CHANDIPURA VIRUS & GUJARAT (IN THREE LANGUAGE-ENGLISH -HINDI-GUJARATI)

The name Chandipura virus may sound new, but it is not. Its first case was reported in 1965 in Chandipura village of Maharashtra. Hence its name ‘Chandipura’. Cases of this virus are reported in Gujarat almost every year. However, this time the cases are increasing rapidly. Due to which it has come into discussion again. This means it is spread by the bites of vectors such as mosquitoes, ticks and sandflies.

Chandipura Virus (CHPV) is a member of Rhabdoviridae family known to cause sporadic cases and outbreaks in western, central, and southern parts of the Country, especially during the monsoon season. It is transmitted by vectors such as sand flies and ticks.

Virus Structure and Properties:

Chandipura virus is a lipid-enveloped virus surrounded by a nucleocapsid. Its RNA genome is single-stranded and consists of approximately 11,000 nucleotides.

Transmission and Spread:

The primary mode of transmission for Chandipura virus is through mosquito bites. Additionally, it can spread through contact with infected individuals. It is transmitted by vectors such as sand flies and ticks.

Symptoms: The symptoms of Chandipura virus infection can resemble the flu, including high fever, headache, vomiting, and muscle pain. In severe cases, the infection can lead to neurological symptoms such as confusion, coma, and encephalitis (brain inflammation).

Treatment: There is no specific antiviral treatment or vaccine available for Chandipura virus. Treatment is mainly supportive, focusing on managing fever and pain, maintaining hydration, and hospitalizing severe cases.

Outbreaks: Chandipura virus outbreaks often occur during the monsoon season when mosquito populations increase. Some significant outbreaks include:

1. 2003 Outbreak (Andhra Pradesh): An acute encephalitis outbreak in children was observed in parts of Andhra Pradesh, resulting in several deaths. This outbreak was linked to the Chandipura virus.
2. 2004 Outbreak (Gujarat and Maharashtra): Chandipura virus outbreaks occurred in some districts of Gujarat and Maharashtra, leading to several deaths in children.
3. 2009 Outbreak (Gujarat): Another outbreak occurred in Gujarat, with high fever and neurological symptoms in children, resulting in several deaths.

Prevention and Control:

Controlling the spread of Chandipura virus involves mosquito control measures. This includes eliminating mosquito breeding sites, using mosquito nets, and personal protective measures such as mosquito repellents. Early detection and treatment of cases with fever and neurological symptoms are also crucial.

Mortality and Risk: Chandipura virus infection has a high mortality rate, with more than half of the infected individuals succumbing to the disease. According to a study published in The Lancet in 2003, the mortality rate was 56-75% during the rapid spread in central India in 2003-2004. The virus is particularly deadly in young children as their brains cannot withstand severe swelling.

Symptoms of Chandipura Virus: Chandipura virus poses a risk of encephalitis, meaning that it causes inflammation or swelling of brain tissues due to the infection. Typically, high fever is its initial symptom.

Prevention Measures: Several steps can be taken to prevent this infection:

1. Maintain Cleanliness: Regularly wash hands with soap and water. If you are in potentially infected environments or in contact with animals, be especially cautious about hygiene.
2. Protect Against Animals: Chandipura virus can spread in both wild and domestic animals. Insects and mosquitoes around animal habitats can act as carriers. When around animals, wear full-sleeve clothing.
3. Personal Protection: When handling potentially infected animals, wear protective gear such as gloves and masks. This can reduce the risk of infection.
4. Vector Control: Insects and mosquitoes play a significant role in spreading the virus. Therefore, use insect repellents and mosquito nets to reduce the risk.
5. Strengthen Immunity: Eat a diet rich in fruits and vegetables. Try to include more vitamin C-rich fruits and vegetables. Exercise regularly. Drink 7-8 glasses of water daily. Strong immunity can reduce the risk of infection.

Treatment of Chandipura Virus: There is currently no vaccine or antiviral treatment available for Chandipura virus. Treatment is based on the observation of the patient’s symptoms. It is very important to detect this infection as early as possible and treat it promptly to avoid fatal effects.

1. Hospitalization: If symptoms of Chandipura virus are observed, take the person to the hospital immediately as symptoms can escalate quickly. Seek medical advice and admit to the hospital if necessary. Timely and appropriate treatment can help the patient recover.
2. Medications to Reduce Fever: The infection from this virus causes a rapid increase in fever, affecting the brain. Hence, it is crucial to provide medications to reduce fever before reaching the hospital.
3. Maintain Hydration: Chandipura virus can cause vomiting and diarrhea, leading to dehydration, which can result in severe conditions. Therefore, provide ORS solutions and consult a doctor for other remedies after reaching the hospital.
4. Intensive Care: The symptoms of Chandipura virus can sometimes be very severe, especially neurological issues in cases of encephalitis. Intensive care is necessary during treatment.
5. Anticonvulsants: If the patient experiences seizures due to the infection, anticonvulsants can be administered under medical advice to control them.

Gujarat has reported a total of 127 cases of AES till Friday and of these, 39 of them have been confirmed positive for the Chandipura virus (CHPV) while over the last month, at least 48 people have died due to Acute Encephalitis Syndrome (AES) but the state health department officials suspect Chandipura virus in AES outbreak

(ગુજરાતી મા નીચે છે)

चंदीपुरा वायरस (Chandipura Virus) और इसका प्रकोप

चंदीपुरा वायरस का परिचय:
चंदीपुरा वायरस (CHPV) एक RNA वायरस है जो रबडोविरिडे (Rhabdoviridae) परिवार का सदस्य है, और इसका नाम चंदीपुरा गांव, महाराष्ट्र, भारत से लिया गया है जहां इसे पहली बार 1965 में खोजा गया था। यह वायरस मुख्य रूप से मच्छरों के माध्यम से फैलता है और यह मच्छरों और मनुष्यों दोनों को संक्रमित कर सकता है।

वायरस की संरचना और गुण:
चंदीपुरा वायरस एक लिपिड-एन्बेलप्ड (Lipid-enveloped) वायरस है, जो न्यूक्लियोकैप्सिड (Nucleocapsid) से घिरा होता है। इसका RNA जीनोम सिंगल-स्ट्रैण्डेड होता है और इसमें लगभग 11,000 न्यूक्लियोटाइड्स होते हैं।

प्रसार और संचरण:
चंदीपुरा वायरस का प्रसार मुख्य रूप से मच्छरों के काटने के माध्यम से होता है। इसके अलावा, संक्रमित व्यक्तियों के संपर्क में आने से भी यह फैल सकता है। मच्छर जैसे कि क्यूलेक्स (Culex) और एडीज (Aedes) इस वायरस के मुख्य वाहक होते हैं।

लक्षण:
चंदीपुरा वायरस संक्रमण के लक्षण फ्लू जैसे हो सकते हैं, जिसमें तेज बुखार, सिरदर्द, उल्टी, और मांसपेशियों में दर्द शामिल हैं। संक्रमण गंभीर मामलों में न्यूरोलॉजिकल लक्षण जैसे कि भ्रम, कोमा और मस्तिष्क की सूजन (Encephalitis) का कारण बन सकता है।

उपचार:
चंदीपुरा वायरस के लिए कोई विशिष्ट एंटीवायरल उपचार या वैक्सीन उपलब्ध नहीं है। उपचार मुख्य रूप से सहायक देखभाल पर आधारित होता है, जिसमें बुखार और दर्द को नियंत्रित करना, हाइड्रेशन बनाए रखना और गंभीर मामलों में अस्पताल में भर्ती करना शामिल है।

प्रकोप (Outbreaks):
चंदीपुरा वायरस के प्रकोप अक्सर मानसून के मौसम के दौरान होते हैं जब मच्छरों की संख्या बढ़ जाती है। निम्नलिखित में कुछ महत्वपूर्ण प्रकोप का उल्लेख है:

1. 2003 प्रकोप (आंध्र प्रदेश): आंध्र प्रदेश के कुछ हिस्सों में बच्चों में एक तीव्र एन्सेफलाइटिस प्रकोप देखा गया, जिससे कई मौतें हुईं। यह प्रकोप चंदीपुरा वायरस से जुड़ा हुआ पाया गया।
2. 2004 प्रकोप (गुजरात और महाराष्ट्र): गुजरात और महाराष्ट्र के कुछ जिलों में चंदीपुरा वायरस का प्रकोप हुआ, जिसमें बच्चों में कई मौतें हुईं।
3. 2009 प्रकोप (गुजरात): गुजरात में फिर से चंदीपुरा वायरस का प्रकोप हुआ, जिसमें बच्चों में तेज बुखार और न्यूरोलॉजिकल लक्षणों के साथ कई मौतें हुईं।

नियंत्रण और रोकथाम:
चंदीपुरा वायरस के प्रसार को नियंत्रित करने और रोकने के लिए मच्छरों के नियंत्रण के उपाय महत्वपूर्ण हैं। इसमें मच्छरों के प्रजनन स्थलों को खत्म करना, मच्छरदानी का उपयोग, और व्यक्तिगत सुरक्षा उपाय जैसे कि मच्छर भगाने वाले उपाय शामिल हैं। इसके अलावा, बुखार और न्यूरोलॉजिकल लक्षणों वाले मामलों की प्रारंभिक पहचान और उपचार महत्वपूर्ण है।

समाप्ति:
चंदीपुरा वायरस एक गंभीर सार्वजनिक स्वास्थ्य समस्या हो सकती है, विशेष रूप से उन क्षेत्रों में जहां मच्छरों का प्रकोप अधिक होता है। इस वायरस के प्रकोप को रोकने और नियंत्रित करने के लिए मच्छरों के नियंत्रण और प्रारंभिक पहचान के उपायों का पालन करना अत्यंत आवश्यक है।

ચાંદીપુરા વાઈરસ નામ નવું લાગે છે, પરંતુ એવું નથી. તેનો પહેલો કેસ 1965માં મહારાષ્ટ્રના ચાંદીપુરા ગામમાં નોંધાયો હતો. તેથી તેનું નામ ‘ચંદીપુરા’ પડ્યું. ગુજરાતમાં લગભગ દર વર્ષે આ વાયરસના કેસો નોંધાય છે. જો કે આ વખતે કેસ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. જેના કારણે તે ફરી ચર્ચામાં આવ્યો છે. આનો અર્થ એ છે કે તે મચ્છર, ટિક અને સેન્ડફ્લાય જેવા વાહકોના કરડવાથી ફેલાય છે.

ચાંદીપુરા વાયરસ અને તેનો પ્રકોપ

વાયરસની સંરચના અને ગુણધર્મો:
ચાંદીપુરા વાયરસ એક લિપિડ-એન્બેલપ્ડ વાયરસ છે જે ન્યુક્લિયોકેપ્સિડથી ઘેરાયેલું છે. તેનો RNA જિનોમ સિંગલ-સ્ટ્રેન્ડેડ છે અને તેમાં અંદાજે 11,000 ન્યુક્લિયોટાઈડ્સ હોય છે.

પ્રસાર અને સંક્રમણ:
ચાંદીપુરા વાયરસના પ્રસારનો મુખ્ય માર્ગ મચ્છરના કાટ મારફતે થાય છે. આ ઉપરાંત, સંક્રમિત વ્યક્તિઓના સંપર્કથી પણ તે ફેલાઈ શકે છે. ક્યુલેક્સ અને એડીઝ જેવા મચ્છર આ વાયરસના મુખ્ય વહાક છે.

લક્ષણો:
ચાંદીપુરા વાયરસના ચેપના લક્ષણો ફ્લૂ જેવા હોઈ શકે છે, જેમાં ઊંચો તાવ, માથાનો દુખાવો, ઉલટી અને માંસપેશીઓમાં દુખાવો સામેલ છે. ગંભીર કિસ્સાઓમાં, ચેપ ન્યુરોલોજીકલ લક્ષણો, જેમ કે ગૂંચવણ, કોમા અને એન્ફેલાઇટિસ (મગજની સોજા)નું કારણ બની શકે છે.

ઉપચાર:
ચાંદીપુરા વાયરસ માટે કોઈ ખાસ એન્ટિવાયરલ ઉપચાર અથવા રસી ઉપલબ્ધ નથી. ઉપચાર મુખ્યત્વે સહાયક કાળજી પર આધારિત છે, જેમાં તાવ અને દુખાવા નો સંભાળ રાખવો, હાઇડ્રેશન જાળવવું અને ગંભીર કિસ્સાઓમાં હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવું સામેલ છે.

પ્રકોપ:
ચાંદીપુરા વાયરસના પ્રકોપો મોસમી વરસાદના સમયમાં થાય છે જ્યારે મચ્છરના પ્રજનન વધારે થાય છે. કેટલાક મહત્વના પ્રકોપો આ પ્રકારે છે:

1. 2003 પ્રકોપ (આંધ્ર પ્રદેશ): આંધ્ર પ્રદેશના કેટલાક વિસ્તારોમાં બાળકોમાં તીવ્ર એન્ફેલાઇટિસનો પ્રકોપ જોવા મળ્યો, જેના કારણે ઘણી મૃત્યુઓ થઇ. આ પ્રકોપ ચાંદીપુરા વાયરસ સાથે સંકળાયેલો હતો.
2. 2004 પ્રકોપ (ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્ર): ગુજરાત અને મહારાષ્ટ્રના કેટલાક જીલ્લાઓમાં ચાંદીપુરા વાયરસના પ્રકોપ જોવા મળ્યા, જેમાં બાળકોમાં ઘણી મૃત્યુઓ થઇ.
3. 2009 પ્રકોપ (ગુજરાત): ગુજરાતમાં ફરી ચાંદીપુરા વાયરસનો પ્રકોપ થયો, જેમાં બાળકોમાં ઊંચો તાવ અને ન્યુરોલોજીકલ લક્ષણો સાથે ઘણી મૃત્યુઓ થઇ.

રોકથામ અને નિયંત્રણ:
ચાંદીપુરા વાયરસના પ્રસારને નિયંત્રિત કરવા માટે મચ્છરના નિયંત્રણના પગલાં જરૂરી છે. તેમાં મચ્છરના પ્રજનન સ્થળોને નાબૂદ કરવું, મચ્છરદાનીનો ઉપયોગ કરવો અને વ્યક્તિગત રક્ષણના ઉપાયો જેમ કે મચ્છર repellentsનો ઉપયોગ કરવો સામેલ છે. તાવ અને ન્યુરોલોજીકલ લક્ષણો સાથેના કિસ્સાઓની પ્રારંભિક ઓળખ અને ઉપચાર પણ અગત્યના છે.

મૃત્યુદર અને જોખમ:
ચાંદીપુરા વાયરસના ચેપનો મૃત્યુદર વધુ છે, જેમાં અડધાથી વધુ સંક્રમિત લોકો મૃત્યુ પામે છે. ધ લેન્સેટમાં 2003માં પ્રકાશિત એક અભ્યાસ મુજબ, 2003-2004 દરમિયાન મધ્ય ભારતમાં ઝડપી ફેલાવામાં મૃત્યુદર 56-75% હતો. આ વાયરસ ખાસ કરીને નાના બાળકો માટે ખતરનાક છે કેમ કે તેમનું મગજ તીવ્ર સોજાને સહન કરી શકતું નથી.

ચાંદીપુરા વાયરસના લક્ષણો:
ચાંદીપુરા વાયરસને કારણે એન્ફેલાઇટિસનો જોખમ રહેલો છે, જેનો અર્થ છે કે ચેપના કારણે મગજના પેશીઓમાં સોજા અથવા બળતરા થાય છે. સામાન્ય રીતે ઊંચો તાવ એ તેનું પ્રારંભિક લક્ષણ છે.

પ્રતિકાર ઉપાયો:
આ ચેપને રોકવા માટે અનેક પગલાં લઈ શકાય છે:

1. સ્વચ્છતા જાળવો: નિયમિતપણે સાબુ અને પાણીથી હાથ ધોવા. જો તમે સંભવિત ચેપગ્રસ્ત વાતાવરણ અથવા પ્રાણીઓના સંપર્કમાં રહો, તો ખાસ કરીને સફાઈ વિશે સાવચેત રહો.
2. પ્રાણીઓથી રક્ષણ: ચાંદીપુરા વાયરસ જંગલી અને ઘરેલુ પ્રાણીઓમાં પણ ફેલાઈ શકે છે. પ્રાણીઓની આસપાસ રહેતાં જંતુઓ અને મચ્છર ચેપના વાહક બની શકે છે. તેથી, જ્યારે પણ તમે પ્રાણીઓની આસપાસ જાઓ ત્યારે સંપૂર્ણ બાંયના કપડાં પહેરો.
3. વ્યક્તિગત સુરક્ષા: સંભવિત રીતે ચેપગ્રસ્ત પ્રાણીઓને હેન્ડલ કરતી વખતે જરૂરી રક્ષણાત્મક સાધનો, જેમ કે મોજા અને માસ્ક પહેરો. આ ચેપનું જોખમ ઘટાડી શકે છે.
4. વેક્ટર નિયંત્રણ: જંતુઓ અને મચ્છરો આ વાયરસ ફેલવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ધરાવે છે. તેથી, જોખમ ઘટાડવા માટે, જંતુ repellents અને મચ્છરદાનીનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ.
5. રોગપ્રતિકારક શક્તિને મજબૂત રાખો: ફળો અને શાકભાજીથી ભરપૂર ખોરાક લો. વિટામિન સીથી સમૃદ્ધ ફળો અને શાકભાજીનો સમાવેશ કરવાનો પ્રયાસ કરો. નિયમિત કસરત કરો. દરરોજ 7-8 ગ્લાસ પાણી પીવો. મજબૂત રોગપ્રતિકારક શક્તિ ચેપના જોખમને ઘટાડે છે.

ચાંદીપુરા વાયરસની સારવાર:
હાલમાં ચાંદીપુરા વાયરસ માટે કોઈ રસી અથવા એન્ટિવાયરલ ઉપચાર ઉપલબ્ધ નથી. ઉપચાર દર્દીના લક્ષણોની નિરીક્ષણ પર આધારિત છે. આ ચેપને શક્ય તેટલી વહેલી તકે શોધી ને તેનું યોગ્ય ઉપચાર કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે જેથી તેની ઘાતક અસરો ટાળી શકાય.

1. હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવું: જો ચાંદીપુરા વાયરસના લક્ષણો દેખાય છે, તો વ્યક્તિને તાત્કાલિક હોસ્પિટલમાં લઈ જાઓ કેમ કે લક્ષણો ઝડપથી વધી શકે છે. ડોક્ટરની સલાહ લો અને જરૂરી હોય તો હોસ્પિટલમાં દાખલ કરો. સમયસર અને યોગ્ય ઉપચારથી દર્દી સરળતાથી સ્વસ્થ થઈ શકે છે.
2. તાવ ઘટાડવા દવા આપવી: આ વાયરસના ચેપને કારણે તાવ ઝડપથી વધી જાય છે, જે મગજ પર અસર કરે છે. તેથી, હોસ્પિટલમાં પહોંચતા પહેલાં તાવ ઘટાડવા માટે દવા આપવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
3. હાઇડ્રેશન જાળવવું: ચાંદીપુરા વાયરસ ઉલટી અને ઝાડાનું કારણ બની શકે છે, જે ડિહાઇડ્રેશનનું કારણ બની શકે છે. જેના કારણે ગંભીર સ્થિતિ સર્જાઈ શકે છે. તેથી, ORS સોલ્યુશન આપતા રહો અને હોસ્પિટલમાં પહોંચ્યા પછી અન્ય ઉપાયો માટે ચોક્કસપણે ડોક્ટરની સલાહ લો.
4. સઘન સંભાળ જરૂરી: ચાંદીપુરા વાયરસના લક્ષણો ક્યારેક ખૂબ ગંભીર હોઈ શકે છે, ખાસ કરીને ન્યુરોલોજીકલ સમસ્યાઓ એન્ફેલાઇટિસના કિસ્સાઓમાં જોવા મળે છે. તેથી, ઉપચાર દરમિયાન દર્દીની સઘન સંભાળ જરૂરી છે.
5. એન્ટિકોનવલ્સન્ટ્સ: જો દર્દીને ચેપને કારણે ખોળા (સીઝર) આવી રહ્યા હોય, તો ડોક્ટરની સલાહથી, તેમને નિયંત્રિત કરવા માટે એન્ટિકોનવલ્સન્ટ્સ મેળવી શકાય છે.

આ પ્રતિબંધક અને ઉપચારના ઉપાયો અપનાવીને ચાંદીપુરા વાયરસના પ્રભાવને અસરકારક રીતે ઘટાડી શકાય છે.