FON-2023

🔸Q-1 Madhuben is admitted in medical ward with hyper pyrexia, Answer the following મધુબેન હાયપરપાયરેસીયા સાથે મેડીકલ વોર્ડમાં દાખલ થયા છે, તો નીચેના જવાબ લખો.

🔸a. Define Hyperpyrexia. 03 હાયપરપાયરેકસીયાની વ્યાખ્યા લખો.

જ્યારે શરીર નું તાપમાન 41*C અથવા 105,8* F કરતા વધે તેને હાયપરપાયરેક્સિયા કહે છે.આ એક સિવિયર કંડીશન અને મેડીકલ ઈમરજન્સી છે કારણ કે હાયપરપાયરેક્સિયા એ સિવિયર ઇન્ફેકશન ,CNS સીસ્ટમ ડીસ્ટબન્સ ,મેલીગ્નન્સી અને જેનું આઉટ કમ નબળું,નબળું સર્ક્યુલેશન હોય આમ હાયપરપાયરેક્સિયા મેજર કોઈ પ્રોબ્લેમ નો સંકેત આપે છે જેથી ઈમરજન્સી સારવાર ની જરૂર પડે છે .

🔸b. Write down the factors affecting on body temperature. 04
શરીરના તાપમાન પર અસર કરતાં પરિબળો વિશે લખો.

1.ઉમર (Age )

• શરીરના તાપમાનને અસર કરતા મુખ્ય પરિબળ ઉંમર છે. ઉદાહરણ તરીકે, જન્મ સમયે, થર્મોરેગ્યુલેશન સિસ્ટમ અપરિપક્વ છે. આમ, નવા જન્મેલા બાળક ને હાઇપોથરમિયા થવા ના ચાન્સ વધુ હોય છે
• આ થર્મોરેગ્યુલેશન સિસ્ટમ પ્યુબર્ટી સુધી અસ્થિર રહે છે.
• થર્મોરેગ્યુલેશન નિયંત્રણમાં ઘટાડો થવાને કારણે વૃદ્ધ લોકો પણ વધુ તાપમાન પ્રત્યે સંવેદનશીલ બની જાય છે.
• વૃદ્ધ વ્યક્તિઓમાં શરીરના તાપમાનમાં ફેરફારનું કારણ અપૂરતું આહાર, સબક્યુટેનીયસ ફેટ માં ધટાડો , પ્રવૃત્તિ સ્તરમાં ઘટાડો વગેરે હોઈ શકે છે.

2.વાતાવરણ (Environment )

• બાળકો અને વૃદ્ધો માં થર્મોરેગ્યુલેશન નિયંત્રણમાં ઓછું હોવાને તેઓ વાતાવરણ પ્રત્યે વધુ સેન્સેટીવ છે તેથી વાતાવરણ ની અસર બોડી ટેમ્પરેચર માં જોવા મળે છે
• વાતાવરણ ના એક્સપોઝર માં થર્મોરેગ્યુલેશન સેન્ટર થોડું ઓછું કામ કરે છે જો આપણે ઠંડી માં ગરમ કપડાં પહેર્યા વગર બહાર જઈએ તો શરીર નું ટેમ્પરેચર ઘટી જશે
• વાતાવરણ માં રહેલો ભેજ પણ શરીર ના તાપમાન ને અસર કરે છે

3. કસરત (Exercise ) કસરત થી મેટાબોલીઝં નો રેટ વધે છે તેથી હિટ નું પ્રોડક્શન થાય છે અને બોડી ટેમ્પરેચર વધે છે ખુબજ વધુ રનિગ કે કસરત કરવાથી થોડા સમય માટે 41* c સુધી તાપમાન પહોંચી જાય છે.

4. સ્ટ્રેસ (Stress) ફિઝિકલ અને ઈમોશનલ સ્ટ્રેસ આવવાથી બોડી માં એપીનેફરીન નું પ્રોડક્શન થાય છે જેથી સિમપેથેટિક નર્વસ સીસ્ટમ સ્ટીમ્યુલેટ થાય છે બોડી ના મેટાબોલીઝં માં વધારો થાય જેથી હિટ નું પ્રોડક્શન વધે છે

5. હોર્મોન (Hormones ) મેલ કરતાં ફિમેલ માં હોર્મોન ટેમ્પરેચર માં અગત્યનો ભાગ ભજવે છે. ખાસ કરી ને પ્રોજેસ્ટેરોન બ્લડ સર્ક્યુલેશન માં આવતા બોડી ટેમ્પરેચર માં વધારો થાય છે જે ઓવયુલેશન દરમિયાન જોવા મળે છે.

6. સરકાઈડન સાયકલ (circidian Cycle) 24 કલાક માં બોડી માં 0.5 to 1* c જેટલો ફેરફાર થાય છે.1 to 4 am ની વચ્ચે સૌથી ઓછું અને 6 pm એ વધુ હોય છે.

7. સ્મોકીંગ (સ્મોકીંગ) સ્મોકીંગ થી બોડી ટેમ્પરેચર માં વધારો થાય છે

🔸c. Write down the nursing management of patient with fever. 05 તાવ વાળા દર્દીનું નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ લખો.

નર્સ એ ફીવર વાળા નું પેશન્ટ ના નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ ના ઓબ્જેકટીવ (objectives )નક્કી કરવા :-

• હિટ લોસ ને વધારવું
• હીટ પ્રોડક્શન ને ઘટાડવું
• કોમ્પ્લિકેશન થતા અટકાવવા
• હિટ પ્રોડક્શન અને હિટ લોસ વચ્ચે બેલેન્સ જાળવવું

નર્સ એ ફીવર વાળા નું પેશન્ટ ના નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ માટે એસેસમેન્ટ (Assessment) કરવું :-

• પેશન્ટનું વારે ઘડીએ ટેમ્પરેચર અને માપવું
• ફીવર માટે અસર કરતા પરિબળો જેમ કે ડિહાઇડ્રેશન ઇન્ફેક્શન એન્વાયરમેન્ટલ ટેમ્પરેચર વગેરે એસેસ કરવું
• ફીવર નો ફિઝિયોલોજીકલ રિસ્પોન્સ ઓળખવો
• બધા જ વાઇટલ સાઇન લેવા
• સ્કીન કલર અને ટેમ્પરેચરને એસેસ કરવું
• પેશન્ટને વધારે પડતી તરસ લાગે છે કે થાક લાગે છે વગેરે માટે એસેસકરવું
• પેશન્ટના કમ્ફર્ટ માટે એસેસકરવું
• પેશન્ટને ખૂબ જ ઠંડી કે પરસેવો થતો નથી ને તેના માટે પણ એસેસમેન્ટ કરવું

નર્સ એ ફીવર વાળા નું પેશન્ટ ના નર્સિંગ મેનેજમેન્ટ માટે ના ઇનટવેન્શન :-

1. હીટ પ્રોડક્શન ને ઓછું કરવા માટે પેશન્ટની એક્ટિવિટીને ઓછી કરાવવી કારણ કે વધારે પડતી એકટીવીટી અને અવરજવરથી મેટાબોલિક ડિમાન્ડ અને ઓક્સિજન ની ડિમાન્ડ વધે છે તેથી પેશન્ટને આરામ કરવા માટે કહેવું
2. હિટ લોસ ને વધારવા માટે પેશન્ટ ની ડ્રાય બેડ લીનન અને કપડા આપવા સાથે પેશન્ટને કુલ એર અને ઇલેક્ટ્રિકલ ફેન આપવું
3. કુલ (cold )ડ્રિન્કસ આપવા
4. આઈસ બેગ નું એપ્લિકેશન કરવું
5. કોલ્ડ સ્પંજીંગ અને કોલ્ડ પેક્સ આપવા
6. કોલ્ડ સ્પંજ બાથ આપવો
7. હાઇપોથર્મિક બ્લેન્કેટ નો ઉપયોગ કરવો
8. ધ્રુજારી સાથેની ઠંડી અટકાવવી
9. કારણકે તેનાથી મેટાબોલિક એક્ટિવિટી વધે છે
10. પેશન્ટને ઓરલ હાયજીન જાળવવા માટે એન્કરેજ (પ્રોત્સાહિત )કરવું
11. ડિહાઇડ્રેશન અટકાવવા માટે ખુબજ વધારે પ્લેનટી ઓફ ફ્લુઇડ આપવું
12. પેશન્ટ કમ્પ્લીટ બેસ રેસ્ટ આપવો
13. પેશન્ટના લાઈટ કપડા પહેરવાં આપવા
14. ફ્લુઇડ રિપ્લેસ કરવું
15. હાઇકેલરી ડાયેટ આપો
16. સહેલાઈથી ડાયજેસ્ટ થઈ જાય તેવો ખોરાક આપવો
17. દરરોજ 3000 એમએલ કરતાં વધુ વધુ લેવું ફ્લુઇડ આપવું
18. ઇન્ટેક આઉટપુટ ચાર્ટ મેન્ટેન કરરવું
19. ફુટ આપવા જેથી બોવેલ એક્ટિવિટી સારી થઈ શકે
20. પર્સનલ અને માઉથ કેર અને પ્રેશર પોઇન્ટ નું ધ્યાન રાખવું
21. ડેલી સ્પંજ બાથ આપવો જો પેશન્ટનું ટેમ્પરેચર ઘટતું ના હોય તો કરવું કોલ્ડ સ્પંજ કરવું
22. પેશન્ટ સેફટી અને સિક્યુરિટી નું ધ્યાન રાખવું
23. પેશન્ટની ક્યારેય પણ એકલું છોડવું જોઈએ નહીં તેને સતત ઓબ્ઝર્વેશનમાં રાખવું જોઈએ કારણ કે તેમને ગમે ત્યારે ઠંડી સાથે ધ્રુજારી અને કન્વર્ઝન્સ પણ આવી શકે છે
24. યુરીન આઉટપુટને સતત જોવુ રહેવું જોઈએ
25. ડૉક્ટર એ પ્રિસક્રાઇબ કરેલ મેડિસિન ઓર્ડર મુજબ આપવી

🔸OR🔸

🔸A.Enlist common sites of decubitus ulcer. Decubitus ulcer 03 થવાની કોમન જગ્યાઓની યાદી બનાવો.

• હેડની પાછળનો ભાગ-occipital region
• બેક
• હિપ
• બટક્સ
• એન્કલ
• ટેઇલ બોન
• એલ્બો જોઈન્ટ
• શોલ્ડર
• ની (knee)
• સ્કેપ્યુલા
• ઇલિયાક ક્રેસ્ટ
• મેલિઓલસ્
• ટો (Toe)
• ઇયર (Ear)
• એક્રોમિયમ પ્રોસેસ
• ગ્રેટર ટ્રોકેન્ટર

🔸b. Write down causes of decubitus ulcer. 04 Decubitus ulcer થવાના કારણો લખો .

પ્રેશર લાંબી બીમારી વાળા દર્દીઓમાં એક જ પોઝિશનમાં સુતા રહેવાથી તેના આખા બોડી નું વજન તેની બેડના લીનન પર આવે છે.એટલે કે બેક ની સ્કીન પર પ્રેસર આવે છે જેથી ધીમે ધીમે બોની પ્રોમિનન્ટ વાળી જગ્યાએ સ્કિન પાતળી બને છે પરિણામે ધીમે ધીમે આ જગ્યાએ બેડ સોર થવાની શક્યતા રહે છે

ફિક્શન ઘર્ષણમાં ખાસ કરીને પેશન્ટના બેક ની સ્કીનનું બેડ લીનન સાથેનું ઘર્ષણ મહત્વ છે આ ઉપરાંત બેડલીનમાં કોઈપણ જગ્યાએ રિંકલ્સ રહી ગયેલ હોય ત્યારે આ રીંકલ્સ નું બેક ની સ્કીનમાં શિક્ષણ થવાથી ત્યાંની સ્કીન પાતળી પડે છે પેશન્ટની બેડમાં ખોરાકના કણ ધૂળ અને રજકણ તથા કચરો વગેરે રહેતા હોય ત્યારે આ બધી વસ્તુઓ બેક ની સ્કીનમાં ખૂંચે છે અને ફ્રિકશન થાય છે ઘણા પેશન્ટની બેકમાં ડ્રેસિંગ હોય ત્યારે અથવા એબ્ડોમીન પર બેન્ડેજ બાંધેલ હોય ત્યારે તેનું દબાણ આવવાથી ફિક્શન થઈ શકે છેઆ ઉપરાંત ક્યારેક પેશન્ટને બેડ પાન આપતી વખતે રફલી હેન્ડલિંગ કરવાથી તે પાર્ટ પર એંજરી થવાની શક્યતા રહે છે અને પરિણામે બેડ સોર થઈ શકે છે

મોઈશ્ચર પેશન્ટ પર પ્રોસિજર કરતી વખતે તેની બેડ પર અથવા લીનન ભીનાશવાળા રહી ગયેલા હોય તો આ ઉપરાંત પેશન્ટ દ્વારા પથારી ભીની રહેતી હોય દાખલા તરીકે પેશન્ટ પથારીમાં જ ચા નાસ્તો જમવાનું અને ફીડિંગ લે તો હોય તો પથારીમાં ભીનાશ રહે છે અને આ ભીનાશને કારણે પેશન્ટની બેક ની સ્કીનમાં બેડસોર થવાની શક્યતા રહે છે બેડસોર થવાના અન્ય કારણોમાં ઘણા પ્રકારના માઇનોર કારણો જણાવી શકાય પરંતુ મુખ્યત્વે દબાણ ઘર્ષણ અને વિનાશ અગત્યના છે અન્ય કારણો નીચે પ્રમાણે જાણવા મળેલ છે

પ્રી-ડિસ્પોઝિંગ ફેક્ટર

• મોટી ઉંમર
• વધુ વજન અથવા ઓબેસિટી
• લાંબા સમયની માંદગી
• બેડ રીડન પેશન્ટ
• એડીમાં અને
• વિક બોડી સ્ટ્રક્ચર

🔸C.Explain the role of nurse in prevention of decubitus ulcer. 05 Decubitus ulcer થતું અટકાવવામાં નર્સની ભૂમિકા વર્ણવો.

પ્રિવેન્શન ઓફ બેડસોર

રીલીવીંગ પ્રેસર

• એરકુજન અથવા એરિંગ નો ઉપયોગ કરવો
• એલબો હિલ ની આગળના ભાગે કોટન રીંગ એપ્લાય કરીને દબાણ ઓછું કરવું
• બેડ પાન આપતી વખતે જેન્ટલી હેન્ડલિંગ કરવું
• જરૂરી ટાઇટ અથવા તો લુઝ બેન્ડેજ વ્યવસ્થિત બાંધવા
• સિરિયસ પેશન્ટની દર ચાર કલાકે બેક કેર કરવી અને દર બે કલાકે તેની પોઝિશન ચેન્જ કરવી
• પ્લાસ્ટર કરેલા પેશન્ટને બોનમાં કોઈપણ જગ્યાએ દબાણ આવતું હોય તો ડોક્ટરને જાણ કરવી

પ્રિવેન્ટ મોસ્ચર

• કોઈપણ કારણસર પેશન્ટના કપડા ભીના થાય કે તરત જ બદલની નાખવા જોઈએ
• બેડ લીનન ભીનું થાય કે તરત જ બદલી નાખવું જોઈએ
• નર્સિંગ પ્રોસિજર દરમિયાન ડેરી લીલન ભીના થતા અટકાવવા ડ્રો સીટ મેકિંગ ટોસ નો ઉપયોગ કરી કાળજીપૂર્વક સંભાળ લેવી
• જો પેશન્ટને વધારે પછીનો થતો હોય તો હવાની આવ જાઓ પ્રોવાઈડ કરવી ડ્રાય વાતાવરણ પૂરું પાડવું અને ભીના કપડા બદલી નાખવા

એવોઇડ ફ્રીકશન

• ક્યારે પણ રફ અને તૂટેલા બેડ પાનનો ઉપયોગ કરવો નહીં
• બેડપાન પ્રોવાઇડ કરતી વખતે પેશન્ટને ઊંચકીને ફ્રિકશન ન થાય તે રીતે આપવું જોઈએ અને લેતી વખતે પણ તેટલી જ કાળજી રાખવી જોઈએબેડને હંમેશા કરચલી વગરની અને સ્વચ્છ રાખવી જોઈએસિરિયસ પેશન્ટને સ્મુધ મેટ્રેસ તથા સ્મુધ ક્લોથ આપવા જોઈએપેશન્ટની વધારે પડતી મુવમેન્ટ અટકાવવા માટે સેન્ડ બેગ નો ઉપયોગ કરવોબેડ રીડન પેશન્ટ માટે જરૂરિયાત પ્રમાણે વોટર મેટ્રેસ ઉપયોગમાં લેવુંરેગ્યુલર બેક કેર કરવી બોડીના બોડી પ્રોમિનેન્ટ પાર્ટનું હંમેશા નિરીક્ષણ કરવું અને પ્રેશર પોઇન્ટ પર સ્પીડથી હળવા હાથે મસાજ કરવો જોઈએપેશન્ટના બેડ નું હાઈઝીંગ જાળવવા માટે બે ડીલીટ હંમેશા ચેન્જ કરવા અને જો બેડમાં ખોરાક કણોને કચરો હોય તો બેડીને રેગ્યુલર ક્લીન રાખવી

🔸Q-2 a. Define nursing process and explain components of nursing process. નર્સિંગ પ્રોસેસની વ્યાખ્યા લખો તથા નર્સિંગ પ્રોસેસના કમ્પોનન્ટ સમજાવો. 08

નર્સિંગ પ્રોસેસની વ્યાખ્યા

નર્સિંગ પ્રોસેસ એટલે પેશન્ટની નર્સિંગ કેર લેવા માટે સિસ્ટમિક રીતે યોગ્ય નિર્ણયથી પ્લાન કરીને નર્સિંગ નીડ પુરી પાડવાનું અને પેશન્ટના પ્રોબ્લેમ સોલ્વ કરવાનું આ એક્ટિવ એપ્રોચ છે જેમાં દરેક સ્ટેપ એકબીજાની ક્રમશઃ ઇન્ટર રિલેટેડ હોય છે અને તે ઇન્ટરડીપેન્ડન્ટ હોય છે તેને નર્સિંગ પ્રોસેસ કહેવામાં આવે છે.

એસેસમેન્ટ

એસેસમેન્ટ એટલે પેશન્ટના હેલ્થ પ્રોબ્લેમ ની આકારણી કરવી અને તેનું આ પ્રથમ સ્ટેપ છે જેમાં

A. નર્સિંગ હિસ્ટ્રી લેવી :-

પેશન્ટની માંદગી અને વેલનેસ અંગેની હિસ્ટ્રી મેળવવામાં આવે છે હિસ્ટ્રીની સાથે સાથે ડેટા કલેક્ટ કરીને પેશન્ટ સાથે એડજસ્ટમેન્ટ મ્યુચ્યુઅલ ટ્રસ્ટ કોન્ફિડન્સ રિસ્પેક્ટ અને રિલેશનશિપ સ્થાપિત કરવામાં આવે છે

B.ફિઝિકલ એક્ઝામિનેશન :–

પેશન્ટના ફિઝિકલ પ્રોબ્લેમ્સ જાણવામાં આવે છે પેશન્ટના લિમિટેશન્સ જાણવામાં આવે છે

પેશન્ટ રિલેટિવ હેલ્થ ટીમના મેમ્બર્સ મારફતે પેશન્ટ હેલ્થ રેકોર્ડ પરથી

 C. નર્સિંગ ડાયગ્નોસીસ

• હિસ્ટ્રી એક્ઝામિનેશન અને બીજા સોર્સ માંથી જે ડેટા કલેક્ટ થયા હોય તેને ઓર્ગેનાઈઝ કરી સમરાઇઝ કરવામાં આવે છે સમરાઇઝ કરેલા ડેટામાંથી પેશન્ટના હેલ્થ પ્રોબ્લેમ તેની ચોક્કસ કેરેક્ટરિસ્ટિક્સ અને ઇટીયોલોજી જાણવામાં આવે છે ત્યારબાદ તેના અનુસંધાને નર્સિંગ ડાઇગ્નોસીસ નક્કી કરવામાં આવે છે

પ્લાનીંગ

•  ડાયગ્નોસીસ થયા પછી આપણને જે હેલ્થ પ્રોબ્લેમ્સ જોવા મળે છે તેમાંથી મોસ્ટ અરજન્ટ અને ક્રિટિકલ પ્રોબ્લેમ્સને પ્રાયોરિટી આપવી

• નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન માટે ધ્યેય નક્કી કરવામાં આવે છે જે માટે નર્સ અને પેશન્ટ સાથે મળીને શોર્ટ ટર્મ ઇન્ટરમિડીયેટ લોંગ ટર્મ ઇન્ટરમિડીયેટ ગોલ્ડ નક્કી કરાય છે

• ગોલ નક્કી થયા પ્રમાણે નર્સિંગ કેર પ્લાન બનાવવામાં આવે છે અને તે પ્લાન સિસ્ટમેટિક રિયાલીસ્ટિક અને ફ્લેક્સિબલ હોવો જોઈએ હવે પછી નર્સિંગ કેર પ્લાન ફોર્મ્યુલેટ કરવા માટે તેમાં નર્સિંગ ડાઈગ્નોસીસ પ્રાયોરિટી પ્રમાણે ગોઠવવા

• કેર પ્લાનમાં પેશન્ટ તેનું ફેમિલી ફ્રેન્ડ્સ અને હેલ્થ ટીમના મેમ્બર્સ નો સમાવેશ થવો જોઈએ

ઈમ્પ્લીમેન્ટેશન

• નર્સિંગ કેર પ્લાનને એક્શનમાં મૂકવા માટે એટલે કે તેનું અમલીકરણ કરવા માટે પેશન્ટ ફેમિલી ફ્રેન્ડ્સ તથા હેલ્થ ટિમના મેમ્બર્સના વિચારો કોઓર્ડીનેટ કરવા જોઈએ
• ટીમ મેમ્બર્સની એબિલિટી લિમિટેશન્સ ને ધ્યાનમાં લેવા જોઈએ
• નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન્સનું સુપર વિઝન કરવું જોઈએ
• નર્સિંગ ઇન્ટરવેશન માં પેશન્ટનો રિસ્પોન્સ ઓબ્જેકટીવલી રેકોર્ડ
• આપણે રેકોર્ડ કરેલી માહિતી નર્સિંગ ડાઈગનોસીસ ને રિલેટેડ હોવી જોઈએ
• આ દરમિયાન જો કોઈ વધારાની માહિતી મળે તો તેને એડિશનલ ડેટા તરીકે એસએસમેન્ટમાં સમાવેશ કરવો જોઈએ

ઇવાલ્યુએશન

• પેશન્ટનું કેર પ્રત્યે નો રિસ્પોન્સ કેવો હતો તેની નોંધ કરવી જોઈએ
• આપણે નક્કી કરેલા ગોલ પ્રમાણે તે પ્રાપ્ત થયું છે કે કેમ તે જોવું જોઈએ
• મૂલ્યાંકનમાં પેશન્ટની વેલનેસ બાબતની નોંધ કરવી જોઈએ

🔸b. Write down functions of hospital. 04 હોસ્પિટલનાં કાર્યો વિશે લખો.

પેશન્ટ કેર

પેશન્ટની કાળજી લેવી હોસ્પિટલમાં દાખલ થતા તમામ દર્દીની તમામ પ્રકારની કાળજી લેવાય એડમિશનથી માંડીને તેના ડીચાર્જ સુધી તેની નર્સિંગ કેર અને અન્ય જરૂરિયાત પૂરી પડાય છે અને આ ઉપરાંત ઈમરજન્સીમાં 24 કલાક સારવાર આપવામાં આવે છે

પ્રીવેન્શન ઓફ ડીસીઝ

પ્રીવેન્શન ઇસ બેટર હોસ્પિટલ ના ડોક્ટર સાથે મળીને પેશન્ટના રોગનું prevention કરે છે રોગને થતો અટકાવવા માટે તેના માટે ઇમ્યુનાઈઝેશન અગાઉથી જ કરવામાં આવે છે આ ઉપરાંત હોસ્પિટલમાં રોગો થતા અટકાવવા જરૂરી સફાઈ અને અન્ય કામગીરી હોસ્પિટલ દ્વારા કરવામાં આવે છે

પ્રમોશન ઓફ હેલ્થ

હોસ્પિટલમાં દાખલ થયેલ દર્દીઓને આરોગ્ય સુધારવા માટે તેઓને રોગ સંબંધી સલાહ સૂચનો પણ હોસ્પિટલ દ્વારા જ આપવામાં આવે છે દર્દી પોતાની હેલ્થ ઇમ્પ્રૂવ કરી શકે તે માટે તેના સગા સંબંધી હોય એને પણ હેલ્થ એજ્યુકેશન આપવામાં આવે છે અને હેલ્થ સાથે સંકળાયેલ હોસ્પિટલની કોઈપણ વ્યક્તિ આ પ્રકારનું આરોગ્ય શિક્ષણ આપી શકે છે

ઇન્વેસ્ટિગેશન

નિદાન અને ટ્રીટમેન્ટ માં હાલના સમયમાં મેડિકલ સાયન્સમાં વિશાળ પ્રગતિ થયેલી છે દરેક દર્દીના નિદાન માટે નવા નવા ઇન્વેસ્ટિગેશન અને તે અંગેના સાધનો પણ શોધાયેલા છે જેથી રોગનું નિદાન ઝડપથી થઈ શકે છે હોસ્પિટલમાં દાખલ થયેલ દર્દીઓના તાત્કાલિક જરૂરી ઇન્વેસ્ટીગેશન કરીને તેનું નિદાન નક્કી કરવામાં આવે છે અને તે મુજબ તેના જરૂરી ટ્રીટમેન્ટ ચાલુ કરી દેવાય છે આ હોસ્પિટલ નું અગત્યનું કાર્ય છે

 રિહેબિલિટેશન

 રિહેબિલિટેશન અને ઓકયુકેશનલ થેરાપી હોસ્પિટલમાં દાખલ થયેલો દરેક વ્યક્તિ સાજો થઈને ફરીથી તેના સમાજમાં કે પછી વ્યવસાયમાં સ્થિર થવા માંગતો કોઈ છે આવા દર્દીઓને ચોક્કસ પ્રકારનું માર્ગદર્શન અપાય છે જેના માટે શરૂઆતથી જ તેના ટોટલ હિસ્ટ્રી મેળવીને છેલ્લા સ્ટેપ સુધી તેના અનુસંધાને માર્ગદર્શન આપવામાં આવે છે

મેડિકલ એજ્યુકેશન

મેડિકલ એજ્યુકેશન હોસ્પિટલમાં ચાલતી તમામ પ્રવૃત્તિમાં ઘણા પ્રકારના એજ્યુકેશનનો સમાવેશ થાય છે અને તે ડોક્ટર નર્સિસ ફિઝીયોથેરાપીસ ફાર્માસિસ્ટ અને ટેકનિશિયન દ્વારા પૂરું પાડવામાં આવે છે આ ઉપરાંત જરૂરિયાત વાળી જગ્યાએ મેડિકલ એજ્યુકેશન અંગેનું પ્લાનિંગ કરવામાં આવે છે હોસ્પિટલ ની અંદર જ રહેલા સ્ટાફ માટે જરૂરિયાત પ્રમાણે ઇન સર્વિસ એજ્યુકેશનનું આયોજન કરીને દરેકને ટ્રેઇન કરવા માટે અને આ પ્રકારનું શિક્ષણ નવી નવી શોધખોળ તથા નવા નવા હેલ્થ પ્રોગ્રામ વગેરેના અનુસંધાને અપાય છે

મેડિકલ રિસર્ચ

મેડિકલ રિસર્ચ હોસ્પિટલમાં જુદા જુદા પેશન્ટો દાખલ થતા હોય છે જેના અનુસંધાને તેના પ્રોબ્લેમ્સ જાણીને ઘણા પ્રકારનું રિસર્ચ કરી શકાય છે રિસર્ચનું આ કાર્ય મેડિકલ એજ્યુકેશન જેટલું જ અગત્યનું છે જોકે હોસ્પિટલની ઘણી બ્રાન્ચ ઘણા પ્રકારના રિસર્ચ થાય છે અને તેઓ દરેક વ્યક્તિએ જાણવા જોઈએ નવા સંશોધનો દ્વારા ઘણા પ્રકારની આવડતો જાણીને નવું શિક્ષણ મેળવી શકાય છે

 સોશિયલ સર્વિસીસ

એટલે કે સામાજિક પ્રકારની સેવાઓ હોસ્પિટલ દ્વારા અને સિક્યુરિટી ધ્યાનમાં લેવાય છે આમાં ખાસ કરીને દર્દીઓને સોશિયલ અપાય છે આ માટે સોશિયલ વેલ્ફેર ડિપાર્ટમેન્ટ પણ હોય છે જ્યાં રહેલો સામાજિક કાર્યકર્તાઓ દરેકને યોગ્ય સલાહ આપે છે હોસ્પિટલ દ્વારા સિક્યુરિટી ના અનુસંધાને ઘણા પ્રકારના સર્ટિફિકેટ પૂરું પડાય છે જેવા કે ફિઝિકલ ફિટનેસ ઉંમર અંગેના પ્રમાણપત્ર હેન્ડીકેપ સર્ટિફિકેટ દાખલાઓ વગેરેને પૂરું પાડવામાં આવે છે આ સાથે ઈજા થયેલા દર્દી ને સર્ટિફિકેટ તેમજ મૃત્યુ પામેલા દર્દીઓને 10 સર્ટીફીકેટ જન્મતા તેમજ બોડી માટેના પોસ્ટમોર્ટમના રિપોર્ટ પણ અપાય છે

એડમિનિસ્ટ્રેશન ઓફ ઇન્સ્ટિટયૂટ

હોસ્પિટલ એક વિશાળ સંસ્થા તેમાં રહેલ તમામ કર્મચારીઓનું સંચાલન હોસ્પિટલ ની વહીવટી કચેરી દ્વારા કરવામાં આવે છે દરેક કર્મચારીના સર્વિસ અંગેના રેકોર્ડ રાખવાના હોય છે રેકોર્ડ હોસ્પિટલ દ્વારા ઘણા પ્રકારના રેકોર્ડ રાખવામાં આવે છે જેમાં પેશન્ટના એડમિશનથી ડિસ્ચાર્જ સુધીના રેકોર્ડ જન્મ મરણની નોંધ ચેપી રોગની નોંધ આ ઉપરાંત અમુક પ્રકારની આંકડાકીય માહિતીનો નોંધવામાં આવે છે આ બાબતના લેખિત રેકોર્ડ રેગ્યુલરલી જરૂરી જગ્યાએ મોકલવામાં આવે છે જેથી આ કામગીરી હોસ્પિટલ માટે ઘણી આવશ્યક છે

🔸OR🔸

🔸a. Explain the rights of drugs administration. 08 ડ્રગ્ઝ આપવાના રાઈટ્સ વિશે સમજાવો.

1. રાઇટ પેશન્ટ (Right patient)

• પ્રિસ્ક્રિપ્શન પેપર પર નામ ચેક કરવું તેમજ અને કાંડા પર લગાવેલા બેન્ડ પર નામ ની તપાસ કરવી
• આદર્શ રીતે, 2 અથવા વધુ ઓળખ નો ઉપયોગ કરવો અને દર્દીને પોતાને ઓળખ આપવા માટે કહો.

2. રાઇટ મેડિકેશન (Right medication)

• દવાનું નામ તપાસો, બ્રાન્ડના નામ ટાળવા જોઈએ.
• સમાપ્તિ (એક્સપાયરી ડેટ ) તારીખ તપાસો.
• પ્રિસ્ક્રિપ્શન તપાસો.
• ખાતરી કરો કે દવાઓ, ખાસ કરીને એન્ટિબાયોટિક્સની નિયમિત સમીક્ષા કરવામાં આવે છે.

3. રાઇટ ડોઝ (Right dose)

• પ્રિસ્ક્રિપ્શન તપાસો.
• ડોઝ ની યોગ્ય રીતે ગણતરી કરવી અને યોગ્ય ગાઈડ લાઇન ને અનુસરવી

4. રાઈટ રૂટ(Right route)

• ફરી પ્રિસ્ક્રિપ્શન ચેક કરો અને મેડિસિન માટેનો એપ્રોપ્રિએટ રૂટ ચેક કરો
• પેશન્ટ એ રૂટ મુજબ મેડિસિન લઈ શકશે કે કેમ તે તપાસ કરો

5.રાઈટ ટાઈમ (Right time)

• પેશન્ટને પ્રિસક્રાઇબ કરેલ મેડિસિનની ફ્રિકવન્સી ચેક કરો
• તમે અત્યારે જે મેડિસિન આપી રહ્યા છો તે તેનો યોગ્ય સમય છે કે કેમ તે તપાસો
• છેલ્લે ક્યારે મેડિસિન આપવામાં આવી તે કન્ફર્મ કરો

6.રાઈટ પેશન્ટ એજ્યુકેશન(Right patient education)

• ચેક કરો કે પેશન્ટ ને આપવામાં આવતી મેડિકેશન સમજી શકે કે કેમ
• પેશન્ટને આપવામાં આવતી મેડિસિન થી થતી પોસિબલ સાયરી ઈફેક્ટ વિશે જણાવવું

7  રાઈટ ડોક્યુમેન્ટેશન(Right documentation)

મેડિસિન આપી દીધા પછી તેનું યોગ્ય રીતે ડોક્યુમેન્ટેશન થયું છે કે કેમ તે ચેક કરવું અને નક્કી કરો કે પ્રિસ્ક્રાઈબ કરેલી મેડિસિન જે રીતે આપવાની હતી એમ જ અપાઈ છે કે કેમ

8  રાઈટ ટુ રિફ્યુજ(Right to refuse)

• મેડિસિન આપતા પહેલા પેશન્ટની કન્સેન્ટ લો
• ધ્યાન રાખો કે પેશન્ટ તેમને આપવામાં આવતી મેડીકેશનનો રિફ્યુઝ નો રાઇટ ધરાવે

9 રાઇટ ટુ એસેસમેન્ટ(Right assessment)

• નક્કી કરો કે પેશન્ટને ખરેખર એ મેડિસિનની જરૂર હતી
• તેના કોન્ટ્રા ઈન્ડીકેશન ચેક કરો
• અને જરૂરી ઓબ્ઝર્વેશન કરો

10 રાઇટ ટુ ઈવાલ્યુએશન(Right evaluation)

નક્કી કરો કે મેડિસિન જેના માટે આપવામાં આવી હતી એવું એમને કામ કર્યું છે કે નહીં મેડિસિનનું રેગ્યુલર રીવ્યુ કરો અને જરૂરી ઓબ્ઝર્વેશન ચાલુ રાખો .

🔸b. Explain the prevention of cross infection in hospital. 04 હોસ્પિટલમાં ક્રોસઈન્ફેકશન કેવી રીતે અટકાવી શકાય એ વિશે સમજાવો

હોસ્પિટલમાં ક્રોસ ચેપનું નિવારણ

• હોસ્પિટલમાં સામાન્ય સ્વચ્છતા જાળવો
• સારી વેન્ટિલેશન પ્રદાન કરો
• દરરોજ એન્ટિસેપ્ટિક લોશનથી હોસ્પિટલના ફ્લોરને મોપ કરો
• દર્દી માટે ઉપયોગમાં લેવાતી વસ્તુઓને સારી રીતે ધોવા જોઈએ
• હોસ્પિટલના કચરાનો સુરક્ષિત નિકાલ
• સલામત પાણી પુરવઠો પૂરો પાડો
• પ્રક્રિયા દરમિયાન ગ્લો અને ગાઉન પહેરો
• ચેપી રોગવાળા દર્દીને અલગ કરો
• ધોઈ ન શકાય તેવી વસ્તુઓને સૂર્યપ્રકાશ હેઠળ રાખવી જોઈએ
• દર્દીના ડિસ્ચાર્જ પછી રૂમને જંતુમુક્ત કરો
• ક્લાયંટ અને સંબંધીઓને ચેપના ફેલાવા અને તેના નિવારણ વિશે શીખવો
• મુલાકાતીઓની સંખ્યા ઘટાડવી
• ઓછી પ્રતિરોધકતા(ઇમ્યુનિટી ) ધરાવતા લોકોને વિશેષ કાળજી આપો
• મચ્છરદાનીનો ઉપયોગ કરો
• નિકાલ કરતા પહેલા મળમૂત્રમાં ચૂનો ઉમેરો

Q.3Write short answers of the following (Any Two) 2X6=12 નીચેના ટૂંકમાં જવાબ લખો (કોઈ પણ બે)

a. Write down about care of dead body. ડેડ બોડીની કેર વિશે લખો.

ડાઇગ પેશન્ટની કેર કરવી ખૂબ જ જરૂરી છે જે માટે તેના -રિલેટિવ ને બહાર મોકલવા.
-પેશન્ટની આંખ અને મોને જેન્ટલી બંધ કરો.
-પેશન્ટને સીધો સુવડાવવો હાથ અને પગ સીધા કરવા.
-કોટ પરથી એકસ્ટ્રા પિલો,એર કૂજન , ઓક્સિજન સિલેન્ડર, સક્ષન મશીન ખસેડી લેવા ફક્ત માથા નીચે એક પીલો રહેવા દેવો

• કેથેટર , ડ્રેનેજ ટ્યુબ, રાઇલાસ ટ્યુબ, i v ઇન્ફીયુજ ટ્યુબ વગેરેને રિમુવ કરવા અને બોડી ઓપનિંગમાં કોટન પ્લગ કરવા જેથી બોડી ડિસ્ચાર્જ અને બ્લડ બહાર ન આવે અને ઇન્ફેક્શન ન ફેલાય.
• સ્પંઝ બાથ આપવો અને વ્યવસ્થિત કપડાં પહેરાવવા ઘરેણા હોય તો રિલેટિવ ને આપવા અથવા રિલેટિવ ને કાઢવા માટે કહેવું હાથના કાંડા પર ઓળખ પત્ર લગાવો જેમાં પેશન્ટનું નામ એડ્રેસ ઉંમર વોર્ડ નંબર બેડ નબર ઓફ ડેટ અને ટાઈમ
• આઇડેન્ટીફીકેશન કાર્ડ જ્યારે પેશન્ટ મોરચ્યુરિ રૂમમાં મોકલવાનું હોય ત્યારે કરાય છે પણ જો રિલેટિવ ને સોંપવાનું હોય તો કેસ પેપરમાં સહી લેવી.
• જો મોરચ્યુરી રૂમમાં મોકલવાનું હોય તો રૂમ નો માણસ તથા પોલીસમેનની સહી લેવી તથા બકલ નંબર નાખો આ ઉપરાંત મોરચ્યુરી રૂમની સ્લીપ અથવા ફ્રોમ ભરવું અને પોલીસ કેસ હોય તો પોલીસને જાણ કરવી જે death સર્ટીફીકેટ ભરવા ભરાયું છે કે નહીં તે જોવું આ સર્ટિફિકેટ હોસ્પિટલની પોલીસી મુજબ એક જ બે કોપીમાં ભરાય છે.
• Death રજીસ્ટરમાં રેકોર્ડ કરવો કેસ પેપરમાં રેકોર્ડ કરવો Deathનું રિપોર્ટિંગ કરવું અથવા death અધિકૃત વ્યક્તિને જાણ કરવી.
• ઇન્ફેક્શન કમ્યુનિટી માં ફેલાય નહીં તે માટે
• પેશન્ટના વપરાયેલા લીલન ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ વગેરેનો પ્રોપર ડિસ ઇન્સ્પેક્શન થાય તે માટે સોડિયમ હાઇડ્રોકોરાઇડ સોલ્યુશન થી HIV વાયરસ અડધા કલાકમાં મરી જાય છે.
• વોર્ડમાં ઇન્ફેક્શન ન ફેલાય તે માટે પેશન્ટની death body ને ડીગ્નિટી અને રિસ્પેક્ટ સાથે સોંપવી

🔸b. Define record. Write down importance of records & reports. રેકોર્ડની વ્યાખ્યા લખો.રેકોર્ડ અને રિર્પોટનું મહત્વ લખો.

રેકોર્ડ એ કાયમી લેખિત સંદેશાવ્યવહાર છે જે ક્લાયન્ટના આરોગ્ય સંભાળ વ્યવસ્થાપન સાથે સંબંધિત માહિતીને દસ્તાવેજ કરે છે.

અથવા

રેકોર્ડ એ વ્યક્તિગત કુટુંબ અથવા સમુદાયને આપવામાં આવતી નર્સિંગ સંભાળને લગતો ક્લિનિકલ, વૈજ્ઞાનિક, વહીવટી અને કાનૂની દસ્તાવેજ છે.

1.સારા રેકોર્ડ પ્રયાસના ડુપ્લિકેશનને બચાવે છે એક્જ કામ એક જ વ્યક્તિ દ્વારા થાય

2.જ્યારે રિપોર્ટ સંપૂર્ણ હોય અને તમામ સંબંધિત ડેટા આપે ત્યારે દર્દીઓને સારી સંભાળ મળે છે

૩. પૂર્ણ રેકોર્ડ સુરક્ષાની ભાવના આપે છે જે પરિસ્થિતિના તમામ પરિબળોને જાણવાથી આવે છે.

4.વોર્ડના કાર્યક્ષમ મેનેજ્મેંટ માં મદદ કરે છે.

5.લીગલ બાબતો મા મદદ કરે છે જ્યુડિસિયરી રક્ષણ મળે છે

.ઇવાલ્યુએશન મા મદદ કરે છે

7.રિસર્ચ મા મદદરુપ થાય છે

8.ક્વાલિટી ને ઇમ્પ્રુવ કરવા માટે

9.વહિવટી પ્રક્રિયા ને સરળ બનાવવા માટે

10. પોતના કરેલા કામ ને જસ્ટિફાય કરવા માટે

11.પેશન્ટ અને કામ નો પ્રોગ્રેસ જાણિ શકાય માટે

12.ક્વાલિટિ ઓડિટ માટે ખુબ જરુરિ છે

.

🔸c. Write down golden rules of first aid. ફસ્ટ એઈડ ના ગોલ્ડન રૂલ્સ વિશે લખો.

1.આમાં કોઈપણ તાત્કાલિક ભય માટે પરિસ્થિતિનું ઝડપથી મૂલ્યાંકન કરવાનો સમાવેશ થાય છે અને પદ્ધતિસર ગભરાયા વિના, અત્યંત તાકીદની પરિસ્થિતિ/સ્થિતિને પ્રાધાન્ય આપીને ને સારવાર કરવી

2. જો જરૂરી હોય તો બેભાન થયા હોય તો જો જરૂરી હોય તો રિસકસીટેશન અને સામાન્ય સારવાર કરવી

3. પીડિતની ગરદનની કમર, કાંડા વગેરેની આસપાસના તમામ ચુસ્ત કપડાં અથવા સામગ્રીઓ ઢીલી કરો.

4. લોહી વહેતું અટકાવવું. છે.

5. શ્વાસ અવરોઘ દુર કરવો અથવા કૃત્રિમ શ્વાસોશ્વાસ આપવો.

. દર્દીને ભાનમાં હોય તો હિંમત અને આશ્વાસન આપવા,

4. જોખમકારક પરિસ્થિતિમાંથી દર્દીને દુર લઈ જવો

7. પીડામાં રાહત રહે તેમ કરવું

.શરીરનું ઉષ્ણતાપમાન જાળવી રાખવું

8. શરીરમાંથી વહી ગયેલા પ્રવાહીને ભરપાઈ કરવુ.

9. તાત્કાલિક વૈદકીય રાહત પહોંચાડવા પ્રયત્નો કરવા વગેરે

પ્રાથમિક સારવારના આટલા મુદ્દા ધ્યાનમાં રાખવામાં આવે તો અકસ્માતમાં સપડાયેલ વ્યકિત માટે સારવાર કરનાર ઘણું કરી શકે.

🔸Q-4 Write short notes (Any Three) ટૂંક નોંધ લખો (કોઈ પણ ત્રણ) 3X4=12

🔸a. Qualities of nurse – નર્સના ગુણો

કાઇન્ડનેસ નર્સમાં સેવા કરવાની ભાવના હોવી જરૂરી છે તે ભલી તથા દયાળુ હોવી જોઈએ કોઈપણ વસ્તુની કે વ્યક્તિની ચીડ કે શુભ હોવી જોઈએ નહીં

હેલ્થ નર્સ શારીરિક તેમજ માનસિક દૃષ્ટિએ નિરોગી તથા સક્ષમ હોવી જોઈએ જે વ્યક્તિ પોતે જ રોગી હોય તે બીજાની સેવા કઈ રીતે કરી શકે નર્સ ને ક્યારેક ડ્યુટી પૂરી થઈ જાય પછી પણ કામ કરવું પડતું હોય છે અકસ્માત કે ક્યારેક કોઈ રોગચારા ફેલાય તેવા સમયમાં સેકડો દર્દીઓ એક સાથે સારવાર કરવી પડતી હોય છે આવા સમયે વધુ કલાક પણ નોકરી કરવી પડે છે ત્યારે તેણે પોકાર હેલ્થ હેલ્ધી રહેવું આવશ્યક છે

ચીયરફુલ નર્સ હંમેશા આનંદી તથા ઉત્સાહી રહેવું જોઈએ તથા ઉત્સાહી રહેવું જોઈએ પ્રસન્ન વ્યક્તિ જ બીજાને આનંદ આપી શકે છે આનંદિત સ્વભાવની નર્સ નાસીપાસ થયેલા દર્દીને ઉત્સાહિત કરી શકે છે અને દર્દીની બીમારીમાંથી સાજા થવા ની વિશેષ શક્યતા રહે છે

કેરેક્ટર નર્સનું ચરિત્ર પણ સારું હોવું જોઈએ સારું ચરિત્ર વ્યવસાયને પણ પવિત્ર બનાવે છે

રેગ્યુલારીટી નર્સ નિયમિત હોવી જોઈએ પોતાના કામના સમયે અનિયમિત રહે તેનો ચાલે કારણ કે તેણે પેશન્ટની નિયમિત સમયસર સારવાર આપીને સાજો કરવાનો હોય છે.

સાતમો ફેક્ટરીફાઈસ નર્સમાં સહનશીલતા તથા વિનમ્રતા હોવી જોઈએ એટલું જ નહીં તે દયાળુ પ્રમાણ તથા પેશન્ટ સામે રોષેનો ભરાય તેમજ સહાનુભૂતિ દર્શાવોનારી હોવી જોઈએ

સિમ્પથી નર્સમાં સહદયતા વાળી હોવી જોઈએ એટલે કે પેશન્ટની જગ્યાએ પોતાની જાતને મૂકવી જોઈએ અને પોતાને સારી વર્તણુક મળે તો આપણને એવું લાગે તેનો વિચાર કરવો જોઈએ પેશન્ટની લાગણી ને ઠેસ પહોંચાડ્યા વગર તેની સારવાર કરવાની નર્સમાં આવડત હોવી જોયે.

સેલ્ફ કોન્ફિડન્સ નર્સમાં આત્મવિશ્વાસ હોવો જોઈએ પેશન્ટને સંપૂર્ણપણે સાજો કરે તેવો તેનામાં વિશ્વાસ હોવો જોઈએ ઓબ્ઝર્વેશન નર્સમાં ઓબ્ઝર્વેશન પાવર હોવો જોઈએ ઓબ્ઝર્વેશન થી થતા ઇવાલીઓએશનથી ક્યા કામને મહત્વ આપવું તે જાણી શકાય છે તેમજ પેશન્ટને અપાતી સારવારની શું અસર થાય છે તેનો પણ ખ્યાલ આવે છે

એલર્ટને એલર્ટનેસ નર્સમાં સજાગતા તથા ચપડતા હોવી જોઈએ ઝડપથી કામ કરવાની તમન્ના હોવી જોઈએ નર્સની સારી વર્તણૂકથી પેશન્ટનો આત્મવિશ્વાસ વધે છે

એપથી નર્સ કોઈપણ પ્રકારના ભેદભાવનો રાખતી હોવી જોઈએ તેણે પેશન્ટને પેશન્ટ તરીકે જ હોવો જોઈએ તેના જાતિ ધર્મ કે આર્થિક સ્થિતિનો ભેદભાવ ન રાખવો જોઈએ

ઓનેસ્ટી નર્સ પ્રમાણિક હોવી જોઈએ વોર્ડમાં અનેક ઈક્વિપમેન્ટ આર્ટીકલ્સ મેડિસિન વગેરે હોય છે તેની જવાબદારી નર્સ પર હોય છે ભૂલથી કોઈપણ વસ્તુ બગડી જાય તૂટી જાય તો ઓથોરિટી ને તેની જાણ કરવી જોઈએ

સાયન્ટિફિક નોલેજ નર્સ એ પોતાનું નોલેજ સાયન્ટિફિક પ્રિન્સિપાલ ને ધ્યાનમાં રાખી કામ કરવું જોઈએ ફક્ત પુસ્તકીય જ્ઞાન નહીં પણ અનુભવને પણ કામે લગાડવો જોઈએ અને સાયન્ટિફિટ પ્રિન્સિપલ સાથે એપ્લાય કરવું જોઈએ અને નર્સ તેન ઇન્ટેલિજન પણ હોવી જોઈએ

ઇકોનોમિકલ નેચર નર્સ નો સ્વભાવ કરકસર વાળો હોવો જોઈએ કોઈપણ કામ સમય શક્તિ બચાવીને કરવાની આવડત વાળી હોવી જોઈએ

સેલ્ફ ડિપેન્ડન્ટ સેલ્ફ ડિપેન્ડન્ટ હોવી જોઈએ પેશન્ટની કેર બાબતે બાબતે અન્ય પર આધારિત ન હોવી જોઈએ

કયુરિયોસીટી નર્સ ને હંમેશા નવું શીખવાની જાણવાની ભગત હોવી જોઈએ જેથી સમય પ્રમાણે પોતાના જ્ઞાનમાં વધારો કરી શકે નેક્સ્ટ રિસોર્સ રિસોર્સ રિસોર્સ પેશન્ટની સારવાર માટે જે કાંઈ રિસોર્સીસ અવેલેબલ હોય તેનો સંપૂર્ણ રીતે ઉપયોગ કરી શકે તેવી હોવી જોઈએ

🔸b. Purposes of enema – એનિમાના હેતુઓ

• ડિફેક્શન પ્રોસેસ સ્ટીમ્યુલેટ કરવા અને કોન્સ્ટિપેશનને અટકાવવા માટે ઈવાકયુયન્ટ એનિમા
• હાર્ડ ફિકર મેટરને માંથી સોફ્ટ કરવા માટે ઓઈલ એનીમા
• ઈન્ટેસ્ટાઇનની મયુકસ મેમ્બ્રેન ને પ્રોટેક્ટ અને સુધન કરવા માટે એમોલિયન્ટ એનિમા
• ઇન્ટેસ્ટાઇનલ પેરાસાઈટને નાશ કરવા માટે એન્થિલમીનીટિક એનિમા
• ગેસ ને દૂર કરવા માટે કારમિનિટવ એનિમા
• ફુડ અને ન્યુટ્રીશન આપવા માટે ન્યુટ્રીટીવ એનિમા
• ઇનફલામેશન કરવા માટે એસ્ટરિઝન્ટ એનિમા
• પેરિસ્ટલ્સિસ ને ઇન્ડ્યુસ કરવા માટે પરર્ગેટીવ એનિમા
• વ્યક્તિને ને શોક અને કોલેપ્સ nii સ્થિતિ મ સ્ટીમ્યુલેશન કરવા માટે સ્ટીમ્યુલન્ટ એનીમા
• ટેમ્પરેચર ઓછું કરવા માટે કોલ્ડ એનિમા અથવા તો આઈસ એનીમા
• x-રે સ્ટડી કરવા માટે ક્લીન કરવા તેમજ નિદાન કરવા માટે બેરિયમ એનિમા
• એનેસ્થેસિયા માટે નો એનેસ્થેટીક એનિમા

🔸c.Biomedical waste management – બાર્યામેડીકલ વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ

જે માનવ અથવા પ્રાણીઓના નિદાન સારવાર અથવા તો રસીકરણ દરમિયાન અથવા જૈવિક વિજ્ઞાન ના ઉત્પાદન અથવા પરીક્ષણમાં અથવા તો સંશોધન પ્રવૃત્તિઓમાં પેદા થાય છે તેને બાયોમેડિકલ વેસ્ટ કહે છે
બાયો મેડિકલ વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ તમામ આરોગ્ય કર્મચારીઓ અને વાતાવરણ સુરક્ષિત રહે તે સુનિશ્ચિત કરે છે
ઇન્ફેક્શનને આગળ સ્પ્રેડ થતો અટકાવવા માટે વેસ્ટ જનરેશન ના સમયે બાયોમેડિકલ વેસ્ટ અને અલગ પાડવાની જરૂર છે
બાયો મેડિકલ વેસ્ટ ના નિકાલ માટે કેટેગરી વિભાજન કલેક્શન પેકેજીંગ સ્ટોરેજ ટ્રાન્સપોર્ટેશન અને નિકાલ ની વ્યવસ્થા હોવી જોઈએ

હોસ્પિટલ માથી ઉત્પન્ન થતા બાયો મેડિકલ વેસ્ટ નો નિકાલ

1. પીળી બેગ (yello Bag)

ટિસ્યુ, હ્યુમન એનાટોમિકલ પાર્ટ ,ડ્રેસિંગ વગેરે ઇંફેક્ટેડ વસ્તુઓ આ બેગ મા નાખવા મા આવે છે

૨.રેડ બેગ (Red Bag)

પ્લાસ્ટિક આઇટમ જેવી જે કે આઇ. વી સેટ, સિરિંજ, કેથેટર વગેરેઆ બેગ મા નાખવા મા આવે છે

૩.બ્લુ બેગ (Blue Bag)

કાચ ની વસ્તુ ઓ જેમ કે વાયલ, એમ્પ્યુલ વગેરે

4.સફેદ વોટર પ્રુફ કન્ટેનર (water proof container)

જેમા ધારદાર ઇન્ફેક્ટેડ વસ્તુ જેમ કે નીડલ ,સ્કાલ્પેલ , આ કંટેનર મા નાખવા મા આવે છે

d. First aid in patient with shock — શોક વાળા દર્દીની પ્રાથમિક સારવાર

• સૌપ્રથમ શોખનું કારણ જાણો પછી તેની ટ્રીટમેન્ટ કરો એ પહેલા તેનું પ્રાઇમરિ સર્વે કરી લેવું જેમકે સિવિયર બ્લડીગ હોવું
• 
  વ્યક્તિને નીચે સુવડાવો તેના પગ લાંબા કરો તેને સપોર્ટ આપો અને ચેર ઉપર રાખી દો જેથી વાઈટલ ઓર્ગન તરફ બ્લડ સપ્લાય ને ઇમ્પ્રુવ કરી શકાય
• 
  જો બ્લેન્કેટ અવેલેબલ હોય તો તેને ઠંડીથી બચવા આપો
• 
  તાત્કાલિક એમ્બ્યુલન્સ ની સહાય માટે કોલ કરો
• 
  પેશન્ટ ના બધા જ ટાઈટ કપડાઓ જે ગરદન ચેસ્ટ અને વેસ્ટ ઉપર હોય તેને લુઝ કરો કારણકે તે બ્લડ ફૂલો કોનસ્ટ્રીક કરે છે
• 
  જ્યાં સુધી તેને આગળની હેલ્પ ન મળે ત્યાં સુધી તેને કોટ અથવા તો બ્લેકકેટમાં વોર્મ રાખો
  યાદ રાખો ડર અને પેઇનના કારણે બોડીમાં વધારે ઓક્સિજનની ડિમાન્ડ જરૂર રહે છે તેથી તેને શાંત રહેવા માટે કહો અથવા આશ્વાસન આપો
• 
  જો પેશન્ટ કોઈ જ રિસ્પોન્સ ના આપતો હોય તો બેભાન હોય તે રીતની તેને પ્રાથમિક સારવાર આપવી જેમ કે રી સક્સીટેશન.

Q.5 Give the scientific reason (Any Six) 6 X2 = 12 સાઈન્ટિીંક કારણ આપો . (કોઈ પણ છ).

🔸a Avoid bath soon after a heavy meal – જમ્યા પછી તરત સ્નાન કરવાનું ટાળવું જોઈએ.

જમ્યા પછી સ્નાન કરવાથી બોડી ટેમ્પ્રેચર મા ઘટાડો થાય છે જેથી ફુડ ના ડાયજેશન મા તક્લિફ થાય છે કારણ કે ફુડ નાડાયજેશન માટે ખુબ વધારે બ્લડ ફ્લો સ્ટ્મક મા જોઇએ અથવા હોય છે જે સ્નાન કરવાથી તેમા ફેરફાર થાય છે એટલેજમ્યા પછી તરત સ્નાન કરવાનું ટાળવું જોઈએ.

🔸b. Bed should be made without wrinkles – પથારી કરચલી વગરની પાથરવી જોઈએ

બેડમાં રહેલી કરચલીઓથી ડીસ કમ્ફર્ટ થાય છે અને સર્ક્યુલેશન માં રિસ્ટ્રિક્શન થાય છે
અને તેને કારણે બેડ સોર થઈ શકે છે સારી ઉંઘ આવતી નથી માટે પથારી કરચલી વગરની પાથરવી જોઈએ

🔸c.Left lateral position is recommended for giving enema – એનીમા આપતી વખતે ડાબા પડખે સુવાનું સૂચવવામાં આવે છે.

કોલોન ની રચના જ એવી હોય છે કે લેફ્ટ લેટરલ પોઝિશન મા રેક્ટલ ટ્યુબ સહેલાઇ થી નાંખી શકાય અને ઇન્જરી ઓછી  થાય 

🔸d. Oxygen is passed through water before administering to the client – દર્દીને ઓકસીજન આપતા પહેલાં પાણીમાંથી પસાર કરવામાં આવે છે

ઓક્સિજન ખૂબ જ ડ્રાય હોય છે તેથી તે મયુકસ મેમ્બ્રેન ડેમેજ અને ઇરીટન્ટ કરી શકે છે તેથી ઓક્સિજનને મોસ્ટરાઈઝ કરવા માટે પાણીમાંથી પસાર કરી ને પછી પેશન્ટને આપવામાં આવે છે

🔸e. Rubber mackintosh should not be kept folded – રબર મેકિનટોસને વાળવું જોઈએ નહી

જો આપણે રબર મેકિન્ટોશને ફોલ્ડ કરીએ તો તે રફ બની જશે અને તેના પર ઘણી લાઇન અને રેસા થઈ જશે તેમાં પેશન્ટ ના બોડી ફ્લુઇડ વગેરે સહેલાઈથી નીકળી ના શકે તેથી રબર મેકિનટોસને વાળવું જોઈએ નહી

🔸f. Water should not be given immediately after giving cough syrup – કફ સીરપ આપ્યા પછી તરત પાણી આપવું જોઈએ નહી.

કફ સીરપ ની અંદર ઘણા એવા કન્ટેન્ટ હોય છે કે જે થ્રોટ ના મ્યૂકસ મેમ્બ્રેન સાથે ભળીને કફ એક્સપેક્ટોરન્ટ કે લૂઝનિંગ તરીકે કામ કરવા માટે તે થ્રોટ ની ફરતે તેનું આવરણ બનાવે છે અને તેની ઈફેક્ટ આપે છે જો કફ સીરપ પછી પાણી પીવામાં આવે તો આ ઈફેક્ટ જોઈએ એવી આવતી નથી અથવા ઓછી આવી શકે એટલે કફ સીરપ આપ્યા પછી તરત પાણી આપવું જોઈએ નહી

🔸g.Rectal temperature is the most accurate temperature – રેકટલમાંથી લીધેલ તાપમાન સૌથી ચોકકસ તાપમાન છે.

રેક્ટલ ટેમ્પરેચર શરીરનું આંતરિક તાપમાન (ઇન્ટર્નલ ટેમ્પરેચર ) તપાસે છે, તેથી બહાર ના પરિબળોથી ટેમ્પરેચર પ્રભાવિત થવાની શક્યતા ઓછી હોય છે તેથી તેની એક્યુરેસી વધી જાય છે

🔸h. Soap is used for bath —નાવા માટે સાબુ વપરાય છે.

તે ફેટી એસિડ ના સોલ્ટ નો બનેલો છે સાબુ એ સારો સરફેકટન્ટ છે જે તે બોડી માંથી માઇક્રો ઓર્ગનીઝમ ના પ્રોટીન ને અસર કરી ને કિલ કરી ને દૂર કરે છે અને તે ઇમલસિફાઇડ હોવાથી રનિંગ વોટર થી દૂર કરી શકાય છે .

Q-6(A) Fill in the blanks, ખાલી જગ્યા પુરો . 05

1.H.S means_______
H.S એટલે_________(hora somni-રાત્રે સૂતી વખતે)

2.The PH of blood is ___________ બ્લડનું PH________-_ હોય છે. (7.35 to 7.45 )

3.LAMA stands for___________ ” LAMA નું પૂર્ણ રૂપ__________છે.(લિવ અગેન્સ્ટ મેડિકલ એડવાઇઝ -leave against medical advise )

4.Inflammation of the mucous membrane of the mouth is known as______
મોઢાના મ્યુકસ મેમ્બ્રેનના ઇફ્લામેશન ને _______તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.(સોમેટાંટિસ -Stomatitis)

5.1 ounce_________gram.
1 ounce એટલે_________ગામ. (28 ગ્રામ )

(B) State weather following statements are True or False. 05 નીચેના વિધાનો ખરા છે કે ખોટા તે જણાવો.

1.Heat regulation Centre is Hypothalamus. હીટ રેગ્યુલેશન સેન્ટર હાયપોથેલેમસ છે.✅

2.Coughing up of blood is called Epistaxis. કફિંગ લોહીનીકળે તેને એપીસ્ટેક્ષીસ કહેવામાં આવે છે. ❌

3.Intrathecal injections are given into the spinal cavity. ઈન્ટ્રાથીકલ ઈંજેકશનને સ્પાઈનલ કેવીટીમાં આપવામાં આવે છે.✅

4.KMNO4 is a powerful disinfectant and deodorizing Agent. KMNO4 પાવરફુલ ડિસઈન્ફેકટન્ટ અને deodorizing એજન્ટ છે. ✅

5.Kneechest position is also called genupectoral position. ની-ચેસ્ટ પોઝીશન ને genpectoral પોઝીશન તરીકે પણ ઓળખાય છે.✅

💥☺☺☺ALL THE BEST ☺☺☺💥💪

નોંધ :-MCQ ANSWER APP ની યુનિક પેટર્ન માં બંને ભાષા માં આગળ paper solution /click here ની નીચે આપેલા છે. ” અ ” પર ક્લિક કરવાથી ભાષા ચેન્જ થશે.

IF ANY QUERY OR QUESTION,REVIEW-KINDLY WATSAPP US No. – 84859 76407