)
6 વર્ષ થી નાની ઉંમર ના ચાઇલ્ડ,
પ્રેગનેન્ટ વુમન,
લેક્ટેટીંગ વુમન.

ઓબ્જેકટીવ ઓફ ઇન્ટિગ્રેટેડ ચાઇલ્ડ ડેવલોપમેન્ટ સર્વિસીસ( ICDS)

0 થી 6 વર્ષના ચાઇલ્ડ નુ ન્યુટ્રીશનલ તથા તેના હેલ્થ સ્ટેટસ ને ઇમ્પ્રુવ કરવું.

ચાઇલ્ડ ના યોગ્ય ફિઝીકલ, સાઇકોલોજીકલ અને સોસિયલ ડેવલપમેન્ટ નુ ફાઉન્ડેશન કરવા માટે.

ચાઇલ્ડ ના કોમ્પ્રાહેન્સીવ ગ્રોથ તથા ડેવલપમેન્ટ કરવા માટે.

ચિલ્ડ્રન માં મોરબીડીટી, મોર્ટાલીટી, માલન્યુટ્રીશન તથા સ્કુલ ડ્રોપ આઉટ ના ઇન્સિડન્સ ને રિડ્યુસ કરવા માટે.

ચિલ્ડ્રન,પ્રેગનેન્ટ તથા લેક્ટેડિંગ વુમન ને સપ્લીમેન્ટરી ન્યુટ્રીશન પ્રોવાઇડ કરવા માટે.

ચાઇલ્ડ ને રેગ્યુલર હેલ્થ ચેકઅપ,ઇમ્યુનાઇઝેશન તથા રેફરલ સર્વિસીસ પ્રોવાઇડ કરવા માટે.

ચાઇલ્ડને નોન ફોરમલ પ્રિસ્કુલ એક્ટીવિટીસ દ્વારા અર્લી ચાઇલ્ડહુડ કેર તથા એજ્યુકેશન પ્રોવાઇડ કરવા માટે.

બાળકોના પ્રમોશન માટે કાર્ય કરતા અલગ અલગ વિભાગો વચ્ચે એક પોલિસી તથા કોર્ડીનેશન એચીવ કરવા માટે.

મધર ના હેલ્થ સ્ટેટસમાં ઇમ્પ્રુવ કરવું તથા તેને ન્યુટ્રિશિયસ ડાયટ પ્રોવાઇડ કરવું.

મધર તથા ચાઇલ્ડ ની ઓવરઓલ હેલ્થ ને ઇમ્પ્રુવ કરવા માટેના મેઝર્સ લેવામાં આવે છે.

સર્વિસીસ

સપ્લીમેન્ટરી ન્યુટ્રીશન,
ઇમ્યુનાઇઝેશન,
હેલ્થ ચેકઅપ,
રેફરલ સર્વિસીસ,
નોન ફોર્મલ પ્રિસ્કુલ એજ્યુકેશન,
આયર્ન તથા ફોલિક એસિડ સપ્લીમેન્ટરી તથા વિટામીન A મેડિકેશન,
એડોલેશન ગર્લ્સ ને આપવામાં આવતી સર્વિસીસ મા સપ્લીમેન્ટ્રી ન્યુટ્રીશન તથા હેલ્થ એજ્યુકેશન,
મધર ને આપવામાં આવતી સર્વિસીસ માં હેલ્થ ચેકઅપ, ટ્રીટમેન્ટ ઓફ માઇનર ઇલનેસ, ઇમ્યુનાઇઝેશન તથા સપ્લીમેન્ટ્રી ન્યુટ્રીશન.

ધ ઇન્ટિગ્રેટેડ ચાઇલ્ડ ડેવલોપમેન્ટ સર્વિસીસ( ICDS) ટીમ

આંગણવાડી વર્કર,
આંગણવાડી હેલ્પર,
સુપરવાઇઝર,
ચાઇલ્ડ ડેવલપમેન્ટ પ્રોજેક્ટ ઓફિસર( CDPO),
ડિસ્ટ્રિક્ટ પ્રોગ્રામ ઓફિસર( DPO),
ઓક્ઝીલરી એન્ડ નર્સ મીડ વાઇફ( ANM),
એક્રીડીએટેડ સોશિયલ હેલ્થ એક્ટિવિટીસ (ASHA).

પોપ્યુલેશન નોર્મસ:-

• રુરલ/ અર્બન પ્રોજેક્ટ માટે આંગણવાડી સેન્ટર ( AWC )

400-800-1 AWC
800-1600 2 AWC
1600-2400 3 AWC

ત્યારબાદ 800 1 AWC ના મલ્ટીપ્લાઇસ માં

• 1 Mini- AWC માટે 150-400 Mini- AWC
• આદિવાસી/ નદી/ રણ, ડુંગરાળ અને અન્ય ડિફીકલ્ટ એરિયા/ પ્રોજેક્ટો માટે 300-800-1 AWC
• 1 Mini AWC માટે 150-300 Mini- AWC

આ ઉપરોક્ત બધા પ્રકારની સર્વિસીસ એ તથા ડાયટરી સર્વિસ એ આંગણવાડી વર્કર દ્વારા આપવામાં આવે છે.

આ આંગણવાડી વર્કર એ 1000 ની વસ્તીએ હોય છે તે મુખ્યત્વે આ પ્રોગ્રામ એ વિલેજ લેવલે હેન્ડલ કરે છે તથા તમામ પ્રકારની ડાયટરી સર્વિસ,પ્રીવેન્ટીવ સર્વિસીસ,એન્ટિનેટલ કેર તેમજ પોસ્ટનેટલ કેર, તથા ઇમ્યુનાઇઝેશન ને લગતી તમામ કેર પ્રોવાઇડ કરવામાં આવે છે.

આ આંગણવાડી વર્કર ના સુપરવાઇઝર માટે એક સુપરવાઇઝર હોય છે કે જે મુખ્ય સેવિકા તરીકે વર્ક કરે છે. જેને અમુક પ્રકારની સ્પેશિયલ ટ્રેઇનીંગ પ્રોવાઇડ કરવામાં આવેલી હોય છે જે આઇસીડીએસ પ્રોજેક્ટ ઓફિસર સાથે સંકલન મા રહી દરેક એક્ટિવિટીઝ ને સુપરવાઇઝ કરે છે.

આ પ્રોગ્રામના કારણે માલન્યુટ્રીશન નું પ્રમાણ ઘટે છે તથા એમ્યુનાઇઝેશનનું પ્રમાણ ઇન્ક્રીઝ થાય છે તેમજ ચાઇલ્ડ માં મોરબીડીટી તથા મોર્ટાલીટી નું પ્રમાણ પણ ઘટે છે.

🔸3.Advantages of breast feeding – બેસ્ટ ફીડીંગ નાં ફાયદાઓ.

બ્રેસ્ટ ફીડીંગ થી મધર અને બેબી મા સાયકોલીજિકલ બોન્ડ ડેવલપ થાય છે.

બેબી માટે હ્યુમન મિલ્ક એ બોડી ના ટેમ્પરેચર ની જરૂરિયાત મુજબ જ અવેલેબલ હોય છે.

મિલ્ક એ ફ્રેશ અને સ્ટ્રરાઈલ અને ર્ફ્રી ફ્રોમ કંટામીનેશન હોય છે જે ડાયરેક્ટ બેબીના માઉથમાં આવે છે.

રેડીલી અવેલેબલ હોય છે હ્યુમન મિલ્ક એ આઈડિયલ હોય છે .

બ્રેસ્ટ મિલ્ક એ સેફ અને પ્રોટેકટીવ ફૂડ હોય છે ,
ઈનફન્ટ માટે પરફેક્ટ ફૂડ હોય છે .

બાળક માટે પહેલા છ મન્થ માટે ટોટલ ન્યુટ્રીયંટ ની જરૂરિયાત પૂરી કરે છે .

બાળકના બ્રેન ગ્રોથ માટે ખૂબ જ જરૂરી હોય છે કારણ કે બ્રિસ્ટ મિલ્કમાં વધારે પ્રમાણમાં લેકટોઝ અને ગેલેક્ટોઝ હોય છે .

બ્રેસ્ટ મિલ્કમાં વિટામીન, મિનરલ્સ ,ઇલેક્ટ્રોલાઇટ અને વોટર હોય છે જે ઇન્ફન્ટ ના ઇન્ટેસ્ટાઇનલ સિસ્ટમના મેચ્યુ રેશન માટે ખૂબ જ જરૂરી છે.

બ્રેસ્ટ મિલ્ક એવી ફેસીલીટી પ્રોવાઇડ કરે કે જેમાં કેલ્શિયમનું એબ્ઝસોપ્શન વધે છે જેથી બેબી ના બોન નો ગ્રોથ સારો થાય છે.

બ્રેસ્ટ મિલ્ક સરળતાથી ડાઈજેસ્ટેડ હોય છે.

બ્રીસ્ટ મિલ્ક થી બેબી માં જરૂર હોય તે બધા જ જરૂરી ન્યુટ્રીયંટ ધરાવે છે .

બ્રિસ્ટ મિલ્ક બેબી ને ઇન્ફેક્શનથી તથા ડેફિશિયનસી થી પ્રોટેક્ટ કરે છે .
બ્રિસ્ટ મિલ્ક પહેલેથી જ પ્રિપેર હોય છે .
બ્રીસ્ટ ફીડિંગ એ ફેમિલી પ્લાનિંગ ની મેથડ છે, બ્રીસ્ટ ફીડિંગ એ નેચરલ કોન્ટ્રાસેપ્શન છે જે ડેવલપિંગ કન્ટ્રી માટે મેજર ઇફેક્ટ પોપ્યુલેશન પર કરે છે .

તે બાળકોને ડાયરિયા થી પ્રિવેન્ટ કરે છે તથા તેની લેગ્ઝેટીવ એક્શન પણ હોય છે .

બ્રેસ્ટ ફેડિંગ ની કોઈ ડેન્જર એલર્જીક અસર થતી નથી.

બ્રેસ્ટ ફીડિંગ થી ટાઈમ અને મની એન્ડ એનર્જી બચાવી શકાય છે.

બ્રેસ્ટ ફીડિંગ મધર એન્ડ ચાઈલ્ડ ના હેલ્ધી રિલેશનશિપ બનાવવામાં મદદ કરે છે.

કન્સેપશન ના ચાન્સ લેકટેશન દરમિયાન ઓછા થઈ જાય છે.

બેસ્ટ ફીડીંગ ઇન્વોલ્યુશન ઓફ યુટરસ કરવામાં મદદ કરે છે (એટલે કે ગર્ભાશયને પ્રિ પ્રેગનેન્ટ સ્ટેટમા લાવવામા).

બ્રીસ્ટ ફીડિંગ ના કારણે સૌર બટક્ષ ,ગેસ્ટ્રો ઇન્ટેસ્ટાઈનલ ઇન્ફેક્શન અને એકટોપીક એક્ઝેમા ના ચાન્સ ઓછા થઈ જાય છે ,
તથા સ્કરવી અને રીકેટસ ના ચાન્સ પણ ઓછા થઈ જાય છે .

બ્રેસ્ટ ફીડીંગ ને કારણે બ્રેસ્ટ કેન્સરના ચાન્સ ઓછા થાય છે.

બ્રિસ્ટ મિલ્કમાં આઈજીએ (IgA) અને આઈજીએમ(IgM) મેક્રોફેસ, લીમફોસાઈટ, લાઇસોજોમ વગેરે ધરાવે છે જેને કારણે બેબી માં ડાયરીયા એન્ડ એક્યુટ રેસ્પાયરેટરી ઇન્ફેક્શન ને પ્રિવેન્ટ કરી શકાય છે.
તથા મેલેરીયા અને વાયરલ અને બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેક્શન સામે પ્રિવેન્ટ કરે છે .

બ્રિસ્ટ મિલ્ક પ્રોટેક્ટ કન્વર્ઝન , હાઈપોકેલ્શિયમ ,ટીટેની ,ડેફીિશિયન્સી ઓફ વિટામીન ઈ અને ઝીંક.

એક્સક્લુઝિવ બ્રિસ્ટ ફીડીંગ થી ચાઈલ્ડ માં માલન્યુટ્રીશન પ્રિવેન્ટ કરી શકાય છે.

બ્રીસ્ટ ફીડિંગ થી બાળક ની ઇન્ટેલિજન્સીમાં વધારો થાય છે, તથા બાળકને સિક્યુરિટી ફિલ થાય છે (ઇન્ફન્ટ એન્ડ મધર બોન્ડને કારણે)

બાળકમાં ઇલનેસના ચાન્સ ઓછા થઈ જાય છે .

બ્રીસ્ટ ફીડિંગ થી પોસ્ટ પાર્ટમ હેમરેજ (જેમાં ડીલેવરી પછી જનાઈટલ ટ્રેકમાંથી વધારે પ્રમાણમાં બ્લેડિંગ થાય છે) ના ચાન્સ ઓછા થાય છે.

ઓવેરિયન કેન્સરના પણ ચાન્સ ઓછા થાય છે .

પ્રેગનેન્સી દરમિયાન જે વધારાનું ફેટ મધર માં સ્ટોર થયું હોય છે તેને ઓછું કરવામાં હેલ્પ કરે છે.

🔸4.Define Esophageal atresia and Tracheoesophageal fistula, Wine the types of Esophageal atresia and Tracheoesophageal fistula ઇસોફેજીયલ એટ્રીસિયા અને ટ્રેકીઓ ઇસોફેજીયલ ફીસ્યુલાની વ્યાખ્યા આપી તેના પ્રકારો લાખો.

ઇસોફેજીયલ એટ્રેસિયા

ઇસોફેજીયલ એટ્રેસિયા એ ઇસોફેગસ ની એક કંજીનાઇટલ એનોમાલિસ છે. કે જેમાં ઇસોફેગસ એ પ્રોપરલી ડેવલોપ થતું નથી.

ઇસોફેજીયલ એટ્રેસિયા એ ઇસોફેગસ ની એવી કન્ડિશન છે કે જેમાં એમ્બ્રીઓનીક ડેવલોપમેન્ટ સમય દરમિયાન ઇસોફેગસ નુ ફેરિંગ્સ થી સ્ટમક સુધી કંટીન્યુઅસ પેસેજ નું ફોર્મેશન એ ફેઇલ્યોર થાય છે. એટલે કે એક અથવા એક કરતાં વધારે જગ્યા પર ઇસોફેગસ એ ક્લોઝડ થાય અથવા ઇસોફેગસ નો પાર્ટ જ એબસન્ટ હોય છે. તેના કારણે ઇસોફેગસ ની ડીશકંટીન્યુટી થાય છે અને તેની વચ્ચે ગેપ નું ફોર્મેશન થાય છે અને તેના કારણે ફૂડ તથા લિક્વિડ એ માઉથ થી સ્ટમક સુધી પહોંચી શકતું નથી.

ટ્રેકિયો ઇસોફેજીયલ ફિસ્ટયુલા ( TEF )

ટ્રેકિયોઇસોફેજીયલ ફિસ્યુલા એટલે કે ઇસોફેગસ (એવી ટ્યુબ કે જે ફૂડને માઉથમાંથી સ્ટમક માં પાસ કરવા માટે જવાબદાર હોય છે.) તથા ટ્રેકિયા ( એવી ટ્યુબ કે જે એર ને લંગ્સ સુધી પહોંચાડે તથા લંગ્સ માંથી એર ને લેવા માટે વર્ક કરે) વચ્ચે એબનોર્મલ કોમ્યુનિકેશન હોય છે.

ટ્રેકિયોઇસોફેજીયલ ફિસ્ટયુલા એ એક કંજીનાઇટલ એનોમાલિસ છે કે જેમા ઇસોફેગસ તથા ટ્રેકિયા વચ્ચે એએબનોર્મલ કોમ્યુનિકેશન/કનેક્શન થાય છે.

આ પ્રકાર નો કંજીનાઇટલ ડીશઓર્ડર છે કે જે સામાન્ય રીતે પ્રીમેચ્યોર ચાઇલ્ડ, લો બર્થ વેઇટ તથા જે મધર ને પોલીહાઇડ્રોએમ્નિઓસ ની કન્ડિશન હોય તેવા ચાઇલ્ડ મા વધારે પ્રમાણમાં TEF ની કન્ડિશન જોવા મળે છે.

જે ચાઇલ્ડ ને આ ટ્રેકિયોઇસોફેજીયલ ફિસ્ટ્યુલા ની કન્ડિશન હોય તેવા ચાઇલ્ડ માં કંજીનાઇટલ હાર્ટ ડીસીઝ તથા ગેસ્ટેરો ઇન્ટેસ્ટાઇનલ( GI ) એનોમાલિસ પણ જોવા મળે છે.

ટ્રેક્યોઇસોફેજીયલ ફિસ્ટ્યુલા ના પાંચ ટાઇપ પડે છે.

Type A := વિધાઉટ ફિસ્ટ્યુલા

આ ટાઇપ માં ઇસોફેગસ તથા ટ્રેકીયા વચ્ચે કોઇ કોમ્યુનિકેશન હોતું નથી તેમાં બ્લાઇન્ડ પાઉચ હોય છે તથા ઇસોફેગસ નો અપર સેગમ્ન્ટ ( પ્રોક્ઝીમલ) એ બ્લાઇન્ડ પાઉચ તથા તેનો લોવર સેગમેન્ટ( ડિસ્ટલ) પણ બ્લાઇન્ડ પાઉચ હોય છે.

Type B – ટ્રેકિયોઇસોફેજીયલ ફિસ્યુલા ( અપર સેગમેન્ટ)

આ ટાઇપ માં ઇસોફેગસનો અપર સેગમેન્ટ( પ્રોક્ઝીમલ) એ ટ્રેકિયા સાથે ફિસ્ટયુલા ( એબનોર્મલ કોમ્યુનિકેશન) નું ફોર્મેશન કરે છે જ્યારે ઇસોફેગસ નો લોવર સેગમેન્ટ ( ડિસ્ટલ) એ બ્લાઇન્ડ પાઉચ હોય છે.

Type c – ટ્રેકિયોઇસોફેજીયલ ફિસ્યુલા ( લોવર સેગમેન્ટ)

આ ટાઇપ માં ઇસોફેગસ નો અપ્પર સેગમેન્ટ( પ્રોક્ઝીમલ) એ બ્લાઇન્ડ પાઉચ હોય છે જ્યારે ઇસોફેસગ નો લોવર પાર્ટ( ડિસ્ટલ) એ ટ્રેકિયા સાથે ફિસ્ટ્યુલા નું ફોર્મેશન કરે છે.

Type D – ટ્રેકિયોઇસોફેજીયલ ફિસ્યુલા ( અપર સેગમ્ન્ટ એન્ડ લોવર સેગમેન્ટ કોમ્યુનિકેશન)

આ ટાઇપ માં ઇસોફેગસ નો અપર પાર્ટ તથા લોવર પાર્ટ એ ટ્રેકિયા સાથે એબનોર્મલ કોમ્યુનિકેશન કરે છે.

Type E – H Type

આ ટાઇપ માં ઇસોફેગસ નું બ્લાઇન્ડ પાઉચ હોતું નથી પરંતુ તે ટ્રેકિયા સાથે એબનોર્મલ કોમ્યુનિકેશન કરી H શેપ ટ્રેકિયોઇસોફેજીયલ ફિસ્યુલા નુ ફોર્મેશન કરે છે.

⏩Q.5 Define following ( any six ) વ્યાખ્ય આપો ( કોઈ પણ છ )

1.Juvenile Delinquency-જુવેનાઈલ ડેલીકવન્સી

જુવેનાઇલ ડેલીક્વેન્સી એ સોસાયટીની એક ખૂબ મોસ્ટ કોમન પ્રોબ્લેમ છે.
‘જુવેનાઇલ’ મિન્સ ચાઇલ્ડહુડ તથા ‘ડિલીક્વન્સી’ મિન્સ એન્ટિશોશિયલ બિહેવ્યર અથવા ક્રીમીનલ બિહેવિયર

જુવેનાઇલ ડેલીક્વન્સી એ એક પ્રકારની ક્રિમિનલ એક્ટ છે કે જે સામાન્ય રીતે ચિલ્ડ્રન્સ તથા ટીનેજર્સ કે જે 18 યર્સ થી નીચેના હોય તેવા ચિલ્ડ્રન્સ દ્વારા કરવામાં આવે છે.

જુવેનાઇલ ડેલીક્વન્સી એ ચાઇલ્ડ દ્વારા કરવામાં આવતી ઇલ્લીગલ અથવા એન્ટિસોસિયલ રિપીટેટીવ બિહેવ્યર છે કે જે સામાન્ય રીતે 18 વર્ષ થી ઓછી ઉમર ના ઇન્ડીવિઝ્યુઅલ દ્વારા કરવામા આવે છે. આ જુવેનાઇલ ડેલીક્વન્સી મા પ્રમાણમાં નાના ગુનાઓ જેવા કે તોડફોડ, દુકાન ચોરીથી લઇને હુમલો, ડ્રગના ગુનાઓ અને મિલકતના ગુનાઓ સહિત વધુ સિરીયસ ગુનાઓ સુધીની હોય શકે છે.

આ જુવેનાઇલ ડેલીક્વન્સી બિહેવિયર માં ખોટું બોલવું ,ચોરી કરવી, ઘરમાંથી ચોરી કરવી, સ્કુલમાંથી ભાગી જવું, ઘરેથી ભાગી જવું ,કોઇ નું કહેવું માનવું નહીં ,ઝઘડા કરવા, લૂંટફાટ કરવી, સેક્સ્યુઅલ એસોલ્ટ વગેરે નું ઇન્વોલ્વમેન્ટ થાય છે.

2. Enuresis-એનુરેસીસ

એન્યુરેસીસ એ એક કોમન પીડીયાટ્રીક પ્રોબ્લમ છે કે જેમાં ચાઇલ્ડ ને સ્લીપિંગ સમયે વારંવાર ઇનવોલ્યુન્ટરી યુરિનેશન થાય છે.

જ્યારે વોલ્યુન્ટરી યુરિન કન્ટ્રોલ સામાન્ય રીતે પ્રાપ્ત કરવું જોઈએ ત્યારે વારંવાર ઇનવોલ્યુન્ટરી રીતે સ્લિપીંગ સમયે યુરિનેશન થઇ જાય તે કન્ડિશન ને એન્યુરેસીસ કહેવામા આવે છે. અને આ કન્ડિશન એ ચાઇલ્ડ માં 5 years બાદ પણ જોવા મળે છે.

એન્યુરેસીસ ( બેડવેટિંગ) ને નાઇટટાઇમ ઇનકન્ટીનંસી પણ કહેવામાં આવે છે.

3. Infant Mortality Rate-ઇનફન્ટ મોર્ટાલીટી રેટ

એક વર્ષના સમયગાળામા 1000 લાઈવ બર્થ ની સરખામણીમા જન્મથી એક વર્ષની નીચેના બાળકોના મૃત્યુદર ને ઇનફન્ટ મોર્ટાલીટી રેટ (IMR) કહેવામા આવે છે.

4. Anthropometry-એન્થ્રોપોમેટ્રી

એનથ્રોપોમેટ્રિક એટલે કે હ્યુમન બોડી નો સાયન્ટિફિક રીતે મેજરમેન્ટ કરવુ. જેમા તેના મેજરમેન્ટ કરવાથી ગ્રોથ વિશેની અગત્યની માહિતી મેળવી શકાય છે. બાળકનુ સમયસર ગ્રોથ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ પ્રોસેસ મેઝર કરવાના લીધે તેનો નોર્મલ ગ્રોથ અને ડેવલપમેન્ટ જાણી શકાય છે, તેમજ કોઈપણ પ્રકારની એબનોરમાંલીટી હોય તો વહેલાસર આઈડેન્ટીફાય કરી શકાય છે.

એન્થ્રોપોમેટ્રીક મેજરમેન્ટ મા બાળકના ફિઝિકલ ગ્રોથ ના પેરામીટર મેજર કરવામા આવે છે. જેમા બાળક નો વેઇટ, તેની હાઈટ અથવા તો લેન્થ, તેનો હેડ સરકમફરન્સ, ચેસ્ટ સરકમફરન્સ, મિડ અપર આર્મ સરકંફરન્સ વગેરે મેઝર કરવામા આવે છે.

5.Hydrocephalus-હાઈડ્રોકેફેલસ

હાઇડ્રોસેફેલસ એ એક ગ્રીક વર્ડ છે .કે જેમા હાઇડ્રૉ મીનિંગ “વોટર” એન્ડ સેફેલસ મીનિંગ “હેડ” હાઇડ્રોસેફેલસ એ એક એબનોર્મલ કન્ડિશન છે કે જેમાં સેરેબ્રો સ્પાઇનલ ફ્લુઇડ નુ વેન્ટ્રીક્યુલર સિસ્ટમ તથા સબએરેક્નોઇડ સ્પેસ માં એબનોર્મલ એક્યુમ્યુલેશન થાય છે.તેના કારણે સ્કલ ની ઇન સાઇડ મા પ્રેસર ઇન્ક્રીઝ થાય છે.

આ હાઇડ્રોસેફેલસ ની કન્ડિશન એ સામાન્ય રીતે SCF પથવે મા ઓબ્સટ્રકસન થવાના કારણે સેરેબ્રોસ્પાઇનલ ફ્લુઇડ નુ પ્રોડક્શન તથા એબ્ઝોબસન માં ઇમબેલેન્સ થવાના કારણે જોવા મળે છે. તેના કારણે સેરેબ્રલ વેન્ટ્રીક્લ્સ નુ ડાયલેટેશન થાય, હેડ નુ એનલાર્જમેન્ટ થાય ,કોગ્નિટિવ ઇમ્પેરમેન્ટ,સિઝર તથા બીજી ન્યુરોલોજીકલ પ્રોબ્લેમ્સ જોવા મળે છે.

6.Bettered child syndrome -બેટર્ડ ચાઈલ્ડ સિન્ડ્રોમ

ચાઇલ્ડ એબ્યુસ ને બેટર્ડ ચાઇલ્ડ સિન્ડ્રોમ પણ કહેવામાં આવે છે.
ચાઇલ્ડ એબ્યુસ એ મુખ્યત્વે નોન એક્સીડેન્ટલ ઇન્જરી છે.
ચાઇલ્ડ પર તેના એડલ્ટસ્ , પેરેન્ટ્સ તથા
કેર ગીવર દ્વારા કોઇપણ પ્રકાર નું વાયોલન્સ તથા હામૅ કરવામાં આવે તે મુખ્યત્વે ફીઝીકલ, સેક્સ્યુઅલ, ઇમોશનલી, માલટ્રીટમેન્ટ તથા ચાઇલ્ડ ને નિગ્લેક્ટ કરવામા આવે તો તેને ચાઇલ્ડ એબ્યુસ કહેવામા આવે છે.

ચાઈલ્ડ એબ્યુસ એ પેરેન્ટ્સ,કેર ગીવર તથા અન્ય એડલ્ટ વ્યક્તિ દ્વારા બાળકને હામૅ કરવામાં આવે તો તેને ચાઇલ્ડ એબ્યુસ કહેવામાં આવે છે.

એક વખત એબ્યુસ થયેલ ચાઇલ્ડ એ તેના જીવનમાં એડલ્ટ દ્વારા વારંવાર એબ્યુસ થયા કરે છે અને તે તેના જીવન માં ઘણા પ્રકાર ની મુશ્કેલીઓ નો અનુભવ કરે છે.

ચાઇલ્ડ એબ્યુસ એ મુખ્યત્વે હોમ સ્કૂલ, રેસિડેન્ટલ કેર, સ્ટ્રીટ તથા વકૅ પ્લેસ વગેરે જગ્યા પર થય શકે છે.

7.Restraints-રિસ્ટ્રેઈન્ટસ

8.Mental Retardtion-મેન્ટલ રીટાડેશન

⏩Q-6 (A) Fill in the blanks, ખાલી જગ્યા પૂરો.

1)In under five clinic the central tringle which is red in color indicates,——– અન્ડર ફાઈલ કલીનીક હેઠળના ચિહ્નમાં વચ્ચેનો લાલ કલરનો ત્રિકોણ સૂચવે છે .——–

2)——Shock occur as a result of an ante allergic reaction એક્યુટ એલ્ઝીક રીએકશનનાં કારને —— શોક થાય છે .

3) B.C.G vaccination is done to prevent the———disease બી.ની.જી રસી ——રોગને રોકવા માટે અપાય છે.

4) ——disease is called “Like the joints and bar the heart” ———રોગોને “સાંધાઓ ગમે છે અને હદય ને બાઈટ કરે છે” તેવું કહેવામાં આવે છે.

5) The full form of UNICEF is——— યુનિસેફ નું પૂર્ણનામ—- છે.

⏩(B ) State whether following statements are True or False. 05 નીચેના વિધાનો ખરા છે કે ખોટા તે જવાવો.

1) bulging fontinel suggests dehydration- ઉપરીયું કોન્ટાનથ એ લાઈશન છે એવું સૂચને છે.

2)Laumber puncture procedure is used to diagnose the meningitis. લમ્બર પંચર પ્રોસીઝર એ મેનીન્જાઈટસના નિદાન માટે થાય છે.

3) IQ below 20 is considered as profound mental retardation. જેમને આઈ.કયુ તા ઓછો છે તેને પ્રોલાઉન્ટ મેન્ટલ રાશન કહેવામાં આવે છે.

4) Rabees is a fatal viral infection of ceamul nervous system હાંડકા એ સેન્ટ્રલ નર્વસ સીસ્ટમ પર અસર કરતો ઘાતકીય વિજાણું જન્ય રોગ છે.

5) One anganwadi covers 5000 population in cach village. એક આંગણવાડી દરેક ગામમાં ૫૦૦૦ ની વસ્તી ને કવર કરે છે .