FOUNDATION OF NURSING

Date:- 24/04/2024

😚Q.1-a What is vital signs? – વાઈટલ સાઈન એટલે શું?03

વાઈટલ સાઇન એટલે શરીરના એવા ચિન્હો કે જેથી  શરીર નું બેઝિક કાર્ય કરે છે કે કેમ તે ચેક કરવા માટે નું  તેને માપવું  જે  ફિઝિયોલોજીકલ સ્થિતિ અને ફિઝિકલ એન્વાયરમેન્ટ પ્રત્યેનું રિસ્પોન્સ તેમજ સાયકોલોજીકલ સ્ટ્રેસરના ઇન્ડિકેટર છે જેને વાઇટલ સાઇન કહે છે 

• ટેમ્પરેચર
•  પલ્સ 
• રેસ્પિરેશન 
• બ્લડપ્રેશર 
• spo 2

એ બોડીના વાઈટલ સાઇન છે જે બોડી ના થતા ફેરફારો ને રીફેલેકટ્ કરે છે

😚 b. List the sites of taking pulse rate. પલ્સ લેવાની જગ્યાઓ નું લીસ્ટ બનાવો.04

એપિકલ પલ્સ  :-જે લેફ્ટ નીપલ ની નીચેથી લેવામાં આવે છે

રેડિયલ પલ્સ:  થંબના બેઝથી અને કાંડા ના અંદર ના ભાગે રેડિયલ  બોન પર થી લેવા માં આવે છે 

ટેમ્પોરલ પલ્સ: જે આઈ થી આઈના લેટરલ અને હેર લાઈન વચ્ચે તેમજ જાયગોમેટીક બોન ની ઉપરથી લેવામાં આવે છે

કેરોટીડ પલ્સ: જે ટ્રેકીયા અને સ્ટર્નોક્લીડો માસ્ટઓઇડ  મસલ્સ વચ્ચે તેમજ જો.(jaw) એંગલની નીચેથી લેવામાં આવે છે

બ્રેકીયલ પલ્સ: જે હાથના એન્ટી ક્યુબાઈટલ ફોસા  માંથી લેવામાં આવે છે

ફેમોરલ પલ્સ: ઇંગવાયનલ ફોલ્ડ ની નીચે સીમફએસિસ પ્યુબિસ અને ઇલિયાક સ્પાઇન ની  વચ્ચે થી લેવા માં આવે છે .

પોપ્લીટલ પલ્સ:ની (knee) ના પાછળ આવેલા પોપલીટીયલ ફોસા માં પાલપેટ કરવામાં આવે છે

પોસ્ટીરીઅલ  ટીબીયલ : મીડિયલ મેલીઓલસ ની પાછળ એંકલ (Ankle) બોન ની બાજુ 

ડોર્સાલિસ પેડિસ: જે ફૂટ ના નીચે બિગ ટો ના લેટરલ ટેન્ડન માં પાલપેટ કરવા માં આવે છે 

😚 c. Write the factors affecting on pulse rate.
પલ્સ રેટને અસર કરતાં પરિબળો લખો.05

જેન્ડર :- પ્યુબર્ટી પછી પુરુષોની પલ્સ રેટ ફીમેલની પલ્સ રેટ કરતા ઓછી હોય છે

 ઉમર: જેમ ઉંમર વધતી જાય તેમ પલ્સ રેટ ઘટતી જાય છે

 કસરત:કોઈ એક્ટિવિટી અથવા એક્સરસાઇઝ કરવાથી પલ્સ રેટ વધે છે.

ઈમોશન્સ:ઇમોશનલ સ્થિતિમાં સીમ્પેથેટિક નર્વસ સીસ્ટમ સીમ્યુલેટેડ થાય છે અને હોર્મોન્સ રિલીઝ કરે છે આથી બ્લડ વેસલ્સ નું કોન્ટ્રાકશન થાય છે તેના કારણે અને હાર્ટ રેટમાં વધારો થાય છે પણ ડિપ્રેશન કે દુઃખની સ્થિતિ વગેરે જેવી પરિસ્થિતિમાં હાર્ટ  ઇન્હીટરી એસીટાઈલ કોલાઇન રીલીઝ કરે છે જે હાર્ટ રેટ સ્લો કરે છે

:ઇલેક્ટ્રોલાઇટ સોડિયમ પોટેશિયમ જેવા ઇલેક્ટ્રોનિક્સ નો વધઘટ અથવા તો ફેરફાર કરે છે ઓછું કરે છે વધારે છે

પોઝિશન ચેન્જ:બેસવું ઉભવું સૂવું વગેરે પોઝીશન પણ હાર્ટ રેટ માં અસર કરે છ

બોડી ટેમ્પરેચર:બોડી ટેમ્પરેચરના વધવાથી પણ હાર્ટ રેટ વધે છે તે ઇલેક્ટ્રિકલ ચેન્જીસને સ્ટીમ્યુલેટ કરે છે તેથી હિટ વધે છે

હાર્ટ ડિસિજ :હાર્ટ ડિસિજ થી પણ પલ્સ રેટ ચેન્જ થાય છે 

મેડિસિન :ધણી મેડિસિન હાર્ટ રેટ વધાર નારી અને ઘટાડનારી હોય છે 

OR

😚 a: Define Nursing – નર્સિંગની વ્યાખ્યા આપો. 03

નર્સિંગ એ આર્ટ અને સાયન્સ છે. જેની મદદથી બીમાર માણસને કાળજીપૂર્વકની સંભાળ આપીને તેની જિંદગીનું રક્ષણ કરી શકાય અને રોગને થતો અટકાવી શકાય તંદુરસ્તી વધારી શકાય તેમ જ ખોળખાપણ વાળા દર્દીને પુનઃ સ્થિતિમાં લાવવા માટે સારવાર કરી શકાય તેને નર્સિંગ કહે છે.

😚 b Explain steps of nursing process:- નર્સિંગ પ્રોસેસનાં સ્ટેપ્સ વર્ણવો.04

એસેસમેન્ટ:એસેસમેન્ટ એટલે પેશન્ટના હેલ્થ પ્રોબ્લેમ ની આકારણી કરવી અને તેનું આ પ્રથમ સ્ટેપ છે જેમાં

A. નર્સિંગ હિસ્ટ્રી લેવી :-:પેશન્ટની માંદગી અને વેલનેસ અંગેની હિસ્ટ્રી મેળવવામાં આવે છે હિસ્ટ્રીની સાથે સાથે ડેટા કલેક્ટ કરીને પેશન્ટ સાથે એડજસ્ટમેન્ટ મ્યુચ્યુઅલ ટ્રસ્ટ કોન્ફિડન્સ રિસ્પેક્ટ અને રિલેશનશિપ સ્થાપિત કરવામાં આવે છે

B.ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન :-:પેશન્ટના ફિઝિકલ પ્રોબ્લેમ્સ જાણવામાં આવે છે પેશન્ટના લિમિટેશન્સ જાણવામાં આવે છે

પેશન્ટ રિલેટિવ હેલ્થ ટીમના મેમ્બર્સ મારફતે પેશન્ટ હેલ્થ રેકોર્ડ પરથી

 C. નર્સિંગ ડાયગ્નોસીસ:હિસ્ટ્રી એક્ઝામિનેશન અને બીજા સોર્સ માંથી જે ડેટા કલેક્ટ થયા હોય તેને ઓર્ગેનાઈઝ કરી સમરાઇઝ કરવામાં આવે છે સમરાઇઝ કરેલા ડેટામાંથી પેશન્ટના હેલ્થ પ્રોબ્લેમ તેની ચોક્કસ કેરેક્ટરિસ્ટિક્સ અને ઇટીયોલોજી જાણવામાં આવે છે ત્યારબાદ તેના અનુસંધાને નર્સિંગ ડાઇગ્નોસીસ નક્કી કરવામાં આવે છે

પ્લાનીંગ:

• ડાયગ્નોસીસ થયા પછી આપણને જે હેલ્થ પ્રોબ્લેમ્સ જોવા મળે છે તેમાંથી મોસ્ટ અરજન્ટ અને ક્રિટિકલ પ્રોબ્લેમ્સને પ્રાયોરિટી આપવી
• નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન માટે ધ્યેય નક્કી કરવામાં આવે છે જે માટે નર્સ અને પેશન્ટ સાથે મળીને શોર્ટ ટર્મ ઇન્ટરમિડીયેટ લોંગ ટર્મ ઇન્ટરમિડીયેટ ગોલ્ડ નક્કી કરાય છે
• ગોલ નક્કી થયા પ્રમાણે નર્સિંગ કેર પ્લાન બનાવવામાં આવે છે અને તે પ્લાન સિસ્ટમેટિક રિયાલીસ્ટિક અને ફ્લેક્સિબલ હોવો જોઈએ હવે પછી નર્સિંગ કેર પ્લાન ફોર્મ્યુલેટ કરવા માટે તેમાં નર્સિંગ ડાઈગ્નોસીસ પ્રાયોરિટી પ્રમાણે ગોઠવવા
• કેર પ્લાનમાં પેશન્ટ તેનું ફેમિલી ફ્રેન્ડ્સ અને હેલ્થ ટીમના મેમ્બર્સ નો સમાવેશ થવો જોઈએ

ઈમ્પ્લીમેન્ટેશન:

• નર્સિંગ કેર પ્લાનને એક્શનમાં મૂકવા માટે એટલે કે તેનું અમલીકરણ કરવા માટે પેશન્ટ ફેમિલી ફ્રેન્ડ્સ તથા હેલ્થ ટિમના મેમ્બર્સના વિચારો કોઓર્ડીનેટ કરવા જોઈએ
• ટીમ મેમ્બર્સની એબિલિટી લિમિટેશન્સ ને ધ્યાનમાં લેવા જોઈએ
• નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન્સનું સુપર વિઝન કરવું જોઈએ
• નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન માં પેશન્ટનો રિસ્પોન્સ ઓબ્જેકટીવલી રેકોર્ડ
• આપણે રેકોર્ડ કરેલી માહિતી નર્સિંગ ડાઈગનોસીસ ને રિલેટેડ હોવી જોઈએ
• આ દરમિયાન જો કોઈ વધારાની માહિતી મળે તો તેને એડિશનલ ડેટા તરીકે એસએસમેન્ટમાં સમાવેશ કરવો જોઈએ

ઇવાલ્યુએશન

• પેશન્ટનું કેર પ્રત્યે નો રિસ્પોન્સ કેવો હતો તેની નોંધ કરવી જોઈએ
• આપણે નક્કી કરેલા ગોલ પ્રમાણે તે પ્રાપ્ત થયું છે કે કેમ તે જોવું જોઈએ
• મૂલ્યાંકનમાં પેશન્ટની વેલનેસ બાબતની નોંધ કરવી જોઈએ

😚c. Explain the techniques of physical examination for patient. દર્દીની શારિરીક તપાસની પધ્ધતિઓ સમજાવો05

ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન એટલે પેશંT ની ફિઝિકલ તથા સાયકોલોજીકલ કન્ડિશનના વિગતવાર ઇન્સ્પેક્શન અથવા તો વિગતવાર સ્ટડીને ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન કહેવામાં આવે છે..

શારીરિક તપાસની પધ્ધતિઓ :-

ઇન્સ્પેક્શન: આ મેથડમાં પેશન્ટની જનરલ કન્ડિશન તેના બોડીના ઓબ્ઝર્વેશન પરથી જાણવામાં આવે છે મતલબ કે આમાં પેશન્ટનો જનરલ દેખાવ જોવામાં આવે છે પેશન્ટની સ્કીનનો કલર કેવો છે સ્કીન પર કોઈ રેસિસ છે કે નહીં અથવા શરીરમાં કોઈ પણ જગ્યાએ ડિફર્મેટી હોય તો તેની તપાસ કરાય છે પેશન્ટની ડાયટ હિસ્ટ્રી લેવામાં આવે છે ઇન્સ્પેક્શનમાં પેશન્ટની તમામ ફરિયાદ ડોક્ટર સાંભળે છે અને તેના અનુસંધાને હિસ્ટ્રી લખાઈ છે આમ ઇન્સ્પેક્શન દ્વારા પેશન્ટની બીમારીની હિસ્ટ્રી હાલની કમ્પ્લેન અને બોડી ફંક્શન જાણી શકાય છે

 પાલ્પેશન:એટલે હાથ લગાવીને તપાસ કરવી શરીરના ભાગોને ફીલ કરીને તપાસ કરવાની ક્રિયા પાલ્પેશન માટે ફિંગર્સ નો ઉપયોગ થાય છે તેનાથી ઓર્ગન ની સાઇઝ અને પોઝિશન જાણી શકાય છે આ ઉપરાંત ગરદનના ભાગમાં કોઈપણ ટ્યુમર હોય અથવા એક એક્ઝિલા કે ગ્રોઇn માં ટેન્ડરનેસ જણાય ત્યારે આ એક્ઝામ કરવામાં આવે છે

પરકશન:પરકશનમાં પેશન્ટના બોડી પાર્ટ્સ ઉપર ફિંગર્સ રાખીને તેના ઉપર ટેપીંગ કરવામાં આવે છે ટેપિંગ દ્વારા ઇન્ટર્નલ ઓર્ગન નો સાઉન્ડ સાંભળીને અવલોકન કરવામાં આવે છે જેનાથી ઇન્ટર્નલ ઓર્ગન્સની કન્ડિશનનો ખ્યાલ આવે છે પેશન્ટનું બ્લાડર ફૂલ છે કે ખાલી તે પરકશન દ્વારા જાણી શકાય છે આ ઉપરાંત ચેસ્ટ , એડોમીનલ અને બેક ના ભાગ પર પરકશન દ્વારા એક્ઝામિનેશન કરી શકાય છે.

અસ્કલ્ટેશન:આમાં સ્ટેટથોસ્કોપ કે ફીટોસ્કોપ વડે પેશન્ટની બોડી ની અંદર નો સાઉન્ડ સાંભળવામાં આવે છે આમાં ચેસ્ટ નો અવાજ સાંભળવો હાર્ટરેટ સાંભળવા બ્લડપ્રેશર લેવા માટે આ રીતનો ઉપયોગ કરાય છે

મેનીપ્યુલેશન :ઓર્ગન ની ફલેક્સીબિલિટી જાણવા માટે આ રીતનો ઉપયોગ કરાય છે દાખલા તરીકે ની નેક ની રિઝિડિટી, હાથની ફ્લેક્સન,, એબ્ડક્શન હલનચલન વગેરે

સ્પેશિયલ ઈક્વિપમેન્ટ:અમુક જાતના તપાસ સ્પેશિયલ ઇક્વિપમેન્ટ દ્વારા કરવામાં આવે છે દાખલા તરીકે ઓટોસ્કોપ,ઓપ્થેલ્મો સ્કોપ, સ્પેક્યુલમ સ્કોપ,એક્સ રે સોનોગ્રાફી વગેરે દ્વારા

😚Q-2 a) List out the types of fever and write down nursing care of patient with fever.ફીવરનાં પ્રકારોનું લીસ્ટ બનાવો અને ફીવરના દર્દીની નર્સિંગ કેર લખો.08

નર્સ એ ફીવર વાળા નું પેશન્ટ ના નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ ના ઓબ્જેકટીવ (objectives )નક્કી કરવા :-

• હિટ લોસ ને વધારવું
• હીટ પ્રોડક્શન ને ઘટાડવું
• કોમ્પ્લિકેશન થતા અટકાવવા
• હિટ પ્રોડક્શન અને હિટ લોસ વચ્ચે બેલેન્સ જાળવવું

નર્સ એ ફીવર વાળા નું પેશન્ટ ના નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ માટે એસેસમેન્ટ (Assessment) કરવું :-

પેશન્ટનું વારે ઘડીએ ટેમ્પરેચર અને માપવું
ફીવર માટે અસર કરતા પરિબળો જેમ કે ડિહાઇડ્રેશન ઇન્ફેક્શન એન્વાયરમેન્ટલ ટેમ્પરેચર વગેરે એસેસ કરવું
ફીવર નો ફિઝિયોલોજીકલ રિસ્પોન્સ ઓળખવો
બધા જ વાઇટલ સાઇન લેવા
સ્કીન કલર અને ટેમ્પરેચરને એસેસ કરવું
પેશન્ટને વધારે પડતી તરસ લાગે છે કે થાક લાગે છે વગેરે માટે એસેસકરવું
પેશન્ટના કમ્ફર્ટ માટે એસેસકરવું
પેશન્ટને ખૂબ જ ઠંડી કે પરસેવો થતો નથી ને તેના માટે પણ એસેસમેન્ટ કરવું

નર્સ એ ફીવર વાળા નું પેશન્ટ ના નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ માટે ના ઇનટવેન્શન :-

1. હીટ પ્રોડક્શન ને ઓછું કરવા માટે પેશન્ટની એક્ટિવિટીને ઓછી કરાવવી કારણ કે વધારે પડતી એકટીવીટી અને અવરજવરથી મેટાબોલિક ડિમાન્ડ અને ઓક્સિજન ની ડિમાન્ડ વધે છે તેથી પેશન્ટને આરામ કરવા માટે કહેવું
2. હિટ લોસ ને વધારવા માટે પેશન્ટ ની ડ્રાય બેડ લીનન અને કપડા આપવા સાથે પેશન્ટને કુલ એર અને ઇલેક્ટ્રિકલ ફેન આપવું
3. કુલ (cold )ડ્રિન્કસ આપવા
4. આઈસ બેગ નું એપ્લિકેશન કરવું
5. કોલ્ડ સ્પંજીંગ અને કોલ્ડ પેક્સ આપવા
6. કોલ્ડ સ્પંજ બાથ આપવો
7. હાઇપોથર્મિક બ્લેન્કેટ નો ઉપયોગ કરવો
8. ધ્રુજારી સાથેની ઠંડી અટકાવવી
9. કારણકે તેનાથી મેટાબોલિક એક્ટિવિટી વધે છે
10. પેશન્ટને ઓરલ હાયજીન જાળવવા માટે એન્કરેજ (પ્રોત્સાહિત )કરવું
11. ડિહાઇડ્રેશન અટકાવવા માટે ખુબજ વધારે પ્લેનટી ઓફ ફ્લુઇડ આપવું
12. પેશન્ટ કમ્પ્લીટ બેસ રેસ્ટ આપવો
13. પેશન્ટના લાઈટ કપડા પહેરવાં આપવા
14. ફ્લુઇડ રિપ્લેસ કરવું
15. હાઇકેલરી ડાયેટ આપો
16. સહેલાઈથી ડાયજેસ્ટ થઈ જાય તેવો ખોરાક આપવો
17. દરરોજ 3000 એમએલ કરતાં વધુ વધુ લેવું ફ્લુઇડ આપવું
18. ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેન્ટેન કરરવું
19. ફુટ આપવા જેથી બોવેલ એક્ટિવિટી સારી થઈ શકે
20. પર્સનલ અને માઉથ કેર અને પ્રેશર પોઇન્ટ નું ધ્યાન રાખવું
21. ડેલી સ્પંજ બાથ આપવો જો પેશન્ટનું ટેમ્પરેચર ઘટતું ના હોય તો કરવું કોલ્ડ સ્પંજ કરવું
22. પેશન્ટ સેફટી અને સિક્યુરિટી નું ધ્યાન રાખવું
23. પેશન્ટની ક્યારેય પણ એકલું છોડવું જોઈએ નહીં તેને સતત ઓબ્ઝર્વેશનમાં રાખવું જોઈએ કારણ કે તેમને ગમે ત્યારે ઠંડી સાથે ધ્રુજારી અને કન્વર્ઝન્સ પણ આવી શકે છે
24. યુરીન આઉટપુટને સતત જોવુ રહેવું જોઈએ
25. ડૉક્ટર એ પ્રિસક્રાઇબ કરેલ મેડિસિન ઓર્ડર મુજબ આપવી

😚 b) Write about nursing care of dying patient. ડાઈગ પેશન્ટની નર્સિંગ કેર વિશે લખો.04

• ડાઇનિંગ પેશન્ટની કેર કરવી ખૂબ જરૂરી છે જેના માટે તેના રિલેટિવ્સ ને બહાર મોકલવા
  પેશન્ટની આંખ અને મોને જેન્ટલી બંધ કરવા.
  
• પેશન્ટને સીધું સુવડાવું હાથ અને પગ સીધા રાખવા.
  
• કોટ પરથી એક્સ્ટ્રા પી લો એરકુંઝન ઓટો સિલિન્ડર સક્ષમ મશીન ખસેડી લેવા ફક્ત માથા નીચે એક પીલો રહેવા દેવો.
  
• કેથેટર ડેનિસ ટ્યુબ આઇવી ઇન્ફ્યુઝન વગેરે રીમુવ કરવા અને બોડી ઓપનિંગમાં કોટન પ્લગ કરવા જેથી બોડી ડિસ્ચાર્જ અને બ્લડ બહાર ન આવે અને ઇન્ફેક્શન ન ફેલાયો સ્પંજ બાત આપવો અને વ્યવસ્થિત કપડાં પહેરાવવા ઘરેણા હોય તો રિલેટિવસને આપવા અને રિલેટિવસને કાઢવા માટે કહેવું
  
• હાથના કાંડા પર ઓળખાણ પત્ર લગાવવું જેમાં પેશન્ટનું નામ એડ્રેસ ઉંમર વોર્ડ નંબર બે નંબર ડેટ ઓફ ડેથ અને ટાઈમ આઈડેન્ટિફિકેશન કાર્ડ જ્યારે પેશન્ટ મોરચુરી રૂમમાં મોકલવાનું હોય ત્યારે કરાય છે પણ જો રિલેટિવસને સોંપવાનું હોય તો કેસ પેપરમાં સહી લેવી.
  
• જો મોરચ્યુરી રૂમમાં મોકલવાનું હોય તો રૂમનો માણસ તથા પોલીસમેનની સહી લેવી તથા બકલ નંબર લખો આ ઉપરાંત મોરચ્યુરી રૂમની સ્લીપ અથવા તો ફોર્મ ભરવું અને પોલીસ કેસ હોય તો પોલીસને જાણ કરવી.
  
• ડે સર્ટિફિકેટ ભરાયું છે કે નહીં તે જોવું આ સર્ટિફિકેટ હોસ્પિટલ ની પોલીસી મુજબ એક જ બે કોપીમાં ભરાય છે.
  
• ડેથ રજીસ્ટરમાં રેકોર્ડ કરવો કેસ પેપરમાં રેકોર્ડ કરવો દેખનું રિપોર્ટિંગ કરવું અથવા તો ડેથની અધિકૃત વ્યક્તિને જાણ કરવી.

OR

😚 A) Explain the role of nurse in prevention of cross infection in the hospital.હોસ્પિટલમાં ક્રોસ ઈ-ન્ફેક્શન થતું અટકાવવામાં નર્સનો રોલ લખો. 08

એક નર્સ તરીકે, આપણી આપણી જાતને અને પેશન્ટ ને પેથોજેન્સના દ્વારા સંપર્કમાં આવતા સુરક્ષા કેવી રીતે કરવી તે જાણવું જોઈએ.

ઓર્ગેનાઇઝેશન ની ઇન્ફેકશન કંટ્રોલ ની પોલીસી ને સમજવી અને તેનું પાલન નર્સ એ કરવું ખૂબ જરૂરી છે જેમ કે પર્સનલ પ્રોટેક્ટિવ ઈક્વિપમેન્ટ નો ઉપયોગ ,એન્વારયનમેન્ટ સેનિટેશન

1.સ્ટાન્ડર્ડ પ્રિકોશન :-ઇન્ફેકશન ની ચેઇન ને બ્રેક કરવા માટે પેથોજન વાળા બોડી ફ્લુઇડ થી ટ્રાન્સમિશન ના થાય માટે સ્ટાન્ડર્ડ પ્રિકોશન હોવા જોઈએ

2. હેન્ડ હાયજીન :-:ક્રોસ ઇન્ફેકશન અટકાવવામાં આ નંબર વન શસ્ત્ર છે માઇક્રો ઓર્ગેનિઝમ નો ફેલાવો સૌથી વધુ હાથ દ્વારા થાય છે જેથી દરેક પ્રોસીજર કરતાં પહેલા અને પછી હેન્ડ વોશ અવશ્ય કરવા જોઈએ. દરેક કનટામીનેટેડ વસ્તુ ને ટચ કર્યા પછી હેન્ડ વોશ કરવા ખૂબ જરૂરી છે

3.એસેપ્ટિક તકનીક:જેમાં કોન્ટેક્ટ પ્રિકોશન અને પ્રોસીઝર દરમિયાન એસેપ્ટિક ટેકનિક નો ઉપયોગ કરવો . ઇન્વેસીવ પ્રોસીઝર માં સ્ટરાઈલ વસ્તુઓ નો જ ઉપયોગ કરવો

4. પર્યાવરણીય ચેપ નિયંત્રણના પગલાં:હોસ્પિટલ માં વપરાતા સાધનો અને આજુ બાજુ નું વાતાવરણ ક્લીન રાખવું જોઈએ તેમજ હોસ્પિટલ ની ફ્લોર એન્ટિ-સેપ્ટિક સોલ્યુશન થી ક્લીન કરાવવી જોઈએ. પ્રોસીઝર અથવા કામ કરતી વખતે ઉત્પન્ન થતો બાયો -મેડિકલ વેસ્ટ નો યોગ્ય રીતે ડીસ ઇન્ફેકટ કરી નિકાલ કરવો જોઈએ.

5. ડ્રોપલેટ પ્રિ-કોશન :હોસ્પિટલ માં કામ કરતી વખતે હમેશા માસ્ક પહેરવું જોઈએ તેમજ ઇન્ફેકટેડ પેશન્ટ ને પણ પહેરવું જોઈએ ,કફિંગ ,સ્નઈઝિંગ વગેરે વખતે પ્રિકોશન લેવા સમજાવવું જોઈએ.

6. P.P.E :પર્સનલ પ્રોટેક્ટિવ ઇક્વિપમેન્ટ થી ક્રોસ ઇન્ફેકશન નર્સ અને તેનાથી પેશન્ટ ને લાગતું અટકાવી શકાય ,જેના કેપ,માસ્ક ,ગાઉં નો ઉપયોગ કરવા માં આવે છે. જે હાયલી ઇન્ફેકશીયશ પેશન્ટ ના કેર દરમિયાન પહેરવું જોઈએ.

7. હેલ્થ એજ્યુકેશન :-હોસ્પિટલ માં ઇન્ફેકશન ના ફેલાય તે માટે પેશન્ટ અને તેની નીચે કામ કરતાં કર્મચારીઓને હેલ્થ એજ્યુકેશન આપે છે

Q.3 Write short answer (@ny two) ટૂંકમાં જવાબ લખો. (કોઈપણ બે)6×2-12

😚 A) Write fir Aid treatment of burns patient. દાઝેલા દર્દીની પ્રાથમિક સારવાર લખો.

દાઝયા ઉપરના પ્રથમોપચાર( First aid care) આ પ્રમાણે છે.

(1) આગ બુઝાવી નાખો તે માટે શરીર પર પાણી રેડો અથવા ધાબળામાં વીંટી લો.ધાબળો તમારી આગળ પકડી રાખો. દાઝેલી કે બળી રહેલ વ્યક્તિને ચાલવા કે ફરવા ન દો. ખાસ કરીને ખુલ્લી હવામાં જવા ન દેવી જોઈએ.

(2) દાઝેલા ભાગને ઠંડા પાણીમાં ડુબાડી દો. આ માટે બાલદી,રસોડામાંની બેઝીન અથવા વહેતા પાણીમાં નળ નીચે દાઝેલા ભાગ પર ઠંડા પાણીમાં ૧૫-૨૦ મિનીટ રાખ્યા પછી કે દર્દ ઓછું થઈ ગયા પછી ત્યાંથી હટાવો. જો ! શક્ય ન હોય તો દાઝેલા ભાગ પર ઠંડા પાણીના પોતા મુકવા અને વારંવાર બદલવા. આ રીતે કરવાથી દાઝેલા અવયવોમાંથી ગરમી નીકળી જાય છે. અને વધુ નુકશાન થતુ અટકે છે.

(3) જો પાણી ન મળે તો જંતુરહિત પટ્ટીથી દાઝેલા ભાગને ઢાંકો અથવા તાજા ધોયેલા સ્વચ્છ કપડા વડે ટાંકો. દાઝેલો ભાગ હવામાં ખુલ્લો ન રહેવો જોઈએ. જો મોટુ ચહેરો દાઝી ગયા હોય તો તે આકારની પટ્ટી બનાવી મોં તથા નાકની જગ્યાએ કાણા રાખી બાંધી દો.

(4) દાઝી ગયા પછી થોડે વખતે શરીરના દાઝેલા અવયવો સુઝી જાય છે. તેથી અંગુઠી, પોચી, બુટ કે બીજા શરીરને ચોંટી રહેતા આભુષણો કાઢી લો.

(5) નાના અને ઉપર છેલ્લા દાઝેલા ભાગને પાણીમાંથી બહાર કાઢયા પછી લુછયા વગર સુકા કરી તેને જંતુરહીત કરેલી પટ્ટી વડે ઢાંકી દો. જો દાઝેલો ભાગ મોટા વિસ્તારમાં હોય તો સાફ ધોયેલ કપડા વડે તેને ટાંકો.

(6) તાબડતોબ હોસ્પીટલમાં લઈ જવાની ગોઠવણ કરો.

(7) હોસ્પીટલમાં લઈ જતી વખતે એક ટુવાલમાં બરફ લઈ દાઝેલા ભાગો પર ફેરવતા રહો.

(8) દાઝેલા ભાગ પર લોટ, માખણ કે ખાવાનો સોડા નાખવો નહિ.

(9) કોઈપણ પ્રકારની ચોપડવાની દવા, મલમ કે તેલ દાઝેલા ભાગ પર લગાડવા નહી.

(10) જો ફોલ્લા ઉઠયા હોય તો તેને ફોડવા પ્રયત્ન ન કરવો.

(11) પ્રથમોપચારમાં જ દાઝેલા ભાગ પર ચોંટી ગયેલું કપડુ ખેંચી કાઢવાની કોશિષ ન કરવી કારણ કે તેથી ઘણી પીડા થાય છે. તેનાથી ચામડી પણ ભેગી ખેંચાઈ આવે છે. અને જખમ પરનું આવરણ દુર થવાથી તે ભાગ ખુલ્લો થઈ તેને હવામાંના જંતુઓથી ચેપ લાગે છે. બળેલી ચામડી કે કપડુ બળી જવાથી જંતુરહીત થયેલી જ હોય છે. તે ખુલ્લા જખમ કરતા વધુ ઈચ્છનીય છે.

(12) જેટલુ ખાસ જરૂરી હોય તેટલુ જ દર્દીને અડવુકે તેને હલન ચલન કરાવવુ.

😚 B) by Explain chain of infection transmission.
ઈન્ફેકશન ટ્રાન્સમીશનની શુંખલા વિશે સમજાવો.

ઇન્ફેકશન ના સ્પ્રેડ  ની ચેઇન  એ ઇન્ફેકશન  ફેલાવા માટે જરૂરી ઘટનાઓની શ્રેણી (સિરીજ) છે. આ ચેઇન ના દરેક લિંકને તોડવાથી ઇન્ફેકશન ના સ્પ્રેડ ને અટકાવવામાં મદદ મળે છે. ઇન્ફેકશન ના સ્પ્રેડ ની ચેઇન ના મુખ્ય ઘટકો નીચે મુજબ છે:

1. ઇન્ફેકશન કારી એજન્ટ (Infectious Agent):

   – વાયરસ, બેક્ટેરિયા, ફૂગ, પેરાસાઇટ્સ જે બીમારીનું કારણ બને છે.

2. રિઝર્વોઇર (Reservoir):

   – ઇન્ફેકશન કારી એજન્ટનો સ્ત્રોત જ્યાં તે જીવે, વધે અને મલ્ટિપ્લાય થાય છે . આ માં માણસો, પ્રાણીઓ, પાણી, માટી, ખાદ્ય પદાર્થો, અથવા ઉપકરણો શામેલ હોઈ શકે છે.

3. પોર્ટલ ઓફ એક્ઝિટ (Portal of Exit):

   – એ માર્ગ અથવા જગ્યા જ્યાંથી ઇન્ફેકશન કારી એજન્ટ રિઝર્વોઇર છોડે છે. આમાં રેસપાઇરેટરી  ટ્રેક્ટ  (કફ અને છીક), ડાઇજેસ્ટીવ  ટ્રેક્ટ  (સ્ટૂલ અને વોમટિંગ ), સ્કીન  (ઓપન વૂંડ અથવા સ્ક્રેચ), અને બ્લડ  શામેલ છે.

4. મોડ ઓફ ટ્રાન્સમિશન (Mode of Transmission):

   – એ માર્ગ કે જેમા ઇન્ફેકશન કારી એજન્ટ ઇન્ફેકટેડ  માણસ અથવા પદાર્થમાંથી નવા સંવેદનશીલ હોસ્ટ સુધી પહોંચે છે. આમાં સીધો સંપર્ક (સ્પર્શ, ચુંબન), આડેલો સંપર્ક (દૂષિત પદાર્થો અથવા ઉપકરણો), હવા દ્વારા (કણો), અને વેક્ટર-દ્વારા (મચ્છર, ટિક્સ) શામેલ છે.

5. પોર્ટલ ઓફ એન્ટ્રી (Portal of Entry):

   – એ માર્ગ કે જેમા ઇન્ફેકશન કારી એજન્ટ નવા સંવેદનશીલ હોસ્ટમાં પ્રવેશ કરે છે. આમાં રેસપાઇરેટરી  ટ્રેક્ટ , ડાઇજેસ્ટીવ  ટ્રેક્ટ , સ્કીન , અને બ્લડ નો સમાવેશ થાય છે.

6. સસેપ્ટિબલ હોસ્ટ (Susceptible Host):

   – એ વ્યક્તિ કે જે ઇન્ફેકશન  માટે સંવેદનશીલ છે. સંવેદનશીલતા વ્યક્તિના ડીસીઝ ઇમ્યુનિટી  પાવર, ઉંમર, આરોગ્ય સ્થિતિ અને વેક્સિનેશન પર આધાર રાખે છે.

ઇન્ફેકશન ના સ્પ્રેડ ની ચેઇન  તોડવાના ઉપાયો:

1. હેન્ડ હાઇજીન (Hand Hygiene):

   – હાથ સારી રીતે ધોવા અને સેનેટાઇઝ કરવાનો અભ્યાસ કરીને ઇન્ફેકશન  ફેલાતા રોકી શકાય છે.

2. પર્સનલ પ્રોટેક્ટિવ ઇક્વિપમેન્ટ (PPE):

   – માસ્ક, ગ્લોવ્સ, ગાઉન અને આંખના રક્ષણનો ઉપયોગ કરીને હેલ્થ સર્વિસ પ્રોવાઇડર  અને અન્ય લોકોની સુરક્ષા કરી શકાય છે.

3. આઇસોલેશન  અથવા ક્વોરન્ટાઇન:

   – ઇન્ફેકશન  ફેલાતા રોકવા માટે ઇન્ફેકશન ગ્રસ્ત લોકોનો આઇસોલેશન અથવા ક્વોરન્ટાઇન.

4. બોડી  અવરોધો:

   – કફ અને sneez  કરતાં સમયે મોઢું અને નાક ઢાંકવા.

5. પર્યાવરણની ક્લીનલીનેસ :

   – હવામાન માં અને સપાટી પર જંતુનાશક ક્લીનલીનેસ  ની પ્રક્રિયા.

6. વેકસિનેશન અને ડીસીઝ ઇમ્યુનિટી  પાવર:

   – વેકસીનેશન  દ્વારા ડીસીઝ ઇમ્યુનિટી  પાવર વધારવી.

ઇન્ફેકશન ના સ્પ્રેડ ની ચેઇન ના દરેક તત્વને યોગ્ય રીતે સંભાળી શકાય છે, તો ઇન્ફેકશન  ફેલાવા રોકી શકાય છે.

😚 c) Write about nurses responsibility for record keeping and reporting. રેકોર્ડ અને રીપોર્ટ માટે નર્સીસની જવાબદારી વિશે લખો.

નર્સ ની રેકોર્ડ  અને રિપોર્ટ  આપવાની જવાબદારી હેલ્થ સર્વિસિસ  ના ગુણવત્તાપૂર્ણ સેવાઓ આપવા  કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ છે. નર્સ ની આ જવાબદારીઓ નીચે મુજબ છે:

રેકોર્ડ  (Record Keeping)

1. Recorded in corrected script :

   – દરેક નોંધ અને દસ્તાવેજો વાંચવામાં સરળ અને સ્પષ્ટ હોવા જોઈએ. નોંધો હાથેથી લખવામાં આવે તો તે વાંચવા યોગ્ય હોવી જોઈએ.

2. Timely substantial documentation  (સમયસર ડોક્યુમેંટ્સ નોંધ) :

   – પેશન્ટ ની સ્થિતિ, ટ્રીટમેન્ટ  અને જે પણ ટ્રીટમેન્ટ  આપવામાં આવી છે તે સમયસર અને ચોક્કસ રીતે નોંધવામાં આવવી જોઈએ.

3. ચોક્કસતા અને સંપૂર્ણતા (Accuracy and completeness):

   – તમામ નોંધો ચોક્કસ, સંપૂર્ણ અને તથ્ય આધારિત હોવી જોઈએ. જરૂરી બધા જાણકારીનો સમાવેશ કરવો જોઈએ.

4. ગોપનીયતા જાળવવી (Maintaining confidentiality):

   – પેશન્ટ ની માહિતીને ગોપનીય રાખવી અને તેને યોગ્ય રીતે સંગ્રહ કરવી.

5. આવશ્યક વિગતોનો સમાવેશ (Include essential details):

   – દાખલ થયેલી વિગતોમાં પેશન્ટ ની ઓળખ, ટ્રીટમેન્ટ , મેડિસિન , સર્જરી , લાઈફ સ્ટાઈલ , અને ચકાસણીઓનો સમાવેશ હોવો જોઈએ.

રિપોર્ટ (Reporting)

1. પેશન્ટ ની સ્થિતિનો રિપોર્ટ :

   – પેશન્ટ ની સ્થિતિ, ખાસ કરીને જો તેમાં કોઈ અચાનક ફેરફાર થાય તો, તે તુરંત સંબંધી તબીબી ટીમને જાણવી.

2. આકસ્મિક ઘટનાઓનો રિપોર્ટ :

   – જો કોઈ અણધાર્યા આકસ્મિક ઘટના થાય તો, તે તાત્કાલિક સંબંધી તબીબી કર્મચારીઓને અથવા સુપરવાઇઝરને જાણવી.

3. અપડેટ્સ અને પ્રગતિનો રિપોર્ટ :

   – નિયમિત રીતે પેશન્ટ ની સ્થિતિ અને તેમના ઉપચારની પ્રગતિ અંગે રિપોર્ટ  આપવો.

4. મલ્ટી-ડિસિપ્લિનરી ટીમ કોમ્યુનિકેશન:

   – વિવિધ તબીબી અને કેર  ટીમના સભ્યો વચ્ચે યોગ્ય અને કાર્યક્ષમ સંચાર જાળવવો.

5. મેડિસિન  અને ટ્રીટમેન્ટ  અંગે રિપોર્ટ :

   – આપવામાં આવેલી મેડિસિન , તેમનો સમય અને માત્રા, અને પેશન્ટ નો પ્રતિક્રિયા (એડવર્સ રિએક્શન સહિત)નો રિપોર્ટ  આપવો.

મહત્વ

– ગુણવત્તાપૂર્ણ કેર: યોગ્ય નોંધો અને રિપોર્ટ ના અભ્યાસથી નર્સ  અને હેલ્થ સર્વિસિસ   ટીમ વધુ સારી રીતે પેશન્ટ ની કેર  કરી શકે છે.

– કાયદેસર અને વ્યવસાયિક જવાબદારી: નોંધો અને રિપોર્ટ  આપવી કાયદેસર જવાબદારી છે અને હેલ્થ સર્વિસિસ   સેવાઓમાં પારદર્શિતા અને જવાબદારી જાળવવામાં મદદ કરે છે.

– જાણકારીનો ઉપયોગ: આ ડોક્યુમેંટ્સ  ભવિષ્યમાં પેશન્ટ ની ટ્રીટમેન્ટ  માટે મહત્વપૂર્ણ માહિતી પૂરી પાડે છે અને વિશ્લેષણ અને નિર્ણય લેવામાં મદદ કરે છે.

– સુરક્ષા: સચોટ અને પૂર્ણ ડોક્યુમેંટ્સ  પેશન્ટ ની સુરક્ષા અને ભવિષ્યમાં કેર  માટે મહત્વપૂર્ણ છે.

નર્સ ની રેકોર્ડ  અને રિપોર્ટ  આપવાની જવાબદારી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે તે હેલ્થ સર્વિસિસ   સેવાઓની ગુણવત્તા અને પેશન્ટ ના સાર્વજનિક આરોગ્યમાં સુધારો કરે છે.

Q-4 Write short notes. ટૂંકનોંધ લખો. (કોઈપણ ત્રણ) 12

😚 a) Barriers of communication કોમ્યુનીકેશનનાં અવરોધો

ફિઝિયોલોજીકલ બેરિયર:જેમાં સેન્સરી ઓર્ગન કામનો કરતા હોય જેમકે સાંભળીને શકવું જોઈ ન શકું વગેરે તેમજ એક્સપ્રેશન ન કરી શકું. મેસેજ મેળવી ન શકો કે આપવી ન શકો નો સમાવેશ થાય છે.

સાયકોલોજીકલ બેરિયર:જેમાં લાગણીની બાબતોનો સમાવેશ થાય છે જેમાં ચિંતા સ્ટ્રેસ ફિયર ઈન્ટેલિજન્સી ઈગો વગેરે બાબતોનો સમાવેશ થાય છે.

એન્વાયરમેન્ટલ બેરિયર:જેમાં પૂરતું લાઈટ અને વેન્ટિલેશન ન હોવું વધારે પડતું હોય તો ખૂબ જ ઓછું ટેમ્પરેચર હોવું ખૂબ જ વધારે પડતો અવાજ અથવા કંજશન.

કલ્ચરલ બેરિયર:જેમાં લોકોની સાંસ્કૃતિક બાબતો જેવું કે તેમનું રિલિઝન તેમના તેમનું એટીટ્યુડ લેંગ્વેજ પર્સનાલિટીની ખાસિયતો તેનું નોલેજ સમજ શક્તિ વગેરે બાબતોનો સમાવેશ થાય છે.

😚 B) Functions of hospital હોસ્પિટલનાં કાર્યો

ફંક્શન ઓફ હોસ્પિટલ

પેશન્ટ કેર

પેશન્ટની કાળજી લેવી હોસ્પિટલમાં દાખલ થતા તમામ દર્દીની તમામ પ્રકારની કાળજી લેવાય એડમિશનથી માંડીને તેના ડીચાર્જ સુધી તેની નર્સિંગ કેર અને અન્ય જરૂરિયાત પૂરી પડાય છે અને આ ઉપરાંત ઈમરજન્સીમાં 24 કલાક સારવાર આપવામાં આવે છે

પ્રીવેન્શન ઓફ ડીસીઝ

પ્રીવેન્શન ઇસ બેટર હોસ્પિટલ ના ડોક્ટર સાથે મળીને પેશન્ટના રોગનું prevention કરે છે રોગને થતો અટકાવવા માટે તેના માટે ઇમ્યુનાઈઝેશન અગાઉથી જ કરવામાં આવે છે આ ઉપરાંત હોસ્પિટલમાં રોગો થતા અટકાવવા જરૂરી સફાઈ અને અન્ય કામગીરી હોસ્પિટલ દ્વારા કરવામાં આવે છે

પ્રમોશન ઓફ હેલ્થ

હોસ્પિટલમાં દાખલ થયેલ દર્દીઓને આરોગ્ય સુધારવા માટે તેઓને રોગ સંબંધી સલાહ સૂચનો પણ હોસ્પિટલ દ્વારા જ આપવામાં આવે છે દર્દી પોતાની હેલ્થ ઇમ્પ્રૂવ કરી શકે તે માટે તેના સગા સંબંધી હોય એને પણ હેલ્થ એજ્યુકેશન આપવામાં આવે છે અને હેલ્થ સાથે સંકળાયેલ હોસ્પિટલની કોઈપણ વ્યક્તિ આ પ્રકારનું આરોગ્ય શિક્ષણ આપી શકે છે

ઇન્વેસ્ટિગેશન

નિદાન અને ટ્રીટમેન્ટ માં હાલના સમયમાં મેડિકલ સાયન્સમાં વિશાળ પ્રગતિ થયેલી છે દરેક દર્દીના નિદાન માટે નવા નવા ઇન્વેસ્ટિગેશન અને તે અંગેના સાધનો પણ શોધાયેલા છે જેથી રોગનું નિદાન ઝડપથી થઈ શકે છે હોસ્પિટલમાં દાખલ થયેલ દર્દીઓના તાત્કાલિક જરૂરી ઇન્વેસ્ટીગેશન કરીને તેનું નિદાન નક્કી કરવામાં આવે છે અને તે મુજબ તેના જરૂરી ટ્રીટમેન્ટ ચાલુ કરી દેવાય છે આ હોસ્પિટલ નું અગત્યનું કાર્ય છે

 રિહેબિલિટેશન

 રિહેબિલિટેશન અને ઓકયુકેશનલ થેરાપી હોસ્પિટલમાં દાખલ થયેલો દરેક વ્યક્તિ સાજો થઈને ફરીથી તેના સમાજમાં કે પછી વ્યવસાયમાં સ્થિર થવા માંગતો કોઈ છે આવા દર્દીઓને ચોક્કસ પ્રકારનું માર્ગદર્શન અપાય છે જેના માટે શરૂઆતથી જ તેના ટોટલ હિસ્ટ્રી મેળવીને છેલ્લા સ્ટેપ સુધી તેના અનુસંધાને માર્ગદર્શન આપવામાં આવે છે

મેડિકલ એજ્યુકેશન

મેડિકલ એજ્યુકેશન હોસ્પિટલમાં ચાલતી તમામ પ્રવૃત્તિમાં ઘણા પ્રકારના એજ્યુકેશનનો સમાવેશ થાય છે અને તે ડોક્ટર નર્સિસ ફિઝીયોથેરાપીસ ફાર્માસિસ્ટ અને ટેકનિશિયન દ્વારા પૂરું પાડવામાં આવે છે આ ઉપરાંત જરૂરિયાત વાળી જગ્યાએ મેડિકલ એજ્યુકેશન અંગેનું પ્લાનિંગ કરવામાં આવે છે હોસ્પિટલ ની અંદર જ રહેલા સ્ટાફ માટે જરૂરિયાત પ્રમાણે ઇન સર્વિસ એજ્યુકેશનનું આયોજન કરીને દરેકને ટ્રેઇન કરવા માટે અને આ પ્રકારનું શિક્ષણ નવી નવી શોધખોળ તથા નવા નવા હેલ્થ પ્રોગ્રામ વગેરેના અનુસંધાને અપાય છે

મેડિકલ રિસર્ચ

મેડિકલ રિસર્ચ હોસ્પિટલમાં જુદા જુદા પેશન્ટો દાખલ થતા હોય છે જેના અનુસંધાને તેના પ્રોબ્લેમ્સ જાણીને ઘણા પ્રકારનું રિસર્ચ કરી શકાય છે રિસર્ચનું આ કાર્ય મેડિકલ એજ્યુકેશન જેટલું જ અગત્યનું છે જોકે હોસ્પિટલની ઘણી બ્રાન્ચ ઘણા પ્રકારના રિસર્ચ થાય છે અને તેઓ દરેક વ્યક્તિએ જાણવા જોઈએ નવા સંશોધનો દ્વારા ઘણા પ્રકારની આવડતો જાણીને નવું શિક્ષણ મેળવી શકાય છે

 સોશિયલ સર્વિસીસ

એટલે કે સામાજિક પ્રકારની સેવાઓ હોસ્પિટલ દ્વારા અને સિક્યુરિટી ધ્યાનમાં લેવાય છે આમાં ખાસ કરીને દર્દીઓને સોશિયલ અપાય છે આ માટે સોશિયલ વેલ્ફેર ડિપાર્ટમેન્ટ પણ હોય છે જ્યાં રહેલો સામાજિક કાર્યકર્તાઓ દરેકને યોગ્ય સલાહ આપે છે હોસ્પિટલ દ્વારા સિક્યુરિટી ના અનુસંધાને ઘણા પ્રકારના સર્ટિફિકેટ પૂરું પડાય છે જેવા કે ફિઝિકલ ફિટનેસ ઉંમર અંગેના પ્રમાણપત્ર હેન્ડીકેપ સર્ટિફિકેટ દાખલાઓ વગેરેને પૂરું પાડવામાં આવે છે આ સાથે ઈજા થયેલા દર્દી ને સર્ટિફિકેટ તેમજ મૃત્યુ પામેલા દર્દીઓને 10 સર્ટીફીકેટ જન્મતા તેમજ બોડી માટેના પોસ્ટમોર્ટમના રિપોર્ટ પણ અપાય છે

એડમિનિસ્ટ્રેશન ઓફ ઇન્સ્ટિટયૂટ

હોસ્પિટલ એક વિશાળ સંસ્થા તેમાં રહેલ તમામ કર્મચારીઓનું સંચાલન હોસ્પિટલ ની વહીવટી કચેરી દ્વારા કરવામાં આવે છે દરેક કર્મચારીના સર્વિસ અંગેના રેકોર્ડ રાખવાના હોય છે રેકોર્ડ હોસ્પિટલ દ્વારા ઘણા પ્રકારના રેકોર્ડ રાખવામાં આવે છે જેમાં પેશન્ટના એડમિશનથી ડિસ્ચાર્જ સુધીના રેકોર્ડ જન્મ મરણની નોંધ ચેપી રોગની નોંધ આ ઉપરાંત અમુક પ્રકારની આંકડાકીય માહિતીનો નોંધવામાં આવે છે આ બાબતના લેખિત રેકોર્ડ રેગ્યુલરલી જરૂરી જગ્યાએ મોકલવામાં આવે છે જેથી આ કામગીરી હોસ્પિટલ માટે ઘણી આવશ્યક છે

😚 C) Effect of drugs on the body દવાઓની શરીર પર થતી અસરો

મેડિસિન ની બોડી  પર વિવિધ પ્રકારના ઇફેક્ટ   ઉત્પન  કરી શકે છે. મેડિસિન ની ક્રિયા અને તેમના બોડી  ઇફેક્ટ  ની સમજ એ યોગ્ય ઉપયોગ અને કેર  માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આ ઇફેક્ટ   અનુકૂળ અથવા હાનિકારક હોઈ શકે છે.

મેડિસિન ના બોડી  પરનાં ઇફેક્ટ  :

1. થેરાપ્યુટીક  ઇફેક્ટ   (Therapeutic Effects):

   – પેશન્ટ ની  ટ્રીટમેન્ટ  માં સહાયતા: મેડિસિન  પશન્ટ ને ડીસીઝ માંથી રાહત આપે છે, sysmptoms  ને નિયંત્રણમાં રાખે છે, અને ડીસીઝ ને દૂર કરવામાં મદદ કરે છે.

   – Ex.: પેઇ નકિલર્સ (જ્યારે દર્દના નિવારણ માટે), એન્ટિબાયોટિક્સ (બેક્ટેરિયલ ઇન્ફેકશન ને દૂર કરવા), અને એન્ટિહિસ્ટામિન્સ (એલર્જી ના sysmptoms ને નિયંત્રિત કરવા).

2. આડઇફેક્ટ  (Side Effects):

   – સામાન્ય આડઇફેક્ટ : મેડિસિન ના ટ્રીટમેન્ટ  ઇફેક્ટ   સાથે કેટલાક આડઇફેક્ટ  પણ હોઈ શકે છે.

   – Ex.:   Head ache , ચક્કર આવવું, Nausea , અને vomiting .

3. ટોક્સિક  ઇફેક્ટ  (Toxic Effects):

   – અતિરેક અથવા લાંબા ગાળાના ઉપયોગથી થઈ શકે છે: મેડિસિન ના ખૂબ જ જથ્થામાં અથવા લાંબા સમય સુધી ઉપયોગથી બોડી  માટે ઝેરિલ-ટોક્સિક થઈ શકે છે.

   – Ex.: લિવર અથવા કિડનીને નુકસાન, કાર્ડિયોક માયોપેથી, અને બોન મેરો ને નુકસાન.

4. એલર્જિક રીએક્શન  (Allergic Reactions):

   – ઇમ્યુનિટી રીએક્શન : કેટલીક મેડિસિન થી  માટે બોડી  માં રીએક્શન  , જેમ કે રેશ, ઈચિંગ, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, અને એનાફિલેક્સિસ (ગંભીર જીવલેણ પ્રતિક્રિયા).

   – Ex.: પેનિસિલિન, સલ્ફા મેડિસિન , અને કેટલાક એન્ટિબાયોટિક્સ.

5. ડ્રગ ઇન્ટર-એક્શન  (Drug Interactions):

   – બાકીના મેડિસિન  સાથેના સંપર્ક: એકથી વધુ મેડિસિન  સાથે લેવાતી હોય ત્યારે, મેડિસિન એ એકબીજાની ઇફેક્ટ  વધારી, ઘટાડીને અથવા બદલાવી શકે છે.

   – Ex.: બ્લડ થિનર્સ અને એન્ટિબાયોટિક્સ સાથેના સંપર્કથી વધુ બ્લીડિંગ .

6. સાયકોલોજીકલ અને બિહેવીયર પર ઇફેકકટ  (Psychological and Behavioral Effects):

   – મેન્ટલ સ્થિતિ પર ઇફેક્ટ : મેડિસિન નું બ્રેઇન ની ક્રિયાઓ પર પણ ઇફેક્ટ  થાય છે, જેનાથી Emotion , Attitude અને Mental સ્થિતિમાં ફેરફાર આવે છે.

   – Ex.: એન્ટિડિપ્રેસન્ટ્સ, એન્ઝિઓલિટિક્સ, અને Psychiatric મેડિસિન .

7. એડીક્શન અને ડીપેનડન્સ  (Addiction and Dependence):

   – લાંબા ગાળાના ઉપયોગથી આદત બની શકે છે: કેટલીક મેડિસિન ના નિયમિત ઉપયોગથી મેન્ટલી અને બોડી  ડીપેનડન્સ  થઈ શકે છે.

   – Ex.: ઓપીઓઇડ્સ, બેનોઝોડાયઝપાઇન્સ, અને stimulates.

8. બોન  અને ટીસ્યુ  પર ઇફેક્ટ  (Effects on Bones and Muscles):

   – લાંબા ગાળાના ઉપયોગથી: કેટલીક મેડિસિન  બોન  અને ટીસ્યુ ની તાકાત પર ઇફેક્ટ  કરી શકે છે.

   – Ex.: સ્ટેરોઇડ્સ લાંબા ગાળાના ઉપયોગથી ઓસ્ટિયોપોરોસિસ.

– ટ્રીટમેન્ટ  રેન્જ: મેડિસિન  એની ટ્રીટમેન્ટ  રેન્જમાં લેવવી જોઈએ. એટલે કે, યોગ્ય માત્રામાં જે ઉપચાર કરી શકે અને આડઇફેક્ટ  ઓછા કરી શકે.

-થેરાપ્યુટીક  નિરીક્ષણ: ડોક્ટર અથવા હેલ્થ વર્કર  દ્વારા નિયમિત નિરીક્ષણ અને માર્ગદર્શન જરૂરી છે.

😚 D) General principles of first Aid ફર્સ્ટ એઈડના સામાન્ય સિધ્ધાંતો

• એક્સિડન્ટના સ્થળે જલદી પહોંચવું જોઈએ
• 2 ) બિન જરૂરી સવાલો ન પુછવા
• 3 ) જે કાંઈ (Injury) ઇન્જરી કે બીમારી (illness) હોય તેનું કારણ બને એટલી જલદીથી જાણવું.
• 4) જેનાથી (Injury) ઇન્જરી થઈ હોય એવી વસ્તુ તાકીદે દૂર કરવી કે વ્યક્તિને તેથી દૂર કરવી જેમકે દાઝી (burns) ગઈ હોય એ વ્યક્તિને તેથી દૂર કરી પાણી રેડવું, ઈલેકિટ્રક શોક લાગ્યો હોય તો ઈલેકિટ્રસિટી થી લાકડીની મદદથી દૂર કરવો.
• 5 ) પેશન્ટ બેભાન જો કે અર્ધભાનમાં કે જીવીત છે કે મૃત્યુ પામ્યો છે.
• 6 ) કઈ ટ્રીટમેન્ટ  પહેલા કરવી તેની સુઝ : જેમકે પહેલા હાર્ટ ની ગતિ બંધ હોય તો ચાલુ કરવા પ્રયત્ન કરવો, રેસ્પીરેશન  નિયમિત કરવો કે પછી બ્લીડિંગ  થતો હોય તો તે બંધ કરવા પ્રયત્ન કરવો વગેરે.
• 7 ) મેડીકલ ટ્રીટમેન્ટ  મેળવવી
• 8 ) પેશન્ટની વિગતો જાણીને નોંધ કરવી
• 9 ) પેશન્ટને વધારેમાં વધારે રાહત રહે એમ રાખવો
• 11 ) હાજર વસ્તુમાંથી જરૂરી સાધનની સગવડ કરી લેવી, જેમ કે બ્લીડિંગ  થતો હોય તો પાટાપિંડીની રાહ ન જોતા રૂમાલનો ઉપયોગ કરવો.
• 12 ) પેશન્ટ ભાનમાં હોય તો એને શાંતવન આપવું.

Q-5 Define following (any six) નીચેની વ્યાખ્યા લખો. (કોઈપૂર્ણ છ) 12

😚 A) Polyuria- પોલીયુરિયા

ઓલી યુરિયા એ એક મેડિકલ કન્ડિશન છે જેમાં વધુ પડતું યુરીનનું પ્રોડક્શન થાય છે અથવા વધારે પડતો યુરીન બહાર નીકળે છે એડલ્ટમાં જ્યારે સામાન્ય રીતે ત્રણ લિટર કરતા વધુ જોવા મળે ત્યારે તેને પોલી યુરિયા કહેવામાં આવે છે આ સીમટમ્સ ખાસ કરીને ડાયાબિટીસ મેલાઇટસ , ડાયાબિટીસ ઇનસીપીડસ , કિડની ડીસીઝ વગેરેમાં જોવા મળે છે પોલીસ યુરિયા સાથે પોલિડિપ્સનીયા આ પણ જોવા મળતું હોય છે

😚 B) Cyanosis -સાયનોસીસ

સાયનોસીસ એ એક મેડિકલ કન્ડિશન છે જેને સ્કીન , મયુકસ મેમરેન અને નેઇલ બેડ માં બ્લૂ ઇસ ડિસ્કલરેશન જોવા મળે છે જે બ્લડમાં ઓક્સિજનની ઓછી માત્રા બતાવે છે જેથી હિમોગ્લોબિનમાં ડીઓક્સિજન વધે છે તેથી આ કન્ડિશન જોવા મળે છે સામાન્ય રીતે respiratory અને cardiovascular પ્રોબ્લેમમાં આ સાઇન જોવા મળે છે જેથી તેનું કારણ જાણી યોગ્ય ટ્રીટમેન્ટ આપી શકાય

😚 C) Antipyretic-એન્ટીપાયરેટીક

એન્ટીપાયરેટીક એ ફીવર ને ઓછું કરતી મેડીકેશન્સ છે. આ મેડિકેશન બોડીના ટેમ્પરેચર રેગ્યુલેશન મિકેનિઝમ પર અસર કરે છે તે પ્રોસ્ટાગ્લેન્ડ (prostaglandins) નું પ્રોડક્શન ઘટાડે છે કારણ કે આ જ કેમિકલ બોડીમાં ફીવર અને ઇન્ફલામેશન માટે જવાબદાર છે સામાન્ય રીતે એન્ટીપાયરેટીક મેડીકેશનમાં પેરાસીટામોલ acetaminophen (paracetamol) અને નોન સ્ટીરોઈડ ઇન્ફ્લામેન્ટરી ડ્રગ્સ નો સમાવેશ થાય છે (NSAIDs) જેમ કે ibuprofen અને aspirin

😚 d) Asepsis-એસેપ્સીસ

એસેપ્સીસ એટલે કે ડીસીઝ ઉત્પન્ન કરતાં માઈક્રો ઓર્ગેનિઝમ થી ફ્રી હોવું. જેનો ઉપયોગ હોસ્પિટલ માં સર્જરીમાં અને લેબોરેટરીમાં સ્ટરાઈલ ફિલ્ડ મેન્ટેન કરવા અને સ્ટરાઈલ પ્રેક્ટિસ કરવા માટે એટલે કે પેથોજન્સથી કંટામીનેશન ન થાય તે અટકાવવા માટે થાય છે. એસેપ્સીસ નો મુખ્ય હેતુ ઇન્ફેક્શનના રિસ્ક ને ઓછો કરવો અને સ્ટરાઈલ એન્વાયરમેન્ટ આપવા નો છે . તેના માટે ઘણા બધા સ્ટરીલાઇઝિંગ ઇક્વિપમેન્ટ અને એન્ટિસેપ્ટિક અને ક્લિનિંગ એજન્ટ નો ઉપયોગ થાય છે જેનાથી બેક્ટેરિયા વાયરસ અને બીજા માઇક્રો ઓર્ગેનિઝમને ગ્રોથ પ્રિવેન્ટ કરી શકાય છે જેને એસેપ્સીસ કહેવા માં આવે છે.

😚 E) Bradycardia – બ્રેડીકાડિયા

બ્રેડીકાડિયા એ એક મેડિકલ કન્ડિશન છે જેમાં જ્યારે હાર્ટ રેટ નોર્મલ કરતા ઓછા હોય ત્યારે આ ટર્મ નો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે સામાન્ય રીતે હાર્ટ રેટ ની રેન્જ 60 બીટ્સ પર મિનિટ થી 10 0 બીટ્સ પર મિનિટહોય છે. પરંતુ આ બ્રેડીકાડિયા 60 બીટ પર મિનિટ કરતાં ઓછું હોય છે .આ સીમટમ્સ ઘણી વખત નોર્મલ હોય છે પરંતુ આ એક હાર્ટની ઇલેક્ટ્રિકલ સિસ્ટમ ને દર્શાવે છે જેના કારણે dizziness, fatigue, shortness of breath, or fainting વગેરે જેવા લક્ષણો જોવા મળી શકે છે જો આ બ્રેડીકાડિયા ને વહેલી તકે ટ્રીટ કરવામાં ન આવે તો સિરિયસ કોમ્પ્લિકેશન ઉદ્ભવી શકે છે જેમાં કાર્ડિયાક એરેસ્ટ , હાર્ટ ફેલયોર પણ થઈ શકે છે

😚 F) Wound- વુન્ડ

વુન્ડ એટલે સ્કીન અને તેની નીચે આવેલા ટીશ્યુ ને બ્રેક થવા કે ડેમેજ થવા જે ઘણા બધા કારણોથી થાય છે જેમ કે કોઈ કટ (cut )હેમરેજ (Haemrrohage ),પંચર (Puncture)અથવા Laceration ના કારણે થાય છે . આ ઉપરાંત સર્જીકલ પ્રોસિજર અને ટ્રોમા માં પણ વુન્ડ જોવા મળે છે તેની સિવિયારીટી પ્રમાણે તેના પ્રકાર પણ છે જેમાં સ્કીન બ્રોકન થયું હોય તો તેને ઓપન વુન્ડ કહે છે જેમાં સ્કીન ઇન્ટેક્ટ હોય તો તેને ક્લોઝ વુન્ડ કહે છે આ વુન્ડ ને પ્રોપર હિલિંગ થવા માટે વુન્ડ કેર ખૂબ જ અગત્યની છે

😚 g) Halitosis – હેલીટોસીસ

હેલીટોસીસ એટલે કે બેડ બ્રિધિંગ અથવા ફાઉલ સ્મેલ બ્રિધિંગ કે જેમાં મોંમાંથી ખરાબ દુર્ગંધ આવે છે આ એક બ્રિધિંગ ની ક્રોનિક સિચ્યુએશન છે અથવા એકક્યુટ પણ હોઈ શકે જેના માટે ઓરલ હાઈઝીન, બેક્ટેરિયાનો ઓરલમાં ગ્રોથ થવો તેમાં પ્લેક થવા તેમજ લસણ ડુંગળી મસાલા જેવી ખાદ્ય વસ્તુઓ ના સેવન થી પણ ફાઉસ સ્મેલ આવે છે આ સિવાય ડ્રાય માઉથ ,જિજિવિટિસ અથવા પેરિઓડોન્ટિટિસ ઇન્ફેક્શન ,ડાયાબિટીસ ,લીવર ડીસીઝ માં હેલીટોસીસ જોંવા મળે છે આ સિવાય સ્મોકિંગ અને ટોબેકોના ઉપયોગથી પણ થાય છે

😚 h) Antiemetic – એન્ટીઈમેટીક

એન્ટીમેટિક એક મેડીકેશન્સ છે છે જેનો ઉપયોગ નોઝિયા અને વોમીટીંગ ને અટકાવવા કે દૂર કરવા માટે થાય છે તે જુદા જુદા રસ્તેથી વોમિટિંગના રિફ્લેક્સ સેન્ટર પર કામ કરે છે ખાસ કરીને આવી મેડીકેશન કિમોથેરાપી સર્જરી પછી મોશન-સીકનેસ હોય એટલે કે મુસાફરી દરમિયાન વોમીટીંગ થવી કે ઘણી એવી મેડીકેશન કે જેનાથી નોઝીયા કે વોમીટીંગ થઈ શકતી હોય તેને આપવામાં આવતી આ એક મેડીકેશન છે જેને એન્ટીમેટિક કહે છે.
Ex . Domperidone (ડોનપેરીડોન),ondensetrone (ઓન્ડેનસેટ્રોન)

😚 Q-6(A) Fill in the blanks ખાલી જગ્યા પુરો.05

1.Instrument used to measure blood pressure is known as. ——- બ્લડ પ્રેશર માપવા માટેનું સાધન…….તરીકે ઓળખાય છે. sphygmomanometer (સ્ફીગમોમેનોમિટર )

2 ………is the break in continuity of bone.
………એટલે બોનની કન્ટીન્યુટી તૂટી જવી. Fracture (ફ્રેકચર )

3.Full form of NANDA is……….
NANDA નું ફુલ ફોર્મ………. છે. North American Nursing Diagnosis Association (નોર્થ અમેરિકન નર્સિંગ ડાયગ્નોસિસ એસોસિએશન )

4.OD means……..
ઓડી એટલે……. once daily (દરરોજ એક )

5.The normal PH value of urine is………….. યુરીનની નોર્મલ PH વેલ્યુ…….. છે. between 4.5 and 8 (4.5 થી 8 )

😚 (B) Match the following – જોડકા જોડો.05

(A) Excess fluid volume -પ્રવાહીનું વધારે પ્રમાણ A) Death ડેથ

(B) Palpation પાલ્પેશન (B) Avoid falling પડી જતું અંટકાવે

(C) Rigor mortis – રાઈગર મોર્ટીસ (C) Feeling of the body part with hands શરીરનાં ભાગોને હાથ વડે ફીલ કરવા

(D) Hemoptysis – હીમાપ્ટીસીસ (D) Hypervolemia હાયપર વોલેમીયા

(E) Side rails સાઈડ રેઈલ્સ (E) Blood in sputum બ્લડ ઈન સ્પુટમ

Answer

A-D

B-C

C-A

D-E

E-B

💪 💥☺☺☺ALL THE BEST ☺☺☺💥💪

નોંધ :-MCQ ANSWER APP ની યુનિક પેટર્ન માં બંને ભાષા માં આગળ paper solution /click here ની નીચે આપેલા છે. ” અ ” પર ક્લિક કરવાથી ભાષા ચેન્જ થશે.

IF ANY QUERY OR QUESTION,REVIEW-KINDLY WATSAPP US No. – 84859 76407