UNIT = 9
MINOR ALIMENTS OR-STANDING
INTRODUCTION:-પરિચય:
કોમ્યુનિટી હેલ્થ નર્સ (community health nurse) એ કોમ્યુનીટીમાં પ્રાયમરી હેલ્થ કેર (primary health care) પૂરી પાડવા માટે જવાબદાર છે. નાની બિમારીઓની સારવાર અને ક્રિટીકલ પરિસ્થિત (critical condition) ની વ્યવસ્થા એ પ્રાયમરી હેલ્થ કેર (PHC) ના ઘટકો (Component) માંનું એક છે.
જો કે ભારતમાં નર્સ પ્રિસ્ક્રાઇબર વિશે કોઈ યોગ્ય માર્ગદર્શિકા નથી, પરંતુ ક્ષમતાઓ અનુસાર અને મર્યાદાઓનું પાલન કરીને, નર્સે કોમ્યુનીટીમાં જાનહાનિ અને બિમારીઓના કિસ્સામાં પરિસ્થિતિઓને હેન્ડલ કરવી પડે છે.
નર્સ બીમારીના ચિહ્નો અને લક્ષણોની તપાસ કરવા સક્ષમ હોવી જોઈએ અને નાની બિમારીઓના કિસ્સામાં તે કરી શકે તેટલી સારવાર કરી શકે.
To define minor ailments: નાની બિમારીઓની વ્યાખ્યા કરવી:
A minor ailment refers to a mild or relatively inconsequential health condition or illness that typically does not require extensive medical intervention or hospitalization. These are generally self-limiting and can often be managed with over-the-counter medications, home remedies, or simple lifestyle adjustments. Examples of minor ailments include common colds, headaches, mild digestive issues, minor cuts and bruises, and other similar conditions that may cause discomfort but are not considered serious or life-threatening. People often address minor ailments with self-care measures, such as rest, hydration, and over-the-counter medications, without the need for professional medical assistance.
નાની બિમારી એ હળવી અથવા પ્રમાણમાં અસંગત સ્વાસ્થ્ય સ્થિતિ અથવા બીમારીનો ઉલ્લેખ કરે છે જેને સામાન્ય રીતે વ્યાપક તબીબી હસ્તક્ષેપ અથવા હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવાની જરૂર હોતી નથી. આ સામાન્ય રીતે સ્વ-મર્યાદિત હોય છે અને ઘણીવાર ઓવર-ધ-કાઉન્ટર દવાઓ, ઘરેલું ઉપચાર અથવા સરળ જીવનશૈલી કરવાથી સારુ કરી શકાય છે. નાની બિમારીઓના ઉદાહરણોમાં સામાન્ય શરદી, માથાનો દુખાવો, હળવા પાચન સમસ્યાઓ, નાના કટ અને ઉઝરડા અને અન્ય સમાન પરિસ્થિતિઓનો સમાવેશ થાય છે જે અગવડતા લાવી શકે છે પરંતુ ગંભીર અથવા જીવલેણ માનવામાં આવતી નથી. લોકો ઘણીવાર વ્યાવસાયિક તબીબી સહાયની જરૂર વગર સ્વ-સંભાળના પગલાં, જેમ કે આરામ, હાઇડ્રેશન અને ઓવર-ધ-કાઉન્ટર દવાઓ સાથે નાની બિમારીઓને સંબોધિત કરે છે
Minor ailments એ થોડી બીમારીઓ સૂચવે છે તેમાં નાની પ્રકૃતિની કટોકટી (emergency) નો પણ સમાવેશ થાય છે.
કેટલીકવાર બીમારી acute હોઈ શકે છે, જેને તાત્કાલિક કેરની જરૂર હોય છે
અથવા તે ક્રોનિક હોઈ શકે છે, જેને લાંબી સારવાર અને સતત દેખરેખની જરૂર હોય છે .
પરંતુ સંકળાયેલ નાની જટિલતાઓને (complication) માં નર્સની મદદની જરૂર હોય
To discuss principles of managing minor ailments: (નાની બિમારીઓના સંચાલનના સિદ્ધાંતોની ચર્ચા કરવી)
: Classification of minor ailments:નાની બિમારીઓનું વર્ગીકરણ:
Minor ailments ને બે (two) નાના શીર્ષકો હેઠળ વ્યાપક રીતે વર્ગીકૃત કરી શકાય છે:
1. general minor ailments:
2.systemic minor ailments:
(1). General minor ailments: સામાન્ય નાની બિમારીઓ:
તેમાં સામાન્ય અકસ્માતો અને emergency condition નો સમાવેશ થાય છે જેને તાત્કાલિક પ્રાયમરી સારવારની જરૂર હોય છે.
આ કેટેગરીમાં ઇજાઓ અને પડવું (Fall down), ફેક્ચર (fracture), દાઝવું (Burns), કૂતરા કરડવા(Dog Bite), ખૂબ તાવ (High Fever), હાર્ટ સ્ટ્રોક (Heart Srokes), ઝાડા (Diarrhoea), fainting.. વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
(2). Systemic minor ailments: Systemic નાની બિમારી:
તેમાં એવી બિમારીઓનો સમાવેશ થાય છે જે શરીરની વિવિધ system ને અસર કરે છે.
તેમાંના કેટલાક અહીં નોંધાયેલા છે જે નીચે મુજબ છે:
Systemic minor ailments:
Eye:
Eye accident, foreign bodies(ફોરેન બોડી), infections, poor eye sight, dry eyes, blindness, etc..
Ear:
Earache, foreign body in ear, otitis media, discharge from ear, temporary deafness ,etc…
Respiratory Tract:
Allergic rhinitis/common cold, sinusitis, sorethroat, cough, dyspnoea, chest pain, asthmatic attack, etc…
Cardiovascular system:
Hypertension, anaemia, Rheumatic heart
Disease, etc..
Digestive system:
Toothache, stomatitis, soreness in mouth, constipation, diarrhea, indigestion, vomiting, abdominal distension and pain, intestinal obstruction, haemorrhoids, etc..
Urinary system:
Burning micturition (બર્નિંગ મિચ્યુરિશન), retention of urine, urinary infection, renal stones.
Neuromuscular system:
Headache backache, convulsions, epileptic fits etc.
Reproductive system:
Dysmenorrhoea (ડિસ્મેનોરીયા), heavy bleeding, sore and discharge from genitals, brest pump, etc..
ઉપરોક્ત બિમારીઓ સાથે, વર્તણૂક (behaviour) સંબંધી સમસ્યાઓ જેમ કે maladjustment અથવા ભાવનાત્મક વિક્ષેપ (emotional disturbance) વગેરેને પણ minor ailments ની શ્રેણીમાં સમાવી શકાય છે.
આ બધાને યોગ્ય નિદાન અને યોગ્ય management ની જરૂર છે.
To enlist the general steps in management of minor ailments: નાની બિમારીઓના સંચાલનમાં સામાન્ય પગલાઓની નોંધણી કરવા:
Management of minor ailments:
નાની બિમારીઓનું સંચાલન
નીચેના સામાન્ય પગલાં minor ailmentsના સંચાલનમાં મદદરૂપ થઈ શકે છે:
– જો પરિણામ સફળ થાય, તો ફોલો-અપ માટેની સુચના આપવી.
– જો દર્દીની સ્થિતિમાં સુધારો થતો નથી અથવા serious sign દેખાય છે, દર્દીને refer કરવું.
DEFINE STANDING ORDER
DEFINITION ;; –
Standing Order Means one Specific Instruction છે, જે નર્સ અને બીજા હેલ્થ વર્કર હોમ વિઝીટમાં જાય ત્યારે કે સ્કુલ કે ઇન્ડ્રસ્ટીમાં જાય ત્યારે ડોકટર હાજર ન હોય તે કંડીશનમાં સારવાર આપી શકે છે. આ ઇન્સ્ટ્રકશનમાં ઓથોરીટી એ છુટ આપેલી હોય તે સારવાર આપી શકે છે. આ ઇન્સ્ટ્રકશન મેડીકલ ઓફીસર અથવા ઓથોરાઇઝ કમિટી દ્રારા આપવામાં આવે છે. આને સ્ટેન્ડીંગ ઓર્ડર કરે છે..
સામાન્ય રીતે, આ સૂચનાઓ/ઓર્ડર લેખિત સ્વરૂપમાં હોય છે.
કેટલીક તબીબી સંસ્થાઓ અને આરોગ્ય સાહસોમાં સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડરને પરંપરા તરીકે અનુસરવામાં આવે છે.
માત્ર અસ્થાયી ધોરણે, અથવા કિસ્સામાં અથવા કટોકટીમાં અથવા જ્યારે ડૉક્ટર ગેરહાજર હોય ત્યારે સ્થાયી સૂચનાઓનું પાલન કરવું યોગ્ય છે.
સ્ટેન્ડીંગ ઇન્સ્ટ્રકશન ડોકટરની ગેરહાજરીમાં ઇમરજન્સી અને ટેમ્પરરી સારવાર આપતી વખતે આપવામાં આવે છે, જે લીમીટમાં હોય છે. સ્ટેડીંગ ઓર્ડરમાં ચોકકસ દવાનો ડોઝ અને તે કેટલા દિવસ સુધી ચાલુ રાખવાનો હોય છે તે દર્શાવેલ હોય છે.
to define the minor ailments and standing orders
નાની બિમારીઓ અને સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડરને વ્યાખ્યાયિત કરવા:
નાની બીમારીઓ (minor ailments) થોડી બીમારી સૂચવે છે.
તેમાં સરળ પ્રકૃતિની emergencyનો પણ સમાવેશ થાય છે.
અમુક સમય માંદગી તીવ્ર હોઈ શકે છે, જેને તાત્કાલિક સંભાળની જરૂર છે.
સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર એ પોલીસી (policies) , નિયમો, વિનિયમો (regulation) અથવા દર્દીની સંભાળ સંબંધિત ઓર્ડર વિશેનો લેખિત દસ્તાવેજ છે.
સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર્સ એ અધિકૃત સમિતિ અથવા એજન્સી દ્વારા સામુદાયિક આરોગ્ય નર્સને આપવામાં આવેલી ચોક્કસ સૂચનાઓ છે જે નર્સો ઘરોમાં અથવા communityમાં પૂરી કરી શકે તેવી કેટલીક શરતોની સારવાર અંગેની instructions છે.
Purpose of Standing Orders :: –
સામાન્ય રીતે રૂરલ એરીયામાં ઉભી થતી મુશ્કેલીને હેન્ડલ કરવા કોમ્યુનીટી હેલ્થ નર્સને સ્ટેન્ડીંગ ઓર્ડરની જરૂરીયાત હોય છે.
જ્યાં ડોકટરનો કોન્ટેકટ કરવા ફેસીલીટી ન હોય અથવા ડોકટર સહેલાઇથી મળી શકે તેમ ન હોય ત્યારે ફકત કોમ્યુનીટી હેલ્થ નર્સ એ કવાલીટી પ્રોફેશનલ પર્સન તરીકે ફેમીલીમાં તરત જ હાજર હોય કે જેને જ સ્ટેન્ડીંગ ઓર્ડરનો ઉપયોગ વિવેકપૂર્વક અને સાવચેતીપૂર્વક કરવો જોઇએ.
આ સ્ટેન્ડીંગ ઓર્ડરથી પબ્લીક રીલેશન મજબૂત કરી શકાય છે. તેમજ હેલ્થ સર્વિસીસ સુધારી શકાય છે.
નર્સે યાદ રાખવુ કે પોતે ડોકટર નથી. જયારે કોઇપણ મુશ્કેલી હોય, શંકાસ્પંદ કેસ હોય ત્યારે મેડીકલ ઓફીસરનો કોન્ટેકટ કરીને સ્ટેન્ડીંગ ઇન્સ્ટ્રકશન અનુસરવા અને જે કઇ સારવાર આપે છે. તેનો એકયુરેટ રેકોર્ડ રાખવો જોઇએ.
Enlist objectives of standing orders:
સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડરના ઉદ્દેશ્યો:
(I) દર્દીની સારવારનું સાતત્ય (continuity) જાળવવું
(II) દર્દીના જીવનનું રક્ષણ કરવા/તેને પુનર્જીવિત (resuscitate) કરવા.
(III) આરોગ્ય ટીમના સભ્યોમાં ઘટાડો કરવો અથવા ટીમ ના સભ્યો પર જવાબદારી ઉભી કરવી.
(IV) ઘર, શાળા અને community માં સંભાળ (care) પહોંચાડવી.
(V) જનસંપર્ક મજબૂત કરવા. (To strengthen public relations.)
Accurate Condition OR Problem for Nurse :: – ( Standing Order ને ફોલો કરતી વખતે ધ્યાનમાં રાખવાની બાબતો ) ::
પેશન્ટ અને તેના ફેમીલી માંથી માહિતી ભેગી કરવી. જેથી નર્સિંગ કેર આપી શકાય ઉપરાંત ડેટા કલેકટ કરવા, જેમાં જનરલ હેલ્થ હીસ્ટરી રોગ શરૂ થયાનો સમયગાળો સાઇન, Symptoms, Pust History & Family History, etc.. લેવી. ઉપરાંત નીચેની બાબતો ખાસ ચેક કરવી,
નર્સિંગ કેર (Nursing Care) ::
Enlist uses of standing orders: (સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડરના ઉપયોગની નોંધણી કરો:)
• કટોકટી (emergency) દરમિયાન સારવાર પૂરી પાડવી.
• ગુણવત્તા (quality) અને પ્રવૃત્તિ (activity) અથવા આરોગ્ય સેવાઓ (health services) વધારવી.
• સમુદાયમાં પ્રાથમિક આરોગ્ય સેવાઓને મજબૂત બનાવવી.
• આરોગ્ય ની જવાબદારીઓનું વિકેન્દ્રીકરણ (decentralization) કરવુ.
• નર્સિંગ અને અન્ય આરોગ્ય કર્મચારીઓમાં આત્મવિશ્વાસ અને જવાબદારીનો વિકાસ કરવો.
• સામાન્ય જનતાને લુખ્ખાઓથી (quacks) રક્ષણ આપવું.
બે દિવસ સુધી ટેમ્પરેચર વધે કે ઓછું થાય તે માટે ઓબ્ઝર્વ કરવું. જો ટેમ્પરેચર વધે અથવા વારંવાર આવે તો મલેરીયા ની સારવાર માટે સલાહ આપવી. ફેમીલી અથવા આજુબાજુમાં આવા કેસ જોવા મળે તો epidemic છે તેમ સમજીને તેની જાણ યોગ્ય ઓથોરીટી ને કરવી.
Discuss types of standing orders:
સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડરના પ્રકારોની ચર્ચા કરો:
સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડરના પ્રકાર:
અધિકૃત ડૉક્ટર અને રજિસ્ટર્ડ નર્સ સંયુક્ત રીતે સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર બહાર પાડે છે.
તેના માટે વહીવટી અથવા સલાહકાર સમિતિની રચના પણ કરી શકાય છે પરંતુ તેમાં નર્સ પ્રતિનિધિ હોય તે જરૂરી છે.
સામાન્ય સ્થાયી ઓર્ડરને ત્રણ (3) શ્રેણીઓમાં વિભાજિત કરી શકાય છે:
1.institutional standing orders/ instructions
1.institutional standing orders/ instructions :
(સંસ્થાકીય સ્થાયી આદેશો/સૂચનો:)
આ કેટેગરીમાં ઉપલબ્ધ સંસાધનો, સ્ટાફની સ્થિતિ અને તબીબી સંસ્થા અથવા હોસ્પિટલોના ઉદ્દેશ્યોને ધ્યાનમાં રાખીને તૈયાર કરાયેલા સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડરનો સમાવેશ થાય છે.
દા.ત. સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર અથવા પ્રાથમિક આરોગ્ય સેન્ટર એ જિલ્લા હોસ્પિટલો કરતા અલગ હોઈ શકે છે.
એ જ રીતે , સરકારી , ખાનગી ક્લિનિક ના અને ઉચ્ચ તબીબી સંસ્થાઓ ના સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર્સમાં ભિન્નતાઓ મળી શકે છે.
2.Specific standing orders:*ચોક્કસ સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર: )આ પ્રકારના સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર પ્રશિક્ષિત તબીબી કર્મચારીઓ (trained medical personnel) માટે, મુખ્યત્વે નર્સો માટે તૈયાર કરવામાં આવે છે.
આ ઓર્ડરોને અમલમાં મૂકવા માટે ટેકનિકલ જ્ઞાન અને વિશેષ કૌશલ્ય (skills) જરૂરી છે.
ઉદાહરણ તરીકે: ઈન્જેક્શન આપવું, ઓક્સિજન, હોમ નર્સિંગ વગેરે… આ શ્રેણીમાં આવે છે.
આ નિર્દેશો અથવા આદેશો ડૉક્ટરની જરૂરિયાતને વળતર આપે છે અને મોટાભાગના સારવાર સંબંધિત નિર્ણયો સંસ્થાકીય નર્સ અથવા community health નર્સ દ્વારા લેવામાં આવે છે.
આવા આદેશો આરોગ્ય સેવાઓની ગુણવત્તામાં વધારો કરે છે.
3.General standing orders: (સામાન્ય સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર)
મોટી વસ્તી અને ભૌગોલિક વિસ્તાર અને આરોગ્ય સંસાધનોની અછતને કારણે કેટલાક સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડરનો ઉપયોગ સંદેશ માટે થાય છે. સામાન્ય માણસ આને અનુસરે તેવી અપેક્ષા છે.
આવા સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડરમાં તાવના (fever) કિસ્સામાં ક્વિનાઇનની (quinine) ગોળીઓ, ન્યુમોનિયા (pneumonia) માટે ટ્રાઇમેક્સોઝોલ (trimexozole) અને ડિહાઇડ્રેશનના કિસ્સામાં ORS પીવાની સલાહનો સમાવેશ થાય છે.
Discuss standing orders for treatment of minor ailments:
નાની બિમારીઓની સારવાર માટે સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર:
આવી પરિસ્થિતિઓમાં નર્સના બચાવ માટે સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર આવે છે, તેઓ દર્દીને સારવાર આપવામાં મદદ કરે છે.
સામાન્ય બિમારીઓ સંબંધિત કેટલાક સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર નીચે આપેલા છે જેનું પાલન સમુદાયમાં ફાઇલ કરવામાં આવી શકે છે:
fever: (તાવ:)
• vital signs (તાપમાન, pulse, respiration, બ્લડ પ્રેશર) તપાસો.
તાવ સાથેના અન્ય લક્ષણો (તાવનું કારણ જાણવા), જેમ કે માથાનો દુખાવો, uneasiness, ઉબકા, ઉલટી, ધ્રુજારી, શરદી, running nose, એલર્જી, skin infection, કમળો (jaundice) , ફીટ (fits) , ઉધરસ વગેરે વિશે માહિતી એકત્રિત કરો.
(B) Sore Throat (સોર થ્રોટ):-
diptheria માટે જવાબદાર Coryne Bacteriam diptheria (exotoxin diptheri bacilli)
(C) Cough :: –
(D) Eye With Discharge ::
(E) Ear Ache :: –
heat stroke: હીટ સ્ટ્રોક:
•વ્યક્તિના બધા કપડા કાઢી નાખો અને તેને ભીની ચાદરમાં લપેટો.
Diarrhea: (ઝાડા:)
Burn: (બર્ન:)
Drowning: ડૂબવું:
•તેની છાતી પરથી કપડાં ઢીલા કરો.
•વ્યક્તિને તેના પેટ પર સૂવડાવો અને તેના ફેફસામાંથી પાણી બહાર કાઢો.
•દર્દીને પુનર્જીવિત (resuscitate) કરો અને તેને તાત્કાલિક આરોગ્ય કેન્દ્ર/હોસ્પિટલમાં મોકલો.
Dog bite: કૂતરો કરડ્યો:
•ટિટાનસ ટોક્સોઈડનું (TT) ઈન્જેક્શન આપો.
•કૂતરાને મારશો નહીં અને 10 દિવસ સુધી તેનું નિરીક્ષણ કરો.
•એઆરવી (ARV) ઉપચાર માટે દર્દીને હોસ્પિટલમાં મોકલો.
Snake bite: સાપનો ડંખ:
•વ્યક્તિને સૂવાની પોઝિશન માં સુવડાવી રાખવો.
•તેને movement કરાવવી ના પાડવી.
•સાપનો પ્રકાર શોધો (ઝેરી કે બિન ઝેરી)
•ડંખની બરાબર ઉપર ટૉર્નિકેટ બાંધો અને તેને દર અડધા કલાકે ઢીલું કરવાનું ચાલુ રાખો.
•મીઠું અથવા સાદા પાણીના liquid નો ઉપયોગ કરીને ડંખની જગ્યાને સાફ કરો. તેના માટે બરફનો પણ ઉપયોગ કરી શકાય છે.
•વ્યક્તિને સાંત્વના આપો અને તેને પીવા માટે કોફી કે ચા આપો.
Scorpion bite: સ્કોર્પિયન ડંખ:
•સ્ટિંગને (sting) દૂર કરો અને જ્યાં bite થયું છે તે સ્થળને સારી રીતે સાફ કર્યા પછી તેના પર બરફ મૂકો.
•જો દર્દી આઘાતમાં (shock) હોય, તો તેને હોસ્પિટલમાં મોકલો.
fainting: મૂર્છા;
•વ્યક્તિ નીચે સુવા માટે કહેવું.
તેનું માથું પગ કરતાં થોડું નીચું હોવું જોઈએ.
•જો વ્યક્તિ બેઠો હોય તો તેનું માથું બંને પગની વચ્ચે વાળીને રાખવું.
Injuries and fractures:
ઇજાઓ અને અસ્થિભંગ:
•Injury ને સાબુ અને પાણીથી સાફ કરો.
•Feature વાળા દર્દીની સ્થિતિનું નિરીક્ષણ કરો.
•Shock માં ગયેલા દર્દીની સારવાર કરો.
•સ્પ્લિન્ટ (splint) અથવા અન્ય કોઈ વસ્તુનો ઉપયોગ કરીને દર્દીના શરીરના ફ્રેક્ચર થયેલા ભાગને સ્થિર (immobilize) કરો.
•દર્દીને વધુ સારવાર માટે હોસ્પિટલમાં મોકલતા પહેલા એનેલજેસિક (analgesics) અને ટિટાનસ ટોક્સોઈડનું (TT) ઈન્જેક્શન આપવું.
Wound:
ઘા:
•કટ અથવા ઇજાઓ ઘાવનું કારણ બને છે:
અહીં ઘા માટે સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર નીચે મુજબ છે:
•લાગેલા ઘાને સ્વચ્છ, ગરમ પાણી અને એન્ટિસેપ્ટિક લોશનથી ધોઈ લો.
•ઘા પર હાજર તમામ foreign bodies ને દૂર કરો;
જેમ કે, કાચ/ લાકડાના ટુકડા, પથ્થર કે ગંદકી વગેરે.
•ટિટાનસ ટોક્સોઈડનું (TT) ઈન્જેક્શન આપો.
•ઘા માંથી bleeding થાય છે કે નહી તે ચેક કરવું.
•જો ઘા મોટો હોય અને તેમાં suture ની જરૂર હોય, અથવા શરીર માં ગોળી અથવા અન્ય કોઈ weapon હોય તો, દર્દીને વહેલામાં વહેલી તકે હોસ્પિટલમાં મોકલો. Standing order for MCH care:
MCH સંભાળ માટે સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર:
•સગર્ભાવસ્થાના ટોક્સેમિયાના (Toxemia) કિસ્સામાં, તેણીને મીઠું વગરનો આહાર અને સંપૂર્ણ આરામ કરવાની સલાહ આપો.
જો તેને સોજો હોય, તો તેને તાત્કાલિક હોસ્પિટલમાં મોકલો.
•એપીએચ (APH) અથવા પીપીએચનો (PPH) કેસ હોય તો માતાને હોસ્પિટલમાં Refer કરવું.
•જો ડિલિવરી પછી માતાને તાવ આવે છે, તો તેનું કારણ જાણવાનો પ્રયાસ કરો અને તેને એન્ટિપ્રાયરેટિક દવા (antipayretic) આપો અને પછી તેને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરો.
•નવજાત શિશુની સંભાળની વાત કરતી વખતે કોઈપણ abnormality નું ખાસ ધ્યાન રાખવું.
•ડિલિવરી પછી, શક્ય તેટલું વહેલું સ્તનપાન શરૂ કરો.
•કોઈપણ deformity અથવા રોગના કિસ્સામાં, દર્દીને વધુ સારવાર માટે રીફર કરો.
convulsion in children:
બાળકોમાં આંચકી:
•બાળકને સુરક્ષિત રીતે પથારી પર સૂવડાવો.
•છાતી પરથી તેના કપડાં ઢીલા કરો અને તાજી હવા આવવા દો.
•તેના મોંમાંથી થયેલાં secretion સાફ કરો તેથી respiratory tract properly work કરી શકે.
•તાવના કિસ્સામાં, તેને ઠંડા સ્પોન્જ (cold sponge) આપો.
•વ્યક્તિઓને તેની પીઠ પર સીધા સુવડાવો.
•BP અને અન્ય vital signs check કરો.
•Bleeding ના point ને પેડ થી દબાવો. રક્તસ્ત્રાવ બંધ ન થાય ત્યાં સુધી આ કરવાનું ચાલુ રાખો. Bleeding નિયંત્રણમાં આવે તે પછી પાટો બાંધો.
•તેને પ્રવાહી પીવાની સલાહ આપો.
•Bleeding નું કારણ શોધવાનો પ્રયાસ કરો
•Shockની સ્થિતિનું નિરીક્ષણ કરો અને bpeedingના કિસ્સામાં અથવા આંચકાની સ્થિતિ નિયંત્રણમાંથી બહાર નીકળી જાય તો દર્દીને વધુ સારવાર માટે આગળ refer કરો.
Un- consciousness :
બેભાન:
•વ્યક્તિતનું શ્વસનતંત્ર યોગ્ય રીતે કામ કરી શકે એવી સ્થિતિમાં વ્યક્તિને સુવડાવો.
•વ્યક્તિને વેલ-વેન્ટિલેટેડ જગ્યાએ સૂવડાવો.
•Denture હોય તો તેને દૂર કરો.
•મોંમાંથી થતા સ્ત્રાવને સાફ કરો.
•તેની ગરદન, છાતી અને કમર પરથી કપડાં ઢીલા કરો.
•Blocked breathing ના કિસ્સામાં artificial breathing આપો.
Standing orders role of community health nurse:
સ્ટેન્ડિંગ ઓર્ડર્સ કોમ્યુનિટી હેલ્થ નર્સની ભૂમિકા:
•દર્દીના general health ની history લેવી.
•રોગની શરૂઆત, તેની તીવ્રતા (intensity) અને લક્ષણોની (symptoms) વિશેશ history લેવી.
•કુટુંબમાં માંદગીની history લેવી.
•Pre-medical history લેવી.